Analysis of Selected Issues of the CPR Proposal, Taking into Account the Specifics of Fire Alarm Systems Текст научной статьи по специальности «Строительство и архитектура»

Grzegorz Mroczkoa)*, Robert Sliwinskia)

a) Scientific and Research Centre for Fire Protection - National Research Institute / Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpozarowej - Panstwowy Instytut Badawczy * Corresponding author / Autor korespondencyjny: gmroczko@cnbop.pl

Analysis of Selected Issues of the CPR Proposal, Taking into Account the Specifics of Fire Alarm Systems

Analiza wybranych zagadnien projektu CPR z uwzgl^dnieniem specyfiki systemow sygnalizacji pozarowej

ABSTRACT

Purpose: The purpose of this publication is to present the results of ongoing theoretical research - an assessment of the newly proposed regulation that will replace Regulation (EU) No. 305/2011 of the European Parliament and of the Council establishing harmonized conditions for the marketing of construction products and repealing Council Directive 89/106/EEC. The purpose of the conducted research was to analyse and compare the legal provisions. Introduction: Regulation (EU) No. 305/2011 of the European Parliament and of the Council is a document that regulates the marketing of almost all construction products in the European Union. After 11 years since the publication of Regulation 305/2011, and less than 10 since its full entry into force, the European Commission has published on its website a proposal for a regulation that will ultimately replace today's EU-wide regulation in 2025. The changes are, among other things, an outcome of the Commission's 2016 report on the implementation of the regulation, which identified deficiencies in its implementation and a significant number of problems related to standardization, among other issues. This state of affairs was confirmed by the 2021 report of the Internal Market and Consumer Protection Commission.

Methodology: The authors used theoretical research, such as analysis of literature and legal documents, synthesis, generalization, inference, comparison and analogy. An analysis was performed of the current regulation and compared with the proposal for a new regulation, which has been published by the European Commission and is publicly available to all citizens.

Conclusion: The presented analysis of the proposed regulation, which is ultimately intended to replace the existing European regulation, shows that the implementation of the new (amended) act may contribute to the complexity of the processes involved in the marketing of construction products within the European Union. The document itself is characterized by a high degree of complexity, in which, under the banner of simplification and unification of the construction product market, among other things, the scope of the European Commission's powers is expanded, new obligations are introduced for the manufacturers of construction products, notified bodies assessing products, and new requirements for products and a new type of declaration are introduced. Its implementation will be a major challenge for EU member states and all players in the construction products market. Keywords: construction products, regulation 305/2011, European regulations, marketing of construction products Type of article: review article

Received: 21.04.2023; Reviewed: 22.05.2023; Accepted: 14.06.2023;

Authors" ORCID IDs: G. Mroczko - 0000-0002-9499-539X; R. Sliwinski - 0000-0002-7309-1332; The authors contributed equally to this article;

Please cite as: SFT Vol. 61 Issue 1, 2023, pp. 132-150, https://doi.Org/10.12845/sft.61.1.2023.8;

This is an open access article under the CC BY-SA 4.0 license (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/).

ABSTRAKT

Cel: Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie wyników prowadzonych badan teoretycznych - oceny nowo projektowanego rozporzqdzenia, które zastqpi rozporzqdzanie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 ustanawiajqce zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylajqce dyrektywç Rady 89/106/EWG. Celem prowadzonych badan bylo dokonanie analizy i porównanie przepisów prawa. Wprowadzenie: Rozporzqdzanie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 jest dokumentem, który reguluje sposób wprowadzania do obrotu niemal wszystkich wyrobów budowlanych w Unii Europejskiej. Po 11 latach od czasu opublikowania Rozporzqdzenia 305/2011, a niespelna 10 od czasu pelnego wejscia w zycie, Komisja Europejska opublikowala na swojej stronie internetowej projekt rozporzqdzenia, które docelowo w 2025 roku ma zastqpic obowiqzujqcy dzisiaj w calej Unii Europejskiej przepis. Zmiany sq m.in. pochodnq sprawozdania Komisji z 2016 r. dotyczqcego wykonania rozporzqdzenia,

w którym wskazano uchybienia w jego wdrazaniu oraz znaczng liczbQ problemów zwigzanych m.in. z normalizacjg. Stan ten potwierdzil raport Komisji Rynku WewnQtrznego i Ochrony Konsumentów z 2021 roku.

Metodología: Autorzy wykorzystali badania teoretyczne, takie jak: analiza literatury i dokumentów prawnych, synteza, uogólnianie, wnioskowanie, porów-nanie oraz analogia. Dokonano analizy obowigzujgcego przepisu oraz zestawiono go z projektem nowego rozporzgdzenia, które zostalo opublikowane przez KomisjQ Europejskg i jest publicznie dost^pne dla wszystkich obywateli.

Wníoskí: Przedstawiona analiza projektu rozporzgdzenia, które docelowo ma zastgpic obowigzujgcy europejski przepis, pokazuje, iz wdrozenie nowego (znowelizowanego) aktu moze przyczynic si§ do zwi^kszenia zlozonosci procesów zwigzanych w wprowadzaniem do obrotu wyrobów budowlanych na terenie Unii Europejskiej. Sam dokument charakteryzuje si§ wysokim stopniem skomplikowania, w którym pod haslem uproszczenia i ujednolicenia rynku wyrobów budowlanych m.in. rozszerza si§ zakres uprawniert Komisji Europejskiej, wprowadza nowe obowigzki dla producentów wyrobów budowlanych, jednostek notyfikowanych oceniajgcych wyroby, a takze wprowadza nowe wymagania dla wyrobów i nowy rodzaj deklaracji. WstQpna analiza tego przepisu wywoluje konsternaj i liczne wgtpliwosci. Wdrozenie go do stosowania b^dzie duzym wyzwaniem dla partstw czlonkowskich UE oraz wszystkich uczestników rynku wyrobów budowlanych.

Stowa kluczowe: wyroby budowlane, rozporzgdzenie 305/2011, przepisy europejskie, wprowadzanie wyrobów budowlanych do obrotu Typ artykutu: artykul przeglgdowy

Przyj?ty: 21.04.2023; Zrecenzowany: 22.05.2023; Zaakceptowany: 14.06.2023;

Identyfikatory ORCID autorów: G. Mroczko - 0000-0002-9499-539X; R. Sliwirtski - 0000-0002-7309-1332; Autorzy wniesli jednakowy wklad merytoryczny w opracowanie artykulu;

Prosz? cytowac: SFT Vol. 61 Issue 1, 2023, pp. 132-150, https://doi.Org/10.12845/sft.61.1.2023.8; Artykul udost^pniany na licencji CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/).

Introduction

In 2022, 11 years after the publication of Regulation (EU) No. 305/2011 of the European Parliament and of the Council [1], the European Commission made available on its website a proposal containing a draft act that will ultimately, in 2025, replace the EU-wide regulation governing the marketing of construction products in force today.

Regulation No. 305/2011 [1] establishing harmonized conditions for the marketing of construction products and repealing Council Directive 89/106/EEC was drawn up in Strasbourg on 9 March 2011, with selected articles and annexes of the regulation entering into force on 1 July 2013. As of that date, notified bodies began issuing only new certificates of constancy of performance - so-called CPR certificates instead of CPD certificates (in force and issued in Poland since 2004).

The introduction of Regulation 305/2011 was justified by the need to replace Directive 89/106/EEC. The change was intended to simplify the legal framework and improve the transparency and effectiveness of the measures in place at the time. Moreover, the regulation was to take into account horizontal legislation on the introduction of products into the internal market and remove technical obstacles in the area of construction - only by establishing harmonized technical specifications for assessing the performance of construction products.

This raises the question of why a significant step has just been taken to end Regulation 305/2011. The Commission's report on the application of the aforementioned regulation, dating back to 2016 [2], identified deficiencies in its implementation and a significant number of problems related to standardization, among others. The problems are confirmed by a later 2021 report, according to which "the standstill in the creation and adaptation of harmonized standards for construction products, which can be attributed in part to formal requirements (see the Court's

Wst^p

W 2022 r. po 11 latach od publikacji rozporzgdzenia Parla-mentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 [1] Komisja Euro-pejska udost?pnita na swojej stronie internetowej wniosek zawierajqcy projekt aktu prawnego, który docelowo w 2025 r. ma zastqpic obowiqzujqcy dzisiaj w catej Unii Europejskiej przepis regulujqcy wprowadzanie do obrotu wyrobów budowlanych.

Rozporzgdzenie nr 305/2011 [1] ustanawiajqce zharmonizo-wane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylajqce dyrektyw? Rady 89/106/EWG sporzqdzono w Stras-burgu 9 marca 2011 r., przy czym wybrane artykuty i zatqczniki tego rozporzgdzenia weszty w zycie 1 lipca 2013 r. Od tego dnia jednostki notyfikowane zacz?ty wydawac wytqcznie nowe certy-fikaty statosci wtasciwosci uzytkowych - tzw. certyfikaty CPR zamiast certyfikatów CPD (obowiqzujqcych i wydawanych w Pol-sce od 2004 roku).

Wprowadzenie rozporzgdzenia 305/2011 uzasadniano koniecznosciq zastqpienia dyrektywy 89/106/EWG. Zmiana ta miata przyczynic si? do uproszczenia ram prawnych oraz poprawy przejrzystosci i skutecznosci ówczesnie obowiqzujq-cych srodków. Ponadto rozporzgdzenie miato uwzgl?dniac pra-wodawstwo horyzontalne dotyczqce wprowadzania produktów na rynek wewn?trzny oraz usunqc przeszkody techniczne w dzie-dzinie budownictwa - jedynie poprzez ustanowienie zharmoni-zowanych specyfikacji technicznych stuzqcych do oceny wtasciwosci uzytkowych wyrobów budowlanych.

Rodzi si? wi?c pytanie, dlaczego poczyniono wtasnie znaczqcy krok zmierzajqcy do konca rozporzgdzenia 305/2011. W sprawoz-daniu Komisji dotyczqcym stosowania ww. rozporzgdzenia, pocho-dzqcym jeszcze z 2016 r. [2], wskazano uchybienia w jego wdrazaniu oraz znacznq liczb? problemów zwiqzanych m.in. z normalizaj Problemy potwierdza pózniejszy raport z 2021 r., wedtug którego „impas w tworzeniu i dostosowywaniu zharmonizowanych norm

Judgment of 27/10/2016 in James Elliott Construction Limited v. Irish Asphalt Limited [4]), has stalled the further development of harmonized standards. Problems arising from the slow adoption of harmonized standards and the lack of references to them have also been noted, as the adoption process has not kept pace with changes in the sector, creating uncertainty among companies [...] and the lack of harmonized standards and the incomplete nature of existing standards have contributed to the introduction of additional national requirements for construction products, creating obstacles to their free movement in the single market" [3]. There are more reasons, but this one, according to the authors, is the best example. Polish Standards PN-EN 54-22, PN-EN 54-27, PN-EN 54-29, PN-EN 54-30, PN-EN 54-31, which have not been accepted for harmonization with the CPR, may constitute the correctness of the thesis submitted to the Commission.

In 2016 The Commission published a follow-up survey for adequacy assessment purposes on the construction sector [5]. It assessed the consistency of selected EU legislation applicable to the construction sector and analysed the regulatory overlap between the Construction Products Regulation [1] and the Ecode-sign Directive [6] and the Energy Labelling Regulation [7]. The survey also confirmed inconsistencies in definitions, lack of cross-referencing and overlaps between the three pieces of legislation.

Three years later, the Commission published another assessment, already narrowed down to just one provision, on the Construction Products Regulation [8]. The paramount issues identified in this assessment, in order of importance, included:

- inefficient standardization system underpinning the Construction Products Regulation;

- ineffective and widely varying (across member states) market surveillance;

- smaller than expected scale of simplification achieved by the introduction of the Construction Products Regulation.

The conclusions of documents [5] and [8] have been taken into account in the proposal to amend the regulation in question.

Works on the proposal

Consultation with stakeholders

In the course of developing the aforementioned proposal, various stakeholders were consulted: member states, European technical bodies and associations, national authorities, companies and manufacturers, importers and distributors, consumer organizations, market surveillance authorities, European and international organizations (industry associations), notified bodies, labour and professional associations, and other parties such as individuals and other non-governmental organizations. The following briefly outlines the consultations carried out in accordance with the EU's Better Regulation Guidelines.

dotyczqcych wyrobów budowlanych, który mozna czçsciowo przy-pisac wymogom formalnym (zob. Wyrok Trybunatu z dnia 27.10.2016 r. w sprawie C-613/14 w sprawie James Elliott Construction Limited przeciwko Irish Asphalt Limited [4]), spowodowat zaha-mowanie dalszego opracowywania zharmonizowanych norm. Zauwazono równiez problemy wynikajqce z powolnego przyjmowa-nia norm zharmonizowanych i braku odniesien do nich, poniewaz proces przyjmowania nie nadqza za przemianami zachodzqcymi w sektorze, co powoduje niepewnosc wsród przedsiçbiorstw [...], a brak norm zharmonizowanych i niekompletny charakter istniejq-cych norm przyczynity siç do wprowadzenia dodatkowych wymo-gów krajowych dotyczqcych wyrobów budowlanych, co stwarza przeszkody dla ich swobodnego przeptywu na jednolitym rynku" [3].

Powodów jest wiçcej, ale ten - zdaniem autorów - stanowi najlepszy przyktad. Polskie Normy PN-EN 54-22, PN-EN 54-27, PN-EN 54-29, PN-EN 54-30, PN-EN 54-31, które nie zostaty zaak-ceptowane do harmonizacji z CPR, mogq stanowic o poprawno-sci tezy przedtozonej Komisji.

W 2016 r. Komisja opublikowata badanie uzupetniajqce do celów oceny adekwatnosci dotyczqce sektora budowlanego [5]. W jego toku oceniono spójnosc wybranych aktów prawnych UE majqcych zastosowanie do sektora budowlanego oraz przeanali-zowano naktadanie siç przepisów prawnych miçdzy rozporzqdze-niem w sprawie wyrobów budowlanych [1] a dyrektywq w sprawie ekoprojektu [6] i rozporzqdzeniem w sprawie etykietowania energetycznego [7]. Badanie potwierdzito równiez niespójnosc definicji, brak odniesien i pokrywanie siç zakresów stosowania tych trzech aktów prawnych.

Trzy lata pózniej Komisja opublikowata kolejnq, zawçzonq juz tylko do jednego przepisu ocenç dotyczqcq rozporzqdzenia w sprawie wyrobów budowlanych [8]. Do nadrzçdnych kwestii zidentyfiko-wanych w tej ocenie, w kolejnosci ich istotnosci nalezq:

- nieefektywny system normalizacji stanowiqcy podstawç rozporzqdzenia w sprawie wyrobów budowlanych;

- nieskuteczny i znacznie rózniqcy siç (w poszczególnych panstwach cztonkowskich) nadzór rynku;

- mniejsza niz oczekiwano skala uproszczenia osiqgniçta dziçki wprowadzeniu rozporzqdzenia w sprawie wyrobów budowlanych.

Konkluzje z dokumentów [5] oraz [8] zostaty uwzglçdnione we wniosku o zmianç omawianego rozporzqdzenia.

Prace nad wnioskiem

Konsultacje z zainteresowanymi stronami

W trakcie prac nad ww. wnioskiem przeprowadzono konsul-tacje z poszczególnymi zainteresowanymi stronami: panstwami cztonkowskimi, europejskimi organami i stowarzyszeniami tech-nicznymi, organami krajowymi, przedsiçbiorstwami i producen-tami, importerami i dystrybutorami, organizacjami konsumenc-kimi, organami nadzoru rynku, organizacjami europejskimi i miçdzynarodowymi (stowarzyszeniami branzowymi), jednost-kami notyfikowanymi, stowarzyszeniami pracowników i stowa-rzyszeniami zawodowymi, a takze z osobami fizycznymi i innymi organizacjami pozarzqdowymi. Ponizej przedstawiono pokrótce

Online survey

The survey targeted selected experts. Its purpose was to determine how to address the various horizontal issues identified during the assessment of the Construction Products Regulation and to gather data for further refinement of policy options [9, Appendix VI].

Meetings with experts

In March and September 2020, two special meetings with experts from member states were held on the review of the Construction Products Regulation. The purpose of the meetings was to discuss the process and the document [10] containing refined indicative options, as well as to gather member states' opinions on the following topics: scope and relationship with other EU laws, the harmonized area, national law and information needs, Annex I (basic requirements for construction works) and environmental requirements.

Enterprise survey

The purpose of the enterprise survey was to assess the expected impact of improved indicative strategic options on enterprises in the European sector of construction products. The survey targeted businesses operating in the sector [9, Appendix VII].

informacje na temat konsultacji przeprowadzonych zgodnie z wytycznymi UE dotyczqcymi lepszego stanowienia prawa.

Badanie internetowe

Badanie skierowano do wybranych ekspertów. Jego celem byto okreslenie sposobu rozwiqzania poszczególnych kwestii horyzontalnych zidentyfikowanych podczas oceny rozporzgdzenia w sprawie wyrobów budowlanych oraz zebranie danych do dal-szego dopracowywania wariantów strategicznych [9, zatqcznik VI].

Spotkania z ekspertami

W marcu i wrzesniu 2020 r. odbyty si? dwa specjalne spotka-nia z ekspertami z panstw cztonkowskich poswi?cone przeglqdowi rozporzgdzenia w sprawie wyrobów budowlanych. Celem spotkan byto omówienie procesu i dokumentu [10] zawierajqcego dopraco-wane warianty orientacyjne, a takze zebranie opinii panstw cztonkowskich na nastçpujqce tematy: zakres i zwiqzek z innymi przepi-sami prawa UE, sfera zharmonizowana, prawo krajowe i potrzeby informacyjne, zatqcznik I (podstawowe wymagania dotyczqce obiektów budowlanych) oraz wymogi srodowiskowe.

Badanie przedsiçbiorstw

Celem badania przedsiçbiorstw byta ocena oczekiwanego wptywu udoskonalonych orientacyjnych wariantów strategicznych na przedsiçbiorstwa w europejskim sektorze wyrobów budowlanych. Badanie byto skierowane do podmiotów gospodarczych dzia-tajqcych w tym sektorze [9, zatqcznik VII].

Public consultations

The public consultation [9, Annex VIII] showed that all stakeholder groups strongly rejected the repeal of the Construction Products Regulation (Policy Option E). Across most stakeholder groups, the largest groups were in favour of maintaining the current Construction Products Regulation (i.e., Core Policy Option A). A significant number of groups favoured a revision of the Construction Products Regulation (i.e., policy options B, C or D described in [10]).

Moreover, the survey of businesses showed that while operators generally support the current Construction Products Regulation, they highlighted a number of issues that needed to be addressed and needed to be revised. These mainly concerned the standardization process.

Konsultacje publiczne

Konsultacje publiczne [9, zatqcznik VIII] wykazaty, ze wszystkie grupy zainteresowanych stron zdecydowanie odrzu-city uchylenie rozporzgdzenia w sprawie wyrobów budowlanych (wariant strategiczny E). Najliczniejsze grupy zainteresowanych stron w wiçkszosci opowiadaty si? za utrzymaniem obecnego rozporzgdzenia w sprawie wyrobów budowlanych (tj. podstawowego wariantu strategicznego A). Znaczna cz?sc grup preferowata rewizj? rozporzgdzenia w sprawie wyrobów budowlanych (tj. warianty strategiczne B, C lub D opisane w [10]).

Ponadto badanie przedsiçbiorstw wykazato, ze chociaz pod-mioty gospodarcze zasadniczo popierajq obecne rozporzgdzenie w sprawie wyrobów budowlanych, to jednak zwrócity uwag? na szereg kwestii, które nalezato rozwiqzac i które wymagaty rewizji. Dotyczyty one przede wszystkim procesu normalizacji.

Problems identified in Regulation 305/2011

Problem No. 1: a single market for construction products has not been created

The problems already written about in the introduction are highlighted. These include the low number of harmonization of standards observed in recent years, and the few standards developed by European standards organizations (CEN, CENELEC).

Problemy zidentyfikowane w rozporzgdzemu 305/2011

Problem nr 1: nie stworzono jednolitego rynku wyrobow budowlanych

Podkreslone zostaty problemy, o ktorych juz napisano we wstçpie. Dotyczq m.in. obserwowanej w ostatnich latach nie-wielkiej liczby harmonizacji norm oraz niewielu norm opraco-wywanych przez europejskie organizacje normalizacyjne (CEN, CENELEC).

In the recent years, standards created by European standards organizations have rarely been able to be cited in the Official Journal of the European Union (OJEU) mainly due to their legal shortcomings. Harmonized standards, according to the CPR, can only indicate requirements and methods for assessing performance in relation to essential characteristics that are related to the basic requirements for construction works. Therefore, it is not possible to indicate other requirements in the standards, such as those that are not related to performance. For example, requiring correct operation, colour, functionality is not, according to the CPR, in the area of performance. This situation is considered by the authors to be controversial, to say the least, because construction products in Group 10 Fixed firefighting equipment (including fire alarm systems, voice alarm systems, smoke and heat control systems, fixed firefighting equipment) are clearly different from typical construction products (e.g. cement, reinforcing steel) - they are electronic devices controlled by dedicated software. For such products, it is not possible to describe the requirements only in the form of performance. These are often important issues specific to this type of equipment, such as the colour of the control button enclosures (manual call point: red, manual smoke control button: orange), the signalling of the operating condition of the systems (green - quiescent, yellow - damage, red - alarm), or the functionality of the device for charging the batteries of the backup power supply of the control panels, etc. Placing such requirements in a harmonized standard is incompatible with the provisions of the current CPR - it is for this reason, among others, that the draft EN 12101-9 standard cannot be published and harmonized, as well as updates and amendments to the EN 54 series, EN 12094 or EN 12101.

Naturally, many harmonized standards in the area of fire alarm systems or fixed firefighting equipment establish such requirements, as these standards were published and harmonized during the time of the Construction Directive (before 2013) or in the early days of the CPR. The standards as they stand are used, while there is no possibility of publishing changes or updates to these standards, and thus bringing about harmonization of standards adequate to the current needs and expectations of the fire protection industry.

No publication of up-to-date standards, relating to construction products, in the Official Journal of the European Union is a key factor disrupting the smooth functioning of the single market, creating trade barriers and causing additional costs and administrative burdens for operators. In practice, a manufacturer wishing to market fire detectors based on, for example, EN 54-29 Fire detection and fire alarm systems - Multi-sensor fire detectors. Point detectors using a combination of smoke and heat sensors must obtain certification in each EU country where this is required. In Poland, it must undergo a national process of assessment and verification of constancy of performance and mark the product with the "B" construction mark.

W ostatnich latach normy tworzone przez europejskie orga-nizacje normalizacyjne rzadko mogty bye cytowane w Dzienniku Urzçdowym Unii Europejskiej gtownie ze wzglçdu na ich braki prawne. Normy zharmonizowane, w mysl CPR, mogq wskazy-wae jedynie wymagania i metody oceny wtasciwosci uzytkowych w odniesieniu do zasadniczych charakterystyk, ktore zwiqzane sq z wymaganiami podstawowymi dla obiektow budowlanych. Nie mozna zatem w normach wskazywae innych wymagan, takich ktore nie sq zwiqzane z wtasciwosciami uzytkowymi. Przykta-dowo wymaganie poprawnego dziatania, kolorystyki, funkcjo-nalnosci nie lezy, w mysl CPR, w obszarze wtasciwosci uzytkowych. Sytuacjç tç autorzy uznajq za co najmniej kontrowersyjnq, bowiem wyroby budowlane z grupy 10 Fixed firefighting equipment (m.in. systemy sygnalizacji pozarowej, dzwiçkowe systemy ostrzegawcze, systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i cie-pta, state urzqdzenia gasnicze) wyraznie odrozniajq siç od typo-wych wyrobow budowlanych (np. cement, stal zbrojeniowa) - sq to urzqdzenia elektroniczne sterowane za pomocq dedykowa-nego oprogramowania. Dla takich wyrobow nie ma mozliwosci opisania wymagan jedynie w formie wtasciwosci uzytkowych. Sq to czçsto istotne kwestie wtasciwe dla tego typu urzqdzen, np. kolorystyka obudow przyciskow sterujqcych (rçczny ostrze-gacz pozarowy: czerwony, rçczny przycisk oddymiania: poma-ranczowy), sygnalizacja stanu pracy systemow (zielony - dozor, zotty - uszkodzenie, czerwony - alarm), czy tez funkcjonalnose urzqdzenia do tadowania akumulatorow zasilania rezerwowego central itp. Umieszczenie takich wymagan w normie zharmoni-zowanej jest niezgodne z postanowieniami aktualnego CPR - to m.in. z tego powodu projekt normy EN 12101-9 nie moze zostae opublikowany i zharmonizowany, podobnie zresztq jak aktualiza-cje i zmiany do norm serii EN 54, EN 12094 czy EN 12101.

Oczywiscie wiele norm zharmonizowanych z obszaru sys-temow sygnalizacji pozarowej czy statych urzqdzen gasniczych ustanawia takie wymagania, poniewaz normy te zostaty opubli-kowane i zharmonizowane w czasie obowiqzywania dyrektywy budowlanej (przed 2013 r.) lub w poczqtkach funkcjonowania CPR. Normy w ich brzmieniu sq stosowane, natomiast nie ma mozliwosci opublikowania zmian lub aktualizacji tych norm, a tym samym doprowadzenia do harmonizacji norm adekwat-nych do aktualnych potrzeb i oczekiwan branzy zabezpieczen przeciwpozarowych.

Brak publikacji aktualnych norm dotyczqcych wyrobow budowlanych w Dzienniku Urzçdowym Unii Europejskiej sta-nowi kluczowy czynnik zaktocajqcy sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku, stwarzajqcy bariery handlowe oraz powodu-jqcy dodatkowe koszty i obciqzenia administracyjne dla podmio-tow gospodarczych. W praktyce producent chcqcy wprowadzae do obrotu czujki pozarowe w oparciu np. o normç EN 54-29 System/ sygnalizacji pozarowej - Czqsc 29: Czujki pozarowe wielode-tektorowe - Czujki punktowe wykorzystujqce kombinacje detekto-rôw dymu i ciepta musi uzyskae certyfikaty w kazdym kraju UE, w ktorym jest to wymagane. W Polsce musi przejse krajowy proces oceny i weryfikacji statosci wtasciwosci uzytkowych i ozna-kowae wyrob znakiem budowlanym „B".

Problem No. 2: Implementation challenges at the national level

The proposed regulation points out that "market surveillance activities vary widely (in quality and effectiveness) from one member state to another". In addition, shortcomings related to the operation of notified bodies were identified, which would suggest that the provisions of the Construction Products Regulation should be more precise. Selected articles of the current Regulation 305/2011, e.g. Article 43, Article 52 and Article 55, were cited in this regard. However, the statement "deficiencies related to operation" has not been thoroughly developed, so no polemic is possible in this regard.

Problem No. 3: complexity of the legal framework / no simplification has been made

It was pointed out here that the provisions of the Construction Products Regulation are either not clear enough or overlap within the legal framework itself by overlapping the information required for the declaration of performance and for CE marking. In addition, as the new draft points out, "the introduction of the simplification provisions of the CPR, aimed mainly at small and medium-sized enterprises (SMEs), has been limited due to the lack of knowledge about and clarity of these provisions. The biggest administrative burden is on the smallest enterprises". In fact, the burden on them has been (and will also remain in the new future associated with the amendment of the CPR regulation) incomparably greater than organizations that do not qualify as micro, small and medium-sized enterprises. This is a result of the regulation itself: every construction product - no matter by whom it is manufactured - is supposed to meet the same requirements.

Problem No. 4: broader policy priorities such as green and digital transformation and product safety cannot be achieved through the Construction Products Regulation

In case of digital transformation, the current wording of the CPR supports the paper form of documenting performance, and points to the digital form as an additional possibility. This makes information about digital construction products insufficiently accessible to market participants, and thus digital transformation goals cannot be achieved.

In case of environmental transformation, the problem is that the available harmonized standards cover only certain elements related to the environmental impact of products (such as pollution). Many issues cannot be expressed in standards by indicating only methods for assessing performance, and currently the other way - i.e. making requirements for products explicitly in harmonized standards - is incompatible with the CPR.

To stimulate demand for low-carbon and carbon-storing construction products, consistent and transparent information is needed on the climate, environmental and sustainability impacts of construction products, as well as the ability to regulate inherent product features such as durability or reparability. Undoubtedly, this is a necessary change, which the authors assess as

Problem nr 2: Wyzwania zwiqzane z wdrazaniem na poziomie krajowym

Projekt rozporzgdzenia wskazuje, ze „dziatania w zakresie nadzoru rynku sq bardzo zróznicowane (pod wzgl?dem jakosci i skutecznosci) w poszczególnych panstwach cztonkowskich". Ponadto zidentyfikowano niedociqgni?cia zwiqzane z funkcjo-nowaniem jednostek notyfikowanych, co miatoby wskazywac, iz przepisy rozporzqdzenia w sprawie wyrobów budowlanych powinny byc bardziej precyzyjne. Przywotano na t? okolicznosc wybrane artykuty obowiqzujqcego rozporzqdzenia 305/2011 np. art. 43, art. 52 oraz art. 55. Nie rozwini?to jednak doktadnie stwier-dzenia „niedociqgni?cia zwiqzane z funkcjonowaniem", wi?c w tym zakresie zadna polemika nie jest mozliwa.

Problem nr 3: ztozonosc ram prawnych / nie dokonano ich uprosz-czenia

Zwrócono w tym miejscu uwag?, iz przepisy rozporzqdze-nia w sprawie wyrobów budowlanych nie sq wystarczajqco jasne albo naktadajq si? na siebie w obr?bie samych ram prawnych poprzez pokrywanie si? informacji wymaganych w deklaracji wtasciwosci uzytkowych i przy oznakowaniu CE. Ponadto - jak wskazuje nowy projekt - „wprowadzanie przepisów upraszcza-jqcych zawartych w rozporzqdzeniu w sprawie wspólnych przepisów, skierowanych gtównie do MSP byto ograniczone ze wzgl?du na brak wiedzy o tych przepisach i brak jasnosci tych przepisów. Najwi?ksze obciqzenia administracyjne spoczywajq na najmniej-szych przedsi?biorstwach". Faktycznie, obciqzenia spoczywajqce na nich byty (i pozostanq równiez w nowej przysztosci zwiqza-nej ze zmianq rozporzqdzenia CPR) nieporównywalnie wi?ksze niz organizacji niezaliczajqcych si? do mikro, matych i srednich przedsi?biorstw. Wynika to z samego rozporzqdzenia: kazdy wyrób budowlany - niezaleznie przez kogo jest produkowany - ma spetniac te same wymagania.

Problem nr 4: za pomocq rozporzqdzenia w sprawie wyrobów budowlanych nie mozna zrealizowac szerszych priorytetów poli-tycznych, takich jak ekologiczna i cyfrowa transformacja oraz bezpieczenstwo wyrobów

W przypadku transformacji cyfrowej aktualne brzmienie CPR podtrzymuje form? papierowq dokumentowania wtasciwosci uzytkowych, a jako dodatkowq mozliwosc wskazuje form? cyfrowq. Sprawia to, ze dost?pnosc informacji o wyrobach budowlanych w formie cyfrowej dla uczestników rynku jest ograniczona i tym samym cele dotyczqce transformacji cyfrowej nie mogq byc osiqgni?te.

W przypadku transformacji ekologicznej problem polega na tym, ze dost?pne normy zharmonizowane obejmujq tylko niektóre elementy zwiqzane z oddziatywaniem wyrobów na srodowisko (jak np. zanieczyszczenie). Wielu zagadnien nie sposób wyra-zic w normach poprzez wskazanie wytqcznie metod oceny wtasciwosci uzytkowych, a aktualnie inny sposób - czyli stawianie wyrobom wprost wymagan w normach zharmonizowanych - jest niezgodny z CPR.

W celu pobudzenia popytu na niskoemisyjne i sktadujqce dwutlenek w?gla wyroby budowlane potrzebne sq spójne i przej-rzyste informacje na temat wptywu wyrobów budowlanych na

moving in the right direction. Ideas, however good and expedient they may be, do not always translate (or will in the future) into regulatory simplification, and the complexity of the regulatory framework and the burden on SMEs was described earlier as one of the problems. This aspect will be discussed later in the article.

Justification of the changes to the new CPR (selected theses )

1. "The implementation of environmental goals, including the fight against climate change, necessitates the establishment of new environmental obligations and the development and application of an assessment method for calculating the environmental sustainability of construction products".

The goals, which "make it necessary to establish new obligations," contradict the identified problems of "regulatory complexity and the need for simplification". It can be predicted that the degree of complexity will be even higher. The regulation will also bring changes and difficulties for groups other than the manufacturers. Indeed, the document indicates that: "for the same reason, it is necessary to expand the circle of regulated operators, as distributors, suppliers and manufacturers have a role to play in calculating environmental sustainability in the construction sector".

2. "Ensuring the free movement of construction product kits or assemblies in the internal market will bring tangible benefits, especially to citizens, consumers and businesses. However, for the sake of legal certainty, their composition should be precisely defined in the harmonized technical specifications or European assessment documents".

For fire alarm system kits, one action may be to harmonize the specific standard EN 54-13:2017+A1:2019 Fire detection and fire alarm systems - Compatibility and con-nectability assessment of system components. The standard, while not a typical product standard, does include functional requirements in its content. The document further details the requirements for the integrity of a fire alarm system when it is connected to other systems. The case for harmonization of EN 54-13 will be the first change that could be a significant (legal) facilitation for the designers of fire alarm systems. For today, the use of the aforementioned standard is entirely voluntary. The state of affairs, on the other hand, should be the other way around - and the manufacturer of a system (a set or assembly of construction products) should be required to declare performance with the listed standard.

3. "The EU's 2022 strategy on standardization [12] identifies the construction sector as one of the most relevant areas where harmonized standards could improve competitiveness and reduce market barriers". Thus, the problem of harmonizing standards is repeated many times [13]. As

klimat, srodowisko i zrownowazony rozwoj, a takze mozliwose regulowania nieodtqcznych cech wyrobow, takich jak trwatose lub mozliwose naprawy. Bez wqtpienia jest to zmiana konieczna, ktorq autorzy oceniajq jako dqzqcq w dobrym kierunku. Idee, jakkolwiek dobre i celne by nie byty, nie zawsze przektadajq siç (czy bçdq siç w przysztosci przektadae) na uproszczenie przepisow, a ztozonose ram prawnych i obciqzenia na MSP opisano wcze-sniej jako jeden z problemow. Aspekt ten zostanie rozwiniçty w dalszej czçsci artykutu.

Uzasadnienie zmian do nowego CPR (wybrane tezy )

1. „Realizacja celow srodowiskowych, w tym walka ze zmianq klimatu, powoduje koniecznose ustanowienia nowych obowiqzkow w zakresie ochrony srodowiska naturalnego oraz stworzenia podstaw do opracowania i stosowania metody oceny stuzqcej obliczaniu zrowno-wazenia srodowiskowego wyrobow budowlanych". Cele, ktore „powodujq koniecznose ustanowienia nowych obowiqzkow", stojq w sprzecznosci ze zidentyfikowa-nym problemami „ztozonosci przepisow i konieczno-sci ich uproszczenia". Mozna prognozowae, ze stopien skomplikowania bçdzie jeszcze wyzszy. Rozporzqdze-nie przyniesie zmiany i utrudnienia takze innym grupom niz producenci. Dokument wskazuje bowiem, ze: „z tego samego powodu konieczne jest poszerzenie krçgu regu-lowanych podmiotow gospodarczych, poniewaz dystry-butorzy, dostawcy i producenci majq do odegrania rolç w obliczaniu stopnia zrownowazenia srodowiskowego w sektorze budowlanym".

2. „Zapewnienie swobodnego przeptywu zestawow lub zespotow wyrobow budowlanych na rynku wewnçtrz-nym przyniesie wymierne korzysci, zwtaszcza obywate-lom, konsumentom i przedsiçbiorstwom. Ze wzglçdu na pewnose prawa ich sktad powinien bye jednak doktadnie okreslony w zharmonizowanych specyfikacjach technicz-nych lub europejskich dokumentach oceny".

W przypadku zestawow systemow sygnalizacji pozarowej jednym z dziatan moze bye zharmonizowanie specy-ficznej normy EN 54-13:2017+A1:2019 Systemy sygnalizacji pozarowej - Czqsc 13: Ocena kompatybilnosci i mozliwosci przytqczenia podzespotôw systemu. Norma, choe nie jest typowq normq wyrobu, zawiera jednak w swojej tresci wymagania funkcjonalne. Dokument ten ponadto wyszczegolnia wymagania dotyczqce integral-nosci instalacji sygnalizacji pozarowej, kiedy ta przytq-czana jest do innych systemow. Przypadek harmonizacji EN 54-13 bçdzie pierwszq zmianq, ktora moze stanowie istotne (legalne) utatwienie pracy projektantow syste-mow sygnalizacji pozarowej. Na dzisiaj bowiem postu-giwanie siç wyzej wymienionq normq jest catkowicie dobrowolne. Stan faktyczny powinien bye natomiast odwrotny - producent systemu (zestawu lub zespotu wyrobow budowlanych) powinien miee obowiqzek dekla-rowania wtasciwosci uzytkowych z wymienionq normq.

3. „W Unijnej strategii w sprawie normalizacji na 2022 r. [12] wskazano sektor budowlany jako jeden z najistotniejszych

of the date of this article, there is no indication that the state in this regard is about to improve. The progressive harmonization of standards is the other aspect that could improve the designer's experience, providing them not only with tools similar to those they use in much of their work with fire alarm systems, but also ultimately giving them access to a larger market of products that could potentially be used in the systems being designed. For today, a manufacturer of a product for which an EN standard has been developed, but does not have the status of a harmonized standard, must be ready to certify this product also in the context of the Polish market. What is interesting, however, is the approach that the European Economic and Social Committee represents. In the aforementioned report [12], "the EESC recognizes the danger that in other regions of the world, standardization may have become a tool of industrial policy or a geopolitical instrument. The European Union must be ready to adjust its approach to ensure and enhance the competitiveness of European businesses and consumer protection". It is worth returning at this point to problem No. 4, identified in Regulation 305/2011: "Through the Construction Products Regulation, broader policy priorities cannot be achieved [...]." As already mentioned, the proposal for the new CPR cites the report.

Selected changes included in the proposal for the new CPR

The planned scope of the regulation [14]:

- construction products, including used products and remanufactured products,

- 3D data sets marketed to enable spatial printing of construction products covered by the regulation, and construction products and forms spatially printed,

- materials to be used in the spatial printing of construction products on or near the site or for production using forms on or near the site,

- construction products manufactured on the site for immediate incorporation into construction works, without the need for separate commercial activities to market them,

- key parts of the products covered by the regulation,

- parts or materials intended for use in products covered by the Regulation, if requested by the manufacturer of such parts or materials,

- kits or assemblies, if their composition is defined and included in harmonized technical specifications or European assessment documents,

- single-family prefabricated houses with a floor area of less than 180 m2 or two-storey houses with a floor area of less than 100 m2 per storey.

obszarow, w ktorych normy zharmonizowane mogtyby poprawic konkurencyjnosc i ograniczyc bariery rynkowe". Problem harmonizacji norm powtarza siç zatem wie-lokrotnie [13]. Na dzien powstawania niniejszego arty-kutu nic nie wskazuje, aby stan w tym zakresie miat ulec poprawie. Postçpujqca harmonizacja norm to drugi aspekt, ktory mogtby poprawic komfort pracy projektan-tow, dostarczajqc im nie tylko narzçdzi analogicznych, jakimi postugujq siç w duzej czçsci swojej pracy z systemami sygnalizacji pozarowej, ale rowniez docelowo datby im dostçp do wiçkszego rynku wyrobow, ktore potencjal-nie mozna by stosowac w projektowanych systemach. Na dzisiaj producent wyrobu, dla ktorego opracowano normç EN, ale nie posiada ona statusu normy zharmoni-zowanej, musi byc gotowy na certyfikacjç tego wyrobu rowniez w kontekscie polskiego rynku. Ciekawe jest natomiast podejscie, jakie reprezentuje Europej-ski Komitet Ekonomiczno-Spoteczny. W wymienionym rapor-cie [12] „EKES dostrzega niebezpieczenstwo, ze w innych regionach swiata normalizacja mogta stac siç narzçdziem polityki przemystowej lub instrumentem geopolitycznym. Unia Europejska musi byc gotowa dostosowac swoje podejscie, aby zapewnic i zwiçkszyc konkurencyjnosc europej-skich przedsiçbiorstw oraz ochronç konsumentow". Warto w tym miejscu wrocic do zidentyfikowanego w rozporzqdzeniu 305/2011 problemu nr 4: „Za pomocq rozporzqdzenia w sprawie wyrobow budowlanych nie mozna zre-alizowac szerszych priorytetow politycznych [...]". Jak juz wspomniano, projekt nowego CPR przywotuje tenze raport.

Wybrane zmiany zawarte projekcie nowego CPR

Planowany zakres przedmiotowy obowiqzywania rozporzqdzenia [14]:

- wyroby budowlane, w tym wyroby uzywane i wyroby pod-dane regeneracji,

- zbiory danych 3D wprowadzone do obrotu w celu umoz-liwienia drukowania przestrzennego wyrobow budowlanych objçtych rozporzqdzeniem oraz wyrobow budowlanych i form wydrukowanych przestrzennie,

- materiaty przeznaczone do wykorzystania podczas drukowania przestrzennego wyrobow budowlanych na tere-nie budowy lub w jej poblizu lub do produkcji przy uzyciu form na terenie budowy lub w jej poblizu,

- wyroby budowlane produkowane na terenie budowy w celu natychmiastowego wbudowania ich w obiekty budowlane, bez koniecznosci podjçcia oddzielnych dzia-tan handlowych zmierzajqcych do wprowadzenia ich do obrotu,

- czçsci kluczowe wyrobow objçtych rozporzqdzeniem,

- czçsci lub materiaty przeznaczone do stosowania w wyrobach objçtych rozporzqdzeniem, jesli wniesie o to producent tych czçsci lub materiatow,

- zestawy lub zespoty, jezeli ich sktad okreslono i ujçto

At the same time, it is proposed to remove from the scope of construction products those covered by the Lift Directive, the Drinking Water Directive and the Urban Wastewater Directive, among others:

- cranes (elevators),

- escalators and their components,

- boilers, pipes, tanks and auxiliary equipment and other products intended to come into contact with water for human consumption,

- wastewater treatment systems,

- sanitary equipment,

- traffic light related products.

Unlocking the technical harmonization system

The revised CPR [14] proposes to divide technical specifications into two groups:

1. Mandatory harmonized standards, which will continue to address the assessment of performance related to the fulfilment by construction works of the basic requirements set forth in Annex 1 of the CPR1. Based on these standards, as before, manufacturers will evaluate and declare the performance of products.

2. Voluntary harmonized standards that will indicate requirements for products, such that are relevant to the product, but are not related to the assessment of their performance, e.g. requirements for meeting the intended purpose of use, correct operation of the product, requirements for construction, colour, function, requirements for product information (marking, labels and documents accompanying the product). Based on these standards, manufacturers will assess and declare product compliance with the requirements for the product.

In order to further improve the technical harmonization of products and to fill the gaps in its scope, the European Commission is also giving itself the additional power of being able to establish technical requirements for products (both in terms of performance and product requirements) by means of delegated acts to the CPR regulation. This will be possible, among other things, if:

- there will be unreasonable delays in the adoption of standards by European standards organizations,

- there will be an urgent need to adopt more harmonized technical specifications that cannot be regulated by standards alone,

w zharmonizowanych specyfikacjach technicznych lub europejskich dokumentach oceny,

- domy jednorodzinne prefabrykowane jednokondygna-cyjne o powierzchni uzytkowej mniejszej niz 180 m2 lub dwukondygnacyjne o powierzchni uzytkowej mniejszej niz 100 m2 na kondygnacjç.

Jednoczesnie proponuje siç usuniçcie z zakresu wyrobow budowlanych tych objçtych m.in. dyrektywq dzwigowq, dyrek-tywq w sprawie wody pitnej i dyrektywq w sprawie sciekow komunalnych:

- dzwigi (windy),

- schody ruchome i ich elementy,

- kotty, rury, zbiorniki i urzqdzenia pomocnicze oraz inne produkty przeznaczone do kontaktu z wodq do spozycia przez ludzi,

- systemy oczyszczania sciekow,

- urzqdzenia sanitarne,

- wyroby zwiqzane z sygnalizacjq swietlnq drogowq.

Odblokowanie systemu harmonizacji technicznej

W zmienionym rozporzqdzeniu CPR [14] proponuje siç podziat specyfikacji technicznych na dwie grupy:

1. Obowiqzkowe normy zharmonizowane, ktore nadal bçdq dotyczyty oceny wtasciwosci uzytkowych zwiqzanych ze spetnieniem przez obiekty budowlane wymagan podstawo-wych okreslonych w zatqczniku 1 do rozporzqdzenia CPR1. Na podstawie tych norm, tak jak dotychczas, producenci bçdq oceniali i deklarowali wtasciwosci uzytkowe wyrobow.

2. Dobrowolne normy zharmonizowane, ktore bçdq wskazy-waty wymagania dla wyrobow, takie ktore sq dla wyrobu istotne, ale nie sq zwiqzane z ocenq ich wtasciwosci uzytkowych np. wymagania w zakresie spetnienia zamierzo-nego celu zastosowania, poprawnego dziatania wyrobu, wymagania w zakresie konstrukcji, kolorystyki, funkcji, wymagania dot. informowania o wyrobie (znakowanie, etykiety i dokumenty towarzyszqce wyrobowi). Opierajqc siç na tych normach, producenci bçdq oceniali i deklarowali zgodnose wyrobu z wymaganiami dla wyrobu.

W celu dalszego usprawnienia harmonizacji technicznej wyrobow oraz uzupetnienia brakow w jej zakresie Komisja Euro-pejska nadaje sobie takze dodatkowe uprawnienia polegajqce na mozliwosci ustanawiania wymagan technicznych dla wyrobow (zarowno w zakresie wtasciwosci uzytkowych, jak i wymagan dla wyrobu) w drodze aktow delegowanych do rozporzqdzenia CPR. Mozliwe to bçdzie m.in. w przypadku, gdy:

- wystqpiq nieuzasadnione opoznienia w przyjçciu norm przez europejskie organizacje normalizacyjne,

- zaistnieje pilna potrzeba przyjçcia bardziej zharmonizowanych specyfikacji technicznych, ktorych nie mozna uregulowae samymi normami,

While specific requirements for the performance of products are to be derived from the technical and construction regulations of the member state - such as the requirement for a class of fire resistance of building elements, the requirement for continuity of energy supply under fire conditions for cable assemblies indicated in the regulation on technical conditions to which buildings and their location should conform.

Przy czym konkretne wymagania dot. wtasciwosci uzytkowych wyrobow majq wyni-kac z przepisow techniczno-budowlanych danego kraju cztonkowskiego - jak na przyktad wymaganie w zakresie klasy odpornosci ogniowej elementow budynku, wymaganie w zakresie ciqgtosci dostawy energii w warunkach pozaru dla zespo-tow kablowych wskazane w rozporzqdzeniu dot. warunkow technicznych, jakim powinny odpowiadae budynki i ich usytuowanie.

- at least one essential characteristic relating to the basic requirements for construction works is not covered by standards whose references have already been published in the Official Journal,

- standards will otherwise be deemed insufficient to cover the regulatory needs of member states or the needs of economic operators,

- standards will be in line with EU climate and environmental legislation and ambitions.

- co najmniej jedna zasadnicza charakterystyka odno-szqca siç do podstawowych wymagan dla obiektow budowlanych nie jest objçta normami, do ktorych odnie-sienia zostaty juz opublikowane w dzienniku urzçdowym,

- normy bçdq z innych powodow uznane za niewystarcza-jqce do pokrycia potrzeb regulacyjnych panstw czton-kowskich lub potrzeb podmiotow gospodarczych,

- normy bçdq zgodne z prawodawstwem i ambicjami UE w zakresie klimatu i srodowiska.

Mandatory hEN / Obowiqzkowa hEN

Voluntary hEN / Dobrowolna hEN

Figure 1. New forms of technical harmonization of requirements for construction products Rycina 1. Nowe formy harmonizacji technicznej wymagan dla wyrobow budowlanych Source: Own elaboration. Zrodto: Opracowane wtasne.

Introduction of new ad modification of existing definitions

In its current form, the CPR regulation [1] indicates 28 definitions. The proposal to amend the regulation [14] introduces as many as 71 of them, including definitions of product type, product family, used product and remanufactured product, non-series production process, as well as repair, maintenance, product key part, materials for product space printing, space printing service provider, direct assembly, product requirements, among others. The wording of selected definitions has also been changed, including the definition of a construction product and a set of products.

Wprowadzenie nowych i modyfikacja istniejqcych definicji

W aktualnym brzmieniu rozporzqdzenie CPR [1] wskazuje 28 definicji. Projekt zmiany rozporzqdzenia [14] wprowadza ich az 71, w tym m.in. definicje typu wyrobu, rodziny wyrobow, wyrobu uzywanego i wyrobu poddanego regeneracji, produkowa-nego jednostkowo, nieseryjnego procesu produkcyjnego, a takze naprawy, konserwacji, czçsci kluczowej wyrobu, materiatow prze-znaczonych do drukowania przestrzennego wyrobow, dostawcy ustug drukowania przestrzennego, bezposredni montaz, wymo-gow dot. wyrobow. Zmieniono takze brzmienie wybranych definicji, wtqcznie z definicjq wyrobu budowlanego i zestawu wyrobow.

Table 1. Summary of selected provisions of the current regulation and the analysed proposal Tabela 1. Zestawienie wybranych zapisow aktualnego rozporzqdzenia oraz analizowanego projektu

Regulation 305/2011 / Rozporzqdzenie 305/2011

"This Regulation lays down conditions for the placing or making available on the market of construction products by establishing harmonised rules on how to express the performance of construction products in relation to their essential characteristics and on the use of CE marking on those products". / „Niniejsze rozporzqdzenie okresla warunki wprowadzania do obrotu lub udo-stçpniania na rynku wyrobow budowlanych, poprzez ustanowienie zharmonizowanych zasad wyrazania wtasciwosci uzytkowych wyrobow budowlanych w odniesieniu do ich zasadniczych charakterystyk oraz zharmonizowanych zasad stosowania oznakowania CE na tych wyrobach".

Proposal for the new CPR / Projekt nowego CPR

"This Regulation establishes harmonised rules for the making available on the market and direct installation of construction products, regardless of whether undertaken in the framework of a service or not, by establishing: a) rules on how to express the environmental, including climate, and safety performance of construction products in relation to their essential characteristics; b) environmental, including climate, functional and safety product requirements for construction products. This Regulation also establishes obligations incumbent on economic operators dealing with construction products or their components or with products that could be regarded as construction products whilst not being

intended by their manufacturer to be construction products". / „Niniejsze rozporzqdzenie ustanawia zharmonizowane przepisy dotyczqce udostçpniania na rynku i bezposredniego montazu wyrobow budowlanych - niezaleznie od tego, czy odbywa siç to w ramach ustugi - poprzez ustalenie: a) zasad wyrazania wtasciwosci uzytkowych wyrobow budowlanych w zakresie srodowiska, w tym klimatu, i bezpieczenstwa w odniesieniu

do ich zasadniczych charakterystyk; b) wymogow dotyczqcych wyrobow budowlanych w zakresie srodowiska,

w tym klimatu, funkcjonalnosci i bezpieczenstwa. W niniejszym rozporzqdzeniu ustanawia siç rowniez zobowiqzania pod-miotow gospodarczych zajmujqcych siç wyrobami budowlanymi lub ich czçsciami sktadowymi bqdz wyrobami, ktore mogtyby zostae uznane za wyroby budowlane, mimo ze zgodnie z zamierzeniem producenta nie sq one wyrobami budowlanymi".

A fundamental change in approach, taking into account the environment and climate, as well as emphasized functionality and safety. The change will undeniably increase the workload performed at notified bodies (see Annex V of the new CPR). / Podstawowa zmiana w podejsciu, uwzgMniajqca srodowisko i klimat, a takze podkreslane funkcjonalnosc i bezpieczenstwo. Zmiana niezaprzeczalnie zwi^kszy naktad pracy wykonywanej w jednostkach notyfikowanych (zob. zatqcznik V do nowego CPR).

'Construction product' means any product or kit which is produced and placed on the market for incorporation in a permanent manner in construction works or parts thereof and the performance of which has an effect on the performance of the construction works with respect to the basic requirements for construction works; / „Wyrob budowlany" oznacza kazdy wyrob lub zestaw wyprodukowany i wprowadzony do obrotu w celu trwatego wbudowania w obiektach budowlanych lub ich czçsciach, ktorego wtasciwosci wptywajq na wtasciwosci uzytkowe obiektow budowlanych w stosunku do podstawowych wymagan dotyczqcych obiektow budowlanych;

'Construction product' means any formed or formless physical item, including its packaging and instructions for use, or a kit or assembly combining such items, that is placed on the market or produced for incorporation in a permanent manner in construction works or parts thereof within the Union, with the exception of items that are necessarily first integrated into an assembly, kit or other construction product prior to being incorporated in a permanent manner in construction works; * 'permanent' means for a duration of two years or longer; / „Wyrob budowlany" oznacza kazdy uformowany lub nieuformowany przedmiot materialny, tqcznie z jego opakowaniem i instrukcjq uzytkowania, lub zestaw lub zespot tqczqcy takie przedmioty, ktory jest wprowadzany do obrotu lub produkowany w celu trwatego* wbudowania w obiekty budowlane lub ich czçsci w Unii, z wyjqtkiem przedmiotow, ktore muszq bye najpierw wtqczone do zespotu, zestawu lub innego wyrobu budowlanego przed ich trwatym wbudowaniem w obiekty budowlane; *„trwaty" oznacza trwajqcy dwa lata lub dtuzej;

'Product requirements' means a threshold level or another characteristic with which a product has to comply before it can be placed on the market or installed directly, including those requirements relating to labelling and No definition / instructions for use or other information to be provided; /

Brak definicji „Wymogi dotyczqce wyrobów" oznaczajq wartosc progowq lub innq cechç,

którq wyrób musi spetniac, zanim zostanie wprowadzony na rynek lub bez-posrednio zamontowany, w tym wymogi dotyczqce etykietowania i instrukcji obstugi lub innych informacji, które nalezy przedstawic;

'Intended use' means the intended use of the construction product as defined in the applicable harmonised technical specification; / „Zamierzone zastosowanie" oznacza zamierzone zastosowanie wyrobu budowlanego okreslone w majqcej zastosowanie zharmonizowanej specyfi-kacji technicznej;

'Intended use' means the use intended by the manufacturer, including the conditions for usage, as laid out in technical documentation, on labels, in instructions for use, or in publicity material, whilst usages mentioned only in one of these are already part of the 'intended use'; / „Zamierzone zastosowanie" oznacza zastosowanie przewidziane przez producenta, w tym warunki uzytkowania, jak okreslono w dokumentacji technicznej, na etykietach, w instrukcjach uzytkowania lub w materiatach reklamowych, podczas gdy zastosowania wymienione tylko w jednym z nich sq juz czçsciq uzytkowania zgodnego z przeznaczeniem";

The changes will certainly have a positive impact on the transparency of all documentation, on which designers also work when selecting specific systems

or system components. Structured in this way, the regulations should make product documentation as clear and reliable as signed CoP declarations. / Zmiany na pewno bçdq miaty pozytywny wptyw na przejrzystosc catej dokumentacji, na ktârej râwniez pracujq projektanci, dobierajqc konkretne systemy czy podzespoty systemâw. Tak skonstruowane przepisy powinny sprawic, ze dokumentacja wyrobu stanie siç tak samo czytelna i rzetelna jak podpisywane

deklaracje SWU.

'Pacing on the market' means the first making available of a construction

product on the Union market; / „Wprowadzenie do obrotu" oznacza udostçpnienie po raz pierwszy wyrobu budowlanego na rynku unijnym;

'Placing on the market' means the first making available of a product on the Union market or the first making available of a used product where any of the conditions of Article 2(2) are fulfilled or of a remanufactured product; / „Wprowadzenie do obrotu" oznacza udostçpnienie po raz pierwszy wyrobu na rynku unijnym lub udostçpnienie po raz pierwszy wyrobu uzywanego, jezeli spetniony jest ktorykolwiek z warunkow okreslonych w art. 2 ust. 2, lub wyrobu poddanego regeneracji;

For the first time, the construction regulations talk about remanufactured products. Designers / maintainers will have a wide choice of products - not only

new, but also remanufactured. At this point, however, it is impossible to say whether the latter category will actually appear on the market. / Po raz pierwszy w przepisach budowlanych mâwi siç o wyrobach poddawanych regeneracji. Projektanci / konserwatorzy bçdq mieli szeroki wybâr produk-tâw - nie tylko nowych, ale i regenerowanych. Na ten moment nie mozna jednak stwierdzic, czy ta druga kategoria faktycznie pojawi siç w obrocie.

'State of scientific and technical knowledge' means the way to achieve a certain goal that is the most efficient and advanced or close to it, and therefore No definition / goes beyond the average ways that can be chosen; /

Brak definicji „Stan wiedzy naukowej i technicznej" oznacza sposob osiqgni^cia okreslo-

nego celu, ktory jest najbardziej efektywny i zaawansowany albo zblizony do niego, a wi^c wykracza poza przeci^tne sposoby, ktore mozna wybrac;

A definition aimed basically at all parties interested in the investment process. Official. In a document of the rank of a European regulation. Definicja skierowana w zasadzie do wszystkich stron zainteresowanych procesem inwestycyjnym. Oficjalna. W dokumencie rangi rozporzqdzenia europejskiego.

Source: Own elaboration. Zrodto: Opracowanie wtasne.

Article 5

Product requirements

Prior to placing on the market or direct assembly, all products covered by this Regulation shall meet the general, directly applicable product requirements set forth in Annex I (first) Part D [15] and the product requirements set forth in Annex I Part B and C, as specified for the relevant product family or category in accordance with paragraph 2. The requirements for products set forth in Annex I, Parts B and C shall apply only if determined in accordance with paragraph 2.

Product information about these items, both in terms of number and quality, should be sufficient to make informed decisions about purchasing, including the appropriate pieces needed,

Artykuf 5

Wymogi dotyczqce wyrobow

Przed wprowadzeniem do obrotu lub bezposrednim montazem wszystkie produkty objçte niniejszym rozporzqdzeniem spetniajq ogolne, bezposrednio stosowane wymogi dotyczqce wyrobow okre-slone w zatqczniku I (pierwszym) czçsc D [15] oraz wymogi dotyczqce wyrobow okreslone w zatqczniku I czçsc B i C, jak okreslono dla odpo-wiedniej rodziny lub kategorii wyrobow zgodnie z ust. 2. Wymogi dotyczqce wyrobow okreslone w zatqczniku I czçsc B i C majq zastosowanie wytqcznie wowczas, gdy zostaty okreslone zgodnie z ust. 2.

Informacje o wyrobie dotyczqce tych elementow, zarowno pod wzglçdem liczby, jak i jakosci, powinny wystarczyc do podjçcia swiadomych decyzji o zakupie, w tym o odpowiedniej potrzebnych

assembly, use, maintenance, disassembly, reuse and recycling of the product. They include all the drawings, diagrams, descriptions and explanations necessary to understand it.

PART D

Requirements for product information:

1. The following information shall be attached to the products:

1.1. Product identification data: unambiguous type number based on the determination of the product type in accordance with Article 3, Section 31.

1.2. Product description:

a) intended use,

b) intended users,

c) conditions of use,

d) estimated average and minimum life in accordance with the intended use (durability),

e) nominal dimensions (drawings),

f) main materials used,

g) key components.

Article 5 clearly indicates that the documentation provided by the manufacturer should be at least detailed, which is arguably a lenient term anyway, given the specificity of the requirements laid down. The main change here is the determination of the average and minimum life of a construction product in accordance with its intended use. The problem, it seems, will not exist for a large proportion of SSP components, but for example, voice alarm systems that are a subsystem in a fire alarm system will probably be burdened with additional computational and/or testing needs. This is due to the fact that most systems operate in parallel as "public address" broadcast systems and as "voice alarm" i.e. DSO, in which alarm functions are combined with nonalarm functions.

How then to determine the "estimated average and minimum life according to the intended use (durability)" when, for example, the harmonized standard EN 54-24 specifies only "fire safety" as the intended use? The authors conclude that in such a case, the manufacturer should have additional information (or tests) to determine this estimated period.

The answer to such considerations can be found in Article 21, which imposes the following obligations on the manufacturers:

The manufacturer refrains from making any statements about the product performance that are not based on:

- assessment method contained in a harmonized technical specification, if the performance in question is covered by such a specification; or

- assessment method, which is the most effective and advanced to produce an accurate assessment - in the absence of any method described in subsection (a) above.

Thus, returning to the loudspeaker example, in a PA/VA system it is necessary to determine whether the method is covered by a harmonized standard. It can already be said that it is not, since the standard is harmonized, but with the current regulation, which does not make such a requirement - durability for an application other than fire safety. For details according to para. 4.3 of EN 54-24 Durability, "the voice alarm loudspeaker shall be

sztuk , montazu, uzytkowaniu, konserwacji, demontazu, ponow-nym uzyciu i recyklingu wyrobu. Obejmujq one wszystkie rysunki, schematy, opisy i objasnienia niezbçdne do jego zrozumienia.

CZÇSC D

Wymogi dotyczqce informacji o wyrobie:

1. Do wyrobow dotqczane sq nastçpujqce informacje:

1.1. Dane identyfikacyjne wyrobu: jednoznaczny numer typu na podstawie okreslenia typu wyrobu zgodnie z art. 3 pkt 31.

1.2. Opis wyrobu:

a) zamierzone zastosowania,

b) zamierzeni uzytkownicy,

c) warunki uzytkowania,

d) szacowany sredni i minimalny okres uzytkowania zgodnie z zamierzonym zastosowaniem (trwatose),

e) wymiary nominalne (rysunki),

f) gtowne wykorzystane materiaty,

g) czçsci kluczowe.

Artykut 5 wyraznie wskazuje, iz dokumentacja dostarczana przez producenta powinna bye co najmniej szczegotowa, co i tak jest zapewne tagodnym okresleniem, biorqc pod uwagç szcze-gotowose wymagan, jakie postawiono w tym zakresie. Gtownq zmianq jest tu okreslenie sredniego i minimalnego okresu uzytkowania wyrobu budowlanego zgodnie z jego zamierzonym zasto-sowaniem. Problemu, wydaje siç, nie bçdzie miee duza czçse podzespotow SSP ale dla przyktadu dzwiçkowe systemy ostrze-gawcze stanowiqce podsystem w systemie sygnalizacji pozarowej obarczone bçdq zapewne dodatkowymi potrzebami obli-czeniowymi i/lub badawczymi. Wynika to z faktu, iz wiçkszose systemow funkcjonuje rownolegle jako systemy rozgtaszania public address oraz jako voice alarm tj. DSO, w ktorym funkcje alarmowe tqczone sq z funkcjami innymi niz alarmowe.

Jak w takim razie okreslie „szacowany sredni i minimalny okres uzytkowania zgodnie z zamierzonym zastosowaniem (trwatose)", kiedy np. norma zharmonizowana EN 54-24 jako zamierzone zastosowanie podaje wytqcznie „bezpieczenstwo pozarowe"? Autorzy wnioskujq, ze w takim wypadku producent powinien dysponowae dodatkowymi informacjami (lub bada-niami), ktore pozwolq na okreslenie tego szacowanego okresu.

Odpowiedziq na tego typu rozwazania moze bye artykut 21, ktory naktada na producentow nastçpujqce obowiqzki:

Producent powstrzymuje siç od wszelkich oswiadczen dotyczqcych wtasciwosci wyrobu, ktore nie sq oparte na:

- metodzie oceny zawartej w zharmonizowanej specyfikacji technicznej, jezeli dana wtasciwose jest objçta takq specyfikacjq; lub

- metodzie oceny, ktora jest najbardziej skutecznq i zaawansowanq metodq umozliwiajqcq sporzqdzenie doktadnej oceny - w przypadku braku zadnej metody opisanej w podpunkcie a) wyzej.

Wracajqc zatem do przyktadu gtosnika w systemie PA/VA nalezy okreslie, czy metoda objçta jest normq zharmonizowanq. Mozna juz teraz stwierdzie, ze nie jest, gdyz norma jest zharmonizowana, ale z obowiqzujqcym rozporzqdzeniem, ktore takiego wymagania nie stawia - trwatose dla zastosowania innego niz bezpieczenstwo pozarowe. Dla uszczegotowienia, zgodnie

rated for at least 100 h operation at the rated noise power specified by the manufacturer". This is solely a requirement related to the intended use of "fire safety", a VA component of the PA/VA systems widely used and given here as an example.

Likewise, those familiar with smoke and heat control systems will find the requirement in the National Technical Assessments issued by CNBOP-PIB for electrical control and signalling devices (USiS) in smoke and heat control systems. The control and signalling device intended exclusively for smoke ventilation should be subjected to the appropriate number of cycles in the alarm condition, applying to the selected reliability class (Re). For the purposes of operational reliability, USiS should be classified into one of the following classes (Re):

- Re A: according to the manufacturer's declaration (A >50),

- Re 50 or

- Re 1000.

The symbol A, 50 and 1000 will represent the number of operation cycles in the alarm condition. USiS intended for additional control in the quiescent condition (e.g., dual-function fans should be cycled an additional ten thousand times in the quiescent condition before beginning cycles in the alarm condition). Such devices are identified by adding the DP symbol to the reliability class, such as Re 1000DP.

The example taken from the national market is not coincidental and is not completely unrelated to the new CPR, as once the new document comes into force, only appropriate references to the new CPR, which is directly applicable in EU member states, will be introduced in Polish regulations, just as happened when Regulation 305/2011 came into force.

The next step will be to determine which assessment method is the most effective and advanced (presumably given the state of scientific and technical knowledge defined in the regulation) method to produce an accurate assessment. Therefore, in the opinion of the authors, there is no way around it without additional technical opinions, expert reports or laboratory reports. Naturally, in order to demonstrate due diligence, one would want to ensure that these documents are issued by accredited laboratories, preferably those operating under notified bodies that have issued the relevant certificates.

Another significant change is the need to identify key parts (g). According to Article 3 of "Definitions", a key part means a part which is intended by the manufacturer of a product or another economic operator to be used as component or spare part for a product and that has been specified by harmonised technical specifications as essential for the characterisation, safety or performance of a product. On one hand, the purpose is determined by the manufacturer but is limited de facto to the harmonized standard.

In para. 1 of the harmonized standard EN 54-11:2001 + A1:2005 Fire alarm systems - Manual call points, we find the scope of the standard, which indicates what parts the manual call point should consist of "[...] applies to manual call points that are simple mechanical switches, manual call points with simple electronic components (e.g. diodes, resistors), as well as manual call points that contain active electronic components [...]". Information in this regard can also be found in 3.2, "pane"

z pkt. 4.3 EN 54-24 Trwatosc, „gtosnik do dzwiçkowych systemow ostrzegawczych powinien byc zdolny do pracy przy mocy znamio-nowej okreslonej przez producenta, przez co najmniej 100 godzin." Jest to wytqcznie wymaganie zwiqzane z zamierzonym zastoso-waniem „bezpieczenstwo pozarowe", czyli czton VA z szeroko sto-sowanych i podanych tutaj za przyktad systemow PA/VA.

Podobnie, osoby zaznajomione z systemami kontroli rozprze-strzeniania dymu i ciepta odnajdq wymaganie stawiane w Kra-jowych Ocenach Technicznych wydawanych przez CNBOP-PIB dla elektrycznych urzqdzen sterujqcych i sygnalizujqcych (USiS) w systemach kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepta. Urzqdzenie sterujqce i sygnalizujqce przeznaczone wytqcznie do oddymiania powinno byc poddane odpowiedniej liczbie cyklow pracy w stanie alarmowania, stosowanie do wybranej klasy niezawodnosci (Re).

Na potrzeby niezawodnosci dziatania USiS powinny byc kla-syfikowane do jednej z nizej wymienionych klas (Re):

- Re A: wg deklaracji producenta (A >50),

- Re 50 lub

- Re 1000.

Oznaczenie A, 50 i 1000 bçdzie reprezentowac liczbç cykli roboczych w stanie alarmowania. USiS przeznaczone do dodatko-wego sterowania w stanie dozorowania (np. dwufunkcyjnych wen-tylatorow powinno byc poddawane cyklom dodatkowo dziesiçc tysiçcy razy w stanie dozorowania przed rozpoczçciem cykli w stanie alarmowania. Takie urzqdzenia sq identyfikowane poprzez dodanie oznaczenia DP do klasy niezawodnosci, np. Re 1000DP.

Przyktad pobrany z rynku krajowego jest nieprzypadkowy i nie jest zupetnie bez zwiqzku z nowym CPR, bowiem po wej-sciu w zycie nowego dokumentu w polskich przepisach wpro-wadzone zostanq jedynie odpowiednie odniesienia do nowego CPR, ktore obowiqzuje wprost w krajach cztonkowskich UE, ana-logicznie jak stato siç to w momencie wejscia w zycie rozporzqdzenia 305/2011.

Kolejnym krokiem bçdzie okreslenie, jaka metoda oceny jest najbardziej skutecznq i zaawansowanq (zapewne biorqc pod uwagç zdefiniowany w rozporzqdzeniu stan wiedzy naukowej i technicznej) metodq umozliwiajqcq sporzqdzenie doktadnej oceny. Nie obçdzie siç zatem, w opinii autorow, bez dodatkowych opinii technicznych, ekspertyz czy sprawozdan laboratoryjnych. Oczywiscie, chcqc wykazac siç nalezytq starannosciq, nalezatoby zadbac, aby byty to dokumenty wydane przez laboratoria akredy-towane, najlepiej te funkcjonujqce przy jednostkach notyfikowa-nych, ktore wydaty stosowne certyfikaty.

Kolejnq znaczqcq zmianq jest koniecznosc wskazania czç-sci kluczowych g). Zgodnie z artykutem 3 „Definicje" poprzez czçsc kluczowq nalezy rozumiec czçsc wyrobu, ktorq zgodnie z przeznaczeniem okreslonym przez jego producenta lub pod-miot gospodarczy, stosuje siç jako czçsc sktadowq lub czçsc zamiennq wyrobu, i ktorq okreslono w zharmonizowanych specy-fikacjach technicznych jako istotnq dla charakterystyki, bezpie-czenstwa lub wtasciwosci uzytkowych wyrobu". Z jednej strony przeznaczenie okresla producent ale ograniczony jest on de facto do normy zharmonizowanej.

W pkt. 1 normy zharmonizowanej EN 54-11:2001 + A1:2005 Systemy sygnalizacji pozarowej - Czçsc 11: Rçczne ostrzega-cze pozarowe odnajdziemy zakres normy, ktory wskazuje z jakich

is "a part made of glass or glass-looking material, which, when struck or pressed, according to the instructions, is broken or visibly displaced by a change in position, and remains in this state until replaced or readjusted", further points recall components: 3.6 - button, 3.7 - operating field, 3.8 - special tool (e.g. erasing equipment), 4.7.4 - protection against accidental activation.

Another example is the harmonized standard EN 54-24:2008 Fire alarm systems - Voice alarm systems - Loudspeakers, which specifies in section 3.1.10 that a loudspeaker is to be understood as "transducer which converts electrical energy into acoustical energy, comprising one or more drive units, one or more enclosure, a cable termination block, and relevant devices such as filters, transformers and any passive element".

However, not all harmonized standards have such indications explicitly or have helpful references to components that can be a replacement part of the product. Whether the product manufacturer will be able to expand the list of spare parts not mentioned in the hEN on its own responsibility remains an unresolved issue for today. This aspect will be most relevant to maintainers of fire alarm systems, who will probably verify the documentation provided by the manufacturers with great care, mainly in terms of the list of key parts.

Annex D of the new CPR instead specifies that:

1. Harmonized technical specifications may indicate that a specific product information requirement does not apply to a particular category of products.

2. Where appropriate, the harmonized technical specifications should set forth the product information requirements specified in point 1, which may apply both to the product itself and to its installation in construction works. Accordingly, they should take into account the needs of designers, building authorities, construction specialists, building regulators, consumers and other users, occupants, use managers and maintenance specialists.

It should be emphasized that this provision throughout the proposal indicates the power of associations, groups and other forms of association of professionals and their possible voice in creating a new reality after the new regulation comes into force. A voice that will be able to be spoken in reference to a specific provision of European law, which seems, at least today, in times of great uncertainty, an optimistic element. It is hard to disagree with the statement that it is the above-mentioned groups who know the most about construction objects.

czçsci powinien siç sktadae ROP „[...] dotyczy rçcznych ostrze-gaczy pozarowych, ktore sq prostymi przetqcznikami mechanicz-nymi, rçcznych ostrzegaczy pozarowych wyposazonych w proste elementy elektroniczne (np. diody, rezystory), jak rowniez rçcz-nych ostrzegaczy pozarowych zawierajqcych czynne elementy elektroniczne [...]". Informacje w tym zakresie znajdziemy tez w punkcie 3.2 „szybka" to „czçse wykonana ze szkta lub materiatu wyglqdajqcego jak szkto, ktora po uderzeniu lub po nacisniçciu, zgodnie z instrukcjq, zostaje zbita lub w widoczny sposob prze-mieszczona przez zmianç potozenia i pozostaje w tym stanie az do wymiany lub ponownego nastawienia", kolejne punkty przy-wotujq podzespoty: 3.6 - przycisk, 3.7 - pole obstugi, 3.8 - spe-cjalne narzçdzie (np. wyposazenie do kasowania), 4.7.4 - zabez-pieczenie przed przypadkowym uruchomieniem.

Innym przyktadem moze bye norma zharmonizowana EN 54-24:2008 Systemy sygnalizacji pozarowej - Czçse 24: Dzwiç-kowe systemy ostrzegawcze - Gtosniki, w ktorej w punkcie 3.1.10 okreslono, iz poprzez gtosnik nalezy rozumiee „przetwornik ener-gii elektrycznej w energiç akustycznq, sktadajqcy siç z co naj-mniej jednej jednostki generujqcej dzwiçk, co najmniej jednej obu-dowy, listwy zaciskowej do podtqczania kabli oraz odpowiednich urzqdzen takich jak filtry, transformatory i jakichkolwiek innych pasywnych elementow".

Jednak nie wszystkie normy zharmonizowane podajq takie wskazania wprost lub posiadajq pomocne odniesienia do czçsci sktadowych mogqcych stanowie czçse zamiennq wyrobu. Kwe-stiq nierozstrzygniçtq na dzisiaj pozostaje, czy producent wyrobu bçdzie mögt na wtasnq odpowiedzialnose rozszerzye listç czçsci zamiennych, ktorych w hEN nie wymieniono. Ten aspekt najbar-dziej istotny bçdzie dla konserwatorow systemow sygnalizacji pozarowej, ktorzy bçdq zapewne z duzq pieczotowitosciq wery-fikowae dokumentacjç dostarczanq przez producentow, gtownie pod kqtem listy czçsci kluczowych.

Zatqcznik D do nowego CPR precyzuje natomiast, iz:

1. W zharmonizowanych specyfikacjach technicznych mozna wskazae, ze okreslony wymog dotyczqcy infor-macji o wyrobie nie ma zastosowania do okreslonej kate-gorii wyrobow.

2. W stosownych przypadkach w zharmonizowanych spe-cyfikacjach technicznych nalezy okreslie wymogi doty-czqce informacji o wyrobie okreslone w pkt 1, ktore mogq odnosie siç zarowno do samego wyrobu, jak i do jego montazu w obiektach budowlanych. W zwiqzku z tym nalezy w nich uwzglçdnie potrzeby projektantow, urzç-dow budowlanych, specjalistow ds. budownictwa, orga-now nadzoru budowlanego, konsumentow i innych uzyt-kownikow, osob przebywajqcych w obiekcie, zarzqdcow uzytkowania oraz specjalistow ds. konserwacji.

Nalezy podkreslie, ze zapis ten w catym projekcie wskazuje na sitç stowarzyszen, grup i innych form zrzeszania specjalistow i na ich mozliwy gtos w kreowaniu nowej rzeczywistosci po wejsciu w zycie nowego przepisu. Gtos, ktory bçdzie mogt bye zabierany w powotaniu na konkretny przepis prawa europejskiego, co wydaje siç przynajmniej dzisiaj, w czasach duzej niepewnosci, elementem optymistycznym. Trudno nie zgodzie siç ze stwierdzeniem, ze to ww. grupy znajq siç najlepiej na obiektach budowlanych.

New requirements for product manufacturers

Chapter III of the regulation defines the rights and obligations of the economic operators. It sets out the general and specific obligations of manufacturers, including how to apply the relevant harmonized technical specifications (harmonized standards and delegated acts) to assess and declare the product's performance.

In particular, Article 22 sets out the environmental responsibilities of the manufacturers, including the obligation to declare mandatory sustainability performance as defined in Annex I, Part A, Section 2, the global warming potential, and requirements based on performance or minimum recycled content.

Subsequent articles identify the specific responsibilities of authorized representatives (Article 23), importers (Article 24), such as ensuring the safety of products under their control, verifying that the manufacturer has fulfilled its general obligations, distributors (Article 25), the responsibilities of fulfilment service providers, brokers, online marketplaces, online retailers and online stores (thereby including them in the compliance structure) (Article 27), and space printing service providers (Article 28). Provisions have therefore been made to allow new business models to be included in the legal framework as well. Also included are new specific obligations for operators dismantling or processing used products for reuse or remanufacturing (Article 29) and obligations for dual-use products and pseudo-manufacturing (Article 31). Online or remote sales of construction products have been regulated (Article 32).

Declaration of performance (DoP) and declaration of conformity (DoC)

Chapter II (Articles 9-18) specifies the procedure, declarations and marking. Articles 9-12 regulate the declaration of performance and its applicable exemptions (including for micro-enterprises that do not engage in cross-border trade, under certain conditions: for remanufactured products or parts of construction works prepared for reuse or remanufactured).

Articles 13 and 14 set the rules for declarations of conformity (DoC, compliance with requirements for products under Article 5). To minimize the administrative burden, the declaration of conformity is combined with the declaration of performance.

According to Article 15, the declaration of performance and the declaration of conformity can be provided in electronic format or via direct link. They must be provided in the languages required by the member states in which the manufacturer intends to make the product available. The regulation introduces a new obligation to assess and declare the conformity of a product with the requirements for the product, which will be specified either in voluntary harmonized standards or in EC delegated acts.

Nowe wymagania dla producentow wyrobow

W rozdziale III rozporzqdzenia okreslono prawa i obowiqzki podmiotow gospodarczych. Wyznaczono w nim ogolne i szcze-gotowe obowiqzki producentow, w tym dotyczqce sposobu stosowania odpowiednich zharmonizowanych specyfikacji technicznych (norm zharmonizowanych i aktow delegowanych) w celu oceny i deklarowania wtasciwosci uzytkowych wyrobu.

W szczegolnosci w art. 22 okreslono obowiqzki producentow w zakresie ochrony srodowiska naturalnego, w tym obowiqzek deklarowania obowiqzkowych wtasciwosci dotyczqcych zrowno-wazonego rozwoju okreslonych w zatqczniku I czçsc A sekcja 2, wspotczynnika globalnego ocieplenia oraz wymogow opartych na wtasciwosciach uzytkowych lub minimalnej zawartosci materia-tow z recyklingu.

W kolejnych artykutach wskazano szczegotowe obowiqzki upo-waznionych przedstawicieli (art. 23), importerow (art. 24), takie jak zapewnienie bezpieczenstwa wyrobow bçdqcych pod ich kontrolq, sprawdzenie, czy producent wypetnit swoje ogolne obowiqzki, dys-trybutorow (art. 25), obowiqzki dostawcow ustug realizacji zamo-wien, brokerow, rynkow internetowych, sprzedawcow internetowych i sklepow internetowych (tym samym wtqczajqc ich do struktury zapewniania zgodnosci) (art. 27) oraz dostawcow ustug drukowania przestrzennego (art. 28). Wprowadzono zatem przepisy umoz-liwiajqce uwzglçdnienie w ramach prawnych takze nowych modeli biznesowych. Uwzglçdniono rowniez nowe szczegotowe obowiqzki podmiotow gospodarczych zajmujqcych siç demontazem lub prze-twarzaniem wyrobow uzywanych w celu ich ponownego uzycia lub regeneracji (art. 29) oraz obowiqzki dotyczqce wyrobow podwojnego zastosowania i pseudowyrobow (art. 31). Uregulowano sprzedaz wyrobow budowlanych online lub na odlegtosc (art. 32).

Deklaracja wtasciwosci uzytkowych (DoP) i deklaracja zgodnosci (DoC)

W rozdziale II (art. 9-18) okreslono procedurç, deklaracje i ozna-kowanie. W art. 9-12 uregulowano kwestiç deklaracji wtasciwosci uzytkowych i obowiqzujqcych w niej zwolnien (w tym w odniesieniu do mikroprzedsiçbiorstw, ktore nie prowadzq handlu transgranicz-nego, pod pewnymi warunkami: w przypadku wyrobow poddawa-nych regeneracji lub czçsci obiektow budowlanych przygotowanych do ponownego uzycia lub poddawanych regeneracji).

W art. 13 i 14 wyznaczono zasady dotyczqce deklaracji zgodnosci (DoC, zgodnosc z wymogami dotyczqcymi wyrobow na podsta-wie art. 5). Aby zminimalizowac obciqzenia administracyjne, deklaracja zgodnosci jest tqczona z deklaracjq wtasciwosci uzytkowych.

Zgodnie z art. 15 deklaracja wtasciwosci uzytkowych i deklaracja zgodnosci mogq byc dostarczane w formacie elektronicz-nym lub za posrednictwem odnosnika bezposredniego. Nalezy je dostarczac w jçzykach wymaganych przez panstwa cztonkow-skie, w ktorych producent zamierza udostçpnic wyrob.

Rozporzqdzenie wprowadza nowy obowiqzek oceny i deklarowania zgodnosci wyrobu z wymaganiami dla wyrobu, ktore okreslone bçdq w dobrowolnych normach zharmonizowanych albo w aktach delegowanych KE.

Analysis of the document shows that two types of declarations - DoP and DoC - will need to be issued for each product. In order to reduce the burden, the possibility of combining the two declarations into a single document has been introduced. This is a very important, and at the same time cumbersome and costly, change generating the need for parallel assessment and declaration of product performance and compliance of the product with its requirements.

CE marking and other markings on the product

Articles 16-18 set forth general rules and conditions for CE marking and the use of other markings. CE marking is placed on products for which the manufacturer has drawn up a declaration of performance or conformity. The CE marking shall be affixed neither to key parts nor to parts that are not key parts.

Markings other than the CE marking, including private markings, may be affixed to a product only if they do not relate to matters regulated by the CE marking.

No marking other than the marking specified in EU regulations may be affixed to the product at a distance less than twice the length of the CE marking measured from any point of the CE marking and any other marking specified in EU regulations.

No markings other than the CE marking may be affixed to the declaration of performance or declaration of conformity.

Conclusion

The intention of the authors of this article, prepared with consideration of publicly available documents, is in no way to criticize the new CPR. Environmental sustainability, used products or regulatory simplification are slogans close to the authors' hearts. However, this does not change the fact that the changes proposed in the new document will not affect less complex processes, fewer requirements, or lower (compared to current) process costs.

In addition, the authors note that the selected theses presented in this article are only a fraction of all the changes. The content of the regulation and annexes alone takes up more than a hundred pages. It is a highly complex legal text with the slogan of simplifying and unifying the market for construction products. Among other things, it expands the powers of the European Commission, introduces new obligations for the manufacturers of construction products, notified bodies evaluating products, and new requirements for products and a new type of declaration. A preliminary analysis of this provision raises consternation and numerous doubts. Its implementation will be a major challenge for EU member states and all players in the construction products market.

The draft amendment to the regulation was approved by the European Commission on 31 March 2022. The legislative process

Z analizy dokumentu wynika, ze dla kazdego wyrobu konieczne bçdzie wystawianie dwóch rodzajów deklaracji - DoP i DoC. W celu ograniczenia obciqzen wprowadzono mozliwosc tqczenia obu deklaracji w jeden dokument. To bardzo istotna, a zarazem ktopo-tliwa i kosztowna zmiana generujqca koniecznosc równolegtego oceniania i deklarowania wtasciwosci uzytkowych wyrobów oraz zgodnosci wyrobu ze stawianymi mu wymaganiami.

Oznakowanie CE i inne oznakowania na wyrobie

W art. 16-18 okreslono ogólne zasady i warunki dotyczqce oznakowania CE oraz stosowania innych oznakowan.

Oznakowanie CE umieszcza siç na wyrobach, dla których producent sporzqdzit deklaracjç wtasciwosci uzytkowych lub zgodnosci. Oznakowania CE nie umieszcza siç ani na czçsciach klu-czowych, ani na czçsciach, które nie sq czçsciami kluczowymi.

Oznakowania inne niz oznakowanie CE, w tym oznakowania prywatne, mozna umieszczac na wyrobie wytqcznie wówczas, gdy nie odnoszq siç one do kwestii uregulowanych oznakowa-niem CE.

Na wyrobie nie mozna zawierac zadnego oznakowania innego niz oznakowanie okreslone w przepisach unijnych w odle-gtosci mniejszej niz podwójna dtugosc oznakowania CE mierzona od dowolnego punktu oznakowania CE i innego oznakowania okreslonego w przepisach UE.

Na deklaracji wtasciwosci uzytkowych lub deklaracji zgodnosci nie mozna umieszczac oznakowan innych niz oznakowanie CE.

Podsumowanie

Zamiarem autorów niniejszego artykutu, przygotowanego z uwzglçdnieniem dostçpnych publicznie dokumentów, nie jest w zadnym stopniu krytyka nowego CPR. Zrównowazone srodowi-sko, wyroby uzywane czy uproszczenie przepisów prawa to hasta bliskie autorom. Nie zmienia to jednak faktu, ze proponowane w nowym dokumencie zmiany nie wptynq na zmniejszenie stop-nia skomplikowania procesów, mniejsze wymagania czy nizsze (w stosunku do obecnych) koszty procesów.

Ponadto autorzy zwracajq uwagç, iz przedstawione w niniej-szym artykule wybrane tezy to jedynie utamek wszystkich zmian. Sama tresc rozporzqdzenia i zatqczników zajmuje ponad sto stron. Jest to tekst prawny o wysokim stopniu skomplikowania, w którym pod hastem uproszczenia i ujednolicenia rynku wyrobów budowlanych rozszerza siç m.in zakres uprawnien Komi-sji Europejskiej, wprowadza nowe obowiqzki dla producentów wyrobów budowlanych, jednostek notyfikowanych oceniajqcych wyroby, a takze nowe wymagania dla wyrobów i nowy rodzaj deklaracji. Wstçpna analiza tego przepisu wywotuje konster-nacjç i liczne wqtpliwosci. Wdrozenie go do stosowania bçdzie duzym wyzwaniem dla panstw cztonkowskich UE oraz wszyst-kich uczestników rynku wyrobów budowlanych.

Projekt zmiany rozporzqdzenia zostat zatwierdzony przez Komisjç Europejskq 31 marca 2022 roku. Aktualnie trwa proces

is currently underway, and at the time of this writing is at the first reading stage in the Council of the European Union - the General Secretariat of the Council has forwarded the draft to the Working Party on Intellectual Property and the Working Party on Technical Harmonization. The European Commission expects to publish the revised regulation in 2024. It is expected to take effect in 2025.

Finally, it is worth pointing out that in November 2022, the Internal Market and Consumer Protection Committee in the European Parliament made a number of comments on the draft of the new CPR. The detailed report contains as many as 171 pages. In this article, the authors deliberately did not refer to the comments in that document, so as not to further complicate the already complex new wording of the regulation. They merely signal its publication. The number and nature of the comments may (but need not) cause the European Commission to consider changes to the draft of this regulation and perhaps drop some of the new requirements proposed in it.

The progress of the legislative process can be followed at: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/HIS/?uri=CELEX :52022PC0144&sort0rder=asc.

Literature / Literatura

[1] Rozporzqdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiajqce zhar-monizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobow budowlanych i uchylajqce dyrektywç Rady 89/106/EWG Tekst majqcy znaczenie dla EOG (Dz.Urz. UE L z 2011 r. poz. 88.5).

[2] Report From The Commission To The European Parliament And The Council on the implementation of Regulation (EU) No 305/2011 of the European Parliament and of the Council of 9 March 2011 laying down harmonised conditions for the marketing of construction products and repealing Council Directive 89/106/EEC, COM(2016) 445 final.

[3] Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2021 r. w sprawie wdrozenia rozporzqdzenia (UE) nr 305/2011 usta-nawiajqcego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobow budowlanych (rozporzqdzenie w sprawie wyrobow budowlanych) (2020/2028(INI)).

[4] Wyrok Trybunatu z dnia 27 pazdziernika 2016 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym ztozony przez Supreme Court - Irlandia) - James Elliott Construction Limited/Irish Asphalt Limited (Dz.Urz. UE C 6 z 9.01.2017 r.; 62014CA0613).

[5] European Commission, Directorate-General for Internal Market, Industry, Entrepreneurship and SMEs, Supporting study for the fitness check on the construction sector - EU internal market and energy efficiency legislation: executive summary, Publications Office, 2016, https://data.europa. eu/doi/10.2873/240051 [dostçp: 04.04.2023].

[6] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 pazdziernika 2009 r. ustanawiajqca ogolne zasady

legislacyjny, ktory w chwili opracowywania tego artykutu jest na etapie pierwszego czytania w Radzie Unii Europejskiej - Sekretariat Generalny Rady przekazat projekt do Grupy Roboczej ds. Wtasnosci Intelektualnej i Grupy Roboczej ds. Harmonizacji Technicznej. Komisja Europejska przewiduje publikacjç zmienionego rozporzqdzenia w 2024 roku. Ma ono ma zaczqc obowiqzywac w 2025 roku.

Na koniec warto wskazac, ze w listopadzie 2022 r. Komi-sja Rynku Wewnçtrznego i Ochrony Konsumentow w Parlamen-cie Europejskim zgtosita szereg uwag do projektu nowego CPR. Szczegotowy raport zawiera az 171 stron. W niniejszym arty-kule autorzy celowo nie odnosili siç do uwag zawartych w tym dokumencie, aby dodatkowo nie komplikowac - i tak juz zawi-tego - nowego brzmienia rozporzqdzenia. Jedynie sygnalizujq jego publikacjç. Liczba oraz charakter uwag moze (ale nie musi) spowodowac, ze Komisja Europejska bçdzie musiata rozwazyc zmiany w projekcie tego rozporzqdzenia i byc moze zrezygnowac z niektorych zaproponowanych w nim nowych wymagan.

Postçpy procesu legislacji mozna sledzic pod adresem: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/HIS/?uri=CELEX :52022PC0144&sortOrder=asc.

ustalania wymogów dotyczqcych ekoprojektu dla produk-tów zwiqzanych z energiq (Dz.U. L 285 z 31.10.2009).

[7] Rozporzqdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1369 z dnia 4 lipca 2017 r. ustanawiajqce ramy etykietowania energetycznego i uchylajqce dyrektywç 2010/30/UE (Dz.U. L 198 z 28.7.2017).

[8] Commission Staff Working Document Evaluation of Regulation (EU) No 305/2011 of the European Parliament and of the Council of 9 March 2011 laying down harmonised conditions for the marketing of construction products and repealing Council Directive 89/106/EEC, SWD(2019) 1770 final, Brussels, 24.10.2019.

[9] European Commission, Directorate-General for Internal Market, Industry, Entrepreneurship and SMEs, Supporting study for the impact assessment of the CPR Review - Annexes to the final report, Publications Office, 2021, https://data.europa.eu/doi/1 0.2873/663061 [dostçp: 04.04.2023].

[10] Refined indicative options for the review of the Construction products regulation, version 2 - 08.04.2020, https:// ec.europa.eu/docsroom/documents/40762 [dostçp: 06.04.2023].

[11] European Commission, Directorate-General for Internal Market, Industry, Entrepreneurship and SMEs, Supporting study for the impact assessment of the CPR Review, Publications Office, July 2021, https://data.europa.eu/ doi/10.2873/15330 [dostçp: 04.04.2023].

[12] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Spotecznego i Komitetu Regionów z dnia 2 lutego 2022 r., Strategia UE w zakresie

normalizacji. Ustanowienie swiatowych norm na rzecz odpornego, ekologicznego i cyfrowego jednolitego rynku UE, C0M(2022) 31 final.

[13] Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 marca 2021 r. w sprawie wdrozenia rozporzqdzenia (UE) nr 305/2011 ustanawiajqcego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobow budowlanych (rozporzq-dzenie w sprawie wyrobow budowlanych) (2020/2028(INI)).

[14] Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council laying down harmonised conditions for the

marketing of construction products, amending Regulation (EU) 2019/1020 and repealing Regulation (EU) 305/2011, Brussels, 30.3.2022, C0M(2022) 144 final, 2022/0094 (COD).

[15] Annexes to the Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council laying down harmonised conditions for the marketing of construction products, amending Regulation (EU) 2019/1020 and repealing Regulation (EU) 305/2011, ANNEXES 1 to 7, Brussels, 30.3.2022, C0M(2022) 144 final.

GRZEGORZ MROCZKO, M.SC. ENG. - a graduate of the Main School of Fire Service, an officer of the State Fire Service, representative of Poland in TC 72 of the European Technical Committee (CEN), TC 264 and AC 501 member of the Polish Committee for Standardization (PKN), He is responsible for the procedure of innovative products testing at CNBOP-PIB Technical Assessment Department.

ROBERT SLIWINSKI, M.A. ENG. - a graduate of the Civil Safety Engineering Department at the Main School of Fire Service in Warsaw. He completed post-graduate studies at the University of Warsaw and the Military University of Technology. Since the beginning of his career, he has been associated with the Scientific and Research Centre For Fire Protection - National Research Institute in Jozefow. As a specialist of the Certification Department, he acted as the coordinator of the substantive area regarding devices included in fire alarm systems. As of 2019, Deputy Head of CNBOP-PIB Technical Assessment Department.

MGR INZ. GRZEGORZ MROCZKO - absolwent SGSP, oficer Panstwo-wej Strazy Pozarnej, przedstawiciel Polski w TC 72 Europejskiego Komitetu Technicznego (CEN), cztonek KT 264 i KZ 501 Polskiego Komitetu Normalizacyjnego (PKN). Zajmuje siç procedurq testowania wyrobow innowacyjnych w Zaktadzie Ocen Technicznych w Centrum Naukowo-Badawczym Ochrony Przeciwpozarowej im. Jozefa Tulisz-kowskiego Panstwowym Instytucie Badawczym.

MGR INZ. ROBERT SLIWINSKI - absolwent Wydziatu Inzynierii Bezpieczenstwa Cywilnego Szkoty Gtownej Stuzby Pozarniczej w Warszawie oraz Szkoty Gtownej Handlowej. Ukonczyt studia pody-plomowe na Uniwersytecie Warszawskim oraz Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarostawa Dqbrowskiego. Od poczqtku kariery zawo-dowej zwiqzany z Centrum Naukowo-Badawczym Ochrony Przeciwpozarowej - Panstwowym Instytutem Badawczym w Jozefowie. Jako specjalista Jednostki Certyfikujqcej petnit rolç koordynatora obszaru merytorycznego dot. urzqdzen wchodzqcych w sktad sys-temow sygnalizacji pozarowej. Od 2019 roku Zastçpca Kierownika Zaktadu Ocen Technicznych CNBOP-PIB.

Ttumaczenie na jçzyk angielski artykutów naukowych (takze ich streszczen), w tym artykutów recenzyjnych, w pótroczniku „Safety & Fire Technology" - zadanie finansowane ze srodków Ministerstwa Edukacji i Nauki w ramach programu „Rozwój Czasopism Naukowych" (umowa nr RCN/SP/0560/2021/1).