Научная статья на тему 'АКУШЕРИЯ МЕН ГИНЕКОЛОГИЯДАҒЫ ТӘЖІРИБЕЛІК ДАҒДЫЛАРДЫ ОҚЫТУ ЖӘНЕ ЖАТТЫҚТЫРУ ЭЛЕМЕНТІ РЕТІНДЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ СИМУЛЯТОРЛАР МЕН МАНЕКЕНДЕР'

АКУШЕРИЯ МЕН ГИНЕКОЛОГИЯДАҒЫ ТӘЖІРИБЕЛІК ДАҒДЫЛАРДЫ ОҚЫТУ ЖӘНЕ ЖАТТЫҚТЫРУ ЭЛЕМЕНТІ РЕТІНДЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ СИМУЛЯТОРЛАР МЕН МАНЕКЕНДЕР Текст научной статьи по специальности «Медицинские науки и общественное здравоохранение»

CC BY
145
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
симуляциялық орталық / симуляциялық оқыту / тәжірибелік дағдылар / акушерия / медицина / гинекология. / simulation center / simulation training / practical skills / obstetrics / medicine / gynecology.

Аннотация научной статьи по медицинским наукам и общественному здравоохранению, автор научной работы — З.Е.Ержан, Л.И. Нургалиева, А.С.Джумагалиева, З.М. Аумолдаева, Г.Н.Мошкалова

Қазақстан-Ресей Медициналық Университетінің (Алматы қ.) симуляциялық орталығында студенттердің тәжірибелік дағдыларын жаттықтыру мен оқыту үшін акушерлік симуляторларды қолдану тәжірибесі, олардың оқу барысындағы маңыздылығы, акушерия мен гинекологиядағы жиі кездесетін дағдыларды меңгерудегі ықпалы қарастырылған. Медициналық манекендердің медициналық білім беру орталықтарындағы ролі, оқытушылар мен студенттерге қандай мүмкіндіктер беретіні айтылған.Акушерлік симуляторларды қолдану кезіндетәжірибелік дағдыларды орындау барысында студенттер оқытушының қатаң бақылауында болады және сол дағдыларды бірнеше рет қайталап жасауға мүмкіндігі бар. Ең маныздысы – симуляциялық орталықта студенттердің тәжірибелік дағдыларын жаттықтыру арқасында студенттер пациенттермен жұмыс жасағанда өздерін сенімді ұстауына көмек береді. Студенттер арасында анкета жүргізіліп, медициналық манекендердің оқу барысында қажеттілігі жөнінде ақпарат алынды.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по медицинским наукам и общественному здравоохранению , автор научной работы — З.Е.Ержан, Л.И. Нургалиева, А.С.Джумагалиева, З.М. Аумолдаева, Г.Н.Мошкалова

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

MEDICAL SIMULATOR AND MANNEQUIN AS AN ELEMENT OF TEACHING PRACTICAL SKILLS IN OBSTETRICS AND GYNECOLOGY

In the simulation center of the Kazakh-Russian Medical University (Almaty), the experience of using obstetric simulators for teaching and practicing students practical skills, their importance in the learning process, and the impact on the acquisition of general skills in obstetrics and gynecology were considered. The role of medical mannequins in medical education centers is mentioned, what opportunities they provide to teachers and students. Most importantly, by practicing the practical skills of students in the simulation center, it helps students feel confident when working with patients. Students are under the strict supervision of the teacher during the implementation of practical skills using obstetric simulators and have the opportunity to repeat the same skills several times. In addition, a survey was conducted among the students, information was obtained about their needs during their studies.

Текст научной работы на тему «АКУШЕРИЯ МЕН ГИНЕКОЛОГИЯДАҒЫ ТӘЖІРИБЕЛІК ДАҒДЫЛАРДЫ ОҚЫТУ ЖӘНЕ ЖАТТЫҚТЫРУ ЭЛЕМЕНТІ РЕТІНДЕ МЕДИЦИНАЛЫҚ СИМУЛЯТОРЛАР МЕН МАНЕКЕНДЕР»

Конфликт интересов. Все авторы заявляют об отсутствии потенциального конфликта интересов, требующего раскрытия в данной статье.

Корреспондирующий автор. Искакова Марьям Козыбаевна, кандидат медицинских наук, Ассоцированный профессор, НУО «Казахстанско-Российский медицинский университет», Казахстан, Алматы. E-mail: iskakova-maryam@mail. ru; https://orcid.org/0000-0003-2154-8174.

Вклад авторов. Все авторы внесли равноценный вклад в разработку концепции, выполнение, обработку результатов и написание статьи. Заявляем, что данный материал ранее не публиковался и не находится на рассмотрении в других издательствах.

Финансирование. Отсутствует.

Статья поступила: 25.01.2023.

Принята к публикации: 10.03.2023.

Conflict of interest. All authors declare that there is no potential conflict of interest requiring disclosure in this article. Corresponding author. Iskakova Maryam, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor, NEI «Kazakh-Russian Medical University», Kazakhstan, Almaty. E-mail: iskakova-maryam@mail.ru; https://orcid.org/0000-0003-2154-81 74.

Contribution of the authors. All authors have made an equal contribution to the development of the concept, implementation, processing of results and writing of the article. We declare that this material has not been published before and is not under consideration by other publishers. Financing. Absent.

Article submitted: 25.01.2023. Accepted for publication: 10.03.2023.

ЭОЖ: 618.4-72 DOI: 10.24412/2790-1289-2023-1-38-42

ГГАХА: 76.29.48.

АКУШЕРИЯ МЕН ГИНЕКОЛОГИЯДАГЫ ТЭЖ1РИБЕЛ1К ДАГДЫЛАРДЫ О^ЫТУ ЖЭНЕ ЖАТТЬЩТЫРУ ЭЛЕМЕНТ РЕТ1НДЕ МЕДИЦИНАЛЫК СИМУЛЯТОРЛАР МЕН МАНЕКЕНДЕР

*1 З.Е.Ержан, 1 Л.И. Нургалиева, 1 А.С.Джумагалиева, 1 З.М. Аумолдаева, 2 Г.Н.Мошкалова

'«Казакстан-Ресей Медициналык, Университет» МЕББМ, К,азак,стан, Алматы 2«КДСЖМ» К,азак,стандык, Медицина Университету К,азак,стан, Алматы

ТYЙiндi

Казакстан-Ресей Медициналык Университетшщ (Алматы к) симуляцияльщ орталыгында студенттердщ тэж1рибелш дагдыларын жаттыктыру мен окыту Yшiн акушерлш симуляторларды колдану тэж1рибеа, олардыц оку барысындагы маныздылыгы, акушерия мен гинекологиядагы жиi кездесетiн дагдыларды менгерудегi ыкпалы карастырылган. Медициналык манекендердщ медициналык бiлiм беру орталыктарындагы рол^ окытушылар мен студенттерге кандай мYмкiндiктер беретiнi айтылFан.Акушерлiк симуляторларды колдану кезшдетэж1рибелж дагдыларды орындау ба-рысында студенттер окытушынын катан бакылауында болады жэне сол дагдыларды бiрнеше рет кайталап жасауга мYмкiндiгi бар. Ен маныздысы - симуляциялык орталыкта студенттердiн тэжiрибелiк дагдыларын жаттыктыру аркасында студенттер пациенттермен ж^мыс жасаганда вздерiн сенiмдi ^стауына кемек бередi. Студенттер арасында анкета жYргiзiлiп, медициналык манекендердiн оку барысында кажеттшп жвнiнде акпарат алынды.

КЫт свздер: симуляциялыц орталыц, симуляцияльщ оцыту, тэж1рибел1к дагдылар, акушерия, медицина, гинеко-

Kipicne. Жогаргы медициналык бшм берудщ за-манауи даму кезенiнде студенттердi окыту барысында казiргi тандагы фантомдар мен симуляторларды колдану взекп эрi манызды болып табылады. 9йткенi, кафедранын клиникалык базаларында барлык патологиялык жагдайларды кврсету мYмкiндiгi бол-майды. Кейбiр жагдайларда тiптен студенттер деанто-логия т^ргысынан да медициналык манипуляциялар-

ды жаттыктыра алмайды: жYрек-екпе реанимациясы, тамырiшiлiк, б^лшыкетпк инъекциялар жэне т.с.с. Осындай мэселелердi шешу Yшiн жогаргы медициналык оку орындарында симуляциялык орталыктардын болуы манызды.

Казакстан-Ресей медициналык университетшщ симуляциялык орталыгында акушерлж дагдыларды жаттыктыру Yшiн CYт бездерiн тексеруге арналган тре-

нажер, гинекологияльщ зерттеулер жYргiзуге арналган модель, вакуумэкстрактор кемепмен босандаруга арналган модель, жатыршшк спираль енгiзуге арналган тренажерлар, аборт/диагностикальщ кыру жасауга арналган манекен, жетiлдiрiлген босандыруга арналган тренажер жэне де соган кажетл эр тYрлi инструмент -тер бар. Жогарыда аталган жабдьщтар студенттерге бiлiм алуга, емтихан тапсыруга, тэжiрибелiк дагдылар мен белгiлi бiр манипуляцияларды менгеруге мYмкiндiк бередi. Кафедра окытушыларымен осы аталган орталыкта жогарыда айтылган тренаржерлармен ж^мыс жасау Yшiн кадамдык н^скаулар к¥растырылган жэне б^л окыту барысын оптимизациялайды.

Негiзгi белiм. Симуляторлар, фантомдар, тренажерлар - механикалык жэне компьютерленген, сонын аркасында студенттер кептеген клиникалык манипуля-цияларды жаттыктыра алады. ДYниежYзiлiк Денсаулык сактау ^йымынын жогаргы денгейдегi медициналык кадрлар дайындаудагы талаптарынын есуiне байла-нысты б^л орталыктар клиникалык ойлауды дамытуга жэне элемдiк стандартка сэйкес осы категориядагы студенттердiн тэжiрибелiк дагдыларын шындауга мYмкiндiк бередi [7-8].

Кдзакстан Ресей медициналык университетшщ симуляциялык орталыгы 2011 жылдан бастап ж^мыс жа-сайды. Орталыкта университеттiн барлык клиникалык кафедралары тэжiрибелiк сабактар еткiзедi. Орталык алдын-ала к¥растырылган кесте бойынша ж^мыс жасай-ды. Акушерия жэне гинекология - тэжiрибелiк бiлiмдi кажет ететiн, сонымен катар эртYрлi киын жагдайларда кемек керсету кезшде ана мен бала емiрi соган байланы-сты болатын медицинанын бiр саласы [6]. Клиникалык тэжiрибеде сирек кездесетiн акушерлiк ш^гыл жагдайлардын барлыгын шындыкка сэйкес келетшдей манекендердiн кемегiмен бiрнеше рет кайталап, дагдылануга болады. Оку багдарламасына фантомдар, тренажерлар, манекендер бойынша окытуды енпзу казiргi бiлiм беру технологияларынын кажеттшп бо-лып табылады. Окыту барысында орталыкта келесi манипуляцияларды: айнамен карау техникасын, бима-нуальды тексеру журпзуд^ жагындыларды алу техникасын (кынап тазалыгы дэрежесiне, онкоцитологияга, гонореяга), жатыр мойны патологиясын ажырата бiлудi, жатыр шшк спиральды салу жэне оны алу техникасын, CYт бездерiн палпациялауды, сырткы акушерлiк зерттеу эдiстерiн - Лепольд-Левицкийдщ 4 тэсiлiн, iш шенберш, жатыр тYбiнiн биiктiгiн, сырткы жамбас елшемдерш елшеудi, ^рыктын жYрек согысын тындауды, шуйдемен жатудын алдынгы, арткы тYрiнiн, жамбаспен келудiнбиомеханизмiн, босанудын Yшiншi кезенiн белсендi жYргiзу техникасын,жатыр куысын диагностикалык кыру техникасын, преэклампсия жэне эклампсия, акушерлiк кан кетулер кезшдеп жедел кемек керсету алгоритмiн менгередi [2]. Осы айтылган дагдылардын барлыгын менгеру Yшiн орталыкта кажеттi фантомдар мен косымша к¥ралдар бар.

Окыту барысында студенттер такырыпка байланы-сты интерактивтi такта Пироговада видеофильмдер карайды, одан кейiн медициналык кемек керсетудщ Кдзакстан Республикасынын клиникалык хаттамала-

рына сэйкес теориялык бвлiгi талкыланады жэне сту-денттер вз бетiнше тэжiрибелiк дагдыларды орындау кезiнде, орындаганга дешн кадамдык н^скауларлармен ж^мыс жасайды. Тэж1рибелж дагдыларды орындау барысында студенттер окытушыньщ катан бакылауында болады жэне сол дагдыларды бiрнеше рет кайталап жасауга мYмкiндiгi бар. Б^л вз кезепнде студенттер пациенттермен ж^мыс жасаганда вздерiн сенiмдi ^стауына квмек бередi [5]. Симуляциялык орталыкта окыту процес студенттердiн жеткiлiктi квлемде теори-яны менгеруi мен фантомдарда эртYрлi манипуляция-лар мен тэжiрибелiк дагдыларды жаттыктыра алулары-на сай жасалынган.

Сонымен, орталыктагы ж^мыс патологиялык жагдайлар мен реанимациялык ситуацияларды имитация жасауга жэне сол жагдайларда квмек кврсету алгоритмш жаттыктыруга мYмкiндiк беред^ б^л болашак дэрiгерлердiн оку сапасын жогарлатады, олардын жогары технологиялык эдiстердi менгеруiне, тэжiрибелiк дагыларды бiрнеше рет кайталап жаса-уына, ол вз кезепнде дэр^ерлж кателiктер мен манипуляцияларды орындау кезшдеп аскынулардын алдын алуга квмек бередi жэне студенттердщ бiлiмi мен осы дагдыларды каншалыкты менгергенiн багалауга мYмкiндiк бередi. Эрине, симуляциялык орталык дэстYрлi оку формасын (дэрiстер, семинарлар, тэжiрибелiк сабактар, ауруларды курациялау)алмасты-ра алмайды, бiрак та болашак дэр^ерлердщ пациент-терге зиян келпрмей квмек кврсете алуына ыкпал етедi, бiлiмiн толыктырады [3].

Симуляция - имитация, модельдеу, процест шынайы жангырту.Симуляциялык окыту арнайы окытылган ин-структорлармен жYргiзiлуi керек(окытушы-тренерлар, оку мастерларымен), олар практикалык мамандар-мен бiрге (эксперттар) эртYрлi сценарийлердi к¥рады жэне жинайды, эдiстемелiк ж^мыстарга енгiзедi. Симуляциялык окытудын манызды кезендерiнiн бiрi - дебрифинг [4]. Дебрифинг (агылш. debriefing - тапсырманы орындаганнан кейiн талкылау) -симуляциялык дагдыларды жаттыктырганнан кешн оны талдау, студенттердiн жасаган эрекетершщ он жэне терiс жактарын анализдеу жэне алган тэжiрибелерiн талкылау. Окытудын б^л тYрi рефлекстi ойлауды белсендiредi, тындаушылар мен модельдеу тапсырмасынын сапасын багалау Yшiн керi байланысты камтамасыз етедi жэнеалган дагдылары мен бшмдерш бекiтуге мYмкiндiк бередi [6]. Сондыктан, модельдеу тэжiрибесi дефрифингтiн аркасында саналы тэжiрибеге айналады,ол вз кезегiнде студентке эмоционалдык жэне физикалык т^ргыдан болашак кэиби кызметке дайын-далуына квмектесед^

Дорыта келсек, симуляциялык технологиялар-ды пайдалана отырып окыту - емханада наукастын твсепнде немесе операциялык Yстелде тэжiрибелiк сабактарды вткiзудiн дэстYрлi эдiстерiнен бiркатар айырмашылыктары мен артыкшылыктары бар екендiгiн (кесте 1) студенттер мен интерндердi анкетирлеу корытындысынан квруге болады [1].

Б^рын косымша симуляциялык дайындыктан вткен студенттер, резиденттер, интерндер кателiктердi аз

Кесте 1. Студенттер, mmepndepdi сауалнамадан втшзу цорытындысы, %.

№ С^рак Ия Жок Жауап беруге киналамын

1. Симуляциялык ортальщта оку клиникальщ практикага eтудi жещлдетедi ма? 90 - 10

2. Симуляциялык к¥ралдарда оку жедел жагдайларда кемек керсету дагдыларын мецгерудi жещлдетедi ма? 90 5 5

3. Симуляциялык орталыкта практикалык дагдыларды мецгергеннен кешн азде езщзге деген сешмдшк пайда бола ма? 88,3 - 11,7

4. Мануальды дагдыларды мецгеруде симуляциялык орталыгында шынайы аурухана тэрiздi жагдайды барынша калыптастыру мацызды ма? 96,7 - 3,3

5. Симуляциялык манекендердi колдану сабак барысыныц кызыкты етуше эсер ете ма? 96,7 1,65 1,65

6. КрМУ-нщ симуляциялык орталыгыныц оку багдарламасымен канагаттанасыз ба? 83,3 10 6,7

7. Фантомдар, манекендер практикалык дагдыларды мецгеруге кемепн тигiзе ма? 85 6,7 8,3

8. Медициналык бшм беруде симуляциялык технологиялар колданылуы кажет пе? 96,7 - 3,3

9. Интерактивтi такта Пирогова - ныц окыту процесiнде кeмегi бар ма? 88,3 1,7 10

жiбередi, сабактардын¥зактыгы сырткы факторларга бай-ланысты емес жэне оларды кез келген ынгайлы уакытта вткiзуге болады, жаттыгуларды кайталауга шектеу жок, сирек кездесетiн патологияларды, жагдайларды жэне ол кезде кврсетiлетiн шараларды шексiз имитациялауга боладыжэне студенттер алгаш рет жасайтын манипуля-циялар кезшде олардын стресстiк жагдайы твмендейдi, дайындык денгейi объективтi багаланады, б^л окыту барысын окытушысыз Yйренуге, ал объективп багалау тестiлеу, сертификаттау, аккредитациялау Yшiн кен мYмкiндiктер бередi, практикалык тэжiрибе пациентке зиянын келтiрмей жинакталады [8]. Симуляциялык орталыктарда студенттердi окыту оку материалдарын жогаргы денгейде менгеруге, студенттердiн дайындык денгейiн объективтi багалауга, ойлау модернизациясын аныктауга жэне де окытушылардын студенттерге де-ген педагогикалык тэсiлдерiн жетiлдiру мен байытуга ыкпалын тигiзедi.

Эдебиеттер Ti3iMi:

1. Гурьева В.А., Ремнева О.В., Горбачева Т.И., Кравцова Е.С., Чечина И.Н., Гальченко А.И. Оптимизация обучения практическим навыкам в акушерстве и гинекологии: от рутинных методов к современным робото-технологиям // Медицинское образование и профессиональное развитие. 2018. № 2.С. 42-52. [Guryeva V.A., Remneva O.V., Gorbacheva T.I., Kravtsova E.S., Chechina I.N., Galchenko A.I. Optimization of teaching practical skills in obstetrics and gynecology: from routine methods to modern robotic technologies // Medical Education and Professional Development. 2018; 2: 42 - 52].

2. Горшков М.Д., Федоров А.В. Симуляционный тренинг базовых медицинских и хирургических навыков // Виртуальные технологии в медицине. 2014. № 1 (11). С. 34 - 39.

[Gorshkov M.D., Fedorov A.V. Simulation training of basic medical and surgical skills. Virtual'nyetekhnologii v medicine (Virtual Technologies in Medicine). 2014; 1 (11): 34-9].

3. Косаговская И.И., Волчкова Е.В., Пак С.Г Современные проблемы симуляционного обучения в медицине // Эпидемиол. и инфекц. бол. 2014. № 1. С. 49 -61. [Kosagovskaya I.I., Volchkova E.V., Pak S.G. Current problems of simulation training in medicine. Epidemiolo giyaiinfektsionniebolezni (Epidemiology and Infectious Diseases). 2014; (1): 49 - 61].

4. Левкин O.A., Рязанов Д.Ю., Сериков К.В. Формы симуляционного обучения врачей-слушателей, врачей - интернов, среднего медицинского персонала и пара-медиков // Медицина неотложных состояний. 2016. № 5 (76). С. 94-97. [Levkin O.A., RyazanovD.Yu., Serikov K.V. Simulation training forms of doctors, residents, nurses and paramedics. Meditsina neotlozhnykh sostoyaniy (Critical Care Medicine). 2016; 5 (76): 94-7].

5. Муравьев К.А., Ходжаян А.Б., Рой С.В. Симуля-ционное обучение в медицинском образовании - переломный момент // Фундамент. исслед. 2011. № 103. С. 534-537. [Murav'ev K.A., Hodzhayan A.B., Roy S.V. Simulation training in medical education is a crucial moment. Fundamental'nyeissledovaniya (Fundamental Researches). 2011; 10-3: 534 - 7].

6. Толмачев И.В., Рипп Е.Г., Тропин С.В., Карпуш-кина Е.В. и др. Разработка информационной модели клинических сценариев на базе обучающего симуляционного центра // Бюл. сибир. мед. 2014. Т. 13, № 4. С. 118 - 122. [Tolmachev I.V., Ripp E.G., Tropin S.V., Karpushkina E.V., et al. Development of the information model of clinical scenarios in the training simulation center. Byulleten' sibirskoymeditsiny (Bulletinof Siberian Medicine). 2014; 13 (4): 118-22].

7. CBHCTyHOBa A.A., peg. CHMy^_^HOHHoeo6yHeHHeB-Meg^HHe. CocTaBHTe^b ropmKOB M.^,. M.: H3gaTe^bCTBO nepBoro MrMy hm. H.M. CeneHOBa; 2013. [Svistunov A.A., ed. Simulation training in medicine. Compiled Gorshkov M.D. Moscow. Izdatel'stvo Pervogo MGMU im. I.M. Sechenova; 2013].

8. Murin S., Stollenwerk N.S. Simulation in procedural training: at the tipping point // Chest. 2010. Vol. 137. P. 1009 - 1011. [Murin S., Stollenwerk N.S. Simulation in procedural training: at the tipping point // Chest. 2010. Vol. 137. P. 1009 - 1011].

МЕДИЦИНСКИЕ ТРЕНАЖЕРЫ И МАНЕКЕНЫ - КАК ЭЛЕМЕНТ ОБУЧЕНИЯ ПРАКТИЧЕСКИХ НАВЫКОВ В АКУШЕРСТВЕ И ГИНЕКОЛОГИИ

* З.Е. Ержан, 'Л.И. Нургалиева, 'А.С. Джумагалиева, 1 З.М. Аумолдаева, 2 Г.Н. Мошкалова

1 НУО «Казахстанско-Российский медицинский университет», Казахстан, Алматы 2Казахстанский медицинский университет «ВШОЗ», Казахстан, Алматы

Аннотация

В симуляционном центре Казахстанско-Российского медицинского университета (г. Алматы) рассмотрен опыт использования акушерских тренажеров для обучения и отработки студентов практическим навыкам, их значение в процессе обучения, влияние на приобретение общих навыков по акушерству и гинекология. Упоминается роль медицинских манекенов в центрах медицинского образования, какие возможности они предоставляют преподавателям и студентам. Студенты находятся под строгим контролем преподавателя во время выполнения практических навыков при использовании акушерских тренажеров и имеют возможность повторения одних и тех же навыков несколько раз. Самое главное - отрабатка практических навык в симуляционном центре помогает студентам чувствовать себя уверенно при работе с пациентами. Кроме того, среди студентов было проведено анкетирование, получена информация об их потребностях во время учебы.

Ключевые слова: симуляционный центр,симуляционное обучение, практические навыки, акушерство,медицина, гинекология.

MEDICAL SIMULATOR AND MANNEQUIN - AS AN ELEMENT OF TEACHING PRACTICAL SKILLS IN

OBSTETRICS AND GYNECOLOGY

* 'Zarina Yerzhan, 1 Lida Nurgalieva, 'Assel Dzhumagaliyeva, 1 Zaure Aumoldaeva, 2 Gaukhar Moshkalova

1 NEI «Kazakh-Russian medical university», Kazakhstan, Almaty

2 Kazakhstan's Medical University «KSPH», Kazakhstan, Almaty

Summary

In the simulation center of the Kazakh-Russian Medical University (Almaty), the experience of using obstetric simulators for teaching and practicing students practical skills, their importance in the learning process, and the impact on the acquisition of general skills in obstetrics and gynecology were considered. The role of medical mannequins in medical education centers is mentioned, what opportunities they provide to teachers and students. Most importantly, by practicing the practical skills of students in the simulation center, it helps students feel confident when working with patients. Students are under the strict supervision of the teacher during the implementation of practical skills using obstetric simulators and have the opportunity to repeat the same skills several times. In addition, a survey was conducted among the students, information was obtained about their needs during their studies.

Key words: simulation center, simulation training, practical skills, obstetrics, medicine, gynecology.

Конфликт интересов. Все авторы заявляют об отсутствии потенциального конфликта интересов, требующего раскрытия в данной статье.

Корреспондирующий автор. Ержан Зарина Ержанкызы, НУО «Казахстанско-Российский медицинский университет», Казахстан, Алматы. E-mail: zarina.erzhan@mail.ru; https://orcid.org/0000-0003-1416-587Х.

Вклад авторов. Все авторы внесли равноценный вклад в разработку концепции, выполнение, обработку результатов и написание статьи. Заявляем, что данный материал ранее не публиковался и не находится на рассмотрении в других издательствах.

Финансирование. Отсутствует.

Статья поступила: 17.02.2023.

Принята к публикации: 27.03.2023.

Conflict of interest. All authors declare that there is no potential conflict of interest requiring disclosure in this article. Corresponding author. Yerzhan Zarina, NEI «Kazakh-Russian Medical University», Kazakhstan, Almaty. E-mail: zarina. erzhan@mail.ru; https://orcid.org/0000-0003-1416-587Х.

Contribution of the authors. All authors have made an equal contribution to the development of the concept, implementation, processing of results and writing of the article. We declare that this material has not been published before and is not under consideration by other publishers. Financing. Absent.

Article submitted: 17.02.2023. Accepted for publication: 27.03.2023.

УДК: 617-715-002:616.72-002 DOI: 10.24412/2790-1289-2023-1-42-48

МРНТИ: 76.29.56.

КЛИНИЧЕСКИЙ СЛУЧАЙ ВПЕРВЫЕ ВЫЯВЛЕННОГО ГРАНУЛЕМАТОЗА ВЕГЕНЕРА С НЕКРОТИЗИРУЮЩИМ СКЛЕРИТОМ В ОФТАЛЬМОЛОГИЧЕСКОЙ ПРАКТИКЕ

1 А.С. Ульжитаева, 1 М.Ж. Кусайнов, *1, 2 Г.С. Сагидоллова, 1 Г.Ж. Карамурзаева, 1 А.С. Молдашева, 1 Б.А. Аллазиев

1 КГП на ПВХ «Атырауская областная офтальмологическая больница» Управления здравоохранения Атырауской области, Казахстан, Атырау 2 НАО «Западно - Казахстанский медицинский университет имени Марата Оспанова»,

Казахстан, Актобе

Аннотация

Гранулематоз с полиангиитом (ГПА или гранулематоз Вегенера) — редкое системное аутоиммунное заболевание неизвестной этиологии, характеризующееся гранулематозным воспалением, некрозом тканей и васкулитом сосудов мелкого и среднего калибра. Наиболее часто наблюдается поражение дыхательных путей, поражающее до 85% пациентов, за которым следует почечная система у 75% пациентов, по оценкам, поражение глаз при гранулематозе Вегенера встречается у 50-60% пациентов. Поражение органа зрения может не только существенно снижать качество жизни пациента, но и в редких случаях приводить к тяжелейшим осложнениям вплоть до летального исхода. В статье описывается клинический случай 51-летней женщины, которая страдала терминальной стадией хронической почечной недостаточностью, полисегментарной пневмонией с признаками деструкции и некротизирующего склерита.

Ключевые слова: некротизирующий склерит, гранулематоз Вегенера, гранулематоз с полиангитом, аутоиммунные увеиты.

Введение. Гранулематоз с полиангиитом (ГПА) — системное заболевание, характеризующееся некро-тизирующим васкулитом мелких артерий и вен. Это включает триаду некротизирующих гранулем верхних и нижних дыхательных путей, системный васкулит и некротизирующий гломерулонефрит. ГПА может начинаться с ограниченного поражения органов, а затем трансформироваться в более генерализованную форму с поражением носа, легких и почек. Самые ранние жалобы, которые также являются наиболее частыми причинами обращения за медицинской помощью, обычно связаны с проблемами верхних дыхательных путей, включая боль в пазухах, гнойные выделения из носа, носовое кровотечение, изъязвление носа и серозный средний отит. Наличие клинических признаков, таких как гнойный отит, мастоидит, седловидный нос и потеря слуха, должно насторожить врача в отношении данного заболевания. У большого числа пациентов от-

мечаются легочные симптомы (кашель, кровохарканье, одышка и реже плевритная боль в груди и обструкция трахеи). Двусторонние или односторонние легочные инфильтраты изначально присутствуют почти у 50% пациентов, при этом заболевание легких в конечном итоге развивается у 85-90% пациентов. Плевральный выпот также был зарегистрирован в 12% случаев. ГПА может вызывать значительную заболеваемость и смертность вследствие диффузного легочного кровотечения.

Хотя поражение почек клинически проявляется только в 11 - 20% случаев при поступлении, гломеру-лонефрит в конечном итоге развивается у 77 - 85% пациентов, обычно в течение первых двух лет от начала заболевания. О поражении кожи сообщалось примерно у 50% пациентов с ГПА, при этом пурпура нижних конечностей была наиболее частой находкой. Реже можно увидеть язвы, везикулы, папулы, подкожные узелки и поражения, напоминающие пиодермию. Артралгия и

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.