Научная статья на тему 'АГРОТЕХНИК ТАДБИРЛАРНИ КУЗГИ БУҒДОЙНИНГ БИОМЕТРИК КЎРСАТКИЧЛАРИГА ТАЪСИРИ'

АГРОТЕХНИК ТАДБИРЛАРНИ КУЗГИ БУҒДОЙНИНГ БИОМЕТРИК КЎРСАТКИЧЛАРИГА ТАЪСИРИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
26
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
биометрик кўрсаткич / тупроққа ишлов бериш / кузги буғдой / кўчат қалинлиги / маъдан ўғитлар / ўсимликнинг бўйи. / biometric index / tillage / winter wheat / seedling thickness / mineral fertilizers / plant height.

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — A. Jo'Raev, D. Toshmatov, T. To'Raev

Мақолада кузги буғдой етиштиришда тупроққа ишлов бериш, кўчат қалинлиги ҳамда маъдан ўғитлар меъёрларининг унинг биометрик кўрсаткичларига таъсири тўғрисида Тошкент вилоятининг ирригация эрозиясига мойил типик бўз тупроқлари шароитида ўтказилган дала тажрибаларидан олинган маълумотлар келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

EFFECT OF AGROTECHNICAL MEASURES ON BIOMETRIC PARAMETERS OF WINTER WHEAT

The article presents the data obtained from the field experiments conducted in the conditions of typical gray soils prone to irrigation erosion of Tashkent region about the effect of soil tillage, seedling thickness and mineral fertilizer norms on its biometric indicators in the cultivation of winter wheat.

Текст научной работы на тему «АГРОТЕХНИК ТАДБИРЛАРНИ КУЗГИ БУҒДОЙНИНГ БИОМЕТРИК КЎРСАТКИЧЛАРИГА ТАЪСИРИ»

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 7 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

АГРОТЕХНИК ТАДБИРЛАРНИ КУЗГИ БУГДОЙНИНГ БИОМЕТРИК КУРСАТКИЧЛАРИГА ТАЪСИРИ Акмалжон Жураев

к.х.ф.ф.д., доцент, Андижон кишлок хужалиги ва агротехнологиялар институти

Достонбек Тошматов Талаба, Андижон кишлок хужалиги ва агротехнологиялар институти

Темурбек Тураев

Талаба, Андижон кишлок хужалиги ва агротехнологиялар институти https://doi.org/10.5281/zenodo.7308747

Аннотация. Мацолада кузги бугдой етиштиришда тупроцца ишлов бериш, кучат цалинлиги цамда маъдан угитлар меъёрларининг унинг биометрик курсаткичларига таъсири тугрисида Тошкент вилоятининг ирригация эрозиясига мойил типик буз тупроцлари шароитида утказилган дала тажрибаларидан олинган маълумотлар келтирилган.

Калит сузлар: биометрик курсаткич, тупроцца ишлов бериш, кузги бугдой, кучат цалинлиги, маъдан угитлар, усимликнинг буйи.

ВЛИЯНИЕ АГРОТЕХНИЧЕСКИХ МЕРОПРИЯТИЙ НА БИОМЕТРИЧЕСКИЕ ПОКАЗАТЕЛИ ОЗИМОЙ ПШЕНИЦЫ

Аннотация. В статье представлены данные полевых опытов, проведенных в условиях типичных склонных к ирригационной эрозии сероземов Ташкентской области о влиянии обработки почвы, толщины всходов и норм минеральных удобрений на ее биометрические показатели при возделывании озимой пшеницы.

Ключевые слова: биометрический показатель, обработка почвы, озимая пшеница, толщина всходов, минеральные удобрения, высота растений.

EFFECT OF AGROTECHNICAL MEASURES ON BIOMETRIC PARAMETERS

OF WINTER WHEAT

Abstract. The article presents the data obtained from the field experiments conducted in the conditions of typical gray soils prone to irrigation erosion of Tashkent region about the effect of soil tillage, seedling thickness and mineral fertilizer norms on its biometric indicators in the cultivation of winter wheat.

Key words: biometric index, tillage, winter wheat, seedling thickness, mineral fertilizers, plant height.

КИРИШ

Кузги бугдйнинг бир бошокдаги дон огирлиги, бошок узунлиги, бошокдаги дон сони, ва 1000 дона дон вазни унинг х,осилдорлигини белгиловчи мухум кщрсаткичлардан бири хисобланади. Барча ыщлланилган агротехник тадбирлар кузги бугдойнинг усиш ва ривожланишига боглик х,олда унинг биометрик курсаткичларига х,ам уз таъсирини курсатди.

Шуни инобатга олган холда агротехник тадбирларни кузги бугдойнинг биометрик курсаткичларига кай жаражада таъсири борлигини аниклаш максадида Тошкент вилоятининг ^ибрай туманида илмий изланишлар олиб бордик. Ушбу изланишлар давомида биз кузги бугдойнинг угитлаш меъёрлари кучат калинлиги хдмда тупрокка ишлов бериш усулларини унинг биометрик курсаткичларига таъсирини ургандик.

БС1ТЖСТ ЛЖБ ЖЖОУАТЮЖ

ЮТЕЯМАТЮМЛЬ 8С1ЕОТ1Р1С ГОШМАЬ УОШЫЕ 1 188иЕ 7 иШ-2022: 8.2 | КБК 2181-3337

Тадкикот натижаларига кура кузги бугдой гуза катор орасига экилганда бошок узунлигини урганганимизда энг кичик бошок 7-вариантда, яъни 6 млн.дона/га уруг экилиб, минерал угитлар микдори Nl50Pl05K75 кг/га меъёрида кулланган вариантда кузатилди. Бунда бошок узунлиги 7.6 см ни ташкил килди. Энг юкори курсаткич эса уруг экиш меъёри 4 млн.дона/га этиб белгиланган хдмда минерал угитлар меъёри №5оР175К125 кг/га кулланган 3-вариантда кулланилган булиб, бошокнинг узунлиги 9.2 см ни ташкилкилди.

МЕТОД ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Кузги бугдойнинг биометрик курсаткичларидан бири булган бир бошокдаги дон сонини урганганимизда гуза катор орасига экилган кузги бугдойда биз куллаган омилларни ушбу курсаткичга х,ам таъсири булганлигини куришимиз мумкун. Дала тажрибаларидан олинган натижалар шуни курсатяптики кузги бугдой уругини 5 млн.дона/га экилган, хдмда минерал угитлар меъёри №5оР175К125 кг/га кулланган 6-вариантда бир бошокдаги донлар сони энг юкори, яъни 39.5 донани ташкил килган. Илмий тадкикот ишларининг 3-вариантида х,ам (1-жадвалга каранг) бу курсаткич бошка вариантларга нисбатан яхши булганглиги аникланди. Бир бошокдаги донлар сони энг паст курсаткич кузатилган вариант эса 7-вариант булиб бир бошокдаги дон сони 36.9 донани ташкил килди.

1-жадвал

Тупрокка ишлов бериш усуллари, уруF экиш ва маъдан ^итлар меъёрларини

кузги буFдойнинг бошок мах,сулдорлигига таъсири.

Гуза катор орасига экилган

№ Экиш меъёри Угит меъёри Бошок узунлиги, см Бошокдаги дон сони, дона Бошокдаги дон вазни, гр 1000 дона дон огирлиги, гр

2010 йил

1 4 К150Р105К75 7,8 37,8 1,40 38,3

2 К200Р140К100 8,5 38,6 1,50 38,9

3 №50Р175К125 9,2 39,5 1,54 39,1

4 5 КшР105К75 7,9 38,1 1,41 37,1

5 К200РшК100 8,1 38,0 1,50 38,5

6 №50Р175К125 8,2 39,5 1,52 39,2

7 6 КшР105К75 7,6 36,9 1,39 37,8

8 К200Р140К100 7,9 38,1 1,47 38,5

9 №50Р175К125 8,0 38,4 1,52 38,7

ТАДЦЩОТ НАТИЖАСИ ВА МУ^ОКАМА

Биз олиб борган тадкикот натижаларига кура гуза катор орасига култивация билан ишлов бериб, кам микдорда минерал угитлар кулланилиб сунгра кузги бугдой экилган 1-вариантда бошокдаги донлар огирлиги бошка вариантлардан кам булганлиги кузатилди. Тахлил натижаларига кура 1-вариантда бир бошокдаги дон огирлиги 1.40 гр ни ташкил килди.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 7 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Илмий изланишларда агротехник тадбирларни 1000 дона дон вазнига таъсири урганилганда эса энг паст курсаткич 4-вариантда яъни 5 млн.дона/га кузги бугдой уруги экилиб, минерал угитлар микдори N150P105K75 кг/га меъёрида кулланган вариантда кузатилди. Ушбу вариантда 1000 дона дон вазни 37.1 гр ни ташкил килди.

ХУЛОСА

Хулоса килиб айтадиган булсак тупрокка ишлов бериш усуллари, уруг экиш меъёри хдмда минерал угитлар микдорлари кузги бугдойдаги бошок узунлиги, бошокдаги дон сони, бошокдаги дон вазни ва 1000 дона дон огирлигига хам албатта уз таъсирини курсатар экан.

REFERENCES

1. Жураев А., Хошимов И., Маъданли угитлар меъёри ва кучат калинлигининг кузги бугдой дон х,осилдорлигига таъсири //«Экология хабарномаси» журнали. Тошкент, 2018. №5(205. Б. 16-17. (06.00.00.№2).

2. Эгамов Х., Рахимов А., Турсунов И., Жураев А., Холмуроджонов Ж., Устойчивость сортов и линий хлопчатника к паутинному клещу //«Модернизация сферы образования и науки с учетом мировых научно-технологических трендов» сборник научных трудов по материалам международной научно-практической конференции. -Белгород:2020. 12-14 с.

3. Эгамов Х., Кимсанов И., Рахимов А., Жураев А.Н, Холмуроджонов.Ж., Вопросы методики селекции и комбинационной способности сортов хлопчатника //«Модернизация сферы образования и науки с учетом мировых научно-технологических трендов» сборник научных трудов по материалам международной научно-практической конференции. -Белгород:2020. 15-18 с.

4. Жураев А., Хошимов И. Влияние агротехнологии озимой пшеницы на зерновую плодородность //журнал: «Актуальные проблемы современной науки». Москва, 2018. №4. С. 166-168. (06.00.00.№5).

5. Турсунов Х., Жураева X,., Жураев А.Н. The effect of rice sowing on the seedling method for different periods planting pattern and the number of seedlings // Ж. Psychology and education ISSN:00333077 (2021) 58 (1): 5517-5525

6. Жураев А.Н., Мамадалиев З., Холмуроджонов Ж. Основные агротехнических мероприятияпри возделывание озимой пшеницы // Ж. Science and world international scientific journa. ISSN: 2308-4804. №6(82), 2020. 33-б.

7. Жураев А.Н., Оптимальные элементы агротехнологии при возделывании озимой пшеницы //Международный центр научного сотрудничества «Приоритетные направления развития науки и образования». Пенза. 2018. С. 69-72.

8. Жураев А., Мамадалиев З., Холмуроджонов Ж., Пути повшения плодородия почв и урожай озимой пшенициы // Ж. The Way of Science international scientific journal. ISSN: 2311-2158. №6(76), 2020. 21-б.

9. Акмалжон жураев, Дилнозахон Камбарова, Ортикали Исмоилов, Бурхонджон Очилов, Влияние эффективных агротехнологий росту озимой пщеницы // SCIENCE AND INNOVATION international scientific journal/ ISSN: 2181-3337. №4, 2022. 122-ст.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 7 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

10. ^ypaeB AKMan:®»H HopMyxaMagoBHH, ^aM6apoBa ^H^H03a ^ogupoBHa, HCMOHHOB OpTHra^H, Ky3ru 6yrgoHHHHr KynaT ^a^HH^HrH Ba MatgaH^H yruraap Metep^apuHH Tynpo^HHHr x,a:M orup^urura Tatcupu // SCIENCE AND INNOVATION international scientific journal/ ISSN: 2181-3337. №3, 2022. 417 6.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.