CC BY
109
15. SEPTEMBAR - DAN TEHNIČKE SLUŽBE VOJSKE SRBIJE
Dan tehničke službe Vojske Srbije ove godine prvi put je obeležen 15. septembra. Toga dana 1891. godine u barutani Obilićevo pored Kru-ševca započela je proizvodnja nitroceluloznog (bezdimnog) baruta, što je omogućilo da kragujevački Zavod do 1901. godine osvoji proizvodnju municije 7^57 mm za puške mauzer M 1899.
Tokom 1908. godine linija za izradu pešadijske municije je obnovlje-na, pa je dnevni kapacitet dostigao cifru od 100.000 metaka M99. Na osnovu razvoja i osavremenjivanja vojne industrije, Srbija se ubrzano pri-premala za trijumfalni izlazak na istorijsku scenu i pobede u Balkanskim ratovima i Prvom svetskom ratu.
Danas Tehnička služba predstavlja deo jednog složenog sistema, veoma značajnog za borbenu gotovost, a time i za sistem odbrane u celi-ni. Ova delatnost je u sastavu Uprave za odbrambene tehnologije, koja je sa puno razloga formirana od pređašnja dva sektora, Sektora za vojno-privrednu delatnost (sa Upravom za istraživanje i razvoj, odeljenjem za standardizaciju, vojnom kontrolom kvaliteta i još nekim segmentima), sa jedne strane, odnosno Sektora za pozadinu (sa tehničkim upravama vidova i Vojnotehničkim institutom), sa druge strane. Tako su objedinjene i sve dosadašnje nadležnosti ova dva sektora.
Kada je tehnička služba u pitanju, Sektor za pozadinu bavio se teh-ničkim snabdevanjem i održavanjem, dok se Sektor za vojnoprivrednu delatnost bavio istraživanjem, razvojem, modernizacijom, proizvodnjom, kontrolom kvaliteta i standardizacijom.
Tehnička služba ima višestruku funkciju, realizaciju svega što je u neposrednoj vezi sa sredstvima naoružanja i vojne opreme, od njihovog projektovanja i nastajanja, preko eksploatacije i održavanja, do rashoda.
Nadležnosti Uprave za odbrambene tehnologije - tehničke službe su:
- planiranje i organizacija zadataka naučnoistraživačkog rada u do-menu odbrambenih tehnologija,
- planiranje i organizacija zadataka razvojnih projekata sredstava NVO,
- planiranje i organizacija zadataka razvoja sistema tehničke podrš-ke sredstava NVO,
- planiranje i organizacija proizvodnje sredstava NVO,
- planiranje i organizacija razvojnih kapaciteta za istraživanje, razvoj, proizvodnju i održavanje sredstava NVO,
- planiranje i organizacija proizvodnje rezervnih delova potrebnih za održavanje sredstava NVO,
VOJNOTEHNIČKI GLASNIK 4 / 08
VOJNOTEHNIČKI GLASNIK 4 / 08
- propisivanje normativnih regulativa i tehnoloških dokumentacija za održavanje sredstava NVO,
- praćenje i analiza stanja sredstava NVO,
- planiranje i organizacija vršenja generalnog remonta, revizije i kon-trolnih pregleda sredstava NVO,
- planiranje i organizacija razvoja tehnologija za proizvodnju i održa-vanje sredstava NVO,
- planiranje i organizacija kontrole održavanja sredstava NVO,
- planiranje i organizacija menadžmenta kvaliteta sredstava NVO,
- planiranje i organizacija kapaciteta - resursa za ispitivanje i verifi-kaciju kvaliteta sredstava NVO,
- propisivanje normativne regulative i dokumenata sistema kvaliteta NVO,
- planiranje i organizacija sistema standardizacije, kodifikacije i me-trologije sredstava NVO,
- planiranje i organizacija kapaciteta - resursa za sistem standardizacije,. kodifikacije i metrologije sredstava NVO,
- propisivanje normativne regulative i dokumenata za sistem standardizacije, kodifikacije i metrologije sredstava NVO,
- donošenje odgovarajućih rešenja u skladu sa Odlukom o ovlašće-njima za raspolaganje novčanim sredstvima, nabavku pokretnih stvari i usluga i raspolaganje pokretnim stvarima na korišćenju u Ministarstvu odbrane i Vojsci Srbije.
Vojnotehnička saradnja je veoma razvijena i temelji se na realizaciji principa saradnje sa svim zemljama i vojskama koje to žele uz obostrani interes. Ostvareni su dobri odnosi koji daju zajedničke projekte sa mno-gim zemljama, od kojih treba istaći Alžir, Veliku Britaniju, Tursku, Slovač-ku i Rumuniju. Odnose uspostavlja Ministarstvo odbrane sa sličnim insti-tucijama u svetu, kao i sa fabrikama odbrambene industrije i ostalim fa-brikama u tim zemljama. Tako, na primer, fabrika Prvi partizan svoje pro-izvode izvozi na sve kontinente u svetu.
Za dalje proširenje vojnotehničke saradnje neophodno je dobijanje više NATO sertifikata, koji će omogućiti prodaju naših proizvoda u zemljama NATO alijanse. Mada, i danas se neka sredstva i proizvodi izvo-ze u pojedine države. Dobra saradnja razvija se i u oblasti metrologije sa Ministarstvom odbrane Bugarske, na poslediplomskim studijama školuju se studenti iz Alžira, a organizovani su i kursevi za pripadnike drugih ar-mija. Poznato je da smo remontovali vazduhoplove u saradnji sa Ruskom Federacijom. U toku je modernizacija i nabavka borbenih oklopnih vozila, kao i traženje strateškog partnera za modernizaciju aviona G-4. Saradnja se proširuje i intenzivira svakog dana.
Pukovnik Branimir Vujatović, dipl. inž. Uprava za odbrambene tehnologije
