Научная статья на тему 'ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИДА AВТOМOБИЛЬ ЙЎЛЛAРИ ДAВЛAТ КAДAСТРЛAРИНИ ЮРИТИШ БOСҚИЧЛAРИ'

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИДА AВТOМOБИЛЬ ЙЎЛЛAРИ ДAВЛAТ КAДAСТРЛAРИНИ ЮРИТИШ БOСҚИЧЛAРИ Текст научной статьи по специальности «Техника и технологии»

CC BY
1
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
хорижий / автомобиль йўллари / европа / EuroRoadS / IndorCAD / объект / масштаб / схема / геомаълумотлар базаси / сунъий иншоотлар / зарубежные / автомобильные дороги / Европа / EuroRoadS / IndorCAD / объект / масштаб / схема / база геоданных / искусственные сооружения

Аннотация научной статьи по технике и технологии, автор научной работы — Эргашев Мухаммадюсуф Мухаммадолим Ўғли

Мазкур мақолада автомобиль йўллари бўйича хорижий тажрибалар ўрганилиб, ривожланган мамлакатлардаги автомобиль йўллари кадастр карталарини шакллантириш босқичлари таҳлил қилинган. Шу билан бирга ривожланган мамлакатлар тажрибасидан келиб чиқиб Ўзбекистон Республикасида автомобиль йўлларини геомаълумотлар базасида шакллантириш усули такомиллаштирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по технике и технологии , автор научной работы — Эргашев Мухаммадюсуф Мухаммадолим Ўғли

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Steps of maintaining the state cadasters of automobile roads in the Republic of Uzbekistan

В данной статье изучен зарубежный опыт автомобильных дорог и проанализированы этапы формирования кадастровых карт автомобильных дорог в развитых странах. При этом на основе опыта развитых стран усовершенствована методика формирования автомобильных дорог в базе геоданных Республики Узбекистан.

Текст научной работы на тему «ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИДА AВТOМOБИЛЬ ЙЎЛЛAРИ ДAВЛAТ КAДAСТРЛAРИНИ ЮРИТИШ БOСҚИЧЛAРИ»

технологиялари асосида автомобиль йуллари карталарини яратиш ва давлат кадастрини юритиш. Общество и инновации, 2(10/S), 84-90.

7. Dadaxodjayev A., Mamadjonov M., Ergashev M., Mamajonov M.. GAT dasturiy ta'minotidan foydalanib avtomobil yo'llari та'1ито^аг bazasini yaratish. Academic research in educational sciences, VOLUME 2 | ISSUE 10 | 2021 2(10), 687-693.

8. Murodjon, Mamajonov, Kholmirzayev Mirzokhid, and Ergashev Muhammadyusuf. "GAT dasturiy ta 'minotidan foydalanib avtomobil уо 'llari та 'lumotlar bazasini yaratish» uzacademia scientific-methodical joumal repub1ican number 3 оп the subject «Increasing the innovative activity of youth, improving the spirituality and achievements in science» collection of materials august 31, 2020 part 12 pages 536-538." ISSN (E)-2181-1334.-2020.

9. Ergashev M. et a1. Автомобиль йуллари сохдсида доимий фаолият курсатувчи базавий GNSS станцияларидан фойдаланиш //Academic research in educationa1 sciences. -2021. - Т. 2. - №. 11. - С. 52-61.

10. Ergashev M. et al. ANALYSIS OF ROAD INFORMATION IN GEOINFORMATION SYSTEMS //TEXHH4ECK№ HAYK№ ПРOБЛEМЫ И РEШEНИЯ. - 2021. - С. 90-94.

11. Инамов, A., Эргaшeв, М., Назиркулова, М., & Сайдазимов, Н. (2021). Создана дорожных карт и вeдeниe гoсудaрствeннoгo кадастра на oснoвe гео-информационных тeхнoлoгий. Oбщeствo и инновации, 2(10/S), 84-90.

12. Inamov, A. N., Ergashev, M. M., Ruziev, I. M., Lapasov, J. O., & Egamberdiev, J. A. DIAGNOSIS OF SPATIAL PHOTO ERRORS IN GEOPHYSICAL CONNECTION.

13. Мусaeв И. М., Эргaшeв М. М. У. Гeoиннoвaциoн тeхнoлoгиялaр асосида автомобиль йуллари давлат кадастрини шакллантириш ва юритиш //Мeхaникa и тeхнoлoгия. - 2022. - №. Спeцвыпуск 1. - С. 210-219.

14. Muxtorov O'.B., Inamov A.N., Lapasov J.O., Geoaxborot tizim va texno1ogiyalar. (Amaliy mashg'u1ot1ar) T., TIQXMMI, 2017 yil, 208 b.

15. Muxtorov O'.B., Inamov A.N., Is1omov O'.P., Geoaxborot tizim va texno1ogiya1ar. (Ma'ruza uchun) T., TIQXMMI, 2019 yi1, 202 b.

16. Ergashev M.M, Inamov A.N, Inoyatov Q.M, "Avtomobi1 yo'11arida geoaxborot tizim1ari" o'quv qo'11anma, Namangan, NamQI-2019 yil, 142 b.

УДК: 625.7:528.4:528.9

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИДА АВТОМОБИЛЬ ЙУЛЛАРИ ДАВЛАТ КАДАСТРЛАРИНИ ЮРИТИШ БОСКДЧЛАРИ

Эргашев Мухаммадюсуф Мухаммадолим угли НамМКИ катта укитувчиси (899-977-78-03 mukhammadyusufergashev@mail. ru)

Аннотация. Мазкур маколада автомобиль йуллари буйича хорижий тажрибалар урганилиб, ривожланган мамлакатлардаги автомобиль йуллари кадастр карталарини шакллантириш боскичлари тах,лил килинган. Шу билан бирга ривожланган мамлакатлар тажрибасидан келиб чикиб Узбекистон Республикасида автомобиль йулларини геомаълумотлар базасида шакллантириш усули такомиллаштирилган.

Аннотация. В данной статье изучен зарубежный опыт автомобильных дорог и проанализированы этапы формирования кадастровых карт автомобильных дорог в развитых странах. При этом на основе опыта развитых стран усовершенствована методика формирования автомобильных дорог в базе геоданных Республики Узбекистан.

Annotation. In this article, foreign experiences on highways are studied and the stages of formation of highway cadastral cards in developed countries are analyzed. At the same time, based on the experience of developed countries, the method of forming highways in the geodatabase of the Republic of Uzbekistan has been improved.

Калит сузлар: хорижий, автомобиль йуллари, европа, EuroRoadS, IndorCAD, объект, масштаб, схема, геомаълумотлар базаси, сунъий иншоотлар.

Ключевые слова: зарубежные, автомобильные дороги, Европа, EuroRoadS, IndorCAD, объект, масштаб, схема, база геоданных, искусственные сооружения.

Keywords: foreign, highways, Europe, EuroRoadS, IndorCAD, object, scale, scheme, geodatabase, artificial structures.

Кириш. Узбекистон Республикасининг дунё хамжамиятига интеграция килишда ушбу сохада хорижий давлатлар тажрибаларини тадкик килиш катта имкониятларни беради. Ривожланган давлатларда кадастрларни юритилиши, ташкилий структуралари каби кадастр ишларини олиб бориш усулларини урганиш максадли олиб борилаётган тадкикот ишида натижалар олишга асос булади.

Бугунги кунга келиб "Кадастр" ибораси карийиб барча давлатларда ишлатилади. Скандинавия давлати "Кадастр" ибораси урнига "Реестр" иборасини ишлатади. Тадкикотлар "Кадастр" ибораси айрим давлатларда "Кучмас мулк" иборасига боглаш холатлари мавжудлигини курсатди. Француз олими Блондхеймнинг фикрича "Кадастр" сузи грекча "катастикон" яъни "хисоб дафтари" деган булса, яна бир хорижий Чехиялик олим Г.Добнер (1892 йил) бу иборани урта асрларда кулланилаган лотинча "капитаструм" сузидан олинганлигини айтиб утган. Бунинг бошка бир маъносини худудларни бахолаш реестри деб хам юритилиши мумкинлиги хакидаги маълумотлар бор.

Хорижий тажрибалар тах,лили. Тадкикотлар мобайнида Европа давлатлари кадастр тизимлари бир мунча бир-бирларига ухшаш эканлиги маълум булди. Буни кадастр тизимларининг асоси сифатида Франция кадастр тизимининг олинганлигини куришимиз мумкин. Бизга маълумки, Француз кадастр тизими фиксал кадастр эканлигига Напалеон Бонапарт асос солган. Бунда кадастр маълумотлари систематик равишда барча худудларни уз ичига олган холда тузилади ва доимий янгиланиб турилади. У ерда кадастр планларига асосий хужжат сифатида каралади. Планларда хар бир объект жойлашган урни ва уларнинг индентификацион маълумотларини урнатишда фойдаланилади. Кадастр планларида компьютер билан бошкариш ягона платформада олиб борилади. Улар "PCI Vecteur" ёки "PCI Image" дастурий таъминотлар асосида маълумотларни бошкаради.

Гарбий Европа тизимига якинрок Дания кадастр тизимини айтишимиз мумкин. Дания давлати умумий координаталар тизимига богланган булиб, тегишли барча худудни уз ичига камраб олган кадастр картасига эга. Съёмкалар хусусий секторлар томонидан олиб борилсада, кадастр карталари ва ёзувлар Копенгагенда жойлашган "МаШке1-kontoret" деб номланган марказий давлат идорасида архивланади. Ушбу марказда кадастр ишлари буйича интерактив хизмат курсатилади.

Олмонларда (Германия) эса солик кадастридан ажралган ва юридик макомга эга булган кадастр тизими асосида иш юритилади. Кучмас мулк ва унга эгалик килишлари тугрисидаги маълумотлар ердан фойдаланиш максадлари билан бирга топографик съёмкалар натижасидаги маълумотларни уз ичига олади.

Швеция давлати кадастр тизими алохида урин тутади. Унда хам назарий хам амалий масалалар кадастр юритиш тизимида интенсив олиб борилади. Швеция конунчилигида замонавий ер-ахборот тизимини яратиш, структураларни ривожлантириш ва шакллантириш, худудий лойихалар билан узвий ишлаш куникмалари мавжуд.

Швецияда кадастр тизими автоматлаштирилганлиги диккатга сазовор. Натижада руйхатга олиш китобларини урнини автоматлашган тизим эгаллаган.

Тажрибалар. Бугунги кунда ривожланган мамлакатларда маълумотлар интеграция килинганлиги илмий изланишлар даврида автомобиль йуллари кадастри хисоби тулик руйхатга олинган булиб, геоахборот тизими оиласига мансуб дастурий таъминотларда геомаълумотлар базаси яратилганлиги аникланди.

Европа Иттифоки мамлакатлари алохида мамлакатларда автомобиль йулларни стандартлаштиришни мувофиклаштирилган тарзда амалга оширишга келишиб олишган булиб, 2004 йилда INSPIRE директиваси остида EuroRoadS лойихасини ишга туширишга олиб келди. EuroRoadS лойихасининг асосий максади 2012 йилга келиб EU25+ да (назарий жихатдан 40 тагача давлат) бир-бирига ва INSPIRE билан мос келадиган миллий маълумотлар базаларини яратиш саналади (1-расм).

1-расм. "EuroRoadS" тизинининг ишлаш принцпи

Бугунги кунга келиб, карийб 22 йил утиб "EuroRoadS" лойихаси остида яратилган тизим, европадаги автомобиль йулларида нивигацион харакатланиш имконини берувчи биринчи тизимлардан бири булганини исботлайди (2.-расм).

2004 йилга келиб ушбу тизим иш бера бошлаган булиб, автомобиль йуллари тугрисидаги барча сифат ва микдор курсаткичлар геомаълумотлар базасига киритилган холда тизимлаштирилди. Маълумотларни тизимлаштириш билан бирга магистрал aлoкaлaрни богловчи автомобиль йулларини сифатли куриш ва халкаро стандартларга мослаш максадида махсус куйма-бетон курилмаси ишлаб чикилиб барча автомобиль йулларини кайтадан куриш оркали юкори сифатга эга булган I-а даражадаги автомобиль йулига эга булишди. Шу билан бирга харакат интенсивлигини 14 мингдан 20 мингача ошириш имкониятига эга булинди.

Тах,лиллар. Хозирда тадкикотлар натижасида юкорида зикр этилган мамлакатларнинг барчаси "мос келадиган" асосларга кура ягона Европа маълумотлар базасини эмас, балки турли маълумотлар базаларининг узаро таъсири коидаларини яратиш жараёни якунлангани аникланди.

Узбекистон Республикасида Давлат кадастрлари ягона тизими (кейинги уринларда ДКЯТ), давлат бошкаруви ва унинг фаолияти учун зарур булган барча турдаги давлат кадастрлари ахборотлари билан тезкор таъминлашга мулжалланган. Аникланган кадастрлар манзилларининг хукукий макоми тугрисидаги маълумотлар, геодезик ва картографик махсулотлари, статистик маълумотлар, давлат кадастрлари маълумотлари ДКЯТнинг асосини ташкил этади. ДКЯТда худудларни комплекс бахолаш учун зарур булган бошка маълумотлар хам жамланади.

2-расм. "EuroRoadS" лойих,аси остида "IndorCAD" дастурида яратилган автомобиль йулларининг геомаълумотлар базаси дарчаси

Бизга маълумки, мамалакатимизда ДКЯТнинг объектларига ер, ер соти конлари, фойдали казилмалар, сув, урмон ва усимлик, хайвонот, моддий маданий мерос, бинолар ва иншоотлар, шахар ва шахарчалар, гидротехника иншоотлари, автомобиль йуллари, темир йуллар, кувурлар, алока ва электр линиялари, чикинди полигонлари, техноген хавф юкори булган зоналар, геодезик пунктлар ва давлат кадастрлари ягона тизими масалаларини хал этиш учун зарур булган бошка объектлар хисобланади (3-расм).

Мазкур схемадаги давлат кадастрларини юритилишига ер хамда геодезия ва картография давлат кадастрлари асос булиб хизмат килади. Тадкикот объекти булган автомобиль йуллари давлат кадастри топографик асосларга кура географик жойлашуви аникланиб, геомаълумотлар базасида визуаллаштириш лозим булади. Бу борада Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2005 йил 30 июндаги 152-сон "Айрим давлат кадастрларини юритиш тартиби тугрисидаги низомларни тасдиклаш хакида"ги Карорининг 1 иловасига мувофик "Автомобиль йуллари давлат кадастрини юритиш тартиби тугрисида"ги Низоми норматив хукукий хужжат сифатида асос булиб хизмат килган.

Биз тадкикотимизда куриб чикмокчи булган автомобиль йуллари давлат кастри хам ДКЯТнинг таркибий кисми хисобланади. Автомобиль йуллари кадастри - йул объектларини холати, жойлашган урни, хукукий макоми, иктисодий бахоси каби маълумотларнинг мунтазам янгиланиб бориладиган ишончли ахборот тизимидир. Бир суз билан айтганда, автомобиль йулларини хисобга олиш хамда уларни холатини бахолаш максадида автомобиль йуллари кадастри юритилади.

2005 йилда тасдикланган "Автомобиль йуллари давлат кадастрини юритиш тартиби тугрисида"ги Низомга кура Автомобиль йуллари давлат кумитаси томонидан турли шакл ва форматларда (жумладан, жадвал, матн, схема, расм куринишларида) Кадастр агентлигининг Давлат кадастрлари палатасига маълумотларни такдим этиб келган. Мазкур маълумотларни тахлил килиш ва хукуматга интерактив хизмат курсатиш имконини бермаган. Шу сабабли Давлат кадастрлари палатасининг масъул мутахассислари ташаббусига кура 2014 йилда "Давлат кадастрлари ягона тизимига тегишли давлат кадастрлари маълумотларининг таркиби ва уларни такдим этиш тартиби

тугрисида"ги Низоми ишлаб чик;илди ва 2618-сон билан Адлия вазирлигидан руйхатдан утказилди (Хужжат 19.01.2023 йил уз кучини йук;отган).

Давлат

Ер кадастр»

Конлар, фойлали ка шлмалар ва

техноген хосилаларнинг юзага чнкнш холларн

Сув каластрн Уснмлик дунёси

Хайвоног дунёсн

Мухофаза этиладнган табний

хуяудлар

Чнкинд. кумIIш ва утилизация кнлиш жойлари

Урмон кадастри

Бинолар ва иншоотлар

Шахарсозлик

кадастрлари

Картография-

геодезия кадастри Автомобиль йуллари

Темир йуллари

Етказиб бериш куврларн

♦ Алока обьектлари

^ Энергетика обьектлари

Табиий хавф юкори булган зоналар

Техноген хавф юкори булган зоналар

Мадам п и мерос обьектлри

Гидротехника нншоотларн

3-расм. Мавжуд давлат кадастрларининг таснифлаш схемаси

1-жадвал

Автомобиль йуллари давлат кадастрини геомаълумотлар базасида шакллантириш

холатлари

Жами объект узунлиги Фоиз хисобида (%)

№ Давлат кадастрлари номи Улчов бирлиги Базасига киритилгани

1 Автомобиль йуллари давлат кадастри дона 14 804 7 005 47%

километр 209 496 46 411 22%

Хозирда Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2022 йил 26 октябрь 620-сон "Фазовий маълумотлар сохасини тартибга солувчи айрим норматив-хукукий хужжатларни тасдиклаш тугрисида"ги Карорига кура барча давлат кадастр объектлари бирхиллаштирилган ракамли координата асосида вектор формат бирлигида юритилиши белгиланган. Сохага доир Низом ва Карор тасдиклангач автомобиль йуллари давлат кадастри буйича ахборотлар геомаълумотлар базасида шакллана бошлади ва бугунги кунга келиб жами 209 496 км мавжуд йуллардан 46 411 км яъни 22%и геомаълумотлар базасига киритилгани аникланди (1 -жадвал).

1-жадвалдан куриниб турибдики карийб уртача 65% автомобиль йуллари геомаълумотлар базасига киритилмаган ва юкори аникликдаги геодезик-топографик дала тадкикот ишлари олиб борилмаган. Мазкур холатни тадкикот жараёнида урганиб автомобиль йулларини тизимли юритилиши ва геомаълумотлар базасига киритилиши буйича тавсиялар муаллиф томонидан ишлаб чикилди.

Бугунги кунда давлатларнинг ижтимоий - иктисодий мустакиллигини мустахкамланиши, хар томонлама ривожланиш имкониятларини курсатиш ва ривожланиб тараккий топишини давлат кадастрларининг ягона тизими белгилайди.

Натижа. Маълумки, кадастр карталарини лойихалаш ва тузиш ишлари албатта, зарурий съёмкалар натижалари асосида олиб борилади. Кадастр съёмкаси - кадастр объектлариининг махсус съёмкасидир. Унда кадастр хисоби объектларининг хужжатларини тайёрлаш ва жойда чегараларини урнатиш максадида олиб борилади. Бунда, кадастр объектлари мазкур объектнинг шакли, улчами, жойлашаган ер майдонларини уз ичига камраб олади (4-расм).

4-расм. Автомобиль йулларини топографик съёмка килиш натижасида х,осил булган

плани

Кадастр ишларида олиб борилаётган съёмка ишлари натижаларида фазовий маълумотларнинг икки хили шакллантирилади: картографик хамда маълумотномали (тавсифли, описание). Картографик маълумотлар уз таркибига, ракамли ёки когоз куринишдаги кадастр карталарни олади. Унда объектларнинг жойлашган урнини маълум координаталар системасида аникланади ва зарурий маълумотлар уз аксини топади.

Жойларда объектнинг эгаллаган худудини юкори аникликдаги чегара ва бошка

зарурий маълумотларини олиш максадида кадастр карталари 1:2000, 1:1000, 1:500 масштабларда олиб борилади.

АИДК ишларини тартибга солишда хамда кадастр ишларини тизимли юритиш ишларида масофадан зондлаш ва аэросуратлар маълумотларидан фойдаланилмокда. Ушбу маълумотлар автомобиль йулларининг чегараларини хамда эгаллаган майдонларини аниклаш суратларни кайта ишлаш билан картографик маълумотларни тугри йуналтириш оркали кадастр карта ва планларини юкори аникликда тузилмокда.

Кадастр карталарнинг вазифа ва максадларига кура ушбу карта ёки планда мавжуд вокеа ва ходисаларнинг сифати хамда микдор жихатдан курсаткичлари юкори аникликда тасвирланиб, кайта ишланиб, тахлил килиниб, узининг географик худудига богланган холда тузилганлиги сабабли бундай карта ва планларни лойихалаш ва тузиш мураккаб саналади (5-расм).

5-расм. Автомобиль йулларини географик жойлашувига бoFлaш ва уни текшириш

жараёни

Кадастр карта ва планларини лойихалаш ва тузишда тегишли худуднинг илгари тузилган топографик план ва карталари зарурий манба сифатида фойдаланилади. Кадастр ишлари олиб борилаётган худудларнинг карта ва планларини тузиш жараёни манбаи сифатида фойдаланувчи мавжуд тарихий карта ва планлар булмаса, олиб борилаётган кадастр съёмкаси алохида зарурий аникликда бажарилиши аник максадли натижаларни кафолатлайди.

Автомобиль йуллар давлат кадастри карталари, йулларнинг сифат ва микдор курсаткичларини яъни, автомобиль йулларини, энини, узунлигини, хизмат курсатиш доирасини, йул усти копламининг турини ва уларнинг таннархини узида акс эттиради.

Давлат кадастрлари ягона тизимини юритишда асосан йирик масштабли кадастр карталари асосий хужжатларидан бири хисобланади. Бу Узбекистон Республикасининг давлат кадастрлари тугрисидаги конунида хам уз аксини топган. АИДК карталарида автомобиль йулларининг географик жойлашуви, уларнинг категориялари, йулларнинг улчамлари каби маълумотларни уз ичига олган маълумотлари уз аксини топади.

Автомобиль йуллари давлат кадастри картаси ёки плани автомобиль йуллари кадастрида режим асосида сакланади, унга матнли ва ракамли ахборотлар киритилиб, мунтазам равишда янгиланиб борилади. Бундан ташкари автомобиль йуллари давлат кадастри объектларининг кадастр плани асосий график шакл саналиб, унда объектнинг сифат ва микдор курсаткичлари сакланади (6-расм).

6-расм. Автомобиль йуллари геомаълумотлар базасига ракамли ва матнли

маълумотларни киритиш жараёни

Автомобиль йуллари объектларининг ижровий съёмкаси планлари курилиш ташкилоти томонида курилиш боскичи якунлагандан сунг тузилади. Кадастр планига факатгина курилиши тугалланган ва белгиланган тартибда эксплуатацияга топширилган объектлар туширилади. Бу план ва карталар махсус кадастр хизмати томонидан олиб борадиган ишларига мосланган х,олда кулай масштабларда тузилиши талаб этилади. Унда объектларнинг чегаралари, шартли белгилари, номлари ва кадастр ракамлари киритилади. Автомобиль йуллари объектлари эгаллаб турган ер участкалари чегараларининг бурулиш нукталари координаталари каталоглари кадастр планига илова х,исобланади (7-расм).

7-расм. Кадастр йигма жилдига илова килинадиган автомобиль йулининг плани

Булардан куринадики, АИДК карталарни яратишда барча зарурий жихдтлари х,исобга олиниши лозимлиги тадкикот ишини максадини белгилаб беради. Зарурий масштабдаги автомобиль йул кадастр план ва карталари куйидаги схемада келтирилгани каби зарурий натижавийликка эришилади (8-расм).

Географик координаталар, балндликлар ва номенклатуранинг бир хиллип!

Карта ва планларнинг жихозланиши, дизайни, керакли маълумотларни тезкор

ва кулай аниклай олиш имкониятини _хдкобга олиш_).

Кабул килинган тизимлашган шартли белгилар архивидаи фойдаланиш

Картага олинаётган вокеа ва ходисаларии реаллигини, табиий, ижтимоий-иктисодий бойликларни, узига хос хусусиятларини зарурий таилаиган картографик тасвирлаш усулларида ифодалаш

АИДК карта ва планлари учун ягона геодезик ва картографик асос

8-расм. Зарурий масштабдаги автомобиль йул кадастр план ва карталари оркали зарурий натижавийликка эришиш талаблари схемаси

АЙДК карталаридаги мавжуд легенда, компоновка, ёрдамчи ва кушимча маълумотлар фойдаланувчи имкониятини хисобга олган холда тузилиши зарур.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

АЙДК карталарини тузишда унинг геодезик-картографик асосини ишлаб чикиш боскичи асосий жараён хисобланади. Кейинги бобларда ушбу жарёнлар буйича илмий изланишлар олиб борилган.

Хулосалар. Олиб борилган изланишлар тахлилига кура, 65% автомобиль йуллари геомаълумотлар базасига киритилмаган ва юкори аникликдаги геодезик-топографик дала тадкикот ишлари олиб борилмаганлиги аникланди. Автомобиль йулларини тизимли юритилиши ва геомаълумотлар базасига киритилиши буйича тавсиялар ишлаб чикилди. Зарурий масштабдаги автомобиль йул кадастр план ва карталари оркали зарурий натижавийликка эришиш талаблари схемаси ишлаб чикилди. Натижада автомобиль йуллари давлат кадастри(АЙДК)ни тизимли юритиш ишларида картографик маълумотларни тугри йуналтириш хамда карта ва планларни юкори аникликда тузилишини тахлил килиш имконияти яратилди.

АДАБИЁТЛАР

1. Ergashev M., Abdurakhimov V. The use of basic GNSS stations, which are situated in Namangan, in the field of automobile roads //Экономика и социум. - 2020. - №. 5-1. - С. 2833.

2. Ergashev M., Mamajonov M., Kholmirzayev M. Automation and modulation of highways in gis software //Теория и практика современной науки. - 2020. - №. 5. - С. 9-14

3. Inamov, A. N., Ergashev, M. M., Nazirqulova, N. B., & Saydazimov, N. T. (2020). The role of geo information technologies in management and design of the state cadastre of roads. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 10(11), 154-160.

4. Dadaxodjayev, A., Mamajonov, M., Ergashev, M., & Mamajonov, M. (2020). Creating a road database using gis software. Интернаука, (43-2), 30-32.

5. Dadaxodjayev, A., Mamajonov, M., Ergashv, M., & Mamajonov, M. (2020). Automated drawing of roads in credo complex program. Экoнoмикa и шциум, (11), 16731676.

6. Инамов, А., Эргашев, М., Назиркулова, М., & Сайдазимов, Н. (2021). Геоахборот технологиялари асосида автомобиль йуллари карталарини яратиш ва давлат кадастрини юритиш. Общество и инновации, 2(10/S), 84-90.

7. Dadaxodjayev A., Mamadjonov M., Ergashev M., Mamajonov M.. GAT dasturiy ta'minotidan foydalanib avtomobil yo'llari ma'lumotlar bazasini yaratish. Academic research in educational sciences, VOLUME 2 | ISSUE 10 | 2021 2(10), 687-693.

8. Murodjon, Mamajonov, Kholmirzayev Mirzokhid, and Ergashev Muhammadyusuf. "GAT dasturiy ta 'minotidan foydalanib avtomobil yo 'llari ma 'lumotlar bazasini yaratish» uzacademia scientific-methodical journal republican number 3 on the subject «Increasing the innovate activity of youth, improving the spirituality and achievements in science» collection of materials august 31, 2020 part 12 pages 536-538." ISSN (E)-2181-1334.-2020.

9. Ergashev M. et al. Автомобиль йуллари сохасида доимий фаолият курсатувчи базавий GNSS станцияларидан фойдаланиш //Academic research in educational sciences. -2021. - Т. 2. - №. 11. - С. 52-61.

10. Ergashev M. et al. ANALYSIS OF ROAD INFORMATION IN GEOINFORMATION SYSTEMS //ТEХНИЧEСКИE ^УКИ: ПРOБЛEМЫ И РEШEНИЯ. - 2021. - С. 90-94.

11. Инамов, А., Эргашев, М., Назиркулова, М., & Сайдазимов, Н. (2021). Создание дорожных карт и ведение государственного кадастра на основе гео-информационных

технологий. Общество и инновации, 2(10/S), 84-90.

12. Inamov, A. N., Ergashev, M. M., Ruziev, I. M., Lapasov, J. O., & Egamberdiev, J. A. DIAGNOSIS OF SPATIAL PHOTO ERRORS IN GEOPHYSICAL CONNECTION.

13. Мусаев И. М., Эргашев М. М. У. Геоинновацион технологиялар асосида автомобиль йуллари давлат кадастрини шакллантириш ва юритиш //Механика и технология. - 2022. - №. Спецвыпуск 1. - С. 210-219.

14. Muxtorov O'.B., Inamov A.N., Lapasov J.O., Geoaxborot tizim va texnologiyalar. (Aшaliy mashg'ulotlar) T., TIQXMMI, 2017 yil, 208 b.

15. Muxtorov O'.B., Inamov A.N., Isloшov O'.P., Geoaxborot tizim va texnologiyalar. (Ma'ruza uchun) T., TIQXMMI, 2019 yil, 202 b.

16. Ergashev M.M, Inamov A.N, Inoyatov Q.M, "Avtoшobil yo'llarida geoaxborot hzim^" о^иу qo'llanшa, Naшangan, NaшQI-2019 yil, 142 b.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.