Научная статья на тему 'ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ АВТОМОБИЛЬ ЙЎЛЛАРИ ВА ШАҲАР МАГИСТРАЛ КЎЧАЛАРИДА ҲАРАКАТ ЖАДАЛЛИГИНИ ТРАНСПОРТ ШОВҚИНИГА ТАЪСИРИ'

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ АВТОМОБИЛЬ ЙЎЛЛАРИ ВА ШАҲАР МАГИСТРАЛ КЎЧАЛАРИДА ҲАРАКАТ ЖАДАЛЛИГИНИ ТРАНСПОРТ ШОВҚИНИГА ТАЪСИРИ Текст научной статьи по специальности «Политологические науки»

CC BY
121
13
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Ключевые слова
Умумфойдаланувдаги автомобиль йўллари / шаҳар йўллари ва кўчалари / траснпорт шовқини / ҳаракат жадаллиги / ҳаракат таркиби / трактор ва қишлоқ хўжалиги машиналари / шовқинга қарши чора-тадбирлар. / Public roads / city roads and streets / traffic noise / traffic volume / rolling stock / tractors and agricultural vehicles / anti-interference measures.

Аннотация научной статьи по политологическим наукам, автор научной работы — K. Azizov, A. Xoliqov

Маълумки ҳар йили минглаб инсонлар транспорт шовқини таъсирида ҳаётдан кўз юмади ва турли ҳил оғир касалликларга дуч келади. Дунёда кўплаб давлатлар транспорт шовқини ва ҳаракат жадаллиги бўйича кўплаб тадқиқотлар ўтказган. Мақолада Ўзбекистон Республикаси умумфойдаланувдаги ва шаҳар кўчаларида ҳаракат жадаллиги ва транспорт шовқинини ҳолати тадқиқ этилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

INFLUENCE OF TRAFFIC INTENSITY ON TRAFFIC NOISE ON ROADS AND MAIN CITY STREETS OF THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN

It is known that every year thousands of people die from traffic noise and suffer from various serious diseases. Many countries around the world have conducted numerous studies on traffic noise and traffic intensity. The article investigates the state of traffic intensity and traffic noise on city streets and public roads of the Republic of Uzbekistan.

Текст научной работы на тему «ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ АВТОМОБИЛЬ ЙЎЛЛАРИ ВА ШАҲАР МАГИСТРАЛ КЎЧАЛАРИДА ҲАРАКАТ ЖАДАЛЛИГИНИ ТРАНСПОРТ ШОВҚИНИГА ТАЪСИРИ»

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ АВТОМОБИЛЬ ЙУЛЛАРИ ВА ША^АР МАГИСТРАЛ КУЧАЛАРИДА ^АРАКАТ ЖАДАЛЛИГИНИ ТРАНСПОРТ

ШОВЦИНИГА ТАЪСИРИ Кудратулла Азизов

т.ф.н., профессор , Тошкент давлат транспорт университети, 100167, Тошкент, Узбекистон

Алишер Холицов

PhD., кафедра мудири, Тошкент давлат транспорт университети, 100167, Тошкент,

Узбекистон https://doi.org/10.5281/zenodo.7400489

Аннотация. Маълумки %ар йили минглаб инсонлар транспорт шовцини таъсирида %аётдан куз юмади ва турли %ил огир касалликларга дуч келади. Дунёда куплаб давлатлар транспорт шовцини ва %аракат жадаллиги буйича куплаб тадцицотлар утказган. Мацолада Узбекистон Республикаси умумфойдаланувдаги ва ша%ар кучаларида щракат жадаллиги ва транспорт шовцинини %олати тадциц этилган.

Калит сузлар: Умумфойдаланувдаги автомобиль йуллари, ша%ар йуллари ва кучалари, траснпорт шовцини, %аракат жадаллиги, %аракат таркиби, трактор ва цишлоц хужалиги машиналари, шовцинга царши чора-тадбирлар.

ВЛИЯНИЕ ИНТЕНСИВНОСТИ ДВИЖЕНИЯ НА ТРАНСПОРТНЫЙ ШУМ НА АВТОМОБИЛЬНЫХ ДОРОГАХ И МАГИСТРАЛЬНЫХ ГОРОДСКИХ УЛИЦАХ

РЕСПУБЛИКИ УЗБЕКИСТАН

Аннотация. Известно, что каждый год тысячи людей погибают под воздействием транспортного шума и страдают различными тяжелыми заболеваниями. Многие страны мира провели многочисленные исследования по транспортному шуму и интенсивности движения. В статье исследовано состояние интенсивности движения и транспортного шума на городских улицах и дорогах общего пользования Республики Узбекистан.

Ключевые слова: Автомобильные дороги общего пользования, городские дороги и улицы, транспортный шум, интенсивность движения, подвижной состав, тракторы и сельскохозяйственные машины, меры по борьбе с помехами.

INFLUENCE OF TRAFFIC INTENSITY ON TRAFFIC NOISE ON ROADS AND MAIN CITY STREETS OF THE REPUBLIC OF UZBEKISTAN

Abstract. It is known that every year thousands of people die from traffic noise and suffer from various serious diseases. Many countries around the world have conducted numerous studies on traffic noise and traffic intensity. The article investigates the state of traffic intensity and traffic noise on city streets and public roads of the Republic of Uzbekistan.

Keywords: Public roads, city roads and streets, traffic noise, traffic volume, rolling stock, tractors and agricultural vehicles, anti-interference measures.

КИРИШ

Автомобиль йуллари буйлаб жойлашган ва замонавий катта шахдрларнинг 30 - 40 %[1] ах,олиси акустик нокулай шароитда яшайди. Мамлакатимиз ах,олиси ва Узбекистонга келган сайёх,лар томонидан фойдаланиладиган асосий транспорт воситаларидан бири бу автомобиллардир[2].

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Мамалкатамизда ахоли ва транспорт воситалари сонининг ортиши1(1-расм) автомобил йулларида харакат жадаллигини хам ортиши билан йул харакати хавфсизлигини ёмонлашувига хамда атроф-мухитга чикадиган зарарли газлар ва транспорт шовкинини ортиши каби салбий таъсирини курсатади.

S

я

о

CJ

S

ч

о

к

35000 34000 33000 32000 31000 30000 29000

2109,108

ТРАНСПОРТ ВОСИТАЛАРИ ВА А^ОЛИ СОНИ

СТАТИСТИКАСИ 3268,47

2955,295

2440,276 2580,133

2191,231 2273,419

2015 2016 2017 2018 2019

Йиллар

== Доимий а^оли сони

2020

2021

3500 u =

S

3000 S vo

S

2500 S о tj

S

2000 a 03 4 S3 ез S

1500 H S о Ч

CJ

1000 © ва

н

500 & о

С

0 S ез

а

Н

1-расм. Доимий ах,оли ва жисмоний шахсларга тегишли транспорт воситалари сони статистикаси

ТАДЦЩОТ МАТЕРИАЛЛАРИ ВА МЕТОДОЛОГИЯСИ

Охирги маълумотларга кура(2010) Европа Иттифоки ахолисининг 130 млн.дан ортик ахолиси 65 дБА дан юкори(кора зона), 400 млн ахолиси эса 55-65 дБА(кулранг зона) шовкинга дуч келмокда ва бу ахолини кучли этирозига хамда касалликларга олиб келмокда[3]. Европа мамлакатларида шовкиннинг асосий манбаи автомобиль транспорти хисобланади(шикоятлар натижаларига кура 75-90 % гача)[4,5,6]. Транспорт воситаларининг ортиши автомобиль йулларини ва шахар кучаларини кенгайишига, натижада ахоли яшаш уйлари ва автомобиль йуллари уртасидаги масофани кискаришига олиб келмокда, уз навбатида ахолини купайиши хам кузатилаётгани кундан-кунга транспорт шовкинидан азият чекаётган ахолини купайиши табиий холдир. Мамлакатимизда транспорт шовкини ва унинг натижасида сохлиги ёионлашаётган ахоли сони мониторинг килинмайди.

Хулоса килиш мумкинки, шахарларда шовкиннинг энг катта манбаи бу барча коммунал шовкин манбаларининг 80% ни ташкил этадиган транспорт шовкинлари. Йул хдракати натижасида келиб чикадиган харакат шовкини шахарларда энг кенг таркалган шовкин тури булиб, жиддий муаммо тугдиради[7].

2015-2021 йилларда мамлакатимизда жисмоний шахсларга тегишли транспорт воситалари сони 64 % га ошди. Транспорт воситалари сони ортиши мамлакатнинг барча вилоят ва шахарларида етарли даражада сезилмокда. Шу сабабли тарснпорт шовкини ва харакат жадаллиги уртасидаги узаро богликлик тадкик килинди. Бунда тадкикот объекти сифатида Тошкент шахрининг шахар магистрал кучалари ва Тошкент вилоятининг умумфойдаланувдаги автомобиль йуллари танлаб олинди. Тадкикот объектларининг узаро фарки шундаки шахар магистрал кучаларида харакат жадаллиги юкори булиш билан бир

1 stat.uz O'zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo'mitasi rasmiy sayti ma'lumotlari

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

каторда таркибида юк автомобиллари ва автобуслар 3-5 % гача колгани эса енгил автомобиллар. Умумфойдаланувдаги танлаб олинган автомобиль йулларида эса харакат жадаллиги кам, аммо юк автомобиллари, тракторлар ва кишлок хужалиги машинлари улуши 40 % гача колгани эса енгил автомобиллар хисобланади.

Купчилик олимлар[8,9,10,11] ва Автомобиль йуллари ва куприкли утиш жойларини лойихалашда атроф-мухитни мухофаза килиш талабларини хисобга олиш буйича тавсиялар[12] меъёрий хужжатда харакат жадаллигининг транспорт шовкинига таъсири буйича олиб борилган тадкикотлар натижалари куйидаги умумлашган холда 2-расмда келтирилган.

Х,аракат жадаллиги, авт/соат

■ 1. П.Поспелов ■2. С.Дресвянников ■3. М.Буторина -Ж— 4. Г.Осипов (оким таркибида 20 % юк авт.)

2-расм. Х,аракат жадаллигини транспорт шовкинига таъсири.

(График муаллифларнинг маълумотлари асосида А.Холицов томонидан тайёрланган).

Транспорт шовкини хам маълум бир конуният асосида харакат жадаллиги ва тезлиги ошишиш билан транспорт шовкини хам ошиб боришини куриш мумкин. Юкоридаги 1-расмда келтирилган тадкикот натижалари хдракат тезлиги ва харакат жадаллиги таркибидаги юк автомобилларининг улушини инобатга олиш кераклигини курсатади.

ТАДЦЩОТ НАТИЖАЛАРИ

Автомобиль йулларида х,аракат жадаллигини транспорт шовкинига таъсири

Аралаш автомобиль-трактор окимида эквивалент транспорт шовкини узгаришини Тошкент вилоятида жойлашган "Туйтепа-Оккургон" автомобиль йулида ойлар давомида харакат жадаллигини узгаришига нисбатан аникланди (3-расм). Тадкикодлар натижасида октябрь ойининг иккинчи хафтасида энг катта харакат жадаллиги кузатилди ва уларга мос эквивалент транспорт шовкини аникланди(2-жадвал).

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Ö Ö

Ö <

Ö ^

Ö /

H iy о

и

2600 2500 2400 2300 2200 2100

Щ \

Ж

II

ж

Ж

ш>

ж

III

Щ

IV

ш

ш.

т.

т

ж

ж

Ж-

Ж

ж

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

ж

ж

ж

§а

Щ

ж

ж.

V

Ж

щт

ш

II

ш

ж

ш

ж

ж

Ж

ж

ж

т

ж

ш

х

Щ

'//у

XI

щ

X

X

л

X X Я

-о Э

х

<и ч

eö ю к ю и m

X

XII

4

5

К о И eö

< &

С

¡s с

к

*

к С к С

VI VII VIII IX Ойлар

3-расм. Аралаш транспорт окимини ойлар буйича х,аракат жадаллигига нисбатан максимал даражасини узгариши

Утказилган куп йиллик кузатув натижаларига асосан аралаш автомобиль-трактор оким харакатининг юкори жадаллиги куз ойларига тугри келиши ва бунда шовкинини максимал эквивалент даражаси 79 дБАгача кутарилиши аникланди. Бундай юкори шовкинни вужудга келишида харакат окимидаги трактор ва кишлок хужалик машиналарини мавжудлиги билан изохланади.

Шах,ар кучаларида х,аракат жадаллигини транспорт шовкинига таъсири.

Тошкент шахри Узбекистон Республикаси пойтахти ва энг йирик шахари булиб,мамлакат ахолисининг 8 % и шу шахарда яшайди. Шунингдек шахарда 2380 км йуллар булиб шундан 284 км кисми шахар марказий кучалар[13] хисобланади.

Республикамизда суннги йилларда йирик шахарлардаи мавжуд экологик муаммоларни бартараф этиш ва олдини олишга алохида эътибор берилмокда. Айни вактда Тошкент шахри магистрал кучаларида харакат жадаллиги 15000 авт/соат ва ошганлиги, селитеб худудларда транспорт шовкин даражасини 15 -20 дБА га ортиб кетишига олиб келди.

Транспорт шовкини хам маълум бир конуният асосида харакат жадаллиги ва тезлиги ошишиш билан транспорт шовкини хам ошиб боришини куриш мумкин. Утказилган турли ривожланган хорижий давлатларда, шуниндек, республикамизда утказилган тадкикот натижалари харакат жадаллиги таркибидаги юк автомобилларининг улушини инобатга олиш кераклигини курсатади.

Тошкент шахар магистрал кучаларида транспорт шовкини холатини аниклаш учун "А.Темур" кучаси мисолида унинг харакат жадаллиги ва шовкин даражаси иш ва дам олиш кунларида тадкик этилди ва натижалар 4-расмда келтирилган.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

8000

H

g 7000

I 6000

g 5000 s

I 4000

I 3000

н 2000 +

| 1000 + л

X 0 1

N.

Irl

75 74 73 72 71 70 69 68 67 66 65

H

a

о

a a H

6

■ I I

45 Вакт, соат

Харакат микдори (иш куни), авт/соат

Харакат

микдори (дам

олиш куни),

авт/соат А Транспорт

шовкини (иш

куни), дБА

X Транспорт шовкини (дам олиш куни), дБА

4-расм. А.Темур шох кучасининг шовкин режими

Республикамиз шахарларидаги магистрал кучаларнинг харакат жадаллиги таркибидаги юк автомобилларининг улушини транспорт шовкинига таъсири буйича шу кунгача кузатувлар олиб борилмаган. ^уйида 6-расмда харакат жадаллиги таркибидаги юк автомобилларнинг улушини транспорт шовкинига таъсири Кичик халка йули кучасида урганиш натижалари келтирилган. Таъткикот олиб борилган Тошкент Кичик халк йулида 40% гача юк автомобиллари, колган 60 % енгил автомобиллар, автобус ва микро автобуслардан иборат булиб, коплама нуксонсиз, равон, бир йуналишда учта тасмали, куриниши таъминланган йул булагида олиб борилган.

<

ю

п

к

sa

о

S

т р

о

а р

H

80 78 76 74 72 70 68

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

юк

66

1000 2000 3000 4000 5000

Хдракат жадаллиги, авт/соат

6000

автомобиллари улуши, %

0 10 20 40

5-расм. Харакат микдори таркибини транспорт шовкинига таъсири

Транспорт шовкини даражасига харакат жадаллиги таркибидаги юк автомобилларининг улушини таъсирини урганиш натижасида П.Поспелов, Г.Осипов ва Тошкент шахридаги магистрал кучаларидаги кузатув умумий харакат жадаллиги таркибида 20 % юк автомобиллари булганда транспорт шовкини холатини 6-расмда куриш мумкин.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

I 80

® 78 -

g 76

3 <1A

н W 74 72

| 70

I 68

H

1000

■ П.Поспелов

2000

3000

4000

Хдракат жадаллиги, авт/соат ^^ Г.Осипов

5000

■ А.Холиков

6000

6-расм. Таркибида 20 % юк автомобиллари булган харакат микдорининг транспорт шовкини холати

МУ^ОКАМА

Х,ар бир мамлакатнинг транспорт окими таркибидаги автомобилларнинг хусусиятидан келиб чикиб транспорт шовкини холати турлича булади. Тошкент вилоятида жойлашган "Туйтепа-Оккургон" автомобиль йулида харакат жадаллиги 3000 авт/суткага етганда таркибида 44 % юк автомобиллар, трактор ва кишлок хужалиги машиналари булганда транспорт шовкини даражажи 79 дБАга, Тошкент шахридаги А.Темур кучасида харакат жадаллиги уртача 6000 авт/соат булганда таркибида 5 % гача юк автомобиллари булганда 74 дБАни ташкил этмокда. Шахарларда ёки ахоли яшаш жойларида харакат жадаллиги куп, аммо харакат тезлиги кам булиши эвазига транспорт шовкини паст булади ва бундай жойларда ахоли зич жойлашганлиги сабабли инсонларга зарари купрок булади. Умумфойдаланувдаги автомобиль йуллари буйлаб шовкинга карши чора-тадбирлар куллаш учун ер майдони етарли аммо шахар кучалари ва ахоли яшаш пунктларидан утган автомобиль йулларида ер майдони муаммоси мавжуд. Шунингдек, транспорт шовкини оким таркибидаги транспорт воситалари нормал харакат режимининг бузилиши[14]га хам боглик. ХУЛОСА

Транспорт шовкинини пасайтириш учун Узбекистон шаротитида харакат жадаллиги билан боглик бир катор тавсиялар бериш мумкин(4-жадвал)

4-жадвал

Транспорт шовкинини пасайтириш буйича чора-тадбирлар

№ Шовкинга чора-тадбирлар Умумфойдаланувдаги автомобиль йулларида Шахар кучаларида

1 Шовкиндан химояловчи экранлар -18 дБАгача -18 дБАгача Барча жойда куллаш учун ер майдони етарли эмас

2 Шовкинга карши кукаламзорлаштириш 4-5 дБАгача 4-5 дБАгача

3 Харакатни ташкил этиш (нормал харакат режимини бузмаслик) 6-7 дБАгача Имкони кам 6-7 дБАгача

4 Шовкин ютувчи копламалар куриш 6 дБАгача 6 дБАгача

5 ^опламанинг тарснпорт- 6 дБАгача 6 дБАгача

0

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

эксплуатацион холатини яхшилаш

Узбекистондаги барча автомобиль йулларида жадвалда келтирилган 2,4,5 шовкинга карши чораларни куллаш мумкин, колган чора-тадбирлар йул буйи шароитига боглик.

Махаллий катнов кисми булган шахар магистрал кучаларида хамда лойихаланаётган шахар магистрал кучаларда харакатни ташкил этиш, шовкин ютувчи копламаларни куллаш ва кукаламзорлаштириш каби тадбирларни куллаш(8-расм) оркали 12-26 дБАга шовкин даражасини пасайтириш мумкин.

8-расм. Шовкинга карши чора-тадбирларни биргаликда куллаш Изо%:

Харакатни асосий йулда 70 км/соат тезлик, цушича тасмаларда 50 км/соатга тушириш орцали 3-4 дБА, шовцин ютувчи цопламалар цуриш орцали 5-6 дБА, тавсия этилаетган дарахтларни эккан %олда кукаламзорлаштириш схемаларини цуллаш орцали 4-16 дБА, жами 12-26 дБАга шовцин даражасини тушириш мумкин.

REFERENCES

1. А.И.Холиков. Шахар магистрал кучаларининг транспорт-эксплуатацион холатини транспорт шовкинига таъсирини бахолаш ва прогнозлаш (Тошкент шахри мисолида). PhD илмий даражасини олиш учун ёзилган диссертация автореферати. Тошкент 2022 йил. 55 бет. https://www.researchgate.net/publication/363652726_SAAR_MAGISTRAL_KUCALARIN ING_TRANSPORT-

_EKSPLUATACION_OLATINI_TRANSPORT_SOVKINIGA_TASIRINI_BAOLAS_VA _PROGNOZLAS_TOSKENT_SARI_MISOLIDA_PREDICTING_AND_ESTIMATING_T HE_IMPACT_OF_TRANSPORT_MAINTENANCE_INDIC

2. Sodiqov I S., Tursunboyev F.A., Bobonazarov T.Sh. ISSUES OF CREATING A ROAD NETWORK BASED ON TOURISM IN THE TASHKENT REGION. The scientific journal vehicles and roads, 2022 №2. P 86-92

3. А.В. Василев. Шумовая безопасность урбанизированных территорий. Проблемы прикладной экологии. Россия 2014 г. Стр 299-305.

4. Towards a Comprehensive Noise Strategy, Policy Department Economic and Scientific Policy. Environment, Public, Health and Food Safety, 2012. P 82.

5. Иванов Н.И., Шашурин А.Е., Буторина М.В., "Законодательное регулирование в области шума в Российской Федерации: недостатки и пути улучшения" VI Всероссийская научно-практическая конференция с международным участием. Защита от повышенного шума и вибрации 21-23 марта 2017 г. Санкт-Петербург. Сборник докладов. Стр15-24.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

6. L.C. (Eelco) den Boer, A. (Arno) Schroten. Traffic noise reduction in Europe. Health effects, social costs and technical and policy options to reduce road and rail traffic noise. CE Delft, Brussels. March 2007. P 70.

7. Helene A, Kl^boe R. A Nordic Perspective on Noise Reduction at the Source. T0I report806; 2005

8. И.П. Поспелов, В.И. Пуркин. Б.А. Щит. ОДМ 218.2.013-2011. Методические рекомендации по защите от транспортного шума территорий, прилегающих к автомобильным дорогам. Москва. -2011. p 127

9. С.Ю.Дресвянников. Исследование и обоснование снижения акустического воздействия транспортного потока на экосистему г. Бишкек. Диссертация. Диссертация на соискание ученой степени кандидата технических наук. Бишкек. -2014. 134 с.

10. М.В. Буторина. Составление карты шума автомобильных дорог и ее использование для снижения шума в жилой застройке (на примере транспортного обхода вокруг Санкт-петербурга). Диссертация. Диссертации на соискание ученой степени кандидата технических наук. Санкт-Петербург. -2002. p 204 с.

11. Г.Л. Осипов, В.Е. Коробков, А.А. Климухин и др.; Под ред. Г.Л.Осипов. Защита от шума в градостроительстве. -Стройиздат. -1993. p 96

12. Рекомендации по учету требований по охране окружающей среди при проектировании автомобильных дорог и мостовых переходов. Министерство транспорта Российской Федерации. Москва. -1995. p 127

13. А.И.Холик;ов. Шахдр автобус бекатлари холати. Тахлил ва таклифлар. Science and Innovationinternational Scientific Journal volume 1 Issue 6. 294-300 бетлар. https://doi.org/10.5281/zenodo.7140181

14. Alisher Kholikov, Azizov Kudratulla. Analysis of Traffic Accidents Regarding Traffic Participants in Recent Years in the Regions and Cities of the Republic of Uzbekistan. EUROPEAN JOURNAL OF LIFE SAFETY AND STABILITY (EJLSS). Special Issue, 2022. P 130-135 http://ejlss.indexedresearch.org/index.php/ejlss/article/view/642/710

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.