CC BY
124JffiTALQINVA 1
\-/TADQIQOTLAR No2 2022
ilmiy-uslubiy jum&H
Ji^ J s
/AMOYAVIV AYROROT TF VIVAT OCTVAT ART1VT OO'T .T. An A1V TTOT Xi A
ZAMONAVIY AXBOROT TEXNALOGIYALARINI QO'LLAGAN HOLDA
#
>
JISMONIY MADANIYAT VA SPORT BO'YICHA MUTAXASSISLARNI
TAYYORLASH
)>j# *J>
Doniyor Mamaziyatov
Ilmiy rahbar p.f.b.f.d. Samarqand davlat universiteti Sanjar Sidikov Samarqand davlat universiteti magistranti https://doi.org/10.5281/zenodo.7238774
Anatatsiya: Ushbu maqolada jismoniy madaniyat va sport bo'yicha mutaxassislarni tashkil etuvchi asosiy e'tiborga axborot texnologiyalari, uydagi kompyutyerda mustaqil vazifalarni bajarganda,masofadan o'qitishni amalga oshirganda, ilmiy izlanishlarda talabalar zamonaviy axborot texnalogiyalardan foydalanishi yoritib berilgan.
Kalit so'zlar: O'qituvchi, talaba, axborot texnalogiyalari, sport, elektron darslik, jismoniy madaniyat, sport metralogiyasi.
Ta'limning muammolaridan-biri bu jismoniy madaniyat fakulteti talabalarning axborot madaniyati, ularni zamonaviy axborot texnalogiyalarni jismoniy madaniyat va sport bo'yicha mutaxassislar tayyorlash va ularni malakasini oshirish tizimida qo'llashga tayyorgarligi hisoblanadi.
Talabalarning axborot madaniyatini shakllantirish asosida har bir
-----------0 ------- --------^------ ---------------
o'rganilayotgan fandan kompyuter yordami fikri bo'lishi kerak: buni infarmatika kursini yakka o'rganish bilan almashtirish kerak emas. Informatika fani bilan birgalikda, hamma mutaxasislar uchun, yangi avlod ta'lim sohasida davlat standarti asosida, majburiy bo'lib qoldi, jismoniy madaniyat oliy ta'lim muassasalari va fakultetlarining o'quv rejasida bo'lg'usi mutaxassislarni tayyorlashda asosiy o'rin tutadigan bir qancha ko'rinishi lozim. Bularda eng asosiylari biomexanika, sport metralogiyasi, ilmiy-metodik faoliyat asoslari va boshqalar. Bugungi kunda deyarli oliy o'quv yurtlarining har bir talaba Windows operativ tizimini bilishi va unda ishlay
olishi, Word redaktorlik tizimida ishlay olishi va shunga o'xshash bazasini
i JL i 1>
boshqarish kabi dasturlaridan foydalana olishi kerak va albatta Internet yordamida
bilim va ko'nikmalar haqida axborot qidirish va almashish asoslarini bilishi lozim.
Zamonaviy axborot texnalogiyalari asosida ishlangan didaktik materiyallarni
ta'lim jarayoniga kiritish va yaratish bo'yicha muhim ishlar boshlanmoqda. Malakani
oshirish va tayyorlash tizimida yagona ko'p modulli elektron darsliklar va
so'rovnomalar,axborotlar banki va bilimlar bazasi tizimini yaratish va ishlatish juda
muhim, bir xillik asosida elektron kutubxonalarni rivojlantirish va ular orasida
-75T^r<r?rzïr7ï—rtaÊsh :>
~ ¡a ngf
L> * jJ ■
JffiTALQINVA 1
\-/TADQIQOTLAR No2 2022
¡ImlyuHuOiy jumali W
miiif-iwuuif juiiian
4 'M >
telekamunikatsiya vositalari yordamida aloqani ta'minlash lozim.Malaka oshirish va
#
to'xtovsiz ta'lim olish tizimida uslubiy zamonaviy axborot texnologiyalari, ta'lim mashq jarayonida, ilmiy izlanishlar olib borishda, aniq qo'llanilishga mo'ljallangan qilib ishlanishi lozim, ayrim sport pedagogik fanlarning xususiyatlarini inobatga
asoslangan bo'ladi. Bu elektron darslik va ensiklopediyalar, multimédia texnologiyasi asosida ishlangan, o'rgatuvchi va nazorat qiluvchi dasturlar va boshqalar. Internet texnologiyalari asosida ilmiy- uslubiy axborotlarni qidirish,izlash va ko'rsatish uchunchisi web -varaqni va slayd (taqdimot) tuzishga mo'ljallangan bo'ladi va shu kabi. Asosiy e'tiborga axborot texnologiyalari, uydagi kompyuterda mustaqil vazifalarni bajarganda,masofadan o'qitishni amalga oshirganda, ilmiy izlanishlar olib borganda sazovor bo'ladi.
Bugungi kunda jismoniy madaniyat ta'lim sohasida oldinlab borayotgan axborot yaratish judayam muhim, u jismoniy madaniyat fakultetlarida tuzilgan bilim va
mn'1iimA+1oi* KoTOfii/inr» noTrar/in o 1 m on ni onnnn nnf'ni nmof Kornnn mi if n vn f o i n I nmn
ma'lumotlar bazasidan,qayerda almashishdan qat'iy nazar barcha mutaxassislarga
>
ulardan foydalana olish imkonini beradi. Bu yerda avvalo himoyalangan dissertatsiyalar,yangi darsliklar, oliy o'quv yurtlari orasidagi ilmiy moqolalar termasi va ilmiy -amaliy konfirensiyalar tezis dokladlari bo'yicha ma'lumotlar bazasini turli
»
m?
sport - pedagogik fanlar bo'yicha elektron darsliklar ishlatish bo'yicha istiqbolli dasturlar va aholini sog'lomlashtirish ishlari, talabalarning bitiruv malakaviy ishlari, o'quv mashg'ulotlar jarayonida tuzilgan va hakozolarni kiritish mumkin.
Biroq, ushbu masalarning yechimini topish bizning nazarimizda jismoniy madaniyat oliygohlarining past texnikasi o'rniga zamonaviy axborot texnologiyalari bilan ta'minlanadi deb bilamiz. Ushbu rejada,o'z vaqtida, bir qancha fondlar yordami bilan ajoyib internet markazlari tuzilgan, universitetlarning holati yaxshi o'rin egallaydi va ularda allaqachon bir qancha malakalar to'plangan.
Jismoniy madaniyat fakultetlarning moddiy texnik bazasini yaratish muammosi asosiy hisoblanadi va uning yechimi, jismoniy madaniyat fakultetlarida,ichki tizimga bag'ishlangan va dunyo internet tizimiga chiqa oladigan zamonaviy kompyuter sinflarini yaratish va ishlatish lozim.
Bugungi kunda axborotlashtirilgan jamiyatni tuzish sharoitlarida jismoniy
1'T n n tv>n4r»17nniril ritminrr m n 1 n 1 7T> n 1 11 ï n 1 1-1 n T m -fr»
madaniyat va sport bo'yicha mutaxasislarning malakasini oshirish va to'xtovsiz
ta'limi muhim o'rin egallaydi. Shuning uchun zamonaviy bosqichda eng asosiy vazifalardan biri kadrlarni qayta tayyorlash, ularning malakasini oshirish va to'xtovsiz ta'lim bo'lib bermoqda.Zamonaviy axborot texnalogiyalarining paydo
bo'lishi ushbu eng muhim vazifani bajarishning shakli va uslubini rivojlantirish va o'zgartirish imkonini beradi.
Biroq shuni ta'kidlab o'tish kerakki, bugungi kunda axborot texnalogiyalari
^„1-1__________1- ____. -, i • 1 • • „„U.U U_______• ._____.
yetarlicha samaraliroq mustaqil ishlash imkonini ochib bermoqda.Bunda intrenet * : j*
I
iW
и»
.. •jTALOIN VA • ^TADOIOOTLAR
ilmiy-uslubiy jumaH
№2 2022
>
)Й# Ы>
fP* >>
>j>
1
Ы у! й:>
ы*
Ж"
ы j> >>
! >5>
J
)Wvj J>
+И >
Щ »
ш
>p-
>j> >
Ы >
texnologiyasi katta yordam ko'rsatishi mumkin.Ta'lim jarayonida va ilmiy izlanishlar olib borishda bu eng kuchli zamonaviy qurol vositasi va barchaniqamrab oladigan axborot muhit va nihoyat axborot ayriboshlashda yangi tashkiliy-uslubiy infrastruktura xisoblanadi.
Internet - texnalogiya imkoniyatlari va vositalaridan samarali foydalanish, ularni o'rganishga teng - ta'lim jarayonining hamma ishtirokchilari uchun eng muhim kasbiy extiyoj: ta'lim muassasasi raxbari, professor va o'qituvchilar, labarant va uslubiyotchilar, eng muhimi talabalar, aspirantlar va barcha o'z malakasini mustaqil oshirishni xohlovchilar.
Axborotni ayriboshlashda yetarlicha qiziqish uyg'otishni bu ekranda pochta (manzil)(e-mail); telekonferentsiya tizimi Jismoniy madaniyat va sport mutaxassislari uchun internetda musiqali va video fayllar qidirish, yig'ish va keyinchalik ishlatish imkoni bor.
O'quv qoidalarining dasturiy asoslari, dasturiy qo'llanmalarning ishlatilishi va uning imkoniyatlari haqida ma'lumotlar keltirilgan. Kompyuterlashtirilgan ta'lim texnologiyalari, ularning qo'llanilishi va samarasi, jismoniy tarbiya sohasida elektron darsliklarni tashkil qilish haqida ma'lumotlar, elektron darsliklarni hozirgi kunda hayotimizdagi ahamiyati, kompyuter texnologiyalarining dolzarbligi yoritilgan. Unda har bir tushuncha batafsil ochib berilgan. Bundan tashqari kompyuter texnologiyalarining jismoniy tarbiya va sport sohasida foydalanilishi kabi masalalarga alohida to'xtalib o'tilgan.
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati:
l.O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev. Yangi yil arafasida-2016 yil 30 dekabr kuni mamlakatimizning yetakchi ilm-fan namoyondalari bilan uchrashdi. Halq so'zi gazetasi, 2016 yil 31 dekabr.
2.Begimqulov U.Sh. Pedagogik ta'limda zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy etishning ilmiy-nazariy asoslari / Monografiya. - T.: Fan, 2007.
3.Muslimov N.A. Bo'lajak kasb ta'limi o'qituvchilarini kasbiy shakllantirish. Monografiya. - Toshkent: FAN, 2004. 130 b.
Ы>
Л
V
Qj^f^S). -^tï*,—
40
jW
Щ4 >
♦Я >
q i>>
*ф> ИИ>
)J Л
>
I
§>jl
1-7*.
04 >
Ы>
m >
i> * q
ц >P
I > >
q щъ q >0
*4>
