10Volume 4 | CSPU Conference 1 | 2023 Ta'lim jarayonida raqamli texnologiyalarni
etish samaradorli
jort^
gL
XORIJIY TILLARNI O'QITISHDA RAQAMLI TEXNOLOGILARNING
O'RNI
Umirxon Odilovna Azimova
Chirchiq davlat pedagogika universiteti, Chirchiq, O'zbekiston
ANNOTATSIYA
Ushbu maqola xorijiy tillarni o'qitishda raqamli texnologiyalardan foydalanishning samarali jihatlariga qaratilgan. O'quv jarayonida texnologiyalarning ahamiyati va o'rni tahlil qilinib, ularning ijobiy va salbiy tomonlariga e'tibor qaratiladi, shu bilan birga ularni chet tili darslarida tatbiq etish usullariga ham alohida to'xtalib o'tilgan.
Kalit so'zlar: raqamli texnologiyalar, vizualizatsiya, axborot-kommunikatsiya texnologiyalari
Barchamizga ma'limki, raqamli texnologiyalar dunyo bo'ylab o'qitish va o'qitish jarayonini o'zgartirib va kundalik hayotimizning ajralmas qismiga aylandi. Zamonaviy jamiyatda ta'lim sifatiga o'qituvchining samarali aralashuvi yoki chet tili darslarida q"llaniladigan ta'lim texnologiyalari yoki resurslari ta'sir qiladi. Demak, raqamli texnologiyalar nafaqat ta'lim jarayonini tezlashtiradi va sezilarli darajada osonlashtiradi, balki o'quv jarayonini yanada interaktiv va kognitiv qiladi.
Binobarin, axborot texnologiyalarini o'quv jarayoniga tatbiq etish nafaqat har qanday muammoli masalalarni (passivlik, yomon baho, qoloqlik, charchoq va hokazo) hal qilishda yordam beradi, balki idrok etish nuqtai nazaridan, tanlab olish jarayonida shaxsning ijodiy salohiyatini ham boshqaradi. Axborot texnologiyalarini o'z ichiga olish talabalarni diqqatni jamlaydi, diqqatli qiladi va shu bilan turli xil xotira turlarini rivojlantirishga yordam beradi. Axborot texnologiyalari talabalarning tafakkur xarakteriga ta'sir qila olmaydi, balki ularni harakatga safarbar qiladi, chunki ularning javobi ekrandagi stimulga reaktsiya sifatida paydo bo'ladi. Texnologiyalar o'z-o'zini o'rganuvchilarga qanchalik katta yordam berishi ajablanarli emas. Vizualizatsiya, o'quv materiallari tezligi va shakllarini o'zgartirish imkoniyati va badiiy litsenziya kabi omillar raqamlashtirishni talabalarning charchashini kamaytirishning ajralmas va muhim qismiga aylanishiga imkon beradi.
Raqamli texnologiyalarning chet tili darslarini qo'llab-quvvatlashdagi afzalliklaridan biri shundaki, talabalar o'z darslarini ijodkorlik bilan to'laqonli tashkil etish uchun cheksiz
October 20, 2023 Republican Scientific and Practical Conference
24
Volume 4 | CSPU Conference 1 | 2023 Ta'lim jarayonida raqamli texnologiyalarni
etish samaradorli
jort^
imkoniyatlarga ega bo'ladi. Texnologik yangiliklar seminarlarda guruh va mustaqil ishlami samarali tashkil etishga yordam beradi va talabalarda amaliy ko'nikma va malakalarning yaxshilanishiga olib keladi, shu bilan o'quv jarayonini individuallashtiradi, hamda talabalarning darsga qiziqishini oshiradi. Bu orqali talabalarda nafaqat bilish faolligini, balki ularning ijodiy salohiyatini ham rivojlantiradi.
Raqamli texnologiyalarning barcha afzalliklarini hisobga olgan holda, ulardan ortiqcha foydalanish, hatto noto'g'ri foydalanish ham o'quv jarayonini yomonlashtirishi mumkinligini ham unutmaslik kerak. Texnologiyalar ta'limda muhim rol o'ynasa ham, ular yangi ta'lim modellari bilan birga o'qitish jarayoniga to'g'ri kiritilishi kerak.
Raqamli texnologiyalarni joriy etish chet tillarini o'qitishda o'ziga xos xususiyatlarga ega, biroq u talabalarning to'g'ri ta'lim strategiyasi va raqamli vositalarni tanlash qobiliyatiga bog'liq bo'lib, bu o'z navbatida talabalarning muvaffaqiyat darajasiga ta'sir qiladi.
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish xorijiy tillarni o'rganishda raqamli media vositalarini qo'shish bilan chambarchas bog'liq bo'lib, dastlab grammatika, lug'at va talaffuzni o'zlashtirishda o'rganishni qo'llab-quvvatlashga qaratilgan shaxsiy kompyuterga asoslangan mashqlar va amaliyot faoliyati bilan ham bog'liq edi. Bu nuqtai nazar chet tillarini o'rgatishda texnologiyaga yangicha yondashuv bilan almashtirildi, bunda ommaviy axborot vositalari global o'zaro hamkorlik va global savodxonlikning muhim vositasiga aylandi. Har qanday xalqaro chet tili darslari yangi texnologiyalarni kiritish chet tilini o'zlashtirishni rivojlantirishning muhim vositasi bo'lib ko'rinadi, chunki bu talabalarning motivatsiyasi va kommunikativ malakasini oshiradi. Talabalarga chet tilini avtonom o'rganishga yordam beradigan ko'plab yangi qurilmalar paydo bo'ldi. Chet tillarini o'qitishda korpusni amalga oshirish juda mashhur bo'lib, u turli xil o'qitish vositalardan foydalangan holda talabalarga o'zlarining o'quv materiallarini yaratish yoki talabalarga o'zlari uchun tadqiqot olib borish imkonini beradigan juda foydali xisoblanadi. Haqiqiy tilning korpusiga ega bo'lish nafaqat talabalarga tildan to'g'ri foydalanish yo'llari haqidagi taxminlarini aniqlashtirishga yordam beradi, balki talabalarga eng tez-tez uchraydigan birikmalar haqida ma'lumot olishga va shu bilan ularga haqiqiy materiallar asosida o'z ish varaqlarini yaratishda yordam beradi.
Xulosa tarzida shuni alohida ta'kidlash lozimki, chet tillarni o'rgatishda raqamli texnologiyalarning roli juda ham muhimdir. Chunki texnologiyaga asoslangan ta'lim elektron texnologiyalar
October 20, 2023 Republican Scientific and Practical Conference
25
Technologies^n^heEducationMproces^
Volume 4 | CSPU Conference 1 | 2023 Ta'lim jarayonida raqamli texnologiyalarni ^^i
yordamida o'rganish jarayoni sifatida paydo bo'ldi va til o'rganishni sezilarli darajada kengaytirdi. U dars muhitida ham, undan tashqarida ham ulkan ta'lim salohiyatiga ega, chunki u talabarga turli ta'lim platformalaridan foydalangan holda turli xil o'quv materiallariga osongina kirish imkonini beradi, talabalarning chet tilida so'zlashuvchilaming darslari va o'quv qo'llanmalari bilan tanishishini hamda ularning turli xil onlayn kurslarda qatnashishini osonlashtiradi.
REFERENCES
1. Afshari M, Ghavifekr S, Siraj S, Jing D. Students' attitudes towards computerassisted language learning. Procedía Soc Behav Sci. 2013;103:852-859. doi: 10.1016/j.sbspro.2013.10.407
2. Bullock D. Moving from theory to practice: an examination of the factors that preservice teachers encounter as they attempt to gain experience teaching with technology during field placement experiences. J Technol Teach Educ. 2004;12(2):211-237.
3. Usmonova, R. (2020). Improving Listening Skill in Foreign Languages. International Engineering Journal for Research and Development, 5(1), 197-204.
4. Chowdhry S, Sieler K, Alwis L. A study of the impact of technology-enhanced learning on student academic performance. JPerspect Appl AcadPract. 2014;2(3):3-15.
5. Saitkulova, N., & Suleymanova, N. K. (2023). Akademik mobillik borasidagi muammolar va ularning yechimlari. PEDAGOG, 6(6), 53-59.
6. Rahmonovna, S. N. (2023). Mustaqil ta'limni tashkil etish asosida talabalarning akademik mobilligini rivojlantirish mazmuni. Journal of Integrated Education and Research, 2(8), 100-104.
7. Zulfiya Khojabayevna Kabulova. (2023). THE HISTORY OF PEDAGOGY AS A TEACHING SUBJECT. Web of Teachers: Inderscience Research, 7(7), 153-157.
8. E'tibor, M. (2022). THE EXPRESSIONS OF FACIAL SOMATISM "HEAD" IN ENGLISH IDIOMS. PEDAGOGS jurnali, 6(1), 353-356.
9. Jontoshevna, S. S. (2023). METHODOLOGY OF TEACHING FOREIGN LANGUAGE OR ENGLISH TO CADETS. Academia Science Repository, 4(04), 483-490.
10. Makhliyo, S. (2021). THE SYNTACTICAL CLASSIFICATION OF PHRASEOLOGICAL UNITS WITH THE LEXEME
"MONEY". Academic research in educational sciences, 2(CSPI conference 2), 236-240.
October 20, 2023 Republican Scientific and Practical Conference
26
