Научная статья на тему 'Варикозды афрфға байланысуы жҥкуілік, босанф және босанфдан кейінгі кезеңнің асқынфлары'

Варикозды афрфға байланысуы жҥкуілік, босанф және босанфдан кейінгі кезеңнің асқынфлары Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
71
20
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
созылмалы кӛктамырлық жетіспеушілік / жҥктілік / босану / босанудан кейінгі кезең. / хроническая венозная недостаточность / беременность / роды / послеродовый период.

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — И.А. Жетпісбаева, Р.М. Раева, С.Е. Еркенова, А.С. Жұмағалиева, Л.Б. Канаева

Созылмалы кӛктамырлық жетіспеушілік (СКЖ) бҧл жҥктілік кезінде кездесетін кең таралған экстрагениталді патологиялардың бірі болып табылады. Тамырлық ӛсу факторлары мен аяқ кӛктамырларының варикозды ауруы бар жҥкті әйелдердегі тромбтық асқынуын дәл уақытында диагностикалау негізінде жҥктілердегі асқынуды болжамдау және ерте диагностикалау мҥмкіндігі заманауи акушерияға жолдама беріп, ӛзектілік ретінде берілген зерттеудің мақсаты мен тапсырмасын анықтады.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — И.А. Жетпісбаева, Р.М. Раева, С.Е. Еркенова, А.С. Жұмағалиева, Л.Б. Канаева

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ВЛИЯНИЕ ХРОНИЧЕСКОЙ ВЕНОЗНОЙ НЕДОСУАУОЧНОСУИ НА УЕЧЕНИЕ БЕРЕМЕННОСУИ

Хроническая венозная недостаточность (ХВН) является одной из широко распространенных экстрагенитальных патологий. Ранняя диагностика и прогнозирование осложнений беременности, основанная на определении сосудистых факторов роста и своевременная диагностика тромботических осложнений у беременных с заболеваниями вен нижних конечностей, является одним из важных направлений современного акушерства, что в свою очередь являясь актуальностью проблемы определило цель и задачи настоящего исследования.

Текст научной работы на тему «Варикозды афрфға байланысуы жҥкуілік, босанф және босанфдан кейінгі кезеңнің асқынфлары»

Вестник КазНМУ, №4(1) - 2013

УДК 618.2 - 07:618.16 - 018.94 - 007.64 - 036.12

И.А. ЖЕТП1СБАЕВА, Р.М. РАЕВА, С.Е. ЕРКЕНОВА, А.С. Ж¥МАГАЛИЕВА, Л.Б. КАНАЕВА, Н.Б. ТYКIБАЕВА, Б.А. САТЫЛХАНОВА, Б.С. КОЗЫБАХОВА

ВАРИКОЗДЫ АУРУFА БАЙЛАНЫСТЫ ЖУКТ1Л1К, БОСАНУ ЖЭНЕ БОСАНУДАН КЕЙ1НГ1 КЕЗЕЦН1Ц АСКЫ1НУЛАРЫ

Созылмалы квктамырлыц жет1спеуш1л1к (СКЖ) бул жукт1л1к кезнде кездесетн кец таралган экстрагениталд/' патологиялардыц бр болып табылады. Тамырлыц есу факторлары мен аяц кектамырларыныц варикозды ауруы бар жукт1 эйелдердег/' тромбтыц асцынуын дэл уацытында диагностикалау нег'з'нде жуктлердег/' асцынуды болжамдау жэне ерте диагностикалау мумюнд1г1 заманауи акушерияга жолдама берп, взект1л1к ретнде берлген зерттеудщ мацсаты мен тапсырмасын аныцтады. Тушнд/ свздер: созылмалы квктамырлыц жет\спеуш\л\к, жуктт1к, босану, босанудан кей1нг1 кезец.

Созылмалы кектамырлык жеткпеушшт (СКЖ) бул жуктшт кезшде кездесетш кед таралган экстрагениталдi патологиялардыц бiрi болып табылады. Тамырлык есу факторлары мен аяк кектамырларыныц варикозды ауруы бар жук^ эйелдердеп тромбтык аскынуын дэл уакытында диагностикалау непзЫде, ЖYKтiлердегi аскынуды болжамдау жэне ерте диагностикалау мумшндИ заманауи акушерияга жолдама берт, езектiлiк ретiнде бертген зерттеудiц максаты мен тапсырмасын аныктады.

Варикозды аурудыц алгашкы клиникалык белгiлерi 70- 90% жагдайда эйелдерде ЖYKтiлiк кезiнде керiнедi [2]. Бул гестация кезецiнде туындайтын бiр уакытта бiрнеше ыкпалдаушы факторлардыц эсерiмен TYсiндiрiледi. Ол: айналымдагы кан келемЫщ улгаюы; агзаныц гормоналды бейiмделуi; теменп какпа жэне мыкын кектамырларыныц компрессиясы, оныц ез алдына, теменгi шеттердеп кектамырлардыц кысымыныц артуына жэне микроциркуляцияныц жэне жалпы гемодинамиканыц бузылысын шакырады. Эйел адамдарда СКЖ даму мумшндИ жогары (ер адамдар мен эйел адамдар арасындагы катынас 1:2, 1:3). Бул айырмашылык гормондык факторлардыц эсерi (эстроген, прогестерон), ЖYKтiлiктер, узак уакыт тiк калыпта болуы немесе тар аяк-кшм кигеннен болар [1]. Созылмалы кектамырлык жеткпеуштт (СКЖ) бул жукттер мен босанушыларда болатын экстрагениталды аурулар тобына кiретiн жиi кездесетiн патологияга жатады. Ол эртYрлi авторлардыц мэлiметi бойынша, 20-56,6% жагдайда аныкталган. Ттт 50-96% жагдайда варикозды ауру алгаш рет ЖYKтiлiк кезiнде байкалып жатады [5].

СКЖ дамытатын бiрнеше каут факторлары белгiлi. Оларга: индустриалды дамыган елдерде емiр CYPУ (тургындардыц гиподинамиясына байланысты), эйел жынысы, туыстарында СКЖ болуы, семiздiк, дисгормоналды жагдайлар, ЖYKтiлiк. ЖYKтiлiк кезiнде дамитын СКЖнiц бiрнеше теориялары бар. Соцгы кезде, дэстYрлi тужырымдарда ерекше орынды «эндотелийдщ дисфункциясына» бередi, ягни, басында эндотелий мен кектамырдыц тегiс салалы булшыкет жасушаларыныц закымдалуы болады да, бертiн келе, кектамырдыц кертт, созылуына жэне какпалык аппараттыц жетiспеушiлiгiне экеледi. Аталган аурудыц дамуында кектамыр кабыргасыныц микроциркуляция бузылысы мен трофикасыныц езгерiсi ерекше магынага ие болады [4]. Созылмалы кектамырлык жеткпеуштИ бар ЖYKтi эйелдерде фетоплацентарлы кешенiндегi гемодинамикалык YPДiстердiц нашарлауы байкалады, жатыр, спираль жэне кiндiк артерияларында СД^ айкын жогарылауы керiнедi. Созылмалы кектамырлык жеткпеуштИ бар ЖYKтi эйелдердеп жатырлык-плаценталык жэне урыктык-кiндiк баулык канайналым бузылысы плацента дисфункциясыныц бiрiншiлiк формасына уксап, эртYрлi патогенездегi урыктыц гемодинамикалык окшаулануы сынды бiрдей нэтиже бередi [4]. ЖYKтiлердегi кектамырлык канайналымныц нашарлауы салдарынан урыктыц курсавдштт автономды ЖYЙкелiк реттелуiнiц бузылып, спектр куатыныц жалпы тежелуiмен, вагальдi тонныц есуiмен жэне симпатоадреналдык эсерлер керiнедi.

Зерттеудщ максаты. Бул жумыста алдымызга койылган максатымыз созылмалы кектамыр жетiспеушiлiгiнiц ЖYKтiлiкке, босану агымына жэне босанудан кешнп кезецге тигiзетiн эсерiн аныктау болып табылды.

Зерттеу материалдары мен эд^ерк Бiз ЖYKтiлiк, босану жэне босанудан кешнп кезецдердi зерттеу максатымен АГПFО 20112012 жж. аралыгында варикозды ауруы бар босанган 95 эйелдщ тарихына ретроспективтi талдау ЖYргiздiк. К^айта босанушы 80% (76) эйел; алгаш босанушылар 20% (19 эйел, олардыц iшiнде 20% жуык ересек жастагы алгаш босанушы эйел болтан). Тукым куалаушылык факторы варикозды ауруы бар эйелдердщ жартысы жуыгында орын алды. 60% (57) жуыгы аурудыц басталуын ЖYKтiлiкпен байланыстырды, кебiнесе алгашкы ек триместрлерде. Сырткы жыныс MYшелер кектамырларыныц варикозды кецеюi 4% ЖYKтi эйелдерде; аяк кектамырлардыц варикозды кецеюю ЖYKтiлердiц 67%; олардыц косарланып келуi 13,2% ЖYKтi эйелдерде байкалды. 15,8% (15) ЖYKтi эйелдерде жатыр мен жатыр косалкылары кектамырларыныц варикозды кецеюю кесар тiлiгi отасы барысында гана аныкталды. ЖYKтiлiк агымыныц аскынуы 69,2% эйелде болды, олардыц iшiнде ец жш кездескен кеш гестоз (54%), екiншi орында - ЖYKтiлiктiц Yзiлу каупi (43%); плацентарлы жетiспеушiлiк 50,5% эйелдерде болды. ^осарланган экстрагениталды аурулардан ец жш кездескендерi: 1-11 дэрежелi анемия (60%) эйелде, созылмалы пиелонфрит (18%) эйелде, гипертониялык жэне аралас типт нейроциркуляторлы дистония (12%) эйелде, созылмалы бронхит (10%) ЖYKтi эйелде болды.

Зерттеудщ нэтижелерк ЖYKтi эйелдердiц басым белiгiнде 92,7% мерзiмiнде босану болды, оталы босану 34,8%, оныц шшде 2% жагдайында лапаротомияныц керсеткiшi сырткы жыныс MYшелерiнiц жэне кынап кабыргаларыныц айкын варикозды кецеюi болган. Кеш босанудыц жогары пайызын атап еткен жен 5,5% (5), бул эдебиет мэлiметтерiмен сэйкес келедк Мерзiмiнен бурын босану 2,2% (2) болды. Варикозды ауруы бар ЖYKтi эйелдердiц босану ерекшелИнщ iшiнде жиi кездесетiнi каганак судыц мерзiмiнен бурын кетуi 27,4 % эйелдерде; бала жолдасы кезещнщ жэне ерте босанудан кейiнгi кезецнщ гипотониялык кан агу 3,4% жагдайында кездесп. К^ан жогалту мелшерi 550,0700,0мл курды; калыпты орналаскан бала жолдасыныц мезгiлiнен бурын сылынуы 1,7% ЖYKтiлерде байкалды; босану эрекетiнiц элаздИ 5,9% босанушы эйелдерде кездестi. 3,2% (3) босанушы эйелде бала жолдасыныц дефекла себебiмен бала жолдасын жэне оныц белттерЫ колмен шыгару ЖYPгiзiлдi. К^ан айналысыныц бузылысы фонында базалды табакшаныц децидуалды жасушаларыныц, некроз ошактары бар синцитий мен терминалды жэне баганалы бYPлер стромасыныц дистрофиялык езгерiстерi, бала жолдасында компенсаторлы реакциялардыц темендеуi байкалды. Аныкталган морфологиялык езгерiстердiц айкындылык дэрежес косарланган эестрагениталды жэне акушериялык патологияга тэуелдi болды.

Жаца туган нэрестелердщ орташа салмагы 3300,0-1200,0 г болды. Босану барысында асфиксияныц жогары пайызын атап еткен жен - 8%, асфиксияныц бiр себебi кiндiк бауыныц мойынга жэне нэресте денесiне орануы болып табылады - 25,3%(24). Босанудан кешнп кезец беткей жэне терец кектамырларыныц жедел тромбофлеби™ен аскынды - 5,3%(5). Оц нэтижемен консервативтi ем ЖYPгiзiлдi.

Сонымен, ЖYKтiлiк агымыныц аскынуыныц жогаргы жиiлiгi, плацентарлы жетiспеушiлiктiц, босану агымыныц жэне босанудан кешнп кезецнщ аскынулары варикозды ауруы бар эйелдердщ фетоплацентарлы ЖYЙесiн терецдеп зерттеу керек екендтн дэлелдейдi, бул ез кезепнде аурудыц патогенетикалык негiзделген емiн жэне алдын алуын шыгаруга негiз болады.

Вестник КазНМУ, №4(1) - 2013

^орытынды. Осылайша, созылмалы кектамырлык жепспеушЫк тромбтык аскыну KayniH жэне ЖYKтiлiктiн аскынуын жогарылататын акушериядагы мадызды патологиялардын 6ipiHe жатады, соган сэйкес акушерлiк жэне перинаталды патологияны темендету максатында СКЖ бар ЖYKтi эйелдердi ерте диагностикалау жэне аскынудыд алдын алуын кажет ететiн патология.

кектамырларыныд жэне сырткы жыныс MYшелерi кектамырларыныд варикозды ауруы бар ЖYKтi эйелдердiн бэрiне УДЗ мен КТГ-мен катар фибронектин мен плацентарлы акуыз бен гомоцистеиннiн децгешн зерттеу кешенiне енгiзу керек. Уакытылы бастаган ем-шаралар СКЖ-ныд аскынуыныд даму MYMкiндiгiн бiршама темендетiп, ЖYKтiлiк агымыныц калыпты етуiне жавдай жасап, колайлы босандырып жэне босанганнан кейiнгi кезецнщ одтайлы агымын тудырады.

СКЖ бар ЖYKтi эйелдер профилактикасыныд негiзi — эластикалык компрессия болып саналады, аяк

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Российское общество акушеров-гинекологов. Национальное руководство. - М.: ГЭОТАР- Медиа, 2009г. - C. 324-331.

2 Weiss A. Mechanisms of matrix metalloproteinase-9 and metalloproteinase-2 inhibition by N-acetylcysteine in the human term deciduas and fetal membranes, текст./ Weiss A., Goldman S I.B. // 2009.

3 А.В. Соколян, А.В. М., Shlomo урашко, А.И. Гус, В.Ю. Богачев, И.А. Золотухин Ультразвуковое ангиосканирование вен нижних конечностей у беременных и родильниц с хронической венозной недостаточностью //Уральский Медицинский Журнал. - 2007. - №7.-С. 113-116.

4 А.В. Соколян, А.В. Мурашко // Проблемы беременности.- 2007. -№13. -С. 7-12.Профилактическое применение компрессионного трикотажа у беременных с варикозным расширением вен нижних конечностей/ А.В. Мурашко, А.В. Соколян // Проблемы беременности. - 2007. - №13. - С. 42-45.

5 Золотухин, И.А. Особенности лечения и профилактики хронической венозной недостаточности нижних конечностей и ее осложнений при беременности Текст. / И.А. Золотухин // Русский медицинский журнал. - 2005. - Т. 13. - Xq 17. - С.1131-118.

Резюме: Хроническая венозная недостаточность (ХВН) является одной из широко распространенных экстрагенитальных патологий. Ранняя диагностика и прогнозирование осложнений беременности, основанная на определении сосудистых факторов роста и своевременная диагностика тромботических осложнений у беременных с заболеваниями вен нижних конечностей, является одним из важных направлений современного акушерства, что в свою очередь являясь актуальностью проблемы определило цель и задачи настоящего исследования.

Ключевые слова: хроническая венозная недостаточность, беременность, роды, послеродовый период.

Resume: Chronic venous insufficiency (CVI) is one of the most common extragenital pathologies. Early diagnosis and prediction of pregnancy complications, based on the determination of vascular growth factors and timely diagnosis of thrombotic complications in pregnant women with diseases of the veins of the lower limbs, is one of the important areas of modern obstetrics, which, in turn, being an actual problem, determines the purpose and objectives of this study.

Keywords: chronic venous insufficiency, pregnancy, childbirth, the postpartum period

И.А. ЖЕТПИСБАЕВА, Р.М. РАЕВА, С.Е. ЕРКЕНОВА, А.С. ДЖУМАГАЛИЕВА, Л.Б. КАНАЕВА, Н.Б. ТУКИБАЕВА, Б.А. САТЫЛХАНОВА, Б.С.КОЗЫБАХОВА

ВЛИЯНИЕ ХРОНИЧЕСКОЙ ВЕНОЗНОЙ НЕДОСТАТОЧНОСТИ НА ТЕЧЕНИЕ БЕРЕМЕННОСТИ

I.A. ZHETPISBAEVA, R.M. RAYEVA, S.E. ERKENOVA, A.S.DZHUMAGALIEVA, L.B. KANAEVA, N.B. TUKIBAEVA, B.A. SATYLKHANOVA, B.S KOZYBAKHOVA

IMPACT OF CHRONIC VENOUS INSUFFICIENCY ON PREGNANCY

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.