CC BY
33SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 4 I ISSUE 2 I 2023 _ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
TIKUVCHLIK SANOATIDA TEXNOLOGIK OQIM USULINING ASOSIY
BOSQICHLARI
Gulchexra Shuxratovna Abdullayeva
Buxoro muhandislik-texnologiya instituti o'qituvchisi gulchehra.2011 @mail.ru
ANNOTATSIYA
Maqolada tikuvchlik sanoatida texnologik oqimning asosiy bosqichlari, texnologik oqimlarni tashkil qilish va ularning tavsifi, texnologik oqimlarni loyihalash bosqichlari berilgan.
Kalit so'zlar: operatsiya, texnologik oqim, jarayon, model, jihoz
Tikuvchilik sanoatida ishlab chiqarishni tashkil etishning takomillashtirilgan eng zamonaviy turi oqim usulidir.
Oqim usuli deganda ishlab chiqarishning uzluksiz va bir me'yorda davom ettirilishi, mehnat qurollarining beto'xtov ishlab turishi, mehnat predmetlarining ishlov berilgach, bir ish o'rnidan ikkinchi ish o'rniga beto'xtov uzatilib turishi, ish operatsiyalarining texnologik izchillikda bajarilishi tushuniladi.
Oqim usuli quyidagilar bilan xarakterlanadi:
- kiyim tikish texnologik jarayonini texnologik izchillikda bajarilishiga ko'ra mayda operatsiyalarga bolish va bu operatsiyalarni oqimning taktiga qarab teng va qisqa ish operatsiyalariga (tashkiliy operatsiyalarga) taqsimlash;
- har bir texnologik tashkiliy operatsiyani ma'lum ish o'rniga biriktirib qo'yish;
- ish o'rinlarini kiyim tikishning texnologik izchilligiga ko'ra joylashtirish;
- mehnat predmetlarini bir ish o'rnidan ikkinchisiga beto'xtov uzatilishi;
- barcha ish o'rinlarida ishning bir me'yorda borishi;
- barcha ish o'rinlarida ish operatsiyalarining bir vaqtda bajarilishi;
- texnologik oqimga ma'lum ishchilar sonini biriktirish va boshqarish.
Texnologik jarayonni oqim usulida tashkil qilish bir qator afzalliklarga ega.
Birinchidan, jihozlarning beto'xtov ishlab turishi, mehnat predmetlarining bir ish o'rnidan ikkinchi ish o'rniga beto'xtov o'tishi va xodimlarning beto'xtov ishlashi ta'minlanadi. Ikkinchidan, ixtisoslashtirilgan jihozlarni qo'llash va ulardan foydalanish koeffitsiyentlarini oshirish, ishlab chiqarishni mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish uchun shart-sharoitlar yaratiladi. Uchinchidan, ma'lum ish operatsiyalarini bajaruvchi xodimlarning bevosita, bir-biriga bog'liqligi ortadi, ish vaqtida o'zboshimchalik bilan tanaffus qilish va ishga kech qolish hollariga yo'l qo'yilmaydi, mehnat intizomi mustahkamlanadi va ishlab chiqarish madaniyati oshadi.
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 4 I ISSUE 2 I 2023 ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257
To'rtinchidan, mehnat unumdorligi o'sadi va mahsulot sifati oshadi, ishlab chiqarish sikli qisqaradi. Beshinchidan, ishlab chiqarishning uzluksiz davom etishi asosiy fondlardan yaxshiroq foydalanish, aylanma mablag'lariga bo'lgan ehtiyojni va ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirish imkonini beradi.
Texnologik oqimni loyihalash quyidagi bosqichlarga (etaplarga) bo'linadi:
I - texnologik,
II - oqimni hisoblash,
III - oqimni boshqarishni tashkil etish,
IV - tikuv tsexlarini planlashtirish.
Texnologik oqimlarni loyihalash bir-biriga bog'liq bo'lsa ham, ammo bosqichlari alohida bajariladi.
Bu bosqich quyidagilarni o'z ichiga oladi:
I-bosqich- tesD^logik -
Asosiv modelni tcmlash
- Gazlama tcmlash
Jihoz va asbob-uskunalaini ta nias h
Ishlov berish usul va rejjmjanni t¿mlas h
Texnologik qperatsh-a ishlaii vaqtini noimalashtirish
Il-bosqjicji - o^nnni Msoblash
Oqimnmg iashkiliy shaklmi tcmlash
MsIlBMt tßSÄiülS.tiBi tUZlS.hr tMïïîMQtMSdiv ko'rsatkichlar hisobi
III bosqich - oqimda ishm tashkil etish
Zamonaviyyuqori unwndorli jihozlarni qo'llash
Sifatni boshqarish yorllarini ishlab chiqish '
Transport vositalarini tcmlash
SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 4 I ISSUE 2 I 2023 ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7
1-rasm. Texnologik oqimning asosiy bosqichlari
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. G.J.Rajabova. Texnologik jarayonlarni loyihalash. T.: 2020. - 254 b.
2. Ражабова, Г. Д., & Тошева, Г. Д. (2014). КОНСТРУКТИВНЫЙ И ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЙ СТЕНД ПРИ ИЗУЧЕНИИ ДИСЦИПЛИН ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ НАПРАВЛЕННОСТИ. In Инновации в строительстве глазами молодых специалистов (pp. 107-110).
3. Shukhratovna, A. G., & Shukhratovna, A. S. (2023). DISTANCE EDUCATION PERSPECTIVES AND INNOVATIONS. Journal of new Century innovations, 21(2), 97-99.
4. Турсунова, З. Н., Ражабова, Г. Ж., & Очилов, Ш. Б. (2020). Проектирование многоассортиментных гибких потоков в швейном производстве. In Всероссийская научно-практическая конференция «ДИСК-2020» (pp. 96-102).
5. Tosheva, N., & Abdullaeva, G. (2022). THE CONCEPT OF" INNOVATION" AND TYPES OF INNOVATIVE TECHNOLOGIES. Scientific progress, 3(3), 586-589.
6. Абдуллаева, Г. Ш. ИЗУЧЕНИЕ ДИНАМИЧЕСКОЙ АНТРОПОМЕТРИИ И ПРОЕКТИРОВАНИЯ ПОДРОСТКОВОЙ ОДЕЖДЫ. Международный научно-практический электронный журнал «МОЯ ПРОФЕССИОНАЛЬНАЯ КАРЬЕРА». Выпуск № 34 (том 1)(март, 2022).
7. Хужаева, М. Б. (2023). ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ ОПЫТ И КАЧЕСТВА. Scientific progress, 4(1), 334-341.
8. Тошева, Н. М. (2017). Типизация и унификация швейных изделий. Ученый XXI века, 42.
9. Солиев, И. С. (2016). Автоматизированное конструирование одежды по заказам населения. Молодой ученый, (2), 225-227.
10. Тошева, Н. М., & Нематов, Ж. Н. (2022). ВЛИЯНИЕ ПРОЦЕССА УНИФИКАЦИИ И ТИПИЗАЦИИ НА ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЕ ПРОЦЕССЫ.
SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 4 I ISSUE 2 I 2023 _ISSN: 2181-1601
Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7
In Инновации и технологии к развитию теории современной моды," Мода (Материалы. Одежда. Дизайн. Аксессуары)", посвящённая Фёдору Максимовичу Пармону (pp. 289-292).
11. Абдуллаева, Г. Ш., Шарипова, С. И., & Турсунова, З. Н. (2014). Изучение особенностей проектирования подростковой одежды. Молодой ученый, (8), 120122.
12. Rajabova, G., Tursunova, Z., Saidova, K., Lolakhon, N., & Madina, A. (2022, June). Designing rational, multi-range flexible technological flows in the sewing industry. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2467, No. 1, p. 020027). AIP Publishing LLC.
