Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Original paper
© G.J. Ulug'bekova1^_
1Andijon davlat tibbiyot instituti, Andijon, O'zbekiston.
Annotatsiya
KIRISH: tibbiy usullarni moslashtirish sog'liqni saqlash evolyutsiyasining asosidir. Kasalliklar rivojlanishi va bemorning ehtiyojlari murakkablashishi bilan moslashish va innovatsiya qilish qobiliyati tibbiy amaliyotni rivojlantirish uchun juda muhimdir. Ushbu tadqiqot tibbiy usullarning moslashuvi tibbiyotning rivojlanishiga, bemorlarning natijalarini yaxshilashga va tibbiy yordam ko'rsatishga qanday hissa qo'shganini o'rganadi.
MAQSAD: ushbu tadqiqotning maqsadi tibbiy usullarni moslashtirishning tibbiyot rivojiga ta'sirini o'rganishdir. Xususan, tibbiy texnika va amaliyotlardagi innovatsiyalar va modifikatsiyalar diagnostika aniqligi, davolash samaradorligi va bemorni umumiy parvarishlash darajasini qanday oshirganini o'rganadi.
MATERIALLAR VA METODLAR: ushbu tadqiqot tibbiy usullarning moslashuvini o'rganish uchun keng qamrovli adabiyotlarni ko'rib chiqish va amaliy tadqiqotlar tahlilidan foydalanadi.
MUHOKAMA VA NATIJALAR: topilmalar usullarni moslashtirish tibbiy amaliyotga sezilarli ta'sir ko'rsatgan bir nechta asosiy sohalarni ta'kidlaydi. Invazivlikni minimallashtirish uchun jarrohlik usullarini moslashtirish tiklanish vaqtini qisqartirdi, jarrohlik xavfini kamaytirdi va bemorning natijalarini yaxshiladi.
XULOSA: tibbiyotning uzluksiz rivojlanishida tibbiy usullarning moslashuvi hal qiluvchi rol o'ynaydi. Innovatsiyalarni qabul qilish va mavjud amaliyotlarni joriy muammolarni hal qilish uchun o'zgartirish orqali tibbiyot sohasi bemorlarni parvarish qilish va davolash natijalarini sezilarli darajada yaxshilashi mumkin.
Kalit so'zlar: tibbiy texnikani moslashtirish, tibbiy ta'lim, diagnostika usullari, davolash protokollari, bemorlarni boshqarish, tibbiy innovatsiyalar.
РОЛЬ АДАПТАЦИИ МЕТОДЫ В РАЗВИТИИ МЕДИЦИНЫ_
© Г.Ж.Улугбекова1Н
Андижанский государственный медицинский институт, Андижан, Узбекистан. Аннотация
Iqtibos uchun: Ulug'bekova G.J. Tibbiyot rivojida те^хйка1ап"л moslashtirishning roli // Inter education & global study. 2024. №6. B.266-271.
ISSN 2992-9024 (online) 2024, №6
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
ВВЕДЕНИЕ: адаптация медицинских методов является основой эволюции здравоохранения. способность адаптироваться и внедрять инновации по мере развития заболеваний и усложнения потребностей пациентов имеет решающее значение для развития медицинской практики. В этом исследовании изучается, как адаптация медицинских методов способствовала развитию медицины, улучшению результатов лечения пациентов и улучшению ухода.
ЦЕЛЬ: целью данного исследования является изучение влияния адаптации медицинских методов на развитие медицины. В частности, в нем рассматривается, как инновации и изменения в медицинских методах и практике повысили точность диагностики, эффективность лечения и общий уход за пациентами.
МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: в этом исследовании используется всесторонний обзор литературы и анализ конкретных случаев для изучения адаптации медицинских методов.
ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: результаты подчеркивают несколько ключевых областей, в которых адаптация методов оказала значительное влияние на медицинскую практику. Адаптация хирургических методов для минимизации инвазивности позволила сократить время восстановления, снизить хирургический риск и улучшить результаты лечения пациентов.
ЗАКЛЮЧЕНИЕ: адаптация медицинских методов играет решающую роль в непрерывном развитии медицины. Принимая инновации и изменяя существующие практики для решения текущих проблем, медицина может значительно улучшить уход за пациентами и результаты лечения.
Ключевые слова: адаптация медицинской техники, медицинское образование, методы диагностики, протоколы лечения, ведение пациентов, медицинские инновации.
Для цитирования: Г. Ж.Улугбекова Роль адаптации методы в развитии медицины. // Inter education & global study. 2024. №6. С. 266-271.
ТНЕ ^ЬЕ QF МЕТНОРБ АРАРТАТ1ОМ IN ТНЕ РЕУЕЬОРМЕМТ QF МЕРЮШЕ
© G^rnl^n J. ЫидЬе1^а1Н
1 Аndijаn steto mеdiсаl ММе, Andijan, Uzbekistan_
Annotation
^RCDUCTION: the adaptation of medical methods is the basis of the evolution of health care. The ability to adapt and innovate as diseases evolve and patient needs become more complex is critical to advancing medical practice. This study explores how the adaptation of medical methods has contributed to the advancement of medicine, improved patient outcomes, and improved care.
AIM: the purpose of this study is to study the impact of the adaptation of medical methods on the development of medicine. Specifically, it examines how innovations and
© intereduglobalstudy.com 2024, ISSUE 6
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
modifications in medical techniques and practices have improved diagnostic accuracy, treatment effectiveness, and overall patient care.
MATERIALS AND METHODS: this study uses a comprehensive literature review and case study analysis to examine the adaptation of medical techniques.
DISCUSSION AND CONCLUSIONS: The findings highlight several key areas where the adaptation of methods has had a significant impact on medical practice. Adapting surgical techniques to minimize invasiveness has shortened recovery time, reduced surgical risk, and improved patient outcomes.
CONCLUSION: the adaptation of medical methods plays a decisive role in the continuous development of medicine. By embracing innovation and modifying existing practices to address current challenges, the medical field can significantly improve patient care and treatment outcomes.
Key words: adaptation of medical equipment, medical education, diagnostic methods, treatment protocols, patient management, medical innovation.
Tibbiyot sohasi doimiy еvоlyutsiyа bilan tavsiflanadi, bu ilmiy bilimlar va tеxnologiyalarning rivojlanishi bilan bog'liq. Tеxnikalarning moslashuvi bu doimiy rivojlanishga hissa qo'shgan asosiy omildir. Bu jarayon mavjud usullar va amaliyotlarni ularning samaradorligini oshirish, yangi topilmalarni birlashtirish va paydo bo'layotgan sog'liqni saqlash muammolariga javob bеrish uchun o'zgartirishni o'z ichiga oladi. Ushbu maqola tibbiyot tеxnikasini rivojlantirishda moslashuvning roli va uning tibbiyot sohasining umumiy taraqqiyotiga ta'sirini o'rganadi.[1]
Tibbiyotda adaptatsiyaning ahamiyati. Tarixiy nuqtai nazar. Tarix davomida tеxnikalarni moslashtirish tibbiyot fanining rivojlanishida muhim rol o'ynagan. Masalan:
- Gippokrat amaliyoti: Gippokrat tomonidan ishlab chiqilgan antik tibbiyot tеxnikasi doimiy ravishda еmpirik kuzatishlar va natijalar asosida moslashtirilib, zamonaviy tibbiy amaliyotlar uchun asos solingan.
- Jarrohlik yutuqlari: XIX asrda Jozеf Listеr tomonidan antisеptik usullarni ishlab chiqish jarrohlik amaliyotini o'zgartirgan asosiy moslashuvni ifodalovchi jarrohlik o'lim darajasini sеzilarli darajada kamaytirdi.
Zamonaviy yutuqlar. Zamonaviy tibbiyotda tеxnikani moslashtirish bir nеcha sabablarga ko'ra hal qiluvchi ahamiyatga еga:
- Yangi bilimlarni birlashtirish: Tibbiy tadqiqotlar kasallik mеxanizmlari va davolash usullariga oid yangi tushunchalarni ochib bеradi, tеxnikani moslashtirish tibbiy amaliyotning dolzarb va samarali bo'lishini ta'minlaydi.[2]
For citation: Gulruhan J. Ulugbekova. (2024) The role of methods adaptation in the development of medicine, Inter education & global study, (6), pp. 266-271. (In Uzbek).
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal HayHHO-TeopeTMnecKMM u MeToguinecKHM «ypHan Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
- Texnologik integratsiya: tasvirlash tizimlari va minimal invaziv jarrohlik asboblari kabi yangi texnologiyalarni integratsiyalashuvi bemorlarga yaxshi xizmat ko'rsatish uchun ushbu yutuqlardan foydalanish uchun mavjud usullarni moslashtirishni talab qiladi.
- Sog'liqni saqlash muammolariga javob berish: yangi yuqumli kasalliklar va surunkali kasalliklarning ortib borishi kabi paydo bo'layotgan sog'liq muammolari ushbu muammolarni samarali hal qilish uchun tibbiy usullarni moslashtirishni talab qiladi.
Tibbiy texnikada moslashishning asosiy yo'nalishlari
Diagnostika usullari. Diagnostika usullarining moslashuvi kasalliklarni erta va to'g'ri aniqlash va tashxislash qobiliyatini inqilob qildi. Asosiy misollarga quyidagilar kiradi:
- Tasvirlash texnologiyalari: rentgen nurlaridan MRI va KT skanerlari kabi ilg'or tasvirlash usullariga evolyutsiya diagnostika imkoniyatlarini sezilarli darajada yaxshilagan va ichki tuzilmalarni batafsil vizualizatsiya qilish imkonini beradi.
- Genetika testi: Genetik ketma-ketlik texnologiyalarining moslashuvi irsiy kasalliklar diagnostikasini va individual bemorlarning genetik profiliga moslashtirilgan tibbiy yondashuvlarni osonlashtirdi.
Davolash protokollari. Davolash usullarini moslashtirish bemorning natijalarini yaxshilash va an'anaviy yondashuvlarning cheklovlarini bartaraf etish uchun juda muhimdir. Bunga misollar kiradi:
- Minimal invaziv jarrohlik: laparoskopik va robot yordamida jarrohlik usullarini ishlab chiqish va moslashtirish jarrohlik jarohatlarini minimallashtirdi va tiklanish vaqtlarini qisqartirdi.[3]
- Maqsadli terapiya: Kasallik mexanizmlarini tushunishdagi yutuqlar sog'lom to'qimalarni saqlagan holda saraton hujayralariga hujum qiladigan maqsadli saraton terapiyasi kabi davolash protokollarini moslashtirishga olib keldi.
Bemorni boshqarish. Bemorlarni boshqarish usullarini moslashtirish bemorning ehtiyojlarini yaxshiroq qondirish va parvarish sifatini yaxshilash uchun yondashuvlarni o'zgartirishni o'z ichiga oladi. Asosiy moslashuvlarga quyidagilar kiradi:
- Surunkali kasalliklarni boshqarish: Qandli diabet va yurak kasalliklari kabi surunkali kasalliklarni boshqarish strategiyalarini moslashtirish yangi dori-darmonlarni, turmush tarziga aralashuvni va bemorlarni o'qitish dasturlarini o'z ichiga oladi.
- Teletibbiyot: teletibbiyot usullarining integratsiyasi sog'liqni saqlash xizmatlaridan foydalanish imkoniyatini kengaytirdi, ayniqsa, uzoq yoki xizmat ko'rsatilmagan hududlarda va bemorlarni boshqarish amaliyotini raqamli davrga moslashtirdi.
Tibbiy texnikani moslashtirish bo'yicha amaliy tadqiqotlar
Yurak-qon tomir jarrohligi. Yurak-qon tomir jarrohligida texnikalarni moslashtirish bemorning natijalarini sezilarli darajada yaxshilashga olib keldi.[4] Muhim o'zgarishlarga quyidagilar kiradi:
- Koronar arteriyani aylanib o'tish (CABG): Yillar davomida CABG texnikasining moslashuvi, shu jumladan arterial greftlar va nasossiz muolajalarni qo'llash jarrohlik natijalarining muvaffaqiyati va uzoq umr ko'rish darajasini oshirdi.
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Нaучнo-теopетичеcкий и методиче^ий жуpнaл Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
- Transkateter aorta qopqog'ini almashtirish (TAVR): TAVR usullarining moslashuvi aorta qopqog'i stenozi bo'lgan bemorlar uchun an'anaviy ochiq yurak jarrohligi bilan bog'liq xavflarni kamaytiradigan kamroq invaziv variantni taqdim etdi.
Onkologiya. Onkologiya sohasida davolash usullarini moslashtirish saraton kasalligini davolashda muhim ahamiyatga ega. Bunga misollar kiradi: radiatsiya terapiyasi: Intensiv modulyatsiyalangan radiatsiya terapiyasi (IMRT) va stereotaktik radiojarrohlik kabi radiatsiya terapiyasi usullarini moslashtirish saraton kasalligini davolashning aniqligi va samaradorligini oshirdi. Immunoterapiya: Tananing immunitet tizimini saratonga qarshi kurashish uchun ishlatadigan immunoterapiya usullarini moslashtirish turli xil saraton turlarini, jumladan melanoma va o'pka saratonini davolashda yutuqlarga olib keldi.[5]
Tibbiyot texnikasini moslashtirishdagi muammolar o'zgarishlarga qarshilik. Tibbiy texnikani moslashtirishdagi asosiy muammolardan biri bu sog'liqni saqlash xodimlari o'rtasidagi o'zgarishlarga qarshilik ko'rsatishdir. Ushbu qarshilik quyidagilardan kelib chiqishi mumkin: o'rnatilgan amaliyotlar bilan qulaylik: shifokorlar o'rnatilgan ish oqimlari va amaliyotlarini o'zgartirishni talab qiladigan yangi texnikani qo'llashni istamasligi mumkin. Ta'lim va ta'lim: Yangi texnikaga moslashish ko'pincha qo'shimcha ta'lim va ta'limni talab qiladi, bu band bo'lgan sog'liqni saqlash mutaxassislari uchun to'siq bo'lishi mumkin. Resurs cheklovlari. Tibbiy texnikani moslashtirish cheklangan resurslar bilan ham cheklanishi mumkin, jumladan: moliyaviy xarajatlar: Yangi asbob-uskunalar va texnologiyalar, shuningdek, o'quv dasturlari narxi ayrim sog'liqni saqlash muassasalari uchun katta bo'lishi mumkin. Texnologiyaga kirish: eng yangi tibbiy texnologiyalar va texnikalardan foydalanishni ta'minlash, ayniqsa, resurslar cheklangan sharoitlarda qiyin bo'lishi mumkin.[6]
Tibbiy texnikani moslashtirishga ko'maklashish strategiyalari. Innovatsiyalar madaniyatini yuksaltirish. Innovatsiyalar va moslashuvchanlikni rag'batlantiradigan madaniyatni yaratish tibbiy texnikani muvaffaqiyatli moslashtirish uchun juda muhimdir. Strategiyalarga quyidagilar kiradi: uzluksiz ta'limni rag'batlantirish: sog'liqni saqlash sohasi mutaxassislariga umrbod ta'lim olish va so'nggi yutuqlardan xabardor bo'lish imkoniyatini berish; hamkorlikni rivojlantirish: tibbiyot texnikasini moslashtirishda bilim va ilg'or tajribalarni almashish uchun tadqiqotchilar, o'qituvchilar va klinisyenlar o'rtasida hamkorlikni rivojlantirish.
Ta'lim va resurslarga sarmoya kiritish. Zarur manbalar va o'quv dasturlariga sarmoya kiritish tibbiy texnikani moslashtirishni osonlashtirish uchun juda muhimdir.[7] Asosiy tashabbuslarga quyidagilar kiradi: tadqiqot va ishlanmalarni moliyalashtirish: yangi texnika va texnologiyalarni o'rganish uchun tadqiqot va ishlanmalar uchun resurslarni ajratish; texnologiyadan foydalanish: Sog'liqni saqlash muassasalarining eng yangi tibbiy texnologiyalar va ulardan samarali foydalanish uchun zarur bo'lgan o'quv mashg'ulotlariga ega bo'lishini ta'minlash.
Tibbiyot texnikasini moslashtirish tibbiyotning doimiy rivojlanishining muhim tarkibiy qismidir. Diagnostika usullarini, davolash protokollarini va bemorlarni boshqarish
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
stratеgiyalarini doimiy ravished yangilash va takomillashtirish orqali sog'liqni saqlash xodimlari o'z bеmorlariga еng yaxshi yorCam ko'rsatishlarini ta'minlashlari mumkin.[8] Innovatsiyalar madaniyatini oshirish, rеsurslarga sarmoya kiritish va moslashish bilan bog'liq muammolarni hal qilish tibbiyot fani va amaliyotining doimiy rivojlanishi udiun zarurdir. Yеtakсhi tibbiyot muassasalarining tajribasi shuni ko'rsatadiki, moslashish va innovatsiyalarga sodiqlik sog'liqni saqlash sohasida mukammallikka еrishish uсhun kalit hisoblanadi.
ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES
1. Щербакова И. В. К проблеме профессиональной адаптации студентов-первокурсников медицинского вуза //Бюллетень медицинских интернет-конференций. - Общество с ограниченной ответственностью «Наука и инновации», 2014. - Т. 4. - №. 3. - С. 210-212.
2. Жокина Н. А., Пономаренко Б. Т. Технологии адаптации молодых специалистов в современной медицинской организации //Этносоциум и межнациональная культура. - 2023. - Т. 2. - №. 176. - С. 70-75.
3. Карабинская О. А. и др. Влияние личностных качеств студентов первых курсов на процесс адаптации в медицинском вузе //Байкальский медицинский журнал. -2010. - Т. 98. - №. 7. - С. 71-74.
4. Гафарова Н. В. Роль личностных особенностей в профессиональной и социальной дезадаптации (на примере медицинских работников) : дис. - НВ Гафарова.-Челябинск:[Б. и.], 2012.-24 с, 2012.
5. Шестопалова С. Г. Условия адаптации студентов в образовательном пространстве российского медицинского вуза : дис. - Москва : СГ Шестопалова, 2009.
6. Landy D. Rote adaрtation: traditional с^еге undеr №е ^рас of Wеstеrn mеdiсinе 1 //Ашег^ Ethnologist. - 1974. - Т. 1. - №. 1. - С. 103-127.
7. Ре^е^ А. Р., Irizarry R. А. Evolution in health and mеdiсinе Баск^ aDlloquium: Stadiast^ ерigеnеtiс variation as a driving forсе of dеvеloрmеnt, еvolutionary adaрtation, and disеasе //Рroсееdings of №е National Асadеmy of Sсiеnсеs of №е Unfed St^s of Аmеriсa. - 2009. - Т. 107. - С. 1757-1764.
8. АкЬагаН O'g'li, Satvoldiyеv Fakhriddin. "Рrosресts for proving №е tесhnologiеs of dеvеloрing tegal thinking for sсhoolсhildrеn (on №е еxamр!е of thе ргсмтсе of Namangan)." Сurrеnt rеsеarсh journal of реdagogiсs 4.01 (2023): 94-97.
MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]
H Ulug'bekova Gulruxan Jurayevna, dotsent, [Улугбекова Гулрухан Жураевна, доцент], [Gulruhan J.UlugbekоvaJ associate professor]; manzil: O'zbekistonjAndijon sh. Yu.Otabekov 1-uy [адрес: Узбекистан, город Андижан. Ю.Отабекова 1 корпус], [address: Uzbekistan, Andijan city. Yu.Otabekov 1st building] [email protected]