109Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
SOG'LIQNI SAQLASH TIZIMIDA PSIXOLOGIK XIZMAT
Feruza Sulaymonovna Mamirova
O'zbekiston Milliy universiteti stajyor o'qituvchisi sulaymonovnaferuza@gmail.com
ANNOTATSIYA
Ushbu maqolada sog'liqni saqlash tizimida faoliyat yuritayotgan psixologning vazifalari, maqsadi va ularga qo'yiladigan talablar xaqida so'z yuritilgan. Psixolog bemorga qiyin tashxisdan omon qolishga, kasallik talab qiladigan yangi turmush tarziga moslashishga, kasal yoki nogiron shaxs sifatida yangi odamda o'zini o'zi etarli darajada hurmat qilishni, dunyoga optimistik qarashni shakllantirishga yordam berishi kerakligi xaqida va psixologning asosiy maqsadi bemorning ruhiy va somatik salomatligini saqlash va tiklash xaqida so'z yuritilgan
Kalit so'zlar: stress, tushkunlik, psixoprofilaktika, psixosomatika, ruxiy zo'riqish, psixokorreksiya, psixoterapiya, tibbiy psixolog.
АННОТАЦИЯ
В данной статье говорится об обязанностях, целях и требованиях психолога, работающего в системе здравоохранения. Психолог должен помочь пациенту пережить сложный диагноз, адаптироваться к новому образу жизни, которого требует болезнь, сформировать нового человека как больного или инвалида с достаточной самооценкой, оптимистичным взглядом на мир и основной целью психологом является улучшение психического и соматического здоровья пациента.Хранение и восстановление обсуждаются
Ключевые слова: стресс, депрессия, психопрофилактика, психосоматика, психическое напряжение, психокоррекция, психотерапия, медицинский психолог.
ABSTRACT
This article talks about the duties, goals and requirements of a psychologist working in the healthcare system. The psychologist should help the patient survive a difficult diagnosis, adapt to a new lifestyle that the disease requires, form a new person as a sick or disabled person with sufficient self-esteem, an optimistic view of the world, and the main goal of the psychologist is to improve the patient's mental and somatic health. storage and restoration are discussed
Keywords: stress, depression, psychoprophylaxis, psychosomatics, mental strain, psychocorrection, psychotherapy, medical psychologist.
May 6
807
Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
Bemorlarga malakali to'liq yordam ko'rsatish faqat tibbiy yordam bilan cheklanib qolmaydi. Qiyinchilikni boshdan kechirayotgan odam davolanishning barcha bosqichlarida psixologik yordamga muhtoj.
Sog'liqni saqlash tizimida psixologning vazifalari juda keng va ahamiyatlidir. Psixolog bemorga qiyin tashxisdan omon qolishga, kasallik talab qiladigan yangi turmush tarziga moslashishga, kasal yoki nogiron shaxs sifatida yangi odamda o'zini o'zi etarli darajada hurmat qilishni, dunyoga optimistik qarashni shakllantirishga yordam berishi kerak. Bundan tashqari, psixolog bemorga kasallik davrida paydo bo'lgan shaxsiyatning salbiy xususiyatlarini tuzatishga, gipoxondriya hodisalarini engishga yordam beradi. Psixolog tibbiyot xodimlariga davolanishning turli bosqichlarida va muayyan tibbiy muolajalar paytida yordam berishi mumkin - bemorni murakkab diagnostika tekshiruvlari, operatsiyalari, fizioterapiya muolajalariga psixologik tayyorlaydi, qo'rquv, tushkunlik, tajovuzkorlik va asabiylikni engishga yordam beradi. O'z kasbiy faoliyatida katta psixologik stress, salbiy stress va ruhiy zo'riqishlarni boshdan kechirayotgan tibbiyot xodimlari bilan bevosita ishlashda ham psixologning o'rni katta. Shunday qilib, psixolog psixosomatika, psixogigiena, psixoprofilaktika, patopsixologiya masalalarini hal qilishi mumkin. Shularni inobatga olgan holda barcha sog'liqni saqlash muassasalarida tibbiyot xodimlari va oliy kasbiy ma'lumotga ega mutaxassislarning lavozim nomenklaturasiga tibbiy psixolog lavozimi kiritilsa maqsadga muvofiq bo'lar edi.
Sog'liqni saqlash tizimida psixologik xizmat hozirda endi tashkil etilmoqda, chunki tegishli qonunchilik bazasi ishlab chiqilmagan. Tibbiyot muassasalarida psixologik profil bo'yicha mutaxassislarga ehtiyoj katta bo'lishiga qaramay, xodimlar ro'yxatida tegishli stavkalar mavjud emas, psixologlar uchun ish o'rinlari yaratilmagan. Shu sababli, hozirgi vaqtda psixologlar asosan yirik, yaxshi moliyalashtirilgan sog'liqni saqlash muassasalarida, shuningdek psixiatrik tibbiyot muassasalarida.
Tibbiy muassasadagi psixologning asosiy vazifasi tibbiy xodimlarni g'ayrioddiy vazifalardan ozod qilish, bemorlarni davolash, tibbiy yordam uchun to'g'ridan-to'g'ri vaqtni ko'paytirishdir.
Umumiy poliklinikalarda, bolalar poliklinikalarida, nevropsikiyatrik va narkologik dispanserlarda, shifoxonalarda, shoshilinch tibbiy yordam markazlarida tibbiy-psixologik kabinetlar, shuningdek, tibbiy-psixologik reabilitatsiya bo'yicha maxsus bo'limlar tashkil etilishi maqsadga muvofiq bo'lardi. Hozirgi vaqtda mehribonlik uylari, bolalar sanatoriylari, bolalar poliklinikalari, poliklinikalar, kasalxonalarda pedagogik xodimlar o'rtasida shtat jadva
o'qituvchi-psixolog lavozimi kiritilgan.
Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
Psixologning sog'liqni saqlash sohasidagi faoliyatining asosiy maqsadi bemorning ruhiy va somatik salomatligini saqlash va tiklashdir.
Bemorlarni reabilitatsiya qilish deganda farmakobiologik vositalarni, davolash va terapiyaning psixosotsyal usullarini, ijtimoiy muhitni moslashtirish va tashqi sharoitlarni optimallashtirishni o'z ichiga olgan keng tizim tushuniladi, doimiy surunkali og'riqning oldini olish va kamaytirishga va og'riqni tiklashga qaratilgan o'zaro bog'liqlik. Reabilitatsiya ishlarida ishtirok etuvchi psixolog bemorning shaxsiyatini, buzilishning tuzilishini va kompensatsiya mexanizmini tekshiradi, davolash guruhidagi bemor va oilaning umumiy va munosabatlarini o'rganadi, terapevtik bo'lmagan muhitda psixologik omillarni baholaydi. Psixiatr va psixoterapevt, davolovchi shifokor terapiya olib boradi, atrof-muhitga va zaruriy davolanishga ta'sir qilish imkoniyatini beradi, tibbiy, moslashuv, psixoterapevtik va psixo-tuzatish ishlarini amalga oshirishda bevosita ishtirok etadi. Tibbiy psixolog psixo-nevrologik dispanserda, nevrozlar va psixosomatik kasalliklar klinikasida, narkologiyada va umumiy somatik sog'liqni saqlash muassasalarida bemorlarni psixokorreksiya va reabilitatsiya qilish vazifalarini bir xil darajada muvaffaqiyatli bajarishi mumkin. Tibbiy psixologning asosiy ish shakllari individual va guruhli psixokorreksiya va psixoterapiya hisoblanadi.
Hozirgi vaqtda integrativ psixologiya va psixoterapiya va somatik tibbiyot tobora ortib bormoqda. Bu erda ta'sir qilish ob'ekti birinchi navbatda psixosomatik kasalliklardir. Bularning barchasi gipertoniya, ishemik kasallik, yallig'lanish kasalliklari, dermatit, bronxial astma. Psixoterapiya va psixokorrektsiya usullari yordamida birgalikda va psixopatologik kasalliklarni - tashvish, asteniya, depressiya, gipoxondriya, shuningdek, neyrovegetativ va neyrosomatik funktsional-dinamik buzilishlarni (yurak-qon tomir, nafas olish, oshqozon-ichak va boshqa tizimlar) davolash mumkin. Psixosomatik bemorlar bilan shaxsga yo'naltirilgan guruh psixoterapiyasining samaradorligi qayd etilgan.
Psixoterapevtik ta'sir ham onkologik bemorlar uchun juda zarur. Maxsus adabiyotlarda onkologik klinikada guruh ishi tajribasi tasvirlangan. Bemorlar va oilalar uchun qo'llab-quvvatlash guruhi, erta psixoterapevtik yordam saraton kasalligiga psixologik va psixopatologik reaktsiyalarni jiddiy va qo'llab-quvvatlanmaydigan tuzatish xavfini sezilarli darajada kamaytirishi mumkin.
Onkologiya klinikasidagi tibbiy psixologning yana bir muhim vazifasi saraton kasalligi bilan og'rigan bemorlar bilan ishlashda yuzaga keladigan salbiy hissiy holatni (stress, tashvish, tashvish) tuzatish uchun xodimlar - shifokorlar, hamshiralar bilan ishlashdir.
Xulosa o'rnida sifatida shuni ta'kidlash kerakki, ikkinchi guruh bemorlarida somatik klinikada bemorni kompleks davolash
May 6
809
Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
y
tizimiga psixokorrektsiya va psixoterapiyani kiritish shaxsiyatga yo'naltirilgan va simptomatik psixoterapiya o'rtasidagi to'g'ri muvozanatga ega bo'ladi.
Mamlakatimizda sog'liqni saqlash tizimini, ayniqsa keyingi yillarda zamonaviy talablar asosida tashkil etish, tibbiy xizmat ko'rsatish madaniyatini sifat jihatdan yangi pog'onaga ko'tarish, aholi salomatligi, jumladan, ruhiy salomatligini muhofaza qilishni yaxshilash bo'yicha keng qamrovli chora-tadbirlar amalga oshirilayotgani quvonarli xolat.
Tibbiyot muassasalarida psixologik profil bo'yicha mutaxassislarga ehtiyoj katta bo'lishiga qaramay, xodimlar ro'yxatida tegishli stavkalar mavjud emas, psixologlar uchun ish o'rinlari yaratilmagan agar yaratilsa maqsadga muvofiq b'lar edi.
Respublikamizning turli hududlarida joylashgan tibbiyt muassasalarida shu qatori respublikamizning chekka-chekka hududlarida joylashgan barcha tibbiyot muassasalarida psixolog xizmatini tashkil qilish lozim.
REFERENCES
1. Блейхер В.М., Боков С.Н. О психологическом образовании врачей // Психологический журнал. 1997. Т. 18. № 3. С. 173-175.
2. Завьялов А.В., Плотников В.В. О путях вовлечения психологии в практическую медицину // Психологический журнал. 1996. Т. 17, N° 4. С. 126-133.
3. Динисова Т.Н. о роботе медицинского психолога в учреждениях здравоохранения: Методические рекомендации. - СПб, 2014. -28 с. http://spbpo.ru/info.php?ID=1_5_21
4. Sulaymonovna, M. F. . (2023). Psychological Features of Formation of Professional-Ecological Culture in Students of Higher Educational Institutions. Journal of Intellectual Property and Human Rights, 2(1), 5-8. Retrieved from http://journals.academiczone.net/index.php/jiphr/article/view/521
5. Mamirova Feruza Sulaymonovna (2023). STUDY AND SIGNIFICANCE OF YOUTH DEPENDENCE ON SOCIAL NETWORKS. Talqin va tadqiqotlar ilmiy-uslubiy jurnali, 1 (17), 205-212.
6. Бекмиров, Т. Р. (2021). Формирование эмоциональная устойчивость личности. Интернаука, (1-2), 26-27.
7. Bekmirov, T. R. (2020). Psychological features of adaptation and integration of children with developmental disabilities. Pedagogy and psychology in the modern world: theoretical and practical research, 125-129.
8. Бекмиров, Т. Р. (2022). ПОНЯТИЯ НЕВРОЗА R ПСИХОЛОГИИ И ИХ ИНТЕРПРЕТАЦИЯ. INTEGRATION
Tashkent Medical Academy Integration of Science, Education and Practice in Modern Psychology and Pedagogy: Problems and Solutions
Volume 4 | TMA Conference | 2023 Zamonaviy psixologiya, pedagogikada fan, ta'lim va amaliyot integratsiyasi: muammo va yechimlar
y
SCIENCE, EDUCATION AND PRACTICE. SCIENTIFIC-METHODICAL JOURNAL, 5(3), 90-93.
9. Нарметова, Ю. (2020). Организация психологической помощи в кардиологических заболеваниях. Scienceweb academic papers collection.
10. Нарметова, Ю. (2016). Организация психологической службы у больных с хронической почечной недостаточностю. Scienceweb academic papers collection.
11. Нарметова, Ю. (2019). œFЛЩНИ СА^ЛАШ ТИЗИМИДА ПСИХОЛОГИК ХИЗМАТ ФАОЛИЯТИНИ ТАШКИЛ ЭТИШНИНГ УЗИГА ХОС ХУСУСИЯТЛАРИ.
12. Мелибаева, Р. Н. (2022). КЛИНИК АМАЛИЁТДА КОГНИТИВ ФУНКЦИЯЛАР ВА УЛАРНИНГ БУЗИЛИШЛАРИ ПСИХОДИАГНОСТИКАСИ. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(Special Issue 4-2), 928-932.
13. Мелибаева, Р., & Абдиназарова, И. (2020). Тиббий психодиагностика: муаммо, мулохдза ва ечимлар.
