CC BY
10
I
BADANIA I ROZWÓJ
kpt. mgr Artur Luzara)*
a>Szkota Aspirantow Panstwowej Strazy Pozarnej w Krakowie / The Fire Service College of the State Fire Service in Krakow *Autor korespondencyjny/Corresponding author: aluzar@sapsp.pl
Wykorzystanie mediow spotecznosciowych przez komendy powiatowe, miejskie i wojewodzkie Panstwowej Strazy Pozarnej na przyktadzie serwisu Facebook
The Use of Social Media by the District, Municipal and Regional Headquarters of the State Fire Service on the Example of Facebook
Использование социальных сетей районными, городскими и воеводскими штабами подразделений Государственной противопожарной службы на примере Facebook
ABSTRAKT
Cel: Celem artykulu jest przedstawienie wyniköw badan ilosciowych oraz analizy tresci dotyczqcych obecnosci jednostek organizacyjnych Panstwowej Strazy Pozarnej w mediach spolecznosciowych na przykladzie serwisu Facebook. Rozwöj mediöw (platform) spolecznosciowych w ogölnoswiatowej sieci Internet sprawil, ze sq one uznawane za narz^dzie powszechnie wykorzystywane przez röznego typu organizacje prywatne, administraj publicznq oraz sluzby. Uzywanie tego medium daje duze mozliwosci w procesie przekazywania biezqcych informacji, sprawnego komunikowania si§ ze spolecz-nosciq lokalnq, budowania pozytywnych relacji i kreowania wizerunku organizacji. Media spolecznosciowe (social media) sq takze wykorzystywane przez administraj rzqdowq oraz sluzby ratownicze wielu krajöw w czasie kazdej z czterech faz zarzqdzania kryzysowego (zapobieganie, przygotowanie, reagowanie, odbudowa).
Projekt i metody: W pierwszej cz^sci artykulu dokonano przeglqdu istniejqcej literatury prezentujqcej mozliwosci wykorzystania platform spolecznosciowych, zalety i wady korzystania mediöw spolecznosciowych, a takze klasyfikaj oraz przyklady zastosowania tego typu narz^dzi w poszczegöl-nych fazach zarzqdzania kryzysowego. W drugiej cz^sci przeanalizowano profile komend powiatowych (KP), miejskich (KM) i komend wojewödzkich (KW) Panstwowej Strazy Pozarnej (PSP). Zebrane dane empiryczne zagregowano, poddano analizie statystycznej, a nast^pnie przedstawiono w formie tabelarycznej i wykresowej.
Wyniki: W artykule wskazano, ze na najbardziej popularnej wsröd polskich internautöw platformie Facebook aktywne konta ma jedynie 20% KP i komend miejskich PSP oraz 31% KW PSP. Dodatkowo przeanalizowano popularnosc poszczegölnych profili, regularnosc aktualizacji, kompletnosc danych kon-taktowych i teleadresowych oraz tresci publikowane przez badane podmioty.
Wnioski: Jednostki organizacyjne PSP jedynie w cz^sci wykorzystujq potencjal, jaki mogq dac media spolecznosciowe. Nalezy dqzyc do tego, by jed-nostki te zwi^kszyly swoje zaangazowanie na platformach spolecznosciowych, gdyz - jak pokazala dotychczasowa praktyka - ich wykorzystanie w poszczegölnych fazach zarzqdzania kryzysowego niejednokrotnie przynioslo pozytywny rezultat. Liczba „polubien" poszczegölnych profili na Facebooku powinna byc sukcesywnie zwi^kszana, aby w sytuacji zagrozenia mozna bylo w pelni wykorzystac potencjal tego medium. Stowa kluczowe: media spolecznosciowe, Panstwowa Straz Pozarna, Facebook, zarzqdzanie kryzysowe, ratownictwo Typ artykutu: oryginalny artykul naukowy
Przyjçty: 12.04.2018; Zrecenzowany: 29.06.2018; Zatwierdzony: 05.07.2018; Identyfikator ORCID autora: 0000-0003-2263-1164;
Proszç cytowac: BiTP Vol. 50 Issue 2, 2018, pp. 38-49, doi: 10.12845/bitp.50.2.2018.3; Artykul udostçpniany na licencji CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/).
ABSTRACT
Aim: The aim of the article is to present the results of quantitative research, as well as to analyse the activity of organisational units of the State Fire Service in social media on the example of Facebook. The development of social media (platforms) on the Internet has caused them to be regarded as a tool commonly used by various types of private organisations and public administration bodies, as well as the fire service. The use of this medium offers many opportunities as regards sharing latest news and efficiently communicating with the local community, as well as building positive relationships and developing the organisations' image. Social media are also used by the government administration as well as the emergency services of many countries in the crisis response process, during each of the four phases of crisis management (prevention, preparation, response, reconstruction). Methods: The first part of the article reviews the literature on the uses of social media platforms, their advantages and disadvantages, and the classification and examples of the use of such tools at the respective stages of crisis management. In the second part, the profiles of district (poviat), municipal
and regional headquarters of the State Fire Service are analysed. The collected empirical data were aggregated, subjected to statistical analysis, and then presented in a tabular and graphical form.
Results: The article points out that active accounts on Facebook, the most popular platform among Polish Internet users, are run by only 20% of district/ municipal headquarters and 31% of regional headquarters of the State Fire Service. In addition, the popularity of individual profiles, the regularity of updates, the completeness of contact and address details as well as content published by the surveyed entities were analysed. Conclusions: The organisational units of the State Fire Service only partly use the potential offered by social media. An effort should be made to increase our involvement with social media platforms because, as of date, their use in individual phases of crisis management has often brought about positive results. The number of "likes" of individual profiles on the Facebook platform should be gradually increased, so that in the event of a threat, the potential of this medium can be fully exploited.
Keywords: social media, State Fire Service, Facebook, crisis management, rescue Type of article: original scientific article
Received: 12.04.2018; Reviewed: 29.06.2018; Accepted: 05.07.2018; Author's ORCID ID: 0000-0003-2263-1164;
Please cite as: BiTP Vol. 50 Issue 2, 2018, pp. 38-49, doi: 10.12845/bitp.50.2.2018.3;
This is an open access article under the CC BY-SA 4.0 license (https://creativec0mm0ns.0rg/licenses/by-sa/4.0/).
АННОТАЦИЯ
Цель: Цель статьи - представление результатов количественных исследований и анализа присутствия организационных подразделений Государственной противопожарной службы в социальных сетях на примере Facebook. Развитие социальных сетей (платформ) в глобальной сети Интернет привело к признанию их инструментом, широко используемым различными частными организациями, государственными учреждениями и организациями в сфере управления и услуг. Использование этого средства предоставляет большие возможности в процессе передачи текущей информации, эффективной коммуникации с местным сообществом, создания позитивных отношений и имиджа организации. Социальные медиа (socialmedia) также используются правительственной администрацией и службами спасения многих стран на каждом из четырех этапов кризисного управления (профилактика, подготовка, реагирование, восстановление).
Проект и методы: В первой части статьи рассматривается имеющаяся литература, в которой представлены возможности использования платформ социальных сетей, преимущества и недостатки использования социальных сетей, а также классификация и примеры использования этого типа инструмента на определенных этапах кризисного управления. Во второй части были проанализированы профили районных (РШ), городских (ГШ) и воеводских (ВШ) штабов Государственной противопожарной службы (ГПС). Собранные эмпирические данные были суммированы, подвергнуты статистическому анализу, а затем представлены в форме таблиц и графиков.
Результаты: В статье показано, что на наиболее популярной среди пользователей Интернета социальной платформе Facebook активные профили имеют только 20% РШ и городских штабов Государственной пожарной службы и 31% воеводских штабов ГПС. Кроме того, была проанализирована популярность отдельных профилей, регулярность обновлений, полнота контактных и телефонно-адресных данных, а также контент, опубликованный обследованными субъектами.
Выводы: организационные подразделения ГПС лишь частично используют потенциал, который могут предоставить социальные медиа. Мы должны стремиться к тому, чтобы эти подразделения увеличивали свое участие на социальных платформах, потому что, как показывает предыдущая практика, их использование на определенных этапах кризисного управления часто приводит к положительному результату. Количество «симпатий» отдельных профилей Facebook должно быть постепенно увеличено, чтобы в случае угрозы можно было полностью использовать потенциал этого средства массовой информации.
Ключевые слова: социальные медиа, Государственная противопожарная служба, Facebook, кризисное управление, служба спасения Тип статьи:оригинальная научная статья
Принята: 12.04.2018; Рецензирована: 29.06.2018; Одобрена: 05.07.2018; Идентификатор ORCID автора: 0000-0003-2263-1164;
Просим ссылаться на статью следующим образом: BiTP Vol. 50 Issue 2, 2018, pp. 38/-49, doi: 10.12845/bitp.50.2.2018.3;
Настоящая статья находится в открытом доступе и распространяется в соответствии с лицензией CC BY-SA 4.0 (https://creativecommons.org/
licenses/by-sa/4.0/).
Wprowadzenie
Cechq charakterystycznq panstw, w których wystçpuje wysoki wskaznik rozwoju spotecznego, jest dynamika zmian spowodowana w duzej czçsci przemianami spotecznymi, po-litycznymi, ekonomicznymi i technologicznymi. Zmiany te cat-kowicie zmieniajq otaczajqcq nas rzeczywistosc, a ich zródtem jest gtównie informacja. Slownikjqzyka polskiego PWN definiuje termin „informacja" trojako: jako 1. „to, co powiedziano lub na-pisano o kims lub o czyms, takze zakomunikowanie czegos"; jako 2. „dziat informacyjny urzçdu, instytucji" oraz jako 3. „dane
Introduction
The dynamics of changes, to a large extent caused by social, political, economic and technological transitions, is a characteristic feature of the countries displaying a high social, political, economic and technological development rate. Such changes, which are primarily information-driven, make the reality entirely different. The PWN dictionary of the Polish language defines "information" in three different ways, i.e. as (1) "something that was said or written about somebody or something, or something that was announced"; (2) "an information department of an office or
przetwarzane przez komputer" [1]. W kontekscie omawianego tematu kazda z tych definicji wydaje si? istotna. Informacja jest dzis fundamentalnym zasobem koniecznym do rozwoju oraz funkcjonowania kazdego spoteczenstwa w wielu jego aspektach, w tym w aspekcie gospodarczym, relacji spotecznych, poczucia bezpieczenstwa.
Wielowymiarowy rozwój komputeryzacji oraz powszechna dost?pnosc ogólnoswiatowej sieci Internet dla spoteczenstwa i instytucji publicznych zwi?kszyty potencjat technologii infor-macyjno-komunikacyjnej. Efektem takiej przemiany stato si? wyodr?bnienie spoteczenstwa informacyjnego. Determinuje ona postrzeganie tej rzeczywistosci w sposób naukowy, stwa-rzajqc tym samym potrzeb? na nowe paradygmaty naukowo-ba-dawcze w tym zakresie. Spoteczenstwo informacyjne wymaga zatem gt?bokich zmian w sposobie myslenia na temat swoje-go rozwoju, wykorzystania i funkcjonowania. Nowy model po-strzegania spoteczenstwa sktania do opracowywania wysoko zaawansowanych rozwiqzan informatycznych. Wiele miast, re -gionów czy catych panstw dostrzegto ogromny potencjat w bu -dowie spoteczenstwa informacyjnego i uczynity z tego priory-tet, dostrzegajqc nowe kierunki rozwoju i okazj? do nawiqzania wspótpracy z innymi regionami na skal? globalnq. Obok wielu panstw takze Polska za jeden z celów strategicznych przyj?ta budow? spoteczenstwa informacyjnego. Cz?sciq tego procesu jest wykorzystanie potencjatu technologii informacyjno-komu-nikacyjnej w kontekscie dziatalnosci administracji publicznej oraz udost?pniania ustug publicznych przez Internet. Warun-kiem rozwoju spoteczenstwa informacyjnego jest sprawnie funkcjonujqca administracja elektroniczna (e-administracja) [2].
Szeroko poj?ta informacja poddana analizie, syntezie, a w koncu spozytkowana przez cztowieka jest zródtem kon-strukcji coraz to bardziej wyrafinowanych maszyn oraz coraz znakomitszych technologii. Jednoczesnie stopien rozwoju po-strzegany jako jeden z determinantów dokonywania np. inwe-stycji produkcyjnych, który moze wptywac na wzrost zagrozen (zagrozenia technologiczne, niekorzystny wptyw na srodowisko naturalne itp.). Umozliwia to jednak dobór wtasciwych dla zródta zagrozen srodków determinujqcych potrzeb? opracowywania nowatorskich rozwiqzan w kontekscie systemów zarzqdzania kryzysowego [3].
institution"; and (3) "computer-processed data"[1]. In the context of this topic, each of these definitions appears significant. Nowadays, pieces of information constitute fundamental resources indispensable for the development and functioning of any society in various aspects, including the economic area, social relations and the sense of security.
The multi-dimensional development of computerisation, along with the provision of general access to the Internet to public institutions and societies, have increased the potential of information and communication technologies. These transitions have resulted in the emergence of an information society, giving rise to reality being perceived scientifically, and therefore creating the demand for new scientific and research paradigms in this field. The information society thus calls for profound changes in the way of thinking about its development, use and functioning. Moreover, the new way of looking at the society fosters the development of advanced IT solutions. Nu -merous cities, regions and countries have seen a huge potential in building an information society, and have approached this idea on a priority basis, identifying new development directions and opportunities to establish cooperation with other regions in global terms. Poland is among the countries treating the development of an information society as one of their strategic objectives. That process involves tapping the potential of IT technologies in the context of public administration operations, and rendering public services via the Internet. Notably, efficiently-operating electronic administration (referred to as e-administration) is a prerequisite to the development of an information society [2].
The widely-understood information which is first subjected to analysis and synthesis, and the used by people, forms grounds for creating more and more sophisticated machinery and technologies. At the same time, the development level is perceived as a determinant, inter alia, to production investments which may, in turn, contribute to increased threats (technological threats, adverse environmental impact, and the like). Nonetheless, it enables the selection of methods determining the need to develop innovative solutions, in the context of crisis management systems, adequate for a given source of threats [3].
Zaufanie do mediów spotecznosciowych
Ocena jakosci danej organizacji, zarówno z sektora prywat-nego, jak i publicznego, jest scisle skorelowana z jej reputacjq budowanq dtugo, stopniowo, b?dqcq odzwierciedleniem tego, czym dana organizacja si? zajmuje albo jak zachowujq si? jej przedstawiciele. O reputacji decydujq m.in. opinie ludzi ksztat-towane na podstawie wtasnego doswiadczenia, osobiste relacje z uzytkownikami czy informacje pochodzqce z mediów - w tym z mediów elektronicznych. Wizerunek i postrzeganie organizacji sq jej zewn?trznym wyrazem tozsamosci. Tozsamosc t? na-lezy rozumiec w kontekscie rdzennych i fundamentalne cech charakteryzujqcych t? organizacj?. Komunikacja, zachowania, a takze symbolizm sq podstawowymi formami autoprezentacji
Trust in social media
Quality assessment of a given organisation, operating either in the private or public sector, is strongly correlated with its gradually-built reputation, reflecting its course of activities and behaviour of its representatives. This reputation reflects, inter alia, people's opinions based on their own experience, personal relations with users or information obtained from various media, including electronic. The image and perception of an organisation externally reflect on its identity which should be interpreted in the context of native and fundamental features. Communication, behaviours and symbolism are the underlying forms of auto-presentation, expressing the unique attributes of an organisation. The most significant form of
wyrazajqcymi unikatowe atrybuty organizacji. Najbardziej istot-nq formq autoprezentacji jest to, jak dana organizacja dziata, jakq ma kulturç organizacyjnq, a takze to, jakie regulacje, pro-cesy czy struktury sq dla niej charakterystyczne. Elementy te sq najbardziej wiarygodnym kluczem do ksztattowania reputacji i odczytywania tozsamosci. Kolejnym istotnym elementem jest komunikacja rozumiana dwojako - wqsko bqdz szeroko. Wedtug Balmera i Graya komunikacja pojmowana szeroko zawiera nie tylko informacjç (bez wzglçdu na dobór technik i sposobów ko-munikowania), lecz takze catq dziatalnosc organizacji. To tzw. catosciowa komunikacja, która jest zbiezna z wyobrazeniami spoteczenstwa o danej organizacji i która obejmuje trzy poziomy:
- informacje wynikajqce z osobistego doswiadczenia - majqce najwiçkszy wptyw na ksztattowanie reputacji danej organizacji, mimo ze stanowiqce najmniejszq czçsc informacji docierajqcych do ludzi;
- informacje oparte na opiniach znajomych, przyjaciót, rodziny itp.;
- informacje uzyskane z mediów [4].
Poziomy drugi i trzeci sq wazne takze dlatego, ze jedynie okreslona liczba osób miata mozliwosc pozyskania informacji z doswiadczenia [5].
Zdaniem autora niniejszego artykutu powyzsze poziomy sq istotne w kontekscie dziatalnosci jednostek organizacyjnych Panstwowej Strazy Pozarnej w mediach spotecznosciowych. Internetowe media spotecznosciowe to niezwykle szybko roz-wijajqcy siç kanat komunikacji zarówno pomiçdzy obywatelami, jak i - coraz czçsciej - pomiçdzy obywatelami a instytucjami rzqdowymi i pozarzqdowymi oraz innego typu organizacjami (w tym z firmami komercyjnymi).
Media spotecznosciowe sq efektywnym narzçdziem pozwa -lajqcym nawiqzac relacje pomiçdzy obywatelami a instytucjami panstwowymi - takze tymi, które ustawowo sq odpowiedzialne za zapewnienie bezpieczenstwa [б]. Platformy spotecznosciowe charakteryzujq siç duzymi mozliwosciami komunikacyjny-mi, w tym pozwalajq na obustronnq wymianç mysli i poglqdów na tematy dotyczqce bezpieczenstwa. Odpowiednio funkcjo-nujqcy profil moze byc wykorzystany jako narzçdzie informa-cyjne m.in. w zakresie biezqcych wydarzen, prewencji i profi-laktyki przeciwpozarowej, ale tez jako informacja zwrotna na temat odczuc i opinii obywateli, ich intencji, emocji czy innych istotnych cech. Jest to zwiqzane z budowaniem zaangazowa-nia obywateli i umozliwieniem im wypowiedzenia siç na forum publicznym, co jednoczesnie tqczy siç z promowaniem warto-sci demokratycznych na poziomie lokalnym. Takie otwarcie siç na obywateli zwiçksza przejrzystosc danej organizacji, a takze zachçca tychze obywateli do wspótpracy i wspótuczestnictwa w tworzenieu lokalnego bezpieczenstwa. Najwiçkszq przewa-gq nowych mediów nie jest ich nowoczesnosc sensu stricto, lecz mozliwosc ich modyfikacji i dostosowywania w zaleznosci od okolicznosci i z uwzglçdnieniem biezqcych potrzeb. Dlatego wiçc w opinii autora tego artykutu jednostki organizacyjne Panstwowej Strazy Pozarnej na poziomie komend wojewódz-kich oraz komend nizszego szczebla zasadniczo powinny ko-rzystac z mozliwosci, jakie dajq media spotecznosciowe, gdyz one - w odróznieniu od np. tradycyjnych stron WWW - zwiçk-szajq mozliwosc obustronnej komunikacji.
auto-presentation refers to the modus operandi of an organisation, its organisational culture, as well as regulations, processes and structures that characterise it. These elements form the most reliable key to reputation-building and perception of identity. Communication, interpreted in the narrow or broad sense, is another major element. According to Balmer and Gray, the broadly-understood communication includes not only information (regardless of the choice of techniques and communication methods) but also the entire activity of an organisation. This refers to the so-called full-scope communication, consistent with the prevailing community's views on the organisation, and comprises three levels:
- information resulting from personal experience - having a growing impact on the reputation-building of an organisation, despite corresponding to the smallest portion of information that people receive;
- information based on the opinions shared by friends, relatives, family, etc.;
- information obtained from the media [4].
The second and third levels are particularly important because only a limited number of people have a chance to acquire information based on experience [5].
According to the author of this article, the reference levels are crucial in the context of operations performed by organisa -tional units of the State Fire Service in the domain of social me -dia. Online social media constitute a rapidly-developing channel of communication between citizens and, increasingly often, between citizens and both governmental and non-governmental institutions, as well as other types of organisations (including commercial companies).
Social media can prove effective in establishing relations between citizens and state institutions, including those whose statutory duty is to ensure security [6]. Social networking sites offer exceptional communication opportunities, enabling bilateral exchange of thoughts and views regarding security. A well-functioning profile can be used as a tool to provide information, inter alia, on the current fire events, prevention and prophylaxis, and to gather the feedback and opinions from citizens, including their intentions, emotions or other significant features. This is connected with building citizens' involvement and enabling them to express their opinions publicly, which also entails the dissemination of democratic values at the local level. An organisation, by opening up to citizens, becomes more transparent, which encourages citizens to co -operate and take part in local security building. The biggest advantage of the new media is not their innovative character as perceived sensu stricto, but rather the ability to modify and adjust them to specific circumstances, in view of the current needs. Therefore, according to the author, organisational units of State Fire Service, and - more specifically - regional and lower-level headquarters, should generally use the opportunities offered by social media, considering that, contrary to traditional web pages, they provide increased prospects for bilateral communication.
While using social media to accomplish the organisation's objectives, one or more of the following methods should be used:
Korzystajqc z mediów spotecznosciowych w kontekscie ce-lów, które organizacja zamierza osiqgnqc, nalezy zastosowac jednq lub wi?cej z ponizszych metod:
- push - skupiajqcq si? w wykorzystywaniu profilu dane-go medium spotecznosciowego na rozpowszechnianiu informacji z mozliwosciq interakcji obywateli w postaci informacji zwrotnej,
- pull - skupiajqcq si? na maksymalnym zaangazowaniu obywateli przez sondowanie ich opinii oraz udost?pnia -nie wtasnych tresci,
- interactive mining - w której gtównq rol? odgrywa komu-nikacja (szybka i stata wymiana informacji na polu pu-blicznym) pomi?dzy organizacjq i obywatelem.
Wykorzystanie potencjatu mediów spotecznosciowych w sy-tuacji wystqpienia zagrozenia moze przybierac rózne formy. Wi?k-szosc osób odwiedzajqcych profile internetowe stuzb i instytucji to uzytkownicy prezentujqcy biernq postaw?, tzn. sledzqcy na biezqco pojawiajqce si? informacje, ale niewnoszqcy nic nowego - niezamieszczajqcy dodatkowych informacji na dany temat. Przy-ktadem takiego zachowania obywateli w sytuacji zagrozenia jest ich reakcja w mediach spotecznosciowych po wybuchu, tragicznej w skutkach, paniki na festiwalu muzyki elektronicznej Love Parade w Duisburgu w 2010 roku. Analiza przeprowadzona przez A. Scha -rza pokazata, ze media spotecznosciowe uzywane byty wtedy pa-sywnie [7]. Ich uzytkownicy szukali gtównie aktualnych informacji o sytuacji. Stosunkowo rzadko uzytkownicy wykorzystali platfor-my spotecznosciowe do wymiany informacji czy doswiadczen oraz do aktywnej dyskusji. Zauwazono, ze wi?ksza motywacja do uzycia mediów spotecznosciowych byta spowodowana osobistym nastawieniem do zaistniatej katastrofy. Aktywne uczestniczenie w mediach spotecznosciowych przynosito korzysci indywidual-ne w postaci racjonalizacji stresu oraz poczucia bycia cztonkiem wi?kszej spotecznosci (w tym wypadku narodowej). Aktywnosc w sferze platform spotecznosciowych w Internecie powinna byc postrzegana interdyscyplinarnie, ze szczególnym wykorzystaniem wiedzy z zakresu psychologii spotecznej. Pozwolitoby to na pra-widtowq interpretacj? zjawiska czynnego udziatu w mediach spo -tecznosciowych, a takze konsekwencji takiego post?powania [В].
- push - focusing on the dissemination of information through a social media profile, with the possible interaction with citizens through feedback,
- pull - focusing on the maximum engagement of citizens through opinion polls and content sharing,
- interactive mining - assigning the principal role to communication (fast and uninterrupted information exchange in the public domain) between an organisation and citizens.
In the event of threat, the potential offered by social media can be used in various ways. Most people visiting online profiles of services and institutions take a passive approach, i.e. they monitor published information on an ongoing basis but make no contribution of their own, e.g. by publishing additional information. Such behaviour patterns displayed by citizens in emergency circumstances were exemplified by the reactions appearing in social media after the panic that had spread during the Love Parade in Duisburg in 2010, having fatal consequences. The analysis conducted by A. Scharz revealed that, in that case, social media were used passively [7], with users mainly searching for up-to-date information, being much less inclined to exchange information or experiences, or hold active discussions. It was noted that an increased motivation to use social media resulted from the personal attitude to that tragic event. The active participation in social media brought personal benefits in the form of stress rationalisation and the sense of being part of a bigger (in this case, national) community. Activity in social networking sites should be approached on an interdisciplinary basis, with specific use of expertise in the field of social psychology, which might enable the correct interpretation of the active engagement in social media, and its consequences [8].
Zalety i zastosowanie mediów spotecznosciowych
Niewqtpliwq zaletq mediów spotecznosciowych jest to, ze stuzby lub instytucje odpowiedzialne za bezpieczenstwo mogq w czasie rzeczywistym komunikowac si? z duzq grupq obywateli bez posredników w postaci dziennikarzy i tradycyjnych mediów, jak: prasa, radio czy telewizja. Pozwala to na przekazanie, w wybranej formie i wybranym zakresie, informacji mi?dzy dys-ponentem a obywatelem bez narazania tej informacji na przy-padkowe znieksztatcenia lub celowe manipulacje dziennikarskie. Zdaniem autora wykorzystanie potencjatu mediów spotecznosciowych jest wtasciwie dobranq strategiq w komunikacji kry-zysowej. W 2013 roku, gdy w poblizu Boylston Street, na trasie maratonu bostonskiego, dwóch terrorystów zdetonowato domo-wej produkcji tadunki wybuchowe, media spotecznosciowe spet-nity waznq funkcj? informacyjnq. Jedna czwarta Amerykanów
The advantages and use of social media
An unquestionable advantage of social media is that the services or institutions responsible for security can maintain real-time communication with a large group of citizens, without journalists or traditional media (i.e. press, radio or television) acting as intermediaries. This makes it possible to convey information, in a given form and scope, between the dispatcher and citizens, without the risk of its being accidentally distorted or intentionally manipulated by journalists. According to the author, the exploitation of the social media potential is a well-matched strategy in crisis communication. In 2013, after two terrorists had detonated home-made explosives close to Boylston Street, at the route of the Boston marathon, social media performed an important informative function. Every fourth American obtained information on the rescue activities from
uzyskata informacjç o trwajgcych dziataniach ratowniczych ze zrodet znajdujgcych siç w mediach spotecznosciowych (Facebo -ok i Twitter). Wiadomosc o zatrzymaniu jednego z zamachowcow, ktorg na swoim profilu opublikowata bostonska policja, dotarta do ponad 140 tys. osob w ciggu pierwszych kilku minut. Warto przy tym zwrocic uwagç na kwestiç wzajemnego informowania siç i udzielania sobie wzajemnej pomocy przez zagrozong ludnosc [9].
W 2011 roku, po tragicznym w skutkach tsunami, ktore na-wiedzito Japoniç, 88 tys. osob uznano za zaginione. Japonscy uzytkownicy Facebooka intuicyjnie wykorzystali to medium do informowania swojej rodziny i znajomych o tym, ze sg bezpieczni i nie odniesli obrazen. Aktywnosc ta zostata dostrzezona przez obstugç portalu, co z kolei byto bezposrednig inspiracjg do stwo-rzenia nowej funkcji Safety Check, ktorg uruchamiano podczas kolejnych kilkunastu katastrof czy zamachow terrorystycznych na catym swiecie. Funkcja ta umozliwia takze zweryfikowanie listy osob znajomych przebywajgcych w poblizu terenu, na kto -rym doszto do zdarzenia [10].
Podczas wspomnianego zamachu w Bostonie ponad 200 osob za posrednictwem Internetu wyszto z propozycjg pomocy osobom uwiçzionym na trasie maratonu. Oferowano bezptatne schronienie oraz gorgce napoje i positki.
Kolejnym przyktadem wartym podania jest sytuacja z Mo-nachium, gdzie podczas nocy sylwestrowej na przetomie 2015 i 2016 roku doszto do zamieszek w zwigzku z masowymi incy-dentami molestowania seksualnego kobiet. Kierownictwo mo-nachijskiej policji postanowito wykorzystac Twitter do biezg-cego informowania obywateli, ktorzy spçdzali sylwestra poza domem, o tym, ktorych okolic nalezy unikac, ktore ulice sg za-mkniçte itd. Z komunikatow korzystali tak obywatele, turysci oraz lokalne i zagraniczne media tradycyjne.
To zaledwie kilka przyktadow wykorzystania mediow spotecznosciowych w sytuacji, w ktorej do niebezpiecznego zdarzenia juz doszto. Warto jednak podkreslic, ze mogg byc one doskonatym narzçdziem takze na etapie planowania lub przy-gotowania siç do zagrozenia szczegolnie w kontekscie prowa-dzenia dziatan z zakresu prewencji spotecznej przez stuzby ratownicze. Szczegotowe dane na temat mozliwosci wykorzystania platform spotecznosciowych przedstawiono w tabeli 1.
Tabela 1. Typologia mediow spotecznosciowych Table 1. Typology of social media
Typ mediöw spotecznosciowych/ Type of social media Przyktad/ Example Zastosowanie/Use
Spotecznosc sieciowa/Community Facebook, Myspace, Nasza Klasa/ Facebook, Myspace, Nasza Klasa - koordynowanie poszukiwan oraz dziatan potencjalnych wolontariuszy/ coordinating searches and potential volunteer activities - informowanie, odsytanie do serwisow specjalistycznych/providing information and links to specialised portals
Udost^pnianie, upowszechnianie tresci wideo i dzielenie si§ nimi/ Uploading, disseminating and sharing video contents YouTube, Flickr, Vimeo/YouTube, Flickr, Vimeo - lokalne ostrzezenia w czasie rzeczywistym/providing local real-time warnings - wymiana filmow z miejsca zdarzenia/exchanging videos from the place of incident - identyfikacja osob zaginionych/ identifying missing persons
Wspotpraca, wymiana wiedzy/ Cooperation, exchange of information Wiki, fora internetowe/ Wiki, Internet forums umozliwienie komunikacji pomiçdzy osobami obywatelami i stuzbami/enabling the communication between citizens and services
Blogi i mikroblogi/Blogs and microblogs Twitter, Blogger, Wordpress/ Twitter, Blogger, Wordpress publikowanie informacji i ostrzezen/publishing information and warnings
Zrödto: Wendling C., Radisch J., Jacobzone S., The Use of Social Media in Risk and Crisis Communication, „OECD Working Papers on Public Governance", No. 22, 2013.
Source: Wendling C., Radisch J., Jacobzone S., The Use of Social Media in Risk and Crisis Communication, „OECD Working Papers on Public Governance", No. 22, 2013.
social media (Facebook and Twitter). Information on arresting one of the terrorists, published online by the Boston police, was viewed by over 140,000 people within just a few minutes. At this point, the issues of mutual trust and assistance from the people put at risk are also worth noting [9].
In 2011, following the fatal tsunami that had spread across Japan, 88,000 were declared missing. The Japanese users of Facebook intuitively used that social medium to inform their family and friends that they were safe and had not sustained in -juries. This activity was not left unnoticed by the portal administrators, inspiring them to develop Safety Check, a new function that was subsequently launched during several disasters and terrorist attacks worldwide. It also enabled verifying the list of people staying close to the impact zone [10].
During the aforementioned terrorist attack in Boston, over 200 people, acting via the Internet, expressed their willingness to provide assistance to people trapped at the marathon route. They were offered free shelter, as well as hot drinks and meals.
The events that occurred in Munich during the New Year's Eve in 2015, and - more specifically - the mass incidents of sexual harassment of women, provide another example worth quoting. The Munich police decided to use Twitter to provide ongoing information to citizens involved in outdoor New Year's celebrations about the regions to be avoided, streets that had been closed, etc. Such information reached to both local residents and tourists, as well as to local and international traditional media.
These are but a few examples of the use of social media in the circumstances when a dangerous situation has already occurred. However, it is worth stressing that they can provide an excellent tool also at the stage of planning or preparing for a certain threat, and in particular in the context of conducting social prevention measures by rescue services. More detailed data regarding the possible use of social networking sites are presented in Table 1.
Wykorzystywanie narzçdzi i mozliwosci, jakie dajq media spotecznosciowe, powinno bye zgodne z wczesniej stworzony-mi planami. Opracowana strategia medialna powinna uwzglçd -niae trzy elementy:
- obecnosc w mediach spotecznosciowych - nieobec-nose jest zagrozona prowadzeniem komunikacji przez osoby do tego nieuprawnione (podszywaniem siç pod danq organizacjç);
- jakosc obecnosci - zamieszczane informacje muszq bye aktualne, unikatowe, prospektywne i wysokiej jako-sci, a takze zgodne z celami i strategic catej organizacji;
- wptywowose - ktora jest ksztattowana nie tylko przez liczba „fanow" czy unikatowych odwiedzin, ale takze przez interakcje (szczegolnie komentowanie lub umiesz-czanie swoich tresci) zgodne z tematykq informacji za -mieszczanych przez organizacje, co wptywa na kreowa -nie opinii innych uzytkownikow.
Strategia dziatania w social media powinna bye tworzona dtugofalowo i uwzglçdniaé biezqce cele (szczegolnie w sytu-acjach niestandardowych). W przypadku prowadzenia profili przez jednostki organizacyjne gtowne cele powinny polegae na:
- komunikowaniu - ze szczegolnym uwzglçdnieniem:
- biezqcych wydarzen z zycia komendy;
- posredniczenia w przekazywaniu informacji doty-czqcych lokalnego i ogolnokrajowego bezpieczen-stwa z innych instytucji rz^dowych, takich jak: Rzqdowe Centrum Bezpieczenstwa, Biuro Bezpieczenstwa Narodowego, Lasy Panstwowe, Krajowa Dyrekcja Drog i Autostrad;
- informowania o istotnych decyzjach i komunikatach w czasie wystqpienia zagrozenia;
- kompletnych danych teleadresowych jednostki or-ganizacyjnej PSP;
- edukowaniu, czyli wszelkiego rodzaju kampaniach spo-tecznych i zwiçkszaniu swiadomosci dotyczqcej szero -ko pojçtego bezpieczenstwa.
Raport Digital in 2018 in Western Europe pokazuje, ze w Polsce jest 17 mln aktywnych uzytkownikow mediow spotecznosciowych [11]. Na tej podstawie mozna stwierdzie, ze jest to bardzo dobra przestrzen do prowadzenia wieloaspektowych. tatwa obstuga i uniwersalnose tych mediow oraz szeroki zasiçg pre-zentowanych w nich tresci powinny bye wykorzystywane szcze-golnie w promowaniu kultury bezpieczenstwa oraz informowa-niu spoteczenstwa o istotnych wydarzeniach. W zwiqzku z tym uwidacznia siç potrzeba usystematyzowania wiedzy z zakresu wykorzystania mediow spotecznosciowych przez jednostki organizacyjne PSP.
The use of tools and opportunities offered by social media should be consistent with the previously-developed plans. The media strategy should include the following three elements:
- presence in social media - absence entails the risk of communication's being conducted by unauthorised persons (pretending to act on behalf of an organisation);
- quality of presence - publicised information must be up-to-date, original, prospective and high-quality, as well as consistent with the objectives and strategy of the whole organisation;
- impactfulness - information impact depends not only on the number of followers or views, but also on interactions (including mainly comments and content sharing), conforming to the subject-matter of the information uploaded by the organisation, in order to exert an opinion-making impact on other users.
The social media operational strategy should be long-term and take into account various objectives (especially under extra -ordinary circumstances). The principal objectives related to ma -intaining profiles by organisational units should entail:
- maintaining communication - with specific consideration of:
- the ongoing events involving the headquarters;
- acting as an intermediary body in the provision of information on the local and national security from other governmental institutions, such as the Government Centre for Security, the National Security Bureau, the State Forest Holding, and the General Directorate of Roads and Motorways;
- providing information about major decisions and announcements at the time of emergency;
- providing detailed contact details of an organisational unit of the State Fire Service;
- conducting educational measures, including various social campaigns, and raising the awareness of security issues in a general sense.
The Digital in 2018 in Western Europe report has revealed that the social media in Poland have 17,000,000 active users [11]. It can, therefore, be concluded that they provide an excellent space for multi-faceted activities. The easy operation and universality of such media, coupled with the wide range of presented content, should be used in particular to promote the culture of security and to inform the society on important events. As a result, the need to systematise knowledge on the use of social media by State Fire Service units has be -come obvious.
Badania wtasne
W okresie od 1 grudnia 2017 roku do 15 lutego 2018 roku przeprowadzono badania, ktorych celem gtownym byto doko-nanie wieloaspektowej analizy ilosciowej i jakosciowej profili prowadzonych przez KM/KP/KW PSP w najbardziej popularnym serwisie spotecznosciowym w Polsce, jakim jest Facebook. Aby
Own surveys
Between 1 December 2017 and 15 February 2018 surveys were conducted with the principal aim of carrying out multi-dimensional qualitative and quantitative analyses of the profiles maintained by municipal/district/regional headquarters of the State Fire Service on Facebook, being the most popular social medium
osiqgnqc cel gtówny ,wyodrçbniono cele szczegótowe polega-jqce na zbadaniu:
- liczby KM/KP/KW PSP prowadzqcych aktywne konta spotecznosciowe na Facebooku;
- liczby aktualnych dany teleadresowych na profilach;
- liczby publikowanych postów;
- liczby zamieszczanych tresci;
- liczby uzytkowników Facebooka obserwujqcych profil;
- tematyki dotyczqcej publikowanych tresci.
Próba badawcza sktadata siç z 154 KM/KP PSP (45% wszyst-kich komend tego szczebla stanowiqcych grupç reprezentatyw-nq) oraz wszystkich (16) KW PSP.
Z przeprowadzonych badan wynika, ze zaledwie 20% KM/ KP PSP oraz 31% KW utworzyto profil swojej organizacji na Facebooku (tab. 1), jednakze wnikliwa analiza zamieszczanych i publikowanych tresci pozwala na uznanie czçsci z nich za tzw. profile martwe, a wiçc takie, które nie wykazaty zad-nej aktywnosci w mediach spotecznosciowych co najmniej od miesiqca. Wywnioskowano to z liczby publikowanych postów w ciqgu ostatniego miesiqca. W zwiqzku z powyzszym mozna uznac, ze aktywne profile na Facebooku ma 12% KM/ KP oraz 13% KW.
in Poland. With a view of accomplishing the principal objective, a number of specific objectives were set in order to determine:
- the number of municipal/district/regional headquarters of the State Fire Service maintaining active accounts on Facebook;
- the number of up-to-date contact details on such profiles;
- the number of published posts;
- the number of published contents;
- the number of Facebook profile followers;
- the subject-matter of published contents.
The survey sample comprised 154 municipal/district head -quarters of the State Fire Service (with 45% of all headquarters at this level constituting a representative group) and all the (16) regional headquarters.
The surveys have revealed that as few as 20% of the munici -pal/district headquarters, and 31% of the regional headquarters, have set up Facebook profiles (Tab. 1). However, a thorough anal -ysis of the published content leads to the conclusion that some of them are "dead", i.e. profiles that have not been actively used in social media for at least a month. This conclusion was based on the number of posts published within the preceding month. Given that, it can be inferred that 12% of municipal/district headquarters, and 13% of regional ones, have active Facebook profiles.
r Tak/Yes^^HsU 20% ^^B
Nie/No H
Rycina 1. Posiadanie profili spotecznosciowych na Facebooku przez KM/KP PSP na (n = 154) Figure 1. Facebook profiles of district headquarters of the State Fire Service (n = 154) Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
Tak/Yes 31% ■
n
■ Tak ■ Nie
Rycina 2. Posiadanie profili spotecznosciowych na Facebooku przez KW PSP (n = 16) Figure 2. Facebook profiles of regional headquarters of the State Fire Service (n = 16) Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
Pesymistycznie wyglqda takze kompletnosc danych tele-adresowych. Sposród komend majqcych konta na Facebooku dwie trzecie KM/KP PSP nie udost^pnia kompletnych danych teleadresowych (adres komendy, wskazówki dojazdowe, telefon kontaktowy, godziny otwarcia, e-mail, adres strony WWW, kategoria profilu, np. organizacja rzqdowa) (ryc. 3). Podobnie wyglqda to w przypadku KW PSP (ryc. 4).
The completeness of contact details also appears rather pessimistic. Among the headquarters having their Facebook accounts, two-thirds of municipal/district headquarters of the State Fire Service do not provide complete contact details (i.e. the address, directions, contact phone, opening hours, e-mail address, website address and profile category, e.g. a governmental organisation) (Fig. 3). The situation is similar in the case of regional headquarters (Fig. 4).
r ■aik
Nie/No 68% L J
HTak Nie
Rycina 3. Kompletnosc danych teleadresowych podawanych przez KM/KP PSP majgce profile na Facebooku (n = 31) Figure 3. Completeness of contact details on District Headquarters profiles on Facebook (n = 31) Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
Nie/No ■ 40% Tak/Yes 1
L 60%
Rycina 4. Kompletnosc danych teleadresowych podawanych przez KW PSP majgce profile na Facebooku (n = 5) Figure 4. Completeness of contact details on Regional Headquarters profiles on Facebook (n = 5) Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
Podczas badan mierzono takze liczb? postów publikowa-nych na Facebooku. Nieco ponad jedna trzecia KM/KP PSP udost?pnia tresci 3-4 razy w miesiqcu, co stanowi najwi?ksza grup? wsród badanych podmiotów (z pomini?ciem tzw. profili martwych). Zaledwie 3% KM/KP PSP publikuje teksty blisko raz dziennie (ryc. 5).
The surveys were also used to measure the number of posts published on Facebook. Slightly more than one-third of municipal/district headquarters of the State Fire Service publish contents 3-4 times a month, constituting the largest group among the surveyed units (excluding so-called dead profiles). Only 3% of municipal/district headquarters publish texts nearly once a day (Fig. 5).
Rycina 5. Liczba postów publikowanych na Facebooku przez KM/KP PSP (srednio w ciggu dnia) (n = 31)
Figure 5. Number of posts puSlisSed by District/Regional Headquarters profiles on Facebook (average in one day) (n = 31)
Zródto: Opracowanie wtasne.
Source: Own elaboratio n.
W wyniku analizy aHywnosci KW PSP (n = 5) na Facebooku stwierdzono, ze na 60 % ^toiejui cych kont nie opublikowano zad-nej informacji w ciqgu ostatniego miesiqca, a na 20% opublikowano jeden post. Pozytywnia na tym tle wyróznia siç jedynie Komenda Wojewódzka w Ws rs1Pwie, która osiqgnçta wynik 2,8 postu na dzien.
Zauwazono takze zróznicowane wartosd w pu-
blikowanych informacji. W arzyPodku KM/KP pS |n (rye. a0 po nt miat srednio 499 znaków ze spacjami, a w przypadku KW PSP miat ich- srednio 1719 (n = 2).
Having analysed the regional headquarters' activity on Face-book (n = 5), it was found that no information had been published in the preceding month on 60% of the existing accounts, and one post had been released on 20% of the accounts. The Regional Headquarters in Warsaw, with 2.8 posts published daily, is the only unit which stands out in a positive sense.
Differenc eswerealso found in terms the size of published information. Posts published by municipal/district headquarters (Fig. 6) usually had 499 characters with spaces, whereas regional headquarters' posts had an average of 1,719 characters (n = 2).
ti P
iD n p.
О) ф
ф ^
3P% 30% 2P% 20% 1P% 10% P% 0%
<2P0
2P0-P00
I
P00-7P0
7P0-1000 1000-12P0
>12P0
Orcdnis linzbs znsków przypsdsjqns ns jeden post/ Avaippa numbao of characta! pao fost
Rycina 6. Obszernosc postow publikowanych na Facebooku przez KM/KP PSP, podana w liczbach znakow ze spacjami (n = 19) Figure 6. The size of posts published by District/Regional Headquarters profiles on the Facebook - in the number of characters. (n = 19) Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
Liczba uzytkowniköw, ktörzy zadeklarowalizainteresawa-nie danym profilem KP/KP PSP, klikajqc na „Lubiç to", w ponad potowie przypadköw wynosi 500-1500 osob. Je dynie wdwcich przypadkach (biorqc pod uwagç grupç badawcz^Mcz ba prze-kroczyta 2500 (ryc. 7). Liczba „polubien" profili poszczegölnych KW PSP przedstawia tabela 2.
Zrodto: Opracowanie wtasne. Source: Own elaboration.
Podsumowanie i wnioski
Media spotecznosciowe sq waznym elementem w komuni-kacji i wymianie informacji pomiçdzy obywatelami czy przed-stawicielami danej grupy spotecznej, a takze pomiçdzy admi-nistracjq publicznq i spoteczenstwem. Poszczegölne stuzby ratownicze, w tym Panstwowa Straz Pozarna, ma aktywne konta na platformach spotecznosciowych. Przeprowadzone badania pokazaty, ze jedynie co piqta komenda powiatowa/komenda miejska ma aktywne konto, a wiele jednostek nie udostçpnia kompletnych danych teleadresowych. Jesli chce siç wykorzy-sta potencjat mediöw spotecznosciowych w celu poszerzania swiadomosci obywatelskiej dotyczqcej szeroko rozumianego bezpieczenstwa, a takze w przypadku wystqpienia zagrozenia, niezwykle wazne jest, zeby profile byty prowadzone i uzupetnia -ne regularnie. Zauwazono, ze istnieje scisty zwiqzek pomiçdzy
Thenum berofusers decl aringtheir interest in a municipal/ district headquarters' profile, by clicking "Like," amounted to 500-1,500 i n over EI0% of al l cases. Only in two units (included in thesurvey group) this number exceeded 2,500 (Fig. 7). The number of "Likes" on individual regional headquarters' profiles is shown in Table 2.
Liczba „polubien" profilu/ Number of profile "likes"
1920
733
4207
152
2023
Summary and conclusions
Social media constitute an important element in the commu -nication and information exchange between citizens and repre -sentatives of various social groups, and between public admin -istration and the society. Various rescue services, including the State Fire Service, have active accounts on social networking sites. The conducted surveys have revealed that as few as 20% of district/municipal headquarters have active accounts, and many units do not share complete contact details. With the aim of exploiting the potential of social media to increase citizens' awareness of the widely-understood security issues, and in the event of threat, it appears extremely important to maintain such profiles and publish information regularly. It has been found that there is a close relationship between data completeness, regular publication of new posts and the number of users who have
s
_<u
CL
LO CL (U o
CL "(J )
^
c s
^ u E ) (U ■M
f )
o o (D l u
№ "O
)
(U l b (U O l (U _c
(U -l-> 0
s <U
"O 0 a. ■M 10 T3
35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%
I I I . I .
<aoo aoo-1000 iooi-iaoo iaoi-aooo 2001-2000 >aaoo Licnbv uzytkowniköw/NumZe) of users
Rycina 7. Liczba uzytkownikow, ktorzy „polubili" profil KM/KP PSP (n = 31)
Figure 7. Number of users who "liked" District Headquarters profiles on the Facebook (n = 31)
Zrodto: Opracowanie wtasne.
Source: Own elaboration.
Tabela 2. Liczba uzytkownikow, ktorzy „polubili" profil KW PSP (n = 5)
Table 2. Number of users who "liked" Regional Headquarters profiles on the Facebook (n = 5)
Lp./No. Nazwa instytucji/ Institution name
KW PSP w Gorzowie Wielkopolskim/ Regional Headquarters of the State Fire Service in Gorzow Wielkopolski
KW PSP w todzi/ Regional Headquarters of the State Fire Service in Lodz
KW PSP w Warszawie/ Regional Headquarters of the State Fire Service in Warsaw
KW PSP w Szczecinie/ Regional Headquarters of the State Fire Service in Szczecin
KW PSP w Opolu/ Regional Headquarters of the State Fire Service in Opole
2
3
4
5
kompletnosciq danych, regularnosciq zamieszczania nowych postow a liczbq uzytkownikow, ktorzy „polubili" profil danej ko-mendy. Liczba tych uzytkownikow ma z kolei wptyw na szyb-kosc przeptywu i zasiçg informacji, ktore mogq byc przydatne w sytuacji zagrozenia.
"liked" the headquarters' profiles. In turn, the number of users impacts on both the speed of transfer and the reach of informa -tion that may prove useful in the event of threat.
Literatura/Lierature
[1] Slownik jçzyka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/sjp/informa-cja;2466189.html [dostçp: 26.01.2018].
[2] Ziemba E., Miejsce e-administracji w kreowaniu spoleczenstwa in-formacyjnego - teoria ipraktyka, „Roczniki Kolegium Analiz Ekono-micznych" 2012, 24, 331-349.
[3] Kosowski B., Kotulecki A., Praktyczne aspekty wykorzystania informacji przestrzennej w zarzqdzaniu kryzysowym, „Roczniki Geoma-tyki" 2006, 4(1), 49-56.
[4] Balmer J.M.T., Gray E.R., Corporate IdentityAnd Corporate Communications: Creating Competitive Advantage, „Corporate Communications: An International Journal" 1999, 4(4).
[5] Gtuszek E., Kreowanie reputacjiprzedsiçbiorstwa wmediach spolecz-nosciowych - szanse i zagrozenia, „Zarzgdzanie i Finanse" 2013, 4, 61-76.
[6] Kavanaugh A., Social media use by government: From the routine to the critical, „Government Information Quarterly" 2012, 29, 480-491.
[7] Schwarz A., How publics use social media to respond to blame game in crisis communication: The Love Parade tragedy in Duisburg 2010, „Public Relations Review" 2012, 38(3) 430-437.
[8] Marjak H., Potencjalirola mediowspolecznosciowych wzarzqdzaniu kryzysowym na kolejnych etapach sytuacji kryzysowej [dok. elektr.], „Logistyka" 2014, 5, CD nr 1, 1009-1018.
[9] Pol ko P., Media spolecznosciowe w sluzbie armii - analiza wybra-nych przypadkow, w: Walka informacyjna. Uwarunkowania - incydenty - wyzwania, H. Batorowska (red.), Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Krakow 2016, 222-234.
[10] J. Stojer-Polanska, A. Luzar, Cwierkajqcpopomoc, czyli jakefektyw-nie wykorzystac media spolecznosciowe podczas duzych akcjiratow-niczych, „Rescue Magazine" 2016, 4, 41-46.
[11] Digital in 2018 in Western Europe, https://www.slideshare.net/weare-social/digital-in-2018-in-northern-europe-part-1 -west-86864045 [dostçp: 5.07.2018].
KPT. MGR ARTUR LUZAR - strazak, inzynier bezpieczenstwa cywil-nego. Petni stuzbç na Wydziale Informatyki i tgcznosci Szkoty Aspi-rantow Panstwowej Strazy Pozarnej w Krakowie. Prowadzi zajçcia dydaktyczne w ramach przedmiotu: wsparcie komputerowe dziatan ratowniczych. Naukowo zajmuje siç rolg mediow spotecznosciowych w kontekscie szeroko pojçtego bezpieczenstwa obywateli.
CPT. ARTUR LUZAR, M.SC. - fireman, civil security engineer. He performs service at the Department of Information Technology and Communications of the Fire Service College of the State Fire Service in Krakow, conducting classes in the field of computer-assisted rescue actions. In his scientific work, he focuses on the role of social media in the widely-understood domain of citizens' security.
Mlnlsterstwo Naukl i Szkolnictwa Wyzszego
Stworzenie anglojçzycznych wersji oryginalnych artykutow naukowych wydawanych w kwartalniku „BITP. Bezpieczenstwo i Technika Pozarnicza" - zadanie finansowane w ramach umowy 658/P- DUN/2018 ze srodkow Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyzszego przeznaczonych na dziatalnosc upowszechniaj^c^ naukç.
