Научная статья на тему 'TАSVIRIY SАN’АT VА MUHАNDISLIK GRАFIKАSI TА’LIM YО’NАLISHI TАLАBАLАRINI KREАTIVLIK KОMPETENTLIGINI RIVОJLАNTIRISHNING DIDАKTIK SHАRT-SHАRОITLАRI'

TАSVIRIY SАN’АT VА MUHАNDISLIK GRАFIKАSI TА’LIM YО’NАLISHI TАLАBАLАRINI KREАTIVLIK KОMPETENTLIGINI RIVОJLАNTIRISHNING DIDАKTIK SHАRT-SHАRОITLАRI Текст научной статьи по специальности «Искусствоведение»

CC BY
4
1
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Inter education & global study
Область наук
Ключевые слова
idrоk etish / chizmаchilik / kreаtivlik / did / kо'rish xоtirаsi / interfаоl / fаzоviy tаsаvvur / kuzаtuvchаnlik / metоd / texnоlоgi. / восприятие / рисунок / творчество / вкус / зрительная память / интерактив / пространственное воображение / наблюдение / метод / технолог.

Аннотация научной статьи по искусствоведению, автор научной работы — Sh.Y. Sаttаrоv

kо‘plаb fаnlаr qаtоri tаsviriy sаn’аt vа muhаndislik grаfikаsi tа’lim yunаlishi fаnlаri chizmаchilik fаni hаm jаmiyаt tаrаqqiyоti, insоnlаrning ehtiyоjini qоndirishgа xizmаt qilаdigаn, mаtemаtikа, qurilish, texnikа vа bоshqа sоhаlаr bilаn аlоqаdоr bо‘lgаn zаruriy fаnlаrdаn biridir. Mаtemаtikа аql gimnаstikаsi bо‘lsа, Chizmаchilik insоnning fаzоviy tаsаvvurini о‘stirаdigаn fаn hisоblаnаdi. Chizmаchilikni о‘qitishdа hаm hаm ilg‘оr pedаgоgik texnоlоgiyаlаr vа interаktiv metоdlаrdаn о‘rinli fоydаlаnish bugungi kunning dоlzаrb mаsаlаsidir.qоbiliyаtiаmi о‘stirishdаn ibоrаt. Chunki chizmаchilik tаlаbаning fаzоviy tаsаvvurini о‘stirishdа, uning mustаqil fikrlаsh qоbilаyаti vа lоyihаlаshgа оid kо‘nikmаni egаllаshigа kаttа xizmаt qilаdi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

DIDACTIC CONDITIONS FOR THE DEVELOPMENT OF CREATIVE COMPETENCE OF STUDENTS OF FINE ARTS AND ENGINEERING GRAPHICS

в данной статье среди многих предметов изобразительного искусства и инженерной графики предмет рисования является одним из необходимых предметов, которые служат развитию общества, удовлетворяют потребности людей и связаны с математикой, строительством, технологией и другими предметами. поля. Если математика – это умственная гимнастика, то рисование – наука, развивающая пространственное воображение человека. Правильное использование передовых педагогических технологий и интерактивных методов в обучении рисованию является сегодня актуальной проблемой. Потому что рисование играет большую роль в развитии пространственного воображения школьника, его способности к самостоятельному мышлению и дизайнерских навыков.

Текст научной работы на тему «TАSVIRIY SАN’АT VА MUHАNDISLIK GRАFIKАSI TА’LIM YО’NАLISHI TАLАBАLАRINI KREАTIVLIK KОMPETENTLIGINI RIVОJLАNTIRISHNING DIDАKTIK SHАRT-SHАRОITLАRI»

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Original peper

© Sh.Y. Sattarov1^_

1Termiz davlat universitetuti, Termiz, O'zbekiston

Annotatsiya

KIRISH: ko'plab fanlar qatori tasviriy san'at va muhandislik grafikasi ta'lim yunalishi fanlari chizmachilik fani ham jamiyat taraqqiyoti, insonlarning ehtiyojini qondirishga xizmat qiladigan, matematika, qurilish, texnika va boshqa sohalar bilan aloqador bo'lgan zaruriy fanlardan biridir. Matematika aql gimnastikasi bo'lsa, Chizmachilik insonning fazoviy tasavvurini o'stiradigan fan hisoblanadi.

Chizmachilikni o'qitishda ham ham ilg'or pedagogik texnologiyalar va interaktiv metodlardan o'rinli foydalanish bugungi kunning dolzarb masalasidir.qobiliyatiami o'stirishdan iborat. Chunki chizmachilik talabaning fazoviy tasavvurini o'stirishda, uning mustaqil fikrlash qobilayati va loyihalashga oid ko'nikmani egallashiga katta xizmat qiladi.

MAQSAD: tasviriy san'at va muhandislik grafikasi ta'lim yo'nalishi ta'labalarida interfaol o'qitish metodlari va texnologiyalar asosida o'quvchilarning kreativlik qobilyatlarni takomillashtirish metodikasini ishlab chiqish. Chizmachilik fanini o'qitishda interfaol o'qitish metodlari va texnologiyalardan foydalanib dars o'tish uchun metodik tavsiyalar berib, talabalarning bilim, ko'nikma va malakalrini, kreativlik qobilyatlarni takomillashtirish.

MATERIALLAR VA METODLAR: agar yuqorida nazarda tutilgan maqsad va vazifalar bajarilsa quydagi natijalarga erishish mumkin.

• muammoning nazariy va amaliyotdagi holatini o'rganish va uning tahlili;

• interfaol o'qitish metodlarini chizmachilik mashg'ulotlariga joriy etishning o'ziga xos xususiyatlarini aniqlash;

• tasviriy san'at va muhandislik grafikasi ta'lim yo'nalishi talabalarida mashg'ulotlarida talabalar grafik savodxonligini shakllantirishda interfaol o'qitish metodlaridan foydalanishning metodikasini ishlab chiqish;

• joriy etilgan metod va texnologiyalar vositasida mashg'ulotlarda talabalar grafik savodxonligini shakllantirishga qaratilgan tavsiyalar ishlab chiqish.

MUHOKAMA VA NATIJALAR: chizmachilik fanini o'qitishda o'quvchilarning kreativlik fanlarini ta'minlash masalasiga oid muhokama va dasturlar, o'quvchilarning o'zlarini rivojlantirish, innovatsiyalarni rag' harakat va chizmachilik bo'yicha fikr yuritishlarini belgilashga yo'l qo'ymoqda. Ular o'z fikrlarini ifodalash, maslahatlashish va joriy muammolarga yechimlar orqali o'rganish jarayonlarida ishtirok etish bilan tanishadi. Bu

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

muhokama va sharh ko'rinishda bo'lishi mumkin va o'quvchilarning motivatsiyasi va qiziqtirii oshadi.

XULОSА: o'quvchilar egallashi kerak bo'lgan grafik bilim, ko'nikma va malakalarini hosil qilish va sifat samoradorligini oshirishda boshqa fanlar qatorida «Tasviriy san'at va muhandislik grafikasi» yo'nalishida o'qitilayotgan «Chizmachilik» fanidan interfaol o'qitish metodlari va texnologiyalar asosida o'quvchilarning kreativlik qobilyatlarni takomillashtirish oid metodik ishlanmalar tavsiyalarning o'rni va ahamiyati yuqori.

Kalit so'zlar: idrok etish, chizmachilik, kreativlik, did, ko'rish xotirasi, interfaol, fazoviy tasavvur, kuzatuvchanlik, metod, texnologi.

ДИДАКТИЧЕСКИЕ УСЛОВИЯ РАЗВИТИЯ ТВОРЧЕСКОЙ КОМПЕТЕНТНОСТИ СТУДЕНТОВ ИЗОБРАЗИТЕЛЬНОГО ИСКУССТВА И ИНЖЕНЕРНОЙ ГРАФИКИ

© Ш.Ю. Саттаров1Н

1Термезский государственный университет, Термез, Узбекистан_

Аннотация

ВВЕДЕНИЕ: в данной статье среди многих предметов изобразительного искусства и инженерной графики предмет рисования является одним из необходимых предметов, которые служат развитию общества, удовлетворяют потребности людей и связаны с математикой, строительством, технологией и другими предметами. поля. Если математика - это умственная гимнастика, то рисование - наука, развивающая пространственное воображение человека.

Правильное использование передовых педагогических технологий и интерактивных методов в обучении рисованию является сегодня актуальной проблемой. Потому что рисование играет большую роль в развитии пространственного воображения школьника, его способности к самостоятельному мышлению и дизайнерских навыков.

ЦЕЛЬ: разработать методику совершенствования творческих способностей учащихся на основе интерактивных методов и технологий обучения в области изобразительного искусства и инженерной графики. Предоставление методических рекомендаций для занятий по использованию интерактивных методов и технологий обучения при обучении рисованию, совершенствованию знаний, умений и навыков учащихся, творческих способностей.

МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: при реализации указанных выше целей и задач можно достичь следующих результатов.

• изучение теоретической и практической ситуации проблемы и ее анализ;

Iqtibos uchun: Sattarov Sh.Y. Tasviriy san'at va muhandislik grafikasi ta'lim yo'nalishi talabalarini kreativlik kompetentligini rivojlantirishning didaktik shart-sharoitlari // Inter education & global study. 2024. № 3(1).B. 48-57.

ISSN 2992-9024 (online) 2024, №3 (1)

Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Нaучнo-теoретический и методический журнaл Scientific theoretical and methodical journal

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

• йпределить oсoбеннoсти внедрения интерaктивных метсдсв йбучения Ha зaнятиях рисoвaнием;

• рaзрaбoткa методики испoльзoвaния интерaктивных метсдсв сбучения при фoрмирoвaнии грaфическoй грaмoтнoсти учaщихся нa зaнятиях студентов изoбрaзительнoгo искусствa и инженернйй грaфики;

• рaзрaбoткa рекoмендaций, нaпрaвленных нa фoрмирoвaние грaфическoй грaмoтнoсти учaщихся нa зaнятиях пйсредствам внедряемых методов и технйлйгий.

ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: дискуссии и прoгрaммы no вйпрйсу йбеспечения твйрческих спасабнастей учaщихся при йбучении рисoвaнию пйзвйляют учaщимся рaзвивaться, мoтивирoвaть к иннoвaциям и йпределять, кaк йни думaют o рисoвaнии. Они знaкoмятся с учaстием в прoцессaх йбучения пйсредствйм вырэжения идей, кoнсультaций и решения текущих пре^лем. Этo oбсуждение и кoмментaрии мoгут быть видимыми, a мoтивaция и интерес учaщихся вoзрaстут.

ЗАКЛЮЧЕНИЕ: в целях рaзвития грaфических знaний, нaвыкoв и умений, шторые дoлжны приoбретaть студенты, и п<эвышения их кaчественнoй эффективнoсти, среди других предметов, существуют методические рaзрaбoтки и ре^ен^ии пo сoвершенствoвaнию твoрческих спoсoбнoстей учaщихся нa oснoве интерaктивных методов и технoлoгий oбучения пo предмету. «Рисoвaние» препoдaется пo нaпрaвлению «Изoбрaзительнoе искусствo и инженернaя грaфикa». Bb^D^ местo и знaчимoсть.

Ключевые слова: в(хприятие, рисунoк, твoрчествo, вкус, зрительнaя пaмять, интерaктив, прoстрaнственнoе вooбрaжение, нaблюдение, метoд, технoлoг.

Для цитирования: Сaттaрoв Ш.Ю. Дидaктические услoвия рaзвития твoрческoй кoмпетентнoсти студентoв изoбрaзительнoгo искусствa и инженернoй грaфики. // Inter education & global study. 2024. № 3(1). С. 48-57.

DIDACTIC CONDITIONS FOR THE DEVELOPMENT OF CREATIVE COMPETENCE OF STUDENTS OF FINE ARTS AND ENGINEERING GRAPHICS_

© Shavkat Y. Sattarov1®

1Termez State University, Termez, Uzbekistan_

Annotation

INTRODUCTION: in this article, among many subjects of fine arts and engineering graphics, the subject of drawing is one of the necessary subjects that serve the development of society, satisfy the needs of people and are related to mathematics, construction, technology and other subjects. fields. If mathematics is mental gymnastics, then drawing is a science that develops a person's spatial imagination.

The correct use of advanced pedagogical technologies and interactive methods in teaching drawing is a pressing problem today. Because drawing plays a big role in the

© intereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 3(1)

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

development of a student's spatial imagination, his ability for independent thinking and design skills.

AIM: to develop a methodology for improving students' creative abilities based on interactive teaching methods and technologies in the field of fine arts and engineering graphics. Providing methodological recommendations for classes on the use of interactive teaching methods and technologies when teaching drawing, improving students' knowledge, skills, and creative abilities.

MАTERIАLS АND METHОDS: by implementing the above goals and objectives, the following results can be achieved.

• study of the theoretical and practical situation of the problem and its analysis;

• determine the features of introducing interactive teaching methods in drawing classes;

• development of methods for using interactive teaching methods in the formation of graphic literacy of students in the classes of fine arts and engineering graphics students;

• development of recommendations aimed at developing graphic literacy of students in the classroom through introduced methods and technologies.

DISCUSS^N АND RESULTS: discussions and programs on fostering student creativity while learning to draw allow students to develop, be motivated to innovate, and shape the way they think about drawing. They are introduced to participation in learning processes through the expression of ideas, consultation and solving current problems. This discussion and comments can be made visible and students' motivation and interest will increase.

^NCLUS^N: in order to develop graphic knowledge, skills and abilities that students should acquire, and increase their quality efficiency, among other subjects, there are methodological developments and recommendations for improving the creative abilities of students based on interactive methods and teaching technologies in the subject. "Drawing" is taught in the direction of "Fine Arts and Engineering Graphics". High place and significance.

Key wоrds: perception, drawing, creativity, taste, visual memory, interactive, spatial imagination, observation, method, technologist.

"Ta'lim muassasalarining resurs, kadrlar va axborot bazalari yanada mustahkamlanadi, o'quv-tarbiya jarayoni yangi o'quv-uslubiy majmualar, ilg'or pedagogik texnologiyalar bilan to'liq ta'minlanadi" 6 deb ko'rsatildi. Shundan kelib chiqib, oliy ta'lim tizimida interaktiv metodlar, ilg'or pedagogik va axborot kommunikatsion texnologiyalar keng qo'llanilib kelinmoqda.

For citation: Shavkat Y. Sattarov, (2024) 'Didactic conditions for the development of creative competence of students of fine arts and engineering graphics', Inter education & global study, (3(1)), pp. 48-57. (In Uzbek).

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

ISSN 2992-9024 (online) 2024, №3 (1)

Pedagogik texnologiya - bu o'qituvchi (tarbiyachi)ning o'quvchi (talaba)larga o'qitish vositalari yordamida muayyan sharoitlarda ta'sir ko'rsatishi va bu faoliyat mahsuli sifatida ularda oldindan belgilangan shaxs sifatlarini intensiv shakllantirish jarayonidir. Pedagogik texnologiya - o'quv jarayonini texnologiyalashtirishni butunligicha aniqlovchi tizimli kategoriya.

Modernizatsiya (ing. "modern" - zamonaviy, ilg'or, yangilangan) -obyektning yangi talablar va me'yorlar, texnik ko'rsatmalar, sifat ko'rsatkichlariga mos ravishda yangilanishi demakdir

Ilm-fan, texnika, ishlab chiqarish va texnologiyaning jadal rivojlanishi jamiyat hayotining barcha sohalarida taraqqiyotining yangi istiqbollarini ochib berdi. Insoniyatning davlat va jamiyat qurilishiga doir asriy tajribalari ijtimoiy munosabatlarni yangicha yondashuvlar asosida tartibga solish borasidagi ilg'or yondashuvlarning qaror toptirilishiga olib keldi. Mazkur yondashuvlarning mohiyati so'nggi yillarda umumiy tarzda "modernizatsiyalash" tushunchasi yordamida ifodalanib kelinmoqda.

Zamonaviy sharoitda ta'lim tizimini modernizatsiyalashning ustuvor yo'nalishlari quyidagilar4

Modernizatsiya bilan birga innovatsiya tushunchalari ham ishlatiladi. Lug'aviy jihatdan "innovatsiya" tushunchasi ingliz tilidan tarjima qilinganda "yangilik kiritish" degan ma'noni anglatadi. "Innovatsiya" tushunchasi mazmunan aniq holatni ifodalaydi.5

Innovatsion ta'lim (ingl. "innovation" - yangilik kiritish-ixtiro) -Ta'lim oluvchida yangi g'oya, me'yor, qoidalarni yaratish, o'zga shaxslar

tomonidan yaratilgan ilg'or g'oyalar, me'yor, qoidalarni tabiiy qabul qilishga oid sifatlar, malakalarni shakllantirish imkoniyatini yaratadigan

-elektron axborot ta'lim resurslarini yaratish; -o'qitishning mavjud va yangi texnologik shakllarini o'zaro muvofiqlashtirii -talabalar tomonidan o'quv va mutaxassislik fanlari asoslarining mustaqi o'zlashtirishi uchun qulay pedagogik va texnologik shart-sharoitlarni

vujudga keltirish.

4 NAMuslimov.M.H.Usmonboyeva. "Innovasion ta'lim texnologiyalari va pedagogik kompetentlik" moduli bo'yicha o'quv-metodik majmua. Nizomiy nomidagi TDPU huzuridagi Pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi T., 2016 y,25 b

5 NAMuslimov.M.H.Usmonboyeva. "Innovasion ta'lim texnologiyalari va pedagogik kompetentlik" moduli bo'yicha o'quv-metodik majmua. Nizomiy nomidagi ToshDPU huzuridagi Pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi T., 2016 y,25 b

© intereduglobalstudy.com

2024, ISSUE 3(1)

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Innovatsion ta'lim jarayonida qo'llaniladigan texnologiyalar innovatsion ta'lim texnologiyalari yoki ta'lim innovatsiyalari deb nomlanadi.

Ta'lim innovatsiyalari - ta'lim sohasi yoki o'quv jarayonida mavjud muammoni yangicha yondashuv asosida echish maqsadida qo'llanilib, avvalgidan ancha samarali natijani kafolatlay oladigan shakl, metod va texnologiyalar. Dars mashg'ulotlari innovatsion texnologiyalar, interaktiv o'qitish usullaridan, o'yinli texnologiyalardan keng va samarali foydalangan holda amalga oshirilsa, talabalarda faol va mantiqiy fikrlash qobiliyati, aqliy qobiliyati rivojlanadi.

Interaktiv o'qitish usullarida talabalar o'quv jarayonining markaziy figurasi bo'lib, bunda o'quv jarayoni talabalar extiyojidan kelib chiqqan holda amalga oshiriladi. O'qitish usullarini o'zaro bog'lab mashg'ulot tashkil etilsa talabalar tomonidan uni o'zlashtirish samarali bo'ladi.

Ta'limni kichik guruhlar asosida tashkil etish «ta'lim beruvchi- ta'lim oluvchi» dialogidan voz kechishni va "ta'lim beruvchi- guruh- ta'lim oluvchi" ko'rinishidagi uch tomonlama o'zaro munosabatga o'tishni nazarda tutadi. O'quv guruhi tarkibi buyicha harakatchan kichik guruhlarga bo'linadi va ularning har-biri o'zicha o'quv materialini o'zlashtiradi. O'qituvchi bilan o'quvchilar o'rtasida mustahkam aloqa o'rnatiladi, shaxsiy va bir vaqtning o'zida jamoaviy ruhiy holat kuchayadi.

Umuman olganda kichik guruhlarda ishlash talabalarni yana ham faolroq bo'lishga, guruh uchun mas'uliyatni his qilishga o'rgatadi, kommunikativ qobiliyatlarini rivojlanishiga yordam beradi. Chizmachilik fanini o'qitish jarayonida talabalarni ijodiy fikrlashga, o'zgaruvchan vaziyatlarga o'rgatish, erkin raqobat asosida faoliyatni tashkil etish, hamda ularning amaliy mashg'ulotlarda axborot texnologiyalari, elektron darsliklar, versiyalar va multimedialardan foydalana olishi muhimdir.

Chizmachilik fanini o'qitish samaradorligini oshirishning eng maqbul yo'li -bu mashg'ulotlarni innovatsion pedagogik va axborot texnologiyalari hamda interaktiv metodlar yordamida tashkil etishdir. Interaktiv ta'lim (inglizcha- "interact", rusch- "interaktiv"; "inter" -o'zaro,"akt" - harakat qilmoq) - talabalarning bilim, ko'nikma, malaka va muayyan axloqiy sifatlarni o'zlashtirish yo'lidagi o'zaro harakatini tashkil etishga asoslanuvchi ta'lim.

Interaktiv ta'lim jarayoni ishtirokchilarining bilim, ko'nikma, malaka hamda muayyan axloqiy sifatlarni o'zlashtirish yo'lida birgalikda, o'zaro hamkorlikka asoslangan harakatni tashkil etish layoqatiga egaliklaridir. Mohiyatiga ko'ra interfaollik talabalarning bilim, ko'nikma, malaka va muayyan axloqiy sifatlarni o'zlashtirish yo'lida birgalikda, o'zaro hamkorlikka asoslangan harakatni tashkil etish laeqatiga egaliklarini anglatadi.

Bugungi kunda respublika ta'lim muassasalarida interfaol ta'limni tashkil etishda quyidagi eng ommaviy texnologiyalardan foydalanilmoqda6

6 N.A. Muslimov, M.H.Usmonboyeva. "Innovasion ta'lim texnologiyalari va pedagogik kompetentlik" moduli bo'yicha o'quv-metodik majmua. Nizomiy nomidagi ToshDPU huzuridagi Pedagog kadrlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi T., 2016 y,25 b

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

1. Interaktiv metodlar: "Keys-stadi", "Blits-so'rov", "Modellashtirish", "Ijodiy ish", "Munosabat", "Reja", "Suhbat" va boshqalar.

2. Strategiyalar: "Aqliy hujum", "Bumerang", "Galereya", "Zig-zag", "Zinama-zina", "Muzyorar", "Rotatsiya", "T-jadval", "Yumaloqlangan qor" va hokazolar.

3. Grafik organayzerlar: "Baliq skeleti", "B-B-B", "Konseptual jadval", "Venn diagrammasi", "Insert", "Klasster", "Nima uchun?", "Qanday?" va boshqalar.

An'anaviy ta'limdagi bir tomonlamalik oliy ta'lim tizimidagi faqat ma'ruza mashg'ulotlarida emas, seminar darslarida ham ustuvorlik qiladi. Unga ko'ra, "etkazib beruvchi" rolida endi o'qituvchi emas, balki talaba (talaba) namoyon bo'ladi.

Chizmachilik fanini o'qitishda o'quvchilarning kreativlik qobilyatlarini takomillashtirish.

Detallarni biriktirish har xil usullar bilan amalga oshiriladi. Biriktirish usuliga ko'ra ajraladigan yoki ajralmaydigan birikmalar bo'ladi. Jismlarni bir-biridan ajratishda ular sindirilmasa, buklanmasa, yorilmasa, ya'ni bir-biriga shikast yetmasa, bunday birikma ajratiladigan birikma deyiladi, aks holda ajralmaydigan birikma bo'ladi. Ajraladigan birikma detallari bir-biriga nisbatan harakatlanadigan yoki harakatlanmaydigan bo'lishi mumkin. Shunga qarab birikma qo'zg'ladigan va qo'zg'almas deyiladi.

Hayotda ko'p uchrab turadigan rezbali /boltli, shpilkali, fitingli/ shponkali va shlitsali birikmalar ajraladigan birikmalar turiga kiradi.

Parchinlash, payvandlash, kavsharlash va yelimlash yo'li bilan hosil qilingan birikmalar ajralmaydigan birikmalarga kiradi.

Shajarali klaster

O'yinning maqsadi: O'quvchilarning o'rgangan bilmlarini amalda qo'llay olishlarini sinab ko'rish va bilim salohiyatini oshirishga yordam beradi.

O'yinning shatri: Tutashmalarni turlari haqida chuqrroq o'rganishga yordam beradi. Klasterlash jarayonida o'quvchining fikriga e'tiroz berilmaydi.

1. Aqlingizga nima kelsa shuni yozing.

2. Imlo hatolariga e'tibor bermang.

3. Ajratilgan vaqt tugaguncha yozishni to'xtatmang.

4. Agar fikr kelmay qolsa, chizmasini chizib o'tiring.

Yuqoridagi fikrlarga asoslangan xolda tutashmalar mavzusini o'qitishda interfaol metodlardan foydalanish.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Qani, kim tez chiza oladi

- Detalning yaqqol tasvirlarida tutashmalar chizib ko'rsatilgan hamda yonida tutashma qoidalariga asosan tutashma turlari ko'rsatilgan. Bu o'yin tutashmalarini berilgan vaqt ichida ko'chirib chizishga mo'ljallangan.

(Detalning yaqqol tasvir chizilmaydi. U talabalarga nazariyani amaliyotdagi tadbiqi uchun ko'rsatilgan).

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Maqsad. Talabalarda qo'lning har xil harakat qilish mahoratini oshirish, ko'zning chamalash qobiliyatini takomillashtirish, fazoviy fikrlash, tutashmalarni chizish, bilim va ko'nikmalarini o'stirish.

- Jihozlash. Har bir o'yinchiga ytadigan, lekin uncha murakkab bo'lmagan, detallarning ko'rinishlari tasvirlangan kartochkalar. Uzoroqdan yaxshi ko'rinadigan detal ko'rinishlari va tutashmalar qonun qoidalari tasvirlangan chizma.

Borishi. Talabalarni uch guruga bo'linadi va tutashma ko'rinishlari chizilgan kartochkalar tarqatiladi va ularni qisa vaqt ichida chizish topshiriladi.

Talabalar tutashmalarning ko'chirishga qiynalsa, ularga yordam berish maqsadida tutashmalar qonun qoidalari tasvirlangan chizma ilib qo'yiladi.

O'quvchilarning kreativlik qobiliyatlarini takomillashtirish uchun quyidagi usullar foydali bo'lishi mumkin:

1. Erkinlik berish: O'quvchilarga ularning fikrlarini ifoda qilish, yangi yechimlarni qidirish va o'zlarini boshqarishga erkinlik berilishi kerak. Ular o'zlarining o'ylarini ifodalash, yangiliklarni topish va o'rganishda oz vaqtida ishlashlari uchun ko'rsatilgan erkinliklardan foydalanishlari muhimdir.

2. Mashg'ulotlar va amaliyotlar: Kreativlikni o'rgatishda, amaliy mashg'ulotlar va o'quvchilarni qatnashishga o'zgartirish amaliyotlar juda muhimdir. Bu mashg'ulotlar o'quvchilarning o'zlarini boshqalar bilan baham ko'rish va yangi yechimlarni topishlariga imkon beradi.

3. Boshqaruv va yaratish muhitini: O'quvchilarni yaratish va fikrlashga rag'batlantirish uchun maslahatlar, maqbul muhitlar va yorliqlar taqdim etish kerak. Bunday muhitlar o'quvchilarning kreativliklarini rivojlantirish va ularga ishonch hosil qilishlariga yordam beradi.

4. Kreativlikni qo'llab-quvvatlash: O'quvchilarni ularning fikrlarini qabul qilish, ularni rag'batlantirish va ularni kreativliklarini oshirish uchun qo'llab-quvvatlash muhimdir. Ular o'zlarining yangi yechimlarni mustaqil ravishda qo'llab-quvvatlash uchun o'qutuvchilar tomonidan yorliqlashlari kerak.

5. Murabbiylik va mentorlik: O'quvchilarning kreativlik qobiliyatlarini rivojlantirishda murabbiylik va mentorlikning ro'li juda muhimdir. O'quvchilar o'z fikrlarini o'rganganlarini ifodalash, ularni qo'llab-quvvatlash va ularning kreativliklarini rivojlantirishda ularga yordam berish lozim.

6. Aniq maqsadlar va maqsadlar qo'yish: O'quvchilarga kreativlik bilan bog'liq mashg'ulotlarda aniq maqsadlar va maqsadlar qo'yish juda muhimdir. Ular o'zlarining nima haqida o'ylashlarini, qanday yechimlarni qidirishlarini va qanday natijalarga erishishlarini tushuntiradigan maqsadlar belgilashlari kerak.

O'quvchilarga ularning ishlari to'g'risida ma'lumot berish va ularning fikrlarini qabul qilish juda muhimdir. Bu ularning o'zlarini o'rganganlarini mustaqil ravishda baholashlariga yordam beradi va ularni kreativliklarini rivojlantirish uchun kerakli yo'nalishlarga yo'l qo'ymoqda.

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

Bu usullar o'quvchilarning kreativlik qobiliyatlarini takomillashtirishda yordam beradi va ularning o'zlarini boshqarish, fikrlash va innovatsiyaga rag'batlantirishlariga yordam beradi.

ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES

1. Mirziyoev Sh.M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xapqimiz bilan birga quramiz. -Toshkent, O'zbekiston, 2017. - 488 b.

2. Bahodirovna M. Z. IMPROVING THE METHODOLOGY OF DEVELOPING AESTHETIC CULTURE OF STUDENTS IN FINE ARTS //Academia Repository. - 2024.

- Т. 5. - №. 2. - С. 300-305.

3. Bakhadirovna M. Z. Methodology for the Development of Students' Comets of Aesthetic Culture and Creativity //EUROPEAN JOURNAL OF INNOVATION IN NONFORMAL EDUCATION. - 2024. - Т. 4. - №. 1. - С. 22-26.

4. Bahodirovna M. Z. TASVIRIY SAN'AT MASHG'ULOTLARIDA O 'QUVCHILARNING IJODKORLIK KOMETENSIYASINI RIVOJLANTIRISHDA TRENINGLARDAN FOYDALANISH //FAN JURNALI TA'LIM VA MADANIYAT. - 2024. - Т. 2. - №. 1.

5. Kh K. K. THE ROLE AND SIGNIFICANCE OF THE PORTRAIT GENRE IN AESTHETIC EDUCATION OF V-VIII CLASS STUDENTS OF GENERAL SECONDARY SCHOOLS //American Journal of Pedagogical and Educational Research. - 2024. - Т. 21.

6. Khasanovich K. K. DRAWING A HUMAN SKULL IN A PEN DRAWING (nose, ears, eyes, lips) //Galaxy International Interdisciplinary Research Journal. - 2021. - Т. 9. -№. 11. - С. 121-125.

7. Xolboy X. STAGES OF THE EMERGENCE AND DEVELOPMENT OF THE TYPE OF "PAINTING" OF FINE ART //Universum: технические нaуки. - 2021. - №. 11-5 (92). -С. 102-104.

8. Raxmonqulov X. B., Botirov M. A., Xurramova N. Y. THE ROLE AND THE PRACTICAL IMPORTANCE OF COMPOSUTION DURING COLOUR DESCRIPTION STUDIES (AS AN EXAMPLE OF DESCRINING HUMAN FEATURE) //Экoнoмикa и гоциум. - 2021.

- №. 1-1 (80). - С. 241-244.

9. Bobokulovich R. K. INTRODUCTION TO STUDENTS AND ANALYSIS OF VISUAL MEDIA IN FINE ARTS LESSONS //Academia Repository. - 2024. - Т. 5. - №. 2. - С. 282-287.

10. Bobokulovich R. K. FINE ART AND ITS PLACE IN HUMAN SOCIETY //Academia Repository. - 2024. - Т. 5. - №. 2. - С. 288-293.

11. Raxmonqulov X. B., Bekkeldiyeva M. F. Q. TASVIRIY SAN'AT VA UNING MOHIYATI, TUR VA JANRLARI //Oriental Art and Culture. - 2022. - Т. 3. - №. 2. - С. 540-546.

12. Suvanovich T. O. METHODS OF ORGANIZATION IN FINE ARTS LESSONS BASED ON MODERN PEDAGOGICAL TECHNOLOGIES //American Journal of Pedagogical and Educational Research. - 2024. - Т. 21. - С. 106-110.

NTER EDUCATION & GLOBAL STUDY

13. Uralovich T. F. Conducting classes on fine arts based on information and communication technologies //International Engineering Journal For Research & Development. - 2021. - Т. 6. - С. 3-3.

14. Toshpo'Latov F. U. et al. Bolalarni o 'yin texnologiyalari asosida kasb-hunarga qiziqishlarini shakllantirishda rivojlantiruvchi o 'yinlar //Science and Education. - 2021.

- Т. 2. - №. 4. - С. 487-491.

15. Uralovich T. F. Conducting classes on fine arts based on information and communication technologies International Engineering Journal For Research & Development.-2021 //Т. - Т. 6. - С. 3-3.

16. Urolovich T. F. et al. USE OF PERSPECTIVE POSITION AND METRIC ISSUES IN PRACTICAL DRAWING IN DESCRIPTION OF NUMBER LESSONS //Innovative Society: Problems, Analysis and Development Prospects.-2022.-S. - С. 41-44.

17. Toshpulatov F. U., Norqochkarov R. E. O., Mahmudova K. N. Q. The relationship of folk application art with the science of drawing //Academic research in educational sciences.

- 2021. - Т. 2.

18. Kholbozorovich K. J., Suvonovich T. O. STUDYING THE IMPORTANCE OF DRAWING AS A PRIMARY TOOL //Journal of Integrated Education and Research. - 2023. - Т. 2.

- №. 4. - С. 14-17.

19. Tursunbayevna S. S. THE SUBJECT" FUNDS OF COLOR AND COMPOSITION" IS ONE OF THE IMPORTANT THINGS OF FINE ART EDUCATION //American Journal of Pedagogical and Educational Research. - 2024. - Т. 21. - С. 115-119.

20. Tursunbaevna S. S. METHODOLOGY OF WORKING GYPSUM CUTTING HEAD SAMPLE //International Multidisciplinary Journal for Research & Development. - 2024.

- Т. 11. - №. 01.

21. Kamilova N. D. A. K. K. FEATURES OF TARGETED DESIGN FOR WOMENS CLOTHING //Confrencea. - 2023. - Т. 5. - №. 05. - С. 145-148.

22. Qizi R. S. A., Rakhmatullayeva U. S., Temirov D. X. Creation of methods of making national costume decorative elements //ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal. - 2022. - Т. 12. - №. 5. - С. 1324-1331.

MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]

Sattarov Shavkat Yuldashovich, o'qituvchi [Саттаров Шавкат Юлдашевич, учитель], [Shavkat Y. Sattarov, teacher]; manzil: Узбекистан, 117036, Сурхандарьинская, Жаркурганская, Кумкилак, дом 23 [адреа Узбекистан, 117036, Сурхандарьинская, Термез, Сахват 18 дом], [address: Uzbekistan, 117036, Surkhandarya, Jarqurgan, sandblast 23 houses];

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.