CC BY
37
ml. bryg. mgr inz. Dariusz CZERWIENKO ml. kpt. mgr inz. Slawomir KACZMARZYK
Zaklad Technicznego Wyposazenia Strazy Pozarnej i Technicznych Zabezpieczen Przeciwpozarowych
SAMOCHODY SPECJALNE - DRABINY I PODNOSNIKI,
ROZWOJ KONSTRUKCJI
Streszczenie
W artykule przedstawiono najnowsze rozwi^zania konstrukcyjne obecnie stosowane oraz mozliwosci zastosowania nowych rozwi^zan w budowie drabin i podnosnikow pozarniczych.
Summary
This article contains modern technical solutions and possibilities in construction of hydraulic platforms and turnable ladders for fire service, applied now and provided for applying in future constructions.
Podnosniki i drabiny z uwagi na swoj^. specyficzn^ zabudow? mog^. bye wykorzystywane do dzialan ratowniczo-gasniczych, jako pojazdy samodzielne lub przy wspolpracy z innymi pojazdami ratowniczo-gasniczymi lub specjalnymi. Maj^. szeroki zakres mozliwosci dzialan, glownie ewakuacyjnych, w szczegolnosci sluz^ do:
- ratowania osob z zagrozonych obiektow, pomieszczen, gdy inne drogi ewakuacji zostaj^. odci?te,
- ratowania osob uwi?zionych na wysokosci, gdy nie ma mozliwosci udzielenia pomocy innym sposobem,
- ratowania osob znajduj^cych si? w wykopach, piwnicach, gdy inne sposoby ratowania s^. niemozliwe,
- samo-ratowania strazakow-ratownikow znajduj^cych si? w obiektach. Pojazdy te mog^. bye wykorzystane do dzialan gasniczych poprzez:
- podawanie strumieni gasniczych z wysi?gnika lub kosza przez strazaka,
- podawanie strumieni gasniczych z dzialka umocowanego na stale w koszu. Ratowanie osob poszkodowanych moze odbywae si? poprzez:
- sprowadzenie osob po prz?slach,
- ewakuowanie osób w zamontowanym koszu ratunkowym lub sprawionej windzie
ratowniczej (dotyczy drabin),
- sprawiony r?kaw ratowniczy,
- sprawione linkowe urz^dzenia ratownicze,
- przeprowadzanie osób po sprawionych prz?slach (jako pomost).
Poza ww. dotychczas stosowanymi dzialaniami i mozliwosciami tych pojazdów, mozna je takze wykorzystac do innych celów, co pozwoli na rozszerzenie dzialañ operacyj no-taktycznych.
Obserwuj^c zmiany konstrukcyjne w podnosnikach i drabinach nalezy zauwazyc, ze wi?kszosc z nich dotyczy rozwi^zañ z zakresu wprowadzania nowych systemów elektronicznego sterowania prac^. wysi?gnika i podpór, monitorowania calego procesu pracy, wprowadzania nowoczesnych metod dopasowywania zakresu pola pracy w zaleznosci od obci^zenia kosza i szerokosci rozstawu podpór, stosowania coraz nowoczesniejszych podwozi z duz^. dynamik^. jazdy oraz zwrotnosci^, duzy nacisk polozono na ergonomi? i bezpieczenstwo. Co prawda wszystkie wymienione rozwi^zania konstrukcyjne ulatwiaj^. ratownikom prac?, zwi^kszaj^ bezpieczenstwo, jednak nie rozszerzaj^. w duzym stopniu mozliwosci dzialan operacyjnych tych pojazdów. Aktualnie obowi^zuj^ce wymagania s^. spójne z normami europejskimi i w zaden sposób nie ograniczaj^. rozwi^zañ konstrukcyjnych, które rozszerzylyby mozliwosci operacyjne.
Badaj^c ww. pojazdy daje si? zauwazyc, ze niektórzy producenci sprz?tu przyj?li zasad? spelnienia minimalnych wymogów z punktu widzenia dzialan operacyjnych.
Wymagania dla samochodów z podnosnikiem i drabin^
Ze wzgl?du na brak polskich norm dotycz^cych ww. wyrobów w CNBOP opracowano wymagania i metody badan, w oparciu o które przeprowadzane s^. badania (potrzeby certyfikacji) i na podstawie pozytywnych wyników podnosniki i drabiny dopuszczane s^. do stosowania w PSP. Pierwsze metodyki powstaly w 1994 r.
1. Metodyka badan. Samochód specjalny - drabina samochodowa: CNBOP, 1994.
2. Metodyka badan. Samochód specjalny - podnosnik montazowy: CNBOP, 1994.
Powstaly glównie w oparciu o normy niemieckie serii DIN.
- DIN 14 502 cz?sc 2 Pojazdy pozarnicze. Wymagania ogólne,
- DIN 14 701 cz?sc 1 Pojazdy z wysi?gnikiem. Wymagania,
- DIN 14 701 czçsc 2 Pojazdy z wysiçgnikiem. Drabiny z napçdem mechanicznym,
- DIN 14 701 czçsc 3, Pojazdy z wysiçgnikiem. Kosze ratownicze.
Od roku 1992 trwaly prace nad normami europejskimi dotycz^cymi ww. wyrobôw. W wyniku prac powstaly normy:
1. PN-EN 1777: 2005 (U) Podnosniki hydrauliczne dla strazy pozarnej. Wymagania dotycz^ce bezpieczenstwa i badania,
2. PN-EN 14043: 2006 (U) Samochody pozarnicze specjalne - Automatyczne drabiny mechaniczne. Wymagania dotycz^ce bezpieczenstwa i wykonania oraz metody badania,
3. PN-EN 14044: 2006 (U) Samochody pozarnicze specjalne - Pôlautomatyczne drabiny mechaniczne. Wymagania dotycz^ce bezpieczenstwa i wykonania oraz metody badania.
W wyniku wprowadzenia nowych wymagan oraz metod badawczych znowelizowano wymagania CNBOP. Zwiçkszono nacisk na ergonomiç, bezpieczenstwo pracy, statecznosc oraz wykonanie tych wyrobôw na zgodnosc z norm^ PN-EN 1846 - 2 Samochody pozarnicze, czçsc druga. Wymagania ogôlne. Bezpieczenstwo i parametry. W chwili obecnej wiçkszosc z producentôw krajôw UE na podstawie tzw. „Deklaracji Zgodnosci", zapewnia spelnienie wymagan okreslanych w ww. normach, co nie zawsze ma odzwierciedlenie w wynikach osi^ganych podczas badan w naszym Zakladzie, gdzie sprawdzamy: konstrukcjç, wykonanie, wymiary, masy, naciski, zwrotnosc, dynamikç jazdy, graniczny k^t przechylu bocznego, statecznosc pod obci^zeniem statycznym, statecznosc pod obci^zeniem dynamicznym, wytrzymalosc zespolu podnoszenia, wymagania uzytkowe, dzialanie blokady napçdôw, podpory, pulpity sterownicze, poziomowanie, czas sprawiania, wysokosc i wysiçg boczny, pole pracy oraz dodatkowe wymagania w zaleznosci od konstrukcji. Uwagi i tendencje rozwoju konstrukcji podwozi przedstawiono szczegôlowo w referacie Panôw Surala i Gontarza,. Nalezy zauwazyc jedynie, ze sluszn^. tendencje jest wprowadzanie niskopodwoziowych pojazdôw o mozliwie niewielkim rozstawie osi. Uzyskuje siç przez to niewielk^. wysokosc i duz^. zwrotnosc pojazdu, co nie jest bez znaczenia przy poruszaniu siç w terenie miejskich o w^skiej i zwartej zabudowie. Po raz pierwszy rozwi^zanie takie wprowadzono przed 20 laty (fot. nr 1).
Drabina niskopodwoziowa.
Dodatkowo zmniejszenie parametru „srednicy zawracania" uzyskuje si? poprzez zastosowanie podwozi z tylnq, osi^ skr^tn^ tzw. HZL.
Uklad hydrauliczny
Zarowno w podnosnikach jak i drabinach glownym ukladem nap?dowym jest uklad hydrauliczny. Systemy hydrauliczne zasilane s^ za pomoc^ pompy hydraulicznej nap?dzanej z przystawki dodatkowego odbioru mocy. Wymagania stawiane tym ukladom glownie skupiaj^ si? na warunkach bezpiecznego dopasowania calego ukladu i poszczegolnych jego elementow, stosowania podzespolow o zwi?kszonym wspolczynniku bezpieczenstwa, stosowaniu w ukladzie systemow odpowietrzania, zabezpieczen przed przegrzaniem si? oleju, systemow filtracji, mozliwosci podl^czenia w poszczegolne elementy ukladu manometrow.
Rozwoj konstrukcji ukladow hydraulicznych powinien isc w kierunku zmniejszenia obj?tosciowego ukladu, wprowadzaniu systemow powoduj^cych tlumienie drgan, niepoz^danych ruchow, lagodniejszego zmniejszania si? pr?dkosci aktualnie sterowanego ruchu w momencie osi^gni?cia polozen krancowych, a takze podczas zwolnienia przez operatora dr^zka sterowniczego. Skutecznosc, trwalosc oraz osi^ganie ww. zalecen najlepiej realizuj^ pompy hydrauliczne, ktorych wydajnosc uzalezniona jest od stanu pracy podnosnika czy tez drabiny. W tzw. stanie bezruchu powinny pracowac na minimalnym wydatku. W momencie uruchomienia ktoregokolwiek z ruchow zawory steruj^ce, automatycznie podnosz^ cisnienie do z gory ustalonego poziomu oraz zwi?kszaj^ wydatek. Dzi?ki takiemu systemowi zmniejsza si? spadek wydajnosci systemu hydraulicznego spowodowany przegrzaniem jak rowniez obci^zenie i zuzycie systemu nap?dowego, zuzycie paliwa (wydalanie spalin do atmosfery). Strazak - ratownik b?d^c w koszu, b^dz na wysi?gniku najbardziej narazony jest na stres wywolany gwaltownym ruchem, zatrzymaniu, zachwianiu si? wysi?gnika, dodaj^c do tego element wysokosciowy powoduje ograniczon^ zdolnosc wykonywania czynnosci zwi^zanych z dzialaniami gasniczymi lub ewakuacyjnymi.
Podpory
Nast?pnym elementem, w duzym stopniu decyduj^cym o mozliwosciach operacyjnych podnosnika czy drabiny s^ podpory.
Podpory typu H Podpory typu Vario
System Vario umozliwia latwiejsze sprawianie podpor oraz rozstawianie pojazdow w miejscach, gdzie drabin? czy podnosnik z podporami tzw. typu „H" nie daloby si? rozstawie. Zastosowanie tego systemu podpor ulatwia takze poruszanie si? ratownikow w zakresie pracy drabiny czy podnosnika, umozliwia przechodzenie nad podporami. Z drugiej strony producenci pojazdow z podporami typu H zwracaj^ uwag? na mozliwose sprawiania podpor ponad przeszkodami.
Zarowno dla drabin jak i podnosnikow s^ jednakowe wymagania odnosnie pokonywania nierownosci gruntu wzdluzne i poprzeczne do 7o , pokonywanie zagl?bien do 50 mm i progow do 150 mm. W tym zakresie niektorzy producenci ograniczaj^ si? do minimalnego spelnienia ww. warunkow. I tu jasno rysuje si? obraz kierunku rozwoju konstrukcji. Ma to szczegolne znaczenie w warunkach polskich, gdzie drogi do zagrozonych obiektow, wszelkiego rodzaju podjazdy s^ o roznym uksztaltowaniu. Zdarza si?, ze z powodu zbyt duzego pochylenia gruntu w stosunku do mozliwosci urz^dzenia nie jest mozliwe jego sprawienie. Dlatego uwazam, ze konstruktorzy tych urz^dzen za priorytet powinni uznae zwi?kszenie parametrow w tym zakresie. Oczywiscie wazne jest to, czego dokonano ostatnio w konstrukcji podpor, a wi?c stale monitorowanie stanu podparcia, nacisku na podloze, stosowanie podpor gwarantuj^cych pewny i rownomierny kontakt z podlozem, mozliwose jednostronnego sprawiania podpor, dopasowywanie wysi?gu bocznego do szerokosci rozstawu podpor. Jak wiadomo wysi?g boczny a tym samym zakres mozliwosci pracy uzalezniony jest mi?dzy innymi od szerokosci rozstawu podpor. Wymagania w zaden sposob nie ograniczaj^ tego parametru. Nikogo nie trzeba przekonywae jak waznym elementem dzialan ratowniczych jest wysi?g boczny. Cz?sci^ skladow^ czasu sprawiania calego podnosnika czy drabiny
jest czas sprawiania podpor. Wprowadzenie automatycznych systemow poziomowania dodatkowo poprawia ten parametr, a jednoczesnie unikamy mozliwosci nierownego sprawienia pojazdu. Systemy te wyl^czaj^ si? w momencie prawidlowego sprawienia podpor. Rozwi^zania konstrukcyjne bez wprowadzenia automatyki w znaczny sposob wydluza czas, obarczony jest czasami bl?dem wypoziomowania pojazdu.
Wysi^gnik
Nast?pnym elementem jest wysi?gnik, czy to prz?sla w drabinie czy poszczegolne segmenty podnosnika. I tu moim zdaniem jest najwi?ksze pole do popisu dla konstruktorow tych pojazdow, tym bardziej, ze w wymaganiach nie umieszczono ograniczen, a te ktore wyst?puj^ dotycz^ elementow gwarantuj^cych bezpieczne poruszanie si? po nim. W ostatnich latach daje si? zauwazyc w konstrukcji omawianych pojazdow tendencje do l^czenia funkcji podnosnika i drabiny poprzez wprowadzanie charakterystycznych elementow wysi?gnika np. podnosnika do drabiny. Istniej^ na rynku wyroby spelniaj^ce jednoczesnie wymagania PN - EN 1777 (dla podnosnikow) oraz normy PN-EN 14043/14044 (dla drabin). Juz w prawie wszystkich ostatnio produkowanych podnosnikach stosuje si? w konstrukcji drabiny ratownicze b^dz ewakuacyjne, natomiast w niektorych drabinach stosuje si? ostatnie prz?slo skladane przegubowo.
Drabina z „lamanym" prz^slem Podnosnik z drabina ratownicza
Obecnie produkowane podnosniki s^ coraz szybsze (w zakresie czasow sprawiania), coraz zwrotniejsze, z rozszerzonym zakresem mozliwosci dzialan operacyjnych.
W zakresie statecznosci rozwoj konstrukcji powinien isc w kierunku zmniejszania momentu wywracaj^cego poprzez zmniejszanie powierzchni czynnej narazonej na dzialanie wiatru, stosowania materialow lzejszych o nie gorszych wlasciwosciach wytrzymalosciowych od stosowanych obecnie. Pozwoliloby to na zwi?kszenie statecznosci
dla wiçkszych wysiçgôw bocznych, a tym samym zwiçkszenie dopuszczalnego obci^zenia kosza. Mozna by rôwniez pomyslec o nowych uksztaltowaniach wysiçgnika, poszczegôlnych przçsel czy segmentôw wzglçdem siebie, pozwalaj^cych na rozszerzenie mozliwosci operacyjno-taktycznych. Jak juz wspomnialem samo wprowadzenie drabiny z „lamanym" przçslem w znacznym stopniu poszerzylo mozliwosci pojazdu. Dodatkowe rozwi^zania pozwolilyby na wykorzystanie pojazdôw do pracy pod wiaduktami czy mostami.
Juz od dawna w podnosnikach wprowadzono na stale liniç wodn^. prowadzon^ wzdluz poszczegôlnych segmentôw. W tej dziedzinie nalezaloby jedynie pomyslec o szerszym wprowadzaniu przez producentôw tzw. „stalego podl^czenia" (glôwnie nasady wielkosci 75) do podl^czenia zasilania z zewn^trz. Glôwn^ zalet^ tego rozwi^zania jest mozliwosc podawania wody z jednoczesnym wykonywaniem ruchu obrotowego wysiçgnika. W niektôrych obecnie stosowanych liniach podl^czenie to jest ruchome tzn. obraca siç wraz z wysiçgnikiem, co sprawia klopoty podczas akcji z koniecznosci^ wykonywania ruchu obrotowego wysiçgnika z jednoczesnym przemieszczaniem linii zasilaj^cej (wçzy). Oprôcz linii tzw. niskiego cisnienia, nalezaloby w szerszym zakresie wprowadzic liniç wysokiego cisnienia wzdluz segmentôw podnosnika b^dz przçsel drabiny, mialoby to szczegôlne znaczenie dla akcji, do ktôrych glôwnie uzywany jest sprzçt tego rodzaju, czyli tzw. „mieszkaniôwek".
Linie wysokiego cisnienia charakteryzuj siç bardzo malymi przekrojami, wprowadzanie ich nie powodowaloby zbytniego obci^zenia calego ukladu, a tym samym zbytniej utraty statecznosci, mozliwe byloby zastosowanie tego ukladu prowadz^c go rôwnolegle z przewodami prowadzonymi wzdluz przçsel drabiny, b^dz segmentôw podnosnika.
Jesli jestesmy juz przy wysiçgniku, logiczne wydaje siç zastosowanie wzdluz calego wysiçgnika linii hydrauliki silowej zasilanej z ukladu hydraulicznego pojazdu b^dz innych zrôdel zasilania, zakonczonych podl^czeniami do poszczegôlnych urz^dzen takich jak nozyce czy rozpieracze hydrauliczne b^dz inne urz^dzenia tego rodzaju.
Ciekawym rozwi^zaniem konstrukcyjnym jest urz^dzeniem CCS COBRA, sluz^ce miçdzy innymi do rozcinania powierzchni dachowych bez koniecznosci wchodzenia na dach ratownikôw a tym samym zmniejszaj^cym niebezpieczenstwo pracy podczas akcji.
Oczywiscie wiçkszosc z tych rozwi^zan dotyczy podnosnikôw, gdyz konstrukcja przçsel drabiny nie pozwala na prowadzenie zbyt duzej ilosci instalacji zasilaj^cej do kosza.
S^. to wiçc rozwi^zania czçsciowo juz stosowane, istnieje jednak mozliwosc rozszerzenia ich funkcji. Na pewno konstruktorzy poddadz^ w w^tpliwosc stosowania tego rodzaju rozwi^zania, poniewaz wymaga to stosowania ukladôw hydraulicznych o rôznych cisnieniach roboczych pracy, ale w dobie obecnego stanu rozwoju hydrauliki silowej, stosowanie rôznego rodzaju elementôw hydrauliki silowej, nie byloby z tym wiçkszego problemu.
W drabinach i podnosnikach mozna by powrôcic do starego rozwi^zania z drabin tzw. „WINDY". Zastosowanie jej ma szczegôlne znaczenie przy ewakuacji ludnosci z wysokosci. Obecnie wymagania nie ograniczaj^ funkcji pracy podnosnika czy drabiny, co mialo wczesniej miejsce. Mozna wiçc powrôcic do rozwi^zan, gdzie drabina czy tez podnosnik sluzyc bçdzie jako dzwig. Wystarczy jedynie dopuszczenie UDT.
Myslç, ze zbyt rzadko drabiny czy podnosniki stosowane s^. w akcjach ratownictwa wodnego. Wynika to prawdopodobnie z troski o dosyc kosztowny sprzçt. W dobie l^czenia systemôw ratowniczych, przy niewielkim wysilku konstruktorôw tego typu pojazdôw, mozna by w sposôb znacz^cy rozszerzyc ich mozliwosci. Drabina czy podnosnik môglby byc wykorzystany na niewielkich akwenach wodnych (z jakimi glôwnie mamy do czynienia w obszarach miejskich) jako pomost ewakuacyjny dla zagrozonych osôb latem, a takze zim^. na zmrozonych powierzchniach wodnych. Problem przy tego typu akcjach tkwi glôwnie w mozliwosci utraty statecznosci pojazdu przy przechodzeniu po przçslach, gdyz wysiçgnik nie jest podparty.
Uklady sterownia
Nastçpnym omawianym przeze mnie ukladem bçd^. systemy elektronicznego sterowania oraz monitorowania prac^. wysiçgnika. W tym zakresie notuje siç najwiçkszy postçp w konstrukcji drabin czy podnosnikôw. Stosuje siç systemy elektronicznego sterowania prac^. podpôr z ci^glq, kontrol^. stanu podparcia, sterowania wysiçgnikiem, monitorowania calego procesu sprawiania podpôr i samego wysiçgnika. Operator ma caly czas wgl^d w parametry odnosnie wysokosci podnoszenia, k^ta pochylenia, obci^zenia kosza. W chwili obecnej stosuje siç interaktywne systemy sterowania, gdzie uklad elektroniczny automatycznie dobiera pole pracy w zaleznosci od szerokosci rozstawu podpôr, czy tez obci^zenia kosza. Ponadto w niektôrych drabinach wprowadzono tzw. zdalne serwisowanie poprzez zdaln^ informacjç serwisow^, gdzie jakiekolwiek usterki
czy awarie systemöw nie potrzebujq, do diagnostyki ingerencji i wyjazdöw grup serwisowych. Systemy same lokalizuj^ rodzaj i miejsce usterek.
Kosz (pomost roboczy)
Wymagania odnosnie kosza ograniczaj^ si? do wymagan zwi^zanych z konstrukj kosza, wymiarami, zapotrzebowaniu na powierzchni? czynn^ dla ratowniköw, a w zakresie wyposazenia, stawiane s^ minimalne wymogi, tzn.: kosz powinien byc wyposazony w wiatromierz z mozliwosci^ odczytu siiy wiatru przy glöwnym stanowisku obslugi, w mocowanie noszy oraz podl^czenie do dzialka wodno-pianowego. Wszystkie wczesniej omawiane przeze mnie propozycje mog^ byc realizowane poprzez zamontowanie w koszu odpowiednich podl^czen czy tez wyprowadzen do podl^czenia poszczegölnych urz^dzen.
Dzialko, linia szybkiego natarcia
Nalezy tez wspomniec o nie stosowanych dotychczas w Polsce wielofunkcyjnych pojazdach podnosz^cych z ukladem wodno-pianowym . Takie rozwi^zanie stosowane jest juz od kilku lat na Zachodzie Europy i w krajach azjatyckich. Moim zdaniem, podobnie jak autoröw artykulöw opisuj^cych ww. pojazdy w czasopismie Brandschutz,
Deutsche Feuerwehr-Zeitung (marzec 2GG4) panów Ewerta i Thornsa, wprowadzenie takich pojazdów jak Multitalent oraz Multistar bylo rewoluj w podejsciu do rozwoju konstrukcji tego typu samochodów. W kazdym z tych pojazdów zmontowano uklad wodno-pianowy z autopomp^. A 16/8, zbiornikiem wody o pojemnosci okolo 2GGG dm oraz wyposazeniem dla sredniego samochodu ratowniczo-gasniczego (wg normy DIN 1453G czçsc 2G). Pojazdy te zarówno spelniaj^. wymagania ww. normy jak i normy DIN 147G1 czçsc 2 dotycz^c^. drabin. W obu przypadkach mozliwa jest jednoczesna praca wysiçgnika oraz ukladu wodno-pianowego. Pojazdy te mog^. byc takze wykorzystane jako dzwigi do podnoszenia obci^zeñ nawet do 1GGG kg do k^ta podniesienia 4G o. Wysokosc podnoszenia tych pojazdów to okolo 2G m. W konstrukcji zastosowano kosz RK 27G (dla trzech osób).
Drabina typu „Multitalent" Podnosnik typu „Multistar"
Ciekawym tez rozwi^zaniem wydajç siç zastosowanie do dzialan ratowniczo-gasniczych wysi^gników zamontowanych na przyczepach. Szczególne zastosowanie maj^ one w miejscach trudnodostçpnych. Niewielkie wymiary, mozliwosc sterowania za pomoc^ róznych zródel zasilania (np. 23G/4GGV), mozliwosc podawania strumieni gasniczych z kosza, niewielki koszt w stosunku do wysi^gników zamontowanych na podwoziach samochodowych oraz inne mozliwosci tego typu urz^dzenia, gwarantuj^. skuteczne dzialanie. Nie jest to wyrób, który dotychczas stosowany jest na szerok^ skalç. W dobie deficytu ilosciowego strazaków w jednostkach PSP wydaje siç ciekawe wprowadzenie takiego rozwi^zania na szersz^. skalç.
Wprowadzenie nowych rozwi^zan wi^ze siç z kosztami, duzym wysilkiem konstruktorów i producentów opisywanych pojazdów. Ale uwazam, ze nalezaloby wprowadzae nie tylko rozwi^zania zwi^zane z rozwojem mysli elektronicznej, ale takze rozwi^zania zwiçkszaj^ce mozliwosci operacyjno-taktyczne podczas prowadzonych dzialan i jednoczesnie zwiçkszaj^ce bezpieczenstwo i ergonomiç.
Rozwój konstrukcji oraz oczekiwania w stosunku do tych wyrobów powinny plyn^e od uzytkowników. Warto rozwazye mozliwose przeprowadzenia ankiety do uzytkowników tych urz^dzen oraz sluzb operacyjnych, z zapytaniem o oczekiwania odnosnie rozwi^zan konstrukcyjnych, wprowadzania nowych urz^dzen rozszerzaj^cych ich funkcjonowanie. Jako uzytkownicy tego typu wyrobów mamy prawo z^dae od producentów rozwi^zan przez nas wymaganych. Na pewno pojazdy takie, jak podnosniki czy drabiny posiadajq, jeszcze wiele nie odkrytych mozliwosci.
Odbiory
Waznym elementem gwarantuj^cym poprawne dzialanie ww. urz^dzen w jednostkach ratowniczo-gasniczych jest prawidlowy ich odbiór techniczny ww. urz^dzen. Sprawdzenie w niewielkim zakresie pozwala na wyeliminowaniu wielu wad wykonawczych na etapie odbioru. Ponizej podano skróconq, wersjç protokólu odbioru techniczno-jakosciowego.
1. Numer podwozia/silnika:....................................................................
2. Kompletnose dokumentacji:................................................................
3. Sprawdzenie wyposazenie na zgodnose ze specyfikaj:...................
4. Próba 12 cykli:....................................................................................
5. Sprawdzenie dzialania pulpitów sterowniczych:................................
6. Praca awaryjna:...................................................................................
Literatura
1. DIN 14 5G2 czçsc 2 Pojazdy pozarnicze. Wymagania ogólne,
2. DIN 14 7G1 czçsc 1 Pojazdy z wysiçgnikiem. Wymagania,
3. DIN 14 7G1 czçsc 2 Pojazdy z wysiçgnikiem. Drabiny z napçdem mechanicznym,
4. DIN 14 7G1 czçsc 3, Pojazdy z wysiçgnikiem. Kosze ratownicze.
5. PN-EN 1777: 2GG5 (U) Podnosniki hydrauliczne dla strazy pozarnej. Wymagania dotycz^ce bezpieczenstwa i badania,
6. PN-EN 14G43: 2GG6 (U) Samochody pozarnicze specjalne - Automatyczne drabiny mechaniczne. Wymagania dotycz^ce bezpieczenstwa i wykonania oraz metody badania,
7. PN-EN 1777: 2GG5 (U) Samochody pozarnicze specjalne - Pólautomatyczne drabiny mechaniczne. Wymagania dotycz3.ce bezpieczenstwa i wykonania oraz metody badania,
8. Brandschutz, Deutsche Feuerwehr-Zeitung (marzec 2GG4) Ewert, Thorns.
