Научная статья на тему 'Research of durability of the lateral frame of the freight carriage cart by method of eventual elements'

Research of durability of the lateral frame of the freight carriage cart by method of eventual elements Текст научной статьи по специальности «Механика и машиностроение»

CC BY
43
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Аннотация научной статьи по механике и машиностроению, автор научной работы — Duzelbayev S.T., Alushayeva G.G., Pyshnoy V.J.

В статье рассматривается исс ледование напряженно-деформированное состояние боковой рамы тележки грузового вагона.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «Research of durability of the lateral frame of the freight carriage cart by method of eventual elements»

инструмента, повышения качества обрабатываемой поверхности, снижения температуры и удельной нагрузки на режущие кромки в зоне резания.

СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ

1 Родин П.Р. Основы проектирования режущих инструментов. - Киев: Вш. 1986. - 455 с.

2 Сахаров Г.Н., Арбузов О.Б., Боровой Ю.Л., Гречишников В.А., Киселев А.С. Металлорежущие инструменты. - М.: Машиностроение, 1989. - 327 с.

3 Семенченко И.И., Матюшин В.М., Сахаров Г.Н. Проектирование металлорежущих инструментов. - М.: Машиностроение, 1963. - 952 с.

Павлодарский государственный университет им. С. Торайгырова, г.Павлодар. Материал поступил в редакцию 27.02.2012.

Н.С. ДУДАК

КАйРАУ ТЭС1Л1 ЖЭНЕ ¥ШЫ ЖОК 9ТК1НШ1 ЖОЦЕЫШ АСПАП

N.S. DUDAK

METHOD OF TURNING AND PASSING PEAKLESS LATHE TOOL

Туйшдеме

Мацалада ушы жоц вmкiншi жоцгыш аспап конструкция усынылган, ал денетц сыртцы жагын айналдыру, жоцгыз ушыныц жоцтыгынан жаца тэсш бвлшегт вцдеу ушт цолданылган.

Resume

The paper presents the design ofthe passing peakless lathe toolfor processing of external surfaces of rotation solids, conical surfaces, and similar details in a new way in absence of the tool's top blade.

ЭОЖ 629.4

с.т. ДУЗЕЛБАЕВ, Г.Г. АЛУШАЕВА, Ю.В. ПЫШНОЙ ЖУК вагоны АРБАОЫ1НЫЩ БУЙ1Р РАМАОЫНЫЦ БЕР1КТ1Г1Н А^ЫРГЫ ЭЛЕМЕНТТЕР ЭД101МЕН ЗЕРТТЕУ

«АумаFымыздын ау^ымын жэне экономикамыздыц шиюзаттьщ баFдарын ескерсек, Каза^станда жYк тасымалынын непзп кeлемi темiржол

26

ap^brnbi жYзеге a^ip^a^m бoлaды. Кeлiктiн ocbi тYpiнiн aлдындa тypFaн cтpaтегияльщ мiндеттеpдi icке acbipy Yшiн бacымдьщтap pетiнде мынaлapды aтay кеpек:

— X^bi^ap^bi^ кeлiк жене cayдa бaйлaныcтapын, coндaй-aк Tpara-aзия мaгиcтpaлi бoйыншa тpaнзиттiк жYк тacкынын кaмтaмacыз ететiн негiзгi темipжoл бaFыттapын жaнapтy;

— Дтетык cтaнцияcын дaмытy мен Дтетык — АктoFaй yчacкеciн ^^отуды aяктaп, oнын eткiзiм кдбшетш жылынa 10 млн. тoннa жYк тa-cымaлынa дейiн жеткiзy...» деп, Kaзaкcтaн Реcпyбликacынын пpезидентi Н. Э. Haзapбaев 1997 жыл 11 кaзaндaFы pеcпyбликa х^^ым «Kaзaкcтaн

— 2030» Жoлдayындa aтaп eттi.

Оcы «Kaзaкcтaн-2030» cтpaтегияcын жYзеге acыpyдa ен aлFaш 2001 жылдын мaycым aйындa A^cy бекетiн (Пaвлoдap oблыcы) Кoнечнaя (Дегелен) бекетiмен жaлFacтыpy бoлды. 184 шaкыpымFa жеткен «A^cy

- Кoнечнaя» жoлы 2,5 жылдa тypFызылды. Бул жoл Kaзaкcтaннын; СoлтYcтiгiн ШыFыcымен жaлFacтыpды.

Екiншi жoл СoлтYcтiк Kaзaкcтaнды Бaтыcпен жaлFaды. Хpoмтay -Aлтынcapин (Kocтaнaй oблыcы) жoл бeлiгiнiн Kypbrnbicbrn 2003 жылдын 18 кaзaнындa aяктaды. Мaгиcтpaльдiк жoл yзындыFы 402,5 км, cтaнцияльщ жoл yзындыFы 40,22 км кypaды.

Yшiншi, Эcкемендi Шap (ТYpкiciб) бекетiмен жaлFacтыpFaн жoл Kypbrnbicbi pеcей шекapacын ею pет eтyден apылтты. Себебi, еpтеpекте ШыFыc K;aзaкcтaнды жaлFaйтын жoлдap pеcейдщ Лoкoть бекетi ap^brnbi eтетiн, яFни кypaмдap KppFaн (Эcкемен) - Лoкoть - Семей бaFдapымен жYpетiн. 2008 жылдын 9 кaзaнындa Шap - времен cтaнциялapын жaлFaйтын жoл ^ypbrnbicbi aяктaлды. YзындыFы 153 км непзп темipжoл пoлoтнacы жене 14 км-ден apra^ бекеттiк жoл c^Ern^i.

oнжылдьщ - жaнa э^там^^ы^ epлеy - Kaзaкcтaннын жaнa мумкшдiктеpi» anbi cтpaтегия нгпзшде Хaльщapaльщ кeлiк делiздеpi caлынaды. Бipiншi, KppFac - Жетген бекеимен жaлFaйды. YзындыFы 298,4 шaкыpымFa жететiн бул жoл бeлiгi К^таймен жaлFaйтын дуние жYзiнде екiншi жoл бoлмaк. Бул жaFдaйдa KЫггaйдaн R^^oiffi^iE; oErYcrk e^pr^pi жене Ор^лы^ Азиянын елдеpi apacындaFы жoл ^шы^тыга шaмaмен 500 шaкыpымFa кыcкapмaк. Жoлдын; пaйдaлaнyFa беpiлyi 2012 жылFa жccпapлaнyдa.

Екшш^ взен - ТYpкiменcтaн елiнiц шекapacымен жaлFaйтын жoл бoлмaк. Беpiлген бeлiктiн; узындь^ы 146 шaкыpым. Жoл кoлдaныcкa 2012 жылы беpiледi деп жocпapлaнyдa.

Kaзaкcтaн Реcпyбликacынын; экoнoмикaльщ дaмyынын; 6acbrn меcелеci Пpезидент Н.Э. Haзapбaев кeтеpген - Кeлiктiк мaшинa жacay c^acbi.

27

Осы сала бойынша Трансмашходинг жэне Alstom (Франция) технологияльщ базасында ресейлiк жэне францияльщ жинактаушылармен электртасымалдаушылар курастырылуда. Сонымен катар Еюбастуз стан-циясында жартылай вагондарды eндiру колFа алынды.

Темiржол келжтж машина жасау саласы елiмiз Yшiн жаца сала. Сондыктан да машиналар мен оныц элементтерiнiц жумыс жасау кабшеттшн зерттеу областында жаца мэселелердi кeтередi. Буйымдардыц конкуренттiк кабiлеттiк жеткттн аныктаушы, олардыц берiктiлiгiн, сенiмдiлiгiн жэне узак тYрактылыFын жоFарлату, курылымныц «каушт жерлерш» накты аныктаумен байланысты. Бержт курылымды жобалау Yшiн кец колданыстаFы, заманаЙFы, ете тиiмдi акырFы элементтер эдiсiн колдану.

ЖYк вагондарын пайдалану барысында вагон арбасыныц бYЙiр ра-масында сызаттар пайда болып, арты жол апаттарына экеледi (1-сурет).

^азакстан темiр жолы компаниясы бойынша жYк вагондарыныц бYЙiр рамаларыныц кирауы женшде статистикалык санак жок, ал ресей бойынша 2001 - 2001 жж. санак 2-суретте келиршген.

Сонымен, жYк вагон арбасыныц элемент - бYЙiрлiк раманыц кернеуль деформациялы кYЙiн зерттеу мэселесi кeтерiлдi.

АкырFы элементтер эд^ (АЭЭ) жаца буйымдарды дайындау

и и и и и и 1 /—

шыFындарын айтарлыктай азайтуFа жаFдай жасайды, eйткенi кымбат туратын сынактардыц кeлемiн азайтуFа немесе мYлдем колданбауFа мYмкiндiк бередi. Сонымен катар, АЭЭ ^мепмен курылымдардыц эртYрлi нускаларыныц сипаттамаларын кыска мерзiм аралыFында баFалауFа жэне тиiмдiсiн iрiктеуге болады.

1- сурет

28

3 1ЛЫ I h. Ж1E ■ JI h ■ IHpj«l Л F^U 1j| 1 Pfcji I 11 I1 i

2-сурет

Есептеу Yшiн ЦНИИ Х3 О типтi вагон арбасыньщ бYЙiрлiк рамасынын 4 нускалы курылымы карастырылды. Курылым материалы 977-88 МЕСТ бойынша Сталь 25Л (3-сурет).

Катты денелi модельдi тYрFызу Yшiн Siemens NX программасыныц CAD-пакетi пайдаланылды. Геоматриялык модельдеу эдiсi колданылды. Эдютщ мэнiсi моделдiц геометриялык шектерiн сипаттау, элементтердщ размерлерiн жэне кажеттi формаларын бакылау шараларын таFайындау. АкырFы катты денелi элемент ретiнде тетраэдра алынды (4-сурет), eйткенi ic жYзiнде накты курылым Yш eлшемдi кещстжтеп шомбал дене. Оны екi eлшемдi тYPДе кескшдеу мYмкiн емес.

3- сурет

Есептеу тш жазыктыкта жататын статикалык жYктемелермен жYргiзiлдi: Р1 = 47600 Н; Р2 = 95200 Н; Р3 = 47600 Н; Р/2 = 166500 Н. Сертмдшж теэриясынын статикалык кещстж еcебiн модельдеу Siemens NX программасынын CAD-пакетiнде жYргiзiлдi (4-сурет).

29

4-сурет

АЭ-торында тек сызыкты кещстжтж тетраэдралы элементтер алын-ды. Бул элементтердщ тeбелерiнде терт тYЙiннен. Бул сиякты кескiн YЙлесiмi элементтiн кeлемiнде орын ауыстырудын сызыктык eзгеруiн камтамасыз етедь Олай болса, орын ауыстырудан координаттар бойын-ша алынатын туындылардын сызыктык комбинациясы - деформация, элемент шшде туракты шама. Кернеулердщ де маFынасы туракты.

Раманын катты денелi моделi турFызFанда раманы узынды^ы 7 мм бо-латын тетраэдралык тормен 336416 элементке бeлiндi. ТордаFы тYЙiндер саны 104565 болды.

БYЙiрлiк раманын 3, а, 6-суреттершде кeрсетiлген аймактарынын кернеульдеформациялы кYЙi зерттелдi.

Siemens NX программасынын САЕ-пакетiнде койылFан есеп шешiлiп, карастырылFан аймактардаFы кернеулердiн, орын ауыстырулардын жэне деформациялардын сандык нэтижелерi графиктiк, кестелж жэне диаграммалык тYPДе алынды.

5-суретте есептеу моделiнiн элементтерiндегi жэне тYЙiндерiндегi кернеулердщ таралуын кeрсететiн диаграмма кeрсетiлген.

5-сурет

3-суретте кeрсетiлген 1...7 аймактардаFы сэйкес элементтер мен тYЙiндердегi кереулердщ мэндерi 6-суретте келтiрiлген.

30

6-сурет

31

Есептеу нэтижес (5, 6-суреттер) арбанын бYЙiр рамасыныц технологиялык тесiкпен технологиялык ойык тещрегшде Yлкен кернеулердiц шоFырлануын керсетедi, яFни курылымнын «каушт жерлерш» накты аныктайды.

Сонымен жук вагон арбасынын бутрлж рамасынын берштшгш, сешмдМгш арттыру ушш аталмыш аймактардын катандыган жоFарлату кажет.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 ГОСТ Р 53077-2008 (ЕН 13749:2005) Рельсовый транспорт. Правила проектирования и испытаний конструкции рамы тележки.

2 Данилов Ю., Артамоноа И. Практическое использование NX. - М.: ДМК Пресс, 2011. - 332 с.

3 ДYзелбаев С.Т, Омарбекова Э.С. Есептеу механикасы. Окулык жоFары кэсiптiк мамандар дайындайтын техникалык оку орындарынын

32

студенттерше арналFан. - Алматы: ^Р ЖоFары оку орындарыныц кауымдасть^ы. - ЖШС РПБК «Дэу1р», 2011. - 312 б.

4 Зенкевич О. Метод конечных элементов в технике. - М: Наука, 1975. - 541 с.

5 Расчет вагонов на прочость. Вершинский С.В. и др. Изд. 2-е/Под ред. Л.А. Шадура. - М.: Машиностроение, 1971. - 432 с.

Евразийский национальный университет им. Л.Н. Гумилева, г.Астана;

Главный конструктор бюро конструирования и машиностроения, КЖД, г. Астана. Материал поступил в редакцию 27.02.2012.

С.Т. ДУЗЕЛЬБАЕВ, В.Ю. ПЫШНОЙ, Г.Г. АЛУШАЕВА

ИССЛЕДОВАНИЕ ПРОЧНОСТИ БОКОВОЙ РАМЫ ТЕЛЕГИ ГРУЗОВОГО ВАГОНА МЕТОДОМ КОНЕЧНЫХ ЭЛЕМЕНТОВ

S.T. DUZELBAYEV, V.J. PYSHNOY, G.G. ALUSHAYEVA

RESEARCH OF DURABILITY OF THE LATERAL FRAME OF THE FREIGHT CARRIAGE CART BY METHOD OF EVENTUAL ELEMENTS

Туйшдеме

В статье рассматривается исследование напряженно-деформированное состояние боковой рамы тележки грузового вагона.

Resume

In the article the research of the tensely-deformed state ofthe lateral frame of the freight carriage light cart is examined.

УДК 621.771.002.51

г.м. ЖАНАБАЕВА, Р.И. СЕРЖАНОВ, A.B. БОГОМОЛОВ

стойкость оправок прошивного стана

В 2008 году в Павлодаре в присутствии Президента Республики Казахстан Нурсултана Абишевича Назарбаева был запущен новый завод по производству бесшовных труб нефтяного сортамента ПФ ТОО "KSP Steel".

Технология производства труб предусматривает прошивку круглой заготовки для получения полой гильзы. При этом внутренняя полость гильзы формирует технологический инструмент - прошивная оправка.

33

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.