CC BY
1PR KAMPANIYASÍNÍN MAQSETLI AUDITORIYA MENEN
ISLESIW USILLARI
Esengeldieva Ásem Yuriy qizi
Qaraqalpaq mámleketlik universiteti student
ARTICLE INFO
Qabul qilindi: 01-June 2024 yil Ma'qullandi: 04- June 2024 yil Nashr qilindi: 08- june 2024 yil
KEY WORDS
PR kampaniya, maqsetli auditoriya, baspasoz konferenciyasi, brifing, press tur, press-lunch, maqsetlilik, muwapiqliliq.
ABSTRACT
Ma qalada PR kampaniyasinin maqsetli auditoriya menen islesiw usillari máselesi kórip shigilgan. Soniñ menen birge, maqsetli auditoriya hám onin túrleri, ishki hám sirtqi auditoriyanin parqlari ámeliy misallar menen úyrenilgen.
PR kampaniyalarina bolgan mútajlikti keltirip shigaratugin tiykargi sebepler bir neshe faktorlarga baylanisli. PR kampaniyasi óz iskerligin eñ dáslep media joybarin puxta islep shigiwdan baslaydi. Media joybarlaw, birinshi náwbette, uliwma reklama kampaniyasiniñ bir bólegi bolip, ol uliwma strategiyaga muwapiq taktikaliq mashqalalardi sheshiwi kerek. Reklamani jaylastiriw kestesin proektlestiriw maqset hám waziypalarga muwapiq ámelge asiriladi. Jámiyetshilik penen baylanislardi basqariw turmis tárizi insanniñ uliwma turmis tárizi menen de, óz waqtin hám aqshasin qanday jumsawi menen de belgilenedi.
Nátiyjeli PR iskerligi ushin birinshi, tiykargi auditoriyalardi, soniñ menen birge, ishki hám sirtqi bólinetugin maqsetli auditoriyalardi aniqlaw júdá zárúrli bolip tabiladi. Sirtqi hám ishki auditoriya menen islewde baylanis ornatiw hám málim tásir qurallarinan paydalaniw múmkin.
PR kampaniyalarin tayarlawda zárúrli basqish auditoriyani (maqsetli gruppalardi ) toliq úyreniw boladi. Bunnan tisqari, kim sirtqi maqsetli auditoriyaga hám kim ishki auditoriyaga tiyisli ekenligin aniqlaw júdá zárúrli bolip tabiladi.
Ishki maqsetli auditoriyaga shólkemdiñ barliq xizmetkerleri, soniñ menen birge, napaqarxorlar hám kampaniya xizmetkerleriniñ jaqinlari, yagniy jámiyettiiñ shólkem menen tikkeley baylanisli bolgan hám korporativlik imidjin tasiwshisilar qatarina kiretugin bólegi kiredi.
Sirtqi maqsetli auditoriya jámiyettiiñ shólkem iskerligine tiyisli bolgan bólegin óz ishine aladi. Maqsetli auditoriyalar aniqlangannan keyin, bul maqsetli auditoriyalar menen islewde háreketlerdi ámelge asiriw ushin zárúr bolgan shamalardi aniqlaw kerek.
Maqsetli auditoriya menen islewde PR qánigeleri bir qatar waziypalardi sheshiwge umtiladi, olar tómendegiler:
> maqsetli auditoriyaniñ talaplarin úyreniw;
> maqsetli auditoriyani xabardar etiw;
> baylanislardi ornatiw hám qollap-quwatlaw;
> dawlardiñ aldin aliw;
> ishki hám sirtqi bazarlarda iskerlik strategiyasin qáliplestiriw.
Sirtqi maqsetli auditoriya ushin arnawli ilajlar islep shigiladi. Olar tómendegilerden
ibarat:
> baspasóz konferenciyalari
> baspasóz ilajlari
> press-túrler
> press-lunchlar
> brifingler
> konferenciyalar,
> klientler sorawlari,
> tuwridan-tuwri pochta xizmetleri hám basqalar.
Ishki maqsetli auditoriya ushin qánigelestirilgen ilajlar da ótkeriledi:
> eñ jaqsi qánige ushin tañlaw
> korporativ ilajlar
> ishki maqsetli auditoriya jetiskenliklerin kórsetiw.
Korporativ ishindegi ilajlar unamli korporativ imidjdi qáliplestiriwge járdem beredi. Tovarlar hám xizmetler; Kárxanalar, firmalar, yagniy, reklama beretuginlardiñ imidjin qáliplestiriw.
PR kampaniyasiniñ maqsetli auditoriyasin hám olar menen islew usillarin aniqlaw tez hám joqari nátiyjege erisiwge jol ashadi.
Maqsetli auditoriya - kópshilik ishinen aniqlangan, arnawli PR hám reklama iskerligi bagdarlangan, reklama beretuginlardi qiziqtira alatugin hám hár qanday magliwmatqa háwesker paydalaniwshilar topari.
Ónimniñ maqsetli auditoriyasin aniqlaw hám izlew biznestiñ tiykargi máselelerinen biri bolip tabiladi. Bul bolsa, kárxana tabisi hám rentabelligin kepillikleydi. Maqsetli auditoriya uliwma auditoriyadan qariydarlardiñ geografiyaliq, demografiyaliq, ekonomikaliq, psixologiyaliq hám minez-quliq qásiyetleri menen baylanisli bolgan hár qiyli ayriqshaliqlarga kóre pariqlanadi.
PR kampaniyasi ádetde kópshilikke arnalgan bolsa da, biraq maqsetlerdiñ juwmaqlawshi kompleksi mudami arnawli bir shólkem hám jagdayga baylanisli boladi. PR programmasiniñ mádeniy, ekonomikaliq hám siyasiy konteksti ózgeriwi múmkin, ayirim jagdaylarda dáslepki rejege ózgeris kirgiziw yamasa maqsetlerdi qayta kórip shigiwdi talap etedi.
Marketing hám PR rejesiniñ tiykargi elementleri tómendegiler bolip tabiladi: jagdayni analiz qiliw, maqsetler, strategiya, taktika, ámelge asiriw kestesi hám byudjet.
PR kampaniya - bul uliwma strategiyaliq ideya menen birlestirilgen, shólkemniñ arnawli bir mashqalasin (PRdiñ tiykargi predmeti) sheshiwge qaratilgan hám texnologiyaliq sub'ekt tárepinen ámelge asirilatugin maqsetli, sistemali túrde islengen hám pitken PR-operaciyalar hám olardi qollap -quwatlaytugin ilajlar kompleksi.
Shólkem iskerliginiñ málim bir basqishinda PR mámleket kapitalin kóbeytiw hám saqlaw jáne oniñ múnásibetlerin muwapiqlastiriw boyinsha jergilikli mashqalani sheshiwge qaratilgan bólek háreketi sipatinda túsiniledi. Solay etip, PR-operaciyalar degende júdá quramali PR-hádiyseler túsiniledi, misali, kórgezbeler, prezentaciyalar, baspasóz
konferenciyalari ham individual PR-akciyalar, misali, suwret maqalasin jaylastiriw yamasa sholkem basshisi menen intervyu ham bir qatar araliq PR formalari.
PR kampaniyalarinin tiykargi qasiyetleri tomendegilerden ibarat.
Mashqalani bagdarlaw. PR-kampaniya mudami malim bir waqtinin ozinde payda bolgan sholkemdin arnawli bir mashqalasin sheshiwge qaratilgan.
Maqsetlilik. PR kampaniyasi mudami aniq maqsetke erisiwge qaratilgan. Muwapiqliq. PR-kampaniya PR operaciyalari ham olardi qollap -quwatlaytugin ilajlardin izbe-iz sistemasi, yagniy turaqli strukturaga iye ham belgilengen maqsetke erisiwge qaratilgan tartipli hareketler kompleksi boliwi kerek.
Rejelestiriw. PR-kampaniya mudami arnawli islep shigilgan tartip-qagiydalarga muwapiq, aldinan tayarlangan rejege muwapiq amelge asirilatugin iskerlik bolip tabiladi.
Diskretlik, sheklengen waqit shenberi, baslaniwi ham aqirinin bar ekenligi. Juwmaqlap aytqanda, bugingi jedel patler menen rawajlanip baratirgan informaciy dawirinde bunday xizmetlerge bolgan talap artpaqta. Jamiyetimizdin barliq salalarinda PR kampaniyalarinin xizmeti maqsetlerdi amelge asiriwda en qolay ham natiyjeli qural waziypasin atqarmaqta.
Adabiyotlar:
1. Почепцов Г. Паблик Рилейшнз для профессионалов. - М.: 2000.
2. Berneys E. L. The Later Years. Public Relations Insights 1956-1986.-Rhinebeck: Free Press, 1986.-P.12.
3. Калемел С.М., Сеитер А.К., Брум Э.М. Паблик Рилейшнз. Теория и практика. - М.: Издательский дом. «Вильянс». 2001.
4. Муминов Ф. Паблик рилейшнз: история и теория. - Т.: Ижод дунёси. 2004.
5. Arziyev F. Pablik rileyshnz - axborot ortidagi manfaat. //Xalq so'zi, 2003, 4 noyabr.
6. PRESS LANGUAGE IS A QUALITY OF LITERARY AND ORAL LANGUAGE SIZE. G Seitnazarova - Конференции, 2020
7. Relativity of the Genre, Theme, Idea and Image in Artistic Expression. SG Suxanatdinovna.
