CC BY
8
ТАЦРИЗ.КИТОБИЁТ ОБЗОРЫ.РЕЦЕНЗИИ SURVEYS .REVIEWS
УДК 8Т1 ББК 83, 3(0) 9Т
ТАХДЩИ СУДМАНДРОЦЕЪ БА СОИНУДДИНИ ХУЦАНДИ ВА ДУ РИСОЛАИ МАНСУРИ У (Мирзоев С.Вежагщои сабкй ва бадеии осори насрии "Ацлу ишц" ва "Атвори салоса"-и Соинуддини Хуцандй. Хуцанд:Ношир, 2013.-232 с.)
ПОЛЕЗНОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ О СОИННУДИНЕ ХУДЖАНДИ И ДВЕ ЕГО ПРОЗАИЧЕСКИХ ТРАКТА ТОВ
(Мирзоев С. Стилистические и художественные особенности прозаических произведений Соинуддина Худжанди «Аклу ишк» и «Атвори салоса».- Худжанд: Ношир, 2013.-232 с.)
A USEFUL EXPLORATION ABOUT SOINUDIN KHUJANDI AND TWO HISPROSAIC TREATISES
(Mirzoev S. "Stylistic and Belles-Letters Peculiarities of the Prosaic Literary Productions Called "Aklu Ishk" and "Atvori Salosа" by Soinuddin Khujandi". -Khujand: Publisher,
2013. - 232p.)
Вожа^ои калиди: Соинуддин Туркаи Хуцандй, насри классикии форсу тоцик, рисола, "Ацлу ишц", "Атвори салоса"
Тацриз ба арзёбии китоби С.Мирзоев "Вежагщои сабкй ва бадеии осори насрии "Ацлу ишц" ва "Атвори салоса"-и Соинуддини Хуцандй" бахшида шудааст. Нигоранда бар ин ст, ки дар бораи Хоца Соинуддин Алй ибни Мууаммад ибни Садруддини Туркаи Хуцандй(1370-1436) -адиб ва мутафаккири охири асри XIV ва нимаи аввали садаи XV форсу тоцик дар адабиётшиносии миллй пажууиши вежае сурат нагирифта буд. Тауцици нави С.Мирзоев аз диди интихоби мавзуъ ва уам аз нигоуи баррасиву равишуои илмй тоза ба назар мерасад. Муаллифи тацриз саъй карда, то бобу фаслуои китоби мавриди назарро таулилу баррасй намуда ва низ сифоту мундарицоти корро муайян сохта, зимни таъкид ба дастовардуои илмй, ишорауое хам ба норасощо ва камбудуои цузъии он намудааст. Натицагирй мешавд, ки китоби мавриди арзёбй дар пажууиши ауволу осори Хоца Соинуддини Хуцандй судманд буда, он барои муаррифии як чеураи камшинохтаи адабу тасаввуфи форсу тоцик сарчашмаи хубе метавонад бошад.
Ключевые слова: Соинуддин Туркаи Худжанди, персидско-таджикская классическая проза, трактат, «Аклу ишк»(«Разум и любовь») , «Атвори салоса» ("О трех путях суфиев ")
В рецензии приводится тезисный анализ монографии С. Мирзоева "Стилистические и художественные особенности прозаических произведений "Аклу ишк" и "Атвори салоса" Соинуддина Худжанди". Отмечается, что в таджикском литературоведении до публикации этой книги не было отдельного исследования о жизни и творчестве Ходжи Соинуддина Али ибн Мухаммада ибн Садруддина Туркаи Худжанди (1370-1436) - писателя и мыслителя персидско-таджикской литературы конца XIV и первой половины XV вв. С этой точки зрения рецензируемая монография С.Мирзоева выглядит своеобразным как с точки зрения выбора темы, так и с точки зрения научных подходов. Автор рецензии, анализируя каждую главу и параграф монографии, дает оценку качеству содержания работы и показывает ее научные достижения и недостатки. Подчеркивает, что рецензируемая монография полезна для изучения жизни и творчества Соинуддина Худжанди и является хорошим источником для знакомства с менее известной стороной персидско-таджикской литературы и мистикой.
Тоцибоев Шарифцон Fайбуллоевич,
номзади илмуои филология, дотсенти кафедраи адабиёти классикии тоцики МДТ "ДДХ ба номи акад. Б.Fафуров"(Тоцикисmон, Хуцанд)
Таджибоев Шарифджон Гайбуллоевич,
кандидат филологических наук, доцент кафедры таджикской классический литературы ГОУ "ХГУ имени акад. Б.Гафурова" (Таджикистан, Худжанд)
Tojiboev Sharifjon Gaibulloevich, candidate of philological sciences, Associate Professor of the department of Tajik classic literature under the SEI "KSU named after academician B.Gafurov" (Tajikistan, Khujand), E-mail: tsharif@mail.ru
Key words: Soinuddin Khujandi, Persian-Tajik classical prose, treatise, "Aqlu ishk" ("Reason and Love"), "Atvorisalosa"
The reviewer canvasses a thesis analysis in regard to S. Mirzoev^s monograph referred as "Stylistic and Belles-Letters Peculiarities of the Prosaic Literary Productions Called "Aklu Ishk" and "Atvori Salos" by Soinuddin Khujandi". It is underscored that before the reviewed book publication in Tajik literary criticism there was no separated exploration beset with Khoja Soinuddin Ali ibn Muhammad ibn Sadruddin KhujandVs lifestyle and creations (1370-1436) who was a writer and thinker of Persian-Tajik literature referring to the end of the XlV-th and the first half of the XV-th centuries. In conformity with the authofs viewpoint the research dealing with reviewed monograph by S. Mirzoev looks fresh under the angle of both choice scientific approaches targeted at the relevant topic, on the whole. Adducing an analysis of every single chapter and paragraph of the monograph, the reviewer assesses the quality of the content of the work and shows its scientific achievements and shortcomings as well. To sum it up, the reviewer comes to the conclusion that the monograph in question is useful for the study Soinuddin KhujandVs life and creation and is considered to be as a good source for acquaintance with a less known figure of Persian-Tajik literature and mystics.
Дар таърихи фархангу адаби форсу точик чехрахои илмиву адабии зиёде мавчуданд, ки то хануз ахволу осори эшон ношинохта мондаанд. Яке аз чунин афроди баруманд, адиби файласуф ва мутафаккири му;тадири охири садаи XIV ва нимаи якуми асри XV Хоча Соинуддин Алй ибни Мухаммад ибни Садруддини Туркаи Хучандй(1370-1433) мебошад, ки то ба хол корномаи илмиву адабии у дар адабиётшиноси миллй ба таври боиста, тах;и;у баррасй наёфта, осори гаронмояи у комилан чопу муаррифй нашудаанд.
Соинуддини Хучандй аз бузургтарин шахсият аз хонадони Оли Туркаи Исфахон буда, табъи шоирй дошта, ба забонхои форсиву арабй шеър хам мегуфтааст(7, 149) .
Харчанд оид ба хаёту фаъолият ва осори Соинуддин Хучандй ;айду ишорахои чолибу доманадори донишмандони эронй, мисли Мухаммадта;ии Бахор, Забехулло Сафо, Мухаммадта;ии Донишпажух, Сайид Мусавии Бехбахонй, Сайид Иброхими Дебочй, Махмуди Тохирй, Акрам Чудии Неъматй, Хусайни Довудй ва гайра мавчуданд, вале дар ховаршиносии точик ба чуз аз ма;олоти донишномавй ва тах;и;оти донишмандони точик С.Асадуллоев(8, 447), А.Насриддинов(7, 149) ва Л.Бойматов(1; 2;; 3; 4; 5) тад;и;оте, ки бархурдор аз ахамияти шоёни илмй бошад, ба чашм намерасад. Хатто дар донишномаи сохавии "Энсиклопедияи адабиёт ва санъати точик" дар бораи ин адиб, ма;олае ба чашм намерасад. Харчанд ки профессор С.Асадуллоев дар "Энциклопедияи советии точик" ма;олае бо унвони "Туркаи Хучандй" (3, 447) нашр намуда буд ва тахиягарони донишномаи адабиёт ва санъат метавонистанд аз он ма;ола истифода намоянд.
Ишорае бояд намуд, ки тахкдки адабиётшинос С.Мирзоев "Вижагихои сабкй ва бадеии осори насрии "А;лу иш;" ва "Ашъори салоса"-и Соинуддин Хучандй" хам аз лихози интихоби мавзуъ ва хам аз лихози мазмун ва усули тад;и; чолиб ва сарива;тй буда, метавон гуфт, дар зоти худ нав аст. Ин мавзуъ то хдмин дируз дар илми адабпажухии миллй мавриди омузишу баррасии ами;у хаматарафа ;арор нагирифта буд.
Шохддем, муха;;и;и мазбур тули чанд сол аст, ки ба тах;и;и ин мавзуъ машгул аст, ки инро аз нашри ма;олоти пай дар пайи эшон эхсос намудан мумкин аст.
Шоистаи зикр аст, ки дар заминаи мавзуи хусусиятхои услубй ва ва бадеии осори мансури Соинуддини Хучандй чанд сол ;абл аз ин С.Мирзоев рисолаи илмии хешро ба дифоъ расонида ва шакк нест, монографияи мавриди назар хосили хамон ковишхои илмии муаллиф аст.
Китоби мазкур(6) аз му;аддима, се боб, хулоса ва руйхати адабиёт иборат буда, дар мачмуъ, доир ба зиндагинома, осори илмиву адабй, хунари суханварй, шеваи нигориш, ма;оми маънавии Соинуддини Хучандй ва накду баррасих,ои расоиле чун "А;лу иш;" ва "Атвори салоса"-и у бахс менамояд.
Муха;;и; дар му;аддимаи рисолааш ба возех аз хусуси мухиммияту чиддияти мавзуъ, боздиду бозтоби сарчашмахои нодиру арзишманди адабй, бозёфтхои илмиаш ва хадафхои тад;и;у равишхои ичрояш арзи матлаб намудааст.
Муаллифи китоби мавриди назар дар му;аддима оид ба шухрату хидмати хонадони Оли Хучанд ва Оли Турка дар рушди тамаддуну тафаккури илмиву адабй сухан ба миён оварда, аз чумла таъкид месозад, ки Соинуддини Хучандй парвардаи хамин дудмон аст.
Андешаву мулохизоти С. Мирзоев дар мавриди баррасии хаёту фаъолияти Хоча Соинуддин чй дар ховаршиносии ватанй ва чй дар ховаршиносии хоричй ба таври фишурда
дар ин ;исмати кор баён шудаанд. С. Мирзоев хадамоти шоёни адабпажухони эрониро дар на;ду баррасии чанбахои мухталифи зиндагинома ва мероси илмию адабии Соинуддини Хучандй зикр намуда, таъкид менамояд, ки дар адабиётшиносии миллЬ перомуни ахволу осор, нахваи баён, а;оиду афкори ирфонй ва ма;оми маънавии Соинуддин то кунун тад;и;оти хос сурат нагирифтааст. Шояд ба хамин далел бошад, сохиби китоб боби аввали кори хешро ба ин мавзуъ ихтисос дода, онро "Ахволу осор ва афкори ирфонии Соинуддини Хучандй" номгузорй кардааст.
Боби аввали рисолаи мавриди назар аз ду фасл фарохам омадааст. Дар фасли аввали он, ки "Мухтасари зиндагинома ва мероси Соинуддини Хучандй" ном дорад, муаллифи рисола аз руи кутуби марчаъ ва манобеи таърихиву адабй ва сарчашмахои дигар оид ба ахвол ва осори Соинуддин андешафарсой намудааст. Зимнан муаллифи рисола барои халли ин масъала осори тах;и;отии мухимму боарзиши фаровонеро ба доираи тахлилу тах;и; кашидааст. Вале дар баробар ин аз мадди назари у чанд пажухишоте дар канор мондааанд, ки робитаи муста;им ба мавзуи бахс доранд. Масалан, ду ма;олаи муха;;и;и точик Л.Бойматов(4; 5), ки дар бораи ахвол ва зиндагии Хоча Соиниддин дар Нишопур аст, аз назари муха;;и; дур мондаанд. Дуруст аст, ки С.Мирзоев дар тад;и;оти худ аз се ма;олаи Л.Бойматов(1; 2; 3), ки доир ба мавзуи тад;и; бахс менамоянд, бахра бурдааст. Аммо зохиран аз пажухишоти ёдшудаи Л.Бойматов иттилоъ надоштааст, ки хатто аз он дар бахши "Китобнома"-и монография зикре накардааст.
Добили зикр аст, С.Мирзоев ба ахбору асноди марочеи адабиву таърихй муда;;и;онаву муха;;и;она назар духта ва онхоро мунсифона ё тардид ва ё таъйид менамояд. Масалан, бахсхои марбут ба шинохти аслии дудмони "Оли Туркаи Хучанд" дурусту хеле чолиб ба назар мерасанд. Муаллиф андешахои як гурух донишмандро дар мавриди аслан туркзабон будани ахли хонадони Оли Турка бо асноди ;авиву матин рад намуда, барои та;вияти диди хеш, аз як су, манобеи тирози аввали адаби форсиро ба кор мекашад ва аз суйи дигар, чихати дурусти халли ин масъала афкору а;оиди донишмандонро доир ба маъно ва мафхуми лафзи турк ва тобишхои дигари маъноии он ташрех менамояд.
Ба назари мо, хулосахои муаллифи "Вижагихои сабкй ва бадеии осори насрии "А;лу иш;" ва "Ашъори салоса"-и Соинуддин Хучандй" дар мавориди шинохти асли Оли Туркаи Хучанд, ба як реша пайванд доштани Оли Хучанд, Оли Туркаи Исфахон ва Оли Туркаи Хучанд, туркзабон набудани Оли Туркаи Хучанд, аз ахли ташаййуъ набудани Хоча Соинуддин, дар замони адиб миёни шариати исломй ва тари;ати ирфонй вучуд доштани ихтилофхои фикрй ва гайра пояхои илмиву манти;й дошта, бешакк, аз нигохи густурда ва тафаккури хуби манти;ии сохиби китоб гувохй медиханд. Ин фазилати хуби муха;;и; зимни муаррифии мухиммтарин осори нависанда низ баръало намоён аст.
Чунончй, зикраш бамаврид аст, донишманди точик С.Асадуллоев дар ма;олаи хеш бо номи "Туркаи Хучандй, номи аслии Соинуддинро "Хоча Абумухаммад Соинуддин Алй ибни Афзалуддин мутахаллис ба Собир"( 8, 447) мегуяд. Аммо дар тах;и;оти С.Мирзоев, на танхо дар бораи вачхи интисоби тахаллуси адиби файласуф, балки дар бораи чунин тахаллус доштани у ва ё бо исми "Туркаи Хучандй" иштихор доштани ин суханвари хаким сухани таъйид ё рад ба миён наовардаст. Зеро аз сарчашмахои илмй бармеояд, ки худ Хоча Соинуддин такрор ба такрор ишора бар ин маврид менамояд ва бо ин нисба дар миёни файласуфон маъруф аст.
Хуб мебуд, муаллифи рисолаи "Вижагихои сабкй ва бадеии осори насрии "А;лу иш;" ва "Ашъори салоса"-и Соинуддин Хучандй" ба ин чихати масъала хам таваччухи хешро бештар равона намуда ва дар ин замина домани бахсро густурдатар мекард. Ба назари мо, хосса, дар мавриди бахси вожаи "турка", ки дар рисола(6,39-48) хеле доманадор омадааст, ба силки тах;и; кашидани ин масъала шоиста ва чоуфтода менамуд.
Дигар аз сахми муаллиф дар баррасии шахсияти Хоча Соинуддин ин аст, ки у дар бораи тахаллус ва исми аслии Соинуддин дар рисола бахсе ба миён оварда, андешаву афкори муха;;и;онро дар ин маврид тахлил менамояд(3, 18-20). Муаллиф агар дар канори ин бахсхо лоа;;ал оид ба "Собир" тахаллус доштани Соинуддин ибороте чанд илова менамуд ва ё ин матлабро низ дар хилоли бахсхо мегунчонид, барои халли чуну чарохои тахаллус ва нисбаи адиби шахир кори босазое ба субут мерасонд.
Албатта, ба назари бархе ин масъаладо дар бахсхои илмй чузъй менамоянд, аммо саранчоми тахкики мадз дамин гуна чузъинигаридо метавонад масъаладои тори марбут ба шахсияти адибони моро бештар равшанй бахшад.
Масъалаи дигари бадсталабе, ки марбут ба рузгори адиб тааллук мегирад, таърихи дакики вафоти Хоча Соинуддин аст. Медонем, ки ин таърихро сарчашмадо годе 1431(8, 447) ва годе дигар 1433(7,149) нишон медиданд. Мухдккик С.Мирзоев дар китоби хеш таъкид менамояд, ки агарчй бархе аз мудаккикин соли фавти Соинуддинро 1432 низ гуфтаанд, аммо ба назари нависандаи рисолаи мазбур таърихи 1433 вокеитар аст ва у ба дамин андеша мувофик аст(6, 38). Бо ин вучуд, бар чй иллале дар садифаи муаррифи китоб(6, 2) соли вафоти Соинуддин 1436 нишон дода шудааст, барои хонандагон номафдум бо;й хохад монд.
С.Мирзоев иттилооту ишороти мудаккикон ва федристи осори форсии Хоча Соинуддинро, ки коршиноси эронй окои Мудаммалдалй Мавлавй тадия намудааст, омухта, интисоби 61 осори Соинуддинро дуруст дисобида ва ондоро аз лидози мазмуну мудтаво ба шаш гуруд- диниву маздабй, илмиву назарии тасаввуфй, рамзй-ирфонй, мантик, сарф ва фалсафа дастабандй намудааст.
Мудаккик С. Мирзоев аз лобалои осори нависанда ва сарчашмадои дигар 150 байти форсй ва 44 байти арабиро чудо намуда, зимни ин бозёфтдояш ба хулоса мерасад, ки ашъори Х,оча Соинуддин дарчанд аз лидози микдор андак бошанд дам, аз лидози мантику каломи балогат дар таърихи адабиёти форсу точик макоми чашмгирро моликанд.
Дар фасли дувуми боби аввал С.Мирзоев оид ба афкори ирфонии Хоча Соинуддин изгори назар намудааст. Чунончй, мудаккики мазбур афкори ирфонии нависандаро зимни баррасии рисоладои илмиву фалсафии мутафаккир таъин сохта , таъкид менамояд, ки афкору акоиди ирфонии Хоча Соинуддин ба сурати ирфонй-фалсафй зудур кардааст.
С.Мирзоев бар ин аст, ки аз дидгоди Хоча Соинуддин маърифати ирфонй ва фалсафй ду макулаи ба дам мутавофут нестанд, балки дар яке дар каламрави худ дорои арзишдои маънавй буда, аз зудури тачаллй бархурдоранд. Ин мудаккик дар асоси рисоладои илмии Хоча Соинуддин, хосса расоиле чун "Аклу ишк" ва "Атвори салоса" ба хулосае мерасанд, ки нависандаро бар илали огодии комилаш аз илми ирфон мудаккики урафо хондаанд.
Ба назари нигоранда, мулодизадои куллии С.Мирзоев дар хусуси афкори ирфонии Хоча Соинуддин каноатбахш буда, аз огодии комили мудаккик, аз улуми ирфону тасаввуф дарак медиданд.
Боби дувуми китоб "Сайри таърихии "Аклу ишк'-сарой дар адабиёти форсии точикй" ном дошта, аз се фасл фародам омадааст. Дар фасли аввали ин боб мабодиси аклу ишк дар паднои адаби форсй бознигарЬ шудааст. Натичадое, ки муаллифи тахкики мавриди назар аз баррасии ин масъала ба даст овардааст, шодид бар он аст, ки С.Мирзоев дар асоси сарчашмадои мудими адабй мунокишаи акду ишкро дар адаби форсй тадкик бигирад, вале бар илали густурдагии мавзуъ тадкики баъзе аз падлудои ин масъала хусусияти тавсифй гирифтаанд.
Дар фасли дувуми боби мазкур С.Мирзоев масъалаи аклро аз дидгоди Хоча Соуниддин ба тадкик гирифта, зикр менамояд, ки суханвар дар муносибат ба ин мавзуъ мисли Мавлавию Хофиз андешаронй намуда, маърифати ирфониро бо маърифати аклонй тавъам дидааст. Барои исботи ин диди хеш у аз осори Хоча Соинуддин ва Мавлавй иктибосоти зиёдеро пеш оварда, хулосадои дурусти илмиро арз менамояд.
Дар фасли севуми боби мазкури рисолаи "Аклу ишк'-и Соинуддин бо "Ишку акл"-и Начми Розй киёс шуда, арзишу эътибори дарду осор ба таври мухтасар нишон дода шудааст. Истифодаи усули мукоиса дар ин фасл ба С.Мирзоев имкон додааст, ки нуктадои дамгун ва мутафорики ин ду асарро ошкор созад ва дидгоддоии вежаи ин ду суханварро танхо ба як масъала, яъне ба ишку акл ба таври саред тадкик намояд.
Ба андешаи мо чавдари тадкикоти С.Мирзоев дар боби севуми кор нудуфтааст ва дар хакикат, ин бахш назар ба бобдои дигари монография метавон гуфт, чанбаи амалии бештареро молик буда, истеъдоди фитрии мухаккикро бештару бехтар боз намудааст. Ин боб "Вежагидои услубй ва бадеии рисоладои "Аклу ишк" ва "Атвори салоса" номгузорй шуда ва он се фаслро фаро гирифтааст.
Забон ва сабки баёни рисоладои мавриди пажудиш дар фасли аввали ин боб тадкик шуда, С.Мирзоев бо услуби хос ва равишу биниши мудаккикона ин масоилро тадлилу тавзед додааст.
С.Мирзоев дар ин фасл бо саъйи балег забону надви баёни Хочв Соинуддинро тадкик ва бо мисолдои фаровон мушаххасоти сабки насри суханварро муайян намудааст.
Андешаву орои рамзии Хоча Соинуддин, ма;оми рамзу тамсил ва заминахои пайдоиши онхо дар рисолоти "А;лу иш;" ва "Атвори салоса"-и суханвар дар фасли дувуми боби севум баррасЬ шудаанд. Дар ин фасл собит мешавад, ки рамз дар осори Хоча Соинуддин чойгохи вижае дорад ва афкору а;оиди фалсафию ирфонй ва адабии у хамчунон дар партави рамзу тамсил бунёд ёфтаанд.
Тахлилу тавзехи ибороту таъбироти рамзии расоили Хоча Соинуддин яке аз чихатхои чолиби кори тах;и;отй ба шумор меравад. С.Мирзоев дар натичаи тахлилу бозбинии матолибу мисолхои фаровон рамзу тамсилоти рисолахои мавриди пажухишро ба чанд даста та;сим намудааст. Х,амчунин, илова бояд намуд, ки раванди тахлил дар баёни афкори муха;;и; дар ин фасл мувофи;и матлаб сурат гирифта ва ошкор аст бо асноди муфид ва дастрас истехком бахшида шудааст.
Фасли севуми боби охири кор, ихтисос ба баррасии усулхои истифодаи оёту аходис, корбасти ашъори арабию форсй ва амсолу хикам дар рисолоти Хоча Соинуддин ёфтааст.
С.Мирзоев баъди тахлилу тад;и;и муда;;и;она, чунин натичагарй менамояд, ки Хоча Соинуддин, дар рисолахои худ "А;лу иш;" ва "Атвори салоса" бештар оёти ;уръон ва ашъори арабию форсиро корбаст намуда, зеро корбасти усулхои оёти ;уръонй ва асноди шеърй барои чалби таваччух, таъкид, тасди; ва ё баёни мудаллал ба адиби файласуф кумак кардаанд. Мусаллам аст, муайян намудани ин хассоис аз муха;;и; борикназарй ва тахлили хеле ами;ро талаб менамояд. Ба назари банда, муаллифи китоби мавриди накд дар ичрои ин хадаф низ муваффа; шудааст. Вокеан, танзими чадвали истифодаи оёти ;уръонй ва ашъори и;тибосшудаи суханварон бо фарогирии ми;дори абёти му;табас аз дастовардхои хуби муаллиф дар ин фасл ба хисоб меравад.
Мутаззакир бояд шуд, ба кулл, хадафхое, ки муха;;и; дар бахшхои асосии рисолааш мавриди тах;и; ;арор додааст, хатталимкон халли худро ёфтаанд
Рисолаи С.Мирзоев "Вежагихои сабкй ва бадеии осори насрии"А;лу иш;" ва "Атвори салоса"-и Соинуддини Хучандй"-ро дар тах;и;у тахлили рузгору осори Соинуддини Хучандй дар адабиётшиносии миллй ба унвони сарчашмаи хуби илмиву тах;и;отй пазируфт, зеро он бисёр у;дахои мубраму печидагихои шахсияти ин адиби файласуф ва забону шеваи баёни осори мансури уро бозгу намудааст.
ПАЙНАВИШТ:
1. Бойматов, Л. Д. Хучанд дар ойинаи таърих /Л.Д.Бойматов// Кайхони фархангй.- 1379 / 2000.- даймох.- № 171.- С. 52-55.
2. Бойматов, Л. Д. Дар бораи ахвол ва осори Соинуддини Хучандй /Л.Д.Бойматов // Кайхони фархангй.-1380 х/ 2001.- шахривар/ сентябр.- № 179.- С. 48-52.
3. Бойматов, Л. Д. Тахкики таърихи Оли Хучанд дар Эрон /Л.Д.Бойматов // Номаи анчуман.-1382 / 2003, соли севум, тобистон.- № 2 (10).- С. 99-116.
4. Бойматов ,Л. Д. Чусторе дар робита бо пайвандхои фархангии Хучанд ва Нишобур/ Л.Д.Бойматов // Таърихпажухй. Фаслномаи илмй пажухй.- 1383, соли шашум, зимистон (шумораи пайдарпаии 21).- С. 98-104.
5. Бойматов, Л. Д. Гулзори васл аст сайрони мо/ Л.Д.Бойматов // Кайхони фархангй. -1385 / 2006, тирмох, шумораи 237.- С. 43-45.
6. Мирзоев, С.Вежагихои сабкй ва бадеии осори насрии"А;лу иш;" ва "Атвори салоса"-и Соинуддини Хучандй/С.Мирзоев.- Хучанд:Ношир, 2013.-232 с.
7. Насриддин, А.Тазкираи шуарои Хучанд/А.Насриддин.-Хучанд: Ношир, 2015.-512 с.
8. Энциклопедияи Советии Точик: дар 8 чилд.-Душанбе: Сарредаксияи илмии энсиклопедияи советии точик, 1987.-1890 с.- 7Ч.
REFERENCES:
1. Boymatov, L.D. Khujand in the Mirror of History /L.D. Boymatov// Cultural Space. - 1379 / 2000. -Daymoh. - # 171. - P. 52 - 55.
2. Boymatov, L.D. Concerned with Soinuddini Khujandi's Lifestyle and Creations /L.D. Boymatov // Cultural Space. - 1380hijra / 2001. - Shahrivar / September. - # 179. - P. 48 - 52.
3. Boymatov, L.D. An Exploration Beset with the History of Oli Khujand in Iran / L.D. Boymatov // Conversational Note. - 1382hijra / 2003, the 3-rd year. Summer. - # 2 (10). - P. 99. - 116.
4. Boymatov, L.D. A Finding in Relation to Literary Ties of Khujand and Nishobur / L.D. Boymatov // Historical Exploration. Scientific-Research Bulletin. - 1383, The sixth year, Winter (gradual issue of 21). - P. 98 - 104.
5. Boymatov, L.D. Our Palace is a Flower Zone of Unity / L.D. Boymatov // Cultural Space. - 1385hijra / 2006, Autumn, 237 issue. - P. 43 - 45.
6. Mirzoev S. Stylistic and Belles-Letters Peculiarities of the Prosaic Literary Productions Called "Aklu Ishk" and "Atvori Salos" by Soinuddin Khujandi/S.Mirzoev. - Khujand: Publisher, 2013. - 232 p.
7. Nasriddin Abdulmannon. Anthology of Poets in Khujand/A.Nasriddin.-Khujand: Publisher, 2015.512 p.
8. The Tajik National Encyclopedia. - Dushanbe: Chief scientific editorial-board of the Tajik National Encyclopedia, 1987. - 1890 p. - V.7.
