CC BY
20
• Nq1 -201 6 • КазНМУ • kaznmu.kz
Н.В. ТЕ , М.К. КАИДАУЛОВ, У.А. АЛТЫНБЕКОВА, М.К. КОШИМБЕКОВ
СЖАсфендияров атындагы %аз¥МУ, Денсаулъщ сацтаудагы саясат пен басцару кафедрасы
КАЗАЦСТАНДМЫ МЕЙ1РБИКЕЛ1К ЦЫЗМЕТКЕРЛЕРД1 ДАЙЫНДАУ МЕН ОЦЫТУДЫН, ЗАМАНАУИ ЕРЕКШЕЛ1КТЕР1
ТYЙiн: ма;алада мейiрбике ici ;ызметкерлершщ болаша; даму потенциалына байланысты мэселелер, Финляндия мемлекетшщ орта медициналы; к;ызметкерлердi дайындау тэжiрибиеciнiц ерекшелiктерi, сонымен катар Каза;стан Республикасындагы мейiрбике ici дамуыныц тенденциясы ;арастырылган. К^рп тацда мейiрбикелiк cтуденттердiц кэйби траекториясы мен жогаргы бiлiмдi мешрбикелш ;ызметкерлердщ кэciби мэртебеci мэcелелерiне анализ жасау мацыздылыгы туындап. ТYЙiндi сездер: мейiрбике ici, орта мамандандырылган бтм беру, жогаргы бiлiм беру, дипломнан кейшп бiлiм беру, хальщаральщ тэж1рибе
N.V. TYO , M.K. KAIDAULOV, U.A. ALTYNBEKOVA, M.K. KOSHIMBEKOV
KazNMU named after S.D.Asfendiyarov, Department of Health Policy and Management
MODERN FEATURES OF TRAINING AND EDUCATION OF NURSES IN KAZAKHSTAN
Resume: The article is devoted to issues of further development of nursing professionals, features of international experience in nursing training, on the example of Finland, as well as trends of nursing development in Republic of Kazakhstan. It is become very important to analyze the career path of nursing students, as well as professional status of nurses with higher education. Keywords: nursing, secondary vocational education, higher education, postgraduate education, international experience.
ПEPИHATAЛДЫ ЖЭМ БAЛAЛAP
KAPДИОЛОГИЯЛЬЩ ХИPУPГИЯCЫ ОPTAЛЫFЫHЫH1 MEДИЦИHAЛЬЩ rçЫЗMETKEPЛEPIHЩ КЭС1БИ ДAMУ БAFЫTTAPЫH TAЛДAУ
ЖА KОЖEKEHОВA, ^Ж. AAPMEH, H.B. AБИЫPОВA, A.H. ИУPБAKЫT, H.A. TAЛKИMБAEВA, r.E. AИMБETОВA, K.C. AБCATAPОВA, Ж.C.ИCAEВA, Л.C.EPMУХAИОВA
С.ЖАсфенд^ров amындarы K,a3YMy, Алмamы K^aAacu K:oFaмдыц денсaулыц ca^may жoraры мекmебi M.Оcnaнoв amындarы Бamыc ^aзaцcmaн медuцuнa yнuверcumеmi, А^ебе цaлacы
ЭОЖ 616.329-25.9:575-9.15
Maцaлaдa nерuнamaлды жэне бaлaлaр кaрдuoлoгuялыц хuрyргuяcы oрmaлыrыныц медuцuнaлыц цызмеmкерлерiнiц hsci6u дaмy бarыmmaрынa wmbicmbi мэселелер цaрacmырылraн. Дэрiгерлiк к,ayымдacmъщ цamыcyшылaрдыц кепшлг hsci6u дaмyra maлnынaды. Дэр^ерлер дunлoмнaн ^üi^i бшм беру жуйесш жaцcaрmy цaжеm екенд^н maлan еmедi. Tyttmdi свздер: кэciбu дaмy, медuцuнaлыц цызмеmкерлер, дunлoмнaн ^üimi бшм беру.
Tarçbipbin'i'birç езектШй. К^рп уа;ытта денсаулы; са;тау жуйесш ;алыптастырудыц непзп мшдет халы;;а керсетшетш медициналы; кемектщ сапасы мен ;олже^мдШгш арттыру болып табылады. Саланы дамытудыц стратегиялы; басымды;тарына сэйкес бул процесте жоFары мамандандырылFан медициналы; кызметкерлерд дайындау мацызды рел ат;арады. Керсетшетш медициналы; к0мектiц сапасы уйымдармен жэне медициналы; уйымныц материалды;-техникалы; базасыныц жаFдайымен Fана емес, сондай-а; кеп жаFдайда заманауи мамандандырылFан бiлiмi мен кэйби машь^ы бар бiлiктi мамандардыц болуымен де аны;талады. K0рcетiлетiн медициналы; кемектщ сапасын жа;сарту медициналы; ;ызметкердщ ккерлш мен кэciби бiлiмiн жетiлдiрумен тшелей байланыcтылыFы дэлелдендi. Сонды;тан медициналы; ;ызметкерлердщ кэciби даму ЖYЙеci тура;тылы; пен дурыс дамудыц кепiлi бола отырып, ЖYЙелi сипат алу ;ажет [1].
Кызметкердщ кэciби дамуын ЖYзеге асырудыц негiзгi жолы Yздiкciз кэciби бтм алуында жатыр. Медициналы; мекемелер мен жеке емханаларда ез ;ызметкерлершщ бШктшшн арттыру мен дамытуFа жумсалатын барлы;
шыFындарды ;ызметiнiц экономикалы; тиiмдiлiгiн арттыратын негiзгi капиталда инвестиция ретiнде ;арастыру ;ажет [2].
Зерттеу материалдары жэне эдктерь Перинаталды жэне балалар кардиологиялы; хирургиясы орталыFыныц медициналы; ;ызметкерлершщ сухбат алу мен сауалнама ЖYргiзу ар;ылы социологиялы; зерттеу ЖYргiзiлдi. Сауалнама Алматы ;аласыныц Перинаталды орталы; базасында бiрнеше кезецде ЖYргiзiлдi.
Жалпы саны 147 сауалнама параFы алынды. АлынFан мэлiметтер негiзiнде зерттеу сура;тарыныц эр;айсысыныц жиШп мен ;урылымы аны;талFан, негiзгi зерттелетш ;убылыстыц бiр;атар белгiлерге тэуелдiлiгi дэлелдешп, сонымен ;атар Стьюдент критерийi кемепмен салыстырмалы жиынты;тардаFы керcтекiштердiц айырмашылыFы есептелдь
Зерттеу нэтижелерi. КолданыcтаFы дипломнан кейшп медициналы; бтм беру ЖYЙеci ;аншалы;ты тиiмдiлiгi туралы сура;ты зерттеу кезшде cауалнамаFа жауап берушiлердiц 70%-ы тшмд деп жауап бердi, 20%-ы жауап беруге ;иналды, тек 10%-ы тшмдшт жеткiлiкciз деп санайды. О;ытудыц практикалы; белiмiне жеткiлiктi кецiл
кагпти.кг • КазНМУ • N01-2016 •
бeлмеуi жэне мамандардыц инновациялык технологияларга бiлiм беру шараларымен камтамасыз ету жолымен бiлiктiлiгiн арттыруга жагдайлар жасау кажеттШп. Сауалнамага жауап берушiлердiц 60%-ы дерлiгi келешектегi медициналык кызмет ушш оку кезiнде алган бiлiмнiц жеткШктШп туралы суракка «жок» деп жауап бере отырып, сонымен бiрге барлык кэсiби кызмет кезiнде колледждi аяктаганнан кейiн косымша медициналык бiлiм берудщ мацыздылыгын айтады.
^азакстанда медициналык кемек K0рсетудiц сапасы мен медициналык категориялар байланысыныц мэселелерiн кетере отырып, сауалнамага жауап берушiлердiц 82%-дан асасы бул тэуелдiлiктiц бары туралы айткандыгын ескеру кажет. Орта медициналык кызметкер мен акушерлердщ арасында категорияныц болуы маманныц кэсiбилiгiмен дэлелденетiндiгi аныкталды.
Мамандардыц кепшШп категорияны жумыс тэжiрибесiнiц болуымен алуга болатынын растайды, соган сэйкес жумыс тэжiрибесi маманныц бiлiктiлiгiн арттыруга жэне косымша машьщтар алуга MYMкiндiк бередъ
Орта медициналык кызметкерлер мен акушерлер арасында ездiгiнен бiлiм алу сурагына катысты 100 сагаттан аз уакытын сауалнамага жауап берушiлердiц 37%-ы, 200 сагаттан аса уакытын сауалнамага жауап берушшердщ 8,93%-ы белуге дайын екендМ аныкталды. 9здiгiнен бiлiм алуга 150-200 сагатын белетiн 10,71%, сонымен катар 100-150 сагатын белетiн 14,29% сауалнамага жауап берушiлердiц арасында айтарлыктай айырмашылык болмайды .
^аржы курайтын ездiгiнен бiлiм алу туралы айтатын болсак, келесiдей деректер алынды, сауалнамага жауап берушiлердiц 66,07%-ы темен айлыкка негiздей отырып, ездiгiнен бШм алуына акы телеуге дайын емес. 5%-дан кемi ездiгiнен бiлiм алуына акы телеуге сауалнамага жауап берушшердщ 3,57%-ы дайын, сауалнамага жауап берушшердщ 8,93%-ы ездiгiнен бiлiм алуына 5-10%-ын телеуге дайын жэне 10-15%-ын сауалнамага жауап берушiлердiц 12,50 %- ы акы телеуге дайын. Сауалнамага жауап берушшерд ездiгiнен бiлiм алуына ынталандыратын факторларды бiлу Yшiн алынган нэтижелерд карастырамыз.
9здiгiнен бiлiм алуга ынталандырушы факторлар, %. мунда, 1-8 - бул факторлар: 1- ецбекакыныц есу1;
2 - кейiн жумыс барысында колдануга болатын жаца бiлiмдер алу;
3 - баска мекемелердеп эрштестермен бейресми карым-катынас (конференциялар, курстар);
4 - жеке жэне кэйби есу;
5 - ез мамандыгы аясында кэсiби мiндеттерiнiц кецеюi;
6 - жаца мшдеттер Yшiн жаца бШм мен машыктар Yйрену;
7 - эрштестершщ алдында езiнiц бШктШпн керсету;
8 - ез бШктШгш iштей дэлелдеу (езi Yшiн).
Аталган сауалнаманыц аясында бiз сауалнамага жауап берушшер ете мацызды фактор деп ецбекакыныц есуш 80,36% (45) есептейтшш аныктадык, екiншi орында эрiптестерiнiц алдында езiнiц бiлiктiлiгiн дэлелдеу 64,29% (36), Yшiншi орында кейiн жумыс барысында колдануга болатын жаца бiлiмдер алу 58,93% (33), одан кешн жеке жэне кэйби есу 53,57% (30), ез мамандыгы аясында кэйби мшдеттершщ кецеки 50% (28), жаца мшдеттер Yшiн жаца бiлiм мен машыктар \горену 48,21% (27), ез бШктШгш iштей дэлелдеу 44,64% ( 25).
МYЛдем мацызды емес факторлардыц арасында баска мекемелердеп эрштестермен бейресми карым-катынас (конференциялар, курстар) 25 % (14) жасау, ез мамандыгы аясында кэйби мшдеттершщ кецекн 12,50% (7) уздштер катарында, жаца мiндеттер Yшiн жаца бШм мен машыктар Yйрену, эрштестершщ алдында езшщ бiлiктiлiгiн керсету, ез бШктШгш iштей дэлелдеу сауалнамага жауап берушшердщ бiрдей пiкiрiн жинады 10,71% (6), жеке жэне кэйби есу 8,93% (5), кешн жумыс барысында колдануга болатын жаца бШмдер алу 5,36% (3) жэне ецбекакыныц есуi 3,57% (2).
Мацызды факторлар мыналар деп есептейд^ жаца мiндеттер Yшiн жаца бiлiм мен машыктар уйрену 32,14%
(18), баска мекемелердегi эрштестермен бейресми карым-катынас (конференциялар, курстар) 30,36% (17), ез бiлiктiлiгiн iштей дэлелдеу 26,79% (15), жеке жэне кэйби есу 25% (14), кешн жумыс барысында колдануга болатын жаца бШмдер алу 23,21% (13), эрштестершщ алдында езшщ бШктШгш керсету жэне ез мамандыгы аясында кэйби мшдеттершщ кецекн 17,86% (10), ецбекакыныц есуi 12,50% (7).
Мацызды емес факторлар мыналар деп есептейда: ецбекакыныц есуi 3,57% (2), кешн жумыс барысында колдануга болатын жаца бШмдер алу 12,50% (7), баска мекемелердеп эрштестермен бейресми карым-катынас (конференциялар, курстар) - 7,14% (4), жеке жэне кэйби есу 12,50% (7), ез мамандыгы аясында кэйби мшдеттершщ кецекн 19,64% (11), жаца мшдеттер Yшiн жаца бШм мен машыктар Yйрену 8,93% (5,0), эрштестершщ алдында езшщ бШктШгш керсету 7,14% (4), ез бШктШгш Штей дэлелдеу (езi Yшiн) 17,86% (10).
Сауалнамага жауап берушшердщ 60%-ы дерлМ келешектеп медициналык кызмет Yшiн оку кезiнде алган бШмнщ жеткiлiктiлiгi туралы суракка «жок» деп жауап бере отырып, сонымен бiрге барлык кэсiби кызмет кезiнде колледжу аяктаганнан кейiн косымша медициналык бШм берудiц мацыздылыгын айтады.
^азакстанда медициналык кемек керсетудщ сапасы мен медициналык категориялар байланысыныц мэселелерш кетере отырып, сауалнамага жауап берушiлердiц 82%-дан асасы бул тэуелдШктщ бары туралы айткандыгын ескеру кажет. Орта медициналык кызметкер мен акушерлердiц арасында категорияныц болуы маманныц кэйбилтмен дэлелденетiндiгi аныкталды.
Мамандардыц кепшШп категорияны жумыс тэжiрибесiнiц болуымен алуга болатынын растайды, соган сэйкес жумыс тэжiрибесi маманныц бiлiктiлiгiн арттыруга жэне косымша машыктар алуга MYMкiндiк бередi.
Орта медициналык кызметкерлер мен акушерлер арасында ездМнен бiлiм алу сурагына катысты 100 сагаттан аз уакытын сауалнамага жауап берушiлердiц 37%-ы, 200 сагаттан аса уакытын сауалнамага жауап берушiлердiц 8,93%-ы белуге дайын екендМ аныкталды. 9здiгiнен бiлiм алуга 150-200 сагатын белетiн 10,71%, сонымен катар 100-150 сагатын белетiн 14,29% сауалнамага жауап берушiлердiц арасында айтарлыктай айырмашылык болмайды .
^аржы курайтын ездiгiнен бiлiм алу туралы айтатын болсак, келейдей деректер алынды, сауалнамага жауап берушiлердiц 66,07%-ы темен айлыкка непздей отырып, ездМнен бiлiм алуына акы телеуге дайын емес. Аталган сауалнаманыц аясында бiз сауалнамага жауап берушiлер ете мацызды фактор деп ецбекакыныц есуш 80,36% (45) есептейтшш аныктадык, екiншi орында эрштестершщ алдында езшщ бШктШгш дэлелдеу 64,29% (36), Yшiншi орында кешн жумыс барысында колдануга болатын жаца бШмдер алу 58,93% (33), одан кешн жеке жэне кэйби есу 53,57% (30), ез мамандыгы аясында кэйби мшдеттершщ кецеки 50% (28), жаца мшдеттер Yшiн жаца бШм мен машыктар \горену 48,21% (27), ез бШктШгш Штей дэлелдеу 44,64% ( 25).
МYЛдем мацызды емес факторлардыц арасында баска мекемелердеп эрштестермен бейресми карым-катынас (конференциялар, курстар) 25 % (14) жасау, ез мамандыгы аясында кэйби мшдеттершщ кецекн 12,50% (7) Yздiктер катарында, жаца мшдеттер Yшiн жаца бШм мен машыктар Yйрену, эрштестершщ алдында езшщ бШктШгш керсету, ез бШктШгш iштей дэлелдеу сауалнамага жауап берушiлердiц бiрдей шгарш жинады 10,71% (6), жеке жэне кэйби есу 8,93% (5), кешн жумыс барысында колдануга болатын жаца бШмдер алу 5,36% (3) жэне ецбекакыныц есуi 3,57% (2).
Мацызды факторлар мыналар деп есептейд^ жаца мшдеттер ртш жаца бШм мен машыктар Yйрену 32,14% (18), баска мекемелердеп эрштестермен бейресми карым-катынас (конференциялар, курстар) 30,36% (17), ез бШктШгш iштей дэлелдеу 26,79% (15), жеке жэне кэйби есу 25% (14), кешн жумыс барысында колдануга болатын жаца бШмдер алу 23,21% (13), эрштестершщ алдында
• Nq1 -201 6 • КазНМУ • kaznmu.kz
езшщ бiлiктiлiгiн керсету жэне ез мамандыгы аясында кэйби мiндеттерiнiц кецеюi 17,86% (10), ецбекакыныц ecyi 12,50% (7).
Мацызды емес факторлар мыналар деп есептейдi: ецбекакыныц ecyi 3,57% (2), кейiн жумыс барысында колдануга болатын жаца бШмдер алу 12,50% (7), баска мекемелердеп эрiптеcтермен бейресми карым-;атынас (конференциялар, курстар) - 7,14% (4), жеке жэне кэйби есу 12,50% (7), ез мамандыгы аясында кэciби мiндеттерiнiц кецекн 19,64% (11), жаца мiндеттер ушш жаца бiлiм мен машыктар уйрену 8,93% (5,0), эрiптеcтерiнiц алдында езшщ бiлiктiлiгiн керсету 7,14% (4), ез бшштшшн iштей дэлелдеу (eзi ушш) 17,86% (10).
ЭздМнен бiлiм алуда орта медициналы; кызметкерлер мен акушерлердщ ;азiргi белcендiлiгiн аныктау Yшiн окудыц кандай да бiр эдicтерiн пайдалану жиiлiгi туралы деректердi бiлy максатында сауалнама ЖYргiзiлдi:
Осылайша, 73,21% (41) сауалнамага жауап берyшiлердiц арасында ездтнен бiлiм алу ретiнде медицинадагы галамды; YPДicтер туралы акпараттар оку жш кабылданатыны аныкталды, айтарлыктай жиi 16,07% (9), сирек 7,14% (4), ешкашан 3,57 (2).
Оздщ мамандыгыцызда немесе соган кeршiлеc салаларында медицина гылымдарыныц соцгы жетicтiктерiн оку eздiгiнен бШм алу ретiнде - жиi 41,07% (23), айтарльщтай жиi 23,21% (13), сирек 17,86% (10) колданады, ешкашан 17,86 (10).
Сiздiц мамандыгыцыздыц шецбершде медицина гылымдарыныц соцгы жетicтiктерiн окуга катысты сауалнамага жауап берyшiлердiц арасында жш 37,50% (21), айтарлыктай жш 30,36% (17), сирек 7,14% (4), ешкашан 25% (14) екендiгi аныкталды.
Мамандандырылган мерзiмдi эдебиеттердi жиi оку (кэаби журналдар, газеттер, оныц Мнде олардыц онлайн нускалары) 37,50% (21), айтарлыктай жиi 25% (14), сирек 19,64% (11), ешкашан 17,86 (10).
Сауалнамага жауап берушшердщ арасында конференцияларга жиi катынасу жэне араласу 32,14% (18), айтарлыктай жш 17,86% (10), сирек 25% (14), ешкашан 25% (14).
Сауалнамага жауап берушшердщ арасында эрштестермен езщздщ кэciби жумыс мэселелерш ЖYЙелi талдау жиi кeрiнic тапканы 48,21% (27), айтарлыктай жиi 32,14% (18), сирек 8,93% (5), ешкашан 10,71% (6).
Осылайша, алынган деректердщ непзшде eздiгiнен бiлiм алу мен жаца бтмдер алудыц ец кец тараган эдicтерi мыналар болып табылатындыгымен корытынды жасауга болады: медицинадагы галамды; YPДicтер туралы акпараттар оку, эрштестермен езщздщ кэciби жумыс мэcелелерiн ЖYЙелi талдау, ciздiц мамандыгыцызда немесе соган кeршiлеc салаларында медицина гылымдарыныц соцгы жетicтiктерiн оку.
Сауалнамага жауап берушшердщ арасында 28,57%-ы кэciби кауымдастыктар мен форумдардагы талкылауларды MYЛдем немесе ic ЖYзiнде MYЛдем окымайды жэне оларга катыспайды, 25%-ы конференцияларга бармайды жэне катыспайды.
Сауалнамага катысушылардыц арасында конференцияларга катыспайтындардыц кeпшiлiгi мынадай cебептердi атады: каржы MYMкiндiгiнiц (тYрлi TYciндiрмелерде) болмауы, сонымен катар ез кестейн езгерте алмауы жэне осы сиякты шараларга уакыт болмау.
Осылайша, баска факторлармен катар дэршерлердщ медициналык конференцияларга катысуында телем факторы мацызды рел аткарады.
Жэне сауалнамада жауап берушшерге усынылган соцгы сура; дэрiгерлердiц пiкiрiмен медициналык уйымдардыц бiлiм беру кызметтерш сатып алу максатында медициналык уйымдарда (маман жумыс icтейтiн) тiкелей бiлiм алуга каржы беру MYMкiндiгi туралы олардыц ойларын бiлy
максатында койылды. Сурак кызу талкыланды, кептеген ескертулер, пiкiрлер, усыныстар жинады. Тек 6%-ы аталган усыныска карсы пiкiр айтты, оныц бiрi бул жагдайды келеciдей амалдармен дэлел кел^рда: «ешкандай да жа;сы нэрсе шыкпайды, жа;сы ойлаймыз, бiрак алатынымыз эдеттепдей», мундай жауап жагдайдыц жаксаруына жай сешмйздштен дэлел келтiрген болуы керек. Дипломнан кешнп бiлiм берyдiц тшмйздш мэcелелерiн шешу MYMкiндiгiне сауалнамага жауап берушшердщ 4%-ы eздерiнiц карсы шгарлерш бiлдiрyi мацызды.
Суракка оц жауап бергендер аталган усыныстан каyiптенyдiц TYрлiciн керсеткешн ескеру кажет: «Жумыс берyшiлер эртYрлi, ал бiз келicпей калды; делш, сонда маган кызы; емес жерге жiбередi», «оц бага беремiн, алайда басшылы; бiздi кейiн окытуга карсы болатын жерге баруымызды мiндеттейдi», «жа;сы идея, бiрак егер де жумыс берyшi буган кызыгатын болса, менщ оган KYMэнiм бар», «колдаймын, бiрак бiздiц басшылыкка сауатты мамандар кажет емес», «мен колдаймын, алайда бiздiц басшылы; каражатты сауатты бeлетiнiне сешмйзбш». Сауалнамага жауап берyшiлердiц бiрi каражатты дэршерлердщ тiкелей eздерiне беру туралы идеясын айтты, алайда дэрiгерлердiц жумыстарына расымен де кажет жэне ездтмен тацдаган жерде eзi тацдаган такырып бойынша мiндеттi бiлiм алу шарты койылган жагдайда. Акшаны дэрiгерлердiц тшелей eздерiне беру бастамасы басшылыктыц сауатты шешiмдер кабылдауына cенiмciздiгiмен TYciндiрiлдi.
Жалпы тэжiрбиелiк дэрiгерлердiц сауалнамадагы жауаптары жэне жеке кездесулердщ нэтижелерiн ецдеуден кейш дэрiгерлiк уйым катысушыларыныц кeпшiлiгi кэаби дамуга талпынатындыгы туралы корытынды жасауга болады.
Зерттеу нэтижелерiн корытындылай келе, келейдей TYЙiндер жасады;:
1. Ок;у барысында симуляциялы; технологияларды Yздiкciз пайдалану шугыл кемек керсету кезiнде eлiм-жiтiмдi, емдеyдiц узактыгын, дэрiгерлiк кателiктердiц санын азайтады. Сапалы медициналык кемек керсетуге ыкпал етyшi багыт жэне дэрiгердiц жумысын багалауга арналган мацызды фактор ретшде дэлелдi медицинаныц дамуы.
2. Сауалнаманыц нэтижелерi жалпы осы ЖYЙенiц катысушыларыныц арасында 50%-ы дипломнан кейiнгi бтм беру ЖYЙеciне кeцiлi толмаушылыктарын растайды, ал сауалнамага жауап берyшiлердiц 42%-ы Казакстанда кeрcетiлетiн медициналы; кeмектiц сапасы мен медициналык категориялар байланысыныц тэуелдштнщ жоктыгы туралы айтады.
3. Дэршерлш кауымдасты; катысушылардыц кeпшiлiгi кэciби дамуга талпынады. Дэрiгерлер дипломнан кейiнгi бтм беру ЖYЙеciн жаксартуга калайды. К^рп уакытта жаца бiлiм жэне ездтнен бiлiм алудыц ец кец тараган тэciлдерi келеciлер болып табылады: езщздщ мамандыгыцыздыц шецберiнде медицина гылымдарыныц соцгы жетicтiктерiн оку, мамандандырылган мерзiмдi эдебиеттер оку (кэйби журналдар, газеттер, оныц шшде олардыц онлайн нускалары), эрштестермен езщздщ кэciби жумыс мэcелелерiн ЖYЙелi талдау.
4. Орта медициналык кызметкерлер мен акyшерлердiц арасында бiлiктiлiктерiн арттыруга кедергi уакыттыц жоктыгы, 100 сагаттан аз уакытын сауалнамага жауап берушшердщ 37%-ы, 200 сагаттан аса уакытын сауалнамага жауап берyшiлердiц 8,93%-ы белуге дайын екендiгi аныкталды. Каржы курайтын eздiгiнен бiлiм алу туралы айтатын болсак, сауалнамага жауап берyшiлердiц 66,07%-ы темен айлыкка негiздей отырып, ездтнен бiлiм алуына акы телеуге дайын емес. 5%-дан кемi алдагы уакытта медициналык кемектщ сапасына ы;пал ететш eздiгiнен бiлiм алуына акы телеуге сауалнамага жауап берyшiлердiц 3,57%-ы дайын екендт аны;талд^1.
kaznmu.kz • КазНМУ • №1-201 6*
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 Аканов А.А., Мейманалиев Т.С. КР денсаулы; са;тау жуйей жэне халы; денсаулыгы. - Алматы: 2012. - 86 б.
2 Биртанов Е.А., Ибрагимова И.В. Концессия и частное управление в здравоохранении // Международный семинар «Планирование, проектирование и менеджмент организаций здравоохранения. Государственно-частное партнерство, международный опыт», 6 мая 2008 года. - Алматы: 2008. - С. 3-5.
Ж.А.КОЖЕКЕНОВА, Н.Ж.ДАРМЕН, Н.Б. АБИЫРОВА, А.Н. НУРБАКЫТ, Н.А.ТАЛКИМБАЕВА, Г.Е. АИМБЕТОВА, К.С.АБСАТАРОВА, Ж.С.ИСАЕВА, Л.С.ЕРМУХАНОВА
Казахский национальный медицинский университет имени С.ДАсфендиярова Высшая школа общественного здравоохранения Западно - Казахстанский государственный медицинский университет им.М.Оспанова, г. Актобе
АНАЛИЗ ПРОФЕССИОНАЛЬНОГО РАЗВИТИЯ МЕДИЦИНСКИХ РАБОТНИКОВ ЦЕНТРА ПЕРИНАТОЛОГИИ И ДЕТСКОЙ
КАРДИОХИРУРГИИ
Резюме: В данной статье рассматриваются вопросы, касающиеся профессионального развития медицинских работников центра перинатологии и детской кардиохирургии. Большинство участников врачебного сообщества стремятся к профессиональному развитию. Врачи заинтересованы в улучшении системы постдипломного образования. Ключевые слова: профессиональное развитие, медицинские работники, постдипломное образования.
ZH.A.KOZHEKENOVA, N.ZH.DARMEN, NB ABIYROVA, AN NURBAKYT, N.A.TALKIMBAEVA, G.E AIMBETOVA, K.S.ABSATAROVA, ZH.S.ISAEVA, L.S.ERMUHANOVA
Asfendiyarov Kazakh National Medical University, Almaty Kazakhstan School of Public Health M.Ospanov West - Kazakhstan State Medical University, Aktobe
ANALYSIS PROFESSIONAL DEVELOPMENT CENTER OF MEDICAL WORKERS PERINATOLOGY AND
PEDIATRIC CARDIAC SURGERY
Resume: This article discusses issues related to the professional development of health professionals Center of Perinatology and Pediatric Cardiac Surgery. Most members of the medical community to seek professional development. Doctors are interested and want to improve postgraduate education.
Keywords: professional development, health professionals, graduate education.
ОРГАНИЗАЦИЯ ЭКСТРЕННОЙ КАРДИОЛОГИЧЕСКОЙ
СЛУЖБЫ (ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ)
А.Т. КОДАСБАЕВ, Г.К. КАУСОВА
Высшая Школа Общественного Здравоохранения МЗСР РК
Городской кардиологический центр г. Алматы
УДК 616.1.005
Показатели смертности во всем мире ежегодно от сердечно-сосудистых заболеваний превышают показатели смертности от других причин. В Республике Казахстан основными причинами от ССЗ зарегистрирована ишемическая болезнь сердца (34,1%) и сосудистое поражение мозга (34,7%). В связи с высокой заболеваемости и смертности от ССЗ в РК, внедрены интервенционные и кардиохирургические методы лечения больных, и в том числе современные хирургические способы терапии нарушений ритма и проводимости, уникальные операции по установке искусственного левого желудочка при терминальной хронической сердечной недостаточности.
Ключевые слова: Сердечно-сосудистые заболевания, БСК, ИБС, ЭхоКГ, ОИМ, Саламатты Казахстан.
Социально-гигиеническая значимость болезней органов кровообращения обусловлена целым рядом причин. В развитых странах мира заболевания
органов кровообращения являются ведущей причиной смертности и инвалидизации населения. Особую тревогу вызывает омоложение контингента
больных, страдающих тяжелыми заболеваниями сердечнососудистой системы. Учитывая значительные потери,
наносимые обществу в
результате преждевременной смертности, инвалидизации и трудопотерь от болезней кровообращения, формирование стратегии и тактики развития кардиологической службы является одной из важнейших задач
современного здравоохранения. Актуальной проблемой является организация и проведение
действенной профилактики сердечно-сосудистых
