Научная статья на тему 'ПАХТАНИ МАЙДА ИФЛОСЛИКЛАРДАН ТОЗАЛАШДА ҚОЗИҚЛИ БАРАБАН ҚОПЛАМА ДИАМЕТРИНИ ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИГА ТАЪСИРИНИ ЎРГАНИШ'

ПАХТАНИ МАЙДА ИФЛОСЛИКЛАРДАН ТОЗАЛАШДА ҚОЗИҚЛИ БАРАБАН ҚОПЛАМА ДИАМЕТРИНИ ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИГА ТАЪСИРИНИ ЎРГАНИШ Текст научной статьи по специальности «Техника и технологии»

CC BY
2
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Қозиқли барабан / қоплама / қозиқлар узунлиги / самарадорлик / иш унуми / кўп қирра. / peg drum / casing / length of the pins / efficiency / performance / multifaceted

Аннотация научной статьи по технике и технологии, автор научной работы — Джамолов Рустам Камолиддинович, Корабельникова Т. Н., Пардаев Бахром Чориевич, Росулов Рузимурад Хасанович

Мақолада пахтани майда ифлосликлардан тозалаш учун таклиф этилган қозиқли барабаннинг технологик ва конструкторлик кўрсаткичларини аниқлаш бўйича тажриба натижалари келтирилган бўлиб, бунда иш унумдорликнинг 7,5 т/соатида қозиқли барабаннинг қопламаси диаметрининг 330-320 мм да тозалаш самарадорлик кўп қиррали қопламали барабанда юқори бўлиб, 6,4-6,2% ни ташкил этди.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по технике и технологии , автор научной работы — Джамолов Рустам Камолиддинович, Корабельникова Т. Н., Пардаев Бахром Чориевич, Росулов Рузимурад Хасанович

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Study of the influence of the diameter of the casing of the peg drum on the cleaning effect when cleaning from small weeds of raw cotton

The article presents the experimental results of determining the technological and design parameters of a multifaceted peg drum, proposed for cleaning cotton from small weeds, which has the highest cleaning effect of 6.4-6.2%. Its casing diameter is 330-320 mm with a capacity of 7.5 t/h.

Текст научной работы на тему «ПАХТАНИ МАЙДА ИФЛОСЛИКЛАРДАН ТОЗАЛАШДА ҚОЗИҚЛИ БАРАБАН ҚОПЛАМА ДИАМЕТРИНИ ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИГА ТАЪСИРИНИ ЎРГАНИШ»

УДК 677.017.02

ПАХТАНИ МАЙДА ИФЛОСЛИКЛАРДАН ТОЗАЛАШДА ЦОЗИЦЛИ БАРАБАН ЦОПЛАМА ДИАМЕТРИНИ ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИГА ТАЪСИРИНИ

УРГАНИШ

Джамолов Рустам Камолиддинович "Пахтасаноат илмий маркази" АЖ, т.ф.д., профессор, тел: +998977370249, rustam-djamolov1972@mail.ru

Корабельникова Т.Н. т.ф.фд., к.и.х., +998905233595, Tatynika2@mail.ru

Пардаев Бахром Чориевич "Пахтасаноат илмий маркази" АЖ, эркин изланувчи, +998919721513 Pardavevbahrom@mail.uz

Росулов Рузимурад Хасанович ТТЕСИ, т.ф.н., доцент, тел: +998993299056, rasulov. ruzimurad @mail.ru

Аннотация. Маколада пахтани майда ифлосликлардан тозалаш учун таклиф этилган козикли барабаннинг технологик ва конструкторлик курсаткичларини аниклаш буйича тажриба натижалари келтирилган булиб, бунда иш унумдорликнинг 7,5 т/соатида козикли барабаннинг копламаси диаметрининг 330-320 мм да тозалаш самарадорлик куп киррали копламали барабанда юкори булиб, 6,4-6,2% ни ташкил этди.

Аннотация. В статье представлены экспериментальные результаты определения технологических и конструктивных параметров многогранного колкового барабана, предлагаемого для очистки хлопка от мелких сорных примесей, который имеет самый высокий очистительный эффект 6,4-6,2%, диаметр его кожуха составляет 330-320 мм при производительности 7,5 т/час

Abstract. The article presents the experimental results of determining the technological and design parameters of a multifaceted peg drum, proposed for cleaning cotton from small weeds, which has the highest cleaning effect of 6.4-6.2%. Its casing diameter is 330-320 mm with a capacity of 7.5 t/h.

Калит сузлар: ^озикли барабан, коплама, козиклар узунлиги, самарадорлик, иш унуми, куп кирра.

Ключевые слова: колковый барабан, кожух, длина колков, эффективность, производительность, многогранный.

Key words: peg drum, casing, length of the pins, efficiency, performance, multifaceted.

Пахтани майда ифлосликлардан тозалагичнинг козикли барабани ва турли юза оралигидан пахтани уриб судраши окибатида майда ифлосликлар тукилади. Пахта канчалик титилган булса орасидаги майда ифлосликларнинг тукилиши яхшиланади. Ускунанинг тозалаш самарадорлиги козикчали барабанларнинг айланишлар сонига, турли юзага ва пахтанинг дастлабки сифат курсаткичларига боглик булади [1].

Пахтани тозалаш машина ва механизмларининг ишчи кисмлари буйича купгина олимлар томонидан илмий изланишлар олиб борилган. Улар пахтани тозалаш жараёнларининг назарий ва экспериментал тадкикотларини утказиш билан, турли хил конструктив узгаришларни, рационал технологик параметрларни ва машина хдракатлантирувчи кисмларининг хдракат режимларини тавсия килдилар.

Т.М.Кулиев [2] томонидан пахтани майда ифлосликлардан тозалашда уни титиш ва

силкитиш усулларини куллашлик янада тозалаш самарадорлигини оширишни курсатилган. Бунда 1ХК тозалагичининг пахта билан таъминлагичини учинчи козикли барабан устига жайлаштириб, юкоридан пахтани юришини таъминлаш оркали уни титишни амалга оширган, натижада 1ХКМ-12 русумли пахтани майда ифлосликлардан тозалаш машинаси яратилган.

Шу каби бир катор тадкикот [3, 4] ишларда пахта хом ашёсини тозалаш ва жинлаш жараён тартибларини яхшилаш максадида пахта хом ашёсини титиш ва булакларга ажратишга эътибор каратилган ва пахта хом ашёси булакларини титиб ажратиш жараёнини технологик жараёнга киритиш кераклиги буйича назарий таклифлар берилган.

Купгина тадкикотларда пахтани тозалашда уни титиш мухимлигини курсатиб утилмокда, шунинг учун пахтани титиш ва сидиришни амалга ошириш учун янги козикли барабанга эга тозалаш агрегати тавсия берилди. Ушбу агрегатнинг айрим курсаткичларини аниклаш буйича куйидаги тажрибалар утказилди.

Тажрибаларда козикли барабан копламасининг диаметрини тозалаш самарасига таъсирини урганиш учун амалдаги барабан копламасини ва куп киррали копламани тайёрланди (1-расм).

1-козиклар; 2-коплама. а) куп киррали коплама; б) амалдаги коплама.

1-расм. Тажриба учун ишлатиладиган козикли барабан копламаларининг схемаси.

^озикли барабан копламаларининг диаметрини узгартирилади, лекин барабаннинг умумий диаметри 400 мм сакланиб колинади, бу холатда козикларнинг узунлиги узгаради. 1ХК тозалагичнинг таъминлаш барабани тагидаги козикли барабаннинг коплама диаметрини кичиклаштириш билан козиклар узунлиги ортади ва колганларининг коплама диаметрининг катталашиб бориши билан козикларнинг узунлиги кичиклашади, шунда тозаланаётган пахтани турли юзага сикилган холда титиш ва судраш жараёни юзага келиши билан тозалаш самарасига таъсири аникланади.

Тажрибаларни утказишда куйидаги стендга (2-расм) тайёрланган козикли барабанларни кетма кет урнатиб, тозалаш самарадорлиги аникланди.

Тажрибаларни утказишда С-6525 селекцион навли 1-саноат навли пахталардан фойдаланилди. Пахта хомашёсининг дастлабки ифлослиги 6,7 % ни, намлиги 8,2 % ни ташкил этди.

Тажрибаларни утказиш вактида барабанларнинг коплама диаметрини кичрайтириб боришда барабаннинг умумий диаметрни саклаб колиш учун козикларнинг узунлигини катталашиб, турли юза оралиги х,ам катталашиб боради, лекин унга узатилаётган пахта юкламасини бир хилда (6,5 т/соат) ва юкламана ошириб (7,5 ва 8,5 т/соат ) берилди (3-5-расмлар).

2

1 -шахта, 2-йуналтиргич, 3 -козикли барабан, 4-турли юза. 2-расм. Лаборатория стендининг умумий куриниши.

3-расм. Козикли барабанларнинг коплама диаметрини тозалаш самарасига таъсири

(ускунанинг иш унумдорлиги 6,5 т/соатда).

Юкоридаги 3-расмда келтирилган тажриба натижаларидан козикли барабанга пахтани 6,5 т/соат иш унумдорлигида узатганимизда ва копламаларнинг диаметрларини кичиклаштириш билан турли юза билан орали; масофанинг катталашувидан тозалаш самарасини тушиб кетишини курамиз. Бунда амалдаги цилиндрик кожухнинг амалдаги диаметри (300 мм) урнатилганида тозалаш самарадорлиги юкори булиб, 5,2 % ни ташкил этмокда, диаметрини 280 мм дан 200 мм га камайишида тозалаш самарасини 6,4 % дан 5,4 % га тушганини курамиз. Бундай холатни олти киррали кожухда х,ам кузатиш мумкин,

лекин кирралар хисобидан тозалаш самарадорлиги цилиндрик коплама козикли барабандан юкори. Бу холатни коплама билан турли юза оралигининг катталашувидан ушбу ораликда пахтанинг тулиб турмаслигидан дейиш мумкин. Демак, бунда ускунанинг иш унумдорлигини ошириш имконияти пайдо булади. Кейинги тажрибаларимизни иш унумдорликни кутарган холда давом эттирамиз. ^уйидаги 4-расмда иш унумдорликни бт/соатдаги натижалари келтирилган.

5,8 3 —оД 5,6

5,2 4 5 4,6 4.6 5,2

4,2 —V

зоо

280 260 240 220

коплама диаметри, мм

200

-Цилиндр ли коплама

куп киррали

4-расм. Козикли барабанларнинг коплама диаметрини тозалаш самарасига таъсири

(ускунанинг иш унумдорлиги 7,5 т/соатда).

Иш унумдорликнинг 7,5 т/соатида копламаларнинг диаметри 350 мм да пахта сигмасдан тикилишлар хосил булди, диаметрини камайтириш билан орали; масофани катталашувидан (280 мм дан) пахта яхши ута бошлади ва тозалаш самарадорлиги цилиндрик копламада 4,5% ни ташкил этган булса, куп киррали копламада 5,8 % ни ташкил этди, коплама диаметрининг 260 ва 240 мм да тозалаш самарадорлиги иккала конструкциядаги копламаларда юкори булиб, цилиндрикда 4,6 % ва олти кирралида 6,4 -6,2% ни ташкил этмокда.

^уйида келтирилган 5-расмда иш унумдорликни 8,5 т/соатга кутарганимизда пахта 300-280 мм ли копламалар орасига сигмаслиги окибатида тозалаш самарадорлигини пастлиги куринади. ^опламалар диаметрининг 240 мм да тозалаш самарадорлиги иккала холатда х,ам ошганлигини курамиз, лекин куп киррали копламада титиш жараёнининг яхшилиги сабабли тозалаш самарадорлиги юкори булиб, 5,8 % ни ташкил этмокда.

£ 1

5,8 5 5

4,5 4,8 5,2

3,6 3,8 4,2 ._ ■>- _ -4_

300

280

260

240

220

200

коплама диаметри, мм

-цилиндрик коплама

куп киррали

5-расм. Козикли барабанларнинг коплама диаметрини тозалаш самарасига таъсири

(ускунанинг иш унумдорлиги 8,5 т/соатда).

Иш унумдорликларнинг ошиб бориши тозалаш самарасининг тушиб боришига, лекин иш унумдорликнинг 7,5 т/соатида, коплама диаметрининг 260-240 мм да тозалаш самарадорлик олти киррали копламали барабанда юкори булиб, 6,4-6,2% ни ташкил этди.

АДАБИЁТЛАР

1. Ф.Б.Омонов, Р.Ф.Юнусов, В.В.Дьячков "Пахтани дастлабки ишлаш буйича справичник". "Ворис-нашриёти" Тошкент-2008 йил. 11-16 бетлар.

2. Кулиев Т.М. Совершенствование эффективных, ресурсосберегающих конструкций и научные основы расчета параметров очистителей хлопка-сырца и волокна. Монография. Ташкент 2020. С.202.

3. Валуев А.А. Валичный волокноотделитель ХДВ-М /Гизлегпром; - Москва, 1955.

- 25 с.

4. Тихомиров Г.А. и др. Влияние пневмотранспортных установок на порокообразование в хлопке-сырце и волокне // Хлопковая промышленность (Ташкент). -1973. - №1,- С. 5-6.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.