Научная статья на тему 'ПАХТАНИ МАЙДА ИФЛОСЛИКЛАРДАН ТОЗАЛАШ ҚУРИЛМАСИ ТОЗАЛАГИЧИНИНГ АМОРТИЗАТОРЛИ ҚАЙТАРГИЧИ БЎЙИЧА ТAЖРИБAВИЙ ТAДҚИҚОТЛAРНИ ЎТКАЗИШ МЕТОДИКAСИ'

ПАХТАНИ МАЙДА ИФЛОСЛИКЛАРДАН ТОЗАЛАШ ҚУРИЛМАСИ ТОЗАЛАГИЧИНИНГ АМОРТИЗАТОРЛИ ҚАЙТАРГИЧИ БЎЙИЧА ТAЖРИБAВИЙ ТAДҚИҚОТЛAРНИ ЎТКАЗИШ МЕТОДИКAСИ Текст научной статьи по специальности «Техника и технологии»

CC BY
6
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
амортизаторли қайтаргич / валлар / тензодатчик / кўприк усули / тарировкалаш жараёни / тензобалка / электродвигaтел / тўлқинсимон юзaли қaйтaргич / қозиқли бaрaбaнлaр. / damping deflector / shafts / strain gauge / bridge method / taring process / tension beam / electric motor / undulating surface deflector / pile drums.

Аннотация научной статьи по технике и технологии, автор научной работы — А.Джураев, Д.Абдувахобов, И.Ғофуржонов, М.Мадрахимова

Мақолада пахтани майда ифлосликлардан тозалаш қурилмаси тозалагичининг амортизаторли қайтаргичи бўйича экспериментал тадқиқотлар дастурига мувофиқ режалаштирилган ишлар тўғрисидаги маълумотлар келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по технике и технологии , автор научной работы — А.Джураев, Д.Абдувахобов, И.Ғофуржонов, М.Мадрахимова

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE METHODOLOGY OF EXPERIMENTAL RESEARCH ON THE DEVICE FOR CLEANING COTTON FROM SMALL POLLUTION OF THE DEVICE WITH AMORTIZING RETURN

The article provides information on the planned works in accordance with the program of experimental research on the shock-absorbing deflector of the cleaner of the device for cleaning cotton from small impurities.

Текст научной работы на тему «ПАХТАНИ МАЙДА ИФЛОСЛИКЛАРДАН ТОЗАЛАШ ҚУРИЛМАСИ ТОЗАЛАГИЧИНИНГ АМОРТИЗАТОРЛИ ҚАЙТАРГИЧИ БЎЙИЧА ТAЖРИБAВИЙ ТAДҚИҚОТЛAРНИ ЎТКАЗИШ МЕТОДИКAСИ»

УДК.67.05

ПАХТАНИ МАЙДА ИФЛОСЛИКЛАРДАН ТОЗАЛАШ ЦУРИЛМАСИ ТОЗАЛАГИЧИНИНГ АМОРТИЗАТОРЛИ ЦАЙТАРГИЧИ БУЙИЧА ТАЖРИБАВИЙ ТАДЦЩОТЛАРНИ УТКАЗИШ МЕТОДИКАСИ

А.Джураев ТТЕСИ т.ф.д., проф.

Д.Абдувахобов НамМКИ т.ф.ф.д (PhD)., доц.

И.Еофуржонов НамМКИ докторант

М.Мадрахимова НамМКИ укитувчи

Аннотация: Маколада пахтани майда ифлосликлардан тозалаш курилмаси тозалагичининг амортизаторли кайтаргичи буйича экспериментал тадкикотлар дастурига мувофик режалаштирилган ишлар тугрисидаги маълумотлар келтирилган.

Аннотация: В статье представлена информация о планируемых работах в соответствии с программой экспериментальных исследований амортизирующего дефлектора очистителя устройства для очистки хлопка от мелких примесей.

Abstract: The article provides information on the planned works in accordance with the program of experimental research on the shock-absorbing deflector of the cleaner of the device for cleaning cotton from small impurities.

Калит сузлар: амортизаторли кайтаргич, валлар, тензодатчик, куприк усули, тарировкалаш жараёни, тензобалка, электродвигател, тулкинсимон юзали кайтаргич, козикли барабанлар.

Ключевые слова: демпфирующий дефлектор, валы, тензометрический датчик, мостовой метод, процесс тарирования, натяжная балка, электродвигатель, волнообразная поверхность дефлектора, свайные барабаны.

Key words: damping deflector, shafts, strain gauge, bridge method, taring process, tension beam, electric motor, undulating surface deflector, pile drums.

Пахтани майда ифлосликлардан тозалаш курилмаси тозалагичининг амортизаторли кайтаргичи буйича утказилган назарий тадкикотлар натижаларини текшириб куриш хдмда унинг параметрларининг макбул кийматларини асослаш максадида экспериментал тадкикотлар дастурига ишлаб чикилди.

Экспериментал тадкикотларни утказишда пахтани тозалагич агрегати валларидаги каршилик моментларни ва тулкинсимон юзали кайтаргичнинг титраш кучини улчашда тензодатчиклардан фойдаланиш тавсия этилади [1, 2].

Тензодатчиклар валнинг тозаланган сиртига унинг укига нисбатан 45° бурчак остида елимлашга мосланган. Тензодатчикларни вал ва торткиларга елимланиш схемаси 1-расм, а да келтирилган. Валлардаги каршилик моментларни улчаш учун каршиликлари 350 Ом, узунлиги 10 мм булган тензодатчик (BHF350-3HA) ларни (2-расм, а) куприк усулида елимланди.

Тулкинсимон юзали кайтаргичда х,осил буладиган тебранишни тензобалка ёрдамида аникланди (1-расм, б), бунда тензобалкага каршилиги 1000 Ом, узунлиги 5 мм

булган тензодатчиклар (ВР1 ООО) ни (2-расм, б) тула куприк усулда йигилди.

а) б)

1-расм. Тензодатчикларни валларга (а) ва тулкинсимон юзали кайтаргичдаги

тармогига (б) елимлаш схемаси

а) б)

2-расм. BHF350-3HA (а) ва BF1000 (б) маркали тензорезисторлар

Тензодатчиклар елимланиши лозим булган сиртнинг тозалик даражаси ута юкори булиши талаб этилганлиги сабабли, биринчи навбатда энг кичик улчамли (нулевой) жилвир когозидан фойдаланиб, сунгра техник спирт ёрдамида артилди. Тозаланган сиртга тензодатчиклар махсус елимлар ёрдамида елимланди. Бунда иш жараёнига тензодатчикларнинг бир чизикдаги иккитаси сикилишдаги деформацияга учраса, бошка иккитаси эса чузилишдаги деформацияга учрайди (3-расм).

3-расм. Тензодатчикларни йигиш схемаси

Тажриба синовлари тугри амалга оширилганлиги ва тензодатчиклардан олинаётган сигналларни узатиш кобилиятини текшириш максадида валлар юкланишсиз х,аракатлантириб курилди ва компьютер экранида амплитуда узгариши кузатилди. Бу х,олатда сигнал келаётгани ва тажриба жих,озларнинг соз х,олда эканлигига ишонч х,осил килинди.

Олинган тажриба натижалар ишончлилиги даражасини ошириш максадида синовлар 3 мартадан бир хил иш режимда такроран утказилди.

Синовлар бошида ва якунида тажриба стенднинг вали статистик х,олатда тарировка килинди. Бунда 1 м узунликдаги махсус ричаг тайёрланиб, кетма-кетлик билан мос

равишда козикчали барабан етакловчи (козикчали барабан) валнинг чикиш кисмига, етакланувчи (козикчали барабан) валнинг кириш кисмига кузгалмас килиб мах,камланди. Ричагнинг иккинчи учига юк осиш учун махсус илгак урнатилди. Тарировкалаш жараёнида валларнинг иккинчи учлари хдракатланмайдиган килиб мах,камланди. Ричакка юк бир хилда 1 кг дан 35 кг гача юк осилди (4-расм, а).

а) б)

4-расм. Тензовални (а)ва тензобалкани (б) тарировкалаш жараёни

куринишлари

Тезоболкани эгилиш масофасига тарировка килинди, бунда х,ар бир бирлик масофага тугри келадиган импулси ва тарировка коэффициенти аникланди (4-расм, б).

Валнинг айланишлар сони магнитли Холл датчиги ёрдамида аникланди. Бунда вал шкивига магнитлар ёпиштирилди. Датчикнинг ишлаши куйидагича булади: х,ар бир магнит датчикка якинлашган токни улайди ва узоклашганда узади [3, 4].

Узиб-уланишларни орасидаги вакт х,исобга олиниб, бир минутдаги айланишлар сонини аникланди. 5-расмда уланиш схемаси ва 6-расмда датчик ва унинг урнатилган расмлари келтирилган.

1-вал шикиви, 2-магнит 5-расм. Валнинг айланишлар сонини аницлаш схемаси

6-расм. Холл датчиги (а) ва уни урнатилиши (б)

Тажрибалар пахта заводида, кишлок хужалигини механизациялаш илмий-тадкикот институтини тажрабаларни утказиш ва синаш лабораторияси билан хдмкорликда утказилди. Тажрибани УХК русумли пахта тозалаш машинасида утказилди.

7-расмда УХК русумли пахта тозалаш машинасининг козикчали барабан юритмасининг кинематик схемаси келтирилган.

KOPYUTER

1-электродвигатель; 2-таъминловчи валик; 3-козикчали барабан; 4-ифлосликлар шнеги; 5-вал усулида елимланган BHF350-3HA маркали тензорезистор; 6-MSC-22-04A маркали токосъёмник; 7-XFW-HX711 маркали датчик (усилитель); 8- тулкинсимон юзали кайтаргич елкаси усулида елимланган BF1000 маркали тензорезистор; 9-LM393 маркали датчик холла; 10-Arduino (АЦП) UNO R3 маркали микроконтроллер; 11-компьютер. 7-рaсм. УХК пaхтa тозaлaш мaшинaсининг майда ифлосликлардан тозалаш

секциясининг кинемaтик схемаси

8-расмда Тулкинсимон юзали кайтаргичли пахтани майда ифлосликлардан тозалаш секциясининг кинематик схемаси ва ён томондан куриниши келтирилган. Тозаловчи агрегатнинг ишчи органларини узлуксиз ишлашини таъминлаш учун учта электр юритувчилар урнига куввати 11,0 кВт, n=1000 мин-1 электр юритувчидан ва таъминлагич валиклари учун куввати Р=1,5 кВт, п=(0-20)мин-1, электр юритувчидан, шунингдек, флосликлар шнеги учун куввати 2,2 кВт, n=930 мин-1 электр юритувчидан фойдаланилди.

КИСКА ХАБАРЛАР

8-расм. Тулкинсимон юзали кайтаргичли пахтани майда ифлосликлардан тозалаш секциясининг схемаси (а) ва тулкинсимон арикчали кайтаргич (б)

Тулкинсимон юзали кайтаргичли пахтани майда ифлосликлардан тозалаш секциясининг схемасини хусусияти, асосий ишчи органлари, 1-электродвигатель, 2-тулкинсимон юзали кайтаргич, 3-козикли барабанлар, 4-ифлосликларни чикарувчи шнек орасидаги кинематик богланиш хисобланади. Бунда козикли барабанлар узаро богланган битта оким занжирида ишлаши таъминланади. Модернизация килинган УХК агрегати пахтани майда ифлосликлардан тозалаш секциясидаги кайтаргичлари тебраниш амплитудасини етарли даражасида таъминлаш учун кайтаргичлар тулкисимон арикчали этиб тайёрланди (8-расм, б).

Тавсия килинаётган тулкинсимон юзали кайтаргич тахлили шуни курсатдики, козикли ташувчи барабанларнинг пахтани зарур булган юмшатишга ва тозалашга имкон берадиган бурчак тезликларини талаб килинган нотекислик коэффициентларини таъминлаш учун тулкинсимон юзали кайтаргичдан фойдаланиш хисобига тикилишларни камайтиришга, тозалаш самарадорлигини ортишига, тола ва чигитларни шикастланишини камайтиришга имкон беради.

Мазкур методика ёрдамида юкорида кедлтирилган жараёнлар кетма-кетлигига мувофик, курилманинг бир ва куп омилли экспериментал тадкикотларини утказиш мумкин булади.

АДАБИЁТЛАР

1. Джураев А. Дж., Абдувахобов Д. А., Гофуржанов И. И., Мадрахимова M. Б. Пахтани майда ифлосликлардан тозалаш курилмаси тозалагичининг амортизатори кайтаргичини тебранишлари тахлили // МЕХАНИКА ВА ТЕХНОЛОГИЯ ИЛМИЙ ЖУРНАЛИ, МАХСУС СОН 2023, № 1 (4): Б. 9-14., НАМАНГАН - 2023.

2. A.Djurayev, Sh. Kh. Madrakhimov, A.P. Mavlyanov, S. Urinova. Delopment and Substantiation of the Parametrs of the Battery Mechanisms with Elastic Elements of the Weaving machines // International Journal of Recent Technology and Engineering (IJRTE) ISSN: 22773075, Volume-9 Issue-3, January 2020, P. 3343-3348.

3. Тухтакузиев А, Абдувахобов Д, Хайдаров К, Мадрахимова М, И.Еофуржанов. Study of device vertical vibration for measuring the working depth of soil working machines // IOP Conf. Series: Earth and Environmental Science. ETESD-2022.

4. A.Djurayev, K.Yuldashev. Dynamics of the Screw Conveyor for Transportation and Cleaning of Fiber Material // International Journal of Advanced Science and Technology. Vol. 29, No. 5, (2020), P. 8557-8566.ISSN: 2005-4238

5. A.Djurayev, Sh. S. Khudaykulov, A. S. Jumaev. Development of the Design and Calculation of Parameters of the Saw Cylinder with an Elastic Bearing Support Jin // international journal of Recent Technology and Engineering (IJRTE) ISSN: 2277-3878, Volume-8 Issue-5, 2020.

6. A.Djurayev, Kuliev T.M. Designing and methods of calculating parameters of a fibrous material cleaner from large litter // International Journal of Advanced Science and Technology Vol. 29, No. 8s, (2020), pp. 444-452

7. Д.Абдувахобов., К.Хайдаров., И.Еофуржанов. determination of tension strength of equipment pressure spring measuring developing depth. // MIDDLE EUROPEAN SCIENTIFIC BULLETIN, ISSN: 2694-9970., POLSHA 2022.

8. А.Джураев., Д.Абдувахобов., М.Мадрахимова., И.Еофуржанов. Tiny dirt's Cleaner of Resource-saving cotton buds // MIDDLE EUROPEAN SCIENTIFIC BULLETIN, ISSN: 2694-9970., POLSHA 2022.

9. А.Джураев., Д.Абдувахобов., Д.Хабибуллаев., И.Еофуржанов. Косозубой цилиндрической зубчатой передачи с упругими элементами // TADQIQOTLAR jahon ilmiy - metodik jurnali 15-son_2-to'plam_Iyun-2023.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.