Научная статья на тему 'Паэзія Максіма Багдановіча ў перакладзе на японскую мову'

Паэзія Максіма Багдановіча ў перакладзе на японскую мову Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
325
45
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
японская паэзія / беларуская паэзія / паэзія 20-га стагоддзя / Максім Багдановіч / Арыакэ Камбара / пераклад / санет / Japanese poetry / Belarusian poetry / poetry of the 20th century / Maksim Bahdanovich / Ariake Kambara / translation / sonnet

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Трус Мікалай Валянцінавіч, Кэн Сібата

У артыкуле разглядаюцца тры галоўныя тэмы: цікавасць М. Багдановіча да японскай культуры, падабенства і адметнасць беларускай і японскай паэзіі, праблематыка беларуска-японскага мастацкага перакладу. Максім Багдановіч напісаў вершы пад назвай «Японскія», выкарыстоўваючы традыцыйную паэтычную форму. Паэт звярнуў увагу на «японскую забаўку» ў вершах «Пану Антону Навіне» і «Ёсць гэткая японская забаўка…». Гэтыя факты сведчаць пра цікавасць беларускага аўтара да японскай культуры. Японскі паэт Арыакэ Камбара (1876–1952) паспрабаваў увесці ў японскую паэзію санетную форму. Максім Багдановіч пісаў санеты па-беларуску амаль адначасова з японскім аўтарам. У артыкуле параўноўваюцца санеты двух паэтаў. Праз гэтае параўнанне выяўляецца падабенства і спецыфіка развіцця японскай і беларускай паэзіі 20 ст. Адзначаныя вышэй факты сведчаць на карысць актуальнасці перакладу твораў М. Багдановіча на японскую мову. Складанасцю з’яўляецца адсутнасць метадалогіі ў справе беларуска-японскага мастацкага перакладу. У артыкуле аналізуюцца некаторыя перакладчыцкія праблемы. На прыкладзе перакладу верша М. Багдановіча «Раманс» дэманструюцца асаблівасці перакладу вершаў з беларускай мовы на японскую. Гэта робіцца ўпершыню і з’яўляецца пачаткам справы перакладу паэзіі М. Багдановіча на японскую мову

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

POETRY M. BOGDANOVICH TRANSLATED INTO JAPANESE

This article discusses three main topics: (1) Bahdanovich’s research interest in Japanese culture, (2) the similarities in Belarusian and Japanese poetry, and (3) issues with Belarusian-Japanese translation. Maksim Bahdanovich wrote the poems «Japanese», using traditional Japanese poetic form. Moreover, Bahdanovich paid attention to the «Japanese game» in his own poems. These facts testify to the poet’s interest in Japanese culture. Ariake Kambara (1876–1952), Bahdanovich’s Japanese contemporary, tried to introduce the sonnet form into Japanese poetry. During the same time, Bahdanovich wrote sonnets in Belarusian, almost simultaneously with Kambara’s work. This article compares the sonnets by these two poets to examine the similarity of Japanese and Belarusian poetry from the 20th century. These two facts show the relevance of the translation of Bahdanovich’s work into Japanese. However, the Belarusian-Japanese translation lacks methodology. Therefore, this article discusses the problems of translation. This article examines the features of translating poetry from Belarusian into Japanese with the example of the translation of Bahdanovich’s “Romance”.

Текст научной работы на тему «Паэзія Максіма Багдановіча ў перакладзе на японскую мову»

Труды БГТУ, 2016, № 5, с. 185-189

185

УДК 821.161.3-1:81'25

М. В. Трус1, К. Ci6aTa2

1Беларуси дзяржауны тэхналапчны ушверштэт

Унiверсiтэт Васэда (Тоюа, Японiя) ПАЭЗ1Я МАКС1МА БАГДАНОВ1ЧА У ПЕРАКЛАДЗЕ НА ЯПОНСКУЮ МОВУ

У артыкуле разглядаюцца тры галоуныя тэмы: щкавасць М. Багданов1ча да японскай культуры, падабенства i адметнасць беларускай i японскай паэзи, праблематыка беларуска-японскага мастацкага перакладу.

Макам Бaгдaновiч натсау вершы пад назвай «Японская», выкарыстоуваючы традыцыйную паэтычную форму. Паэт звярнуу увагу на «японскую забауку» у вершах «Пану Антону Навше» i «Ёсць гэткая японская забаука...». Гэтыя факты сведчаць пра цiкaвaсць беларускага аутара да японскай культуры.

Японсш паэт Арыакэ Камбара (1876-1952) паспрабавау увесцi у японскую паэзш санетную форму. Максш Бaгдaновiч тсау санеты па-беларуску амаль адначасова з японсюм аутарам. У арты-куле парауноуваюцца санеты двух паэтау. Праз гэтае параунанне выяуляецца падабенства i спе-цыфiкa развщця японскай i беларускай пaэзii 20 ст.

Адзначаныя вышэй факты сведчаць на карысць aктуaльнaсцi перакладу творау М. Багдано-вiчa на японскую мову. Складанасцю з'яуляецца адсутнасць метадалогп у справе беларуска-японскага мастацкага перакладу. У артыкуле aнaлiзуюццa некаторыя перакладчыцшя праблемы. На прык-ладзе перакладу верша М. Бaгдaновiчa «Раманс» дэманструюцца aсaблiвaсцi перакладу вершау з беларускай мовы на японскую. Гэта робщца упершыню i з'яуляецца пачаткам справы перакладу паэзи М. Бaгдaновiчa на японскую мову.

Ключавыя словы: японская пaэзiя, беларуская пaэзiя, пaэзiя 20-га стагоддзя, Мaксiм Бaгдaновiч, Арыакэ Камбара, пераклад, санет.

M. V. Trus1, K. Shibata2

belarusian State Technological University 2Waseda University (Tokyo, Japan)

POETRY M. BOGDANOVICH TRANSLATED INTO JAPANESE

This article discusses three main topics: (1) Bahdanovich's research interest in Japanese culture, (2) the similarities in Belarusian and Japanese poetry, and (3) issues with Belarusian-Japanese translation.

Maksim Bahdanovich wrote the poems «Japanese», using traditional Japanese poetic form. Moreover, Bahdanovich paid attention to the «Japanese game» in his own poems. These facts testify to the poet's interest in Japanese culture.

Ariake Kambara (1876-1952), Bahdanovich's Japanese contemporary, tried to introduce the sonnet form into Japanese poetry. During the same time, Bahdanovich wrote sonnets in Belarusian, almost simultaneously with Kambara's work. This article compares the sonnets by these two poets to examine the similarity of Japanese and Belarusian poetry from the 20th century.

These two facts show the relevance of the translation of Bahdanovich's work into Japanese. However, the Belarusian-Japanese translation lacks methodology. Therefore, this article discusses the problems of translation. This article examines the features of translating poetry from Belarusian into Japanese with the example of the translation of Bahdanovich's "Romance".

Key words: Japanese poetry, Belarusian poetry, poetry of the 20th century, Maksim Bahdanovich, Ariake Kambara, translation, sonnet.

Уводзшы. Макама Бaгдaновiчa (1891-1917), класша беларускай лгаратуры, щкавша культура i пaэзiя розных краш, у тым лшу i Япони. Паэт даследавау японскую народную паэзш, натсау вершы з традыцыйнай паэтычнай формай танка, яюя з'яуляюцца сведчаннем даскана-ласщ яго майстэрства.

Нягледзячы на щкавасць М. Бaгдaновiчa да Япони, на працягу амаль стагоддзя з дня смерщ паэта пераклады яго вершау на японскую мову

пакуль не былi надрукаваныя. У японсюм лтгара-туразнаустве адсутшчаюць даследаванш, прысве-чаныя клaсiку беларускай лiтaрaтуры.

У арытыкуле мы паспрабуем раскрыць на-ступныя тэмы: цiкaвaсць М. Бaгдaновiчa да японскай культуры, падабенства i спець^ка рaзвiцця сучаснай японскай i беларускай пaэзii, асноуная праблематыка беларуска-японскага мастацкага перакладу. Асвятленне гэтых тэм бачыцца нам лапчным крокам у сцверджaннi дaскaнaлaсцi

186

Паэз1я Макама Багданов1ча у перакладзе на японскую мову

творчай дзейнасщ беларускага паэта i наспелай не-абходнасцi перакладу яго творау на японскую мову.

Асноуная частка. Вядома, што М. Багдано-вiч цiкавiуся японскай старажытнай лiтаратурай i нашсау вершы з выкарыстаннем японскай тра-дыцыйнай паэтычнай формы танка. Вершы, вядо-мыя пад назвай «Японсюя», былi апублiкаваныя у 1927 г., але лiчыцца, што яны былi напiсаныя у 1915 г. У аналiзе, зробленым К. Сiбата у ра-нейшай публiкацыi, гэтыя вершы былi вызнача-ныя як наблiжаныя да традыцыйнай японскай танкi [4, с. 227].

М. Багдановiч звярнуу увагу на «японскую забауку» у вершах «Пану Антону Навше» i «Ёсць гэткая японская забаука...». У абодвух вершах уключаны наступныя тры радю з апiсаннем «японскай забаую»:

Ёсць гэткая японская забаука, — Юдаюць дробныя аскёпкi дрэва У ваду - i робяцца яны цвятамi [1, с. 271]. Цяжка вызначыць, дзе паэт пазнаёмiуся з «за-баукай» краiны далёкага усходу. Яе апiсанне на-гадвае нам «японскую гульню», якую прадста-вiу Марсель Пруст у першай кнiзе «У пошуках страчанага часу»: «...как в японской игре, когда в фарфоровую чашку с водой опускают похожие один на другой клочки бумаги и эти клочки расправляются в воде, принимают определенные очертания, окрашиваются, обнаруживают каждый свою особенность, становятся цветами, зданиями, осязаемыми и опознаваемыми существами.» [3, с. 84].

Што тычыцца «японскай гульш», ашсанай М. Прустам, гаворка щзе пра цацку або выраб з Японл [6, с. 347]. Гэтая цацка, якая называецца «кветка у вадзе (суйцюка ЖФ^)» - афарбава-ныя i сцiснутыя сцяблы керыi, стрыжанi аралii высокай або дробныя асколю дрэва [8, с. 827]. У японскай лггаратуры ужо у другой палове 17 ст. гэтая цацка упамшалася.

Пруст назвау матэрыял гэтай «гульнi» кава-лачкамi паперы. У адрозненне ад атсання Пруста, Багдановiч напiсау пра «дробныя аскёпк дрэва». Варта сказаць, што апiсанне «японскай забау-ю» Багдановiчам блiжэй да сапрауднага аблiчча японскай цацкi «кветка у вадзе», чым Прустава «гульня», бо матэрыял гэтай цацю не столью простая папера, колькi «дробныя аскёпю дрэва».

Такое правшьнае атсанне «японскай забаую» паглыбляе наступную загадку: адкуль паэт так добра ведау культуру крашы усходзячага сонца. Цяжка адгадаць гэтую загадку. Але можна ска-заць, што атсанне «японскай забаую» сведчыць пра глыбокае даследаванне Багдановiчам культуры шшых народау.

Дагэтуль мы закраналi даследчую i мастац-кую щкавасщ беларускага аутара да японскай культуры. А далей паспрабуем параунаць творы Багдановiча i японскага паэта Камбары, каб

выявiць падабенства развiцця сучаснай паэзи дзвюх краiн.

Арыакэ Камбара (1876-1952) - вядомы паэт «японскага сiмвалiзму». Яго першы збор творау выйшау з друку у 1908 г. А раней на год быу надрукаваны у «Нашай шве» дэбютны твор М. Багдановiча «Музыка». Арыакэ Камбара i Макшм Багдановiч былi сучаснiкамi. Абодва спрабавалi Уводзiць у сваю творчую практыку традыцыi еурапейскай паэзii. Адна з iх - санетная форма.

Макшм Багдановiч не толькi пiсау санеты па-беларуску, але i упершню у беларускiм лiта-ратуразнаустве даследавау санетную форму у тэа-рэтычна-пстарычным нарысе «Санет». А Арыакэ Камбара спрабавау тсаць санеты на японскай мове, свядома звяртаючы увагу на еурапейскiя паэтычныя формы.

Трэба адзначыць, што увод санета у японскую паэзда быу цяжэй, чым тая самая спроба у беларускай паэзи, звяртаючы увагу на рознщы паэтычных традыцый i моуных сiстэм. Насамрэч, японскаму паэту прыйшлося змянiць па-свойму еурапейскую форму, санет. I сапрауды Арыакэ Камбара здолеу стварыць свой стыль з санетнай формай. Такi стыль можна называць эклектыкай еурапейскай i японскай форм. У дадзеным арты-куле мы не будзем разглядаць гэтае пытанне падрабязна. Што да Багдановiча, то ён здолеу пiсаць па-беларуску санеты, захоуваючы еурапей-скую традыцыйную форму.

Вядома, з пункту гледжання формы санеты японскага i беларускага паэтау моцна адрозш-ваюцца. Але трэба сказаць, што гэта не столью адрозненне меркаванняу паэтау, колью рознщы iх моу. I можна знайсщ супадзенне меркаванняу двух аутарау. Напрыклад, М. Багдановiч у нарысе «Санет» шша так: «апошняя канцоука пер-шага з iх i пачатковая другога павiнны быць аднолькавымЬ».

Тут гаворка iдзе пра «першыя восем строк санета». Можна меркаваць, што гэта адно з пра-вiлау санетнай формы Багдановiча, яю свядома уводзiу санет у беларускую паэзiю, захоуваючы сапраудную традыцыю гэтай формы. Так, атса-ны Багдановiчам нарыс санетнай формы можна прызнаць, напрыкалад, у вершах «Памiж пяскоу Егiпецкай зямль..», «На цёмнай гладзi сонных луж балота» або «У Вшьш».

А у вершах Арыакэ не выкарыстоуваецца ме-трыка. Таму, вядома, не магчыма знайсцi сказанае Багдановiчам правiла санетнай формы. Але Арыакэ здолеу перадаць iншым чынам меркаванне, па-добнае на Багдановiчава. Паглядзiм на першыя восем радкоу нашага даслоунага перакладу санета Камбары «Разумны варажб^ паглядзеу на мяне с. 2-3]» на

беларускую мову:

Разумны варажбгт паглядзеу на мяне i сказау: Твой выгляд цямнее з прадвесцям бяды, З неба, дзе кахаеш чалавека слабым сэрцам, Пакуль воблака, шпаркi вецяр не нападае, бяжы.

Ах «бяжы» з пбкага вашага берагу Чым зялёны луг, калыханне поля, Хваля больш пяшчотных чорных валасоу -Як гэта вы зразумееце?

Гэты верш вядомы як сiмвалiсцкi. У дадзеным выпадку нас цiкавiць больш форма, чым змест гэтага верша. Варта звярнуць увагу на тое, што у 4-м i 5-м радках паутараецца iмператыу «бяжы». Гэты паутор працуе як ланцуг памiж радкоу. Так, Максiм Багдановiч таксама натсау пра «ланцуг» для таго, каб «пачатак верша не расслаiуся на два зусiм незалежных куплеты» [2, с. 194]. Менав^а гэта сведчыць пра паэтычную агуль-насць паэтычных падыходау абодвух паэтау.

Можна сказаць, што гэтыя паэты удала уво-дзш санетную форму у сваю творчую практыку, маючы падобныя меркаваннi. Уплыу М. Багдано-вiча на сучасную беларускую паэзiю несумненны. А што тычыцца А. Камбары, то юнуюць розныя меркаваннi пра уплыу яго творчасцi на японскую паэзiю. Але можна лiчыць, што яго спроба, увод санетнай формы у японскую паэзда, адыграла значную ролю у развiццi сучаснай японскай паэзii.

Таюм чынам, паэтычныя спробы Максiма Багдановiча i Арыакэ Камбары сведчаць пра адзш бок падабенства развiцця сучаснай паэзп Беларусi i Японii. Вядома, гэта з'яуляецца толью адным з аспектау падабенства вялiкiх паэтау дзвюх краш. Гэта падабенства выклiкае асабль вую цiкавасць i неабходнасць перакладаць творы М. Багдановiча на японскую мову.

Каб прааналiзаваць праблемы беларуска-японскага мастацкага перакладу, мы разгледзiм верш «Раманс» i прапануем свой пераклад гэ-тага верша на японскую мову.

«Раманс» ужо быу перакладзены на некаль-кi еурапейсюх моу. Вядома, можна знайсцi ней-юя ключы для яго перакладу на японскую мову у гэтых спробах.

Але перш чым абмяркоуваць праблемы яго перакладу на японскую мову, спраУдзiм правiла паэтычнага перакладу. Рускi лшгвют Раман Якаб-сон у сваiм артыкуле напiсау, што «Поэзия по определению является непереводимой. Возможна только творческая транспозиция» [5, с. 24]. Так, звычайна нам прыходзщца рабщь тое, што Якаб-сон назвау «творческой транспозицией», i гэта на-зываць перакладам. Але можна сказаць i так, што еурапейсюя мовы, на яюя быу перакладзены верш «Раманс», прынамсi, маюць падобныя паэтычныя традыцыi. Сярод iх рыфмоука i метрыка.

У адрозненне ад паэзп на еурапейсюх мовах, японская паэзiя не мае нi рыфмоую, нi метрыкi.

Замест гэтых выразных сродкау у японскай паэзп традыцыйна выкарыстоУвалiся падобныя на ташчное вершаскладанне формы, так названыя «танка ^Ж», «хайку i г. д. А пасля таго,

як сучасная японская паэзiя зведала уплывы еу-рапейскай паэзii, японскiя паэты пачалi пiсаць вершы нетрадыцыйнай формы. Таюя сучасныя японскiя вершы можна называць верлiбрамi або свабоднымi вершами На сённяшнi дзень для перакладу еурапейсюх вершау на японскую мову таксама у асноуным выкарыстоуваюцца верлiбры.

Выдатны японсю паэт, бацька сучаснай японскай паэзii Сакутаро Хагiвара (1886-1942) адзна-чау, што «Пры унясеннi замежных культур пера-клад абсалютна не магчымы, а, насамрэч, можа быць толькi пераробка» [9, с. 97].

Варта адзначыць, што сэнс гэтай «пераробю» супадае з «творческай транспозицией», вызначанай Раманам Якабсонам. Мы мяркуем, што трэба ра-бiць «пераробку», або «творческую транспозицию», каш перакладаем i паэзiю Максiма Багдановiча.

Верш «Раманс» — лiрыка кахання, якая мае складаную кампазiцыю. Напрыклад, першы ра-док страфы паутараецца у якасщ чацвёртага з абсячэннем страфы, першы рыфмуецца з трэ-цiм, чацвёрты - з друпм.

На жаль, на японскай мове, у якой звычайна не выкарыстоуваецца рыфмоука, цяжка адлю-строуваць цалкам гэтую кампазщыю. Тут маг-чыма толью паутараць першы радок у якасщ чацвёртага. Супаставiм верш «Раманс» з нашым перакладам на японскую мову:

Зорка Венера узышла над зямлёю, Светлыя згадкi з сабой прывяла... Помнiш, калi я спаткауся з табою, Зорка Венера узышла. З гэтай пары я пачау углядацца У неба начное i зорку шукау. Цiхiм каханнем к табе разгарацца З гэтай пары я пачау. Але расстацца нам час наступае; Пэуна, ужо доля такая у нас. Моцна кахау я цябе, дарагая, Але расстацца нам час. Буду у далёюм краю я нудзщца, У сэрцы любоу затаiушы сваю; Кожную ночку на зорку дзiвiцца Буду у далёюм краю. Глянь шшы раз на яе, - у расстанш Там з ёй злiём мы пагляды свае... Каб хоць на мй уваскрэсла каханне, Глянь шшы раз на яе... [1, с. 77].

188

Пaэзiя MaraMa Бaглaнoвiчa у nepa^aä3e нa японскую мову

tot,

^«^sœtx

ШШ

М^ШТо

mzttM&Mr^bÁ—

■^ютт^^^^ь^-^ы 5...

(Вapыянт та лaцiнцы) Myôzyô ga ten ni nobotte, Kagayakasî omoide o hakondekita...

Oboeteirukai, boku ga kimi to deatta toki, Myôzyô ga nobotta no o. Sono toki kara boku wazutto

Yorunosoraomitumehosiosagasiteita. Kimienosizukanakoinimoehazimeta Sono toki kara boku wa. Keredo wakare no toki gasematteiru. Kitto, soregabokuranosadame Tuyokukiminikoisiteita, itosîhitoyo Keredo wakare no toki sa.

Tôi kuni deboku waomoikogarerudarô, Kokoroni waga aiokakusite Maibanhosinimitorerudarô Tôi kuni de.

Tokiniwa hosi o mitegoran - tôkuhanarete Sonotokibokurawamanazasio hitotu

nisiyô...

Issyundemokoigayomigaeruyôni. Tokiniwa hosi o mitegoran. Mяpкyем, з гэтaгa opbiraaAy зpaзyмелa, што нa япoнcкaй мoве вельмi cклaдaнa aдлюcтpaвaць Бaгдaнoвiчaвy эyфaнiю гэтaгa веpшa aкpaмя pэ-феpэнy, якi yжo мы пaдкpэcлiлi вышэй. Вядoмa, нельгa cцвяpджaць, штo Удaлocя зpaбiць шйлеп-шы пеpaклaд толью з тaкoй тayтaлoriяй. Haaд-вapoт, yзнiклa пытaнне: цi не знiшчылi мы гэты цУ^УНЫ веpш недacкaнaлacцю вычленил?

Haм пpыxoдзiццa шyкaць утасныя выpaзныя cpoдкi япoнcкaй мoвы, яюя мoгyць aдлюcтpa-вaць кaштoyнacць гэтaгa веpшa, кaб мы œpa-aдoлелi cклaдaнacць пеpaклaдy i пеpaйшлi m нacтyпны этaп.

У япoнcкaй мoве icнyюць cлoвы, якiя ш-шуцвд poзнымi iеpoглiфaмi, aле мaюць тыя ca-мыя гyчaннi i пaдoбныя знaчэннi Гэтaя acaблiвacць я^нс^й мoвы выкapыcтoy-вaеццa як выpaзны cpoдaк y лiтapaтypы. Гэтa

мoжнa cкapыcтaць тaкcaмa i y пеpaклaдзе пaэзii. Haпpыклaд, y цытaвaным вышэй ташым rapa-клaдзе пеpшaй cтpaфы веpшa «Рaмaнc» yжo вы-кapыcтaycя гэты cpoдaк. Слoвa «згaдкi» 6brno пеpaклaдзенaе нa «omoide (ffi^ffi)». У ягон-cкaй мoве cлoвa «omoide» звычaйнa пiшaццa iеpoглiфaм «S», a y дaдзеным пеpaклaдзе дpy-пм вapыянтaм «ffi». Вapтa звяpнyць yвaгy нa тoе, штo пеpшы вapыянт мaе звычaйны сэнс i пеpaклaдaеццa нa «ycпaмiн», a дpyгi вapыянт -бoльш пaэтычнaе cлoвa, яше пpaдcтayляе танк-pэтны aб'ект yяyлення. Moжнa меpкaвaць, штo дpyгi вapыянт cyпaдaе з cэнcaм «cветлыx згaдaк».

Акpaмя тaгo, пpы пеpaклaдзе яшчэ icнyе мaг-чымacць aдлюcтpaвaць cэнcaвyю acaблiвacць веp-шa. У япoнcкaй мoве двa cлoвы, яюя aбaзнaчaюць cтayленне дa чaлaвекa як дa безyмoyнaй гаш-TOyracuj. Гэтa «ai (S)» i «koi (^)». Сэcaвaя poз-нiцa гэтыx raoy cyпaдaе з poзнiцaй белapycix onoy «Любoy» i «Кaxaнне». Знaчыццa, y ятнсгай мoве cемaнтычнa aдpoзнiвaюццa кaxaнне i любoy тaк, як i y белapycкaй мoве.

У веpшы «Рaмaнc» выкapыcтoyвaюццa cлoвы «любoУ» i «кaxaнне», i poзнiцa гэтыx cлoУ не толью гyкaвaя, aле i cэнcaвaя. Тaмy пpы œpa-кaлaдзе тpэбa выкapыcтaць двa cлoвы «кaxaнне -koi» i «любoУ — ai», габ пеpaдaць i не выкшуць тoнкaе aдчyвaнне геpoя веpшa.

З гэтaгa нaшaгa aнaлiзy вынiкaе, што y бе-лapycкa-япoнcкiм пеpaклaдзе caпpayды cклaдa-нa aдлюcтpoyвaць «знешнacць» apыгiнaлa. Але мoжнa aдлюcтpaвaць сэнс apыгiнaльнaгa твopa, выкapыcтоyвaючы yлacныя выpaзныя cpoдкi ягон-cкaй мoвы.

Hельгa меpкaвaць, штo cпocaбы, paзгледжa-ныя нaмi вышэй, цaлкaм выpaшaюць пpaблемы белapycкa-япoнcкaгa пеpaклaдy, 6o яшчэ зacтa-лacя гaлoyнaя зaдaчa — aдлюcтpaвaнне гyкaвoгa бaгaцця y пaэтычным пеpaклaдзе. Але paзгляды пpaблем гэтaгa apтыкyлa будуць ^phic^mi для дaлейшaй npa^i y cфеpы пaэтычнaгa пеpaклaдy.

Заключэнне. У дaдзеным apтыкyле былi paз-гледжaныя тpы гaлoУныя тэмы, cyвязi пaмiж пю-зiяй M. Бaгдaнoвiчa i я^нс^й пaэзiяй. З нaшaй ^a^i вынiкaе, штo гэтыя cyвязi не aбмяжoy-вaюццa тoлькi нaяyнacцю «^ro^Rix» веpшay M. Бaгдaнoвiчa, a мaюць iншыя acпекты. Тaк, пpы пapayнaннi веpшay Maкciмa Бaгдaнoвiчa i Аpыaкэ Кaмбapы мы змaглi пaдкpэcлiць пaдa-бенcтвa i cпецыфiкy paзвiцця ягонсгай i белa-pycкaй пaэзii 20 ст. Дзякуючы гэтaмy пaдaбен-ству ягонсюм чытaчaм пaэзiя M. Бaгдaнoвiчa будзе цiкaвaй i зpaзyмелaй. Сёння ycë бoльш aктyaльным cтaнoвiццa знaёмcтвa з ёй.

Лiтаратура

1. Бaгдaнoвiч M. ПoУны збop твopaУ: у 3 т. Mrnœ: Haвyкa i тэxнiкa, 1995. Т. 1. 751 с.

2. Бaгдaнoвiч M. noymi збop твopaУ: у 3 т. Mrnœ: Haвyкa i тэxнiкa, 1995. Т. 2. 599 с.

3. Пруст М. По направлению к Свану. Москва: Эксмо, 2005. 600 с.

4. Обата К. Вершы Макшма Бaгдaновiчa як «япашзм» у беларускай лтаратуры // Славянсюя лiтaрaтуры у кантэксце сусветнай: да 750-годдзя са дня нараджэння Дантэ Алй'еры i 85-годдзя Улaдзiмiрa Кaрaткевiчa: матэрыялы XII Мiжнaр. навук. канф., Мiнск, 22-24 кастр. 2015 г. У 2 ч. Ч. I / пад рэд. Г. М. Бутырчык. Мшск: БДУ, 2016. С. 227-231.

5. Якобсон Р. О лингвистических аспектах перевода [Электронный ресурс]. URL: http://www. philology.ru/linguistics1/jakobson-78.htm (дата обращения: 04.03.2016).

II Ш.Жм. Ж

№Шт, 1999. 574 p.

7. ШМВД. ШМ. Жм. 1974. 223 p.

8. 12 Ш.Жм, Ф^Ш, 1994. 943 p.

9. 9 Ш.ЖЖ.ЖШ»Ш, 1976. 638 p.

References

1. Bahdanovich M. Pouny zbor tvorau: u 3 t. [Complete Works: in 3 vol.]. Minsk, Navuka i tekhnika Publ., 1992, vol. 1. 751 p.

2. Bahdanovich M. Pouny zbor tvorau: u 3 t. [Complete Works: in 3 vol.]. Minsk, Navuka i tekhnika Publ., 1993, vol. 2. 599 p.

3. Prust M. Po napravleniyu kSvanu [Towards Swan]. Moscow, Eksmo Publ., 2005. 600 p.

4. Sibata K. [The poetry of Maksim Bahdanovich as "Japonism" in Belarusian literature]. Slavyanskiya litaratury u kantekstse susvetnay: da 750-goddzya sa dnya naradzhennya Dante Alig'ery i 85-goddzya Uladzimira Karatkevicha [Slavonic literatures within the world context: to the 750 anniversary from the birth of Dante Alighieri, and the 85th anniversary of Vladimir Karatkevichl scientific conference]. Minsk, BSU, 2016, pp. 227-231 (In Belarusian).

5. Yakobson R. [On Linguistic Aspects of Translation] O lingvisticheskikh aspektakh perevoda. Available at: http://www.philology.ru/linguistics1/jakobson-78.htm (accessed 04.03.2016).

6. Kyuichiro Inoue. Madorenu no hitokire to nihon no suichuka [The collection of compositions of Kyuichiro Inoue]. Tokyo, Chikumashobo Publ., 1999. 574 p.

7. Ariake Kambara. Ariakeshu. Tokyo, Nihonkindaibungakukan Publ., 1974. 223 p.

8. Ryosuke Saito Suichyuka [Encyclopedia Nipponica]. Tokyo, Syogakukan Publ., 1994, vol. 12. 943 p.

9. Sakutaro Hagiwara. Shi no hon 'yaku ni tsuite [Compete Works of Sakutaro Hagiwara]. Tokyo, Chikumashobo Publ., 1976, vol. 9. 638 p.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

1нфармацыя пра аутарау

Трус Мжалай Валянц1нав1ч - кандыдат фшалапчных навук, дацэнт, загадчык кафедры беларускай фшалоги. Беларуси дзяржауны тэхналапчны ушверсгтэт (220006, г. Мшск, вул. Свярдлова, 13а, Рэспублша Беларусь). E-mail: miktrus@tut.by

Кэн Обата - студэнт. Ушверсгтэт Васэда (169-8050, г. Тоюа, р-н Ондзюку, Тацукамащ, 1-104, Япошя). E-mail: sibaken@ruri.waseda.jp; sibaken.ikimono@gmail.com

Information about the authors

Trus Mikalai Valyantsinavich - PhD (Philology), Head of the Department of Belarusian Philology. Belarusian State Technological University (13a, Sverdlova str., 220006, Minsk, Republic of Belarus). E-mail: miktrus@tut.by

Ken Shibata - student. Waseda University (1-104, Totsukamachi, 169-8050, Shinjuku-ku, Tokyo, Japan). E-mail: sibaken@ruri.waseda.jp; sibaken.ikimono@gmail.com

nacmyniy 28.03.2016

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.