Научная статья на тему 'ОСОБЕННОСТИ ИММУНОЛОГИЧЕСКОЙ И НЕСПЕЦИФИЧЕСКОЙ РЕАКТИВНОСТИ ОРГАНИЗМА, ТЯЖЕСТЬ КЛИНИЧЕСКОГО ТЕЧЕНИЯ ХРОНИЧЕСКОГО ОБСТРУКТИВНОГО БРОНХИТА НА ОСНОВЕ ОЦЕНКИ КАЧЕСТВЕННОГО И КОЛИЧЕСТВЕННОГО СОСТАВА МИКРОЭЛЕМЕНТОВ (МЭ) В КРОВИ'

ОСОБЕННОСТИ ИММУНОЛОГИЧЕСКОЙ И НЕСПЕЦИФИЧЕСКОЙ РЕАКТИВНОСТИ ОРГАНИЗМА, ТЯЖЕСТЬ КЛИНИЧЕСКОГО ТЕЧЕНИЯ ХРОНИЧЕСКОГО ОБСТРУКТИВНОГО БРОНХИТА НА ОСНОВЕ ОЦЕНКИ КАЧЕСТВЕННОГО И КОЛИЧЕСТВЕННОГО СОСТАВА МИКРОЭЛЕМЕНТОВ (МЭ) В КРОВИ Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
23
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ЖИЛЫЕ ЗОНЫ / АНТРОПОТЕХНОГЕННОЕ ЗАГРЯЗНЕНИЕ / ИЗМЕНЕНИЕ МИКРОЭЛЕМЕНТНОГО СОСТАВА КРОВИ / ТЯЖЕЛЫЕ МЕТАЛЛЫ / СВИНЕЦ / СНИЖЕНИЕ РЕЗИСТЕНТНОСТИ / ХРОНИЗАЦИЯ ПАТОЛОГИЧЕСКИХ ПРОЦЕССОВ / ХРОНИЧЕСКИЙ ОБСТРУКТИВНЫЙ БРОНХИТ / СЕЛИТЕБТі АУМАқ / АНТРОПОТЕХНОГЕНДіК ЛАСТАНУ / қАННЫң МИКРОЭЛЕМЕНТТіК құРАМЫНЫң өЗГЕРУі / АУЫР МЕТАЛДАР / қОРғАСЫН / РЕЗИСТЕНТТің ТөМЕНДЕУі / ПАТОЛОГИЯЛЫқ үРДіСТің СОЗЫЛМАЛЫ ТүРГЕ АУЫСУЫ / СОЗЫЛМАЛЫ ОБСТРУКТИВТі БРОНХИТ / RESIDENTIAL ZONES / ANTHROPO TECHNOGENIC POLLUTION / CHANGE OF MICROELEMENT COMPOSITION OF BLOOD / HEAVY METALS / LEAD / DECREASE IN RESISTANCE / CHRONIZATION OF PATHOLOGICAL PROCESSES / CHRONIC OBSTRUCTIVE BRONCHITIS

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Булешов М.А., Айтымбетова Н.А., Булешова А.М., Туктибаева С.А., Салықбаева Г.О.

В работе анализируются особенности иммунологической и неспецифической реактивности организма, тяжесть клинического течения хронического обструктивного бронхита на основе качественного и количественного состава микроэлементов (МЭ) в крови. Наблюдаемые изменения микроэлементов, гуморального иммунитета и активности нейтрофилов свидетельствуют об активном участии микроэлементов в патологическом процессе. Повышение уровня отдельных микроэлементов отражает высокую защитную возможность организма больного. Поэтому патогенетически обоснованным в профилактике обострения ХОБ является терапия биоэлементами.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — Булешов М.А., Айтымбетова Н.А., Булешова А.М., Туктибаева С.А., Салықбаева Г.О.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

MICROCELLS AND REACTIVITY OF THE ORGANISM OF PATIENTS WITH CHRONIC DISEASES OF LUNGS LIVING IN BIOGEOCHEMICAL CONDITIONS ON HEAVY METALS

In the work features of immunological and nonspecific reactivity of organism, weight of clinical course of chronic obstructive bronchitis with qualitative and quantitative structure of microcells in blood are analyzed. Observed changes of microcells, humoral immunity and activity of neutrophils testify to active participation of microcells in pathological process. Increase of level of separate microcells reflects high protective possibility of organism of the patient. Therefore pathogenetic in prevention of aggravation of chronic obstructive bronchitis is bio-elements therapy.

Текст научной работы на тему «ОСОБЕННОСТИ ИММУНОЛОГИЧЕСКОЙ И НЕСПЕЦИФИЧЕСКОЙ РЕАКТИВНОСТИ ОРГАНИЗМА, ТЯЖЕСТЬ КЛИНИЧЕСКОГО ТЕЧЕНИЯ ХРОНИЧЕСКОГО ОБСТРУКТИВНОГО БРОНХИТА НА ОСНОВЕ ОЦЕНКИ КАЧЕСТВЕННОГО И КОЛИЧЕСТВЕННОГО СОСТАВА МИКРОЭЛЕМЕНТОВ (МЭ) В КРОВИ»

ЩК We/Ltnik ЭСаММШ W*.3-2019

Б.Н. Джумабеков, Ж.К. Исмаилов, А.Т. Джумабеков, А.В. Чжао, Е.Ж. Сарсенбаев, И.Р. Фахрадиев 1ШЕК АНАСТОМОЗДАРЫНЫЦ Д¥РЫС ЦАЛЫПТАСПАУЫНЬЩ ЦАУГП-ЦАТЕР ФАКТОРЛАРЫ

ТYЙiн: Элаз iшек анастомозы, эдетте, дисбективтiк жэне ;аушт операциядан кейiнгi ас;ыну ретшде ;арастырылады. Цазiргi кезде бул ас;ынудыц даму жиiлiгi кептеген факторларга байланысты 1-19%-дан улкен ауыткуына ие. 1шек анастомозыныц ;абшетаздИ елiм децгейi ете жогары ;аушт ас;ыну болып табылады, ол 10-15% ;урайды. Эдетте ерте бузылу оцай диагноз ;ойылып, жар;ын клиникага ие. Кейiнгi ас;ынулар диагноз ;ою ;иын, себебi оларда булыцгыр клиника бар. Сонды;тан, диагностика жэне операциядан кешнп ас;ынулардыц дамуында ;осымша емдеу жеке адамгершiлiк кез;арасты талап етедь Бул шолу ас;азан-шек жолдарыныц тYрлi белiктерiнде анастомозды кейiннен енпзу ар;ылы реакция кезiнде жагымсыз салдардыц алдын алу эдiстерiн зерттеуде шек анастомоздарыныц дэрменсiздiгiнiц ;аушэт факторларын зерттеу Yшiн еткiзiлдi. Эдебиеттерге шолу келес дереккездер ар;ылы ЖYргiзiлдi: PubMed, MedLine. 1шек анастомоздарыныц дэрменсiздiгi туралы эдебиеттердi зерттеу даму ;аушн темендету Yшiн операцияны сауатты ЖYргiзу гана емес, операциядан кешн жэне кейiнгi кезецдерде де тYзетулер енгiзу ;ажеттИн керсетть Бул, эсiресе, дэрiгер нау;ас;а кебiрек уа;ыт жумсап, iшек анастомозыныц дэрменаздИнщ дамуын болдырмау Yшiн шаралар ;абылдау кезiнде жоспарлы тYPде емдеу кезшде орынды. Сондай-а; осы шолуда кейбiр тэуекел факторларын пациенттiц физиологиялы; жагдайына байланысты тYзетуге болмайтындыгы аны;талды. Дегенмен, емдеуге деген кез;арасты езгерту жэне тYзетуге болатын факторларга кебiрек назар аудару ар;ылы ас;ынулардыц дамуын болдырмауга болады.

ТYЙiндi свздер: iшек анастомозы, шек анастомоздарыныц дурыс ;алыптаспауы

B.N. Dhumabekov, Zh.K. Ismailov, A.T. Dzhumabekov, A.V. Chzhao, E.Zh. Sarsenbayev, I.R. Fakhradiyev

RISK FACTORS OF INCONSIDENCE OF INTESTINAL ANASTOMOSIS

Resume: Insolvent intestinal anastomosis is usually considered as a destructive and dangerous postoperative complication. At the moment, the frequency of development of this complication has a large variability depending on many factors and ranges from 1-19%. The failure of the intestinal anastomosis is a life-threatening complication with a fairly high mortality rate, which is 10-15%. Early failures are usually easily diagnosed and have a bright clinic. Late complications are difficult to diagnose because they have a blurred clinic. Therefore, diagnosis and further treatment in the development of postoperative complications requires a thoughtful individual approach.

This review was conducted to study the risk factors of insolvency of the intestinal anastomoses in the study of methods for the prevention of undesirable consequences during resection with subsequent imposition of the anastomoses in various parts of the gastrointestinal tract. A literature review was conducted using the following sources: PubMed, MedLine. The study of the literature on the insolvency of intestinal anastomoses showed that in order to reduce the risk of development, it is necessary not only to competently perform the operation, but also to make some corrections in the preoperative and postoperative periods.

This is especially true when carrying out treatment in a planned manner, when the doctor can spend more time with the patient and take measures to prevent the development of insolvency of the intestinal anastomosis. Also in this review it was found that some risk factors can not be adjusted due to the physiological state of the patient. Nevertheless, it is possible to prevent the development of complications by changing the approach to treatment and to be more attentive to those factors that can be corrected. Keywords: intestinal anastomosis, insolvency of intestinal anastomoses

УДК 616.24-008.47

М.А. Булешов, Н.А. Айтымбетова, А.М. Булешова, С.А. Туктибаева, Г.О. Салыкбаева

Ц.А. Ясави атындагы халъщаралъщ цазсщ-mYpÍK университетi

0КПЕНЩ СОЗЫЛМАЛЫ ОБСТРУКТИВТ1К АУРУЫ БАР НАУ^АСТАРДЬЩ КАНЫНЫН К¥РАМЫН ДАГЫ МИКРОЭЛЕМЕНТТЕРДЩ САПАЛЫК К¥РАМЫНЫН ОРГАНИЗМНЩ ИММУНОЛОГИЯЛЫК ЖЭНЕ ТЭН ЕМЕС РЕАКТИВТ1Г1 МЕН ПАТОЛОГИЯНЫН КЛИНИКАЛЫК

АГЫМЫНЫН, АУЫРТПАЛЫГЫН БАГАЛАУ

Гылыми мацалада науцастардыц цаныныц цурамындагы микроэлементтердщ децгеш мен иммунологиялыц жэне тэн емес pearcmuemÍA^i мен обструктивтi бронхитттщ клиникалыц агымын багалаган. Аныцталган микроэлементтердщ взгерiстерiне байланысты гуморалдыц иммунитеттщ жэне нейтрофuльдердiц белсендiлiгi микроэлементтердщ патологиялыц урд^ке свзаз цатысатындыгын кврсетттi. Жеке микроэлементтердщ цан цурамындагы децгейтщ жогарлауы, науцас органuзмнiц цорганыс мYмкiндiгiнiц жогарлыгын байцатады. Сондыцтан созылмалы обструктuвтi бронхиттщ цозуыныц алдын-алуда бuоэлементтердi цолданудыц мацызы вте Yлкен.

TyrnHÖi свздер: Селuтебтi аумац, антропотехногендiк ластану, цанныц мuкроэлементтiк цурамыныц взгеруь ауыр металдар, цоргасын, резистенттщ твмендеуi, патологиялыц Yрдiстщ созылмалы тYрге ауысуы, созылмалы обструктuвтi бронхит

Та^ырыптыц езекпшп: Барлы; тiрi жануарлар мен адамдардыц организмi 12 тYрлi кецшен таралган микроэлементтерден турады. Олардыц шшен темiр, йод, мыс, мырыш, кобальт, хром, молибден, никель, ванади, селен, марганец, сынап, фтор, кремний, литий, сия;ты микроэлементтер эссенциалды немесе организмнщ емiр CYPуiне ете ;ажетт микроэлементтер деп есептеледь Сонымен ;атар, ;оргасын, олово, рубидий, кадмий

микроэлементтерi де организмнщ eMip суруше KepeKTi деп есептеледi [1,2,3,4].

Микроэлементтердi сщ1ру ауыз куысында басталады, ас;азанда олардыц непзп белИ ищршедь Мыс микроэлементшщ организмге с^рк^ ерекше жолмен ЖYредi. Оныц 52%- ас;азанда, 21%- 12 iшекте, ал ;алган белiгi аш iшекте ищршедь Бул микроэлемент етпен сырт;ы ортага белiнедi [5,6,7]. Катионды; элементтердiц гемостатикалы; ба;ылауы ( мырыш, темiр, марганец жэне

Вестник Ка^НЖУ №3-2019

мыс) бауыр мен ас;азан-шек жолы ар;ылы жузеге асырылады. Анионды; заттар ( хром, селен, молибден, йод) ас;азанда ищршп, буйректермен сырт;ы ортага шыгарылады.

Микроэлементтердщ алмасуына онтогенетикалы; ерекшелiк, инфекция мен стресс, эндокринологиялы; жагдай, антогонистикалы; лигандтардыц жэне бэсекелес металдардыц болуы, экологиялы; жэне вндiрiстiк ;атерлi себептер эсер етедь

Крршаган селитебтiк ортада журш жат;ан экологиялы;-гигиеналы; ластану адам организмше микроэлементтердiц кептеп тYсуiне жол ашады. Осы микроэлементтердiц ;урамы мен организмге тYCкен келемi адамдардыц иммунологиялы; реактивтiлiгiне керi эсерiн тигiзiп, эртYрлi патологиялы; жагдайдыц ;алыптасуына себеп болады. Себебi ;оршаган ортадан организмге тYCкен микроэлементтер ;ан ;урамындагы микроэлементтердiц санды; жэне сапалы; ;асиеттерш езгертедi. Бiз ЖYргiзген гылыми эдебиеттерге шолу екпенщ созылмалы обструктивтi аурулары бар адамдардыц иммунологиялы; реактивтiктерiне ;оршаган ортадан организмге тYCкен микроэлементтердiц тигiзетiн эсерi туралы эдеби мэлiметтер мYлдем жо; екенд^н керсеттi [8,9,10,10,12,13]. Микроэлементтердiц дэнекер тшдердеп белоктардыц жетiлуiне эсерi (мыс), клетка шшдеп жэне плазмадагы белоктармен мырыш микроэлементтерiнiц байланыс тыгыздыгы, темiр мен марганец микроэлементтершщ тотыгу-к;алыпк;а келу YPдiстерiне белсендi ;атысуы екпенiц созылмалы обструктивтж ауруыныц (8СОА) дамуындагы осы микроэлементтердщ ат;аратын ролiн зерттуге уйыт;ы болды. Сонды;тан 8СОА бар нау;астардыц ;анындагы 12 микроэлементтердi патологияныц агымын, аурудыц ЖYPу уза;тьиын жэне организмiнiц реактивтшпн есепке ала отырып зерттеудi ЖYзеге асырды;.

Зерттеу материалдары мен эд^ерь Бул зерттеуге 8СОА-сы бар 112 нау;ас тартылды. Олардыц 56 ер кгалер болса, 56 эйелдер жэне олардыц жасы 20-дан 60 жылдыц арасында орналас;ан. Ал нау;астану уза;тыгы 1 жылдан 20 жылга дейiн созылган болып шы;ты. Барлы; аурулардыц ;анындагы микроэлементтер эмиссионды спектрлi сараптау эдiсiмен зерттелсе, В-лимфоциттердiц ;ызметтж белсендiлiгi (LgA, LgG, LgM,) Манчини эдiсiмен аны;талды. Организмнiц жалпы реактивт НТС-сына; ар;ылы зерттелдi. Ба;ылау ретшде 80 донордыц ;аны ;олданылды.

Зерттеу нэтижелерь Ба;ылау тобы ;аныныц ;урамымен салыстырганда 8СОА-ы бар нау;астардыц ;анында марганец микроэлементiнiц децгейi 2,5 есе жогары, ал темiр мен мыс микроэлементтерi 1,3 жэне 1,5 есе арты; болып шы;ты. Темiр, мыс, марганец, кремнии микроэлементтершщ тшдердщ тыныс алуына жауапты екендiгiн есепке алса; онда осы микроэлементтердiц 8СОА-мен ауыргандардыц ;анындагы келемдерiнiц жогарлауы организiмнiц ;органыс орнын толтыру реакциясы деп ;арастыру ;ажет. Ал, ;анныц ;урамындагы магний, мырыш, ;оргасын, фосфор жэне ^м^ микроэлементтерiнiц шогырлану мелшерiнiц темендеуi (ретiне ;арай 20,35,40,20 жэне 15%-ке) тiндердегi энзимдердiц алмасу Yдерiсiн нашарлатты. 8СОА бар нау;астардыц ;анында темiрдiц шогырлану мелшерi ;алыпты децгейден ауыт;иды. Осылайша нау;астардыц 56,3%-ында темiр микроэлементшщ шогырлануы жогарылап, 43,7% темендеген. Айта кететш жагдай, 8СОА мен нау;астангандардыц ;анындагы осындай езгерiстер тотыгу жэне ферментативт Yдерiстердiц барысына зиян кел^рш, гипокцияныц туындауына жэне аурудыц созылмалы тYрге айналуына алып келедi. Микроэлементтердщ ;андагы шогырлануыныц темендеу дэрежесi нау;астану уза;тьиына тiкелей байланысты. 8СОА-мен сыр;аттанган бастап 5 жыл еткен аурулардыц эритроциттердщ магнии, калций, алюминии, мырыш, фосфор микроэлементтершщ шогырлануы ;алыпты децгейден орта есеппен 25% темендесе, 5-10 жыл еткен ауруларда 32% дейш азайган. 8СОА-мен ауырган нау;астардыц ;анындагы иммуноглобуминнiц жэне бисспецификалы; реактивтiгiн зерттеу нэтижесш аурудыц клиникалы; агымы мен микроэлементтердщ ;андагы шогырлану децгейiн есепке ала отырып сараптады; (1 кесте). Кестеде кел^ршген деректерге ;араганда, ;андагы микроэлементтердiц шогырлану децгейi езгергенде иммуноглобуминдердщ эртYрлi топтарыныц децгейi де езгер^ке ушырайды. Кестедегi деректерге CYЙенсек, ;андагы темiрдiц шогырлануы жогары, ал марганец, мыс, мырыш микроэлементтершщ темен болтан жагдайында LgA, LgG, иммуноглобуминi жогарылауга бет бурган марганецтiц ;ан ;урамындагы шогырлануы темендегенде LgM, иммуноглобуминi де азайгандыгы аны;талды. 1кестедегi нэтижелердi сараптау барысында, ;ан ;урамында темiр микроэлементшщ шогырлану децгейi темендегенде, LgA иммуноглобулиннщ децгейi 2 есеге дейiн азайган.

Кесте 1 - Микроэлементтердщ иммуноглобулиндермен НСТ-сына;тыц ара салмагына 8СОА-ы бар нау;астардыц ;ан ;урамында тем1рдщ арты; шогырлануыныц эсер1 (м±т)

Микроэлементтердiц децгейi Иммуноглобулиндердiц шогырлануы (г/л). Нейтрофильдiк лейкоциттердiц белсендiлiгi (НСТ-сынагыныц % есептелуi бойынша).

LgA LgG LgM

1 Марганец: жогарылаган 1,27±0,13 8,24±0,79 1,41±0,12 25,94±2,43

Темендеген 1,31±0,12 9,68±0,92 0,62±0,04 27,86±2,63

2 Калций: жогарылаган 1,58±0,14 8,56±0,68 0,34±0,02 31,19±2,38

Темендеген 1,29±0,11 8,32±0,79 1,38±0,13 24,29±2,31

3 Мыс: жогарылаган 1,21±0,10 9,36±0,87 1,48±0,12 23,69±2,25

Темендеген 1,34±0,12 8,37±0,76 1,14±0,11 26,62±2,43

4 Мырыш: жогарылаган 1,59±0,14 8,53±0,73 0,4±0,02 36,24±3,28

Темендеген 1,24 ±012 7,69±0,62 1,43±0,12 24,56±2,31

Ба;ылау тобы 3,35±0,32 8,24±0,71 1,12±0,10 11,32±1,09

Ал марганецтщ ;андагы шогырлану децгейiнiц азаюы LgM иммуноглобулиннiц темендеуiне алып келедi. Цанныц ;урамындагы темiр микроэлементiнiц азаюы LgА иммуноглобулинiнiц 2 есеге темендеуiне алып келедi жэне езге микроэлементтердiц децгейше еш тэуелдi болмай шы;ты (р<0,5). LgG иммуноглобулинiнiц белсендiлiгi микроэлементтердiц шогырлану децгейiне тэуелдi болмай шы;ты. LgM иммуноглобулинiнiц шогырлану децгейi микроэлементтердiц ;андагы мелшерiне тiкелей

байланысты екендiгi бай;алды. Сонды;тан 8СОА-ныц одан ары дамуына алып келедi. Нау;астардыц ;анындагы микроэлементтер мен гуморалды; иммунитеттiц езгерiстерi 8СОА-ныц ;алыптасуына айтарлы;тай эсерiн тигiзедi. Микроэлементтердщ ;ан ;урамындагы шогырлану децгейiнiц езгеруь олардыц тiндегi жэне агзалардагы шогырлану децгейiн езгертiп, ара;атынасын бузады. Осыдан биологиялы; белсендi заттардыц (ББЗ) кептен белшуше жэне организiмнiц иммунологиялы; реактивтИн

Vestnik KazNMU №3-2019

темендетедь Осы бузылыстар 8СОА-ныц патологиялы; генезiнiц ;алыптасуына жэне бронх екпе аппаратыныц ;абынуын ^шейтуге езiндiк Yлесiн ;осады. Микроэлементтердiц бейспецификалы; резистенттiкке тигiзетiн эсерiн зерттеу барысында айтарлы;тай езгерiстер аны;талды (1кесте). Барлы; нау;астарда нейтрофильдi лейкоциттердiц НСТ-сына; бойынша алынган белсендiлiгi жогары болып шы;ты. Алайда, осы керсеткiштiц децгейi марганецтщ, калцийдiц, мырыштыц, мыстыц ;андагы шогырлануы темендегенде керiсiнше айтарлы;тай жогарылады. Осы жагдай микроэлементтердiц бейспецификалы; ;органыс ^шшщ ;алыптасуына ерекше эсерiн тигiзетiндiгiн керсетть Сонымен ;атар нейтрофилдiк клеткалар мен биоэлементтердщ белсендiлiгiнiц артуы денсаулыада жайлы жагдай деп багаланып, организмнiц езiн-езi ;оргау мYмкiндiгiнiц жогарлауы деп есептеуге болады. Микроэлементтердiц ;анда шогырлануын зерттеу 8СОА-ныц агымына ;арап биоэлементтердiц шогырлануы ауруды толы; жазуга ;арамай уза; мерзiм темен децгейде ;алып ;оятындьиын бай;атты (2-3 ай). Бул жагдайды бронх-екпе ЖYЙесiндегi ;абыну YPДiсiнiц уза; ЖYPуiмен жэне оныц емдiк шаралардыц ая;талуына ;арамай басылмайтындыгын керсеттi. Осы жагдай 8СОА-ныц клиникалы; агымында ай;ын керiнiс бередi. Аурулардыц ;анындагы калций, мыс, мырыш микроэлементтерiнiц шогырлану децгешнщ темендеуi 8СОА-ныц клиникалы; белгiлерiнiц тура;ты бола тYеуiне себеп болды. Емдеу шараларына аса кенбейдi жэне ауру уза;;а созылады. Сонымен, ;ол жетюзген нэтижелер микроэлементтердiц

шогырлану децгейiнiц ;алыпты шамадан ауыткуы 8СОА-на байланысты В-лимфоциттщ ;ызметшщ твмендеуiне алып келедi.

Денсаулы;;а жайлы жагдай ретiнде мыстыц, мырыштыц, калцийдщ жэне организмнiц бейспецификалы; реактивтшпнщ ;атар жогарлауын айтуга болады. Сонды;тан, 8СОА-мен сыр;аттанган нау;астардыц ;анындагы микроэлементтердщ шогырлану децгейiнiц e3repicTepi жэне оныц организмнщ реактивтiлiгiмен байланысын емдiк жэне профилактикалы; шараларды жузеге асыруда мшдетт турде есепке алу ;ажет. Тужырым. Микроэлементтердiц шогырлану децгейiнiц ;алыпты шамадан ауыткуы ЭСОА-на байланысты В-лимфоциттщ ;ызметшщ твмендеуiне алып келедi. Денсаулы;;а жайлы жагдай ретiнде мыстыц, мырыштыц, калцийдщ жэне организмнщ бейспецификалы; реактивтшпнщ ;атар жогарлауын айтуга болады. Сонды;тан, 8СОА-мен сыр;аттанган нау;астардыц ;анындагы микроэлементтердщ шогырлану децгейiнiц взгерiстерi жэне оныц организмнщ реактивтшпмен байланысын емдiк жэне профилактикалы; шараларды жузеге асыруда мшдетт турде есепке алу ;ажет. Тэжiрибелiк усыныстар. Экологиясы бузылган iрi eндiрiстiк ;аладагы тургындардыц арасында ЭСОА - ныц таралуын темендету ма;сатында Шымкет ;аласыныц ;огамды; денсаулы; са;тау департамент ;оршаган ортаныц, оныц iшiнде ауа, су, топыра; жэне кекенiстердiц химиялы; поллютантармен ластану децгейiн ;атац ба;ылауга алуын ;амтамасыз етуi ;ажет.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Абдухалыков А.М. Ipi вндiрiстiк ;ала тургындары арасындагы тыныс алу агзаларыныц бейспецификалы; ауруларыныц алдын алу шараларын уйымдастыруды жетiлдipудiц гылыми негiздеpi: автореф. дисс. ... д-р. мед. наук - Алматы, 2005. - 39 с.

2 World Health Report. Geneva: World Health Organization.Available from URL: http://www.who.int/whr/2000/en/statistics.htm; 2000.

3 Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease, Inc. 2011 URL: www.who/ whr/2011/ en/2011:80

4 Burge P.S. Occupation and chronic obstructive pulmonary disease (COPD) // Eur Respir J. - 1994. - №7. - Р. 1032-1034.

5 Даниляк И.Г. Хронические обструктивные заболевания легких и ишемическая болезнь сердца // Пульмонология. - 1992. - №2. С. 22-23.

6 Gelb A.F., Schein M., Kuei J., et al. Limited contribution of emphysema in advanced chronic obstructive pulmonary disease // Ibid. - 1993. - №147(5). - Р. 1157-1161.

7 Бабанов С.А. Клинико-иммунологические особенности, факторы риска и прогнозирование течения хронической обструктивной болезни легких в крупном промышленном центре Среднего Поволжья: Автореф. дис. ... д-р.мед.наук - Самара, 2008. - 37 с.

8 GOLD: Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease. Global Strategy for the Diagnosis, Management and Prevention of Chronic Obstructive Pulmonary Disease: National Heart, Lung and blood Institute. World Health Organization. - 2007. - 96 р.

9 Булешов М.А., Искаков Б.С., Мусабекова Л.Е. Пневмонии. Учебно-методическое пособие. - Шымкент: 2006. - 62 с.

10 Булешов М.А. , Мусабекова Л.Е. Раняя диагностика и профилактика болезней органов дыхания и сердечно-сосудистой системы у рабочих промышленных предприятий. Методические рекомендации. - Шымкент: 2006. - 87 с.

М.А. Булешов, Н.А. Айтымбетова, А.М. Булешова, С.А. Туктибаева, Г.О. Сальщбаева

Международный Казахско-Турецкий Университет имени Ходжа Ахмеда Ясави, Туркестан

ОСОБЕННОСТИ ИММУНОЛОГИЧЕСКОЙ И НЕСПЕЦИФИЧЕСКОЙ РЕАКТИВНОСТИ ОРГАНИЗМА, ТЯЖЕСТЬ КЛИНИЧЕСКОГО ТЕЧЕНИЯ ХРОНИЧЕСКОГО ОБСТРУКТИВНОГО БРОНХИТА НА ОСНОВЕ ОЦЕНКИ КАЧЕСТВЕННОГО И КОЛИЧЕСТВЕННОГО

СОСТАВА МИКРОЭЛЕМЕНТОВ (МЭ) В КРОВИ

Резюме: В работе анализируются особенности иммунологической и неспецифической реактивности организма, тяжесть клинического течения хронического обструктивного бронхита на основе качественного и количественного состава микроэлементов (МЭ) в крови. Наблюдаемые изменения микроэлементов, гуморального иммунитета и активности нейтрофилов свидетельствуют об активном участии микроэлементов в патологическом процессе. Повышение уровня отдельных микроэлементов отражает высокую защитную возможность организма больного. Поэтому патогенетически обоснованным в профилактике обострения ХОБ является терапия биоэлементами.

Ключевые слова: жилые зоны, антропотехногенное загрязнение, изменение микроэлементного состава крови, тяжелые металлы, свинец, снижение резистентности, хронизация патологических процессов, хронический обструктивный бронхит.

Вестник Ка^ЖМУ №3-2019

M.A. Buleshov, N.A. Aitymbetova, A.M. Buleshova, S.A. Tuktibayeva, G.O. Salykbayeva

Akhmet Yassawi International Kazakh-Turkish University, Turkestan

MICROCELLS AND REACTIVITY OF THE ORGANISM OF PATIENTS WITH CHRONIC DISEASES OF LUNGS LIVING IN BIOGEOCHEMICAL CONDITIONS ON HEAVY METALS

Resume: In the work features of immunological and nonspecific reactivity of organism, weight of clinical course of chronic obstructive bronchitis with qualitative and quantitative structure of microcells in blood are analyzed. Observed changes of microcells, humoral immunity and activity of neutrophils testify to active participation of microcells in pathological process. Increase of level of separate microcells reflects high protective possibility of organism of the patient. Therefore pathogenetic in prevention of aggravation of chronic obstructive bronchitis is bio-elements therapy.

Keywords: residential zones, anthropo technogenic pollution, change of microelement composition of blood, heavy metals, lead, decrease in resistance, chronization of pathological processes, chronic obstructive bronchitis

УДК 616-08-039.71

Б.Р. Бимбетов1, А.К. Жангабылов2, С.Е. Айтбаева3, А. Бакытжанулы3, А.Т. Мусаев4

1 РГП "Больница медицинского центра» Управления делами Президента РК, г. Нур-Султан, 2Казахстанско-Российский медицинский университет, г. Алматы, 3АО <Медицинский университет Астана», г. Нур-Султан, 4Казахский национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова, г. Алматы, Казахстан

СУБЛИМИРОВАННОЕ КОБЫЛЬЕ МОЛОКО: ФИЗИКО-ХИМИЧЕСКИЕ И ЛЕЧЕБНО-ДИЕТИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА

Статья посвящена изучению физико-химических и лечебно-диетических свойств сублимированного кобыльего молока (СКМ). Анализированы ответы пациентов с хроническими заболеваниями печени по специально разработанной анкете-опроснику при приеме СКМ <^аита1» и результаты качественного анализа молока, проведенных в независимых экспертных лабораториях. <^аита1» по основным ингредиентам (аминокислотный, жирно-кислотный, витаминный и минеральный), а также по физическим, вкусовым качествам и лечебно-диетическим свойствам соответствовал цельному кобыльему молоку (ЦКМ). При приеме <^аита1» можем рассчитывать на получение аналогичных субъективных ощущений и клинических результатов, как при приеме ЦКМ. Ключевые слова: сублимированное кобылье молоко, физико-химические и лечебно-диетические свойства саумал, цельное кобылье молоко

Введение. Уникальные оздоравливающие свойства кобыльего молока и его производных известны людям давно. Издревле, кочевники называли парное кобылье молоко «Саумал» (саумал в переводе с казахского языка -свежее, парное молоко). Кроме традиций и преданий, подтверждения уникальных полезных свойств кобыльего молока и его производных отмечаются в древних летописях и медицинских трактатах Гиппократа и Абу Али Ибн Сины, известного на западе как Авиценна [1].

Кобылье молоко (саумал) - натуральный продукт питания с высокими диетическими и лечебными свойствами. Ценность его определяется, прежде всего, тем, что по своему составу саумал имеет много общего с женским молоком, отличаясь от него в основном пониженным содержанием жира (1,7 % — в кобыльем, 3,5 % —в женском) [1,2]. В европейских литературных источниках кобылье молоко рассматривается как бальзам для проблем с пищеварением, эликсир для печени и тонизирующее средство для общего недомогания. Это здоровая пища, которая может уменьшить или полностью предотвратить симптомы многих заболеваний. Он укрепляет организм, повышает иммунитет, увеличивает энергию и выносливость, что обеспечивает лучшее качество жизни [1,2,3,4].

Целью исследования явилось определение лечебно-диетических свойств сублимированного кобыльего молока на основе изучения физико-химических её свойств с использованием современных лабораторных технологий и методик.

Материал и методы. Для выполнения вышеуказанной цели изучено физико-химические свойства сублимированного кобыльего молока (СКМ) «Saumal», производимое ТОО «Евразия Инвест Ltd» (Казахстан), сравнительно с цельным кобыльем молоком (литературные источники). Исследование проведено испытательным лабораторным

центром Головного центра гигиены и эпидемиологии (ГЦГЭ) Федерального государственного бюджетного учреждения здравоохранения (ФГБУЗ) Федерального медико-биологического агентства Российской Федерации (ФМБА) Российской Федерации (г. Москва) и независимой лабораторией «SGS-CSTC Standards Technical Services (Shanghai) Co., ltd» (г. Шанхай, Китай). Исследование проведено с использованием современной

высокоэффективной газовой и жидкостной хроматографии, а также атомно-абсорбционного и эмиссионного спектрометров с индуктивно связанной плазмой. Кроме того, проведен анализ субъективной оценки приема СКМ «Saumal» пациентами с хроническими заболеваниями печени по специально разработанному опроснику. Продукт принимали по 20 г., предварительно растворив в 150-200 мл прокипяченной тёплой воде 3 раза в день за 15-20 минут до еды в течение 2 месяцев. Всего было опрошено 52 пациентов, из них мужчин было 27, женщин - 25. Опрос проводился через 3-4 дня, спустя недели и месяц от приема СКМ, а также в конце лечения. Результат и их обсуждение.

При применении СКМ «Saumal» пациенты дали следующие характеристики продукта по результатам опросника:

1) «Saumal» по вкусу был приятным, сладковатым, со вкусом детского питания, с запахом молока,

2) Быстро растворялся в теплой воде и приобретал вид молока без комков,

3) Уменьшились болевые ощущения и чувства тяжести, которые локализовались в правом подреберье,

4) Уменьшился синдром диспепсии: горечь во рту, тошнота, вздутие живота,

5) «Saumal» положительно повлиял на сон, пациенты отмечали улучшение сна (относительно быстро засыпали и просыпались только утром),

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.