Научная статья на тему 'ҚОРАҚАЛПОҒИСТОННИНГ МАДАНИЙ ОБЪЕКТЛАРИ МИСОЛИДА ТУРИЗМНИНГ РИВОЖЛАНИШИ'

ҚОРАҚАЛПОҒИСТОННИНГ МАДАНИЙ ОБЪЕКТЛАРИ МИСОЛИДА ТУРИЗМНИНГ РИВОЖЛАНИШИ Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

46
14
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
туризм / туристик маршрутлар / худуд / антропоген ландшафт / маҳаллий туристик объектлар

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — Светлана Максетовна Зукурова

Ҳозирги кунда туманларда туристик маршрутларнинг мавжудлиги, уларнинг сифати, айни пайтда кўпгина туманлар аҳолиси сайѐҳларини юқори сифатли саѐҳат учун мўлжалланган қулай ва хавфсиз жамоат майдони билан тўлиқ таъминлай олмаѐтганлиги ҳақида сўз боради.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по наукам о Земле и смежным экологическим наукам , автор научной работы — Светлана Максетовна Зукурова

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ҚОРАҚАЛПОҒИСТОННИНГ МАДАНИЙ ОБЪЕКТЛАРИ МИСОЛИДА ТУРИЗМНИНГ РИВОЖЛАНИШИ»

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-645-648

ЦОРАЦАЛПОГИСТОННИНГ МАДАНИЙ ОБЪЕКТЛАРИ МИСОЛИДА

ТУРИЗМНИНГ РИВОЖЛАНИШИ

Светлана Максетовна Зукурова

Тошкент архитектура-курилиш институти

АННОТАЦИЯ

Х,озирги кунда туманларда туристик маршрутларнинг мавжудлиги, уларнинг сифати, айни пайтда купгина туманлар ахолиси сайёхларини юкори сифатли саёхат учун мулжалланган кулай ва хавфсиз жамоат майдони билан тулик таъминлай олмаётганлиги хакида суз боради.

Калит сузлар:туризм, туристик маршрутлар, худуд, антропоген ландшафт, махаллий туристик объектлар

DEVELOPMENT OF TOURISM ON THE EXAMPLE OF CULTURAL FACILITIES OF KARAKALPAKSTAN

ABSTRACT

Nowadays, there is talk of the availability of tourist routes in the districts, their quality, as well as the fact that many districts do not fully provide tourists with a comfortable and safe public space for high-quality travel.

Keywords: tourism, tourist routes, territory, anthropogenic landscape, local tourist facilities

КИРИШ

Х,озирги кунда туризм жахон иктисодиётидаги тез ривожланиб келаётган тармоклардан булиб бормокда.

Бугунги кунда туризм сохасида давлат сиёсатининг асосий йуналишлари куйидагиларда намоён булмокда:

-Республика иктисодиётининг асосий тармоFи булмиш туризмни ривожлантириш учун кулай шароит яратиш;

-Туризм сохасида бир канча кулайликларни таъминлаш;

-Туризм сохасида хукукий ва норматив базаларни такомиллаштириш;

-Туризмда ракобатни шакллантириш;

-Кенг камровдаги туризм потенциалини яратиш ва тарFибот ишларини олиб боришдан иборат.

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-645-648

Узбекистан Республикаси узининг мустакил ижтимоий-иктисодий тараккиётини амалга ошириш борасидаги иктисодиётни таркибий узгартириш ва табакалаштириш стратегиялари замирида туризм сохасини замонавий стандартлар асосида шакллантириш, махаллий туристик ресурсларни йуналтириш, туристик комплексларни ташкилий ва моддий жихатдан таъминлаш, инфраструктура ва сервис хизматларини йулга куйиш, замонавий маркетинг билан куролланган бошкарув тузилмаларини ташкил этиш ва мувофиклаштириш, инвестиция ва кадрлар ресурси билан таъминлаш хамда мунтазам такомиллаштириб бориш каби вазифаларни урганиб бориш тобора долзарб булиб бормокда.

АДАБИЁТЛАР ТА^ЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Х,озирги кунда Узбекистонда турли даврлар ва цивилизацияларга оид 7,5 мингдан ортик ёдгорликлар мавжуд. Бундай кухна обидалар сайёхларни оханграбодек узига жалб этади. Шу хусусда, мамлакатимизда туризм инфратузилмаси хам жадал ривожланмокда, айникса замонавий мехмонхоналар, курсатилаётган хизмат турлари яхши йулга куйилмокда. Биргина Хоразм вилоятида сайёхлик фаолияти билан шуFулланувчи 100 га якин мехмонхона ва 50 дан ортик фирма фаолият юритиши сохада ракобат накадар кучли эканлигини англатади. Кейинги йилларда давлатимиз томонидан туризмни ривожлантиришга берилаётган катта эътибор туфайли сайёхларни жойлаштириш воситалари, яъни мехмонхоналар, мехмон уйлари ва бошка туристик объектлар барпо этишга катта эътибор каратиб келинаётир. Давлатимиз рахбари томонидан юртимизда туризмни ривожлантириш оркали иктисодиётни тараккий топтириш ва халк фаровонлигини юксалтиришга алохида эътибор бермокда. Шу максадда 2016 йил 2 декабрда "Узбекистон Республикасининг туризм сохасини жадал ривожлантиришни таъминлаш чора -тадбирлари туFрисида"ги Фармони эълон килинди.

Бундан ташкари хозирда жуда куплаб кабул килинаётган Президент карорларида айнан шу масалага - барча тарихий худудларда умуммавсумий, кишки ва ёзги дам олиш масканларини ташкил этишга эътибор каратилиб, имкониятлардан янада кенгрок фойдаланиш йуллари белгилаб берилгани туризмни ривожлантиришда яна бир мухим кадам булмокда. Бу вазифалар барчамизнинг зиммамизга янада купрок маъсулият юклайди.

Шунингдек, карорларда белгилаб берилган солик имтиёзлари ва енгилликлари, соханинг бошкарув тизимига киритилган янгиликлар, янги

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-645-648

лавозим штатлари жорий этилиши сайёхлик сохасини ривожлантириш имкоятларини янада кенгайтирмокда.

Туризм сохасини комплекс ривожлантиришга доир миллий ва худудий дастурларни ишлаб чикиш хамда амалга ошириш, бу борадаги халкаро хамкорликни янги боскичга кутариш, БМТнинг Жахон сайёхлик ташкилоти, хорижий мамлакатларнинг шу фаолият билан шуFулланадиган ташкилотлари билан хамкорликни кенгайтириш, республикамизнинг барча худудларида туризм индустрияси объектларини жойлаштириш, сайёхлик йуналиши учун етук кадрларни тайёрлашни тубдан такомиллаштириш каби долзарб вазифалар кузда тутилган булиб, муайян чора-тадбирлар хаётга тадбик этилмокда.

МУ^ОКАМА ВА НАТИЖАЛАР

Бугунги кунда туманларда туристик маршрутларнинг мавжудлиги, уларнинг сифати куп жихатдан хаёт сифатини белгилайди, махаллий анъана ва маданиятнинг жонланишига кумаклашади, муайян шахар ёки туман рейтингини, унинг туристик жозибадорлигини оширади. Айни пайтда купгина туманлар ахолиси сайёхларини юкори сифатли саёхат учун мулжалланган кулай ва хавфсиз жамоат майдони билан тулик таъминлай олмаяпти. Фаолият максадларига буйсунади (саноат ва кишлок хужалиги махсулотларини ишлаб чикариш, кундалик хаётни ташкил этиш, савдо, хизмат курсатиш ва бошкалар), антропоген ландшафтлар уз максади ва самарадорлиги жихатидан уз эхтиёжларига мослашиб бормокда. Шу билан бирга, улар хаёт учун кам ва кам мос булиб бормокда (атроф-мухит ифлосланиши, ландшафтларнинг технизацияси, атроф-мухит холати окибатида ахолининг касалликлари, тарихий, маданий ва меъморий ёдгорликларнинг йуколиши). Бундай парадокс бизни сабаблар, хусусан, фаолиятнинг максадга мувофиклиги хакида уйлашга мажбур килади. Х,озирда урганилаётган худудларини саклаб колишга кумаклашувчи меъморий ва ландшафт маконлари тизими сифатида автомобил ва пиёдалар туристик маршрутлари лойихаларини ишлаб чикиш ва амалга ошириш мухим ахамият касб этмокда. Янги йуналишлар ташкил этиш буйича таклифлар Элликкалъа, Беруний, Куетирот ва Муйнок туманларида сакланиб колган тарихий-маданий меъморий объектлар ва ландшафтларнинг бетакрорлиги туфайли КоракалпоFистон буйлаб, якин ва узок хориждаги ахоли масканларидан сайёхларни кизиктирадиган фавкулодда мавзулар билан мавжуд ва прогноз тизимини бойитади. Бу холатлар туманларда туристик маршрутларни меъморий-ландшафт ташкил этишнинг бундай тизимлари ва

ACADEMIC RESEARCH IN EDUCATIONAL SCIENCES VOLUME 2 | ISSUE 9 | 2021

ISSN: 2181-1385

Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2021-9-645-648

услубларини стратегик режалаштиришнинг асосий тамойилларини илмий ишлаб чикиш зарурлигини белгилайди. Туризм салохиятининг ривожланиши нафакат юкори даромадли саноат, балки бутун туманлар учун хам, унда яшовчи хар бир инсон учун хам катта ижтимоий ва халкаро ахамиятга эга.

Цивилизация-техника тараккиёти туфайли бойлик ва истеъмолнинг чексиз усишига каратилган ижтимоий ривожланиш шаклидир. Моддий ва маънавий мухит уртасида юзага келган зиддият маданий меросга тескари муносабатда булади. Капитал фойда конунлари маблаFларнинг жадал айланишини талаб килади-бинолар, иншоотлар, технология тараккиёти, шу жумладан транспорт ва трафикни интенсивлаштириш, бу тарихий худудларнинг морфотиплари микёсига зиддир. Купгина ишлаб чикувчилар ёдгорликнинг химоя зоналари ва мухофаза этиладиган ландшафтини кузатмасдан, замонавий биноларни тарихий мухитга мослаштиришга рухсат олишади.

ХУЛОСА

Шундай килиб, худуднинг баркарор ривожланиши худудни ижтимоий такрор ишлаб чикариш, биохилма-хиллик ва экологик мувозанатни тиклаш ва тарихий ва маданий меросни саклаб колиш, якин келажакда ва чексиз муддатга хал килиш учун шароит яратадиган морфотиплар ва коидаларга олиб келиши тушунилади.

REFERENCES

1. Файзиева Ш. Р. "Узбекистонда туризм ривожланишининг иктисодий механизмини такомиллаштириш" Тошкент, 2015 й,

2. Узбекистон Республикасининг "Туризм туFрисидаги" конуни. Халк сузи// 1999 йил 20 август.

3. Узбекистон Республикаси 1-Президентининг «Узбекистонда туризм сохаси учун малакали кадрлар тайёрлаш туFрисида»ги фармони. 1999 йил 1 август.

4. Утемуратов Б. «Моддий маданий, археологик мерос объектларини химоя килиш ва улардан фойдаланишни ривожлантириш масалалари» Н0КИС «БИЛИМ» 2019.

5. Романов Т.Н. «Моддий маданий, археологик мерос объектларини химоя килиш ва улардан фойдаланишни ривожлантириш масалалари» Н0КИС «БИЛИМ» 2019.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.