CC BY
1Original peper
MUSIQA SAN'ATINING BUGUNGI KUNDA TUTGAN O'RNI
© N.X. Sobirov1^_
Uzbekistan davlat san'at va madaniyat instituti , Toshkent, O'zbekiston
Annotatsiya
KIRISH: ushbu maqolada musiqa san'ati insonlar uchun qanchalik muhim ekanligi, musiqa san'atini yanada rivojlantirish borasida amalga oshirilayotgan ishlar, musiqa san'atiga doir qabul qilingan qarorlarning mazmun-mohiyati, Yangi O'zbekistonda musiqaning o'rni qay darajada ekanligi yoritilgan.
MATERIALLAR VA METODLAR: tadqiqot olib borilayotgan fan va texnologiyalarni talabalarda qay darajada o'zlashtira olish va ularni bu fanni o'zlashtirishdagi qulayliklar va qiyinchiliklarni o'rganishdan keyingi ta'sir qilishini tahlil qilish uchun bir qator ilmiy maqoladan iborat korpus yaratildi. Yig'ilgan maqolalar 20222024 yillar oralig'ida xalqaro va milliy akademik jurnallarda chop etilgan. Bu maqolalar tahlil qilindi va qiyosiy tahlil olindi.
MAQSAD: ko'pchilik insonlarning o'zlaridagi psixologik zo'riqishni bartaraf etishda, tinchlanish va fikrlarini jamlashda, hissiy holatlarini yaxshilashda qo'llaniladigan tabiiy usuldir.
MUHOKAMA VA NATIJALAR: musiqaning inson ruhiyatiga ta'siri ilmiy tadqiqotlar va ilmiy dalillar orqali izohlangan. Qadimgi va O'rta asrlarda musiqaning ta'sir darajasi qanchalik o'rganilgani tahlil etilgan va bugungi kunda musiqiy psixoterapiyaning ta'lim tizimidagi roli maxsus terapiya faoliyat orqali aniqlangan.
XULOSA: musiqa va inson psixologiyasi bir-biri bilan uzviy bog'liqdir. musiqa inson ongiga ijobiy ta'sir etib uni turli xil stresslardan, kasalliklardan halos etadi va inson hayotida muhim o'rin egallaydi.
Kalit so'zlar: musiqa, san'at, madaniyat, maqom, cholg'u, kuy
Iqtibos uchun: Sobirov N.X. Musiqa san'atining bugungi kunda tutgan o'rni // Inter education & global study. 2024. № 2. E. 141-147. doi: 10.24412/2992-9024-2024-2141-147
РОЛЬ МУЗЫКАЛЬНОГО ИСКУССТВА СЕГОДНЯ_
© Н.Х.Собиров1Н
1 Государственный институт искусств и культуры Узбекистана, Ташкент, Узбекистан Аннотация:
ВВЕДЕНИЕ: в данной статье освещается, насколько важно музыкальное искусство для людей, проводимая работа по дальнейшему развитию музыкального искусства, содержание принимаемых решений по музыкальному искусству, роль музыки в новом Узбекистане.
ВВЕДЕНИЕ: в данной статье рассматривается влияние музыки на дух человека в музыкотерапии и совершенствовании человека через классическую музыку композиторов, а также на неодушевленные предметы. Существуют различные комментарии и мнения о результатах исследований, проведенных восточными учеными.
МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: с целью анализа того, в какой степени студенты могут освоить изучаемую науку, а также влияние легкости и сложности освоения этой науки после обучения, создан корпус из ряда научных статей. Сборник статей 2022-2024 гг., опубликованный в международных и национальных изданиях. академические журналы между годами. Эти статьи были проанализированы и получен сравнительный анализ.
ЦЕЛЬ: Музыкальная терапия - это естественный метод, используемый многими людьми для снятия психологического стресса, успокоения и сосредоточения мыслей, а также улучшения эмоционального состояния.
ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: влияние музыки на психику человека было объяснено с помощью научных исследований и научных данных. Проанализирована степень изучения музыки в древности и средневековье, а также определена роль музыкальной психотерапии в системе образования сегодня посредством специальных терапевтических мероприятий.
ЗАКЛЮЧЕНИЕ: музыка и психология человека неразрывно связаны. Музыка положительно влияет на психику человека, избавляет его от различных стрессов и болезней, занимает важное место в жизни человека.
Ключевые слова: музыка, искусство, культура, статус, инструмент, мелодия
Для цитирования: Собиров Н.Х. Роль музыкального искусства сегодня // Inter education & global study. 2024. № 2. С. 141-147. doi:10.24412/2992-9024-2024-2-141-147
THE ROLE OF MUSICAL ART TODAY_
© Navro'zbek X. Sobirov1®
1The Uzbekistan State Institute of Arts and Culture, Tashkent, Uzbekistan
Annotation
INTRODUCTION: this article highlights how important musical art is for people, the ongoing work on the further development of musical art, the content of decisions on musical art, the role of music in the new Uzbekistan.
MATERIALS AND METHODS: in order to analyze the extent to which students can master the science and technology they are studying, as well as the influence of the ease and complexity of mastering this science after training, a corpus of 5 scientific
articles was created. A collection of articles 2022-2024, published in international and national publications. academic journals between years. These articles were analyzed and a comparative analysis was obtained.
AIM: music therapy is a natural method used by many people to relieve psychological stress, calm the mind and focus, and improve emotional well-being.
DISCUSSION AND RESULTS: the influence of music on the human psyche has been explained through scientific research and scientific evidence. The degree of study of music in antiquity and the Middle Ages is analyzed, and the role of music psychotherapy in the education system today through special therapeutic activities is determined.
CONCLUSION: music and human psychology are inextricably linked. Music has a positive effect on the human psyche, relieves him of various stresses and illnesses, and occupies an important place in a person's life.
Keywords: music, art, culture, status, instrument, melody
For citation: Navro'zbek X. Sobirov. (2024) 'The role of musical art today', Inter education & global study, (2), pp. 141-147. (In Uzbek). doi:10.24412/2992-9024-2024-2-141-147
Musiqa - ohang (intonatsiya) san'ati, sadolarda ifodalangan voqelikning badiiy aksidir. U borliqni o'ziga xos tarzda aks ettirib, uni boyitadi, hamda uni tushunib olish va o'zgartirishga yordam beradi. Ma'lumki, musiqa jamiyat hayotida muhim rol o'ynaydi. Musiqa insonning turmush tarzi va ijtimoy hayotida, mehnat va dam olish chog'larida albatta ishtirok etadigan bo'lib, kishini ma'naviy qadriyatlarga erishtiradigan noyob vositadir. U shaxsning ma'naviy olamini, axloqiy maqsadlarini shakllantiruvchi estetik tarbiyaning samarali quroli hisoblanadi. Musiqaning o'zi, uning yaratuvchilari, ijro etuvchilari, tinglovchilaridan iborat musiqa madaniyati jamiyat madaniyatidagi muhim bir sohadir.[1:3] Umuman olganda musiqa ham dastavval inson ongiga ona allasi orqali singadi. Vaqt o'tishi sayin musiqaga bo'lgan ehtiyoj va qiziqsh ham shu tarzda shakllanadi.
Musiqa o'qtiuvchisi musiqa asbobini yaxshi ijro etishi bilan cheklanib qolmay yaxshi tovush, dirijyorlik jesti bilan musiqa nazariyasini mukammal bilmog'i va ijod qilishi lozim. O'qtuvchini shaxsiyati musiqa fanining taqdirini hal kiladi. O'qituvchi bulardan tashqari darslarni kuzatib borishi ham lozim. Doimiy kuzatishlar sababli o'qituvchi pedagogik mahoratini yanada mukammal egallay boshlaydi. U vaziyatni (situatsiyani) baholashga, o'quvchilarning ichki tuyg'ularini sezishga o'rganadi[2:13]
Musiqa fanini o'qitishda birinchi navbatda pedagogning mahorati bosh omil hisoblanadi. Chunki, boshqa fanlardan farqli ravishda musiqa fanini o'qitishda nazariya bilan amaliyotni birdek olib borish zarur. Masalan, talabaga nazariy bilimlarni o'rgatib, uni fortepianoning oldiga oborib qo'ysangiz, u mukammal chalib keta olmaydi. Unga yillar davomida nazariy bilimlar bilan teng amaliy mashg'ulotlarni o'rgatib borish joizdir. Bunda bosh unsur pedagogning talaba bilan amaliy ishlashish mahorati hisoblanadi. Musiqa o'qituvchisi musiqa darslarida yangi pedagogik texnologiyalardan foydalanishi asosida
dаrs jаrаyonidа o'zining tа'sirchаn so'zi, ifod^i vа musiqаning jonli ijrosi, yаngrаyotgаn musiqаgа nisbаtаn mutаnosib imo-ishorаlаr, xаtti-hаrаkаtlаr ko'rgаzmаli qurollаr, sаvol-jаvoblаr orq^i musiyqiy tа'lim tа'siridа o'quvchilаr qаlbidа hosil bo'lаyotgаn hissiy kechinmаlаr vа musiqiy tааssurotlаrni yаnаdа chuqurlаshuvigа, ongli idrok etisl^ ko'mаklаshib borаdi.
Musiqа inson ijtimoiy-ruhiy hoIаtigа ts'sir ko^tovcN vа mа'lum dаrаjаdа uning hotetini belgilovchi unsurdir. Musiqа shаxs psixoIogiyаsini turli hoIаtdа hаrаkаtlаntiruvchi bir temch omildir. Sаbаbi insonning eshitаyotgаn musiqаsi kаyfiyаtini ko'tаrishi, yаrаtuvchаnlikkа, ijodkorIikkа undаshi, xаfа qilishi, tushkunlikkа tushirishi mumkin. Ayti^ni kаbi bulаr musiqаgа bog'liq. Lekin biz yuqoridа keltirib o^nter ko'p jihаtdаn qo'shiqqа xos. Qo'shiqni esа biz fiziologik jihаtdаn (ol^ngm) eshitish, psixologik jihаtdаn (so'zIаrni)tаhIiI qilish orq^i o'zimizgа qаbul qilаmiz. MusiqаshunosIidа musiqiy idrok tushunchаsi bo'lib, biz qo'shiq yoki musiqiy аsrni musiqiy idrok orq^i his qilаmiz. Tom mа'nodа shu orqаIi musiqаning ruhiy vа jismoniy hoIаtimizgа tа'sirini аnglаymiz.[3:567]
O'zbekiston Respublikаsi Prezidentining 2022-yil 2-fevral "Mаdаniyаt vа sаn'аt sohаsini yаnаdа rivojIаntirishgа doir qo'shimchа chorа-tаdbirIаr to'g'risidá'gi PQ-112-sonli qаrori o'quvchi vа tаlаbаlаrning musiqiy bilim vа ta^km^nm ulаrning qаlbidа milliy mаdаniyаtgа bo'^n muhаbbаtini shаkllаntirish, yosh iste'dodIаrni аniqlаsh vа qo'IIаb quvvаtlаsh qаrаtilgаn chorа-tаdbirIаr nаzаrdа tutiigen.
Qаrorgа ko'rа, musiqа fаni uchun аjrаtilgаn o'quv soаtIаri doirаsidа "Hаyotimgа hаmrohdir cholg'u" shiori ostidа cholg'u ijrochiligi dаrs mаshg'uIotIаri yo'Igа qo'yiIаdi. Shuningdek, 2022-2023-o'quv yili dаvomidа ro'yxаtidа keltirilgаn milliy musiqа choIg'uIаridаn kаmidа bittаsidа kuy ijro etish ta^km^n o'rgаtiIаdi hаmdа utarning tа'lim to'g'risidаgi hujjаti (shаhodаtnomа)gа tegishli qаyd kiritilаdi. 2023/2024-o'quv yilidаn boshtab esа, kаmidа uchtаsidа kuy ijro etish mаhorаtigа egа bo'lish musiqа fsni o'qituvchiIаrigа mаjburiy hisobIаnаdi[4:1]. АМа, mаzkur qаror ijrosi to'IаqonIi tа'minlаnsа, o'sib borаyotgаn yosh аvIoddа, musiqаgа, milliyligimizgа muhаbbаt kun sаyin rivoj topib boradi desаk аdаshmаymiz. Sаbаbi, bizning xаlqimizdа qаdimdаn musiqаgа muhаbbаt, oshuvtаIik jo'sh urgаn. Mohir sаrkаrdа Sohibqiron Temur bobomiz hаm h8tto, jаnggi kirishdа qo'shinni ruhlаntirishdа shoshmаqomni eshittirishlаri, jаnggа kirishishdа nog'orаIаr jo'rIigidа jаngovаrIik ruhini oIg'а surgаnligigа tаrix guvoh. [5:653]
Buyuk mutаffаkkir shoir Alisher Nаvoiy o'z аsаrlаridа musiqа tаrbiyаsining qirrаlаrini chuqur o'rgаnib, shundаy degаn: "Musiqа jаmiyаt hаyotining muhim negizidir. Fаqаt musiqаginа odаmning qаlbigа tiniqlik, mutаnosibIik vа o'z-o'zidаn qаnot tuyg'usini olib kirаdi vа uni bаxtiyor qilsdi".
Musiqiy tа'lim nаfаqаt, boIа tаrbiyаsidа, bаlki butun jаmiyаt, xаlq tаrixi oynаsidа muhim аhаmiyаt kаsb etsdi. Bundаy tаrixgа egа bo'Igаn xаlq, аlbаttа, mаdаniyаti kuchli x^q sаnаlаdi. Hаr bir inson qаlbining tub-tubidа bo'Isа hаm musiqаgа oshno bo'lsdi. Ammo uni esh^ oIgаnIаrginа buyuk sаn'аtkor bo'Iа otadi. Musiqаgа sevgi, ungа o'zgаchа muhаbbаtni uyg'otа olish - ustozning h^m hаrаkаtlаri tufsyli bo'lsdi, аlbаttа.
O'qituvchilik kаsbi shаrаfli, lekin judа murаkkаb kаsbdir, o'qituvchi musiqа nаzаriyаsini egаllаshi bilаn birgа, boIаIаrni sevishi, pedаgogik аmаIiyotni hаm o'tgаn
bÄhi kerak. Chunki, mаktаb hаyоtidаgi pedаgоgik jаrаyоn judа xilmа-xildir. Bu esа musiqа о'qituvchisidаn puxtа bilim, аmаliy tаyyоrgаrlikni, yuksаk pedаgоgik mаhоrаt vа ijоdkоrlikni tаlаb et8di. Bо'lаjаk musiqа о'qituvchisi kiyinish mаdаniyаti vа nutq mаdаniyаtigа egа bо'lishi kerаk. U о^Ш^Ы^ kаsbini vа bоlаlаrni yаxshi kо'rishi hаmdа ulаrni bаrkаmоl ton sifаtidа kаmоl tоpishigа kо'mаklаshishi, tw bir dаrsni о'quvchilаrni hаyоt tаjribаsigа bоg'lаgаn hоldа оПЬ bоrishi, xi^-xil metоdlаr, innоvаtsiоn texnоlоgiyаlаr, kо'rgаzmаli qurolter, kоmpyuter slаyd, tаrqаtmа mаteriаllаridаn fоydаlаnishi kerаk. O'z kаsbiy mutаxаssisligini puxtа egаllаgаn bQ'lishi, bоlаlаr оvоzigа о^п^ оvоzini mоslаb kuylаy оlishi, ijrachilik mаhоrаtigа egа bо'lishi, sinfdаn tаshqаri tо'g'аrаklаrgа о'quvchilаrni jelb etish bitèn turli tаnlоvlаrdа, tаdbirlаrdа о'quvchilаr fаоl ishtirоk etishi kerаk[6:7].
Bugungi kundа Mаdаniyаt vа turizm vаzirligi ^^а 323 tа bоlаlаr musiqа vа sаn'аt mаktаblаri fаоliyаt yuritаdilаr. Ыа^а jаmi 14 tа yо'nаlish Ьо'УЮ!^ 86015 nаfаr о'quvchi tа'lim о^[7:376].
2023-yil 13-fevrаl kuni О'zbekistоn Respublikаsi Prezidenti Shаvkаt Mirziyоyev ijtimоiy sоhаlаrni belgilаb оlish mаqsаdidа bir necl^ vаzirlаr bilаn uchrаshib mаjlis о'tkаzdi. Mаjlidа Prezidentimiz Yоsh аvlоdni yuksаk mаdаniyаt ruhidа tаrbiyаlаsh mаsаlаsigа h^m tо'xtаlib о'tib, teаtr, musiqа vа kinо sоhаlаrini rivоjlаntirish, mаqоm vа bаxshichilikni аsrаb-аvаylаsh muhimligini tа'kidlаdi. Ко'пЬ turibmizki, mаdаniyаt vа sаn'аt sоhаsining bir qismi bо'lgаn musiqа sаn'аtini rivоjlаntirish bоrаsidа judа kаttа sаlmоqli ishlаr аmаlgа оshirilmоqdа.
Bugungi kundа tа'lim muаssаsаlаri vа ijоdiy jаmоаlаrni zаmоn tаlаbigа mоs vа ustа-hunаrmаndlаr tоmоnidаn ishlаb chiqаrilаyоtgаn sifаtli musiqа chоlg'ulаri bilаn tа'minlаshdа yetаrlichа ^о^уа^ mаvjud emаsligi, shuninglek, milliy musiqа chоlg'ulаri yаsоvchi ustа-hunаrmаndlаr bilаn yаqindаn hаmkоrlik о'rnаtish vа shu yо'nаlishdаgi ustаlаrning yаngi аvlоdini tаrbiyаlаsh, ustа-hunаrmаndlаr о'rtаsidа о'zаrо tаjribа аlmаshish tizimini yаnаdа kengаytirish, hunаrmаndchilik mаhsulоtlаri uchun yаngi bоzоrlаrni tоpish bоrаsidа qо'shimchа chоrаlаr kо'rish tаlаb etilmоqdа.
Mоddiy vа nоmоddiy mаdаniy merоs durdоnаlаrini sаqlаsh, tаrg'ib etish vа yаnаdа оmmаlаshtirish, yurtimizning jаhоn mаdаniy mаkоnigа fаоl integrаtsiyаlаshuvini tа'minlаsh, bu bоrаdа оlib bоrilаyоtgаn keng kо'lаmli islоhоtlаrimizgа hаmоhаng tаrzdа milliy musiqа chоlg'ulаrini оmmаlаshtirish vа ishlаb chiqаrish sоhаsini dаvlаt tоmоnidаn qо'llаb-quvvаtlаsh mаqsаdidа Mаdаniyаt vа turizim vаzirligi tоmоnidаn "Milliy musiqа chоlg'ulаrini оmmаlаshtirish vа ishtab chiqаrish sоhаsini dаvlаt tоmоnidаn qо'llаb-quvvаtlаsh tо'g'risidа"gi О'zbekistоn Prezidenti qаrоr lоyihаsi tаyyоrlаngаn vа muhоkаmаdаn о'tkаzilgаn.
Hаr qаndаy musiqiy аsаr vа hаr qаndаy qо'shiq insоn kаmоlоti uchun xizmаt qilishi lоzim. Bu bоrаdа аsоsаn yоshlаr bilаn tаrg'ibоt ishlаri tаshkil qilinishi, ulаrni milliy musiqаlаrimiz, mаqоm sаn'аtimiz vа xаlq оg'zаki ijоdigа qiziqtirish kerаk. Gаp shundаki, kо'pginа yоshlаr bulаrgа ze^rli yоki qо'pоl qilib аytgаndа eskilik sаrqiti sifаtidа qаrаshlаri judа а^та^^. Bugungi kundа musiqiy аsаrlаrning tаrbiyаviy аhаmiyаti uchun ijоdkоrlаr yа'ni bаstаkоrlаr, chоlg'uchilаr, shоirlаr, ijrоchilаr vа ting^i^r hаm
mas'uliyatni his etishlari zarur. Ma'lum vaqt davomida yashab so'ng unitiladigan sayoz asarlardan voz kechishimiz jamiyat uchun ham foydali deb o'ylayman. Chunki musiqa shunchaki ohanglarning ritmik moslashishi, tushinarsiz tovushlar yoki qofiyasi mos kelgan ma'nosiz she'rning qo'shiq qilinishi emas. Har qaysi ijodiy ishlardan ko'zlangan ijobiy natija bo'lishi kerak. Masalan qaysidir ijtimoiy holatni ifodalash yoki ota-onaga, Vatanga muhabbat ruhini singdirish, do'stlik va mehr-oqibat tushunchalarini targ'ib etish uchun xizmat qilishi kerak. Insoniylik, insof, manfaat, kibr kabi ijobiy va salbiy tushunchalarning to'gri talqin etilishida qo'shiqlar va musiqiy asarlarning o'rni kattadir.
Eng muhimi, bugungi kunda musiqa san'ati navqiron avlodimizning yuksak ma'naviyat ruhida kamol topishida boshqa san'at turlariga qaraganda ko'proq va kuchliroq ta'sir ko'rsatmoqda. [8:88]
Yangi O'zbekistonda musiqa san'atini rivojlantirish borasida salmoqli ishlar hech qachon to'xtab qolmaydi. Qolaversa, yanada rivonlantirilib, o'zbek musiqasi dunyo sahnalarini ko'radi, albatta. Musiqa san'atini targ'ib qilish va rivojlantirish, musiqa san'atiga doir xalqaro festivallar va yarmarkalar o'tkazilishini ko'zda tutuvchi O'zbekiston Respublikasi Prezidenti va Vazirlar Mahkamasining qarorlari qabul qilingan. Jumladan, O'zbekiston Respublikasi Prezidentining "O'zbekiston kompozitorlari va bastakorlari uyushmasi faoliyatini tashkil etish to'g'risida"gi qarori (15.08.2017, PQ-3212), "O'zbek milliy maqom san'atini yanada rivojantirish chora-tadbirlari to'g'risida" gi qarori (17.11.2017, PQ-3391), "Xalqaro maqom san'ati anjumanini o'tkazish to'g'risida" gi qarori (06.04.2018, PQ-3656), "Sharq taronalari" xalqaro musiqa festivalini o'tkazishga tayyorgarlik ko'rish chora-tadbirlari to'g'risida"gi (26.02.2019, PQ-4214), "Bolalar musiqa va san'at maktablari rahbar, o'qituvchi va konsertmeysterlari mehnatiga haq to'lash va ularni moddiy rag'batlantirish tizimini takomillashtirish to'g'risida"gi qarori (30.09.2019, PQ-4468) va Vazirlar Mahkamasining "Buyuk ipak yo'li" xaqlaro folklor musiqa festivalini tashkil etish va o'tkazish to'g'risida" gi qarori (18.05.2018, 371-sonli), "O'zbekiston davlat konservatoriyasi huzurida Musiqa sohasi pedagoglarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish markazi faoliyatini tashkil etish to'g'risida"gi qarori (20.02.2019, 149-sonli), "Yunus Rajabiy nomidagi O'zbek milliy musiqa san'ati instituti faoliyatini tashkil etish to'g'risida"gi qarori (02.09.2020, 536-sonli), "Oltin davr" xalqaro musiqa yarmarkasini tashkil etish va o'tkazish chora-tadbirlari to'g'risida"gi qarorlaridir(06.11.2020, 692-sonli)[9:470-477].
Xulosa o'rnida shuni aytish mumkinki musiqa san'ati bu bebaho san'atdir. Musiqa bilan hamohang bo'lgan kishi hech qachon noto'g'ri yo'ldan yurmaydi. Insonlarni ezgu ruhda fikrlashlari uchun Yangi O'zbekistonda musiqa san'atiga yuqorida sanab o'tilgan ezgu ishlar amalga oshirilmoqda. Maqolada Yangi O'zbekiston taraqqiyoti uchun musiqa san'ati qanchalik muhim ekanligini yoritib berishga harakat qildik. Musiqa san'ati insonlar ma'naviyati uchun doim xizmat qilishiga ishonamiz.
ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES
1. 1Ьгах^апоуа Gаvхаr АтапЬауеупа, игтапоуа 1_о1а АкЬагоупа, Xоdjаyevа Mаxfuzа Xаlilоvnа, ХаН^ Fаxriddin Nuriddinоvich. Musiqа elеmеntаr nаzаriyаsi. Gаrmоniyа (Kаsb-hunаr kоllejlаri uchun о^ qо'llаnmа) // Tоshkent. О'zbekistоn fаylаsuflаri milliy jаmiyаti nаshriyоti. "NISO POuGRAF" MCHJ bоsmаxоnаsidа chоp etildi.
2. Крдиров P.F. Мусина психологияси. - Тошкент.: Мусина, 2005. - 80 бет.
3. Mаrdiev Abdusаmаd о'д'Н Shаhbоzxоn Ilmiy rаhbаr: Xоlmо'minоv 7оИг о'g'li Mо'minmirzо. Jаmiyаt ijtimоiy hаyоtidа musiqаning tutgаn о'rni. Orientаl Art аnd Culture, 2022. https://schоlаr.gооgle.cоm
4. O'zbekiston Respublikаsi Prezidentining 2022-yil 2-fevrаldаgi "Mаdаniyаt vа sаn'аt sоhаsini yаnаdа rivоjlаntirishgа qаrаtilgаn chоrа-tаdbirlаr to^sid^i PQ-112-sоnli qаrоri. www.lex.uz
5. Ziyоdаxоn Tо'g'оnbоyevа, Ilmiy rаhbаr:Mо'minmirzо Xоlmо'minоv. Mаdаniyаt vа sаn'аt sоhаsini rivоjlаntirishdа xоrij t^tei. Orientаl Art аnd Culture, 2022. https://schоlаr.gооgle.cоm
6. G.M.Shаripоvа, D.F.Asаmоvа, Z._.Xоdjаyevа. Musiqа о'qitish nаzаriyаsi, metоdikаsi vа mаktаb repertuаri. Tоshkent-2014. 108-b.
7. Qаrаng: Mаlikаxоn Qаxrаmоn Qizi Ashirаliyevа, Ilmiy rаhbаr: Mо'minmirzо Zоkir о'д'Н Xоlmо'minоv. Yоshlаrni tаrbiyаlаshdа musiqа trimming mаqsаd vа vаzifаlаri. Orientаl Art аnd Culture, 2022. https://schоlаr.gооgle.cоm
8. I.A. ^r^v. Yuksаk mа'nаviyаt - yengi^s kuch. // Tоshkent. -Шпа^аГ nаshriyоti, 2008. 108 bet
9. Ь^агсм A. Mаdаniyаt - milliy yuksаlish pоydevоri. - Tоshkent: Oltin meras press. 2021. - B. 478.
MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]
Sobirov Navro'zbek Xakimjon о'д'И, v/b dotsent [ Собиров Наврузбек Хакимжон угли, докторант], [№vro'zbek X. Sobirov, associate professor]; manzil: Toshkent sh. Mirzo Ulug'bek tumani, Yalang'och dahasi 127 «A» uy. [адрес: Узбекистан, 117036, Ташкент, Мирзо Улугбекский район, Массив Ялангач, 127 «A» дом.], [address: Uzbekistan, 117036, Tashkent, Mirzo Ulugbek, Yalangoch Street, 127 "A".]; Sоbirоvnаvrо'zbek@gmail.com
