Научная статья на тему 'МИНЕРАЛ ЎҒИТЛАРНИНГ ТУПРОҚДАГИ ОЗУҚА МОДДАЛАР МИҚДОРИГА ТАЪСИРИ'

МИНЕРАЛ ЎҒИТЛАРНИНГ ТУПРОҚДАГИ ОЗУҚА МОДДАЛАР МИҚДОРИГА ТАЪСИРИ Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

CC BY
403
24
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
супераммофос-К ўғити / аммонийлашган суперфосфат / Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги / азот-фосфорли ўғитлар / озуқа моддалар / ферментлар / ҳаракатчан фосфор / магнийфосфат / моно ва дикальцийфосфат / Фон + супераммофос-К / Фон+аммофос / моноаммонийфосфат / аммоний сульфат / аммоний нитрат / алмашинувчи калий. / superammophos-K fertilizer / ammoniated superphosphate / agriculture of Uzbekistan / nitrogen-phosphorus fertilizers / nutrients / enzymes / mobile phosphorus / magnesium phosphate / monoand dicalcium phosphate / Background + superammophos-K / Background + ammophos / monoammonium phosphate / ammonium sulfate / ammonium nitrate / exchangeable potassium.

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — A. Arislanov, M. Abdullaev, O. Abdilalimov, O. Isomiddinov

Ушбу мақолада супераммофос-К ўғити билан чигитни макро ва микроўғитлар билан қобиқлаб экишнинг агрокимёвий хоссалари, ўсимликларнинг ҳаётий фаолиятида ўсимлик, тупроқ ва ўғитларнинг ўртасида кечадиган жараёнлар, минерал ўғитларнинг тупроқдаги хоссалари, тупроққа минерал ўғитларни берилиши натижасида моддалар айланиши, яъни озуқа элементларини киритилиши тўғрисида фикрлар юритилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE EFFECT OF MINERAL FERTILIZERS ON THE AMOUNT OF NUTRIENTS IN THE SOIL

This article discusses the agrochemical properties of seed coating with superammophos-K fertilizer, macroand microfertilizers, the processes between plants, soil and fertilizers in the life of plants, the properties of mineral fertilizers in the soil, the circulation of substances as a result of the introduction of mineral fertilizers into the soil, i.e. nutrients.

Текст научной работы на тему «МИНЕРАЛ ЎҒИТЛАРНИНГ ТУПРОҚДАГИ ОЗУҚА МОДДАЛАР МИҚДОРИГА ТАЪСИРИ»

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

МИНЕРАЛ УГИТЛАРНИНГ ТУПРОВДАГИ ОЗУЦА МОДДАЛАР МИВДОРИГА

ТАЪСИРИ Арисланов Акмалжон Сайиббаевич

Наманган муханандислик-технология институти т.ф.ф. д. PhD, доценти Абдуллаев Муроджон Турсунович

Наманган мухандислик-курилиш институти доценти Абдилалимов Обиджон

Наманган муханандислик-технология институти к.ф.н. доценти Исомиддинов Ойбек Нажмиддин ^ли

Наманган муханандислик-технология институти Ш-курс талабаси https://doi.org/10.5281/zenodo.7371612

Аннотация. Ушбу мацолада супераммофос-К угити билан чигитни макро ва микроугитлар билан цобицлаб экишнинг агрокимёвий хоссалари, усимликларнинг %аётий фаолиятида усимлик, тупроц ва угитларнинг уртасида кечадиган жараёнлар, минерал угитларнинг тупроцдаги хоссалари, тупроцца минерал угитларни берилиши натижасида моддалар айланиши, яъни озуца элементларини киритилиши тугрисида фикрлар юритилган.

Калит сузлар: супераммофос-К угити, аммонийлашган суперфосфат, Узбекистон цишлоц хужалиги, азот-фосфорли угитлар,озуца моддалар, ферментлар, %аракатчан фосфор, магнийфосфат, моно ва дикальцийфосфат, Фон + супераммофос-К, Фон+аммофос, моноаммонийфосфат, аммоний сульфат, аммоний нитрат, алмашинувчи калий.

ВЛИЯНИЕ МИНЕРАЛЬНЫХ УДОБРЕНИЙ НА КОЛИЧЕСТВО ПИТАТЕЛЬНЫХ

ЭЛЕМЕНТОВ В ПОЧВЕ

Аннотация. В данной статье рассматриваются агрохимические свойства покрытия семян удобрением супераммофос-К, макро- и микроудобрениями, процессы между растениями, почвой и удобрениями в жизнедеятельности растений, свойства минеральных удобрений в почве, круговорот веществ в результате внесения в почву минеральных удобрений, т. е. внесения питательных веществ.

Ключевые слова: удобрение супераммофос-К, аммонизированный суперфосфат, сельское хозяйство Узбекистана, азотно-фосфорные удобрения, элементы питания, ферменты, подвижный фосфор, фосфорнокислый магний, моно- и дикальцийфосфат, Фон+супераммофос-К, Фон+аммофос, моноаммонийфосфат, сульфат аммония , аммиачная селитра, обменный калий. THE EFFECT OF MINERAL FERTILIZERS ON THE AMOUNT OF NUTRIENTS IN

THE SOIL

Abstract. This article discusses the agrochemical properties of seed coating with superammophos-K fertilizer, macro- and microfertilizers, the processes between plants, soil and fertilizers in the life of plants, the properties of mineral fertilizers in the soil, the circulation of substances as a result of the introduction of mineral fertilizers into the soil, i.e. nutrients.

Keywords: superammophos-K fertilizer, ammoniated superphosphate, agriculture of Uzbekistan, nitrogen-phosphorus fertilizers, nutrients, enzymes, mobile phosphorus, magnesium phosphate, mono- and dicalcium phosphate, Background + superammophos-K, Background +

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

ammophos, monoammonium phosphate, ammonium sulfate , ammonium nitrate, exchangeable potassium.

Дунё агрокимё мажмуаси иктисодий тараккиётининг асосий таркибий кисми х,исобланиб, ах,оли фаровонлиги унинг ривожланишига боглик булади. Шу муносабат билан агросаноат мажмуасини кенг куламдаги усимликларни х,имоя килиш воситалари, усимликларни усиш ва ривожланиш стимуляторлари, турли нисбатларидаги асосий макроэлементлар, жумладан азот, фосфор, калий, кальций, магний ва олтингугурт булган минерал угитлар билан таъминлаш зарурдир. Бунда кишлок хужалиги экинлари х,осилдорлигини оширишда нафакат минерал угитлар меъёрини ошириш эмас, балки улардан фойдаланишнинг замонавий технолгияларини ишлаб чикиш ва амалиётга жорий килиш катта ахдмият касб этади.

^ишлок хужалиги халк хужалигининг асосий тармокларидан бири х,исобланади, чунки кишлок хужалиги ах,олини озик-овкат, саноатни хомашё, чорвачиликни ем-хашак билан таъминлайди. Шунинг учун кишлок хужалигини х,ар томонлама ривожлантирмай туриб, халк хужалигининг бошка сохдларини кенг тараккий эттириб булмайди. Шу сабабли республика мустакиллигининг дастлабки йилларидаёк кишлок хужалигида ислох,отларни чукурлаштириш дастури ишлаб чикилди, унда кишлок хужалигини ривожлантиришнинг асосий йуналишлари белгилаб берилди.

Минерал угитларни ишлаб чикаришни кенгайтириш билан бирга уларнинг турлари ва сифатига катта эътибор каратилади.

Минерал угитларни физик-кимёвий хоссаларини яхшилаш, бир угит таркибидан бир неча минерал озука моддаларини жамлаш, микро ва макроугитларни комбинациялаш, уларни кишлок хужалигида ишлатиш самарадорлигини оширади.

Кукун х,олидаги оддий минерал угитлар ишлаб чикариш усуллари урнини донадор азотли, азот-фосфорли ва азот-фосфор-олтингугуртли хдмда кальций-магний-азот-фосфорли угитлар ишлаб чикариш усуллари эгаллади. Концентрациялаштирилган ва мураккаб угитларни амалда куллаш, уларни коплаш, ташиш, саклаш ва тупрокка беришдаги сарф харажатларини камайишига олиб келади. Бундан ташкари бир неча озука моддаларни битта угит таркибида мужассамланиши уларни усимлик илдизи оркали узлашишини узаро фаоллаштиради. Натижада угитларнинг усимликлар томонидан узлашиш даражаси ошади, усиши, ривожланиши тезлашади ва мах,сулдорлиги ошади.

Буз тупроклар минтакасида турли хил шаклдаги фосфорли угитларни куллаш, уларнинг асосий хоссларига таъсирини урганиш, асосий унумдорлигини белгиловчи фосфатлар тартиби ва гузани фосфорли озикланиши масалалари буйича купгина олимлар шугулланган.

Х,озирги вактда Узбекистон кишлок хужалигида азотли угитлар сифатида аммиакли селитра ва мочевина, калийли угит сифатида калий хлорид, фосфорли угит сифатида аммофос угитлари ишлатилиб келинмокда.

Оддий ва донадорлашган суперфосфат ишлаб чикариш чекланган. Шу муносабатли мураккаб азот-фосфорли угитлар олиш технологиясини ишлаб чикиш, уларни ишлаб чикаришга сарфланадиган харажатларини камайтириш, республика кишлок хужалиги ишлаб чикаришини ривожлантиришда мух,им ахдмиятга эга.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Оддий суперфосфат урнида аммофосни куп йиллар давомида (1969 йилдан) кишлок хужалигида ишлатилиши натижасида, усимликлар томонидан кайтарилмасдан олиб чикиб кетилиши х,исобига тупрокда кальций баланси таркибини, унинг бирикмаларини камайишига сабаб булмокда. Тупрокда кальций микдорини камайиши куп х,олатларда усимликни ушбу модда билан тулик таъминланмаганлигига ва кишлок хужалик экинларини х,осилдорлигини пасайишига олиб келади.

Юкорида изох,лаганидай технология ишлаб чикиш, янги угитлар куллаш, етишмаган кальций микдорини ва бошка озука моддалар урнини тупрокда тулдириш масаласи энг долзарб х,исобланади.

Маълумки, кальций фосфат тузи усимликлар танасини мустах,камлайди, тупрок кислоталилигини (гумин кислоталари ва бошкалар) нейтраллайди ва усимлик уни яхши узлаштиради, усимлик оркали тирик организмга утиб, пай ва суяк тизимини шакллайди Кальций етишмовчилиги аста-секин усимлик х,осилдорлигини, чорвачилик мах,сулдорлигини пасайишига ва тирик таналарнинг касалланишига сабаб булади.

Кейинги йилларда Узбекистон олимлари томонидан фосфоритдан кушалок аммонийлашган суперфосфат типидаги супераммофос-К угити ишлаб чикариш технологияси яратилди. Ишлаб чикарилган угит таркибида 35-40% моно ва дикальцийфосфат, 15-20% магнийфосфат, 20-25% моноаммонийфосфат, 8-10% аммоний сульфат ва аммоний нитрат тузлари мавжуд булиб, угит таркибида 44-46% Р2О5, 3-4% азот бор, шунингдек угитнинг мух,ити (рН=2-2,5) кислоталидир.

^ишлок хужалигида бу янги угитни куллаш учун х,ар томонлама уни тупрок асосий агрокимёвий хоссаларига таъсири ва гуза усимлиги томонидан фойдаланиш коэффициентини урганиш талаб этилади.

Гузанинг яхши усиши ва ривожланиши учун тупрокдаги озука моддаларнинг микдоригина эмас, балки уларнинг турли усиш даврлари динамикасига таъсири х,ам катта ахдмиятга эга. Чунки усимликнинг турли даврда озука моддаларига булган эх,тиёжи бир хил эмас. Илмий кузатишлар шуни курсатдики, пахта усимлиги ердан униб чикиши биланок, озука моддаларга, азот ва фосфорга юкори талабчан булади. Них,ол унишидан бошлаб то гуллагунга кадар, азот ва калийга эх,тиёжи ортиб боради. Гуллаш даврида ва кусак х,осил булиши билан азот ва фосфор моддаларига эх,тиёжи энг юкори даражада булади.

Б.П.Мачигин (1957), С.А.Кудрин (1947), Т.С.Зокиров ва бошкалар (1993) нинг курсатишича, минерал угитларни системали куллаш натижасида тупрокда озука моддаларнинг ялпи микдори ва хдракатчан шакли ортади, хдмда уларнинг эрувчанлиги кучаяди.

Бизнинг янги супераммофос-К угити билан олиб борган дала тажрибаларимиз шуни курсатадики (1-жадвал), гузанинг гуллаш даврида тупрок таркибидаги нитратлар микдори барча вариантларда деярли бир хил булиб, унчалик катта фарк кузатилмайди.

Аммо хдйдалма катламда куйи катламларга (30-50см; 50-70 см) утган сайин унинг микдорини камайиб бораётганини куришимиз мумкин. Шуни х,ам таъкидлаш лозимки, бошка вариантларга нисбатан назорат вариантларда асосий илдиз кисми жойлашган (3050; 50-70 см) тупрок катламларида нитратлар микдори бир мунча юкори (13,3; 6,9 мг/кг). Демак фосфорли угитлар солинган вариантларда нитратлар усимликлар томонидан яхши

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

узлаштирилади.

Вегетация охирига келиб гуллаш даврига нисбатан хамма вариантларда нитратлар микдорининг камайишини кузатиш мумкин. Буни эса вегетация охирига келиб, микробиологик жараёнларининг пасайиши ва усимликларнинг косили учун керакли озука элементларини узлаштиришининг камайиши билан боглаш мумкин.

1-жадвалдан куриниб турибдики, гузанинг гуллаш даврида тупрок хайдалма катламида харакатчан фосфор (назорат варианти кузда тутилмокда) микдори 35,6 мг/кг ни ташкил этади. Фосфорли угитлар берилган вариантларда эса бутунлай бошкача булиб, меъёрий даражадан катъий назар харакатчан фосфор микдори ошган.

Бу микдор аммофос гектарига 125 кг берилганда 44,8 мг/кг га, гектарига 175 кг берилганда 57,7 мг/кг га, супераммофос-К хам худди шу меъёрларда берилганда тегишлича 51; 57,9 мг/кг га тенг булиши кузатилади.

Назорат вариантига нисбатан олиб карасак улар орасидаги фарк иккинчи вараиантда 9,2 мг/кг ни, учинчи вариантда 22,1 мг/кг ни, худди шундай 4 ва 5-вариантларда хам тегишлича 15,4 мг/кг; 22,3 мг/кг ни ташкил этади.

Шуни алохида таъкидлаш лозимки, аммофос ва суперамофос 175 кг меъёрда солинган вариантларда харакатчан фосфор микдори деярли бир хил (57,7; 57,9 мг/кг). Демак бу икки угитлар хам тупрок таркибидаги хдракатчан фосфор микдорининг узгаришига тенг кучли таъсир курсатади.

Тадкикотлар шуни курсатдики(2-жадвал), аммофос ва супераммофос-К фосфори тупрокнинг катламларида (0-30, 30-50 см) турли микдорда таркалган. Хайдалма тупрок остки катламида унинг микдори нисбатан анча кам. Таъкидлаш жоизки, сентябр ойида харакатчан фосфорни тупрокдаги микдори анча камаяди, бу эса уни усимлик томонидан узлаштирилиши, микробиологик жараёнлар сусайиши ва тупрок хароратининг пасайиши юз беради.

Эътиборни шунга каратмок керакки, алмашинувчи калийнинг тупрок таркибидаги энг куп микдори назорат вариантда кузатилиб, усимликлар фосфорли вариантларда тупрок таркибидаги калийни нисбатан яхши узлаштиришини курсатади. Чунки харакатчан К, Р, Книнг меъёрий мутаносиблиги бунга макбул шароит яратади.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Тадк;ик;от натижалари шу нарсадан далолат берадики аммофос ва супераммофос-К угити солинган вариантларда эрта бах,орда алмашинувчи калийнинг микдори бирмунча куп булиши сезилади. Вегетация охирига бориб унинг микдори хдмма вариантларда 2

баравар камайиши кузатилиб, фосфорли угитлар солинган вариантларда калий нисбатан яхши узлаштирилади.

1-жадвал

Супераммофос-К нпнг ту про ь; озу^а моддалари мпкдорнга гаьспрп, мг/кг (Дала 1990-1995 йпллар)

№ Тщриба щщатлади ЙЗука мо^^ладннщг щра^т^л щаклл^и

NOj Р-О; КЮ

ЗХЕЩШ ¡^памл^щ 32МШЖН,

0-30 30-50 50-70 0-30 30-50 50-70 0-30 30-50 50-70

Теыщщ* уткгшиган КЖШЕ

S.V1I 5.IX S.V1I 5.IX S.V1I 5.IX 8,VII ХГб S.V1I X d S.V1I 5.IX 8,VII ХГб S.V1I X ci S.V1I X ci

1 Мочевина N 250+КС1 125 (Фон. наз.) 27,1 4.9 133 2,2 6,9 из 35,6 265 272 12,7 16,0 10,0 120 110 110 80 70 65

2 Фон—аммофос (125 кг/га) 29,1 4,2 4,5 12 2,4 из 44,8 36,0 33,5 135 17,8 12,8 140 120 115 100 90 80

3 Фон—аммофос (175 кг/га) 31,1 5,3 7,5 4,9 1Д 57,7 40,0 23,6 18,1 19,6 133 160 120 120 110 100 90

4 ФЙЙГ^ШШШ&ЕЖ 23,0 2,6 5,2 из из 51,0 35,6 20,0 21,9 12,1 15,7 135 125 110 90 80 75

5 26,2 4,4 11,1 2,6 1,3 0,8 57.9 37,2 322 232 153 16,5 170 140 \КТИ1 130 тооы 120 аКТИВ! 105 95 I \

2- жадвал

Тупрокдаги озука моддалар микдорига аммофос ва супераммофос-К ^итларининг таъсири, мг/кг (Вегетация тажрибалари, Ок-ковок)

№ Тажриба вариантлари Тупрокдаги озука моддаларнинг хдракатчан шакллари

NO3 P2O5 K2O

Тупрок катламлари чукурлиги, см

0-30 0-30 0-30

Текширув утказилган кунлар

20.IV 20. IX 20.IV 20.I X 20.IV 20.I X

1994 йил

1. Азот + калий (фон) назорат 13,1 4,0 22,1 12,0 230 132

2. Фон + аммофос 23,2 7,2 32,6 17,5 240 137

3. Фон + супераммофос-К 23,8 7,8 33,0 13,3 238 135

1995 йил

1. Азот + калий (фон) назорат 12,6 3,6 21,1 11,2 216 121

2. Фон + аммофос 22,8 7,0 31,4 16,8 224 125

3. Фон + супераммофос-К 23,1 7,2 33,1 18,0 228 125

1996 йил

1. Азот + калий (фон) назорат 13,4 4,6 23,2 12,6 242 132

2. Фон +аммофос 23,8 8,1 34,6 17,9 251 135

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

3. Фон + супераммофос-К 24,6 8,1 34,8 18,2 262 136

3 йиллик уртача

1. Азот + калий (фон) назорат 13,0 4,1 22,1 11,9 229 128

2. Фон + аммофос 23,3 7,4 82,9 17,4 238 132

3. Фон + супераммофос-К 23,8 7,7 33,6 18,2 243 132

Олинган натижалар асосида шундай хулосага келиш мумкин. Супераммофос-К угити аммофосни урнини босибгина колмай унинг самарадорлиги юкорилигини курсатади. Фосфорли угитлар берилган вариантлардаги тупрокларда озука моддалар вегетация даврида бирмунча куп булиши ва натижада усимлик яхши узлаштира оладиган шароит яратилади. Супераммофос-К таркибида кальций моддасини саклаши усимликни тупрок таркибидаги озука моддаларни узлаштиришига ва унинг танасида ферментларни х,осил булишига ижобий таъсир килади.

Гуза супераммофос-К угити билан озиклантирилганда ва чигит макро ва микроугитлар билан кобиклаб экилганда вегетация охирида дала ва вегетацион тажрибалар тупроклари таркибидаги хдракатчан фосфор ва алмашинувчи калийнинг микдори камаймайди, нитратнинг микдори пахта косили билан олиб чикиб кетилишига боглик х,олда бирмунча камайиши аникланди.

Гуза усимлиги томонидан N,P,K элементларининг олиб чикилишининг энг юкори курсаткичлари аммофос ва супераммо-фос-К угитлари 175 кг/га микдорида берилган вариантларда кузатилди.

REFERENCES

1. Абдуллаев М.Т. Янги, мураккаб угитлар, уларнинг микроэлементли композицияларининг тупрок унумдорлиги ва гуза х,осилдорлигига таъсири. Дисс. ... кишлок хужалиги фанлари номзоди дисс. - Тошкент, 2003. - 152 б.

2. Абдуллаев М.Т.,Зеленин Н.Н., Гафуров К. Эффективность супераммафоса-К на хлопчатнике. Материалы II международной конференции молодых химиков «Проблемы биорганической химии» Нам ДУ, Наманган, 23-26 ноябрь 1998 г.С - 101108.

3. Абдуллаев М.Т., Курвонтоев Р., Гафуров Супераммафос -К угитини таъсирида гуза органларида озика моддалар тупланиши. «Тупрокшунослик ва агрокимё фани XXI асрда». Халкаро илмий -амалий анжуман материаллари туплами Тошкент, 9-10 октябрь, 2004 йил.

4. Абдуллаев М.Т., Курвонтоев Р., Гафуров Супераммафос -К таъсирида тупрокдаги озика моддаларни гуза усимлиги томонидан узлаштирилиши. «Тупрокшунослик ва агрокимё фани XXI асрда». Халкаро илмий -амалий анжуман материаллари туплами Тошкент, 9-10 октябрь, 2004 йил.

5. Гафуров К., Шамшиддинов И.Т., Арисланов А.С., Ботиров Ш. Капсулирование семян. Журнал "Хлопок".Ш. Москва-1992.

6. Гафуров К., Шамшиддинов И.Т, Арисланов А.С, Ботиров. Уз.Респ. Дастлабки патент N2465,28.03.95. приоритет 15.07.93.Ахборот N2.30.95.

7. Мамадалиев А. Т., Мамаджонов З., Арисланов А. С., Исомиддинов О. Н. ^ишлок хужалигида уруглик чигитларни азот фосфорли угитлар билан кобиклаш. Science and

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

innovation international scientific journal volume 1 issue D5 -2022: 8.2 | issn: 2181-3337. -Б. 180-189

8. Арисланов А. С., Абдуллаев М. Т., Мамадалиев А. Т., Мамаджонов З., Исомиддинов О. Н. Пахта х,осилдорлигини оширишда уруглик чигитларни минерал угитлар билан кобиклаш ва электрокимёвий фаоллашган сув билан ивитиб экиш. Science and innovation international scientific journal volume 1 issue D5 -2022: 8.2 | issn: 2181-3337. -Б. 171-179

9. Гафуров К., Мамадалиев А.Т., Мамаджанов З.Н., Арисланов А.С. Комплекс минерал озукаларни хужаликлар шароитида тайёрлаш ва кишлок хужалиги уругларини макро ва микро угитлар билан кобиклаш.Сору^Ы: 2022 Монография. Dodo Bools Indian Ocean Ltd.and Omniscrbtum S.RL Publishing grour.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

10. Гафуров К., Абдуллаев М., Мамадалиев А., Мамаджанов З., Арисланов А. Уруглик чигитларни макро ва микроугитлар билан кобиклаш. Монография. 2022. Dodo Bools Indian Ocean Ltd.and Omniscrbtum S.R.L Publishing grour.

11. Гафуров К., Росабоев А., Мамадалиев А. Дражирование опущенных семян хлопчатника с минеральным удобрением //ФарПИ илмий-техник журнали.-Фаргона. -2007. - №. 3. - С. 55-59.

12. Мамадалиев А. Т. Теоретическое обоснование параметров чашеобразного дражирующего барабана //Universum: технические науки.-2021.- №. 6-1 (87). - С. 7578.

13. Tuxtamirzayevich M. A. Study of pubescent seeds moving in a stream of water and mineral fertilizers //International Journal on Integrated Education. - 2020. - Т. 3. - №. 12. - С. 489493.

14. Росабоев А. Т. и др. Теоретическое обоснование движения опушенных семян хлопчатника после поступления из распределителяв процессе капсулирования //Science Time. - 2017. - №. 5. - С. 239-245

15. Росабоев А., Мамадалиев А. Предпосевная обработка опушенных семян хлопчатника защитно-питательной оболочкой, состоящей из композиции макро и микроудобрений //Теоритические и практические вопросы развития научной мысли в современной мире: Сборник статей. Уфа Риц БашГУ. - 2013. - С. 174-176.

16. Росабоев А. Т., Мамадалиев А. Т., Тухтамирзаев А. А. У. Теоретическое обоснование параметров капсулирующего барабана опушенных семян //Science Time. - 2017. - №. 5 (41). - С. 246-249.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.