CC BY
16MIKROSUVO'TLARINING MO'TADIL O'SIB -RIVOJLANISHINI TA'MINLOVCHI
OZUQA MUHITI TANLASH 1Muhayo Bafoevna Tag'aeva, 2Toxirov Baxtiyor Baxshullaevich
1,2Buxoro davlat universiteti m.b.tagaeva@buxdu. uz https://doi.org/10.5281/zenodo. 8359231
Annotatsiya. Maqolada biostimulyatorlik xususiyatini namoyon etuvchi B.braunii-AnDI-115 hamda Ch.infusionum-AnDI-76 shtammlarini yirik masshtablarda etishtirish uchun mo' 'tadil ozuqa muhiti tanlashdan iborat.
Kalit so'zlar: B.braunii-AnDI-115 hamda Ch.infusionum-AnDI-76, Setlik ozuqa muhiti, Tamiya ozuqa muhiti, Modifikatsiyalangan Tamiya ozuqa muhiti №1, Modifikatsiyalangan Tamiya ozuqa muhiti№2, CHu -13 ozuqa muxiti, Chu -10 ozuqa muhiti, Hoagland's ozuqa muhiti, BG-11 ozuqa muhiti, Bold bazal ozuqa muhiti (Bold's Basal Medium (BBM)), Zarruk ozuqa muhiti.
Аннотация. В статье описан подбор умеренной питательной среды для массового культивирования штаммов B. braunii-AnDI-115 и Ch. infusionum-AnDI-76, обладающих биостимулирующими свойствами.
Ключевые слова: B.braunii-AnDI-115 и Ch.infusionum-AnDI-76, среда Сета, среда Тамия, модифицированная среда Тамия №1, модифицированная среда Тамия №2, среда Чу -13, питательная среда Чу-10, питательная среда Хогланда. , питательная среда БГ-11, базальная среда Болда (ББМ), питательная среда Заррука.
Abstract. The article deals with the selection of moderate nutrient medium for large-scale cultivation of B.braunii-AnDI-115 and Ch.infusionum-AnDI-76 strains showing biostimulatory properties.
Keywords: B.braunii-AnDI-115 and Ch.infusionum-AnDI-76, Seth medium, Tamiya medium, Modified Tamiya medium #1, Modified Tamiya medium #2, Chu - 13 medium, Chu -10 nutrient medium, Hoagland's nutrient medium, BG-11 nutrient medium, Bold's Basal Medium (BBM), Zarruk's nutrient medium.
Kirish. Ilmiy manbalardan ma'lumki, algologik ob'ektlari sanoat asosida etishtirish uchun uning maqsaddagi xususiyatidan kelib chiqqan holda tadqiqotlar rejalashtiriladi [1]. Bundan asosiy maqsad, algologik ob'ektning maqsaddagi xususiyatidan foydalanishda iqtisodiy ko'rsatkichlapHi, jumladan, tayyor mahsulotning tannarxi arzonlashtirish, uning preparativ shaklini tanlash hamda qo'llash jarayonini qulaylashtirishdan iborat deb belgilanadi. Shuningdek, algologik ob'ektlapHing xavfsizlik ko'rsatkichlarini aniqlash ham muhim jihatlardan biridir. Bu jarayon ko'proq sianobakteriyalar asosida biopreparatlarga tegishlidir.
Biotexnologiya tarmog'ining uzviy qonuniyatlaridan biri bo'lgan tanlangan mikroorganizmlar uchun maxsus ozuqa muhiti tarkibi ishlab chiqilishi lozim. Maxsus tanlangan ozuqa muhiti mazkur mikrob-ob'ektning mo'tadil o'sib-rivojlanishi, etarli darajada biomassa hosil qilishi, hosil qilgan biomassa tarkibidagi maqsaddagi moddalapHi maksimal sintez qilishi kabi ko'rsatkichlarga javob berishi lozim.
Ilmiy manbalardan ma'lumki, mikrosuvo'tlari ozuqa muhiti tarkibiga bog'liq holda o'zining kimyoviy tabiatini namoyon etadi [2]. O'simliklar o'sishini boshqarishda yuqori ko'rsatkichlapHi namoyon etgan mikrosuvo'tlarini yirik masshtabda etishtirish uchun bir qancha
ozuqa muhitlari tarkiblari mavjud bo'lib, mazkur ozuqa muhitlari ayni bir avlod yoki turga mansub bo'lgan shtammlar uchun alohida ishlab chiqiladi [3].
Ishning maqsadi. Biostimulyatorlik xususiyatini namoyon etuvchi B.braunii-AnDI-115 hamda Ch.infusionum-AnDI-76 shtammlarini yirik masshtablarda etishtirish uchun mo''tadil ozuqa muhiti tanlashdan iborat.
Foydalanilgan manba va usullar. CHigitning unuvchanligini ta'minlash bo'yicha qishloq xo'jaligi ekinlari urug'larining umumiy unuvchanligiga qo'yilgan talablarga javob berganligi uchun tadqiqotlarimiz Botryococcus avlodiga mansub B.braunii-AnDI-115 shtammi (B.braunii -AnDI-115) hamda Chlorococcum avlodiga mansub bo'lgan Ch.infusionum -AnDI-76 shtammlari (Ch.infusionum -AnDI-76) asosida olib borildi.
Mikrosuvo'tlarini o'stirishda 10 ta turli xil tarkibli ozuqa ozuqa muhitlaridan foydalanildi (1-jadval).
2.2.1-jadval. Mikrosuvo'tlarini o'stirishda qo'llanilgan ozuqa muhitlari
№ Ozuqa muhiti nomi Ozuqa muhiti tarkibi, g/l Manba
1 Setlik ozuqa muhiti KNO3-2,02; KH2PO4 -0.34; MgSO4^7H2O - 0,99; FeEDTA-0,0185; Ca(NO3)2^4H2O-0,01; H3BO3-0,00309; MnSO4x4H2O-0,0012; CoSO4-0,0014; CuSO4x5H2O-0,00124; ZnSO4-0,00143; (NH4)6Mo7O24x4H2O-0,00184. Hielscher-Michael et al, 2016
2 Tamiya ozuqa muhiti KNO3-5; FeSO4x7H2O-0,003; MgSO4x7H2O-2,5; KH2PO4-1,25; EDTA-0,037; mikroelementlar eritmasi (ml/l): 1 ml (ZnSO4x4№O - 0,222; MnCl2x4H2O -1,81; MoO3-176,4 mg/10 l; N3VO3 -2,86; NH4VO3-229,6 mg/10 l. Safarov va boshqalar, 2020
3 Modifikatsiyala ngan Tamiya ozuqa muhiti №1 KNO3-7,5; MgSO4x7H2 O-3,75; KH2 PO4-1,25; Ca(NO3)2-0,15; FeSO4x7H2O-0,003; EDTA-0,185. Mikroelementlar eritmasi -1 ml: g/l: №BO3-2,86; MnCl2x4HxO-1,81; ZnSO4x7№O-0,222; MoO3-176,4 mg/10l; NH4VO3-229,6 mg/10 l; CuSO4x5№O-0,01 mg/l; Co(NO3)2x4H2 O-0,146; KJ-0,083; NaWO4xH2O- 0,033; NiSO4(NH4 )SO4x6H2O-0,198. Mitishev i dr., 2017
4 Modifikatsiyala ngan Tamiya ozuqa muhiti №2 (NH4)2SO4-3,0; MgSO4x7H2O-3,75; KH2PO4-1,87; FeSO4x7H2O-0,0045; EDTA-0,185. Mikroelementlar eritmasi -1 ml: g/l: H3BO3-2,86; MnCkx4HxO-1,81; ZnSO4x7H2O-0,222; MoO3-176,4 mg/10l; NH4VO3-229,6 mg/10 l; CuSO4x5H2O-0,01 mg/l; Co(NO3)2x4H2O-0,146; KJ-0,083; NaWO4xH2O-0,033; NiSO4(NH4 )SO4x6H2O-0,198. Mitishev i dr., 2017
5 CHu - 13 ozuqa muxiti KNO3-0,2, K2HPO4-0,04, MgSO4x7H2O-0,1, CaCl2x6H2O-0,08, temir sitrat-0,01, limon kislotasi -0,1, bor-0,5 ppm, MnSO4x7H2O-0,5 ppm, CuSO4x 5H2O-0,02 ppm, CoCl2x2H2O-0,02 ppm, Na2MoO4x2H2O-0,02 ppm, pH 7,5. Bozorova va boshqalar., 2021
6 Chu -10 ozuqa muhiti Na2SiO3*9H2O-5; Ca(NO3>x4H2O-57,56; K2HPO4-IO; MgSO4^7H2O- 25; №CO3-20; Vitamin B12 - 5mg/5 ml suvda tayyorlanadi; Biotin -1 mg/10ml suvda tayyorlanadi. Na2EDTAx2H2O-1.00; Temir sitrat-6,00; Limon kislota-6,00; H2SeO3-0,163. pH Na2SiO3^9H2O bilan to'g'irlanadi. Agarda temir sitrat yoki limon kislota bo'lmasa FeCbx6H2O-3,15 g/l va Na2EDTAx2№O-4,36 g/l, 1litrga 1 ml solinadi. Metal elementlari (g/l): H3BO3-2,86; MnCl2x4H2O-1,81; ZnSO4x7H2O-0,222; Na2MoO4x2H2O-0,390; CuSO4x5№O-0,079; Co(NO3)2x6H2O-0,0494. Stein., 1973
7 Hoagland's ozuqa muhiti (NH4)2NO3-0,115; HSBO3-0,008; Ca(NO3)2 - 0,656; CuSO4 - 0,08 mg; Fe(C4№O6> -0,005; MgCk - 0,24; MnCl2 -0,016 mg; KNO3 - 0,3; ZnSO4 -0,22 mg. Anderson., 2005
8 BG-11 ozuqa muhiti NaNO3-1,5 CaCl2x2H2O-0,036 Temir ammoniy sitrat-0,012; EDTAxNa2x2H2O-0,001; K2HPO4-0,04; MgSO4x7H2O-0,075; Na2CO3-0,02; Mikroelementlar eritmasi - 1 ml/l: HsBO3-2,86; MnChx4H2O-1,81; ZnSO4x7H2O-0,222; Na2MoO4x2H2O-0,39; CuSO2x5H2O-0,079; CO(NO3)2X6№O-0,049 Ji Won Hong et al., 2016
9 Bold bazal ozuqa muhiti (Bold's Basal Medium (BBM)) NaNO3-25; CaCl2x2H2O-2,5; MgSO4x7H2O-7,5; K2HPO4-7,5; KH2PO4-17,5; NaCl-2,5; EDTA (31 g KOH)- 50; FeSO4x7H2O (1 ml №SO4)-4,98; H3BO3-11,42; ZnSO4x7H2O-8,82; MnChx4H2O-1,44; CuSO4x5H2O-1,57; Co(NO3)2x6H2O-0,49 Anderson., 2005
10 Zarruk ozuqa muhiti NaHCO3 -16,8; K2HPO4x3H2O- 1,0; NaNO3 -2,5; K2SO4 - 1,0; NaCl - 1,0; MgSO4x7H2O- 0,2; CaCl2x2H2O- 0,04; Fe+EDTA-1,0 ml; 1-mikroelementlar eritmasi (g/l): H3BO3 -2,86; MnCl2x4H2O-1,81; ZnSO4x7H2O-0,22; CuSO4x5H2O-0,08; MoO3-0,015. 2-mikroelementlar eritmasi (g/l): NH4VO3 - 0,023; K2Cr2 (SO4)4x24H2O - 0,096; NiSO4x7H2O - 0,048; Na2WO4x2H2O - 0,018; Ti2(SO4)3 - 0,040; Co(NO3)2x6№O -0,044. Anderson., 2005
Algologik ob'ektlarning o'ziga xos xususiyatlarini o'rganish uchun ba'zi bir texnologik
ko'rsatkichlar sifatida, standart qiymatlar qabul qilindi, jumladan, barcha ozuqa muhitlarining muhit ko'rsatkichlari pH-6,8 qilib olindi. Ob'ektlarning havo bilan ta'minlanish jarayoni uchun 50 m3/l hisobida havo purkash orqali berib turildi. SHuningdek, har kuni ikki marotaba umumiy hajmga nisbatan 1% miqdorida SO2 purkash orqali berib borildi. Shuningdek, barcha tadqiqotlar kamida uch marotaba takrorlanib, olingan natijalar Fisher qiymatlari asosida tahlil qilindi. Mikrosuvo'tlari biomassasi asosida chigitlar unuvchanligini aniqlash. Mikrosuvo'tlari asosida urug'lapHing unib chiqish indeksi va unuvchanlik kuchi quyidagi formula asosida hisoblandi:
Urug' unuvchanlik indeksi (GI) = (7 x N1) + (6 x N2) +...................+ (1 x N7) [8]
Bu erda N1, N2......N7 birinchi, ikkinchi va keyingi kunlarda 7-kungacha unib chiqqan
chigitlar soni, ko'paytiruvchilar esa unib chiqish kunlarida berilgan og'irliklardir [22].
Unuvchanlik tezligi (SG) = N1/D1 + N2/D2+N3/D3............+ N7/D7, bu erda N = unib
chiqqan chigitlar soni va D = unib chiqish kunlari [Mutum et al., 2023].
Unuvchanlik indeks darajasi (GRI), %/kun = G1/1 + G2/2 +........+ G7/7, bunda G1,
G2......G7 = har bir kundagi unib chiqish foizi x100 [22].
G'o'za barglarida xlorofill a va b miqdorini aniqlash. Ushbu usul organik erituvchi atseton yordamida barglapHi ekstraksiya qilib xlorofil a va b fraksiyalarini tegishli to'lqin uzunliklarida spektrofotometr bilan pigmentlar miqdorlarini hisoblashga asoslangan. [90; S. 271], [157; C. 365], [158; C.483].
Olti dona barg kesib olinadi, maydalanadi, aralashtiriladi va analitik torozda 200 mg dan uchta namuna olinadi. Namunalarga SaSO3 qo'shilgan holda stupkada maydalanadi. 80% li atseton oz-ozdan qo'shilib gomogen holatigacha ekstraksiyalanadi.
Modda miqdoriy jihatdan №3 va №4 belgilangan SHot filtlariga o'tkaziladi va vakuum nasos orqali Bunzen kolbasiga yaxshilab pigmentlapHi atseton bilan yuvib filtrlanadi. Filtratni oson olish uchun kolbaga 20 ml li probirka o'pHatiladi. Keyin filtrat probirkadan 50 ml li kolbaga olinadi va kerakli hajmgacha olib boriladi va to'lqin uzunligi (xlorofill "a" uchun- E663, yoki
D665, xlolrofill "b" uchun- E645 yoki D649) to'lqin uzunliklarida, a va b xlorofillar uchun spektrofotometrda ekstinksiya (E) yoqi yorug'ligni singdirish (D) ko'rsatkichlari aniqlanadi.
Hisoblash quyidagi formulalar bo'yicha amalga oshiriladi Ca= 12,7 E663-2,69 E645; Sb=22,9
E645-4,63 E663; S= Ca + Sb = 8,02 E663 + 20,2 E645 [90; S. 86-94] yoki Sa= 11,63 D665 -2,39 D649; Cb = 20,11 D649 -5,18 D655; Ca +b= 6,45 D665 + 17,72 D649 [137; P. 350-382], [55; C. 392].
Ca - xlorofill a konsentratsiyasi; Sb - k xlorofill b konsentratsiyasi S - xlorofill a va b yig'indi konsentratsiyasi.
Xlorofill konsentratsiyasi mg/l.da hisoblanadi. Bir gramm ho'l moddada pigmentlar konsentratsiyasini hisoblab chiqish uchun quyidagi formuladan foydalanildi:
KxV
M„
chlorophyll p
K — bu Sa, Sb yoki S; V —suyultirish hajmi; R - namunani vazni 0,2 g. Barglarda quruq moddani % miqdorini bilib turib xorofill miqdorini hisoblash mumkin. Mikrosuvo'tlarining xlorofill saqlash ko'rsatkichlari Alain Aminot va Francisco Rey (2000) tomonidan izlanishlar uchun taqdim etilgan standart usullarda aniqlandi. Jumladan, tadqiqotlar uchun standart asosidagi quyidagi birlik ko'rsatkichlari qabul qilindi: Spektrofotometriya^trixromatik usul uchun [Alain Aminot et al., 2000]: Xlorofill a=(11,85* (E664-E750)-1,54* (E647-E750)-0,08 (E630-750))*Ve/L*Vf; Xlorofill b=(-5,43* (E664-E750)+21,03* (E647-E750)-2,66 (E630-E750))*Ve/L*Vf; Xlorofill c=(-1,67* (E664-E750)-7,60* (E647-E750)+24,52 (E630-E750))*Ve/L*Vf; Bu erda: L-kyuvetaning yorug'lik yo'li, santimetrda; Ve-millilitrdagi ekstraksiya hajmi; Vf-fltrlangan jam litrda; konsentratsiyalar mg m-3 birlikda olingan.
Spektrofotometriya^ kislotalash yo'li orqali monoxromatik usul [23]: Xlorofill a = 11,4*K*((E665o - E750o) - (E665a - E750a))*Ve /L*Vf; Feopigmetlar a = 11,4*K*((R*(E665a - E750a)) - (E665o - E750o))*Ve /L*Vf; Bu erda: L-kyuvetaning yorug'lik yo'li, santimetrda; Ve-millilitrdagi ekstraksiya hajmi; Vf-fltrlangan hjam litrda; R-Feopigmetlar yo'qligida E665o/E665a ning maksimal absorblanish nisbati=1,7. K=R/(R-1)=2,43. Konsentratsiyalar mg m-3 birlikda olingan._
Fluorometriya usuli [Alain Aminot et al., 2000]:
Xlorofill a =K*(Fm/(Fm - 1))* Ve *(Fo - Fa)/Vf
Feopigmentlar a =K*(Fm/(Fm - 1))* Ve *((Fm*Fa) - Fo)/Vf
Bu erda: K=kalibrovka koeffsienti =pg Chl a ml, 90% atseton uchun asb obning flyurensiyalash birligi.
Fm = toza xlorofill a standartining maksimal kislota nisbati (Fo/Fa).
Fo = kislotalanishdan oldingi namuna flyurensiyalanish.
Fa = kislotalanishdan keying namunaning flyurensiyalanish ko'rsatkichi.
Ve = ekstraksiya hajmi millilitrda.
Vf-filtrlangan hjam litrda;
Konsentratsiyalar mg m-3 birlikda olingan.
Olingan natijalar va ularning muhokamasi. 1.1.1-jadvalda aks ettirilgan ma'lumotlapHi tahlil qilganimizda, Setlik ozuqa muhitida etishtirilgan B.braunii-AnDI-115 va Ch.infusionum-AnDI-76 mikrosuvo'tlari kulturalari turli xildagi biokimyoviy xususiyatlapHi namoyon etganligi kuzatildi. Jumladan, hujayralar sonining sinxron ko'payish ko'rsatkichi bo'yicha Ch.infusionum-AnDI-76 shtammi o'stirishning uchinchi kunida 4,6*102 ko'rsatkichdan, o'strishning ettinchi kunida 2,1*103 darajasigacha ya'ni bir marotabaga tabaqalangan bo'lsa, o'stirishning 10-kuniga kelib, ettinchi kunga nisbatan ham ikki marotabaga tabaqalangan holda oshib, 1,7*104 darajasiga etkanligi qayd etildi. Mazkur sinxron o'sish ko'rsatkichi uchinchi kunga nisbatan ettinchi kunda B.braunii-AnDI-115 shtammiga nisbatan taqqoslanganda sezilarli darajada hujayralar soni farq qilishi aniqlandi. Jumladan, Ch.infusionum-AnDI-76 shtammi kulturani o'stirishning ettinchi kunida bir ml ozuqa muhitida 210000 hujayrani tashkil etgan bo'lsa, va B.braunii-AnDI-115 shtammi 530000 hujayra soniga etganligi qayd etildi. O'stirishning o'ninchi kunida esa Ch.infusionum-AnDI-76 shtammi 170 000 hujayra soniga etgan bo'lsa, B.braunii-AnDI-115 va shtammida bu ko'rsatkich 320000 xujayrani tashkil etganligi kuzatildi.
Olingan natijalapHi qiyosiy tahlil qilganimizda Setlik ozuqa muhitida Ch.infusionum-AnDI-76 shtammiga nisbatan B.braunii-AnDI-115 shtammi ko'proq, 150 ming/ml hujayra sonini ko'proq hosil qilganligini ko'rish mumkin. Keyingi tadqiqotlarda mazkur ozuqa muhitida kulturalarning biomassa hosil qilishi kuzatildi. Olingan natijalarga ko'ra hujayra quruq massasiga hosil qilish ko'rsatkichiga ko'ra, Ch.infusionum-AnDI-76 shtammi B.braunii-AnDI-115 shtammiga nisbatan yuqoriroq biomassa hosil qilganligi qayd etildi. Jumladan, o'stirishning 10-kunida olingan natijalarga ko'ra Ch.infusionum-AnDI-76 shtammi 4,8 g/l biomassa hosil qilgan bo'lsa, B.braunii-AnDI-115 shtammi 2,6 g/l biomassa hosil qilganligi aniqlandi.
Olingan natijalardagi nomuvofiqliklar ya'ni, Ch.infusionum-AnDI-76 shtammining kam miqdorda hujayra soni bilan (1,7*104) biomassa hosil qilishida, nisbatan yuqoriroq hujayra sonini (3,2*104) hosil qilgan B.braunii-AnDI-115 shtammiga nisbatan 2,2 g/l ko'p quruq biomassa hosil qilganligi ilmiy asoslangan izoh talab qiladi (1.1.1-jadval). SHu boisdan, tadqiqotlar davomida olib borilgan kunlik kuzatishlapHi qayta tahlil qilish natijasida, Setlik ozuqa muhitining pH ko'rsatkichi o'stirishning ettinchi kunidan o'ninchi kunigacha nisbatan kamayib borganligi qayd etildi. Jumladan, B.braunii-AnDI-115 shtammi etishtirilgan ozuqa muhitida o'stirishnig uchinchi kunida pH-6,7 ni tashkil etgan bo'lsa, etishtirishning 7 kunida pH 6,2 ko'rsatkichini, o'stirishning 10-kunida esa pH ko'rsatkichi 5,8 darajasini tashkil etganligi qayd etildi. Ch.infusionum-AnDI-76 shtammining pH ko'rsatkichlari mos ravishda uchinchi kunda pH-6,8 ettinchi kunda, o'stirishning pH-6,0, o'ninchi kunida pH-5,3 ya'ni kislotali ko'rsatkichni namoyon etganligi qayd etildi.
Shu boisdan olingan natijalar qaytadan hisob kitob qilish uchun o'stirish ko'rsatkichlari takroran o'tkazildi. Olingan natijalarga ko'ra ozuqa muhitining kislotalik ko'rsatkichi hujayralar biomassasini hisoblashda sezilarli darajada ta'sir ko'rsatmasligi, bunda asosiy faktor sifatida hujayralapHing o'lchami va hajmidagi farqlar ham kulturaning biomassa hosil qilish ko'rsatkichni sezilarli darajada o'zgartirgan bo'lishi mumkin degan xulosaga kelindi.
1.1.1-jadval. Setlik ozuqa muhitida algologik ob'ektlapHing o'sib-rivojlanish ko'rsatkichlari va ba'zi bir biokimyoviy xususiyatlari
№ Tanlanga n algologik ob'ektlar Kunlar kesimida hujayralar soni Huja yra quru q mass asi, gl Pigmentlar miqdori, mg/l
3 7 10 xlorofill a xlorofill b Umumiy karotinoidlar mindori % Umumiy pigmentlar miqdori Umumiy pigmentlarga nisbatan karotinoid a va b xlorofill nisbati
1 B. braunii - AnDI-115 2,1x 103 5,3x 103 3,2x 104 4,8± 0,58 9,84± 0,12 5,17 ±0,3 7 2,23±0 ,09 17,24± 0,36 12,94±0 ,13 1,9
2 Ch.infusi onum- AnDI-76 4,6x 102 2,1x 103 1,7x 104 2,6± 0,17 7,14± 0,27 3,68 ±0,4 1 2,13±0 ,53 12,95± 0,11 16,45±0 ,24 1,9
Izoh: Kulturaning dastlabki ekilgan hujayralar soni - 2,5x102; Hujayra quruq massasi va pigmentlar miqdori 10 kunlik hujayrada aniqlangan. P<0,05
3.2.1.1-jadval. Setlik ozuqa muhitida etishtirilgan mikrosuvo'tlarining chigit unuvchanligiga ta'siri
№ Tanlangan algologik ob'ektlar Kunlar kesimida chigitning unuvchanligi, % 15 kunlik niholning biometrik ko'rsatkichlari 15 kunlik niholning xlorofill miqdori, mg/g quruq barg hisobida
3 5 7 Nihol uzunli gi, sm Niholni ng ho'l massasi , g Ildiz mass asi, g a b a+b
1 B.braunii - 32,41 53,07 68,56 7,13±0 25,27± 0,13 ±0,3 3 10,48 6,72 17,2
AnDI-115 ±0,18 ±0,15 ±0,23 ,13 0,03
2 Ch.infusionu 28,13 42,26 57,40, 6,24±0 23,04± 0,11 ±0,5 8 11,23 8,11 19,34
m -AnDI-76 ±0,06 ±0,32 373± ,03 0,33
3 Nazorat 43,37 68,14 92,12 9,56±0 36,24± 0,32 ±0,2 3 16,21 9,04 25,25
(IUK, 10-3M) ±0,17 ±0,41 ±0,08 ,48 0,17
REFERENCES
1. Özdemir., 2016
2. Thomas G.TopHabene et al., 1985; Kiran et al., 2021
3. Muzaffarov i dr., 1984; Saikia et al., 2011; Alejandra Sánchez-Bayo et al., 2020; Charmaine Lloyd et al., 2021.
4. Cabanelas et al., 2016; Rahman et al., 2022
5. Halil Berberoglu et al., 2009; Miao G. Et al., 2015.
6. Maltsev et al., 2021; Sun et al., 2023.
7. Yu Yu et al., 2017; Alain Aminot et al., 2000.
8. Mutum et al., 2023.
9. Ferreira et al., 2017; Rinawati et al., 2020; Sampath et al., 2017.
10. Tokhirov B.B., Mustafoyev X., Tagayeva M.B. Production of microscopic always, their use in livestock and poultry // Ekonomika i sotsium. 2021, №. 4-1. p.426-427.
11. Xodjimurodova N.R., Xakimova N.X., Togaeva M.V. Buxoro voxasi sugoriladigan o'tloqi allyuvial tuproqlarida mikroorganizmlar faolligi // Respublika ilmiy-amaliy anjumani materiallari tuplami.Guliston, 2020. 166 b.
12. M.B. Togaeva, Z.T.Safarova, N.A.Azizova. Main sources of increasing the productivity of alluval soils of medium salt grazine ofbukhara region // JoupHalNX. - T. 6. - №. 06. p. 8893.
13. Xodjimurodova N., Xakimova N., Tagaeva M. Biologicheskaya aktivnost pochv Buxarskogo oazisa v zavisimosti ot stepeni. Toshkent, 2020, c. 1061-1064.
14. Anderson R.A. 2005. Algal culturing Techniques. Elsevier Academic Press, San Diego CA., USA. Pp.589.
15. Beale S.I. Enzymes of chlorophyll biosynthesis. Photosynthesis Research, 1999, 60: 43-73 (doi: 10.1023/A:1006297731456).
16. Nakagawara E., Sakuraba Y., Yamasato A., Tanaka R., Tanaka A. Clp protease controls chlorophyll b synthesis by regulating the level of chlorophyllide a oxygenase. Plant J., 2007, 49: 800-809 (doi: 10.1111/j.1365-313X.2006.02996.x).
17. Sakuraba Y., Yokono M., Akimoto S., Tanaka R., Tanaka A. Deregulated chlorophyll b synthesis reduces the energy transfer rate between photosynthetic pigments and induces photodamage in Arabidopsis thaliana. Plant Cell Physiol., 2010, 51: 1055-1065 (doi: 10.1093/pcp/pcq050).
18. Elizarova V.A. 1974. Soderjanie fotosinteticheskix pigmentov v edinitse biomassw fitoplanktona / V.A. Elizarova // Trudbi in-ta biol. vnutr. vod. - L., 1974. - Vbip. 28 (31). -S. 46-64.
19. Dere S., Guenes T., Sivaci R. 1998. Spectrophotometry determination of chlorophyll - A, B and total carotenoid contents of some algae species using different solvents. Tr. J. of Botany. 22: 13-17.
20. Elizarova V.A. Soderjanie fotosinteticheskix pigmentov v fitoplanktone vodoèmov raznogo tipa: avtoref dis. kand. biol. nauk: 03.00.18 / V.A. Elizarova; Institut biologii vnutrennix vod AN SSSR. - Moskva, 1975. - 24 s.
21. Muzafarov A. M., Taubaev T. T. Kultivirovanie i primenenie mikrovodorosley //Tashkent: Fan UzSSR. - 1984.
22. Mutum et al., 2023
23. Alain Aminot et al., 2000
