CC BY
150зардап шеккен эйелдер отба-сына кайта оралуга ниетi жок. Т^рмыстык зорлык- зомбыльщтан зардап шеккен эйелдердiн iшiнде физиологиялык факторлардын эсерi жогары деп есептелд^ Кiлттi сездер: т^рмыстык зорлык-зомбылык, дагдарыс орталыгы.
УДК 614; 614.2
МЕЙ1РБИКЕЛЕРД1Ц НАУЦАСЦА БАГЫТТАЛГАН KYTIM ¥СТАНЫМЫН
ЦОЛДАНУЫН ЗЕРТТЕУ
Шерхан A.Y.1, Сейдахметова А.А.2, Кауызбай Ж.Э.3, Байдалиева М. F.1, Султанова Ж.С.4
O^mYcmiK Казахстан медицина академиясы, «Мейiргер ici» мамандыгыныц 1 -курс магистранты,
Шымкент, Казахстан
20^mYcmiK Казахстан медицина академиясы, Жедел медициналыц квмек жене мейiргер ici
кафедрасыныц мецгеруш'ю, Шымкент, Казахстан ^'O^Y^iK Казахстан медицина академиясы, Жедел медициналыц квмек жене мейiргер id
кафедрасыныц оцытушысы, Шымкент, Казахстан "Оцтустк Казахстан медицина академиясы, Жедел медициналыц квмек жене мейiргер id кафедрасыныц ассистент'!, Шымкент, Казахстан
Kipicne. Паллиативп кут1м мейрбикеа, элеуметпк жэне психологиялык т^ргыдан алганда, тек медициналык жэне профилактикалык ю-шаралармен шектелмейд^ наукас пен онын отбасыныц курдел1 мэселелерiн шешуге де катысады. М^ндай шешiмдер кабылдау медбикенiн моральдык кYш-жiгерiн, тэж1рибе мен бiлiмдi ж^мылдыруды, наукас алдында жауапкершiлiк дэрежесiн терец тYсiнудi, ол ж^мыс iстейтiн мекеменш кызметкерлерi, сайып келгенде, когам алдында жауапкершшкп талап етедi. Жагдайдыц кYPделiлiгi оныц кепiлдiк бере алмайтындыгымен карамастан, абсолюттi сэттiлiк жэне сонымен катар наукаска кемектесу жолдарын табу керек. Наукастыц жагдайы нег^рлым ауыр болса, оган жогары бiлiктi, сапалы, нэтижелi мейiрбике кYтiмi кажет болып табылады. сондыктан паллиативтi медицинада мейiрбикелiк мамандыктыц мацызы жогары.
Зерттеудщ максаты: Паллиативл кемек керсететiн мейiрбикелердiц наукаска багытталган кYтiм ^станымын колдануын зерттеу.
Материалдар мен эдктер. Зерттеуге Шымкент каласы, Т.О. Орынбаев атындагы гипербариялык оксигенация орталыгында «Паллиативл кемек жэне мешрбикелш кут1м» белiмшесiндегi 11 мейiрбике катысты. Зерттеу барысында белiмше мейiрбикелерiнiц паллиативл кемекке зэру наукастармен ж^мыс жасау барысында наукаска багытталган кYтiм ^станымымен: наукастыц ыцгайлы отыруына мэн беру, визуальды жанасу децгеш. т^лга аралык катынасудыц дистанциясы, тYсiндiрме ж^мысын жасау, керi байланыс жасау сиякты катынастары аныкталды.
Нэтижелерь Кезбен жанасу-вербальды емес катынасу эдiсi, баска адам туралы бiршама акпарат жинауга мYмкiншiлiк береди Катынасу Yстiнде 11 мейiрбикенiц 2 (18,2%) мейрбике 3 секунд карайды, 3 (27,3%) мейiрбике
3 секундтан узак карайды, 6 (54,6%) мешрбике 3 секундтан аз карайды.
Т^лга аралык катынасудыц дистанциясы бойынша егер наукас адамныц езiнен с^хбаттасу кашыктыгын тацдауга мYмкiншiлiк берсе, ол 2 метр кашыктыкта орналасатыны аныкталган. Т^лга аралык катынасудыц дистанциясы бойынша мешрбикелер 3 (27,3%) мейiрбике 2 метр кашыктыкты сактаса, калган 8 (72,7%) мешрбике
4 - 5 метр кашыктыкта наукастармен карым-катынас жYргiзе береди Ем шараны тYсiндiру барысында 2 (18,2%) мешрбике тYсiндiрме ж^мысын журпзед^ 9 (81,8%) мейiрбике тYсiндiрме ж^мысын жYргiзбейдi. Медицина кызметкерлерiнiц наукастармен керi байланыс жасау децгейi бойынша: 2 (18,2%) мешрбике керi байланыс жасайды, ал 9 (81,8%) мейiрбике керi байланыс жасамайды.
^орытынды. Белiмшедегi кызметкерлердщ, соныц iшiнде, мейiрбикелердiц ж^мыс ютеу барысында ж^мысыныц кеп белiгiнде наукастармен карым-катынаска тYсетiндiктен, белiмшедегi барлык мешрбикелер коммуникативл дагдыларды мецгеруi тиiс. Заманауи мейiргерлiк тэж1рибе, керсетiлетiн медициналык кемектщ сапасын арттыру, наукаска багытталган мешргерлш кYгiм принциптерiн дамытуды талап етедг Наукаска багытталган мейiргерлiк кYтiм наукастыц пЫрш есепке ала отырып нэтижелi эрiптестiк орнату жэне шешiм кабылдау, ж^мыстарды келiсу концепциясына негiзделген. Б^л технология элемдiк денсаулык сактау жYЙесiне каркынды тYPде енгiзiлуде жэне наукастардыц канагаттануына, мэселелердiц накты айкындалуына, коммуникативл дагдылардыц калыптасуы нэтижесiнде наукаспен толык байланыс орнату Yшiн кажет.
Кштл сездер: мейiргерлiк iс, коммуникативтi дагдылар, наукаска багытталган кYтiм.
