Научная статья на тему 'Medical and social issues of children living in saryagash district'

Medical and social issues of children living in saryagash district Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
67
11
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
РЕБЕНОК / ЗДОРОВЬЕ / ПОКАЗАТЕЛЬ / МЕДИКО-СОЦИАЛЬНЫЙ / СПЕЦИАЛИЗИРОВАННЫЙ / БАЛА / ДЕНСАУЛЫқ / КөРСЕТКіШ / МЕДИЦНАЛЫқ-әЛЕУМЕТТіК / МАМАНДАНДЫРЫЛғАН / CHILD / HEALTH / INDICATOR / MEDICAL AND SOCIAL / SPECIALIZED

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Калходжаева Ж., Утеулиев Е.С., Асыкбаева Л., Байменова А.Е.

Во избежание детской смертности важно всемерно развивать первичную помощь детям, развивать высокоспециализированные врачи и амбулаторную неонатологическую службу. Кроме того, формирование у молодых родителей принципов правильного кормления новорожденных, обучения гигиеническим требованиям и в каких случаях немедленного обращения к врачу (тактика«когда-либо уход») позволяет найти решение основных проблем.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

МЕДИКО-СОЦИАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ДЕТЕЙ ПРОЖИВАЮЩИХ В САРЫАГАШСКОМ РАЙОНЕ

In order to avoid child mortality, it is important to fully develop primary care for children, to develop highly specialized doctors and outpatient neonatal services. In addition, the formation of the young parents of the principles of proper feeding of newborns, training hygiene requirements and in which cases, immediate access to a doctor (tactics"ever care") allows you to find a solution to the main problems.

Текст научной работы на тему «Medical and social issues of children living in saryagash district»

Вестник Ка^НЖУ №1-2019

N.K. Kozhakhmetova, A.A. Belhodzhayev, S.V. Kazakov, Zh.M. Raikhanova, A.Zh. Shulanbayeva

The branch of «Scientific and Practical Centre for Sanitary and Epidemiological Expertise and Monitoring»RSE on REU «National Centre for Public Health» the Ministry of Health of the Republic of Kazakhstan

EPIDEMIOLOGICAL SITUATION ON SALMONELESIS IN 2013-2017 YEARS IN ALMATY

Resume: This article summarizes the statistical results of the incidence of salmonellosis of the Department of Public Health of Almaty for 2013-2017. There is a general decrease in the incidence of salmonellosis, but there is an increase among the adult population: 2013 year -77,7%; 2014 year - 81,0%; 2015 year - 83,0%; 2016 year - 76,7%; 2017 year - 63,7%. Keywords: salmonellosis, epidemiology

Э0Ж 37.031.2

Ж. Калходжаева, Е.С. Утеулиев, Л. Асыкбаева, А.Е. Байменова

«КДСЖМ» Цазсщстандъщ медицина университетг С.Ж. Асфендияров атындсгы Цазщ ¥лттъщ медицина университетг

САРЫАГАШ АУДАНЫНДА Т¥РАТЫН БАЛАЛАРДЬЩ МЕДИЦИНАЛЬЩ-ЭЛЕУМЕГПК МЭСЕЛЕЛЕР1 (ЭДЕБИ ШОЛУ)

K,азiргi цогамдагы балалар денсаулыгы цогамныц стратификация жэне жаца элеуметтiк цатынастар кезещ мен терец элеуметтк-экономикалыц взгерiстердiц арцасында цалыптасуда. Осыган байланысты, нацты элеуметтiк-демографиялыц топ ретнде балалардыц денсаулыгы цогам мен мемлекеттщ элеуметтiк эл-ауцатыныц мацызды интегралды кврсеткiшi болып табылады. Осы жастагы тургындардыц денсаулыцжагдайыныц взгерiстерi элеуметтiк саралау Yрдiсiнде бiрден кврiнедi. ТYйiндi свздер: бала, денсаулыц, керсетюш, медицналыц-элеуметтк, мамандандырылган

взекпшп: Цазак;стан Республикасыныц Президент Н.Э.Назарбаетыц Цазак;стан хал;ына «Цазак;стан 2050» атты жолдауында тургындардыц денсаулы; жагдайын кетеру, бiрiншiлiк медициналы;-санитарлык; кемект жетквдру мен тшмдшкке багытталган сапалы, ;олжет1мд1 медициналы; кемекпен ;амтамасыз ету, медицинаныц барлы; саласында жогары мамандандырылган дэр^ерлер мен орта медициналы; буын ;ызметкерлерш дайындау денсаулы; са;тау саласы алдындагы ец улкен мэселе екеш айтылган [1]. Осы жогарыда айтылган мэселелердi шешуге арналган Денсаулы; 2016-2019ж багдарламасы ая;талып,

медицинадагы техникалы; модернизация,

инфра;урылымды дамыту, бiрiншiлiк медициналы;-санитарлы; кемектi жетiлдiрудiц жолдарын шешу, салауатты емiр салтын ;алыптастыру мен медициналы; ;ызметтщ сапасын жетiлдiруге арналган «100 на;ты ;адам» стратегиялы; жоспарыныц 80,81,82 белiмдерi осы мэселелердi кетередi [2.3].

Ана мен бала денсаулыгын са;тау - денсаулы; са;тау ЖYЙесi алдында турман мацызды мiндеттердiц бiрi [1.4]. Мемлекет басшысы Н.Э.Назарбаев ана мен бала денсаулыгын елiмiздiц ;азiргi жэне болаша;тагы дамуындагы басым багыттарыныц бiрi ретiнде аны;тады. Елiмiздiц стратегиялы; ;ужаттарында жэне ЦР Президентi Жолдауларында ана мен бала елiм-жiтiмiн азайту жэне халы;тыц емiр CYPу уза;тыгын арттыру ;ажетап атап керсетiлдi [1.2].

Балалар денсаулыгы мен саулыгы - отбасыныц, мемлекеттiц жэне бYтiн ;огамныц басты ;ам;орлыгы, себебi балалар ел болашагы, оныц жайлылыгын, экономикалы; жэне рухани дамуыныц децгейi [5].

Цаза;стан Республикасындагы соцгы жылдардагы тYбегейлi элеуметтж-экономикалы; езгер^тер, елiмiздегi денсаулы; са;тау саласын ;айта ;уру жэне мемлекет пен ;огам арасын жа;ындастыратын жаца ;агидаларды енгiзу керектiгiн ай;ындап бердь Бул дегенiмiз денсаулы; са;тау кадрларын жетiлдiру мен халы;тыц негiзгi денсаулы; керсеткiшi болып саналатын балалар денсаулыгын ;оргау болып табылады [6.7.8.9].

Балалар денсаулыгындагы ауыткушылык;ты болжамдау мен алдын алу педиатрия гылымыныц басты белiмi болып табылады [10.11]. Осы саладагы мацызды орын алатын керсеткiштерге физикалы; дамудыц кешеуiлдеуi мен

балалардыц болаша;тагы денсаулы; жагдайын тYзетiн ецбектiк, эскери, интелектуальды; факторлар мен репродуктивтiк потенциалы жатады [10.11.12]. Цазiргi уа;ытта денсаулы;ты ныгайтуга, соныц iшiнде балалар мен аналар денсаулыгын ;оргауга багытталган алты медициналы; кластер ;урылды. Бiра; Цаза^стандагы халы;тыц денсаулыгын ;оргау ЖYЙесi дамыган 30 елмен салыстырганда, элi де ;анагаттанарлык;сыз деп багаланады [13]. Бул ;аржыландыру кезiнiц жетiспеушiлiгi гана емес, сонымен ;атар денсаулы; са;таудагы зор адами жэне материалды;-техникалы; элеуетiн тшмаз пайдалану себебiмен тыгыз байланысты. Осы айтылган барлы; мэселелер денсаулы; са;тау саласындагы басты кецiл аударылатын маман тапшылыгын жою мен жогары мамандандырылган дэрiгерлердi дайындап, халы;ты ез денсаулыгына жауапты болуга Yндеуде жатыр [7.8.13]. Цаза;стан Республикасы Денсаулы; са;тау мен элеуметтж даму министрлiгiнiц ;осылган 2015-2020 жж. арналган балалар мен жасеспiрiмдер денсаулыгын ;оргаудыц Еуропалы; стратегиясы бойынша «азаматтардыц денсаулыгын ныгайту мен елiм-жiтiм децгейiн темендету», «аурулардыц профилактикасыныц, емдеудiц жэне оцалтудыц тиiмдi ЖYЙесi», «аурулардыц профилактикасы мен саламатты емiр салтын ;алыптастыру тэсiлдерiн жетiлдiру», «непзп элеуметтiк мэнi бар аурулар мен жара;аттардыц диагностикасын, емдеудi жэне оцалтуды жетiлдiру», «туберкулез сыр;аттанушылы;ты темендету», «ана мен баланы ;оргау ;ызметш жетiлдiру жэне ныгайту», «ана мен бала елiм-жiтiмiн темендету» туралы на;ты жоспарлар ;арастырылган [14].

Зерттеу ма^саты: аурушацды;тыц медициналы; жэне жиiлiк сипаттамаларын алу, Сарыагаш ауданындагы балалар елiм-жiтiмi, мYгедектiктi (олардыц ;урылымы) Цаза;стан мен шет елдердiц езге айма;тарымен салыстыру. Зерттеудщ мiндеттерi:

Сарыагаш ауданында туратын балалардыц арасында сыр;аттанушылы;тыц таралуын ай;ындау; Сарыагаш ауданында туратын балалар арасында ауру жэне мYгедектiк дамуыныц негiзгi ;ауш-к;атер факторларын аны;тау;

Эйелдер мен балалар денсаулыгын ;оргауда элемдiк стратегия негiзгi ^ш салуды ;ажет ететiн айма;тарды белед^ ;аржылы; жагынан, саяси шаралар мен усынылатын

ЮеиЫ1к ХажМММ №1-2019

;ызмет сапасын кетеру жэне т.с.с. Осы багыттагы жасалынуы тиiс жумыстарга: ултты; жоспар бойынша кемек керсету, эйел адамдар мен балаларга езiнiц тургылы;ты жерi бойынша ;олжетiмдi профилактикалы; жэне емдж кемектi усыну, денсаулы; са;тау саласы ;ызметкерлершщ бiлiктiлiгiн арттырып, денсауды; са;тау ЖYЙесiн ныгайту, ;аржыландыру кезiнiц инновациялы; жолын iздеу, денсаулы; са;тау ЖYЙесiн ныгайту Yшiн есептiк ;ужаттар мен мониторинглк ба;ылауды KYшейту жатады [8.15].

Цаз1рп уа;ытта дYниежYзiлiк жаhандану YPДiсiне сэйкес денсаулы; са;тау саласы институционалды; ;айта ;урылу мен кадрлы; ресурстарды дамытуга Yлкен кецiл белуде [7]. ЦР «Халы; денсаулыгы жэне денсаулы; са;тау ЖYЙесi туралы» Кодексiнде керсетiлгендей, басты багыт аурулардыц профлиактикасы мен салауатты емiр салтын ;алыптастыру болып табылады [4]. Цогамныц элеуметтж-экономикалы; жа;саруы денсаулы; са;тау ЖYЙесiнiц алдына ;ойылган жаца тапсырмалар мен тиiмдi денсаулы; са;тауды дамытуга жол ашады [8.9.13].

Стратегиялы; жоспарлар мен багдарламаларды ЖYзеге асырудыц нэтижесiнде репродуктивтi денсаулы;ты дамыту ар;ылы елiмiздегi туу керсеткiшi бiршама жа;сарды [туу керсеткiшi 1000 адамга ша;;анда 2013ж - 18,42 тец болса, 2016ж - 22,73 ;урады). Жалпы елiм керсеткiшiн соцгы бес жылда алып есептегенде бiршама оц багыт;а жылжу бар [1000 тургынга 2013ж - 8,97; 2016ж- 7,98). Табиги есiм коэффициентi 2017 жылы 13,48 ;урап, 2016жылы 14,75 тец болып 8,6% еам берген [8.16].

Демографиялы; жагдайдыц алдыга жылжуына ;арамастан, елiмiзде эйелдер мен балалар денсаулыгы темен децгейде ;алып отыр. Эзекл мэселе ретiнде репродуктивтi денсаулы; танылып, отбасылардыц 16% бедеулiктен зардап шепп отыр. Аналар елiмiнiц негiзгi басты себебi ретiнде акушерлiк ;ан кету, гестоздар, экстрагенитальды аурулар, жасанды тYсiк тастаудыц салдары мен аурушацды; [жынысты; жолмен жугатын жу;палы аурулар, анемия) алуда. Осы жагдай медициналы; кемектщ сапасыныц жеткiлiксiздiгi мен оныц стандарттарыныц орындалмау себебiнен туындауда [17.18.19].

Нэрестелер елiмiне келер болса; денсаулы; са;тау саласыныц бiршама жетiстiктерi бар. Соцгы бес жылдагы керсеткiштi [1000 тiрi туганга ша;;анда 2014 жылы - 18,63, ал 2018 жылы - 11,30 тец болтан ) алатын болса; 38% темендеген. Б1ра; бул керсеткш дамыган 50 елмен жэне ТМД елдерiмен салыстырганда элде;айда жогары болып саналады. Еуропалы; ода; елдершдеп нэрестелер елiмi керсеткiшi соцгы жылдарга 1000 тiрi туганга есептегенде 4,7% тец болса, АЦШ-да 6-8%, Цытайда 21%, Иракта - 88%, Орталы; Африка елдерiнде - 113%, Ауганстанда - 165% ;урап отыр [16.20.21]. Ал нэрестелер елiмi бойынша ресейлж керсеткiштердi алатын болса; соцгы он жылда жагымды динамика бар [22]. ЦР бэсекелестiкке ;абiлеттiлiктiц элемдiк индексшде сэбидер елiмi бойынша алдыцгы ;атарга шыгып отыр. Осы елiмнiц басты себептерш алып ;арастыратын болса;, ;олжетiмдi эрi тиiмдi медициналы; ем-шарамен алдын алуга болатын

асфиксия, туу кезшдеп жара;аттар мен жу;палар жатады [8].

Элемдж эксперттердiц Цаза;станда ЖYргiзген сараптамасы бойынша [23] сэбилер мен балалар елiмiн ;оса алганда жыл сайын 0-5 жас;а дейiнгi 5000 бала кез жумып отырганы дэлелденген, олардыц жартысынан кебi жацатуылган сэбилерге тиесш. Кептеген елiм жагдайлары балалардыц ерте жасындагы алдын алуга болатын себептерден ;уралган. Сонымен ;оса, ЦР адам индека жогары дамыган елдермен салыстырганда ана елiмi бойынша 10 есе алда келедь Бул елiм себептерш ;олжетiмдi медициналы; араласумен алдын алуга болатын жагдайлар ;урайды. Ресейлiк талым Е.А. Кваша [24] нэрестелер елiмiн мемлекеттiц дамуы мен ондагы болып жат;ан экономикалы; жэне элеуметтiк езгерiстердi багалайтын басты бiр демографиялы; фактор деп аны;тайды. Нэрестелер елiмi кез-келген елдег денсаулы; са;тау саласыныц даму децгейш ай;ындайтын керсеткiш болып табылады.

Цазiргi элеуметтiк-экономикалы; багыт;а ;арап бiз туу керсеткшшщ темендейтiнiн болжамдаймыз. Осы келецаз терiс YPДiстi дамытпау ма;сатында ана мен экенщ репродуктивтi денсаулыгы, уры;тыц дамып-жетiлуi жэне жаца туылган баланыц денсаулы; жагдайы денсаулы; са;тау органдарыныц басты жумыс iстеу багыты болуы тиiс [25].

Цаза;стан Республикасында белгiленген зацды; шецберде балаларга келесi скринингтiк тексерулер ЖYргiзiледi: психофизикалы; бYлiнулер скринингi жэне балалардагы естудiц бузылуы жэне патологиясын ерте аны;тауга аудиологиялы; скрининг етюзу.

Балаларга тегiн медициналы; ;ызмет керсету «Тепн медициналы; кемектiц кепiлдiк берыген келемiнiц тiзбесiн бекiту туралы» Цаза;стан Республикасы Yкiметiнiц 2009 жылгы 15 желто;сандагы № 2136 ;аулысына сэйкес жэне тепн дэр^дэрмекпен ;амтамасыз ету Цаза;стан Республикасы Денсаулы; са;тау министрлИнщ 2005 жылгы 23 желто;сандагы № 637 «Амбулаториялы; емдеген кезде дэрыж заттар мен балаларга арналган жэне емдж тама;танудыц мамандандырылган енiмдерi рецепттер бойынша тепн берыетш аурулардыц тYрлерi мен жекелеген тургындар тYрлерiнiц ^збесш бекiту туралы» жэне 2009 жылгы 4 ;ыркYЙектегi № 446 «Амбулаториялы; децгейде тепн медициналы; кемектщ кепквд келемi шецберiнде халы;;а тегiн жэне жецыджпен ;амтамасыз етуге арналган дэрыж заттар жэне медициналы; ма;саттагы буйымдар тiзбелерiн бекiту туралы» буйры;тарына сэйкес ;амтамасыз етiледi.

Балалардыц ауруларын уа;тылы аны;тау жэне оларды сауы;тыру Yшiн Сарыагаш ауданы келемiнде жыл сайынгы профилактикалы; медициналы; тексерулер ЖYргiзiледi. 2015 жылдыц 12 айында скрининг-тексерумен 0 - 18 жас аралыгындагы 110 523 бала еткен (жоспарланган 114 570 баланыц 96.4 %-ы), барлыгы дерлiк ауыл тургындары. 2011 жылдыц осындай кезецiнде балалардыц 97%-ы тексершген болатын [жоспарланган - 115 233; тексершгеш - 111 826), бул талданып отырган кезецге ;араганда 0.6%-га арты;.

Кесте 1 - 0 - 18 жастагы балалардыц профилактикалы; тексеру нэтижес1

Кврсеткiштер 2014 ж 2018 ж

Тексершген балалар - барлыгы, мыц 111 826 110 253

Тексеру кезшде аны;талды, балалар: есту ;абшет нашарлаган

барлыгы, мыц 207 534

тексерiлгендер санына ;атысты пайызбен 0.18 0.48

керу ;абiлетi нашарлаган

барлыгы, мыц 10 287 12 473

тексерiлгендер санына ;атысты пайызбен 9.19 11.3

сколиозы бар

барлыгы, мыц 985 1097

Вестник Ка^НЖУ №1-2019

тексершгендер санына ;атысты пайызбен 0.8 0.9

сымбаты бузылган

барлыгы, мыц 821 876

тексершгендер санына ;атысты пайызбен 0.7 0.79

Балаларды профилактикалы; тексеру нэтижелерш талдау 2015 жылы 2011 жылмен салыстырганда сколиозы бар балалардыц децгешнщ са;талып отыргандыгына ;арамастан, ;ула; естуi темендеген балалардыц улеслк салмагыныц (37.5%), сейлеуiнде а;ауы барлардыц (24 %-га), керу ;абшет бузылысы барлардыц (18.6%-га), мYсiнiнiц бузылуыныц (10%) кебею YPДiсi бай;алганды1ын керсетть Балалардыц ауруы ;ар;ын алуда, эаресе, жацадан пайда болулар (1,8 есеге), дамуында туа бiткен а;ауы барлар (18 %-га), жу;палы аурулармен ауру салдарынан (20 %-га), ЖYЙке ЖYЙесiнiц аурулары (14 %-га), CYЙек-булшы; ет ЖYЙесiнiц аурулары (16 %-га) есть

Тексершгендер ;атарынан аны;талган нау;астар пайызы 15.5%-ды ;урады (2011 жылы тшсшше 19.4%).

Аны;талган нау;астардыц iшiнен ЦР бойынша алгаш рет «Д» есепке 8.14%-ы ;ойылды (2011 жылдыц осындай кезецiнде 6.8 %). Профилактикалы; бай;аудан еткен балалардан табылган ауыт;ушылы;тыц жазылу кврсеткiшi 2015 жылы 12.32 ;урап отыр (2011 ж - 41.6%). Цорытынды: Балалар сыр;аттанушылыгын темендету Yшiн «бала жасындагы ауруларды интеграциялап журпзу стратегиясы (БЖАИЖ)» - бул баланыц денсаулыгын жа;сартуга, 0-ден 5 жас;а дейiнгi балаларга медициналы; кемек керсету сапасын жогарылатуга, бала елiмiн, ауруы мен мYгедектiктiц ауырлыгын жэне жишшИн темендетуге, балалардыц дамуы мен есуш жа;сартуга багытталган негiзгi стратегияны дамыту мацызды.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 «Цаза;стан жолы - 2050: бiр ма;сат, бiр мYДде, бiр болаша;»

2 Цаза;стан Республикасыныц Президентi Н.Э.Назарбаевтыц Цаза;стан хал;ына Жолдауы, Астана ;., 2014 жылгы 17 ;ацтар. "Егемен Цаза;стан" 18.01.2014 ж. № 11.

3 Цаза;стан Республикасыныц денсаулы; са;тау саласын дамытудыц 2011 - 2015 жылдарга арналган "Саламатты Цаза;стан" мемлекеттiк багдарламасын бекiту туралы Цаза;стан Республикасы Президентшщ 2010 жылгы 29 ;арашадагы N 1113 Жарлыгы. "Егемен Цаза;стан" 2010 жылгы 10 желто;сандагы № 523-526.

4 «¥лт жоспары - Н.Назарбаевтыц бес институционалды; реформасын ЖYзеге асырудыц 100 ;адамы». http://inform.kz/kaz/article/2777949

5 «Халы; денсаулыгы жэне денсаулы; са;тау ЖYЙесi туралы» ЦР 18.09.2009 ж №193-IV Кодексi. «Егемен Цаза;стан» 29.09.2009ж. №315-318.

6 Лисицын Ю.П. Общественное здоровье и здравоохранение. Учебник. 2-е изд. - М.: Изд «Гэотар-Медиа», 2010. - 512 с.

7 «Цаза;станныц элемнщ ец дамыгын 30 мемлекеттiц ;атарына кiруi женiндегi тужырымдама туралы» ЦР Президентшщ Жарлыгыныц жобасы туралы ЦР Yкiметiнiц 23.12.2013 ж №1385 Цаулысы.

8 Численность медицинских кадров в Казахстане. 26.12.2012г. Газет zakon.kz (zakon.kz/4532636-chislennost-medicinskikh-kadrov-v)

9 К.О. Шаяхметова, К.Ш. Сыздыкова, Г.Б. Рахимжанова. Проблемы развития здравоохранения Казахстана на современном этапе // Вестник КазНМУ. - 2010. - №2. - С. 86-91.

10 Концепция Единой национальной системы здравоохранения РК, май-октябрь 2008 года, Астана.

11 Alexander M.A., Matthews D.J. Pediatric Rehabilitation: Principles and Practice. 4 th. еd. - New York: Demos Medical Publishing, 2010. -540 р.

12 Arthur J. Olch. Pediatric Radiotherapy Planning and Treatment. - New York: CRC Press is an imprint of Taylor & Francis Group, an Informa business, 2013. — 344 p.

13 Р.О.Дружинин. Социальное здоровье детей: сущность и технологии сохранения // Социально-экономическое явления и процессы. - 2011. - №9. - С. 145-152.

14 ЦР Президент Н.Назарбаевтыц Цаза;стан хал;ына жолдауы. «Нурлы жол - болаша;;а бастар жол». 11.11.2014 ж. (www.akorda.kz/kz/pade/page_218343)

15 Statement to the 64th session of the WHO Regional Committee for Europe, Copenhagen, 15-18 September 2014 on the Europaen Child and Adolescent Health Strategy 2015-2020. (http://www.wfot.org/Portals/0 /PDF /2014/WH0)

16 Духанина И.В., Грибина Н.Н. О модели организации и управления медицинской помощью детям // APRIORI. Серия: Естественные и технические науки. - 2014. - №2. - С. 89-96.

17 Цаза;стан Республикасы хал;ыныц денсаулыгы жэне денсаулы; са;тау уйымдарыныц ;ызметь Статистикалы; жина;. -Астана: 2009. - 153 б.

18 Амреева К. , Омирбаева С. Оценка риска влияния техногенного загрязнения атмосферного воздуха на здоровье населения в условиях центрального Казахстана // Современные проблемы науки и образования. - 2012. - №6. - С. 29-36.

19 Дюсембаева Н.К., Шпаков А.Е., Салимбаева Б.М., Дробченко Е.А. Состояние здоровья населения на урбанизированных территориях Казахстана // Современная медицина: актуальные вопросы. - 2014. - №33. - С. 236-248.

20 Филиппов Е.С., Савченков М.Ф., Гомелля М. В., Дифенбах Т.И., Селиверстова Т. Г., Плюшкина И. В., Петрова А.Г., Филиппов А. Е., Ткачук Е. А., Дружинина Н. А. Здоровье детей - стратегия национальной безопасности // Сиб. мед. журн. - Иркутск: 2001. - №2. -С. 188-193.

21 Глобальная стратегия охраны здоровья женщин и детей // Послание Генерального секретаря ООН Пан Ги Мун. - 2010. (who.int/publications/list/pmnch_strategy_2010/ru/)

22 World Health Statistics 2006 - World Health Organization. - 2010. - Р. 78.

23 Баранов А.А.. Смертность детского населения в России (тенденции, причины и пути снижения). - М.: Изд-во Союза педиатров России, 2009. - 387 с.

24 Analysis for Maternal and Child Healthcare in Kazakhstan. (http://sanigest.com/projects/analysis-for-maternal-and-child-healthcare-in-kazakhstan/)

Vestnik KazNMU №1-2019

25 Кваша Е.А. Младенческая смертность в России // Население и общество. Информационный бюллетень Центра демографии и экологии человека института народохозяйственного прогнозирования РАН. - 2001. - № 57. - С. 12-16.

26 Досмурзаева Д.О. Балалар денсаулыгын ;оргаудыц ;у;ы;ты; мэселелерi // Л.Н. Гумилев атындагы Еуразия ултты; университет жаршысы. - 2014. - №5. - С. 71-76.

Ж. Калходжаева, Е.С. Утеулиев, Л. Асыкбаева, А.Е. Байменова

Казахстанский Медицинский Университет «ВШОЗ» Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова

МЕДИКО-СОЦИАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ ДЕТЕЙ ПРОЖИВАЮЩИХ В САРЫАГАШСКОМ РАЙОНЕ

(ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ)

Резюме: Во избежание детской смертности важно всемерно развивать первичную помощь детям, развивать высокоспециализированные врачи и амбулаторную неонатологическую службу. Кроме того, формирование у молодых родителей принципов правильного кормления новорожденных, обучения гигиеническим требованиям и в каких случаях немедленного обращения к врачу (тактика«когда-либо уход») позволяет найти решение основных проблем. Ключевые слова: ребенок, здоровье, показатель, медико-социальный, специализированный.

G. Kalkudaeva, Y. Uteuliev, L. Asikbaeva, A. Baimenov

Kazakhstan's Medical University «KSPH» Asfendiyarov Kazakh national medical university

MEDICAL AND SOCIAL ISSUES OF CHILDREN LIVING IN SARYAGASH DISTRICT (LITERATURE REVIEW)

Resume: In order to avoid child mortality, it is important to fully develop primary care for children, to develop highly specialized doctors and outpatient neonatal services. In addition, the formation of the young parents of the principles of proper feeding of newborns, training hygiene requirements and in which cases, immediate access to a doctor (tactics"ever care") allows you to find a solution to the main problems.

Keywords: child, health, indicator, medical and social, specialized

УДК 614.2:614.39.189.45.1

Е. СеШткалык, С. Мукашев, М. Бидайбеков, Л. Асыкбаева

Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова

КАЧЕСТВА ОКАЗАНИЯ МЕДИЦИНСКИХ УСЛУГ НА УРОВНЕ ПМСП (ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ)

Министерство здравоохранения Республики Казахстан и в целом сектор здравоохранения, как государственный институт, сегодня находятся в стадии активных институциональных преобразований, развития кадрового потенциала на всех уровнях отрасли и оказания высокотехнологичной медицинской помощи, целью которых являются качественное повышение эффективности, доступности и результативности системы оказания медицинской помощи, в приоритетном развитии первичной медико-санитарной помощи населению, обеспечивающей улучшение состояния здоровья населения.

Ключевые слова: поликлиника, диспансеризация, оптимизация,удовлетворенность пациента, качество медицинской помощи

Актуальность: Несмотря на проводимые реформы в здравоохранении РК демографическая ситуация и основные показателей здоровья населения особо не улучшается. Это в первую очередь связано как с социально- экономическими переменами, так и с накопившимися проблемами в системе здравоохранения.

Наиболее значимыми из них является недофинансирование, устаревшая материально-техническая база, низкая заработная плата. Как следствие существующих проблем происходит снижение укомплектованности медицинскими кадрами штатов учреждений первичного звена, неэффективное использование внутренних ресурсов, приводящие к существенным снижениям качества медицинского обслуживания амбулаторно-

поликлинических учреждений системы здравоохранения.[1] Как известно, уровень доступности и качества медицинской помощи, эффективность деятельности системы охраны здоровья, прежде всего, определяется состоянием и развитием первичной медико-санитарной помощи. [9]

Сегодня большое внимание уделяется разработке и внедрению отдельных инновационных технологий ведущих к повышению качества медицинской помощи, ее доступности и эффективности. [10] Однако как показывает анализ, в исследовательских работах отсутствует комплексный подход к разработке, внедрению и оценке эффективности практических результатов инновационных моделей в первичной медико-санитарной помощи. Поскольку отсутствие серьезной научной базы снижает результативность внедрения инновационных технологий в первичной медико-санитарной помощи и вследствие этого сказывается на всей деятельности в здравоохранении в целом, необходимы обобщение, конкретный анализ и объективная оценка накопленного опыта применения инновационных технологий. [11]

Таким образом, актуальность рассматриваемой темы подтверждается серьезным вниманием, уделяемым отечественными учеными различным аспектам эффективности работы первичного звена здравоохранения в условиях реформирования, с одной стороны, и

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.