Научная статья на тему '“LENTALI KONVEYERLARNING TURLARI VA TUZILISHI. ASOSIY PARAMETRLARI” MAVZUSINI ZAMONAVIY PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARINI QO‘LLAB O‘TISH'

“LENTALI KONVEYERLARNING TURLARI VA TUZILISHI. ASOSIY PARAMETRLARI” MAVZUSINI ZAMONAVIY PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARINI QO‘LLAB O‘TISH Текст научной статьи по специальности «Гуманитарные науки»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Lentali konveyerlar / rolik tayanchlar / FSMU metodi / “BBB” metodi / “Aqliy hujum” metodi / “Beshinchisi (oltinchisi / yettinchisi) ortiqcha metodi / Belt conveyors / roller bearings / FSMU method / “BBB” method (I know / I want to know / I found out) / The “Brainstorming” method / The “Fifth (sixth / seventh) extra” method.

Аннотация научной статьи по Гуманитарные науки, автор научной работы — Matkasimova Sh. Sh.

Maqolada “Transport mashinalari” fanining “Lentali konveyerlarning turlari va tuzilishi. Asosiy parametrlari” mavzusini o‘qitishning yangi innovatsion va pedagogik texnologiyalardan foydalanib modulli texnologiyasi ishlab chiqildi. Maqolada lentali konveyerlarning turlari, tuzilishi va asosiy parametrlariga oid bo‘lgan ma’lumotlar nazariy jihatdan o‘rganilib, ularning amaliy qo‘llanishiga doir ma’lumotlar bilan boyitilgan, bundan tashqari ushbu mavzuni o‘rganishda axborot kommunikasiya texnologiyasidan foydalanilgan holatda mashg‘ulot o‘tkazish metodikasi ishlab chiqildi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

CONDUCTING THE TOPIC “TYPES AND DESIGN OF BELT CONVEYORS. THEIR MAIN PARAMETERS" USING MODERN PEDAGOGICAL TECHNOLOGIES

In the article, a modular technology of teaching the topic “Types and structure of belt conveyors. Basic parameters.” of the “Transport vehicles” subject was developed using new innovative and pedagogical technologies. In the article, information on the types, structure and main parameters of belt conveyors is theoretically studied and enriched with information on their practical application, in addition, training in the case where information communication technology is used in the study of this topic and the transfer methodology was developed.

Текст научной работы на тему «“LENTALI KONVEYERLARNING TURLARI VA TUZILISHI. ASOSIY PARAMETRLARI” MAVZUSINI ZAMONAVIY PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARINI QO‘LLAB O‘TISH»

DOI 10.5281/zenodo.13164431 УДК 621.867.2.

Matkasimova Sh. Sh.

Toshkent davlat texnika universiteti Olmaliq filiali

O'zbekiston

"LENTALI KONVEYERLARNING TURLARI VA TUZILISHI. ASOSIY

PARAMETRLARI" MAVZUSINI ZAMONAVIY PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARINI QO'LLAB O'TISH

Annotatsiya: Maqolada "Transport mashinalari" fanining "Lentali konveyerlarning turlari va tuzilishi. Asosiy parametrlari" mavzusini o 'qitishning yangi innovatsion va pedagogik texnologiyalardan foydalanib modulli texnologiyasi ishlab chiqildi.

Maqolada lentali konveyerlarning turlari, tuzilishi va asosiy parametrlariga oid bo'lgan ma'lumotlar nazariy jihatdan o'rganilib, ularning amaliy qo 'llanishiga doir ma 'lumotlar bilan boyitilgan, bundan tashqari ushbu mavzuni o'rganishda axborot kommunikasiya texnologiyasidan foydalanilgan holatda mashg 'ulot o 'tkazish metodikasi ishlab chiqildi.

Kalit so 'zlar: Lentali konveyerlar, rolik tayanchlar,FSMU metodi, "BBB " metodi, "Aqliy hujum" metodi, "Beshinchisi (oltinchisi, yettinchisi) ortiqcha metodi

Matkasimova Sh.Sh.

Tashkent State Technical University named after I.A. Karimov

branch in Almalyk Uzbekistan

CONDUCTING THE TOPIC "TYPES AND DESIGN OF BELT CONVEYORS. THEIR MAIN PARAMETERS" USING MODERN PEDAGOGICAL TECHNOLOGIES

Abstract. In the article, a modular technology of teaching the topic "Types and structure of belt conveyors. Basic parameters." of the "Transport vehicles " subject was developed using new innovative and pedagogical technologies.

In the article, information on the types, structure and main parameters of belt conveyors is theoretically studied and enriched with information on their practical application, in addition, training in the case where information communication technology is used in the study of this topic and the transfer methodology was developed.

Key words: Belt conveyors, roller bearings, FSMUmethod, "BBB " method (I know, I want to know, I found out), The "Brainstorming" method, The "Fifth (sixth, seventh) extra" method.

Kirish

"Lentali konveyerlarning turlari va tuzilishi. Asosiy parametrlari" mavzusi 5312200 - "Konchilik elektromexanikasi" yo'nalishi bo'yicha tog'-kon sanoati korxonalari uchun yuqori malakali kadrlar tayyorlashga qaratilgan ta'lim dasturining muhim tarkibiy qismi hisoblanadi. Ushbu mavzuni o'tishda talabalarga bilim va ko'nikmalarni samarali yetkazish imkonini beradigan zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanishni talab qiladi. O'qitishning interfaol usullari, multimédia vositalari, amaliyotga yo'naltirilgan topshiriqlar o'quv materialini chuqur tushunish va muvaffaqiyatli o'zlashtirish uchun sharoit yaratadi.

Maqolaning maqsadi yuqorida nomi ko'rsatilgan mavzuning o'qitish metodikasi va yondashuvlarini zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalangan holda ko'rib chiqishdan iborat. Maqolada pedagogik texnologiyalarni tanlashning nazariy asoslari, shuningdek, ularni o'quv jarayonida qo'llashning amaliy misollari muhokama qilinadi. Dars materialini o'rganishga bo'lgan qiziqish va talabalarni tayyorlash sifatini zamonaviy yondashuvlar yordamida oshirish mumkinligini ko'rsatadi.

Metodlar va tadqiqotlar

Mavzuni zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalangan holda "Aqliy hujum", "Beshinchi (oltinchi, yettinchi) ortiqcha", FSMU va BBB (bilaman, bilmoqchiman, bilib oldim) kabi uslubiy yondashuvlar qo'llanildi. Ushbu texnologiyalar o'quv jarayonini faollashtirish va talabalarning materialni o'zlashtirish sifatini oshirishga yordam berdi.

1. Aqliy hujum: G'oyalarni jamoada ishlab chiqish uchun aqliy hujum metodi qo'llaniladi. Talabalar bir-biri bilan o'z bilimlarini bo'lishadilar, konveyerlarning amaliy qo'llanilishini muhokama qilib, yechimlarni taklif qilishadi. Natijalar shuni ko'rsatdiki, bu usul tanqidiy fikrlashni rivojlantiradi, muammolarni ijodiy hal qilishga yordam beradi va mavzuning texnik jihatlarini tushunishni yaxshilaydi. Natijalar shuni ko'rsatdiki, bu usul tanqidiy fikrlashni rivojlantiradi, muammolarni ijodiy hal qilishga yordam beradi va mavzuning texnik jihatlarini tushunishni yaxshilaydi.

2. "Beshinchi (oltinchi, yettinchi) ortiqcha": "Beshinchi (oltinchi, yettinchi) ortiqcha" metodi lentali konveyerlarning konstruktsiyalari va parametrlari haqidagi bilimlarni mustahkamlash uchun ishlatilgan. Talabalarga mavzuga oid tushunchalar to'plami taklif qilinadi, ular orasidan ortiqcha elementni aniqlash kerak bo'ladi. Bunday yondashuvlarning analitik ko'nikmalarini oshirishga yordam berib, ularga konveyerlarning asosiy xususiyatlarini chuqurroq tushunish imkonini berdi.

3. FSMU (F- fikringizni bayon eting. S- fikringizni bayoniga sabab ko'rsating. M-ko'rsatgan sababingizni isbotlab misol keltiring. U- fikringizni umumlashtiring): FSMU usuli lentali konveyerlarning ishlashi bilan bog'liq bo'lgan aniq vaziyatlar va holatlarni tahlil qilish uchun ishlatilgan. Talabalar avvaliga berilgan mavzu bo'yicha o'z fikrlarini bildiradilar, so'ngra bu borada

bahslashadilar, dalillar keltiradilar va yakunida o'z xulosalarini umumlashtirdilar. Bu usul tanqidiy tahlil qilish va argumentatsiya qilish ko'nikmalarini, shuningdek, nazariy bilimlarni amaliyotda qo'llash qobiliyatini rivojlantirishga yordam berdi. Natijalar shuni ko'rsatdiki, FSMU talabalarga o'rganilayotgan mavzuni chuqurroq tushunishga yordam beradi va ularning o'z nuqtai nazarlarini shakllantirish va himoya qilish qobiliyatini oshiradi.

4. BBB (bilaman, bilmoqchiman, bilib oldim): Talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish va bilimlarini o'z-o'zini baholash uchun BBB usulidan foydalanildi. Dars boshida talabalar konveyerlar to'g'risida nimalarni bilishlari, nimani o'rganishni xohlashlari va dars oxirida nimani o'rganganliklari ko'rsatilgan jadvalni to'ldirishadi. Bunday yondashuv talabalarning mavzuga bo'lgan qiziqishini uyg'otadi va ularni o'rganishga maqsadli yondashishga undaydi. Natijalar shuni ko'rsatadiki, BBB usuli talabalarga bilimlarini tartibga solishga va o'quv maqsadlarini aniq shakllantirishga yordam beradi [1,2,3,4].

Tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, "Lentali konveyerlarning turlari va tuzilishi. Asosiy parametrlari" mavzusini yuqorida ko'rsatilgan pedagogik texnologiyalardan foydalangan holatda o'qitish talabalarning faolligi va motivatsiyasini sezilarli darajada oshiradi. Ushbu usullar o'quv jarayonini yanada faollashtiradi, yaxshiroq o'rganish va zarur kasbiy ko'nikmalarni rivojlantirishga yordam beradi. Ushbu texnologiyalardan foydalanish talabalarga nafaqat nazariy ma'lumotlarni samarali o'rganish, balki olgan bilimlarini amaliyotda qo'llash imkonini beradi, bu esa "Konchilik elektromexanikasi" yo'nalishida yuqori malakali mutaxassislar tayyorlashda muhim yo'nalish hisoblanadi.

"Transport mashinalari" fani "Konchilik elektr mexanikasi" yo'nalishi 4-bosqich talabalari uchun o'tiladi. Fanining metodik ta'minoti fan dasturiga mos ravishda sillabusini yaratish, kalenar reja tuzish hamda fanning o'quv-uslubiy majmuasini yaratishdan iborat.

Dars jarayonidagi pedagogik vazifalarga quyidagilar kiradi:Qisqa vaqt ichida mavzu yuzasidan ma'lumotlarni talabalar e'tiboriga qiziqarli tarzda yetkazish, talabalarning bilimi va tasavvurlarini oshirish, fikrlash qobiliyatini rivojlantirish, mavzuning dolzarbligini ochib berish, barcha talabalarning darsda faolligini ta'minlash va ularni nazorat qilish.

O'qitish uslubi va texnikasi sifatida interfaol metodlardan BBB, Aqliy hujm, FSMU metodlari, taqdimotlardan foydalanildi.

Ma'ruza mashg'ulot uch bosqichda amalga oshiriladi:

1-bosqich. Kirish (10 min.)

1.1. O'qituvchi o'quv mashg'ulotining mavzu va rejasini ma'lum qiladi, erishiladigan natijalar bilan tanishtiradi.

2- bosqich.Asosiy (60 min.)

2.1. Talabalar e'tiborini jalb etish, rejadagi savollar va ulardagi tushunchalarga qaratadi. Blits-so'rov o'tkazadi.

2.2. O'qituvchi vizual va animasiyali materiallardan foydalangan holda ma'ruzani bayon etadi, o'tilgan mavzu bo'yicha savollarni o'rtaga tashlaydi. Klaster metodi orqali tushuntiradi.

2.3. Talabalarga mavzuning asosiy tushunchalariga e'tibor qilishni va yozib olishlarini ta'kidlaydi.

3- bosqich.Yakuniy (10 min.)

3.1. Mavzuga yakun yasaydi va talabalar e'tiborini asosiy masalalarga qaratib xulosa qiladi. Faol ishtirok etgan talabalar rag'batlantiriladi.

3.2. Mustaqil ish uchun vazifa: Zamonaviy konveyer turlarini o'rganish.

"Aqliy hujum" metodi

1. Lentali konveyerlarning asosiy tarkibiy qismlarini sanab o'ting.

2. Lentali konveyerlarning tasmasining vazifasini aytib o'ting.

3. Rezinalashtirilgan to'qima matoli tasmali konveyerlarningchidamliligini qanday turdagi tasmalarni qo'llash orqali oshirish mumkin?

4. Rolik tayanchlarining turlarini sanab o'ting.

Ushbu savollar talabalarga beriladi va ularning fikrlari eshitilib umumiy xulosaga kelinadi.Masalan birinchi savolni tahlil qilsak quyidagicha

Lentali konveyerlarning asosiy tarkibiy qismlariga quyidagilar kiradi:

"Beshinchisi (oltinchisi, yettinchisi) ortiqcha metodi

Tushunchalar tizimi: Lentaning eni, konveyerning yuksiz shaxobchasi, konveyerning yukli shaxobchasi, eltish, lentaning konveyerlarni o'rnatishning maksimal burchagi, kurakli konveyerlar,lentali konveyerlarning asosiy uzellari,lentali konveyer yurituvchi stansiyasi.

Lentali konveyerlarning parametrik qatorida lentaning eni bosh ko'rsatkich sifatida belgilanadi.

Lentali konveyer yuksiz shaxobchasidagi rolik tayanchlar oralig'idagi masofa 2000-4000 mm ga teng.

Lentali konveyer yukli shahobchasidagi гolik tayanch^ oгalig'idagi masofa 800-1200 mm ga teng.

Shaxtalarda kon massasini konveyerlarda siljitishga eltish deb nom berilgan.

Standart lentali konveyeгlaгni o'matishning maksimal o'matish burchagi 180 ga teng.

Kurakli konveyerlar yuqoriga 350 burchak ostida ishlashlari mumkin.

Lentali konveyerlarning asosiy uzellarigalenta, rama, roliktayanchlar, tortuvchi baraban, taranglovchi barabanlarkiradi.

Lentali konveyer yurituvchi stansiyasi dvigatel, reduktor va barabandan tashkil topgan. [5,6,7].

Kurakli konveyerlar yer osti kon korxonalarida keng tarqalgan. Kurakli konveyerlar atamasi darsga begona lekin mavzuga bog'lasak bo'ladi.

Mavzu mohiyatini yorituvchi tushunchalaг o'гtasidasigi mantiqiy bog'likni ko'reata va asoslay olish zaгuг. Talabalaráa mustaqil fikriash, shaxsiy yondashuvlarini asoslay, shuningdek, tengdoshlarining fikrlari bilan shaxsiy mulohazalarini o'zaгo taqqoslash ko'nikmalaгini ham shakllantiradi.

«FSMU» metodi.Lentali konveyerlarning sxemalarini izohlab bering.

Bu metod bo'yicha quyidagi rasm ekranga chiqaгilib talaba^ fikr mulohazasi qisqacha qog'ozga yozish aytiladi va talaba^ fikriari bo'yicha kichik gumMa^a ajгaladi. O'qituvchi kichik gumhlaming yozgan fikrlaгini jamoa o'rtasida himoya qilisЫaгini so'гaydi va mashg'ulot yakunida o'qituvchi tomonidan muammo bo'yicha bildirilgan п^кг umumlashtiгiladi [1,2,3,4].

Dare so'ngida, daгs davomida olingan bilimlarni mustahkamlash maqsadida talabalarga nazorat savollari va mavzu yuzasidan test savollari berilib, talabalaming bilimlari nazoгati o'tkaziladi, hamda talabalaming savollaгiga javob beriladi.

О-О-О-D-и-О-о-о-о-И-о о о о о

Z> Ö л TJ-О-О-

d

"BBB" metodi - ushbu metodni qo'llashda fan o'qituvchisi daгs boshida mavzu nomi, mashg'ulot гejasi va mavzu bo'yicha tayanch so'z va iboralami e'lon qilgach talabalarga quyidagicha murajaat qiladi: quyidagi jadvalda "Lentali konveyeriaming tuгlaгi va tuzilishi" to'g'гisida Siz bilgan, bilishni hohlagan va bilib olgan ma'lumotlami aniqlashtiгish keгak bo'lganlarini yozing:_

Savol Bilaman Bilishni hohlayman Bilib oldim

1 2 3 4

Lentali konveyerlarning qanday turdagi yuklarni tashishga mo'ljallangan? Yuk bo'lagining kattaligi a<500 mmga teng yuklarni tashishga mo'ljallangan. Lentali konveyerlarning qanday turlari mavjud?

Lentali konveyerlar qanday afzalliklarga ega? Yuqori unumdorlikka ega, uzluksiz ishlaydi, katta qiyaliklarda yuk tashishga mo'ljallan-gan. Lentali konveyerlar qanday kamchiliklarga ega?

Lentali konveyerlarning asosiy qismlarini sanab o'ting. rama; tortuvchi baraban; yuritma barabani; konveyer tasmasi; konveyer roliklari. Lentali konveyerlarning qanday turdagi yordamchi qismlari mavjud?

Konveyer tasmalarining eng ko'p ta^algan turlari /qaysilar? rezinalashtirilgan to'qima matoli tasma va po'lat arqonli tasma Shaxta va rudniklarning qayerlarida lentali konveyerlar qo'llaniladi?

Izoh: dars boshida faqat 2 va 3-ustunlar to 'ldiriladi.

Dars yakunida fan o'qituvchisi talabalardan jadvalning 4-ustunini to'ldirib berishlarini so'гaydi [8,9,10,11]. __

Savol Bilaman Bilishni hohlayman Bilib oldim

1 2 3 4

Lentali konveyerlarning qanday turdagi yuklarni tashishga mo'ljallangan? Yuk bo'lagining kattaligi a<500 mmga teng yuklarni tashishga mo'ljallangan. Lentali konveyerlarning qanday turlari mavjud? Lentali konveyerlarning to'g'ri,novsimon, qiya, aralash turdagi mavjud

Lentali konveyerlar qanday afzalliklarga ega? Yuqori unumdorlikka ega, uzluksiz ishlaydi, katta qiyaliklarda yuk tashishga mo'ljallan-gan. Lentali konveyerlar qanday kamchiliklarga ega? Manevrga ega emasligi yuk bo'lagining kattaligining cheklanganligi (a<500 mm dan oshmasligi zarur); ob-havo ta'sirida konveyer lentasining sifat ko^satkichlari o'zgarishi.

Lentali konveyerlarning asosiy qismlarini sanab o'ting. rama; tortuvchi baraban; yuritma barabani; konveyer tasmasi; konveyer roliklari. Lentali konveyerlarning qanday turdagi yordamchi qismlari mavjud? Taranglovchi qurilmalar va tasma tozalash qurilmalari.

Konveyer tasmalarining eng ko'p ta^algan turlari qaysilar? rezinalashtirilgan to'qima matoli tasma va po'lat arqonli tasma Shaxta va rudniklarning qayerlarida lentali konveyerlar qo'llaniladi? O'rta va yig'uv shtгeklaгi, uklon va bremsberglar, qiya stvollar, bosh magistral shtreklar

Tadqiqot natijalari

Ushbu maqola doirasida "Lentali konveyerlarning turlari va tuzilishi. Asosiy parametrlari" mavzusini o'qitishda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanish samaradorligini baholashga qaratilgan tadqiqot ishlari olib borildi[12,13,14]. Tadqiqotda 5312200 - "Konchilik elektгomexanikasi" talabalariga "Aqliy hujum", "Beshinchi (oltinchi, yettinchi) oгtiqcha", FSMU va BBB (bilaman, bilmoqchiman, bilib oldim) kabi texnologiyalaráan foydalanilgan holatda daгs o'tildi. Tadqiqotning asosiy natijalarini quyidagicha tavsiflash mumkin:

1. Aqliy hujum: "Aqliy hujum" usulidan foydalanish talabalaming o'quv jarayonidagi faollik darajasini oshiгishda yuqoгi samaradoriikni ko'гsatdi. Talabalar muhokamalaгda faol ishtirak etib, oгiginal g'oyalaг va yechimlami taklif qilishdi. Aqliy hujum usulidan foydalanib o'tilgan mashg'ulotlaгi tahlili shuni ko'reatdiki, bu usul ijodiy fikriashga yoгdam beradi va talabalarga murakkab texnik tushunchalarni yaxshiroq tushunish imkonini beradi. Ishtirokchilaming 85% dan oгtig'i "Aqliy hujum" ula^a mavzuni chuquггoq tushunishga va jamoada ishlash ko'nikmalaгini oshiгishga yoráam beгganini qayd etdi.

2. "Beshinchi (oltinchi, yettinchi) ortiqcha": "Beshinchi (oltinchi, yettinchi) ortiqcha" usulidan foydalanish talabalaming tahliliy ko'nikmalarini oshirishga yordam berdi. Topshiriqlarni bajarish davomida talabalar ortiqcha elementlarni muvaffaqiyatli aniqladilar va o'z tanlovlarini ^shunti^la^ bu esa konveyer lentalarining asosiy parametrlari va konstruksiyalarini tushunishlarini tasdiqladi. Sinov natijalari shuni ko'reatdiki, talabalaming 75% dan ortig'i texnik ma'lumotlarni tahlil qilish va tartibga solish qobiliyati yaxshilanganligini ko'reatdi.

3. FSMU (F- fikringizni bayon eting. S- fikringizni bayoniga sabab ko'reating. M-ko'гsatgan sababingizni isbotlab misol keltiгing. U- fikringizni umumlashtiring): FSMU metodi talabalarning tanqidiy fikrlash va argumentatsiya ko'nikmalarini rivojlantirishda samaгali ekanligini isbotladi. Topshiгiqlaгni bajaгishda talabalaг o'z fikriarini bildiгdilaг, ulami asoslab beMila^ dalillaг keltirdilar va xulosalar chiqardilar. Bu ularga lentali konveyerlar ishlashining turli jihatlarini chuquг tahlil qilish va nazariy bilimlami amaliyotda qo'llash imkonini

beráLTalabalaming 80% dan ortig'i ushbu usul o^ganilayotgan mateгialni yaxshiгoq tushunishga va o'z nuqtai nazarini shakllantiгish va himoya qilish qobiliyatini rivojlantirishga yordam berganligini ta'kidladi.

4. BBB (bilaman, bilmoqchiman, bilib oldim): BBB metodi talabalaming o'quv jaгayonini idгok qilishlarini oshiгishga xizmat qildi. To'ldiгilgan jadvallar tahlili shuni ko'гsatdiki, talabalar o'zlarining bilimlaгi va o'quv maqsadlaгini aniq shakllantirishlari, shuningdek, daгs yakunida o'zlarining yutuqlarini baholashlari mumkin. Talabalarning 70% dan ortig'i ushbu usul ularga o'z bilimlarini tizimlashtiгishga va dare mateгialini o'гganishda motivatsiyani oshirishga yordam berishini ta'kidladi.

Umuman olganda, tadqiqot natijalari "Lentali konveyerlarning turlari va tuzilishi. Asosiy parametrlari" mavzusini o'qitishda zamonaviy pedagogik texnologiyalardan foydalanilayotganligini tasdiqladi. Talabalar nafaqat nazariy materialni yaxshiroq tushunadilar, balki 5312200 - "Konchilik elektramexanikasi" yo'nalishi bo'yicha muvaffaqiyatli ishlashga tayyoriaydigan zaгuг kasbiy ko'nikmalami гivojlantiгadilaг.

Xulosa

"Lentali konveyerlarning turlari va tuzilishi. Asosiy parametrlari" mavzusini o'tishda zamonaviy pedagogik texnologiyalarini qo'llash o'zining yuqori samaradoñigini ko'гsatdi. "Aqliy hujum", "Beshinchi (oltinchi, yettinchi) oгtiqcha", FSMU va BBB (bilaman, bilmoqchiman, bilib oldim) usullaridan foydalanish o'quv jaгayonini sezilarli darajada faollashtirdi va talabalar tomonidan materialni chuqrn" o'zlashtirishga xizmat qildi.

"Aqliy hujum" metodi talabalaming konveye^a oid masalalami muhokama qilish va yechishda faol ishtirak etishini ta'minladi va bu ulaming ijodiy va tanqidiy tafakkurini rivojlantirishga xizmat qildi.

"Beshinchi (oltinchi, yettinchi) ortiqcha" metodi talabalaming tahliliy ko'nikmalaгini va texnik ma'lumotlami tizimlashtiгish qobiliyatini yaxshilashga yoгdam berái va FSMU metodi esa ula^a o'z fikrlarini shakllantirish va asoslash, dalillarni taqdim etish va umumlashtirish qobiliyatini rivojlantirishga yordam berdi.

BBB metodidan foydalanish talabalaгga o'quv jarayoniga ongli гavishda yondashish, o'z bilimlari va o'quv maqsadlaгini aniq shakllantirish, mavzuni o^ganishni tugatgandan so'ng o'z yutuqlarini baholash imkonini beгdi.

Biïgalikda ushbu metodlaгdan foydalanish talabalami o'qitish va tayyorlash sifatini oshirish, ularda 5312200 - "Konchilik elektromexanikasi" yo'nalishida muvaffaqiyatli kasbiy faoliyat uchun zaïw bo'lgan nazariy bilim va amaliy ko'nikmalami shakllantirishda yuqori samaradoriikni ko'reatdi.

Shunday qilib, mavzuni o'гganishda zamonaviy pedagogik texnologiyalami o'quv jaгayoniga integratsiyalashuvi o'quv natijalaгini sezilarli daгajada yaxshiladi va talabalaming o^ganilayotgan mateгialga qiziqishini oshirdi.

Yuqoridagi metodlarni "Konchilik elektromexanikasi" yo'nalishida mutaxassislar tayyorlaydigan ta'lim muassasalarida keng qo'llash uchun tavsiya etish mumkin.

Adabiyotlar ro'yxati:

[1]. Ступина С.Б. Технологии интерактивного обучения в высшей школе: Учебно - методическое пособие. Саратов, 2009. 52 с.

[2]. Ro'ziyeva D.I., Usmonboyeva M.H., Holiqova Z. Interfaol metodlar mohiyati va qo'llanilishi. Metodik qo'llanma. - Toshkent: Nizomiy nomidagi TDPU nashriyoti, 2013. 136 b.

[3]. R.Ishmuhamedov, M.Yuldashev. Ta'lim va tarbiyada innovatsion pedagogik texnologiyalar (ta'lim tizimi xodimlari, o'qituvchilar, tarbiyachi va murabbiylar, metodistlar uchun o'quv qo'llanma) - T.: 2013. - 272 b.

[4]. Тогаев А.С. и др. Сравнительный анализ системы обучения //Экономика и социум. - 2023. - №. 5-1 (108). - С. 602-608.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

[5]. Галкин, В.И. Современная теория ленточных конвейеров горных предприятий / В.И. Галкин, В.Г. Дмитриев, В.П. Дьяченко, И.В. Запенин, Е.Е. Шешко // М., МГГУ., 2005. 543 с.

[6]. Муратов Г. Г. и др. Усовершенствование схем автоматизации ленточных конвейеров в горных предприятиях //Наука, техника и образование. - 2018. - №. 6 (47).

[7]. Тогаев А.С. и др. Технологические аспекты процесса бурения скважин трехшарошечными долотами в условиях разреза «Ангренский» //Вестник науки и образования. - 2022. - №. 10-1 (130). - С. 38-45.

[8]. Кузнецов, Б.А., Белостоцкий Б.Х. Исследование взаимодействия ленты с роликом / Б.А. Кузнецов, Б.Х. Белостоцкий //Развитие и совершенствование шахтного и карьерного транспорта. - М.: Недра, 1973. -с.38-48

[9]. Matkasimova Sh.Sh., Usmanaliyeva I.A., G'ulomov Sh.A. Karyer ekskavatorlarining filtrokompensatsiya uskunali tiristorli dvigatel rostlash qurilmasidan foydalanish istiqbollari//Science and Education. - Volume 2, Issue 6, June 2021. P. 263 - 268

[10]. Toshov J.B., Annaqulov T.J., Quvondiqov O.A. &Eshonqulov K. Calculation of the service life and assessment of the reliability of conveyor rollers under the conditions of the Angren coal mine. Asian Journal of Multidimensional Research (AJMR), 2021; Vol.10, Issue 3: 365-370. http://doi.org/10.5958/2278-4853.2021.00139.7

[11]. Annakulov Tulkin, Eshonqulov Kamoljon, Mamatov Dostonbek. Application of belt conveyors and determination of the main parameters of mobile complexes for the transportation of overburden rocks of the Angren coal mine. International Journal of Emerging Trends in Engineering Research, 2021;Volume9.No. 4:383-389. https://doi.org/10.30534/ijeter/2021/08942021

[12]. Муратов Г. Г., Махамаджанов Р. К., Жураев А. Ш. Автоматизация управления поточно-транспортными системами //Вопросы науки и образования. - 2018. - №. 27 (39).

[13]. Жураев А. Ш. Проблемы и решение предохранения узлов конвейера в Узбекитане //The Thirteenth International Conference on Eurasian scientific development. - 2017. - С. 42-44

[14]. Quvondiqov O.A., Matkasimova Sh.Sh., Otajonov B. Analysis and calculation of the operating time of the conveyor transport for the conditions of the Angren open pit// The American Journal of Engineering and Technology, Volume 3, Issue 6, June 2021. P. 160 - 164.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.