Научная статья на тему 'КЛАСТЕР МЕТОДИ АСОСИДА ФУТБОЛЧИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ БЎЙИЧА ЙИЛЛИК ВА ОЙЛИК ИШ РЕЖАСИНИ ИШЛАБ ЧИҚИШНИНГ САМАРАЛИ ЙЎЛИ'

КЛАСТЕР МЕТОДИ АСОСИДА ФУТБОЛЧИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ БЎЙИЧА ЙИЛЛИК ВА ОЙЛИК ИШ РЕЖАСИНИ ИШЛАБ ЧИҚИШНИНГ САМАРАЛИ ЙЎЛИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

45
7
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Назарий тайѐргарлик / жисмоний тайѐргарлик (ужт-мжт) / техник тайѐргарлик / тактик тайѐргарлик / индивидуал / гуруҳли / жамовий тактик ҳаракатлар / мусобақа ва ўйин тайѐргарлиги. / теоретическая подготовка / физическая подготовка / техническая подготовка / тактическая подготовка / индивидуальные / групповые / коллективные тактические движения / соревновательная и игровая подготовка.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Самандар Хабибуллаевич Хабибуллаев, Динара Мухторбек Қизи Абдурахманова

Ушбу мақолада футбол тўгаракларини тўғри ташкил этиш учун керакли бўлган меъѐрий ҳужжатлар, тўгаракнинг йиллик, ойлик иш режаси, шуғулланувчиларни тиббий кўрикдан ўтказиш, тўгарак аъзоларининг сони, спорт тўгаракларига шуғулланувчиларни қабул қилиш ѐши ҳақида аниқ маълумот берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ЭФФЕКТИВНЫЙ СПОСОБ РАЗРАБОТКИ ГОДОВОГО И ЕЖЕМЕСЯЧНОГО ПЛАНА РАБОТЫ ПО ПОДГОТОВКЕ ФУТБОЛИСТОВ НА ОСНОВЕ КЛАСТЕРНОГО МЕТОДА

В данной статье представлена подробная информация о нормативных документах, необходимых для правильной организации футбольных клубов, годовом и месячном плане работы клуба, медицинском освидетельствовании участников, количестве членов клуба, возрасте приема в спортивные клубы.

Текст научной работы на тему «КЛАСТЕР МЕТОДИ АСОСИДА ФУТБОЛЧИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ БЎЙИЧА ЙИЛЛИК ВА ОЙЛИК ИШ РЕЖАСИНИ ИШЛАБ ЧИҚИШНИНГ САМАРАЛИ ЙЎЛИ»

КЛАСТЕР МЕТОДИ АСОСИДА ФУТБОЛЧИЛАРНИ ТАЙЁРЛАШ БУЙИЧА ЙИЛЛИК ВА ОЙЛИК ИШ РЕЖАСИНИ ИШЛАБ ЧЩИШНИНГ САМАРАЛИ ЙУЛИ

Самандар Хабибуллаевич Хабибуллаев

Чирчик давлат педагогика институти катта укитувчиси

Динара Мухторбек цизи Абдурахманова

Чирчик давлат педагогика институти талабаси

Аннотация: Ушбу маколада футбол тугаракларини туFри ташкил этиш учун керакли булган меъёрий хужжатлар, тугаракнинг йиллик, ойлик иш режаси, шуFулланувчиларни тиббий курикдан утказиш, тугарак аъзоларининг сони, спорт тугаракларига шуFулланувчиларни кабул килиш ёши хакида аник маълумот берилган.

Таянч сузлар: Назарий тайёргарлик, жисмоний тайёргарлик (ужт-мжт), техник тайёргарлик, тактик тайёргарлик, индивидуал, гурухли, жамовий тактик харакатлар, мусобака ва уйин тайёргарлиги.

ЭФФЕКТИВНЫЙ СПОСОБ РАЗРАБОТКИ ГОДОВОГО И ЕЖЕМЕСЯЧНОГО ПЛАНА РАБОТЫ ПО ПОДГОТОВКЕ ФУТБОЛИСТОВ НА ОСНОВЕ КЛАСТЕРНОГО МЕТОДА

Аннотация: В данной статье представлена подробная информация о нормативных документах, необходимых для правильной организации футбольных клубов, годовом и месячном плане работы клуба, медицинском освидетельствовании участников, количестве членов клуба, возрасте приема в спортивные клубы.

Ключевые слова: теоретическая подготовка, физическая подготовка, техническая подготовка, тактическая подготовка, индивидуальные, групповые, коллективные тактические движения, соревновательная и игровая подготовка.

AN EFFECTIVE WAY TO DEVELOP AN ANNUAL AND MONTHLY WORK PLAN FOR THE TRAINING OF FOOTBALL PLAYERS BASED ON THE

CLUSTER METHOD

Abstract: This article provides detailed information on the normative documents required for the proper organization of football clubs, the annual and monthly work plan of the club, the medical examination of participants, the number of club members, the age of admission to sports clubs.

Keywords: Theoretical training, physical training, technical training, tactical training, individual, group, collective tactical movements, competition and game training.

Жамиятимизда соглом турмуш тарзини шакллантириш, ёш авлодни жисмоний тарбия ва оммавий спорт билан мунтазам шугулланиши учун замон талабларига мос шарт-шароитлар яратиш, спорт мусобакалари оркали ёшларда уз иродаси, кучи ва имкониятларига булган ишончни мустахкамлаш, ёшлар орасидан иктидорли спортчиларни саралаб олиш ишларини тизимли ташкиллаштиришга йуналтирилган кенг куламли ишлар амалга оширилмокда.

Жисмоний тарбия ва спорт сохасида ахоли соглигини мустахкамлашга кумаклашадиган аник дастурларни амалиётга жорий этиш, ёшларни футболга кенг жалб килиш ва улар орасидан иктидорли футболчиларни саралаб олиш, спорт турлари буйича юкори натижаларни таъминлайдиган махоратли спортчилар тайёрлаш ва миллий терма жамоалар захирасига футболчиларни тайёрлаб бориш, тренерлар учун кушимча шарт-шароитлар яратиш, спорт тугаракларини тизимли тугри ташкил этишдан иборат.

Ихтисослаштирилган футбол мактаб интернатлари мураббийлари, умумий урта таълим мактаблари жисмоний тарбия укитувчиларининг футбол тугаракларини йиллик, ойлик иш режасини тугри режалаштиришнинг самарали усулини ишлаб чикиш.

Футбол билан шугулланиш организмнинг умумий жисмоний ривожланишига ижобий таъсир этади, ички органларнинг хар томонлама ривожланишига ёрдам беради, модда алмашинувини яхшилайди ва харакат координациясини ривожлантиради. Футбол тугаракларини ташкил этишдан олдин барча болалар тиббий курикдан утиши ва тиббиёт ходимининг хулосасини олиши лозим. Футбол тугаракларига шугулланувчиларни кабул килиш, спорт турларининг хусусиятларидан келиб чиккан холда 10-11 ёшдан тавсия этилади. Кичик гурухга 10 ёшга етмаган булса хам, яъни жисмоний томондан яхши ривожланган ва машгулотга тиббий ходим томонидан рухсат этилган укувчилар хам кабул килиши мумкин [3;448].

Угил ва киз болалар учун алохида укув гурухлари ташкил килинади. Дастлабки тайёрлов гурухи ва кичик усмирлар гурухларида спорт турларининг хусусиятларидан келиб чикиб шугулланувчиларнинг сони 20 нафар, усмирлар гурухида 16 нафар укувчи булади. Шунингдек, хар бир гурухга сардор сайланади.

Биз хозирги кунга футбол тугаракларида машгулотларни хафтасига неча маротаба утказиш максадга мувофиклигини аниклаш максадида анкета суровномасини утказдик.

Тошкент вилояти Чирчик давлат педагогика институти "Жисмоний маданият" ва "Факултетлараро жисмоний тарбия " кафедрасининг 14 нафар профессор-укитувчилари бу суровномада катнашдилар. Бу суровномага мавзуга оид 5 та савол уртага ташланиб мухокама килинди.

Анкета суравномаси буйича маълумотлар

1-жадвал

Савол ^а Йук

1. Умумий урта таълим мактабларида футбол тугараклари 86 14

машгулотларини хафтасига 3 маротаба утказиш максадга

мувофик буладими

2. Умумий урта таълим мактабларида футбол тугараклари 43 57

машгулотларини хафтасига 2 маротаба утказиш максадга

мувофик буладими

3. Укув йили давомида 34 хафта футбол тугарак 71 29

машгулотларини олиб борса буладими

4. Шугулланувчилардан укув йилининг бошида ва охирида 86 14

махсус тестларни кабул килиш керакми

5. Иил давомида расмий мусобакалардан ташкари 93 7

уртоклик учрашуларни ташкил килиш керакми

Утказилган анкета суровномаси шуни курсатадики, Тошкент вилояти Чирчи; давлат педагогика институти "Жисмоний маданият" ва "Факултетлараро жисмоний тарбия" кафедрасининг профессор-уктувчилари 1 саволга 12 нафар (86%) "ха", 2 нафар укитувчи (14%) "йук" дея жавоб беришди. 2 саволга эса 6 нафар укитувчи (43%) "ха", 8 нафар укитувчи (57%) эса "йук" дея жавоб бердилар. 3 саволга 10 нафар (71%) "ха", 4 нафар укитувчи (29%) эса "йук" жавобини беришди. 4 саволга 12 нафар укитувчи (86%) "ха", 2 нафар укитувчи (14%) эса "йук" деб жавоб бердилар. Охирги 5 саволга 13 нафар укитувчи (93%) "ха" ва 1 укитувчи (7%) "йук" деб жавоб беришди.

Бу суровнома оркали биз хозирги кунда футбол тугаракларида машгулотларни хафтасига 3 маротаба утказиш максадга мувофиклигини аниклаб олдик. Усмирлар гурухи учун тугаракнинг давомийлиги бир укув йили учун 9 ой, 34 хафта, машгулотнинг давомийлиги 90-120 дакика, йилига 204-216 соат, ойлик машгулотлар иш режаси биз томондан ишлаб чикилди (2-3-жадваллар) [1;44].

Футбол тугараклари куйидаги меъёрий хужжатларга эга булиши

лозим:

- тугаракнинг тасдикданган Низоми;

- тугаракнинг йиллик иш режаси;

- тугаракнинг утказилиш жадвали;

- тугарак аъзолари хдкида маълумотлар;

- утказилган машгулотлар юзасидан укувчилар давоматини кайд этиш журнали;

- тугаракнинг муайян муддатлар оралигидаги ёзма хисоботлари (биринчи ва иккинчи ярим йиллик).

Хулоса. Спорт тугараклари машгулотларини хафтасига 3 маротаба утказиш, шугулланувчиларда тезрок куникма ва малакаларни эгаллаш имконини беради. Йил давомида уртоклик ва расмий мусобакаларда иштирок этиш, танланган спорт турининг техникаси ва тактикасини ургатишда мухдм ахамиятга эгадир.

ФУТБОЛ СПОРТ ТУГИ ЬУЙИЧЛ ЙИЛЛИК МАШГУЛОТЛАР ИШ РЕЖАСИ (2-жадвал).

№ МАШУЛАР НОМИ Сентябрь Октябрь Ноябрь л а. (О л и п j а. а Ей я В! Февраль Ма рт Аврель IS л IrH Ä Иювь н а о и а л N

I Назаров тапёргарлпк-10 соат 10

1.1. Шу гул л аиувчил ар нинг гигиенаси ва кун тартиои. 1 1

1.2. Машгулотда шикастаанишни олдиии олиш ва такланиш 1 1 2

1.3. Мусобака ва уйин коидалари 1 1 2

1.4. Уйин ыуцокаыаси 1 1 1 1 1 5

II Жпсмонпп гапёргарлпк (ужт-мжт) 50

2.1. У мумий чидамлиликни ривожлантириш 3 1 1 3 3 2 1 1 1 16

2.2 Тезкор чидамлиликни ривожлантириш 2 1 1 2 2 2 1 1 1 1 14

2.3. Тезкор-куч сифатлариии ривожлантириш 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 12

2.4. Эпчиллик ва эгилувчанликни ривожлантириш 1 1 1 1 1 1 1 1 8

Ш Техник тапёргарлпк 40

3.1. Туиии тухтатиш ва узатиш 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10

3.2. Туиии олиб юриш ва узатиш 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10

3.3. Ту пи и олиб юриб дарвозага зарба бериш 1 1 12

3.4 Туиии олиб куйиш 1 1 1 1 1 1 1 1 8

IV Тактик тапёргарлпк 25

4.1. Индивидуал тактик ^аракатлар 1 1 1 1 1 1 1 7

4.2 Гуру^ли тактик ^аракатлар 2 1 2 2 1 8

4.3 Жамовий тактик ^аракатлар 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10

V. Мусобака ва уннн тапёргарлпгп 80

5.1. Укув машгулотуйиии 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 40

5.2. Уртоклик учрашуви 2 2 2 б

5.3. Расмий мусобакада катиашиш б б б б б 30

5.4. Махсис тестларни топшириш 2 2 4

VI Жамп соатлар: 23 23 25 15 17 20 22 23 23 14 205

ЙИЛЛИК МАШГУЛОТЛАР ИШ РЕЖАСИ АСОСИДА ОЙЛИК МАШГУЛОТЛАР РЕЖАСИ (3-жадвал).

№ МАШУЛАР НОМИ ЛЬ\ШГУЛОТ УТКАЗИЛАДИГАН САНАЛАР

СЕНТЯБРЬ а 3 я а N г

3 5 8 10 12 15 17 19 22 24 26 29

1 Назарпп тапёргарлик-10 соат 2

1.1. Шу гул л ану вчил ар нинг гигиенаси ва кун тартиби. 15' 5' 10 10' 10' 10' 1

1.2. Машгулотда шикастланишни олдини олиш ва тикланиш 10' 10' 10 10' 10' 10' 1

1.3. Мусобака ва уйин коидалари

1.4. Уйин му^окамаси

II Жпсмонпп гапёргарлик (ужт-мжг) 8

2.1. У мумий чидамлиликни р ивожл антир иш 15' 15' 15' 15' 15 15 15' 15' 15' 15' 15' 15' 3

2.2 Тезкор чидамлиликни р ивожл антир иш 10' 10' 10' 10 15 10' 10' 10' 15' 10' 10' 2

2.3. Тезкор-куч сифатларини р ивожл антир иш 10' 10' 10' 10 10 10' 10' 15' 10' 10' 15' 2

2.4. Эпчиллик ва эгилувчанликни р ивожл антир иш 5' 10' 5' 5' 5' 5' 5' 5' 5' 5' 5' 1

Ш Техник тапёргарлик 4

3.1. Ту пни тухтатиш ва узатиш 10' 10' 10 10' 10' 10' 1

3.2. Тупни олиб юриш ва узатиш 15' 10 15' 10' 10' 1

3.3. Ту пни олио юриб дарвозага зарба бериш 10' 10' 10 10' 10' 10' 1

3.4 Тупни олиб куйиш 10' 15 10' 10' 15' 1

IV Тактик тапёргарлик 3

4.1. Индивидуал тактик харакатлар

4.2 Гуру^ли тактик харакатлар 10' 10' 15' 10 10 10' 15' 10' 10' 10' 10' 2

4.3 Жамовий тактик харакатлар 10' 10' 10' 10' 10' 10' 1

V. Мусобака ва уйин тапёргарлпги 6

5.1. Укувмашгулот уйини 20' 20' 20' 20' 20 20 20' 20' 20' 20' 20' 20' 4

5.2. Уртоклик учрашуви

5.3. Расмий мусобакада катнашиш

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

5.4. Махсис тестларни топшириш 80' 2

VI Жамп соатлар: 120 115 120 115 105 105 105 105 115 105 105 115 23

REFERENCES

1. Акрамов Р.А. Футбол дарслик: Укув кулланма. Уз.ДЖТИ.:2006. - 406 б.

2. Акрамов Р.А. Ёш футболчиларни танлаб олиш ва тайёрлаш: Укув кулланма. -Т.1989. -87 б.

3. Павлов Ш.К., Абдалимов О.Х., Юсупова З.Е. Гандбол назарияси ва услубияти: Дарслик.-Т."Фан ва технология", 2017, 448 бет.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.