Научная статья на тему 'ФУТБОЛ БУЙИЧА ЙИЛЛИК ВА ОЙЛИК УЦУВ МАШГУЛОТЛАР ИШ РЕЖАСИНИ ТУЗИШНИНГ САМАРАЛИ УСУЛИ'

ФУТБОЛ БУЙИЧА ЙИЛЛИК ВА ОЙЛИК УЦУВ МАШГУЛОТЛАР ИШ РЕЖАСИНИ ТУЗИШНИНГ САМАРАЛИ УСУЛИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

788
96
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Назарий тайёргарлик / жисмоний тайёргарлик / техник тайёргарлик / тактик тайёргарлик / индивидуал / гурухли / жамовий тактик харакатлар / мусобака ва уйин тайёргарлиги / Theoretical training / physical training / technical training / tactical training / individual / group / collective tactical movements / competition and game training

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Самандар Хабибуллаевич Хабибуллаев

Ушбу макола футбол тугаракларини т^ри ташкил этиш учун керакли булган меъёрий хужжатлар, тугаракнинг йиллик, ойлик иш режаси, шуFулланувчиларни тиббий курикдан утказиш, тугарак аъзоларининг сони, спорт тугаракларига шуFулланувчиларни кабул килиш ёши хакида аник маълумот берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

АХ EFFECTIVE WAY TO DEVELOP ANNUAL AND MONTHLY FOOTBALL TRAINING WORK PLAN

This article provides detailed information on the normative documents required for the proper organization of football clubs, the annual and monthly work plan of the club, the medical examination of participants, the number of club members, the age of admission to sports clubs.

Текст научной работы на тему «ФУТБОЛ БУЙИЧА ЙИЛЛИК ВА ОЙЛИК УЦУВ МАШГУЛОТЛАР ИШ РЕЖАСИНИ ТУЗИШНИНГ САМАРАЛИ УСУЛИ»

ФУТБОЛ БУИИЧА ИИЛЛИК BA ОИЛИК УЦУВ МАШГУЛОТЛАР ИШ РЕЖАСИНИ ТУЗИШНИНГ САМАРАЛИ УСУЛИ

Самандар Хабибуллаевич Хабибуллаев

xabibullaye v. 8 5 @mail. ru

АННОТАЦИЯ

Ушбу макола футбол тугаракларини тугри ташкил этиш учун керакли булган меъёрий хужжатлар, тугаракнинг йиллик, ойлик иш режаси, шугулланувчиларни тиббий курикдан утказиш, тугарак аъзоларининг сони, спорт тугаракларига шугулланувчиларни кабул килиш ёши хакида аник маълумот берилган.

Калит сузлар: Назарий тайёргарлик, жисмоний тайёргарлик, техник тайёргарлик, тактик тайёргарлик, индивидуал, гурухли, жамовий тактик харакатлар, мусобака ва уйин тайёргарлиги.

AN EFFECTIVE WAY ТО DEVELOP ANNUAL AND MONTHLY FOOTBALL TRAINING WORK PLAN

Samandar Khabibullaevich Khabibullaev

xabibullaye v. 8 5 @mail. ru

ABSTRACT

This article provides detailed information on the normative documents required for the proper organization of football clubs, the annual and monthly work plan of the club, the medical examination of participants, the number of club members, the age of admission to sports clubs.

Keywords: Theoretical training, physical training, technical training, tactical training, individual, group, collective tactical movements, competition and game training.

КИРИШ

Жамиятимизда соглом турмуш тарзини шакллантириш, ёш авлодни жисмоний тарбия ва оммавий спорт билан мунтазам шугулланиши учун замон талабларига мое шарт-шароитлар яратиш, спорт мусобакалари оркали ёшларда уз иродаси, кучи ва имкониятларига булган ишончни мустахкамлаш, ёшлар орасидан иктидорли спортчиларни саралаб олиш ишларини тизимли

ташкиллаштиришга йунаптирилган кенг куламли ишлар амалга оширилмокда.

Жисмоний тарбия ва спорт сохасида ахоли соглигини мустахкамлашга кумаклашадиган аник дастурларни амалиётга жорий этиш, ёшларни футболга кенг жалб килиш ва улар орасидан иктидорли футболчиларни саралаб олиш, спорт турлари буйича юкори натижаларни таъминлайдиган махоратли спортчилар тайёрлаш ва миллий терма жамоалар захирасига футболчиларни тайёрлаб бориш, тренерлар учун кушимча шарт-шароитлар яратиш, спорт тугаракларини тизимли тугри ташкил этишдан иборат.

Ихтисослаштирилган футбол мактаб интернатлари мураббийлари, умумий урта таълим мактаблари жисмоний тарбия укитувчиларининг футбол тугаракларини йиллик, ойлик иш режасини тугри режалаштиришнинг самарали усулини ишлаб чикиш.

АДАБИЁТЛАР ТАХ,ЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Футбол билан шугулланиш организмнинг умумий жисмоний ривожпанишига ижобий таъсир этади, ички органларнинг хар томонлама ривожпанишига ёрдам беради, модда алмашинувини яхшилайди ва харакат координациясини ривожпантиради. Футбол тугаракларини ташкил этишдан олдин барча болалар тиббий курикдан утиши ва тиббиёт ходимининг хулосасини олиши лозим. Футбол тугаракларига шугулланувчиларни кабул килиш, спорт турларининг хусусиятларидан келиб чиккан холда 10-11 ёшдан тавсия этилади. Кичик гурухга 10 ёшга етмаган булса хам, яъни жисмоний томондан яхши ривожпанган ва машгулотга тиббий ходим томонидан рухсат этилган укувчилар хам кабул килиши мумкин.

У гил ва кпз болалар учун алохида укув гурухлари ташкил кплинади. Дастлабки тайёрлов гурухи ва кичик усмирлар гурухларида спорт турларининг хусусиятларидан келиб чикиб шугулланувчиларнинг сони 20 нафар, усмирлар гурухида 16 нафар укувчи булади. Шунингдек, хар бир гурухга сардор сайланади.

Биз хозирги кунга футбол тугаракларида машгулотларни хафтасига неча маротаба угеазиш максадга мувофиклигини аниклаш максадида анкета суровномасини утказдик.

НАТИЖАЛАР

Тошкент вилояти Чирчик давлат педагогика института (ТВЧДПИ), "Жисмоний маданият" ва "Факултетлараро жисмоний тарбия " кафедрасининг

14 нафар профессор укитувчилари бу суровномада катнашдилар. Бу суровномага мавзуга оид 5 та савол уртага ташланиб мухокама килинди.

Анкета суравномаси буйича маълумотлар

1-жадвал

Савол Ха Иук

1. Умумий урта таълим мактабларида футбол тугараклари машгулотларини хдфтасига 3 маротаба утказиш максадга мувофик буладими 86 14

2. Умумий урта таълим мактабларида футбол тугараклари машгулотларини хдфтасига 2 маротаба утказиш максадга мувофик буладими 43 57

3. Ук;ув йили давомида 34 хдфта футбол тугарак машгулотларини олиб борса буладими 71 29

4. Шугулланувчилардан укув йилининг бошида ва охирида махсус тестларни кабул к;илиш керакми 86 14

5. Иил давомида расмий мусобакалардан таищари уртоклик учрашуларни ташкил килиш керакми 93 7

Утказилган анкета суровномаси шуни курсатадики, Тошкент вилояти Чирчик давлат педагогика институти "Жисмоний маданият" ва "Факултетлараро жисмоний тарбия " кафедрасининг профессор уктувчилари 1-саволга 12 нафар (86%) ха, 2 нафар укитувчи (14%) йук дея жавоб беришди. 2-саволга эса 6 нафар укитувчи (43%) ха, 8 нафар укитувчи (57%) эса йук дея жавоб бердилар. 3-саволга 10 нафар (71%) ха, 4 нафар укитувчи (29%) эса йук жавобини беришди. 4-саволга 12 нафар укитувчи (86%) ха, 2 нафар укитувчи (14%) эса йук деб жавоб бердилар. Охирги 5-саволга 13 нафар укитувчи (93%) ва 1 укитувчи (7%) йук деб жавоб беришди.

Бу суровнома оркали биз хозирги кунда футбол тугаракларида машгулотларни хафтасига 3 маротаба утказиш максадга мувофиклигини аниклаб олдик. Усмирлар гурухи учун тугаракнинг давомийлиги бир укув йили учун 9 ой, 34 хафта, машгулотнинг давомийлиги 90-120 дакика йилига 204-216 саотлик йиллик, ойлик машгулотлар иш режаси биз томондан ишлаб чикилди (2-3-жадваллар).

Футбол тугараклари к;уйидаги меъёрий хужжатларга эга булиши лозим:

- тугаракнинг тасдикланган низоми;

- тугаракнинг йиллик иш режаси;

- тугаракнинг утказилиш жадвали;

- тугарак аъзолари хакида маълумотлар;

- утказилган машгулотлар юзасидан укувчилар давоматини кайд этиш журнали;

- тугаракнинг муайян муддатлар оралигидаги ёзма хисоботлари (биринчи ва иккинчи ярим йиллик).

№ МАВЗУЛАР НОМИ Сентябрь Октябрь Ноябрь Декабрь Январь Февраль Март Апрель Май Июнь Жами соат

I Назарий тайёргарлик - 10 соат 10

1.1. Шугулланувчиларнинг гигиенаси ва кун тартиби. 1 1

1.2. Машгулотда шикастланишни олдини олиш ва тикланиш 1 1 2

1.3. Мусобака ва уйин коидалари 1 1 2

1.4. Уйин мухокамаси 1 1 1 1 1 5

II Жисмоний тайёргарлик (ужт-мжт) 50

2.1. Умумий чидамлиликни ривожлантириш 3 1 1 3 3 2 1 1 1 16

2.2 Тезкор чидамлиликни ривожлантириш 2 1 1 2 2 2 1 1 1 1 14

2.3. Тезкор-куч сифатларини ривожлантириш 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 12

2.4. Эпчиллик ва эгилувчанликни ривожлантириш 1 1 1 1 1 1 1 1 8

HI Техник тайёргарлик 40

3.1. Тупни тухтатиш ва узатиш 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10

3.2. Тупни олиб юриш ва узатиш 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10

3.3. Тупни олиб юриб дарвозага зарба бериш 1 1 2 2 12

3.4 Тупни олиб цуйиш 1 1 1 1 1 1 1 1 8

IV Тактик тайёргарлик 25

4.1. Индивидуал тактик харакатлар 1 1 1 1 1 1 1 7

4.2 Гурухли тактик харакатлар 2 1 2 2 1 8

4.3 Жамовий тактик харакатлар 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10

V. Мусобака ва уйин тайёргарлиги 80

5.1. Уцув машгулот уйини 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 40

5.2. Уртоклик учрашуви 2 2 2 6

5.3. Расмий мусобакада катнашиш 6 6 6 6 6 30

5.4. Махсис тестларни топшириш 2 2 4

VI Жами соатлар: 23 23 25 15 17 20 22 23 23 14 205

№ МАВЗУЛАР НОМИ МАШГУЛОТ УТКАЗИЛАДИГАН САНАЛАР

СЕНТЯБРЬ Жами соат

3 5 8 10 12 15 17 19 22 24 26 29

I Назарий тайёргарлик -10 соат 2

1.1. Шугулланувчилар нинг гигиенаси ва кун тартиби. 15' 5' 10 10' 10' 10' 1

1.2. Машгулотда шикастланишни олдини олиш ва тикланиш 10' 10' 10 10' 10' 10' 1

1.3. Мусобака ва уйин коидалари

1.4. Уйин мухокамаси

II Жисмоний тайёргарлик (ужт-мжт) 8

2.1. Умумий чидамлиликни ривожлантириш 15' 15' 15' 15' 15 15 15' 15' 15' 15' 15' 15' 3

2.2 Тезкор чидамлиликни ривожлантириш 10' 10' 10' 10 15 10' 10' 10' 15' 10' 10' 2

2.3. Тезкор-куч сифатларини ривожлантириш 10' 10' 10' 10 10 10' 10' 15' 10' 10' 15' 2

2.4. Эпчиллик ва эгилувчанликни ривожлантириш 5' 10' 5' 5' 5' 5' 5' 5' 5' 5' 5' 1

HI Техник тайёргарлик 4

3.1. Тупни тухтатиш ва узатиш 10' 10' 10 10' 10' 10' 1

3.2. Тупни олиб юриш ва узатиш 15' 10 15' 10' 10' 1

3.3. Тупни олиб юриб дарвозага зарба бериш 10' 10' 10 10' 10' 10' 1

3.4 Тупни олиб куйиш 10' 15 10' 10' 15' 1

IV Тактик тайёргарлик 3

4.1. Индивидуал тактик харакатлар

4.2 Гурухли тактик харакатлар 10' 10' 15' 10 10 10' 15' 10' 10' 10' 10' 2

4.3 Жамовий тактик харакатлар 10' 10' 10' 10' 10' 10' 1

V. Мусобака ва уйин 6

тайёргарлиги

5.1. Укув машгулот уйини 20' 20' 20' 20' 20 20 20' 20' 20' 20' 20' 20' 4

5.2. Уртоклик учрашуви

5.3. Расмий мусобакада катнашиш

5.4. Махсис тестларни топшириш 80' 2

VI Жами соатлар: 120 115 120 115 105 105 105 105 115 105 105 115 23

ХУЛОСА

Спорт тугараклари машгулотларини хафтасига 3 маротаба утказиш> шугулланувчиларда тезрок куникма ва малакаларни эгаллаш имконини беради. Йил давомида уртоклик ва расмий мусобакаларда иштирок этиш, танланган спорт турининг техникаси ва тактикасини ургатишда мухим ахамиятга эгадир.

REFERENCES

1. Abdulaxatov, A. R., & Xudoyberganov, J. S. (2020). Scientific and pedagogical ways to instill in students the national and universal values through "kurash". Asian Journal of Multidimensional Research (AJMR), -9(1), 44-47.

2. Abdulaxatov, A. R., & Sultonov, A. I. (2020). Bo'lajak jismoniy tarbiya o'qituvchilarida kasbiy-madaniy munosabatlarni shakllantirish (kurash misolida).

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Maktab va hayot, J( 151 ), 20-21.

3. Abdulaxatov, A. R., & Sultonov, A. I. (2020). Bo'lajak jismoniy tarbiya o'qituvchilarida kasbiy-madaniy munosabatlarni shakllantirish (kurash misolida). Maktab va hayot, (2), 20-21.

4. Achilov, T., & Zufarov, T. (2019). Improvement Of Combined Actions Of Greco-Roman Style Wrestlers Taking Into Account The Specifics Of Competitive Activity. International Journal of Advanced Science and Technology, 29(12), 1913-1917.

5. Choriyev, I. (2019). Efficiency Of The Model Of Formation And Development Of Readiness For Pedagogical Design In The Conditions Of Information And Communication Technologies. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences, 7(12), 624-629.

6. Karaev, V. S. (2020). Competence And Competent: Different Approaches And Interpretations. International Journal for Innovative Engineering and Management Research, 9(9), 202-206.

7. Mamatkulov, R. S., Khudoyberganov, J. S., Yusupbaeva, A. S., & Umaralieva, D. U. (2020). Features of formation of readiness of future teachers for

innovative activity by means of information technologies. International Journal for Advanced Research in Science & Technology, 10(06), 1-3.

8. Mamatqulov, R. S., & Davlatova, G. H. (2019). Gimnastika maktabgacha ta'lim tizimida. Myгаллим %эм узликсиз билимлендириу, (1).

9. Mamatqulov, R. S., & Davlatova, G. H. (2020). Maktabgacha ta'lim tarbiyalanuvchilarini tarbiyalashda shaxmat o'yinining ahamiyati. Мугаллим %эм узликсиз билимлендириу, (2), 4-9.

10. Matniyazova, Н. К., Nabiyev, S. М., Abzalov, М. F., Kholiqova, M. A., & Yuldashev, О. H. (2019). Some Physiological Indicators of Domestic and Foreign Soybean Varieties under Different Water Regimes. International Journal of Science and Research, 8(9), 389-392.

11. Musurmanov, P., & Shermatov, M. (2020). Innovative Approaches To Developmant Of The Professional Competence Of Future Teachers. A

Multi disciplinary Peer Reviewed Journal, 7(1), 557-560.

12. Rasulova, N. S. (2020). The process of forming political parties (historical analysis). Asian Journal of Multidimensional Research (AJMR), 9(1), 5-11.

13. Shermatov, M. (2020). Bo'lajak jismoniy tarbiya o'qituvchilarini tayyorlashda innovatsion yondashuvlar. Xalq ta'limi, 1(3), 78-83.

14. Shukrullayev, J. M. (2019). 7-14 yoshli maktab o'quvchilarini voleybol sport turiga tanlab olishning metodik xususiyatlari. Мугаллим, 2(1), 153-156.

15. Soatboy, O., Javlonbek, X., Shirinbekovich, К. V., & RoZmamatovich, A. A.

(2019). Technique of improving the technical and tactical skills of national wrestlers. Asian Journal of Multidimensional Research (AJMR), 8( 12), 58-61.

16. Solizhonovich, M. R., Turdievich, Z. A., Bahromovich, J. A., & Erkinovna, К. M.

(2020). Features and application of the cluster method of its organizations in lessons in secondary school and higher pedagogical institutions. International Journal on Integrated Education, 5(3), 90-94.

17. Xabibullayev, С. X. (2020). Жисмоний имконияти чекланган укувчилар организмининг функционал холатини бахолаш услубияти. Мугаллим , 7(4), 148153.

18. Xudayberganov, J. S., Xabibullaev, S. X., & Madyarova, M. M. (2020). Method of development of physical qualities of the high school class wrestlers on kurash. International Journal on Integrated Education, 5(3), 169-173.

19. Zufarov, T. U. (2020). Suzish sport turining ahamiyati va davolovchi ta'siri. Maktab va hayot, 2(150), 20-21.

20. Zufarov, T. U., & Asatov, A. A. (2020). Umumta'lim maktablarida milliy harakatli o'yinlarning ijtimoiy-pedagogik asoslari. "Boshlang'ich ta'limga innovatsion va kompetensiyaviy yondashuvning dolzarb masalalari", 43-47.

21. Adizov, B. R., Abdulahatov, A. R., Hudoyberganov, J. S., Yusupbaeva, A. S., & Mirahmedov, F. T. (2020). The Practical State of Teaching Physical Education in Higher Education Institutions. TEST Engineering and Management, 83, 628-631.

22. Абдулахатов, A. P., & Очилов, Э. О. (2020). Олий таълим муассасалари талабаларига курашнинг тарбиявий ахамиятини ургатиш йуллари. My галл им хэм узликсиз билимлендириу, 1(1), 148-151.

23. Абдулахатов, А. Р. (2020). Олий таълимида кураш спортини укитишнинг амалиётдаги холатини ургатиш хусусида. Малака ouiupuui тизимида спорт буйича мутахассисларнинг касбий компетентлиги мехаиизмиии такомиллаштириш: муаммолар ва ечимлар, 195-197.

24. Абдулахатов, А. Р., Худойберганов, Ж. С., & Курбонова, М. Э. (2020). Образовательный кластер - как ресурс инновационного развития региона. Мугаллим %эм узликсиз билимлендириу, 7(1), 84-89.

25. Атабеков, Ф. У., & Азаматова, Д. Ш. (2020). Важностьсотрудничества школы и семьи в начальной школе. European research: innovation in science, education and technology, 89-92.

26. Акрамов P.A. Футбол дарслик: - Уз.ДЖТИ. 2006.-406 б.

27. Акрамов P.A. Ёш футболчиларни танлаб олиш ва тайёрлаш: Укув кулланма,-Т.1989.-87 б.

28. Павлов Ш.К., Абдалимов О.Х., Юсупова З.Е. Гандбол назарияси ва услубияти дарслик.-Т."Фан ва технология", 2017, 448 бет.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.