Научная статья на тему 'ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТНИ МОЛИЯВИЙ РАҒБАТЛАНТИРИШНИНГ БИЛВОСИТА УСУЛЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ'

ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТНИ МОЛИЯВИЙ РАҒБАТЛАНТИРИШНИНГ БИЛВОСИТА УСУЛЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
48
16
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
инновацион фаолият / рағбатлантириш / саноат корхоналари / молиявий рағбат / самарадорлик / хорижий тажриба / ижтимоий-иқтисодий ривожланиш / глобаллашув / иқтисодий ўсиш / ижтимоий ва ижтимоий инфратузилма.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Нодирбек Бахриддинов

Мақолада молиявий рағбатлантиришнинг билвосита усуллари ёрдамида саноат корхоналарининг инновацион фаолияти кўриб чиқилган ва таҳлил қилинган. Мазкур масала бўйича турлихил билвосита усуллари ўрганилган ва уларни саноат корхоналарида фойдаланиш имкониятлари аниқланган ва баҳоланган. Инновацион фаолиятни молиявий рағбатлантиришнинг билвосита усулларидан самарали фойдаланиш бўйича таклифлар ишлаб чиқилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТНИ МОЛИЯВИЙ РАҒБАТЛАНТИРИШНИНГ БИЛВОСИТА УСУЛЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ»

ИННОВАЦИОН ФАОЛИЯТНИ МОЛИЯВИЙ РАГБАТЛАНТИРИШНИНГ БИЛВОСИТА УСУЛЛАРИДАН ФОЙДАЛАНИШ Нодирбек Бахриддинов

НамМКИ,иктисодиёт ва бошкарув факультети, иктисодиёт кафедраси таянч докторанти +998905547147, email: nbahriddinov@lincolnucasf.edu https://doi. org/10.5281/zenodo. 8049659

Аннотация. Мацолада молиявий рагбатлантиришнинг билвосита усуллари ёрдамида саноат корхоналарининг инновацион фаолияти куриб чицилган ва та^лил цилинган. Мазкур масала буйича турлихил билвосита усуллари урганилган ва уларни саноат корхоналарида фойдаланиш имкониятлари аницланган ва ба^оланган. Инновацион фаолиятни молиявий рагбатлантиришнинг билвосита усулларидан самарали фойдаланиш буйича таклифлар ишлаб чицилган.

Калит сузлар: инновацион фаолият, рагбатлантириш, саноат корхоналари, молиявий рагбат, самарадорлик, хорижий тажриба, ижтимоий-ицтисодий ривожланиш, глобаллашув, ицтисодий усиш, ижтимоий ва ижтимоий инфратузилма.

Иктисодиётнинг барча сохаларида глобаллашув жараёнларининг жадаллашуви, мамлакатлараро интеграциялашув хамда товарлар бозорида ракобатнинг кескинлашуви туфайли инновацион инфратузилмани шакллантириш хдмда ривожлантириш долзарб масалага айланмокда. Замонавий ривожланиш ва унинг я;ин келажакдаги истикболи инновацион инфратузилмани ривожлантиришга тобора кучлирок таянмокда. Бу тенденция иктисодий ривожланган мамлакатларда хам, бозор эркинликларни кенгайтиришни амалга оширилаётган мамлакатларда хам кенг намоён булмокда.

Чунки инновацион фаолиятни молиявий рагбатлантиришнинг билвосита усуллари мамлакатда шаклланган иктисодий ва ижтимоий инфратузилманинг фаолиятига таянади ва улар оркали амалга оширилади. Шу билан бирга корхоналар инновацион фаолиятига кумаклашувчи ва шу максадларда ташкил этилган алохида муассаса ва ташкилотлар тизими иш олиб бориши хам талаб этилади ва уларнинг мажмуасини инновацион инфратузилма деб аташ мумкин. Саноат корхоналарининг самарали инновацион фаолият юритиши куп жихатдан уларнинг инновацион салохиятига бевосита боглик. Аммо бу салохият мамлакатда мавжуд инновацион инфратузилмалар хизматлари ва кумагидан фойдаланган холда амалга оширилади. Шу жихатдан иктисодий ривожланишнинг замонавий боскичида корхоналарнинг ракобатбардошлигини таъминлашда инновацион ифратузилмани самарали ривожлантириш стратегияларини ишлаб чикиш хамда амалиётга жорий этиш мухим ахамиятга эга булади. Чунки айнан шу оркали инновацион фаоллик ортишига, инновацион жараёнлар жадаллашишига, инновацияларга йуналтирилаётган маблаглардан тежамли фойдаланишга эришилади.

Умуман олганда илгор хорижий тажриба хамда мазкур сохага оид куплаб иктисодий тадкикотлар мамлакатнинг ижтимоий-иктисодий ривожланиши, унинг ташки бозордаги ракобатбардошлиги ривожланган инновацион инфратузилма мавжудлиги оркали таъминланишини курсатиб турибди. Демак, миллий иктисодиётнинг бошлангич бугини булган саноат корхонасининг инновацион фаолияти хозирги шароитларда макро куламдаги инновацион фаолиятнинг барча элементларининг шаклланиши ва самарали узаро таъсирида самарали ривожланади. Мувофик равишда давлат инновацион

сиёсатининг асосий максадларидан бири инновацион инфратузилманинг иктисодиётдаги долзарб эхтиёжларга монанд равишда шаклланиши ва ривожланишига каратилган булиши лозим. Чунки замонавий глобал шарт-шароитларда миллий иктисодиётнинг ракобатбардошлигини ошириш иктисодий хамда инновацион ривожланишдаги узгаришларга боглик.

Саноат корхоналари инновацион фаолияти ривожланишининг самарали йулларини излаб топиш бевосита ишлаб чикариш фаолияти самарадорлигини оширишга ва шу оркали жамият ва унинг аъзолари эхтиёжларини кондириш даражасини оширишга, хаёт шарт-шароитларининг сифатини таъминлаш имкониятларини мустахкамлашга хизмат килади. Шунинг учун хам корхоналар иктисодий фаолиятининг олиб борилишида замонавий технологияларни ишлаб чикаришга татбик этиш даражаси, инновацион фаолият ута мухим ахамият касб этади. Пировардида мамлакат инвестицион ва инновацион ривожланиши хамда инновацион фаолиятни ривожлантириш боскичлари, инновацион фаолиятни ривожлантиришнинг асосий йуналишлари корхоналардаги инновацион жараёнларнинг макро даражадаги якуний ифодаси сифатида намоён булади.

Инновацион инфратузилма бир мамлакат миллий инновацион тизимининг функционал фаолиятини таъминловчи, узаро богланган хизмат курсатиш тузилмалари ва объектлари мажмуидан иборат. Уларга илмий тадкикот институтлари; технопарклар; технополюслар; венчур фондлар; юкори технологиялар марказлари; бизнес-инкубаторлар; инновацион кластерлар; технологиялар трансфери марказлари ва олий таълим тизими каби хизмат курсатиш тузилмалари киради. Бу тузилмалар инновацион фаолиятни олиб борувчи корхоналарга турли ресурсларга йул очишни таъминловчи ва инновацион фаолиятнинг катнашчиларига маълум турда кумак берувчи субъектлар хисобланади.

Европа Иттифокида инновацион фаолият билан шугулланувчи мутахассисларнинг фикрича, инновацион инфратузилма куйилган инновацион максадларга эришишни таъминловчи вазифаларни бажариш учун алокадор хужалик юритувчи субъектлар томонидан инновацион гоялар, лойихалар, амалий, фундаментал тадкикотлар хамда инновацион таълим дастурларини амалга ошириш буйича махсус муассасалар фаолиятидир.

А^Ш олимлари инновацион инфратузилмани моддий ишлаб чикариш ёки хизмат курсатиш сохасида инновацион фаолиятни амалга ошириш учун зарур молиявий, интеллектуал, илмий-техник ва бошка вазифаларни амалга оширувчи ташкилотлар йигиндиси сифатида олиб карайдилар.

Умуман олганда, инновацион инфратузилма фан, техника, иктисодиёт, тадбиркорлик ва менежмент тамойилларини маълум бир нуктада бирлаштирувчи тизим булиб, бунинг натижасида илмий гоялар хдмда лойихаларнинг инновацион махсулотга айланиш даври тезлашади. Шунинг учун жахон амалиётида ривожланган ва ривожланаётган мамлакатлар учун инновацион инфратузилмани ривожлантириш энг мухим устувор вазифалар каторида туради.

Ривожланган мамлакатларда бу йуналишда технопарклар алохида урин эгаллаган. Технопаркларнинг асосий вазифаси илмий тадкикот, ишлаб чикариш ва истеъмол даврини кискартириш максадида фаолият юритувчи тизимдир. Уларнинг ташкил этилиши натижасида янги махсулотларни яратиш, инновацион гояларни тижоратлаштириш хамда миллий ва жахон бозорига чикариш учун купи билан 3-5 йилни уз ичига олмокда.

Технопаркларнинг мухим вазифаларидан бири илмий ишланмаларни тезкорлик билан ишлаб чикаришга жорий этишдир. Технопарклар таркибига кирувчи турли хил куринишдаги муассасаларнинг: олий таълим муассасалари, илмий текшириш институтлари, давлат ташкилотлари ва хусусий корхоналарнинг интеграцион алокалари натижасида илм-фан билан ишлаб чикаришнинг узаро якинлашиши учун имкон яратилади.

Давлатнинг инвестицион ва инновацион сиёсатининг шакллантирилишида корхоналарда инновацион фаолиятни ривожлантириш боскичлари ва шунга мос холда асосий йуналишлари маълум бир тизимга келтирилган булиши лозим. Бу эса, иктисодиётнинг етакчи тармокларини баркарор ривожлантириш, инновацион жараёнларни фаоллаштириш, инновацион фаолиятни рагбатлантириш хамда инновацион инфратузилмани самарали шакллантириш имконини беради .

Мамлакатда инновацион фаолият ривожлантирилишида инновацион инфратузилманинг хар бир элементи узига хос вазифаларни бажаради. Миллий инновацион тизимни шакллантириш ва ривожлантириш стратегиясини ишлаб чикишда иштирок этувчи тузилмалар мамлакатнинг тармок ва сохалар имкониятини бахолаши, миллий саноатнинг инновацион салохиятини аниклаши, иктисодиётнинг инновацион устувор йуналишларини асослаб бера олиши лозим. Шуларга асосланган холда иктисодиёт амалга оширилиши лозим булган жиддий сифат узгаришлари ва уларга олиб келадиган корхоналар инновацион фаолияти устувор йуналишлари белгилаб олинади. Миллий инновацион стратегияни ишлаб чикишда иктисодиётнинг етакчи сохаларида инновацион фаолиятни мунтазам ва доимий равишда, узок муддатли режалаштириш асосида амалга ошириладиган мухим ташкилий-иктисодий жараёнга айлантириш масалаларига алохида эътибор каратилади.

Шунга монанд холда саноат корхоналарида инновацион фаолиятни ривожлантириш ва уларга хизмат киладиган инновация инфратузилмаларини шакллантиришга каратилган давлат сиёсатининг амалга оширилиши зарур булади. Айни пайтда инновацион инфратузилманинг муайян элементлари фаолияти корхоналар инновацион фаолияти аник йуналишлари амалга оширилишига самарали кумаклашиши лозим булади.

Х,озирги пайтда саноат корхоналари инновацион фаолиятида импорт урнини босувчи махсулотлар ишлаб чикариш куламини кенгайтириш ва миллий корхоналарнинг жахон бозорларидаги ракобатбардошлигига эришиш долзарб ахамият касб этмокда. Бу эса, бошка тегишли тадбирлар билан бир каторда мамлакатимизда инновация инфратузилмаларини шакллантириш ва уларнинг иш фаолиятини самарали тартибга солиб турилишини талаб этади. Чунки инновацион инфратузилмани шакллантириш эвазига жамиятнинг ижтимоий-иктисодий ривожланиши хамда инновацион иктисодиёт шаклланишига замин яратилса, иккинчидан, бу республикамизнинг интеллектуал салохиятининг яхшиланиши ва ялпи ички махсулот улушида инновацион махсулотларнинг хажми купайишига олиб келади. Натижада ишлаб чикаришга замонавий технологиялар жорий этилиб, ишлаб чикариш кулами кенгайиши ва махсулот сифатини ошириш хамда унинг ракобатбардошлигини таъминлашга доир муаммолар хал этилади.

Бу борада мамлакатимизда инновацион инфратузилмаларни шакллантириш ва ривожлантириш буйича ишлар амалга ошириб келинмокда. Жумладан, Узбекистон

Республикаси Президентининг 1992 йил 8 июлдаги "Илм-фанни давлат йули билан куллаб-кувватлаш ва инновация фаолиятини ривожлантириш тугрисида"ги, 2006 йил 7 августдаги "Фан ва технологиялар ривожланишини мувофиклаштириш ва бошкаришни такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги, 2008 йил 15 июлдаги "Инновацион лойихалар ва технологияларни ишлаб чикаришга татбик этишни рагбатлантириш борасидаги кушимча чора-тадбирлар тугрисида"ги, 2010 йил 15 декабрда тасдикланган "2011-2015 йилларда Узбекистон Республикаси саноатини ривожлантиришнинг устувор йуналишлари тугрисида"ги, 2011 йил 24 майдаги "Узбекистон Республикасининг Интеллектуал мулк агентлигини ташкил этиш тугрисида"ги хамда Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамасининг 1992 йил 21 июлдаги "Илм-фанни ривожлантириш ва инновация фаолиятини давлат йули билан куллаб-кувватлаш чоралари тугрисида"ги, 1998 йил 19 январдаги "Халкаро илмий-техникавий алокаларни ривожлантиришни, халкаро ва хорижий ташкилотлар ва жамгармалар грантлари буйича илмий дастурлар ва лойихаларни давлат томонидан куллаб-кувватлаш тугрисида"ги, 2004 йил 7 сентябрдаги "Узбекистон Республикаси Фанлар Академиясининг илмий ва моддий -техника базасини мустахкамлаш чора-тадбирлари тугрисида"ги, 2008 йил 15 октябрдаги "Технологиялар Трансфери Агентлиги" Давлат унитар корхонаси фаолиятини такомиллаштириш тугрисида"ги, 2008 йил 10 ноябрдаги "Илмий, илмий тадкикот муассасалари ва ташкилотларининг моддий-техника базасини мустахкамлаш чора-тадбирлари тугрисида"ги карорларини санаб утиш мумкин.

Таъкидлаш лозимки, сунгги йилларда мамлакатимизда инновацион инфратузилмани ривожлантириш масалаларига ёндашувлар тубдан узгармокда. Унинг элементлари куп йиллар мобайнида маблаглар ажратишнинг колдик принципи асосида шакллантириб ва молиялаштирилиб келган эди. 2017 - 2021 йилларда мамлакатимизни ривожлантиришнинг устувор йуналишлари буйича Х,аракатлар стратегиясида инновацион инфратузилманинг энг мухим элементлари булган илм-фан, илмий тадкикот ва таълим сохаларини жадал ривожлагнтирилишини ва уларга молиявий маблаглар устувор равишда ажратилишини аник-равшан белгилаб куйилмокда.

Хориж амалиётида инновацион инфратузилманинг яна бир мухим тузилмаси булган венчур фондларни ривожлантиришга алохида эътибор каратилмокда. Чунки иктисодиётнинг хар кандай тармогида инновацион гояларнинг тижоратлашуви молиявий маблагларни талаб этади. Инновацион лойихаларни инвестициялаш жараёни бошка турдаги инвестициялаш амалиётидан фаркли булиб, жахон амалиётида бундай инвестициялашнинг асосий манбаларидан бири венчур фондлар хисобланади. Венчурли молиялаштириш инновацион лойихаларни тугридан-тугри ёки билвосита, яъни махсус ташкил этиладиган венчурли фондлар оркали инвестициялаш йули билан амалга оширилади.

Венчур инвесторлар уз маблагларини ташкил этилаётган инновацион компания устав капиталига унинг акцияларини сотиб олиш хисобига уз маблагларини улуш куринишида жойлаштирадилар. Мазкур компания устав капиталининг бошка кисмини унинг асосчилари илмий гоя, ишланма, муаллифларининг интеллектуал мулки куринишида ташкил этади. Сунгги йилларда венчур капитали бозорининг дунёдаги усиш тенденциясида Хитой ва Исроил инвестициялари алохида урин эгаллашикузатилмокда.

Инновацион инфратузилмани ривожлантириш ва самарали тартибга солиш оркали мамлакатимизда инновацион билимларга асосланган янги иктисодиёт шакллантирилишига эришилади ва миллий иктисодиётнинг ракобатбардошлигини оширишга асос булади.

1-Жадвал

Молиялаштириш ва фаолият сох,алари буйича илмий тадкикот ва тажриба

конструкторлик ишларига килинган харажатлар (млн сум).

2016 2017 2018 2019

Республика буйича шу 428485,5 464991,5 516493,3 589577,7

жумладан:-

-Давлат сектори.. 176847,4 192371,4 218546,6 304074,7

-Тадбиркорлик сектори 164151,2 178584,2

-Олий таълим сектори 82061,.7 89765,9 851711,3 104114,4

-Хусусий нотижорат 5425,1 6385,3 6088,0 2803,7

сектор

Наманган вилояти 5482,8 3670,9 3471,0 8424,9

Ушбу жадвалдан куринадики илмий тадкикот ва тажриба конструкторлик ишларига килинган харажатлар республика буйича 2019 йилда 2016 йилга нисбатан 1,4 мартага купайиб, 589577,7 млн.сумга етган. Фаолият сохалари буйича эса давлат секторига 2019 йилда 2016 йилга нисбатан 1,7 марта куп 304074,7 млн.сум ажратилган. Энг кам харажатлар эса хусусий нотижорат сектор томонидан килинган куринади.

Инновацион фаолиятнинг кадрлар салохияти ута мухим равишда олий укув юртидан кейинги таълимга асосланади. Мамлакатимизда эса бу борадаги кадрлар асосан пойтахтда тупланган. Наманган вилоятида 2018 йил 1 январь холатига катта илмий ходимлар-изланувчилар сони 49 кишини ташкил килди холос, 33 нафар катта илмий ходимлар-изланувчилар кабул килиниб, 8 нафар илмий ходимлар-изланувчиларга ажратилган таълим муддати якунланди. Вилоятда катта илмий ходимлар-изланувчилар мавжуд ташкилотлар сони 3 тадан иборат ва улар олий укув юртларидир. 2018 йил 1 январь холатига вилоятдаги илмий ходимлар-изланувчиларнинг 9 таси аёллар булса йил бошида кабул килинганларнинг 15 таси аёллар эди.

2017 йилда Наманган вилоятида илмий тадкикот ва тажриба-конструкторлик ишланмаларини бажарган, шунингдек олий таълим муассасаларининг педагогик фаолият билан бир каторда илмий ишланмаларни бажарган илмий даража ва академик таълим даражасига эга булган ходимлар сони 488 тани ташкил этди (31 та фан докторлари, 319 та фан номзодлари, 24 та магистлар, 114 та бакалаврлар). Илмий тадкикот ва тажриба-конструкторлик ишларини бажарган ходимларнинг сони (уриндошларсиз) 159 тани ташкил этиб, улардан 20 таси тадкикотчи мутахассислар, колганлари техниклар, ёрдамчи ходимлар ва бошкалардпн иборат эди. 2017 йилда тадкикотчи мутахассисларнинг 21,6 фоизи табиий

фанлар сохасида, 34,1 фоизи гуманитар сохада, 162 фоизи ижтимоий фанлар сохасида иш олиб борган булиб, техника, тиббиёт ва кишлок хужалиги сохаларида илмий тадкикотлар кам сонли эканлигини алохида кайд этиш мумкин.

Наманган вилоятида фан сохасидаги давлат ташкилотлари томонидан олиб борилаётган илмий тадкикотлар хам инновациялар учун шарт-шароитларни кулайлаштириши туфайли ва маблаглар давлат томонидан тугридан тугри

молиялаштирилиши туфайли инновацион фаолиятнинг давлат томонидан молиявий куллаб-кувватланишини ифодалайди. 2018 йилда вилоятдаги фан сохаси муассасаларида илмий тадкикот ва тажриба конструкторлик ишларига 3471,0 млн. сум сарфланди (2-жадвал).

2-жадвал.

2018 йилда Наманган вилоятидаги фан сох,аси муассасаларида илмий

тадкикот ва тажриба-конструкторлик ишларига харажатлар (млн. сум)

Жами Табиий фанлар Техника фанларш Тиббиёт фанлари Кишлок хужалиги ф— ----- Ижтимоий фанлар Гуманитар фанлар

Жами, илмий-тадкикот ва тажриба конструкторли 3471,0 662,5 1812,7 2,5 71,9 676,5 245,0

Жорий 3471,0 662,5 1812,7 2,5 71,9 676,5 245,0

Улардан мехнатга хак 2638,3 571,0 1189,4 2,5 48,4 582,9 244,1

Асбоб-усруналаг)га 281,6 22,7 233,4 - 6,4 18,7 0,4

Фундаментал тадкикотларга харажатлар 2197,9 534,8 998,8 2,5 2,5 417,0 242,3

Амалий тадкикотларга харажатлар 425,3 54,1 248,9 69,4 50,3 2,6

Илмий-техник ишланмаларга харажатлар 847,9 63,7 674,9 109,2

Жадвал маълумотларидан куринмокдаки, харажатлар асосан фундаментал тадкикотларга йуналтирилмокда ва устун равишда мехнат хаки харажатларидан иборат булмокда. Иктисодий натижалар эса илмий-амалий тадкикотлардан олинади ва илмий тадкикотлар моддий базасига харажатларни талаб этади. Х,озирги шароитларда тадкикотлар моддий базасининг заифлиги инновациялар учун шароитлар яхшиланишига имкониятларни ва молиявий рагбатлантирилиши таъсирини сусайтирмокда.

Сунгги йилларда инновацион жараёнларга кумаклашувчи инфратузилманинг илгарилари кам эъбор каратилган мухим элемегтлари ривожланмокда. Худудларда 1Т парклар, ахборот технологияларини укитишга ихтисослаштирилган мактаблар ва укув марказларининг ташкил килиниши, стартап гояларининг илгари сурилиши ахоли турмуш тарзи ва фаровонлигини оширишга, махаллий ривожланиш даражасига таъсир этиши билан биргаликда инновацион фаолият ривожланиши учун зарур мухит вазифасини хам утайди. Чунки у оркали айникса ёшларнинг уз илмий ва ижодий салохиятини оширишига, интеллектуал билимларини намоён килишига, тахлилий фикрлашига ва ижтимоий мослашувигв йул очилади. Бу хозирги пайтдаёк 1Т марказлар ва "Бир миллион дастурчи" лойихаси амалга ошириши оркали уз самарасини курсамокда. 2020 йил март охирига келиб Узбекистонда uzbekcoders.uz портали оркали руйхатдан утиб, "Бир миллион дастурчи" лойихаси доирасида таълим олаётганлар сони 200 минг кишидан ортди. 2020 йилда мамлакатда беш ташаббус доирасида 120 та ракамли технологиялар укув

131

марказлари иш бошлади. IT сохаси буйича 3 та техникум фаолияти йулга куйилди. Уларга

700 нафарга якин укувчилар кабул килинди. 2021 йилда яна 11 та шундай техникумлар

ташкил этилади.

REFERENCES

1. Мухитдинов Х. Инновацион салохият шаклланиши ва ривожланишини тахлил килишга институционал ёндашув // Иктисодиёт ва молия. - Тошкент, 2012, 2-сон. 2-6— бетлар.

2. Баркер А. Алхимия инноваций. Пер. с англ. — Москва: Вершина, 2013. — C.79.

3. Васильев Ю.П. Развитие инновационной деятельности в США или как удвоить ВВП / Учебное пособие. — Москва: Экономика, 2005. — С.139.

4. Узбекистон Республикаси давлат статистика комитаси "Узбекистонда илм- фан ва инновацион фаолият". Тошкент- 2020. б.82

5. "Узбекистон республикаси илмий техникавий салохияти ва инновациялар асосий курсаткичлари" статистик бюллетени.

6. Кулагин А.С., Леонтъев Л.И. О стимулировании инновационной деятельности // Недвижимость и инновации. Правовое регулирование. 2002. №1 (10). С.17-21.

7. Шумптер И. Теория экономического развития: исследование предпринимательских прибыли, капитала, кредита, процента и цикла коньюктуры. М.: Прогресс, 1982. -455.

8. Кирюхин Г.А., Шайбакова Л.Ф. Инновации, инновационные процессы и методы их регулирования: сущность содержание. —СПб: СПбГЭИА. -1995.- 59 с.

9. Дойль П. Мененджмент: Стратегия и тактика. —СПб. : Питер. 1999. -559 с.

10. Уткин Э.А., Морозова Г.И. Инновационный мененджмент. —М.: АКАЛИС, 1996. — 208 с.

11. Менсфилд Э. Эканомика научно- технического прогресса. —М.: Прогресс, 1970. -356 с.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.