Научная статья на тему 'Инновацион тадқиқотларни венчур молиялаштиришни давлат томонидан қўллаб-қувватлаш'

Инновацион тадқиқотларни венчур молиялаштиришни давлат томонидан қўллаб-қувватлаш Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
202
72
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
венчур молиялаштириш / инновация / венчурли капитал / давлат томонидан тартибга солиш. / venture financing / innovation / venture capital / government regulation.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Бегматова Шахноза Адхамовна

Инновацион фаолиятни молиялаштиришнинг оқилона тизимини яратиш орқали молиявий ресурс­ ларни жамлаш ва уларни инновацион жарёнларнинг устувор соҳаларига йўналтиришда венчур молиялаштириш алоҳида аҳамиятга эга бўлиб, унга илм­фан соҳасидаги илмий­тадқиқот натижала­ рини молиялаштириш кўпроқ мос келади. Мақолада инновацион жараёнларни венчур молиялаш­ тиришнинг назарий жиҳатлари ва қатор афзалликлари таҳлил қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

STATE SUPPORT FOR VENTURE FINANCING OF INNOVATIVE RESEARCH

Concentrating financial resources and focusing them on priority areas of innovation, creating a reasonable system of financing innovation, venture capital financing is of particular importance, which is more consistent with the financing of research results in the field of science. In this paper the theoretical aspects and a number of advantages of venture financing are analyzed.

Текст научной работы на тему «Инновацион тадқиқотларни венчур молиялаштиришни давлат томонидан қўллаб-қувватлаш»

Бегматова Шахноза Адхамовна,

Тошкент давлат иктисодиёт университети ассистенти

ИННОВАЦИОН ТАДЩОТЛАРНИ ВЕНЧУР МОЛИЯЛАШТИРИШНИ ДАВЛАТ ТОМОНИДАН КУЛЛАБ-КУВВАТЛАШ

УДК: 6.01(575.1)

БЕГМАТОВА Ш.А. ИННОВАЦИОН ТАДЦИЦОТЛАРНИ ВЕНЧУР МОЛИЯЛАШТИРИШНИ ДАВЛАТ ТОМОНИДАН ЦУЛЛАБ-ЦУВВАТЛАШ

Инновацион фаолиятни молиялаштиришнинг окилона тизимини яратиш оркали молиявий ресурс-ларни жамлаш ва уларни инновацион жарёнларнинг устувор сох,аларига йуналтиришда венчур молиялаштириш алох,ида ах,амиятга эга булиб, унга илм-фан сох,асидаги илмий-тадкикот натижала-рини молиялаштириш купрок мос келади. Маколада инновацион жараёнларни венчур молиялаштиришнинг назарий жих,атлари ва катор афзалликлари тах,лил килинган.

Таянч сузлар: венчур молиялаштириш, инновация, венчурли капитал, давлат томонидан тартибга солиш.

БЕГМАТОВА Ш.А. ГОСУДАРСТВЕННАЯ ПОДДЕРЖКА ВЕНЧУРНОГО ФИНАНСИРОВАНИЯ ИННОВАЦИОННЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ

Сосредоточение финансовых ресурсов и их ориентация на приоритетные сферы инновационной деятельности создают разумную систему финансирования инновационной деятельности. Особое значение имеет венчурное финансирование, которое больше соответствует финансированию результатов научных исследований в области науки. В этой статье проанализированы теоретические аспекты и ряд преимуществ венчурного финансирования инновационных деятельностей.

Ключевые слова: венчурное финансирование, инновации, венчурный капитал, государственное регулирование.

BEGMATOVA SH.A. STATE SUPPORT FOR VENTURE FINANCING OF INNOVATIVE RESEARCH

Concentrating financial resources and focusing them on priority areas of innovation, creating a reasonable system of financing innovation, venture capital financing is of particular importance, which is more consistent with the financing of research results in the field of science. In this paper the theoretical aspects and a number of advantages of venture financing are analyzed.

Keywords: venture financing, innovation, venture capital, government regulation.

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2019, 9(129)

Кириш.

Жах,онда инновацион фаолият ва уни самарали тартибга солишнинг узига хос хусусиятларини аник,лаш асосида мазкур жараённи такомиллаш-тириш, инновацияларни тижоратлаштиришнинг янада самаралирок механизмларини ишлаб чикиш х,амда иктисодий тартибга солишга йуналтириш ва истикболларини тадкик этиш мух,им ах,амият касб этмокда. Мустакиллик йил-ларида республикамиз иктисодиётини ривожлан-тиришда инновацияларни яратиш ва кенг жорий этиш жараёнларига алох,ида ах,амият берилиб, бу борада кенг камровли максадли ислох,отлар амалга оширилди. Республикани инновацион ва илмий-техник ривожлантириш сох,асида ягона давлат сиёсатини амалга оширувчи орган ташкил этилганлиги, унинг хузурида Инновацион ривож-ланиш ва новаторлик Fояларини к,уллаб-к,увватлаш жамFармаси шакллантирилганлиги мазкур йуналишдаги мух,им боскичлардан бири булди. Шунингдек, Узбекистон Республикасида венчурли молиялаштириш ривожланишининг бошланFич боскичида турибди ва венчурлик фаолиятни раFбатлантириш фаолияти амалга оширилмокда. Узбекистонда инновацион ривожланиш муаммо-ларини х,ал этишнинг долзарблиги инновацион жараёнларни молиялаштириш концепциясини ишлаб чикишни талаб этади. Ушбу вазифани самарали бажариш учун мазкур х,олатни чукур урганиш талаб этилади.

Тадк,ик,от мавзусининг долзарблиги.

Узбекистонда инновацион фаолиятни ривожлантириш йулида бир катор муаммолар мавжуд булиб, улар ичида айникса, инновацион фаолиятни молиялаштириш механизмларинингякуний тизими йуклиги бу борада х,ал килиниши лозим булган вазифалардандир. Давлат бюджети маблаFлари чекланганлиги, Республикада махсус инновацион жамFармалар камлиги ва хусусий сектор инновация фаолиятини молиялаштиришда деярли катнашмаслиги венчурли молиялаштириш технологиясини куллашни так,озо этади. Шу боис, мамлакатимизда ислох,отларнинг янги боск,ичида инновацияларни молиялаштириш масалаларига алох,ида эътибор берилиб, тегишли чора-тадбирларни амалга оширилиши инновацион иктисодиётни ривожланишига, пировардида ялпи ички мах,сулот х,ажмининг усишига хизмат килади.

Муаммонинг цуйилиши.

Амалга оширилган илмий-тадкикот ишлари ва олиб борилган илмий-назарий изланишларга карамасдан, айнан Узбекистонда миллий инновацион тизим ва инновацион фаолиятни венчур молиялаштиришни давлат томонидан куллаб-кувватлашнинг ик,тисодий механизмларини тако-миллаштиришга каратилган масалалар тизимли х,олда ёритиб берилгани йук. Мазкур х,олат мак,олада келтирилган мунозарали муаммолар ва уларни бартараф этиш юзасидан такдим этилган таклиф ва хулосаларнинг долзарблик даражасини янада оширади.

Тадцицотнинг мацсади инновацион Fоялар, стартаплар, венчур лойих,аларни молиялаштириш, илмий-техник ишланмалар натижаларини ишлаб чикаришга тадбик килишни тезлаштириш ва инновацион мах,сулотларни халкаро бозорга чикариш тизимининг баркарор занжирини яратиш ва ривожлантириш буйича таклиф ва тав-сиялар ишлаб чикишдан иборат.

Тадцицотнинг усуллари.

Тадкикот давомида тарихий, тизимли-тузилмавий, аник социологик, илмий манбаларни комплекс тадк,ик этиш, индукция ва дедукция, статистик маълумотлар тах,лили каби усуллар кулланилган.

Та^лил ва натижалар.

Венчур капиталининг концепцияси ва меха-низми 1950-йилларда АК,Шда пайдо булган х,амда 1980-1990 йилларда кучли ривожлана бошлаган. Венчур сузи инглиз тилидаги «venture» -сузидан олинган булиб, «юк,ори рискли янги корхона, фаолият тури» деган маънони билдиради. Бунда урта ёки юкори хавфли активларга инвестиция кири-тиш назарда тутилади. «Венчур инновацион молиялаштириш» - бу янги мах,сулот ёки хизматни бозорга чикариш ва юкори фойда олиш максадида инновацион технологияга эга булган, янги яратилаётган корхонага юк,ори таваккалчи-лик остида инвестиция киритишдир. Бунда иктисодий фаолиятнинг турли-туман куринишларини амалга оширишда вужудга келувчи хатарлар назарда тутилади. Венчур фондни янги ишланмаларга маблаF киритишга тайёр турган ягона инвестор деб айтиш мумкин.

2017-2021-йилларда Узбекистон Республика-сини ривожлантиришнинг бешта устувор йуналиши буйича Харакатлар стратегиясини 2018-йилга мулжалланган «Фаол тадбиркорлик, инновацион Fоялар ва технологияларни куллаб-

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2019, 9(129)

кyввaтлaш йили« Дaвлaт дacтypидa вeнчyp мoли-ялaштиpиш мexaнизмини тaкoмиллaштиpишгa aлoxидa эътибop кapaтилиб тaдбиpкopлик вa иннoвaциoн ^хадаги иcтикбoлли лoйиxaлapни мoлиялaштиpиш мexaнизмлapини pивoжлaнти-риш учун вeнчyp фoндлapнинг х,укукий мaкoми вa yлapни тaшкил этиш тapтиби, вeнчyp шмпа-ниялap вa фoндлap, вeнчyp фoндлapни ^ш^рит билaн шyFyллaнyвчи кoмпaниялap хамда иннo-вaциoн кopxoнaлap фaoлиятини тapтибгa coлиш, вeнчyp кoмпaниялap вa фoндлap учун мaлaкaли бoшкapyв вa экcпepт кaдpлapни тaйëpлaш, вeнчyp лoйиxaлapни cyFypтaлaш бyйичa нopмaтив-хукукий хужжат лoйиxaлapни ишлaб чикиш бeл-гилaнгaн [1].

Нaзapий мaнбaлap тахлили шуни кур^тадики, иннoвaциoн жapaëнлap кaттa хажмда кaпитaл, йирик инвecтиция лoйиxaлapни мoлиялaшти-ришни тaлaб килaди. Aммo мaмлaкaтимиздa ki^o-вaциoн Foялapнинг acocий инвecтopи cифaтидa дaвлaт фoндлapи xизмaт килaдилap, вa aлбaттa, дaвлaт мaблaFлapи чeгapaлaнгaн шapoитдa кyплaб иннoвaциoн лoйиxaлap вa Foялap мoлиявий кyмaгини тoпa oлмaйди. Якуни нoaник бyлгaн лoйиxa учун тижopaт банкларининг кpeдит вa карз мaблaFлapини oлиш хам кийин.

Мaнa шyндaй бир xoлaтдa тaдбиpкopгa ëpдaмчи вa xoмий cифaтидa вeнчypли бизнec инвecтopлapи кириб кeлишaди. Aнъaнaвий инвe-cтициялapдaн фapкли paвишдa, вeнчyp мoлия-лaштиpиш мoдeлидa хар бир aник кoмпaниядa capмoя йyкoтилиши xaвфи катта бyлaди. Энг мyвaффaкиятли инвecтициялapдaн катта нaф oлиш хигабига фoйдaгa эpишилaди. Beнчyp бизнecнинг бу xycycияти xaвф-xaтapгa бopишгa тaйëp булган вeнчyp тaдбиpкopлap хамда yлapни мoлиялaш-тирувчи вeнчyp фoндлapнинг шаклланишига зaмин яpaтaди. Хaтapли бизнec учун мoлиявий мaблaFлapни тaкдим этиш тижopaт бaнклapининг ysoK мyддaтли кpeдитлapидaн тyбдaн фapк килaди. Иннoвaциoн вeнчypли бизнec мoлиялaштиpилa-ëтгaн лoйиxaни бapбoд 6улиши имкoнигa йул куяди. Биринчи йиллap лoйиx1a тaдбиpкopи ^рф-лaнгaн xapaжaтлap учун мoлиячилap oлдидa жaвoбгapликкa эгa эмac. Beнчypли фoнд умумий бизнec тapкибидaги узининг иннoвaциoн 1^ри-гини эx1тиëт килгaн xoлдa, бу xaтapни узига кaбyл килaди. Илмий тахлилларда кeлтиpилишичa, дyнëдa нopacмий вeнчyp кaпитaлининг энг куп хажми бизнec-aнгeллapнинг инвecтициялapи таш-кил этaди.

Иннoвaциoн тaдкикoтлapни вeнчyp мoлиялaш-тиришнинг aco^ xycycиятлapи вa кaтop афзал-ликлари кyйидaгилap билaн изoxлaнaди:

• иннoвaция лoйихacиниг дacтлaбки бocкичидaн бoшлaб нoaниклик вa pиcк дapaжa-^ниг юкopилиги;

• вeнчyp кaпитaли эгaлapи фoиз вa тaъминoт шapтлapини кУймaйдилap вa yзoк мyддaтгa тyFpидaн-тyFpи aкциядopлик кaпитaлигa capмoя-лap киpитaдилap;

• capмoялap юкopи илмий тexнoлoгик лoйихaлapгa киритилиши вa дapoмaдлигигa кapaб тapмoклapapo тaкcимлaниши;

• вeнчyp инвecтopлap фaкaт мaблaF aжpaтиш билaн чeгapaлaниб кoлмaйдилap, yлap кopxoнa бoшкapyвидa фaoл кaтнaшиб уз тaжpибaлapи, мaлaкaлapи, бизнec хaмкopлapи билaн ëpдaм бepиб, кepaкличa имшния^р яpaтиб, вeнчyp кичик кopxoнacигa «илм - ишлaб чикapиш» жapa-ëнидaги бapчa шapoитлap яpaтиб бepaди.

Beнчyp мoлиялaштиpиш дaвлaт

иктиcoдиëтининг pивoжлaнишигa, ушбу мaмлa-кaтлapнинг ycиш cypъaтининг opтишигa oлиб кeлap экaн, дaвлaт вa xycycий ceктopлap тoмoни-дaн иннoвaциoн мaхcyлoтгa бyлгaн тaлaбни шaк-ллaнтиpиш иннoвaциoн жapaëнлapни мoлиялaш-тиришнинг aник дaвлaт cиëcaтини хaмдa иннo-вaциoн тaдбиpкopлик cyбъeктлapини paFбaтлaнтиpиш мexaнизмини тaкoмиллaштиpиш лoзим. Иcpoил вeнчyp Accoциaциялapи paхбapи Этaн Хиллмaн «...дaвлaт тyFpидaн-тyFpи инвecти-циoн кapopлapни кaбyл килиш кoбилиятигa эгa эмac, чунки фoйдa oлишни yйлaмaйди, бaлки «жaмoaт тинчлиги» хaкидa кaЙFypaди вa oлий мaнфaaтлap учун пyллapни шaмoлгa coвypиши мумкин; дaвлaтнинг инвecтициoн лoйихaлapдa иштиpoк этиши янги бoшкapyвгa oлиб кeлaди вa xycycий инвecтopлapни чучитиб юбopaди. Инвecтициялap-yмyмaн дaвлaтнинг иши эмac»-дeб тaъкидлaгaн [2]. Бугунги кун^ кeлиб бу фик-pлapгa кapaмa-кapши нaзapиялap хaм мaвжyд. Энг мyвaффaкиятли вeнчyp дacтypлapнинг xy^aï тoмoнидaн мoлиялaштиpилиши вa xycycий ceiaop мyтаxаccиcлаpи тoмoнидaн бoшкapилиши xopиж тaжpибacидa кyзaтилмoкдa. Бунда давлат иннo-вaциoн фaoлият cyбъeктлapигa муайян имтиëзли шapт-шapoитлap яратиб бepибгинa кoлмacдaн, уларга катъий талаблар хам кУймoкдa.

Beнчyp инвecтициялapни жалб килишдаги давлат Œëca™ куйидаги йуналишдаги фaoлиятни уз ичига камраб oлaди:

ИKIИСОД BA МОЛИЯ I Э^ОМИИ И ФИHAHСЫ 2019, 9(129)

1-расм. 2015-2017 йилларда Европада венчурли молиялаштириш х,ажми (млрд. евро) [3].

• инновацион мухитни яратиш;

• имтиёзли кредитлаш тизимини ривожлан-тириш;

• карзларни давлат томонидан суFурталаш;

• солик сиёсати.

Венчур молиялаштириш механизми бир томон-дан тадбиркорнинг пул маблаFларини хамда иккинчи томондан интеллектуал имкониятларни иктисодиётнинг реал секторида

мустахкамланишига имкон беради. Шу боис, хар кандай мамлакатда миллий инновацион тизимни яратиш учун керакли венчур механизмларни ишлаб чикиш ва мавжудларини мамлакат имко-ниятидан келиб чиккан холда таркибий янгилаш ва такомиллаштириш лозим. Ушбу сохада давлат сиёсати даражасидаги асосий эътибор, илмий ва технологик инновацияларни ишлаб чикариш, ривожлантириш, сотиш билан шуFулланадиган янги корхоналарни пайдо булиши хамда ривож-ланиши учун инновацион мухитни яратишдан иборат. Шунингдек, венчур молиялаштириш кенг доирада давлат ва хусусий секторлар уз фондла-рининг инновацион усулдаги вазифаларини амалга оширишлари керак. Ушбу жараённинг хар бир иштирокчиси уз ролига катъий риоя килса ва узига юкланган функцияларни бажарадиган булса, механизм самарали ишлашга киришади.

Бугунги кунда дунёдаги энг ривожланган мам-лакатлар иктисодиётига назар солар эканмиз, уларнинг асосий даромадлари ва статистик курсаткичлари инновацион жараёнларнинг тутри ташкиллаштирилганлиги хамда доимий равишда такомиллаштирилиб борилаётганлиги билан алохида эътиборга лойик.

Хусусан, 1-расм маълумотларини тахлил килсак, Европада венчурли молиялаштириш хажми 2015-2017 йиллар оралитида усиш тенден-циясига эга булганлигини куришимиз мумкин. Европа венчур капитали юк,ори даражадаги дав-латларнинг интеграциялашуви билан ажралиб туради. Европа венчур фондлари юкори дивер-сификацияланган булиб, инвестицияларни иктисодиётнинг барча сохаларига жойлаштири-лишига алохида эътибор берилади. Бугунги кунга келиб, Америка венчур бизнесига караганда европа венчур бизнеси кичик ва урта корхоналарни ривожлантириш хамда хакикий куллаб-кувватлашга купрок йуналтирилган.

Венчурли бизнеснинг самарадорлигини оши-риш учун кейинги йилларда саноати ривожланган мамлакатларда хатарли инвестицияларни хар томонлама ривожланиши кузатилмокда ва венчурли компанияларнинг ташкилий тузилмаси узгариб, мураккаблашиб бормокда. Анъанавий булиб колган шакллар билан бир каторда янги-лари пайдо булмокда.

Юкоридаги расм маълумотларига таянадиган булсак, Шимолий ва Жанубий Америкада венчур молиялаштириш хажми 2015-2017 йиллар оралиFида сезиларли усган. АК,Шда инновация фаолиятининг ривожланишига булган эътибор-нинг кучлилиги ундан курилган самарани бахолашга булган муносабатни хам кучайтирган. АКШнинг венчур бизнесни институционал моли-ялаштиришга тайёрлиги унинг бошк,а давлатлар-дан кура устунлигини намоён этади. Венчур инве-стициялаш жараёнида тижорат сармоядорлари билан хатарларни алмашиш ва мамлакат миллий

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2019, 9(129)

' ИНВЕСТИЦИЯЛАР ВА ИННОВАЦИЯЛАР / ИНВЕСТИЦИИ И ИННОВАЦИИ

v___У

2-расм. 2015-2017 йилларда Шимолий ва Жанубий Америкада венчурли молиялаштириш ^ажми

(млрд. АКШ доллари) [3].

2015

2016

2017

3-расм. Илмий-тад^и^от ва тажриба-конструкторлик ишлари 2015 йилдаги харажатларни АКШ

ва Узбекистонда манбалар буйича таркиби (фоизда) [4].

бозорида хусусий капитални саклаб колишда дав-латнинг иштироки АКШда юкори эканлигини куришимиз мумкин.

Юкоридаги расмда Узбекистон Республикаси-нинг 2015 йил статистик маълумотлари, АКШнинг 2015 йилдаги маълумотлари берилган булиб, Узбекистонда ЯИМда илмий-тадкикот ва тажриба-конструкторлик ишларида (ИТТКИ) молиялаштириш харажатлари 2015 йилда 133 млн. АКШ дол-ларини ташкил этгани х,амда инновацион фаоли-ятнинг бошланFич боскичида Узбекистонда ИТТКИни раFбатлантириш давлат маблаFлари х,исобидан амалга оширилган куришимиз мумкин (59%) [5]. АКШда эса ИТТКИ харажатларини моли-ялаштиришнинг асосий манбаи хусусий компа-

ниялар х,исобланади, давлат маблаFлари х,исобидан молиялаштириш эса факатгина 23% ни ташкил этган холос [6].

Куйидаги расмда эса ИТТКИ харажатларининг таркиби ва хажми буйича ривожланган мамла-катлар курсаткичлари сезиларли фарк килаётганлигини, яъни (АКШда 559 млрд. АКШ доллари, Швецияда 16,2 млрд. АКШ доллари ) ИТТКИни молиялаштириш харажатлари ун баро-бар юкори эканлигини куришимиз мумкин:

Хулоса ва таклифлар.

Инновацион ривожланиш вазирлиги маълу-мотларига кура, «Венчурли капитал буйича шар-тномалар» курсаткичи буйича Узбекистон GII да 92 уринни, инвестиция мух,ити, хусусан, «Economic

ИК.ТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2019, 9(129)

4-расм. Турли мамлакатларда ИТТКИ харажатларининг 2015 йилдаги х,ажми

(млрд. АКШ доллари) [6].

Freedom» рейтингининг «Investment Freedom» булимига мувофик, Узбекистан «0 балл» бахосига эга ва охирги позицияларни эгалламокда [6]. Узбекистан Республикасининг 2030 йилга келиб Глобал инновацион индекс рейтинги буйича жахоннинг 50 илFор мамлакати каторига кириши учун куйидаги чора-тадбирлар амалга ошири-лиши лозим:

- барча даражада таълим сифати ва камровини ошириш, узлуксиз таълим тизимини ривожлан-тириш, кадрлар тайёрлаш тизимининг иктисодиёт эхтиёжларига мослашувчанлигини таъминлаш;

- илмий тадкикотлар ва ишланмаларнинг илмий салохиятини мустахкамлаш ва самарадор-лигини ошириш, илмий-тадкикот, тажриба-конструкторлик ва технологик ишлар натижала-рини кенг жорий этиш учун таълим, илм-фан ва тадбиркорликни интеграция килишнинг таъсир-чан механизмларини яратиш;

- инновациялар, илмий-тадкикот, тажриба-конструкторлик ва технологик ишларга давлат ва хусусий маблаFлар киритилишини кучайтириш, бу сохалардаги тадбирларни молиялаштиришнинг замонавий ва самарали шаклларини жорий этиш;

- бошкарувнинг замонавий усуллари ва воси-таларини жорий этиш оркали давлат хокимияти органлари фаолиятининг самарадорлигини оши-риш;

- мулкчилик хукуклари химоясини таъминлаш, ракобатбардош бозорлар ташкил этиш ва бизнес

юритиш учун тенг шарт-шароитлар яратиш, давлат-хусусий шериклигини ривожлантириш;

- баркарор фаолият юритадиган ижтимоий-иктисодий инфратузилмани яратиш.

Венчур молиялаштириш механизми утиш дав-рининг ракобатбардош ва баркарор сифатларига уз хиссасини куша олади, чунки у янги ташкил килинган юкори инновацион технологияга асос-ланган корхоналарни ривожлантиришни куллаб-кувватлайди хамда иктисодиётни ривожлантириш учун энг мухим ёрдамни таъминлайди. Республи-камиз иктисодиётида венчур молиялаштириш механизмлари ривожлантириш мавжуд интеллектуал бойлигимиздан фойдаланиш самарадорлигини оширади ва иктисодиётимизнинг тараккиётига замин яратади.

Мамлакатимизда ушбу йуналишдаги фаолиятни янги конун билан тартибга солиш хамда Узбекистан юкори технологияли тадбиркор стар-тап лойихаларини биргаликда молиялаштиради-ган ташкил этилаётган венчур жамтармалари 2023 йил 1 январдан бошлаб барча турдаги солик ва мажбурий туловлардан озод этилиши режалаштирилмокда. Инновацион ривожланиш дастурини амалга оширувчи давлат иштирокидаги акциядорлик компаниялар томонидан венчур фондлар яратилиши имконияти куриб чикиш таклиф этилмокда.

Ислохотларни чукурлаштириш заминида кел-гусида хорижий инвесторлар иштирокидаги венчур фондлар очилиши ёки кушма инвестиция жамFармалар ташкил этиш, колаверса, йирик

ИКТИСОД ВА МОЛИЯ / ЭКОНОМИКА И ФИНАНСЫ 2019, 9(129)

caHoaT KopxoHa.napMHM мннoвaцмfl ^ao-nuiflTura KeHr этum MaKcagra MyBo^uKflup. By 6opaga gaB^aTHUHr eTaK^umuru BeH^yp Mo-nuifl-namTupum MexaHU3MUHUHr MyBa$$aKMflTMHMHr acocuM 3^e-

MeHTu xuco6^aHagu, 6yHga ^UKpuMuma, Kapop^ap mmkapum xabo6rap^uru gab^at mhctmtymapm tomo-HugaH Ba MatcynuiflT xycycuM ceKTopra Tonmupu-^umu ^o3MM.

AgaÔMëT^ap pyuxaTM:

1. Y36eKucToH Pecny6-nuKacu npe3MAeHTUHUHr 2018 Mum 5 MaMflaru «Oao.n Tafl6upKop^uK Ba UHHoBa^oH $ao.nuflTHU puBoxnaHTupum y^yH mapT-mapouTnap apaTum 6ytfM4a KymuM^a 4opa-Tag6up^ap Tyipucufla»™ nK.-3697-coH Kapopu.

2. TuMym P.M., MaTMypogoB O.M. MHHoBa^oH MeHexMeHT. YKyB Ky^aHMa. - T.: Y36eKucToH $afmacy$.napM mmahmm xaMUflTU HampMëTM, 2008 Mum. 117-6eT.

3. World Bank National Science Foundation (US), Y36eKucToH Pecny6-nuKacu Mннoвaцuoн puiBoxnaHum Ba3up^uru Mat.nyMoT.napM.

4. MHfluKaTopw BceMupHoro 6aHKa (WDI) u BceMupHbiM opraнuзaцuu UHTe.oneKTya.nbHoM co6cTBeHHocTu (WIPO) OOH.

5. https://stat.uz/uz/432-analiticheskie-materialy-uz/2027 - Y36eKucToH Pecny6^uKacu flaB-^aT cTaTucTuKa KyMMTacM.

6. Cornell University, INSEAD, and WIPO (2015): The Global Innovation Index 2015: Effective Innovation Policies for Development, Fontainebleau, Ithaca, and Geneva.

MKTMCOA BA MOMfl / ЭКОНОMMКA M OMHAHCbl 2019, 9(129)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.