Научная статья на тему 'ГИПОТИРЕОЗБЕН АУЫРАТЫН НАУқАСТАРДЫң өМіР САПАСЫН БАғАЛАУ'

ГИПОТИРЕОЗБЕН АУЫРАТЫН НАУқАСТАРДЫң өМіР САПАСЫН БАғАЛАУ Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
54
13
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
БіРіНШіЛіК ГИПОТИРЕОЗ / өМіР САПАСЫН БАғАЛАУ / САУАЛНАМА / ЖүКТіЛіК

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Муталиева А.А., Абасова Г.Б., Бураева К.Б., Диханбаева Г.А., Есен Л.М.

Гипотиреозбен ауыратын науқастардың өмір сапасы сау адамдарға қарағанда төмен болды. Өмір сапасының төмен көрсеткіштері МГ-мен ауыратын науқастар тобында, ал СГ бар пациенттер тобында едәуір жоғары екені байқалды. Өмір сапасының көрсеткіштері СГ мен ауыратын науқастарда жас көрсеткіштеріне қарамастан МГ бар науқастардан едәуір жоғары болды. «Физикалық денсаулық» және «жыныстық құмарлық» бойынша қанағаттанудың ең төмен көрсеткіштері байқалды. Тұлғааралық қатынастар саласына аз әсер еткен. СГ мен ауыратын науқастарда «жұмыс» пен «күнделікті өмірді жеңе білу» деңгейіне қанағаттану деңгейіндегі өмірлік көрсеткіштер МК мен ауыратындарға қарағанда жоғары болды. Өмір сапасының деңгейі мен депрессияның ауырлығы арасында кері байланыс байқалды.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

EVALUATION OF LIFE QUALITY OF PATIENTS WITH HYPOTHYROIDISM

The level of quality of life of patients with hypothyroidism was significantly lower than that of healthy individuals. The lowest quality of life indicators were observed in the group of patients with MG, the highest in the group of patients with hypertension. Quality of life indicators were significantly higher in hypertension than in hypertension, regardless of age. The lowest satisfaction rates were observed regarding “physical health” and “sexual desire”. The sphere of interpersonal relations was least affected. In patients with hypertension, quality of life indicators on the scales of satisfaction with “work” and “ability to cope with everyday life” were higher than in patients with hypertension. An inverse relationship was noted between the level of quality of life and the severity of depression.

Текст научной работы на тему «ГИПОТИРЕОЗБЕН АУЫРАТЫН НАУқАСТАРДЫң өМіР САПАСЫН БАғАЛАУ»

Vestnik KazNMU №2-2020

УДК 616.441-008.61: 614.253.8

Гипотиреозбен ауыратын наук,астардын, eMip сапасын öafa^ay

А.А. Муталиева, Г.Б. Абасова, К.Б. Бураева, Г.А. Диханбаева, Л.М. Есен

К.А. Ясауи атындат Халыкаралык ^аза^-mYpiK университетi, «Неврология, психиатрия, наркология» кафедрасы, Шымкент каласы, Казакстан Республикасы

Гипотиреозбен ауыратын наукастардын eiviip сапасы сау адамдарFа кlараFанда темен болды. 0MÍp сапасынын темен кeрсеткiштерi МГ-мен ауыратын наукастар тобында, ал СГ бар пациенттер тобында едэуiр жоFары екенi байкалды. 0MÍp сапасынын кeрсеткiштерi СГ мен ауыратын наукастарда жас кeрсеткiштерiне карамастан МГ бар наукастардан едэуiр жоFары болды. «Физикалык денсаулык» жэне «жыныстык кумарлык» бойынша канаFаттанудын ен темен кeрсеткiштерi байкалды. Т^ааралык катынастар саласына аз эсер еткен. СГ мен ауыратын наукастарда «жумыс» пен «к^нделкт eмiрдi жене бшу» денгейiне канаFаттану денгейiндегi eмiрлiк кeрсеткiштер МК мен ауыратындарFа караFанда жоFары болды. 0мiр сапасынын денгеш мен депрессиянын ауырлыFы арасында ^i байланыс байкалды.

ТYЙiндi сeздер: бiрiншiлiк гипотиреоз, eмiр сапасын баFалау, сауалнама, жуктшк

MaKcaibi

rnno™peo3bi 6ap xyiKii aMenflepfliH, eMip canacbiH 6aFanay. Maiepi/iangap MeH agiciep

riuno™peo36eH aybipaibiH xyiKii aMenflepfliH, eMip canacbiH 3epiieyi ymiH «Quality of Life Enjoyment and Satisfaction Questionnaire short form» cypaK-xayan caya.HaMacbi naMfla.naHbi.nAbi. Eyn caya.HaMa KapanaMbiM, eMip canacbrn MHflMKaiop^apHH caHgbiK 6aFanayFa ™iMg,i, HayKaciap MeH 3eprreywmep ymiH agjcreMem 6ipgeM xe^ingiri, agjcieMeHiH,

дэлд1г1, жoFapы ceзiмтaлдыFы cиякlты кlaжeттi тaлaптapFa жayaп бepeдi.

Нayкlacтapдa eмip caпacын зepттeгeндe, бул пaтoлoгиялыкl пpoцecтiц ayыpлыFын eмec, нayкacтын eз aypyын кlaлaй e^epe^^ тypaлы. 0мip caпacын eлшey эд10н кloлдaнy нayкacтын eзiнiн жaFдaйынa дeгeн yaйымы кlaлaй эcep eтeтiнiн жaкlcы тYciнyгe кeмeктeceдi.

0мip caпacын зepттey нэтижeлepi cypeттe кepceтiлгeн (Сypeт 1).

Cypeï 1 - nMnoiMpeoBH 68p жукт эйe.лдepдiн eмip canacH

Гипoтиpeoзы бap жукт1 эйeлдepдiц eмip cypy caпacы 1-кecтeдe эйeлдepдiц тoптapындaFы eмip cypy caпacы кepceткiштepi

кepceтiлгeн. ¥cынылFaн кecтeдe кepceткeндeй (1-кecтe), кaлкaншa бeз¡н¡н, пaтoлoгияcы жoк жукт1 эйeлдepдiц бaкылay

зepттeлгeндepдiц iшiндe бipiншiлiк гипoтиpeoзы бap жукт1 тoптapымeн caлыcтыpFaндa eдэyip тeмeн бoлFaн (p <0.01).

Kecïe 1 - бipiншiлiк гиnoтиpeoзы бap жукт эйeлдepдiн eмip cypy canacынын кepceтк¡штep¡_

№ 0мip caпacынын кepceткiштepi Жукт эйeлдepдeгi бipiншiлiк гипoтиpeoз

MГ СГ

1 Физикaлык дeнcayлык 2,9 3,2

2 Keнiл-кYЙ 3,2 3,4

3 Жумыc 2,7 3,1

4 Yй шapyaшылыFы 2,9 3,5

5 KlopшaFaн opтaмeн кapым-кaтынac 3,4 3,8

6 Отбacылык кaтынacтap 3,6 3,8

7 Boc yaкытындaFы эyecтiк 3,0 3,4

8 KYндeлiктi eмip 3,1 3,6

9 Жыныстык тэyeлдiлiк 3,0 3,0

10 Kapжылык жaFдaй 2,7 3,0

11 ТуpFын уй жaFдaйы 3,1 3,8

12 KoзFaлy мумк1нд1г1 4,0 4,3

Вестник КазНМУ №2-2020

13 Кeру¡ 3,4 3,7

14 Куаныш сез¡м¡ 3,1 3,4

15 Дэр¡лерд¡ кабылдау 3,2 3,4

16 Жалпы eм¡р¡ 3,2±0,7 3,7±0,6

0млр сапасынын темен кeрсеткiштерi МГ-бен ауыратын наукастар тобында жиi байкалды, орташа мэнi 44,3 ± 9,3 (р <0.01). 0мiр сапасынын кeрсеткiштерi СГ бар пациенттер тобына кlараFанда айтарлыктай темен болды (р <0.05). Кестеде манифесттi гипотиреозы бар наукастардын eмiр суру сапасынын кeрсеткiштерi келтiрiл ген.

Брншшк гипотиреозы бар жукт эйелдерде eм¡рл¡к керсеткштщ жоFары сапасы СГ ауыратын наукастар тобында жиi байкалды - 48,1 ± 4.3. Калканша безiнiн патологиясы жок пациенттер тобына караFанда олар айтарлыктай жоFары болды. - 56,5 ± 6,6 (р <0.01).

Сауалнама деректерЫ талдау кезiнде гипотиреоз ауруы бар жYктi эйелдердiн денсаулыFына, жумысына жэне уй жумысына KанаFаттанбайтындыFын терсет

0мiрдiн осы салаларымен канаFаттану дэрежеан пациенттер орташа есеппен «^мен» деп баFалайды. Бул пациенттер Yшiн ен аз киындыктар тулFааралык катынастарда байкалады: отбасы жэне олардын айналасындаFы адамдар болып табылады, канаFаттануы «орташа» жэне «жоFары» деп сипатталады.

МГ тобындаFы «жалпы eмiрден канаFаттану» интегралды кeрсеткiшi 3,2 ± 0,7 курайды жэне «орташа KанаFаттанушылыкка» сэйкес келедi.

1-кестеден терт отырFанымыздай, СГ бар пациенттер тобында МГ-бен ауыратын наукастар тобына караFанда «жалпы eмiрге канаFаттану» шкаласы айтарлыктай жоFары (р < 0,5). KlалFан параметрлер бойынша статистикалык манызды айырмашылыктар байкалмады (р > 0,05). Кестеде келтрлген мэлiметтер СГ ауыратын наукастар жыныстык катынас пен кызыFушылыктан теп зардап шегетiнi кeрсетiлген. Ен жоFары кeрсеткiштер айналасындаFы адамдар мен жэне отбасы ¡шлндеп катынастарда байкалFан, сондай-ак киындыксыз козFалу мYмкiндiгi бас айналу жэне тураксыздыкка байланысты екенiн атап eткен.

СГ тобындаFы «жалпы eмiрге канаFаттану» индикаторынын орташа мэнi 3,7 ± 0,6 курайды. Осылайша, пациенттер жи eздерiнiн eмiрлiк канаFаттанушылыFын «орташа» жэне «жоFары» деп баFалады.

МГ бар пациенттердщ eмiр суру денгей СГ мен ауыратындарFа караFанда статистикалык турFыдан едэуiр тeмен (р < 0,01).

0мiр сапасы мен психикалык сфера кeрсеткiштерi арасындаFы байланысты талдауда, eмiр сапасы мен депрессиянын ауырль^ы арасындаFы корреляциялык байланысты кeрсеттi (HDRS шкаласы бойынша) - г = -0.42. Корытынды

Осылайша, гипотиреозбен ауыратын наукастардын eмiр сапасы сау адамдарFа караFанда тeмен болды. 0мiр сапасынын тeмен кeрсеткiштерi МГ-мен ауыратын наукастар тобында, ал СГ бар пациенттер тобында едэуiр жоFары екенi байкалды. 0мiр сапасынын кeрсеткiштерi СГ мен ауыратын наукастарда жас кeрсеткiштерiне карамастан МГ бар наукастардан едэуiр жоFары болды. «Физикалык денсаулык» жэне «жыныстык кумарлык» бойынша канаFаттанудын ен тeмен кeрсеткiштерi байкалды. ТулFааралык катынастар саласына аз эсер еткен. СГ мен ауыратын наукастарда «жумыс» пен «кундел^ eмiрдi жене бiлу» денгейiне KанаFаттану денгейiндегi eмiрлiк кeрсеткiштер МК мен ауыратындарFа караFанда жоFары болды. 0мiр сапасынын денгейi мен депрессиянын ауырлы^ы арасында керi байланыс байкалды.

Гипотиреоз компенсацияланFан сатысында пациенттердiн 0С-ын кайта зерттеу жургЫлдк Суретте (2 суретте) пациенттер арасында 0С айтарлыктай жоFарылаFаны байкалады, бiрак денi сау адамдардын 0С денгейiне кол жеткiзiлмедi. Денi сау адамдардын кeрсеткiштерiне жакын СГ бар жукт эйелдер тобынын наукастарында болды.

ее

МГ ем жYPг.дейiн МГ ем жYPг.кейiн СГ ем жYPг.дейiн

бак,ылау СГ после

Сурет 2 - гипотиреоздын компенсация сатысына кол жетюзгенге дей1нг1 жэне кешнп пациенттерд1н eмiр суру сапасынын кeрсетк¡штер¡

ЖоFарыда айтылFандарFа суйене отырып, eм¡р сапасынын денгей¡не жэне депрессиянын ауырлы^ына байланысты деп

денгей¡ гипотиреоздын ауырлы^ына, онын сатысынын корытынды жасауFа болады.

Vestnik KazNMU №2-2020

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Hershman, J.M. Human chorionic gonadotropin and the thyroid: hyperemesis gravidarum and trophoblastic tumors // Thyroid. -1999. - Vol.9, №7. - P.653-657.

2 Kennedy R.L. Evidence for a thyrotrophic activity of human chorionic gonadotropin: study of sequental changes in normal pregnancy and patients with choriocarcinoma // J. Endocrinol. -1990. - Vol. 124. - P. 84-91.

3 Yoshimura M., Pekary A.E., Pang X.P. Thyrotrophic activity of basic isolectric forms of human chorionic gonadotropin extracted from hydatidiform mole tissues //J. Clin. Endocrinol. Metab. - 1994.

- Vol.78. - P. 862-866.

4 Glinoer D. Maternal and neonatal thyroid function in mild iodine deficiency // The Thyroid and Iodine. - Stuttgart, New York: 1996.

- P. 129-143.

5 Логинов А.Б. Щитовидная железа новорожденного от матерей с аутоиммунным тиреоидитом // Всероссийская научно-практическая конференция. Клиническая эндокринология достижения и перспективы, посвященная 80-летию со дня рождения Заслуженного деятеля науки РСФСР, профессора Д.Я.Шурыгина. - СПб., 2003. - С. 202-203.

6 Smith P.P.A.. Alterations in iodine status and thyroid volume during // The Thyroid and Pregnancy. - Stuttgart: 1991. - P. 5558.

7 Romano R., Jannini E.A., Pepe M., Grimaldi A. The effects of iodoprophylaxis on thyroid size during pregnancy // Am. J. Obstet. Gynecol. - 1991. - Vol.164. - P.482-485.

8 Glinoer D., DeNayer P., Bourdoux P. Regulation of maternal thyroid during pregnancy // J. Clin. Endocrinol. Metab. - 1990. -Vol.71. - P. 276- 287.

9 Wohlik N., Osorio M., Aguayo J. Thyroid profile in normal pregnancy //Rev. Med. Chil. - 1993. - Vol.121. - P.652-659.

10 Зельцер М.Е., Мезинова H.H., Кобзарь H.H. Состояние щитовидной железы у беременных с анемией в условиях зобной эндемии // Проблемы эндокринологии. - 1994. - №5. -С. 20-22.

11 Vermiglio F., Lo Presti V.P., Castagna M.G. Increased risk of maternal thyroid failure with pregnancy progression in an iodine

deficient area with major iodine deficiency disorders // Thyroid. -1999. - Vol.9. - P. 19- 24.

12 Баграмян Э.Р. Становление тиреотропной функции гипофиза и щитовидной железы плода // Акуш. и гинек. - 1982.

- №9. - 1215 с.

13 Герасимов Г.А. Йододефицитные заболевания в России. Простое решение сложной проблемы. - М.: 2002. - 167 с.

14 Дедов И.И. Врождённый гипотиреоз у детей: Методические рекомендации. - М.: 1999. - 26 с.

15 Касаткина Э.П. Йододефицитные состояния у детей и подростков // Актуальные проблемы эндокринологии // III Всероссийский съезд эндокринологов. Тезисы докладов. - М., 1996. - С.7-8.

16 Малкова Л.Д. Шкала астенических состояний. - М.: 2009. -237 с.

17 Мозеров С.А. Влияние соматической патологии на психическое здоровье человека // Бюллетень медицинских интернет-конференций. - 2011. - Т.1., №7. - С. 29-31.

18 Петунина Н.А. Болезни щитовидной железы. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2011. - 216 с.

19 Сапронов Н.С. Нейрофизиологические эффекты тиреоидных гормонов // Психофармакология и биологическая наркология. - 2007. - Т.7., №2. - С. 1533-1541.

20 Сметанников П.Г. Психиатрия. Руководство для врачей.

- СПб.: СПбМАПО, 1997. - 632 с.

21 Brain L. Hashimoto's disease and encephalopathy // Lancet. -1969. - Vol. 7462., №2. - P. 512-514.

22 Payer J. Hashimoto encephalopathy: a rare intricate syndrome // International Journal of Endocrinology and Metabolism - 2012.

- Vol.10., №10, - P. 506-514.

23 Pearce E.N. Thyroiditis // New England Journal of Medicine -2003. - Vol. 348. - P. 2646-2655.

24 Sampaolo S. Increased cerebrospinal fluid levels of 3,3',5'-triiodothyronine in patients with Alzheimer's disease // Journal of Clinical Endocrinology and Metabolism. - 2005. - Vol. 90. - P.198-202.

К.Б. Бураева, Г.Б. Абасова, Г.А. Диханбаева, Л.М. Есен, А.А. Муталиева ОЦЕНКА КАЧЕСТВА ЖИЗНИ ПАЦИЕНТОВ С ГИПОТИРЕОЗОМ

Резюме: Уровень качества жизни пациентов с гипотиреозом был достоверно ниже, чем таковой здоровых лиц. Наиболее низкие показатели качества жизни отмечались в группе пациенток с МГ, наиболее высокие - в группе пациенток с СГ. Показатели качества жизни были достоверно выше при СГ, нежели МГ, независимо от возраста. Наименьшие показатели удовлетворенности отмечались относительно «физического здоровья» и «сексуального влечения». Менее всего страдала

сфера межличностных отношений. У пациенток с СГ показатели качества жизни по шкалам удовлетворенности «работой» и «способностью справляться с повседневной жизнью» были выше, нежели у пациенток с МГ. Отмечена обратная зависимость между уровнем качества жизни и тяжестью депрессии.

Ключевые слова: первичный гипотиреоз, оценка качества жизни, опросник, беременность

K.B. Buraeva, G.B. Abassova, G.A. Dikhanbaeva, L.M. Esen, A.A. Mutalieva EVALUATION OF LIFE QUALITY OF PATIENTS WITH HYPOTHYROIDISM

Resume: The level of quality of life of patients with hypothyroidism was significantly lower than that of healthy individuals. The lowest quality of life indicators were observed in the group of patients with MG, the highest in the group of patients with hypertension. Quality of life indicators were significantly higher in hypertension than in hypertension, regardless of age. The lowest satisfaction rates were observed regarding "physical health" and "sexual desire". The sphere of interpersonal relations was least affected. In

patients with hypertension, quality of life indicators on the scales of satisfaction with "work" and "ability to cope with everyday life" were higher than in patients with hypertension. An inverse relationship was noted between the level of quality of life and the severity of depression.

Keywords: primary hypothyroidism, quality of life assessment, questionnaire, pregnancy

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.