Научная статья на тему 'Q-позитивті миокард инфарктын өткерген науқастардың өмір сапасы'

Q-позитивті миокард инфарктын өткерген науқастардың өмір сапасы Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
79
17
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Область наук
Ключевые слова
өмір сапасы / миокард инфарктысы / жыбырлы аритмия / quality of life / myocardial / infarction / ciliary arrhythmia

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Г. Ж. Мершенова, А. Н. Сейтекова

Мақалада жыбырлы аритмияның пароксизмальді немесе тұрақты түрімен асқынған Q-позитивті миокард инфарктын басынан кешкен науқастардың өмір сапасы қарастырылды. Зерттеу нәтижесі бойынша науқастың өз денсаулығын өзі бағалауы мен емнің болжамын көрсететін денсаулықтың жалпы жағдайы бойынша жыбырлы аритмиясы жоқ науқастармен салыстырғанда, Q-позитивті миокард инфарктын басынан кешкен және жыбырлы аритмияның тұрақты немесе пароксизмальді түрімен асқынған науқастардың өмір сапасы төмен екені белгілі болды

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

QUALITY OF LIFE OF THE PATIENTS WHO TRANSFERRED Q-POSITIVE MYOCARDIAL INFARCTION

The article considers the quality of life of the patients who transferred the Q-positive myocardial infarction com-plicated by paroxysmal or constant forms of a ciliary arrhythmia. Data research shows that quality of life of patients with the Q-positive myocardial infarction complicated by a paroxysmal or constant form of a ciliary arrhythmia, on all making components of health is reliable below in comparison with patients without tachyarrhythmia

Текст научной работы на тему «Q-позитивті миокард инфарктын өткерген науқастардың өмір сапасы»

© КОЛЛЕКТИВ АВТОРОВ, 2016 УДК 616.127-005.8

Г. Ж. Мершенова, А. Н. Сейтекова

Р-ПОЗИТИВТ1 МИОКАРД ИНФАРКТЫН 6ТКЕРГЕН НАУКАСТАРДЬЩ 6М1Р САПАСЫ

к;араFанды мемлекеттiк медицина университетЫщ №2 жалпы дэрiгерлiк тэжiрибе кафедрасы (K;араFанды, ;азакстан)

Макалада жыбырлы аритмиянык пароксизмальд1 немесе туракты тYрiмен аскынран р-позитивт миокард инфарктын басынан кешкен наукастардык вмiр сапасы карастырылды.

Зерттеу нэтижес бойынша наукастык вз денсаулырын eзi баралауы мен емнщ болжамын керсете™ денсаулыктык жалпы жардайы бойынша жыбырлы аритмиясы жок наукастармен салыстырранда, р-позитивт миокард инфарктын басынан кешкен жэне жыбырлы аритмиянык туракты немесе пароксизмальдi тYрiмен аскынран наукастардык eмiр сапасы темен екен белгiлi болды

Клт сездер: eмiр сапасы, миокард инфарктысы, жыбырлы аритмия

Халыкаралык статистика мэлiметтерi бойынша казiргi такда журек тамыр жYЙесi аурулары Европанык кептеген дамы^ан елдерi турFындарынык Heri3ri елiм ce6e6i болып табылуда, ол 40% курайды, ал Казакстанда 50 %. Т^ындар елiм -жiтiмiмен мYгедектiпнiк макызды себептерЫщ бiрi миокард инфарк -тысы болып табылады [5].

Казакстанда со^ы жылдарда миокард инфарктысымен сыркаттанушылык есуi байкалады жэне елiм -жiтiм жалпы ауы^андар санынан 30-50% дейiн жетедк

КазакстандаFы жYрек тамыр жYЙесiнен елiм-жiтiм бiздi ТМД елдерЫщ iшiнде кешбасшы етiп тур.Казакстан республика -сынык (КР) кардиология жэне iшкi аурулар РЗИ (Fылыми зерттеу институты) мэлiметтерi бойынша бiздiк елде кан айналым жYЙесi ауруларынан елiм -жiтiм керсеткш ете жоFары санFа жеттi 100 мык т¥рFынFа шакканда 535 жаFдай. Республикамызда жYрек тамыр ауруымен ауратын 2 млн адам тiркелген. Бул елдщ экономикалык белсендi турFындарынык 12 пайызын курайды.

Казiргi уакытта Казакстан турFын -дарынык елiм себебшщ курылымында бiрiншi болып кан айналым жYЙесi аурулары орын алады. Со^ы жылдары мемлекетiмiзде кан айналым аурулары^рт есуi байкалады, 100 мык адамFа 2012 жылы 2454 болса, 2013 жылы 2523 адамды курады [3].

ЖYрек-кантамыр жYЙесiнiк ек кек таралFан ауруы жYректiк ишемиялык ауруы (ЖИА) болып есептеледк Ауру жиi екбекке ек кабiлеттi кезекде дамып, адамнык емiр сапасын кYрт темендетедi [7].

6мiр сапасы (6С) терминi алFаш XX жылдыктык басында элеуметтiк психолог -тардык екбегiнде колданылFан болатын жэне адам кажеттiлiктерiн канаFаттандыру декгешн баFалауFа баFытталFан [6].

ЖYрек-кантамыр жYЙесiнiк аурулары бар наукастарда 6С баFалаудык ез ерекшелiктерi бар: себебi мундай наукастарда кенет елiм коркыныш сезiмi жоFарылаFан, олардык азабы ауырсынумен, ен^гумен, элсiздiкпен байланысты, сондыктан елiм -жтм жоFары болып кала бередi [2]. ЖYрек ырFаFы бузылFан наукастарда 6С баFалау дэрiгерлiк тактиканы такдауда макызды косымша критерий болып табылады [1].

Зерттеу максаты - жыбырлы аритмиямен аскынFан миокард инфарктын басынан кешкен наукастардык емiр сапасын баFалау.

ЗЕРТТЕУ ТЭС1ЛДЕР1

Зерттеуге катысу Yшiн наукастар, сауалнамалардык бершгендерн екдеу Yшiн колданатын акпараттандырылFан келiсiм шартка кол койып, зерттеуге катысу критерилерне сай келуi кажет болды.

Зерттеуге 45 пен 65 жас аралыFындаFы жыбырлы аритмиянык пароксизмальдi немесе туракты тYрiмен аскынFан Q-позитивтi миокард инфарктын басынан кешкен жэне ЖИА -мен ауратын ерлер мен эйелдер катысты. Зерттеуге катысудык критерилерИ Q-позитивт миокард инфарктын басынан кешкен жэне ЖИА -мен ауыратын наукастар.

ЗЕРТТЕУ ЭД1СТЕР1

Жумыста наукастарды зерттеудiк жалпыклиникалык эдiстерi колданылды: амбулаторлы карталардык, накастардык медико-элеуметтiк сараптама актшершщ берiлгендерi, анамнез берiлгендерi, ЭКГ сараптамасы жYргiзiлдi. Наукастардык емiр керсетюштерЫ барлык жаFынан жэне объективтi баFалайтын 1) «SF-36 Health Status Survery» сауалнамасы колданылды. Бул сауалнама 6С баFалайтын арнайы емес сауалнамаFа жатады. 2) наукас денсаулы -

1 кесте - Зерттеуге енген наукастардык жалпы сипаттамасы

1 топ (п=58) 2 топ (п=30) 3 топ (п=14)

Жасы 53,4±3,5 52±4,2 53±2,8

Ер адамдар 36 18 10

Эйел адамдар 22 12 4

I дэреже АГ(п=7) 2(3,4%) 3(10%) -

САК декгей 150,4±4,1 153 ±4,9 152,3±5,3

ДАК (мм.сын.баF.) 90±3,9 95,2±4,0 92,5±3,0

II дэреже (п=30) 19(32,7%) 7 (12,0%) 4(28,5%)

САК декгейi, мм.сын.баF. 167,8±5,9 170±4,5 165,3±4,4

ДАК (мм.сын.баF.) 98,3±5,0 105,0±3,8 100,2±2,1

III дэреже (п=65) 37 (63,7%) 20 (66,6%) 10 (71,4%)

САК декгей 190,5±11,3 195,5±9,0 192,3±7,8

ДАК (мм.сын.баF.) 110,0±4,2 115,3±5,5 110,8±7,6

СЖЖ I ФК (NYHA) (п=16) 18 (31,0%) 6 (20%) -

СЖЖ II ФК (NYHA) (п=60) 26 (44,8%) 16 (53,3%) 10 (71,4%)

СЖЖ III ФК (NYHA) (п=26) - 8 (26,6%) 4 (28,5%)

стенокардиянык I ФК (п=12) 8 (13,7%) 2 (6,6%) -

стенокардиянык ПФК (п=56) 32 (55,1%) 17 (56,6%) 6 (42,8%)

стенокардиянык ШФК (п=34) 18 (31,0%) 11 (36,6 %) 8 (57,1%)

Fынык психикалык компонентiн зерттеу Yшiн Zigmond A. S. и Snaith ^ P. екдеп шыFарFан, HАDS субъективт шкаласы ( «Госпитальная шкала тревоги и депрессии») колданылды. Бул эдiс аркылы жалпымедициналык тэжiрибеде наукастык Yрей жэне депрессия ауырлыFына баFа беру максатында колданылды.

SF-36 сауалнамасынык арнайы белiмдерi бойынша наукастарды зерттеуге коскан сэтте олардык денсаулы^ынык жалпы жаFдайы мен емдеу болжамдарын баFалауFа кекш белiндi. [2]. Ь^актык бузылуынсыз Q-позитивтi МИ -тын басынан кешкен жэне жыбырлы аритмиянык пароксизмальдi немесе туракты тYрi бар наукастардык элеуметтiк кызмет ету керсеткiштерi зерттелдк

Статистикалык анализ Statistica

статистикалык баFдарламалардык косымша пакеттерi кемегiмен жYргiзiлдi. 6мiр сапасынык керсеткiштерiн салыстырFан кезде,

p<0,05 кезiндегi айырмашылык статистикалык макызы болып саналады.

ТолыFымен 209 амбулаторлык карта мен медико-элеуметтк сараптама актiлерiне сараптама жYргiзiлдi. Зерттеу Yшiн 45 жэне 65 жас аралыFындаFы Q -позитивт миокард инфарктын басынан кешкен 102 наукас такдалды (орташа жас 54,4 ± 9,5 жас), олардан 644 ер адам (62,7%) жэне 38 - эйел адам (37,3%). Барлык наукастар (Q -позитивтi МИ жэне жыбырлы аритмиянык пароксизмальдi немесе туракты тYрiнiк болу/ болмауына тэуелдО Yш топка белiндi. 1 ^ топка анамнезiнде жыбырлы аритмиянык пароксизмальдi немесе туракты тYрiнсiз 58 наукас ендк Екiншi топты жыбырлы аритмиянык пароксизмальд тYрi бар 30 наукас, ал 3 ^ топты жыбырлы аритмиянык туракты тYрi бар 14 наукас курды (кесте 1).

Депрессия жэне Yрейлi бузылыстар МИ -нщ клиникалык аFымын нашарлатады,

стенокардиянык созылмалы устамаларымен, журек ырFаFынык бузылыстарымен байла -нысады жэне журек закымдалуынык ауырлыFына тэуелаз МИ -нан кейiнгi eлiм -жтмнщ 2 -6 ретке жоFарылауынык факторы болып табылады. [4, 8].

Миокард инфарктанщ кайталануынык жиiлiгi, стенокардия устамаларынык жиiлiгi бiрiншi топ^а караFанда екiншi жэне Yшiншi топта накты (р<0,05) жиiрек кездеседi.

Анамнезiнде Q-позитивт миокард инфарктiсi жэне жYрек ырFаFынык бузылыс -тары бар наукастардык eмiр сапасынык психикалык аспектiлерi ь^актык бузылуы жок наукастарFа караFанда клиникалык Yрей декгейiнiк 7,9% -Fа, депрессиянык 8,5% -Fа жоFарылауын бередi.

ЗЕРТТЕУ НЭТИЖЕЛЕР1

Сол сэттегi наукастык ез денсаулыFын e3i баFалауы мен емнщ болжамын кeрсететiн денсаулыктык жалпы жаFдайы бойынша жыпылыкты аритмиясы жок наукастармен салыстырFанда 2 -шi топтаFы наукастардык eмiр сапасы 27,1% -Fа (р<0,05) жэне 3 -шi топтаFылардык - 33,9%^а (р<0,01) тeмен екенi белг^ болды

КОРЫТЫНДЫ

1. Берiлген зерттеуде жыпылыкты аритмиянык пароксизмальдi немесе туракты тYрiмен аскынFан Q-позитивтi миокард инфаркта бар наукастардык eмiр сапасы, денсаулыкты курайтын барлык компоненттер бойынша тахиаритмиясыз наукастармен салыстырFанда накты тeмен екеын кeрсетедi.

2. Тахиаритмиянык болуы Yрейлiк -депрессиялык симптоматиканы кYшейтедi жэне психосоматикалык бузылыстардык негiзгi кeрiнiстерi болып: коркыныш, Yрей сезiмi, сергектiк сезiмiнiк болмауы болып табылады.

3. ЯFни, ЖИА ауыратын, жыбырлы аритмиямен аскы^ан наукастарды емдеуде жэне калпына кел^ру шараларында 6С баFалау негiзгi бiр бeлiгi болып табылатыны кeрсетiлдi.

4. Осылайша, наукаспен сeйлесе отырып жэне 6С баFалайтын сауалнаманы колдана отырып, наукасты обьективтi жэне барлык жаFынан, онык психикалык, екбекке кабiлеттiлiгiн карастыруFа болады, психо-логиялык жэне экономикалык мэселелерi бар жаFдайда одан сайын кYPделендiрмеуi Yшiн екбекке кабiлеттiлiгi жайында сурактарды шешуге болады, шамалы жумыска кабiлеттiлiгi сакталFан наукастар утымды екбекке орналасып, eздерiнiк eмiр сапасын жаксарта алады. Адамнык негiзгi функцияларын

aHbiKjayFa суйене отырып, 6С зерттеу эдiсi жеке тyлFа ретiнде болса да немесе жалпы алFанда, журек -кантамыр жYЙесiнiк эр -тYрлi ауруларынык емЫде жака стратегиялар тиiмдiлiгiн аныктауда кептеген мэселелердi шешуде кемегiн тигiзедi.

ЭДЕБИЕТ

1 Аронов Д. М. Методика оценки качества жизни больных с сердечно -сосудистыми заболеваниями /Д. М. Аронов, В. П. Зайцев // Кардиология. - 2002. - №5. - С. 92-95.

2 Гурылева М. Э. Критерии качества жизни в медицине и кардиологии /М. Э. Гурылева, М. В. Журавлева, Г. Н. Алеева // Кардиология. - 2006. - №10. - С. 761-764.

3 Здоровье населения Республики Казахстан и деятельность организаций здравоохранения в 2013 году //Стат. сборник МЗиСР РК. - Астана, 2014. -356 с.

4 Евсина О. В. Депрессия, тревога и качество жизни у пациентов с фибрилляцией предсердий /О. В. Евсина, С. С. Якушин //Рос. мед.-биол. вестн. им. акад. И. П. Павлова. -2009. - №2. - С. 80-88.

5 Люсов В. А. Инфаркт миокарда /В. А. Люсов, Н. Н. Волов, И. Г. Гордеев. - М.: Литтерра, 2010. - 240 с.

6 Оганов Р. Г. Профилактика сердечно -сосудистых заболеваний -реальный путь улучшения демографической ситуации в России /Р. Г. Оганов, Г. Я. Масленникова //Кардиология.

- 2007. - №1. - С. 5-7.

7 Шевченко О. П. Ишемическая болезнь сердца /О. П. Шевченко, О. Д. Мишнев. - М.: Медицина, 2005. - С. 9-19.

8 Carney R. M. Depression is a risk factor for mortality in coronary heart disease /R. M. Carney, K. E. Freedland, D. S. Sheps // Psychosom. Med. - 2004. - V. 66. - Р. 799-801.

REFERENCES

1 Aronov D. M. Metodika ocenki kachestva zhizni bol'nyh s serdechno-sosudistymi zabolevanijami /D. M. Aronov, V. P. Zajcev // Kardiologija. - 2002. - №5. - S. 92-95.

2 Guryleva M. Je. Kriterii kachestva zhizni v medicine i kardiologii /M. Je. Guryleva, M. V. Zhuravleva, G. N. Aleeva // Kardiologija. - 2006.

- №10. - S. 761-764.

3 Zdorov'e naselenija Respubliki Kazahstan i dejatel'nost' organizacij zdravoohranenija v 2013 godu //Stat. sbornik MZiSR RK. - Astana, 2014. -356 s.

4 Evsina O. V. Depressija, trevoga i kachestvo zhizni u pacientov s fibrilljaciej predserdij /O. V. Evsina, S. S. Jakushin //Ros. med.-biol. vestn. im. akad. I. P. Pavlova. - 2009.

- №2. - S. 80-88.

5 Ljusov V. A. Infarkt miokarda /V. A. Ljusov, N. N. Volov, I. G. Gordeev. - M.: Litterra, 2010. - 240 s.

6 Oganov R. G. Profilaktika serdechno-sosudistyh zabolevanij -real'nyj put' uluchshenija demograficheskoj situacii v Rossii /R. G. Oganov, G. Ja. Maslennikova //Kardiologija. - 2007. - №1. - S. 5-7.

7 Shevchenko O. P. Ishemicheskaja bolezn' serdca /O. P. Shevchenko, O. D. Mishnev. - M.: Medicina, 2005. - S. 9-19.

8 Carney R. M. Depression is a risk factor for mortality in coronary heart disease /R. M. Carney, K. E. Freedland, D. S. Sheps // Psychosom. Med. - 2004. - V. 66. - R. 799-801.

nooynw^a 15.06.2016

A. N. Seytekova, G. Zh. Mershenova

QUALITY OF LIFE OF THE PATIENTS WHO TRANSFERRED Q-POSTTTVE MYOCARDIAL INFARCTION

The department of general medical practice №2 of Karaganda state medical university (Karaganda, Kazakhstan)

The article considers the quality of life of the patients who transferred the Q-positive myocardial infarction complicated by paroxysmal or constant forms of a ciliary arrhythmia.

Data research shows that quality of life of patients with the Q-positive myocardial infarction complicated by a paroxysmal or constant form of a ciliary arrhythmia, on all making components of health is reliable below in comparison with patients without tachyarrhythmia.

Key words: quality of life, myocardial, infarction, ciliary arrhythmia

Г. Ж. Мершенова, А. Н. Сеййтекова

КА ЧЕСТВО ЖИЗНИ БОЛЬНЫХ, ПЕРЕНЕСШИХ Q-ПОЗИТИВНЫЙ ИНФАРКТ МИОКАРДА

Кафедра общей врачебной практики №2 Карагандинского государственного медицинского университета

(Караганда, Казахстан)

В статье проведен анализ качества жизни больных, перенесших Q-позитивный инфаркт миокарда, осложненный пароксизмальной или постоянной формами мерцательной аритмии.

По результатам исследования, по общему состоянию здоровья, которое подразумевает оценку самим больным своего здоровья в настоящий момент и перспектив лечения, отмечено, что качество жизни у больных, перенесших Q-позитивный инфаркт миокарда, осложненный пароксизмальной или постоянной формой мерцательной аритмии, ниже в сравнении с больными без тахиаритмии.

Ключевые слова: качество жизни, инфаркт миокарда, мерцательная аритмия

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.