CC BY
15Vol: 5, Issue: 2, 2022
Sayfa - Page: 104-118
E-ISSN: 2667-4262
iThenticate*
3L Professional Plagiarism Prevention
CEVIRi VE DiPLOMASl tLt^KlSt BACLAMINDA TURKIYE'DE YAYINLANAN DiJlTAL DIPLOMASi KONULU DOKTORA TEZLEREVEV DEDUKTIF ANALM
DEDUCTIVE ANALYSIS OF PHD THESIS ON DIGITAL DIPLOMACY PUBLISHED IN TURKIYE IN THE CONTEXT OF TRANSLATION AND DIPLOMACY RELATION
Burcu TURKMEN *
MAKALE BiLGiSl ÔZET
£§>] Gelif 11.10.2022 S/Kabul: 01.12.2022 En geniç manada, dijital diplomasi di§ politika iliçkilerinin internet ortaminda dijital platformlar aracihgiyla yurutulmesi geklinde tanimlamak ve her geçen gun hayatimizda daha çok yer aldigini gôrmek mumkundur. Uluslararasi diplomaside yeni bir kavram olan ve yumuçak guç olarak kullanilan dijital diplomasinin çagin gerekleri dogrultusunda, gelecekte daha yogun ve etkin bir çekilde kullanilacagini da ôngôrmek mtlmkiln hale gelmiçtir. Uluslararasi iliçkilerin, siyasi baglantilarin, dijital platformlarda, sosyal medya kanallarinda çe§itli iletiler ve bu iletilerin çevirisi aracihgiyla yiirutiilmeye ba§landigi §u giinlerde, dijital diplomasi konulu doktora tezlerinin incelenmesi ve genel bir çikanm yapilmasi ihtiyaci duyulmu§ ve mevcut araçtirmaya konu edilmiçtir. Bu ara§tirmanm amaci, Tiirkiye'de yazilan dijital diplomasi konulu doktora tezlerinin incelenmesi ve alana sunduklan katkilann genel bir degerlendirmesini yapmaktir. Tiirkiye'de yayinlanan dijital diplomasi konulu doktora tezleri tlzerinde dedtlktif (ttimdengelimli) akil yilriitme yôntemi aracihgiyla betimleyici analiz yapilmiçtir. Araçtirma sorulan §u çekildedir: Dijital diplomasi alaninda yazilan tezlerde çevirinin yeri nedir? Çeviri ve dijital diplomasi baglaminda ne gibi araçtirmalar yuriitmek mumkilndur? Bugilne kadar Halkla iliçkiler, uluslararasi ilijkiler, gazetecilik ve iletiçim bilimleri gibi disiplinlere konu olan dijital diplomasi konusunun Çeviribilim disiplinindeki yeri ve baglantisi sorgulanmiçtir. Bu baglamda, Çeviribilim alaninda ytiriitiilecek olan ileriki çaliçmalarda henuz yeni bir araçtirma alani olan ve Çeviribilim alaninda bo§luk olan dijital diplomasi konusunun irdelenmesi hakkinda ônerilerde bulunulmaktadir.
Anahtar Kelimeler: Çeviribilim, Çeviri ve diplomasi, Kamu diplomasisi, Dijital diplomasi, ileti§im.
Ara$tirma Makalesi
ARTICLE INFO ABSTRACT
j<§>| Received: 11.10.2022 s/Accepted: 01.12.2022 It is clear that digital diplomacy is a new concept in international diplomacy and is used as soft power. It will be used more intensively and effectively in the future in line with the requirements of the age. Today, when international relations, and political connections are being carried out through various messages on digital platforms and the translation of these messages, the need for examining PhD theses on digital diplomacy and making a general inference has been the subject of the current research. This research aims to examine the doctoral theses on digital diplomacy written in Turkey and to make a general evaluation of their contributions to the field. Descriptive analysis was conducted by means of the deductive reasoning method. The research questions are "What is the place of translation in theses written in the field of digital diplomacy? What kind of researches are possible in the context of translation and digital diplomacy?". The relation of digital diplomacy in Translation Studies is questioned in this research. The suggestions are presented on the subject of digital diplomacy, which is a new research area in Translation Studies, in future studies to be carried out in the field of Translation Studies.
Keywords: Translation Studies, Translation and diplomacy, Public diplomacy, Digital diplomacy, Communication.
Research Article
* Dr. Ôgr. Ûyesi, Ankara Yildirim Beyazit Ûniversitesi, Însan ve Toplum Bilimleri Fatolltesi, ingilizce Miltercim ve
Tercumanlik Ana Bilim Dali, Ankara I Tiirkiye, E-mail: turkmenburcu86@gmail.com.
ORCID '© https://orcid.org/0000-0001-5380-0480.
Bu makaleyi ju çekilde kaynak gôsterebilirsiniz / To cite this article (APA):
Turkmen, B. (2022). Çeviri ve Diplomasi ïliçkisi Baglaminda Tiirkiye'de Yayinlanan Dijital Diplomasi Konulu Doktora Tezlerinin Dedtlktif Analizi. Uluslararasi Dil, Edebiyat ve Kultiir Araçtirmalari Dergisi (UDEKAD), 5 (2), s. 104-118. DOI: https://doi.org/10.37999/udekad.1187306 .
Extended Abstract
In the broadest sense, it is possible to define digital diplomacy as the execution of foreign policy relations through digital platforms on the internet. It has become possible to foresee that digital diplomacy, which is a new concept in international diplomacy and used as a soft power, will be used more intensively and effectively in the future in line with the requirements of the age. Today, when international relations and political connections are being carried out through various messages on digital platforms and social media channels and the translation of these messages, the need for examining PhD thesis on digital diplomacy and making a general inference has been the subject of this research.
Within the scope of the research, the relationship between translation and diplomacy in PhD theses on digital diplomacy published in Turkey between 2015-2021 was examined. When it comes to diplomatic relations, it is possible to say that using foreign language knowledge and translation between source language-target language pairs as a tool is taken into consideration. Since the PhD theses, which are the subject of the research, are prepared within the scope of media and communication theories, it has been observed that translation studies theories and translation practice are not included. As a result of the research, suggestions were made that digital diplomacy could be included in Translation Studies researches in the context of translation and diplomacy.
Descriptive analysis was conducted on PhD theses on digital diplomacy published in Turkey by means of the deductive reasoning method. To sum up, deductive reasoning works from the broader to the more explicit. Deductive reasoning is often referred to as a "top-down" approach. In this study, the deductive reasoning analysis method was used in parallel with the descriptive analysis method as a research method. The research questions are: What is the place of translation in theses written in the field of digital diplomacy? What kinds of researches are possible in the context of translation and digital diplomacy? The place and relation of digital diplomacy, which has been the subject of disciplines such as public relations, international relations, journalism, and communication sciences, in the discipline of Translation Studies is questioned in this research. In this context, suggestions are presented on the subject of digital diplomacy, which is a new research area and a gap in Translation Studies, in future studies to be carried out in the field of Translation Studies. The subtitles of the research are "The Relation Between Translation and Digital Diplomacy", "PhD Thesis on Digital Diplomacy Published in Turkey", and "The Place of Translation in PhD Thesis on Digital Diplomacy".
As a requirement of our age, using technology and digital media has begun to be encouraged by corporate, private, and public institutions beyond individual use. In line with today's requirements, the using translation and translation technologies should be encouraged in digital diplomacy, which continues to be increasingly up-to-date. Translation features that are actively working on web pages often make out-of-context translations. In the field of diplomacy, especially in the use of digital diplomacy, professional translation support, language experts and translator support should be used and these uses should be further encouraged. The aim here should be more effective and correct use of the country's digital faces opening abroad for the advantages of the country.
For further studies, it may be possible to focus on digital diplomacy on social media and digital platforms within courses such as Legal Translation, Translation and Diplomacy, Media Translation offered at universities. By updating the course contents for a few weeks, information on producing and interpreting effective and correct messages on behalf of our country on international platforms and examining sample messages can be added. Information about digital diplomacy and translation practices can be provided through internet-based, distance education, seminars or face-to-face training programs, especially for young users and those interested in the subject. Research topics related to translation and diplomacy can be included in doctoral and master's theses to be written in the field of translation studies, digital diplomacy, public diplomacy and cultural diplomacy. It is possible to examine the cultural, political and religious messages and their translations on social media platforms in legal translation and research on translation and diplomacy. While the aforementioned translations are being examined, it is possible to improve the translation of the messages by creating reports on the automatic translation features and eliminating the deficiencies in the websites and by submitting these reports to the relevant units.
CEVIRi VEDiPLOMASiiLi$KiSiBAGLAMINDA TURKiYE'DE YAYINLANAN DIJiTAL DIPLOMASI 106
KONULU DOKTORATEZLERiNIN DEDUKTIF ANALIZI
Giri§
Giig denildiginde pek 90k ki§inin ilk aklina gelenin fiziksel gii? oldugunu du§unmek ve soylemek yanli§ olmayacaktir. Hemen ardindan ise, toplumlar arasinda ve uzerinde etkili olan siyasi, ekonomik, askeri gu9 kavramlari akla gelir. Gii? kavraminin 9e§itli sozluklerde, a) hareket etme veya etki yaratma yetenegi, b) etkilenme veya bir etkiye maruz kalma kapasitesi, c) yasal veya resmi yetki, kapasite veya hak, d) ba§kalan uzerinde kontrol, yetki veya nufuza sahip1 olma gibi anlamlara geldigi goriilmektedir. Qali§maya konu olan dijital diplomasi, 9agimiz gerekleri dogrultusunda toplumlar, kultilrler, ulkeler ve hatta bahsekonu gti9ler arasinda yerini yumu§ak gu9 ba§ligi altinda almaktadir. Peki tam olarak nedir bu yumu§ak gii?? Komiir'un Nye'dan aktarimiyla, "yumu§ak gii?" kaba kuwete ya da maddi 9ikarlar devreye girmeden istenilenleri yaptirma yetenegidir. Dolayisiyla, yumu§ak ^9 bir ulkenin kendi degerleri dogrultusunda digerlerinin isteklerini etkileme ve §ekillendirme becerisine dayanmaktadir §eklinde tanimlanmi§tir (Nye, 2005, s. 15; Komiir, 2020, s. 99).
"Soft Power and Public Diplomacy in Turkey" (Turkiye'de Yumu§ak GU9 ve Kamu Diplomasisi) ba§likli gali^mada, Nye'dan aktanm ve degerlendirmelerle, yumu§ak gu9 kavrami ve Turkiye'de yumu§ak gu9 kavramimn tanimlandigi goriilmektedir. 1980'lerde ilk kez Nye tarafindan kullamlmaya ba§lanan "yumu§ak gilQ" kavramimn kokleri, uluslararasi ili§kilerde ekonomik ve askeri guciin yanmda alternatif gii9 yapilanmn da var oldugu fikrine dayanmaktadir. Yumu§ak gu9, "zorlama veya odeme yerine cazibe yoluyla istediginizi elde etme yetenegidir". Bu, kar§i tarafi ikna edici argumanlar ve rasyonel politikalarla ikna etmekle mumkiindur (Nye 2004; Kalin, 2011, s. 8).
Diger bir yandan, mevcut 9ali§manin temelini olu§turan kavram ise diplomasidir. Ulus devletlerin 9ikarlanm korumamn yam sira diger ulus devletlere kar§i duru§unu ve ili§kilerini geli§tirmeyi ama9layan diplomasi ilk hiikumet kadar eski olan temel bir kavramdir (Iskit, 2007, s. 3). Diplomasi alamndaki ana oyuncular ulus-devletlerin kendileridir ve ileti§im, miizakere, anla§ma, i§ birligi ve 9ati§ma 96ztimu gibi kavramlar diplomasinin i§leyi§inde aktif rol oynamaktadir (Goksu ve Ozkan, 2021, s. 46). Kar§ilikli anlayi§a, ifadeye ve ileti§ime dayali bir yakla§imla, hedef kitlenin siirece dahil olmasi anlamina gelen ve etkin ileti§im stratejilerine yol a9an kamu diplomasisinin uzun vadeli hedefler belirlemesi ve halktan halka bilgi aki§im benimsemesinin, "ili§ki kurma" a9isindan onemli bir potansiyele i§aret ettigini vurgulayan Ozkan, kultiir, dil, egitim, sanat, spor, bilim vb. yumu§ak gu9 unsurlarina dayanan toplumlar arasi ili§kilerin uzun vadede korunmasi, bari§ ortaminin olu§masi, bir9ok sorunun onlenmesi ve diger sorunlan 90zmeyi kolayla§tiracaginin da altini 9izmektedir (Ozkan, 2014, s. 4; Ozkan, 2016, s.19).
Karagiille, dijital diplomasi ve dijital kamu diplomasisinin birbiriyle sik9a kari§tinlan iki kavram olmasina ragmen, aslinda tamamen farkli iki disiplin olduklanm vurgulamaktadir. Dijital diplomasinin sadece diplomatlar tarafmdan kullanildigim, genellikle kriptolu ara9lar kullandiklarini, bu ara9lari konsolosluk faaliyetleri, siber konular, kamu diplomasisi ve bilgi ve
1 Bakirnz: https://www.merriam-webster.com/dictionary/power, https://www.thefreedictionary.com/power, https://www.dictionary.com/browse/power, 07.05.2022.
enformasyon yönetimi i^in kullandiMarini vurgulamaktadir. Buna örnek olarak, e-vize, diplomatlar arasi e-ileti§im, devlet kontrolündeki dijital projeler gösterilmektedir. Diger bir yandan, dijital kamu diplomasisinin diplomatlar, vatanda§lar, STK'lar, üniversiteler, dü§ünce kurulu§lari vb. tarafindan sosyal medya ve dijital medya ara9lan araciligiyla kullanildigini belirtmektedir. Dijital kamu diplomasisinin kullanim alanlarmi ise kültürel diplomasi, yurtta§ diplomasisi ve inan? diplomasisi §eklinde örneklendirmi§tir. Diplomat ya da vatanda§larin sosyal medya payla§imlari ise ileti§im kanallari arasinda yer almaktadir (2015, s. 180-181).
Geni§ bir perspektiften bakildiginda, dijital diplomasi kavraminin internet ve yeni bilgi ve ileti§im teknolojilerinin diplomatik amaflar i?in kullanimi (Hanson, 2012, s. 3), devlet ve devlet di§i aktörlerin sosyal medya ortamlannda bilgi ve ileti§im teknolojileri araciligiyla yönetilmesi (Bjola ve Holmes, 2015, s. 207-208) §eklinde tanimlandigi görülmektedir (Tanyeri Mazici, E., 2020, s. 1093). Mevcut ara§tirma kapsaminda, Türkiye'de 2015-2021 tarihleri arasinda yayinlanan dijital diplomasi konulu doktora tezlerinde 9eviri ve diplomasi ili§kisi incelenmi§tir. Söz konusu diplomatik ili§kiler oldugunda, yabanci dil bilgisini ve kaynak dil-erek dil giftleri arasinda feviriyi ara? olarak kullanmak göz önünde bulunduruldugunu söylemek mümkündür. Ara§tirmaya konu olan doktora tezleri medya ve ileti§im teorileri kapsaminda hazirlandigi ifin Qeviribilim teorilerine ve feviri pratigine yer verilmedigi gözlemlenmi§tir. Ara§tirmanm sonucunda, dijital diplomasi konusuna Qeviribilim ?ali§malannda ?eviri ve diplomasi baglaminda yer verilebilecegi hakkinda önerilerde bu^^^mu§tur.
Yöntem
Dogru dü§ünmenin ilke ve kurallan mantikta akil yürütme yöntemiyle ortaya konur (Eroglu, 2012). Birfok kaynakta akil yürütme, aklin verilen ve bilinenlere dayali olarak bilinmeyenleri elde etme faaliyeti olarak tanimlanir. Tümdengelimli (dedüktif) bir metodoloji, mevcut varsayim veya argümanlarla olu§turulur ve ardindan teoriyi denemek i?in bir ara§tirma teknigi geli§tirmeye odaklanir (Wilson, 2020). Dedüktif yöntemde özelden genele dogru muhakeme yaptigi belirtilmektedir. Dedüktif bir plan, ara§tirmalarda daha geni§ ko§ullarda elde edilen ili§kilendirmeleri kontrol edebilir (Gulati, 2009). Sonu? olarak, tümdengelim yöntemi, ba§langiflardan veya önerilerden sonuflari ?ikarmaya odaklanir. Özetlemek gerekirse, dedüktif akil yürütme, daha geni§ten daha a?ik olana dogru ?ali§ir. Dedüktif muhakeme genellikle "yukandan a§agiya" bir yakla§im olarak adlandirilir. Bu ara§tirmada, ara§tirma yöntemi olarak betimsel analiz yöntemine paralel olarak dedüktif akil yürütme analizi yöntemi kullanilmi§tir. Ara§tirma sorulari §u §ekilde siralanabilir: Dijital diplomasi alaninda yazilan tezlerde 9evirinin yeri nedir? Qeviribilim ve Dijital diplomasi baglaminda ne gibi ara§tirmalar yürütmek mümkündür?
Ceviri ve Dijital Diplomasi tli^kisi
Eski Yunanca'da "katlanmi§ kagit" anlamina gelen diploma sözcügünden türeyen diplomasi sözcügü uzun yillardir pek 90k toplumda ve kültürde "devletlerarasi resmi bir ileti§im bi9imi" anlaminda kullanilmaktadir (Baranyai, 2011, s. 2; Yetkin Karako9, 2015, s. 15). Türk Dil Kurumu sözlügünde en geni§ manasiyla "uluslararasi ili§kileri düzenleyen antla§malar
ÇEVlRÎ VEDÎPLOMASÎÎLlÇKISlBAGLAMINDA TURKÎYE'DE YAYINLANANDÎJÎTAL DÏPLOMASl 108
KONULUDOKTORA TEZLERÎNÎN DEDÙKTÎFANALÎZÎ
biitiinii, yabanci bir ulkede ve uluslararasi toplantilarda ulkesini temsil etme i§i ve sanati"2 gibi anlamlara gelen diplomasi sozcugu, Yetkin Karakoç'un aktanmindan gôruldugii tizere, Sir Peter Marshall (1990) tarafindan açagidaki çekilde detayli anlamlarla karçtlik bulmaktadir:
Di§ ИцкИегт bir btittin olarak içerigi,
Di§ politikamn yurutulmesi,
Di§ ИцкИегт muzakere yoluyla yurutulmesi,
Diplomatik hizmette çaliçan diplomatlarin kullamlmasi,
Istihbarat kullanimi, nazik bir dil kullanimi,
Profesyonel diplomatlarin sahip oldugu yetenek veya beceriler (Marshall, 1990; Yetkin Karakoç, 2015, s. 15).
Diplomasi kavrami bir çati kavram olarak kabul edilirse, bu çati altinda farkli baçliklarin yer aldigini gôrmek mtimkiindtir. Ôrnegin, kamu diplomasisi, ikili diplomasi, çok tarafli diplomasi, sivil diplomasi, arabuluculuk diplomasisi, zirve diplomasisi, insani diplomasi, kiiltiirel diplomasi, enerji diplomasisi, dijital diplomasi ve çevre diplomasisi3 gibi. Mevcut çaliçma kapsaminda, bu kavramlar arasindan en gunceli ve yenilikçisi olarak kabul edilebilecek olan dijital diplomasi seçilmiçtir. Bu duzlemde, dijital diplomasi alanmda ve çevirinin yeri sorgulanmiç ve dijital diplomasi konulu doktora tezlerinde çeviri iliçkisi olup olmadigi incelenmiçtir.
Dijital diplomasi kavrami, "ag/sosyal ag diplomasisi", "e-diplomasi", "çevrimiçi diplomasi", "siber diplomasi", "Twitter diplomasisi" gibi ifadelerle de ifade edilebilir (Gôksu ve Ôzkan, 2021, s. 48-49). Dijital diplomasi, diplomatik iliçkileri giiçlendirme araci olarak interneti, yeni bilgi ve iletiçim teknolojilerini (BÎT) ve sosyal medyayi kullanan bir yapi olarak tammlanabilir (Chakraborty, 2013). Klasik kamu diplomasisinden aynldigi temel farkliliklar ise bilgiye daha fazla eriçim imkâm olmasi, bireyler ve kuruluçlar arasinda daha fazla etkileçim ve daha fazla çeffaflik olmasi çeklinde belirtilebilmektedir. Dijital diplomasinin hedefleri bilgi yonetimi, kamu diplomasisi saglama, konsolosluk iletiçimi ve yamtlari saglama, dogal afet ve felaket durumlarinda iletiçim saglama, internet ôzgurlugu, di§ kaynaklara eriçim ve politika planlamasi çeklinde tammlanabilir (Rashica, 2018, s. 77).
Uluslararasi diplomatik iliçkilerin yurutulmesi elbette yazili ve sozlii iletiçim sayesinde olmaktadir. Yazili diplomatik metinleri nota, muhtira, memorandum, gayri resmî belgeler, giiven mektubu, geri çagirma mektubu, atama belgesi, buyrultu, nihai senet, anlaçmalar, sôzle§meler, protokoller, ultimatomlar, davet, kutlama ve taziye mektuplan gibi ba§liklar altinda simflandirmak mumkiinken, sozlii diplomatik metinleri ôzel, ikili ya da çoklu gôrii§meler, beyanlar, sôylemler, basin açiklamalari, kar§ilama ve veda konuçmalari, açiliç ve kapam§ konu§malanyla simflandirmak miimkiin olmaktadir (Ûnsal, 2019, s. 30-31).
2 TDK, https://sozluk.gov.tr/, diplomasi sôzcu^ t^^lrn, eri§im tarihi: 21.08.2022.
3 Diplomasi tiirleri: https://www.iienstitu.com/blog/diplomasi-nedir, eri§im tarihi: 21.08.2022.
Aslinda insan etkile§imleriyle ilgili bir uygulama olarak, diplomasinin her zaman karma§ik kiiltiirel miizakereleri ve farkli dillerin ve kodlarin gevirilerini gerektirdigi tamamen anla§ilabilir ve kabul edilebilir bir durumdur. Bununla beraber, bir list baki§la bakildiginda, diplomasinin din, siyaset, dilbilim gibi farkli turlerde 9eviri eylemi olarak koprii kurdugunu soylemek mumkiindur (Osborne, 2018, s. 1-6). Diplomasi dili kullamlirken ve diplomatik metinlerin fevirileri yapilirken kalip ifadeler, egretilemeler ve benzetmeler, alana ait terimler, giinluk dilden daha ust diizey sozciiklerin kullanimina dikkat edilmeli ve ozellikle yazili diplomatik metinlerin gevirileri yapilirken uzun ve karma§ik ciimle yapilanndan uzak durulmali (Vural Kara, 2007, s. 54). Diger bir a^idan, diplomatik soylem diplomasiye aktif ve ileti§imsel bir §ekilde verilen insani bir tepki olarak tammlanmaktadir ve diplomatik soylemde hitabet, sozciik sefimi ve diplomatin du§iinsel diizeyde net olmasi onemlidir (Dogan, 2018, s. 91-92).
Yetkin Karako9, Qeviri ve Diplomasi ba§likli eserinde diplomatik metinlere yonelik 9eviri ilkelerini 4 ana madde altinda toparlayan Yang'dan (2012) a§agidaki §ekilde bir bilgi aktarimi saglami§tir:
"Konu§macinin siyasi baglamlarini tam olarak anlayarak, diplomatik dilde o donemdeki
yan anlamlari kar§i tarafa aktarmak,
Aliciya siyasi tutumu yansitmak, bunuyaparken geviride siyasi bilgiyi orijinaldeki etkiyi
yansitacak bigimde popiiler bir biqimde yapmak,
DildeM dinamizme gore degi§iklikler yapmak,
Konu§maciya da izleyicinin birine taraf olarak, geviriyapmamak" (Yang, 2012; Yetkin
Karako9, 2015, s. 57-58).
Ayni duzlemden ilerlendiginde, diplomasiye ait metinlerin 9evirilerinde elbette sadece i9erik aktarimi yapmak yeterli olmayacaktir. i9erik aktariminin yam sira metnin i§levselligine de dikkat edilmelidir. Metin i9erigi ve i§levselligi afisindan kaynak odakli olmak on plana 9ikarken, dil kullammi a9isinda erek odakli 9eviriler yapilmasi onem ta§imaktadir (Vural Kara, 2007, s. 65).
Turkiye'de Yayinlanan Dijital Diplomasi Konulu Doktora Tezleri
Turkiye'deki universitelerde yiirutulen lisansustu tezler kapsaminda, dijital diplomasi konulu doktora tezleri incelenmi§tir. Bu ba§lik altinda Tablo l'de Turkiye'de dijital diplomasi konulu doktora tezleri verilmi§tir. Tablolarin devaminda ise turn tezlerin i9erikleri hakkinda genel bilgiler sunulmu§tur. Degerlendirmeler ve sonu9lar ba§ligi altinda ise bahse konu tezler hakkinda 9eviri ve diplomasi baglaminda genel 9ikarimlar ve Qeviribilim alanina dair muhtemel faydalar ve ili§kilendirmeler verilmi§tir.
"Dijital diplomasi" ve "digital diplomacy" anahtar kelimeleriyle, Yiiksekogretim Kurulu Ba§kanligi Tez Merkezi4 sayfasindan elde edilen veriler dogrultusunda, Tablo l'de 5 tane doktora tezine eri§ilmi§tir. Mevcut tezlerin 2015 ve 2021 yillari arasinda yazildigi goriilmektedir. Bu durum elbette dijital diplomasi konusunun olduk9a gtincel bir 9ali§ma alam
4 https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp dijital diplomasi konulu tezlerin listelerine erijmek ifin bkz., Eri§im tarihi: 25.01.2022.
ÇEVlRÎ VEDÎPLOMASÎÎLlÇKISlBAGLAMINDA TÜRKÍYE'DE YAYINLANANDÎJÎTAL DÎPLOMASÎ 110
KONULUDOKTORA TEZLERÎNÎN DEDÜKTÍFANALÎZÎ
oldugunu gôstermektedir. Tezlerin yazildigi üniversiteler alfabetik siraya gore incelendiginde §u iiniversite isimleri gôriilmektedir: Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, Galatasaray Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, inonü Üniversitesi, ízmir Kâtip Çelebi Üniversitesi, Kocaeli Üniversitesi, Maltepe Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Selçuk Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi ve Ufuk Üniversitesi. Bahse konu lisansüstü tezlerin yürütüldügü ilgili bolümler ise §u çekilde oldugu gorülmektedir: Halkla îliçkiler, Uluslararasi Iliçkiler, îletiçim Bilimleri, Radyo-Televizyon, Siyasal Bilimler, Gazetecilik.
Tablo 1: Türkiye'de Dijital Diplomasi Konulu Doktora Tezleri Tablosu
Yazar Tez Yih Université Tez Türtt Tez Konusu Tez Adi
Bahadir Avçar 2021 Gazi Üniversitesi Doktora Halkla îliçkiler Diyalojik Halkla îliçkiler Baglaminda Dijital Diplomasi: Zeytin Dali Operasyonu
Nurullah Zafer Kartal 2021 Süleyman Demirel Üniversitesi Doktora Halkla îliçkiler Dijital Diplomasinin Bir ideolojik Aygit Olarak Küresel Halkla îliçkilerde Kullanimi: ABD, Rusya ve Çin'in Tiirkiye'deki Uy^^al^ma Bir Bakiç
Ozden Ozlü 2019 Maltepe Üniversitesi Doktora Halkla îliçkiler, Uluslararasi îliçkiler, îletiçim Bilimleri Kamu Diplomasisi Oluçturulmasinda Dijital Diplomasinin Etkisi: Türkiye'de Bulunan Bûyûkelçiliklerin Twitter Kullammi
Gôzde Kurt 2016 Galatasaray Üniversitesi Doktora Radyo- Televizyon, Siyasal Bilimler, Uluslararasi îliçkiler Türkiye'de Dijital Diplomasi Uygulamalanmn Kamusal Iletiçim Baglmunda Analizi: Gezi Parki Ôrnegi
Akin Emre Karagülle 2015 Marmara Üniversitesi Doktora Gazetecilik, Uluslararasi Îliçkiler, ileti§im Bilimleri Kamu Diplomasisi Araci Olarak Dijital Medya & Dijital Diplomasi
Tablo Г de yer alan dijital diplomasi konulu doktora tezleri incelendiginde, yazilan ilk çaliçmanin 2015 yilinda tamamlandigi gorülmektedir. Bilimsel araçtirmalar açisindan oldukça güncel konular arasinda yer alan dijital diplomasi konusunun kamu diplomasisi üst baçligi altinda yer aldigi bilinmektedir. Bu baglamda dijital diplomasi baglaminda yazilan doktora tezlerinin kamu diplomasisi konusuyla da iliçkilendirildigi gorülmektedir. Yürütülen doktora tezlerinin baçliklari §u çekildedir: Diyalojik Halkla Iliçkiler Baglaminda Dijital Diplomasi: Zeytin Dali Operasyonu, Dijital Diplomasinin Bir Ideolojik Aygit Olarak Küresel Halkla îliçkilerde Kullammi: ABD, Rusya ve Çin'in Turkiye'deki Uygulamalarina Bir Baki§, Kamu
Diplomasisi Oluç^^masinda Dijital Diplomasinin Etkisi: Türkiye'de Bulunan BûyûkelçiliUerin Twitter Kullanimi, Türkiye'de Dijital Diplomasi Uygulamalarirnn Kamusal îletiçim Bagl^inda Analizi: Gezi Parki Örnegi, Kamu Diplomasisi Araci Olarak Dijital Medya
& Dijital Diplomasi.
Dijital diplomasi baglaminda yürütülen doktora tezleri kronolojik sirayla incelendiginde, ilk olarak 2015 yilinda Akin Emre Karagülle tarafindan yazilan Kamu Diplomasisi Araci Olarak Dijital Medya & Dijital Diplomasi ele alinmiçtir. Bu tez kapsaminda, genel olarak kamu diplomasisi ve alt alanlari, dijital diplomasi ve alt alanlan, propaganda, yumuçak gûç, dijital medya araçlari, sosyal medya, vaka incelemesi olarak Türk dizileri incelenmiçtir. Dijital kamu diplomasisi ve dijital diplomasi arasindaki farklan ortaya koyacak bir ara§tirmaya ihtiyaç vardir. Dijital diplomasi hakkinda daha fazla akademik çaliçma yapmaya ihtiyaç vardir. Diplomasinin diplomatlarin içi oldugu gerekçesiyle, Diçiçleri Bakanliklan içinde daha etkin dijital diplomasi yapilanmalari olmalidir. Dijital medya ürünleri olan Türk dizilerinin Türk Kamu diplomasisi adina büyük etkisi oldugundan, Türk dizilerine yapilacak olan yatinmlar sayesinde daha etkin bir kamu diplomasisi yürütmek mümkün olacaktir (Karagülle, 2015, s. 2). Dünya çapinda oldukça büyük bir yere sahip olan dizi sektörü içinde Türk dizileri de büyük bir paya sahiptir. Türk dizilerinin diger tilkelerde yaçayan kiçiler için altyazi çevirileri araciligiyla Türkiye'yi tamma ve Türkiye hakkinda olumlu fikirlere sahip olmalari tizerine etkileri oldugu vurgulanmaktadir. Karagülle'nin önerileri arasinda ise, dijital platformlar için hazirlanan Türkiye konulu filmlerin Türkiye'nin dogal ve tarihi güzelliklerini görüntülerde yansitabilmeleri amaciyla maddi ve manevi teçviklerin ilgili birimler tarafindan saglanmasi bulunmaktadir. Aynca, Kiiltiir ve Turizm Bakanligi'mn Türk film yapimci ve yönetmenlerine uluslararasi film festivalleri gibi çeçitli organizasyonlarin yarn sira, dijital platformlara da Türkiye'nin itibarmi artirmak/düzeltmek adina en çok çeviriye ihtiyaç duyulan dillerde altyazi hazirlanmasi hususunda maddi destek vermesi yer almaktadir. Diger bir yandan, yine bahse konu Bakanlik ve Yunus Emre Enstitüsü'nün altyazi hazirlama konusunda iç birligi içinde olacagi bir 'dijital birim' kurulmasi önerisi yer almaktadir (2015, s. 183-186).
Gözde Kurt, 2016 yilinda 'Türkiye'de Dijital Diplomasi Uygulamalarirnn Kamusal îletiçim Baglaminda Analizi: Gezi Parki Örnegi' baçlikli doktora tezini yazmiçtir. Türkiye'de dijital diplomasi uygulamalan ve dijital diplomaside devlet kurumlari ve faaliyetlerini incelemiç ve örneklem olarak Türkiye'de Gezi Parki Olaylari Sürecinde Dijital Diplomasi süreci ve ardindan, Türkiye'de Gezi Parki Olaylannda Geleneksel ve Yeni Medyanin rollen incelemiçtir. Daha sonra ise, Türkiye'deki devlet kurum ve kuruluçlarmm ve siyasetçilerin, siyasi aktörlerin, btirokratlann ve mülki idari amirlerin Twitter'da verdikleri mesajlar ve paylaçimlarm söylem analizleri yapilmiçtir. Kurt, Türkiye'de uygulanan dijital diplomasi faaliyetlerinin dönemin gereklerini yakalayamadigim vurgularken, diger taraftan Türkiye'de sosyal medya ve kamu diplomasisinin yapisina ters bir §ekilde siyasi aktörler ve kamu kurumlanmn Iki Yönlü Asimetrik Model baglaminda yalmzca, "Government to People" yönteminin kullanildigini ve dijital kamu diplomasisinin geregi olan "People to Goverment" yönteminin kullamlmadigini (2016, s. xxi-xxiv).
Özden Özlü'nün 2019 yilinda yazdigi 'Kamu Diplomasisi Oluçturulmasinda Dijital Diplomasinin Etkisi: Türkiye'de Bulunan Bûyûkelçiliklerin Twitter Kullanimi' baçlikli doktora
QEViRi VE DiPLOMASiiLi$KiSi BAGLAMINDA TÜRKiYE'DE YAYINLANAN DlJTTAL DIPLOMASI 112
KONULU DOKTORATEZLERiNIN DEDÜKTIF ANALlZl
tezi ise yine dijital diplomasi konulu güncel kaynaklar arasinda yer almaktadir. Sosyal medya ara9larinin dijital diplomasideki etkileri gündem belirleme, bilgi yayma ve diyalog kurma simflandirmasi incelenmi§tir. Ayn bir ba§lik altinda ise dijital diplomasi kavrami ifinde yer alan ve 50k yeni bir kavram olan Twiplomacy kavrami ve büyükel^ilik diplomasisinin incelendigi görülmektedir. Twiplomacy ve büyükelgilik diplomasisi kavramlarinin ili§kilendirilmesinde Amerika ve Rus BüyükelQiliklerinin Twitter kullammi hareketleri üzerinden belirli alt ba§liklar kapsaminda incelemeler yapildigi görülmektedir. (2019, s. vii-ix). Sonu? bölümünde vurgulandigina göre, Amerika ve Rus Büyükel9iliklerinin büyük oranda Ortadogu ve buradaki ¡9 sava§ ve kadin ve kiz 90cuklann istismari ve erken ya§ta evlendirilmeleri hakkinda Twitter iletileri oldugu görülmü§tür (2019, s. 289).
2021 yilinda yürütülen bu 9ali§manin ba§ligi "Dijital Diplomasinin Br ideolojik Aygit Olarak Küresel Halkla ili§kilerde Kullanimi: ABD, Rusya ve Qin'in Türkiye'deki Uygulamalarina Bir Baki§" ba§likli doktora tezi Nurullah Zafer Kartal tarafindan yürütülmü§tür. Tez kapsaminda, Amerika'nin Sesi, Sputnik Türkiye, Qin Uluslararasi Radyosu verileri incelenmi§tir. Bahsekonu dijital kanallann kurumsal web siteleri, Facebook, Twitter, YouTube ve Instagram hesaplari incelenmi§ ve analiz edilmi§tir. Adi ge9en hesaplarda ülkelerin kendi kültürleri ve tarihleri hakkmdaki payla§imlarin incelendigi belirtilmektedir. Yürütülen incelemeler ve betimsel analizler sonucunda, bahse konu olu§umlarin dijital diplomasiyi kiiresel halkla ili§kiler a9isindan ideolojik aygit olarak kullandiklari sonucuna varilmi§tir (Kartal, 2021, s. iv). Dijital diplomasi, dijital platformlarda yabanci halklari etkileme, kendi tarafina 9ekme ve farkli konularda ikna etme gibi i§levleri yerine getiren ilgili kurum ya da kurulu§larin kurumsal web sitesi, Facebook, Twitter, YouTube, Instagram gibi sosyal medya platformlari araciligiyla saglanmaktadir. Bu baglamda, kiiresel halkla ili§kiler ve dijital diplomasinin birbirini tamamladigi ve 90k sayida ortak özellige sahip olduklanm söylemek mümkündür. Adi ge9en ara9lar arasinda dijital diplomasi ve kiiresel halkla ili§kiler ile kamu diplomasisinin i9 i9e ge9tigi ISA (Devletin Ideolojik Aygitlari) yer almaktadir. Eldeki verilere dayanarak VOA (Amerika'mn Sesi), CRI (Qin Uluslararasi Radyosu) ve ST'nin (Sputnik Türkiye) dijital diplomasi ve ISA ara9lari olarak i§lev gördügü söylenebilir (2021, s. 362- 370).
Son olarak Dijital Diplomasi baglaminda 2021 yilinda ele alinan bir dig er doktora 9ali§masi ise Bahadir Av§ar'in yazdigi 'Diyalojik Halkla Ili§kiler Baglaminda Dijital Diplomasi: Zeytin Dali Operasyonu' ba§likli doktora tezidir. Ara§tirmamn kuramsal altyapisi Kent ve Taylor tarafindan geli§tirilen diyaloji kuramina dayanmaktadir. Qali§ma i9inde ula§ilmasi hedeflenen ama9larm §u §ekilde oldugu belirtilmektedir: sosyal medyanin dijital diplomasi aktörleri tarafindan iki yönlü olarak mesaj iiretmelerini ve bu aktörlerin diyalojik ileti§im denklemindeki konumlarini incelemek ve belirlemek. Bu baglamda ele alinan dijital diplomasi aktörlerinin Zeytin Dali Harekäti boyunca Twitter payla§imlari incelenmi§ ve i9erik analizleri yapilmi§tir (Av§ar, 2021, s. iv). Av§ar'a göre, bugün dijital diplomasi kavrami, yeni ileti§im teknolojileri araciligiyla uluslararasi düzeyde bir halkla ili§kiler pratigi geli§tirme odaginda ilerledigi söylenebilir. Bu baglamda, doktora tezi ara§tirmasinda yamt aranan sorular §u §ekilde siralanmaktadir: 1) Belirlenmi§ kriterlere göre diyalojik olan ile olmayan arasindaki fark nedir? 2) Diyalojik uygulamalarin 9^itleri nelerdir? Dijital diplomasi a9isinda hangileri hangi durumlarda daha etkili/g^erlidir? ZDHde durum ne olmu§tur, Neden? 3) ZDH dijital
113
Виг си TURKMEN
diplomasi aktorlerinin ZDH siiresince twitter'i diyalojik prensipler do^ltusmda kullanmiçlar midir? (2021, s. 245-257).
Dijital Diplomasi Konulu Doktora Tezlerinde Çevirinin Yeri
Mevcut araçtirma kapsaminda, dijital diplomasi konulu doktora tezlerinin incelenmesi surecinde, bahse konu tezlerde çeviri uygulamalari ve çeviri metinlere yer verilip verilmedigi ve çevirinin ônemine ne denli vurgu yapildigi incelenmiçtir. Bu incelemeler kapsaminda, doktora tezleri içinde yer alan çeviri uygulamalari ve kullanimlan ile ilgili bôliimler ve baçliklar incelenmiçtir. Bu sayede, Turkiye'de tamamlanan dijital diplomasi anahtar kelimeli ve ana temali doktora tezleri kapsaminda çeviri ve yabanci dil bilme ve kullanmanin ônemini vurgulayan kisimlar incelenmiç ve aslinda dogrudan Çeviribilimle baglantili olarak yurutulmeyen bahse konu çaliçmalarda, çeviri ve dijital diplomasi baglaminda yer verilebilecek hususlar on plana çikarilmaya çaliçilmiçtir. Bir sonraki bôliim olan Çeviri ve Dijital Diplomasi îliçkisi adli baçlik kapsaminda ise birbirinden farkli iki araçtirma alam olan Çeviribilim ve Dijital diplomasi arasinda ne gibi baglantilar oldugu ve ilgili akademik araçtirmalar sunulacak ve ileriki çaliçmalarda yer alabilecek muhtemel araçtirma baçliklari ve dijital diplomasi konulu araçtirmalarda çevirinin ve yabanci dilbilgisinin ônemi hakkinda iliçkilendirmeler sunulacak ve ônerilerde bulunulacaktir.
Kartal'in çaliçmasindaki yorumlar ve degerlendirmeler incelendiginde, kamu diplomasisi kavrami için farkli dillerdeki karçiliklann karçilaçtrnldigi goriilmektedir. Yabanci dillerde Îngilizce'de "public diplomacy", Fransizca'da "diplomatie publique" ve Ispanyolca'da "diplomacia ^ûblic^ ol^^ ^iyle kullamlan "kamu diplomasisi" çeklinde dilimize dahil edilmiçtir (Kartal, 2021, s. 128). Bu baglamda, Ôzlii'nun yorumladigi ve aktardigina gôre, "кати diplomasisi bir devletin, ulusunun fikirleri ve idealleri, kurumlari ve kiilturu, ulusal hedef ve politikalarinin anlaçilmasi için yabanci kamuoyuyla ileti§im kurma siXreci" olarak tammlanmaktadir (Tuch,1990, s. 3; Ôzlii 2019, s. 30). Yine Ôzlii'nun Waller'den aktardigina gôre, "кати diplomasisi uluslararasi algilari, tutumlari ve politikalari etkilemek için yabanci topluluklarla iletiçimfarma sanati" çeklinde tanimlandigi goriilmektedir (Waller, 2007, s. 23; Ôzlii 2019, s. 30).
Emre Karagiille'nin tezinde 'Kosova'mn Di§i§leri Bakan Yardimcisi ve dijital diplomasi ônciilerinden olan Pétrit Selimi'nin genç ogrenciler için temel araçtirma tekniklerini ogrenmeleri amaciyla ve Kosova kiiltiirii veya sporu gibi ôzel konularda ara§tirma makaleleri yazabilecekleri 'Wikipedia kamplari'm kurdugunu belirtmektedir. Bahsekonu kamplarda Kosava odaginda içeriklerin uretilmesi ve web teknolojilerini kullanmaya yatkin genç programcilarin yetiçtirilmesinin amaçlandigi gomlmektedir. Bu egitimi tamamlayan gençlerin sokak modasi, turizm rehberleri, çeviri programlan gibi uygulamalar geliçtirdikleri gôriilmti§tiir. Dolayisiyla, geli§tirilen uygulamalar araciligiyla Kosova'mn sanal ortamlardaki prestijinin arttinlmasi ve Facebook, Twitter ve Linkedln gibi platformlari da Kosova'nm bagimsiz bir tilke oldugu konusunda ikna etmeyi ba§armi§lardir (Karagulle, 2015, s. 42; Avçar, 2021, s. 77).
Kurt'un aktarimiyla, Ahmet Çik'in Twitter iletileri hakkinda yaptigi bir açiklama §u çekilde yorumlanmiçtir: "Twitter, eger do&uçefàlde ve gerçegi tahrif etmeden kullaniliyorsa,
ÇEVlRÎ VEDÎPLOMASÎÎLlÇKISlBAGLAMINDA TURKÎYE'DE YAYINLANANDÎJÎTAL DÎPLOMASÎ 114
KONULUDOKTORA TEZLERÎNÎN DEDÙKTÎFANALÎZÎ
uluslararasi alanda da kullanacaginiz bir araçtif (2016, s. 629). Bu baglamda, aslinda sosyal medya kanali olan Twitter'in рек çok alanda oldugu gibi uluslararasi diplomasi ve siyaset alaninda da verimli ve dogru bir çekilde kullanilacagim sôylemek miimkiin olacaktir. Yine bu paralelde, Gezi Parki hakkindaki haberlerin "Translate for Justice" gibi web siteleri araciligiyla ve gôniillii çevirmenler tarafindan çevirisi yapilmiç, boylece uluslararasi diizlemde dil engelleri açilarak haberlerin aninda diinyanin her yerinde takip edilebilmesi saglanmiçtir (Kurt, 2016, s. 344; Dogan,2013,s. 381).
Ote yandan, Avçar'in aktarimiyla, 'Digital 2020' raporunda yer alan verilere gore diinya ortalamasi incelendiginde, internet kullanan kiçilerin internette giinliik siirenin 6 saat 43 dakika zaman geçirdikleri oldugu gôriilmekte ve Turkiye'deki giinliik ortalama internet kullamm suresi 7 saat 29 dakika olarak belirlenmiçtir5 (Av§ar, 2021, s. 77). Dolayisiyla, Tiirkiye'de internet ve dijital platformlan aktif bir çekilde kullanan kiçilerin, Tiirkiye'nin bilgi toplumuna dôntiçiimii siirecinde, devletin рек çok hizmetini sanal ortamlara taçiyarak vatandaçlanyla etkileçim saglamasi sôz konusudur (2021, s. 77).
Hepimizin yaçadigi ve tecrube ettigi gibi, gunumuz teknolojileri ve dijital platformlanndan uzak kalmamn çok mumkun olmadigi bir donemdeyiz. Kosova'da oldugu gibi, dijital platformlan aktif bir çekilde kullanan genç nufusun, daha bilinçli bir çekilde hareket etmesini saglayarak dijital diplomasi içinde yer almalanm saglayarak ulkelerin tamnirliklarini arttirma ve uluslararasi iliçkiler konusunda ileri adimlar atilmasim te§vik etmek mumkiin haie gelebilmektedir. Ilgili doktora tezleri incelendiginde, genel olarak kamu diplomasisi ve dijital diplomasi kavramlarinin karçiliklanmn verildigi ve yabanci dildeki kar§iliklanmn ne olduguna yer verildigi goriilmuçtiir. Ayrica, goniillii oleirak dijital platformlarda yiiriitiilen dijital diplomasi faaliyetleri hakkinda ôrnekler verildigi, farkli iilkelerde genç ntifusun dijital diplomasi hakkinda bilinçlendirilmesi ve iilkelerini uluslararasi dijital platformlarda dogru ve etkili çekilde temsil edecek çekilde paylaçimlar yapabilmeleri hakkinda çeçitli uygulamalar yapildigi g6riilmii§tiir. Bu hususta, anadil ve yabanci dil edinci ve içerikleri çeviri yoluyla aktarmak biiyuk ônem taçimaktadir. Bu noktada, çeviri yoluyla diplomatik içeriklerin aktarilmasi esnasinda çeviri edinçleri kapsaminda yer alan dil, kiiltiir, metin tiretimi, araçtirma, teknoloji ve dijital medya edinçlerine6 hâkim olmak gereklidir. Dolayisiyla, yumuçak giiç olarak dijital diplomasinin kullanimmda, uluslararasi platformlarda çeviriyi etkin bir araç ve giiç olarak bilinçli bir çekilde kullanmak miimkiin olacaktir.
Sonuç
Dijital diplomasi konulu doktora tezlerinin çeviri ve diplomasi baglaminda yiirutiilen bu deduktif analiz araciligiyla, alana bir tist baki§ saglamak ve çeviriyle iliçkili olarak eksikliklerin belirlenmesiyle alana katki saglamak amaçlanmi§tir. Sonuç olarak, diplomasi dili ve çeviri siirecinde bu dilin ôzelliklerinin ve içeriginin korunarak kaynak dilden ve kiiltiirden erek dile ve kiiltiire aktarimi sôz konusudur. Bahse konu aktanm yapilirken, yazili ve sôzlii iletiçim kurallanna uyulmasi beklenmektedir. Diplomasi dili denildiginde, ilk zamanlarda akla seidece
5 bbc.com/turkce/haberler-tokiye ET: Mayis 2020
6 Kr§., Neubert, 2000; Schâffiier, 2000; Yazici, 2007; Eser, 2013; Turkmen, 2019.
yazili diplomatik belgelerin ve sozlii diplomatik Qeviri stirecinin gelmesi bekleniyordu. Gtintimtizde dijital diplomasi konulu doktora tezlerinde de vurgulandigi gibi, artik diplomasi dilinin sadece zirveler, ozel toplantilar ve kurullar gibi ortamlarda sozlii ?eviri yoluyla kullamlmasi ve diplomatik evraklann ve belgelerin yazili olarak gevrilmesinin yaninda artik dijital platformlann da kullanildigi ve belki de daha 90k kullanilacagi vurgusu yapilmaktadir. Buna bagli olarak, 9evirmenlerden dijital diplomasi kullanimi baglaminda geli§mekte olan teknoloji iiriinlerine, kanallarina, sosyal medya aglanna, dijital haber ve bilgi payla§im platformlarina a§ina olmalan ve bunlan kullanmalari beklenmektedir.
Mevcut 9ali§maya konu olan dijital diplomasi hakkinda yazilan doktora tezlerinde feviriye ne kadar yer verildigi ve yabanci dil bilmenin onemi incelendiginde, bu temalara derin ve detayli §ekilde yer verilmedigi gozlemlenmi§tir. Dijital diplomasi, Turkiye'de de рек 90k alanda kullanilmaya ba§lansa da kurum ve kurulu§lann sosyal medya hesaplari ve dijital platformlardaki aktiflikleri geli§meye devam etmektedir. Qagimizin geregi teknoloji ve dijital medya kullammimn bireysel kullammdan otede, artik kurumsal, ozel ve kamu kurulu§larmca kullammi te§vik edilmeye ba§lami§tir. Gtintimtiz gereksinimleri dogrultusunda, giincelligini artarak korumaya devam eden dijital diplomaside 9evirinin ve 9eviri teknolojilerinin kullammi te§vik edilmelidir. Web sayfalari tizerinde aktif §ekilde 9ali§an 9eviri ozellikleri 9ogu zaman baglam di§i 9eviriler yapmaktadir. Diplomasi alaninda, ozellikle dijital diplomasi kullamminda profesyonel 9eviri destekleri, dil uzmanlari ve 9evirmen destekleri kullanilmali ve bu kullammlar daha fazla te§vik edilmelidir. Burada ama9, ulkenin joirtdigina a9ilan dijital yuzlerinin iilke haynna daha etkili ve dogru kullammi olmalidir.
Dijital diplomasi ve 9eviri baglaminda ileride yapilabilecek 9ali§malar i9in §u alternatifler du§unulebilir: Universitelerde verilen Hukuk Qevirisi, Qeviri ve Diplomasi, Medya Qevirisi gibi dersler i9inde sosyal medyada ve dijital platformlarda dijital diplomasi konusunda egilmek mtimkiin olabilir. Ders i9eriklerinde birka9 haftalik giincellemelere gidilerek, uluslararasi platformlarda ulkemiz adina etkili ve dogru iletilerin iiretilebilmesi ve yorumlanabilmesi konusunda bilgilendirmeler ve ornek iletilerin incelenmesi eklenebilir. Ozellikle gen9 kullamcilar ve konuyla ilgilenenlere yonelik internet tabanli, uzaktan egitimler, seminerler ya da yiiz yuze egitim programlan araciligiyla dijital diplomasi ve 9eviri uygulamalari hakkinda bilgilendirmeler yapilabilir.
Yiiriitulen bu ara§tirma dolayisiyla, bahse konu ba§liklar hakkinda alanda bo§luk oldugu gorulmu§tiir. Qeviribilim alamnda yazilacak doktora ve ytiksek lisans tezlerinde, dijital diplomaside, kamu diplomasisinde ve kiiltiirel diplomaside Qeviribilim (ozellikle 9eviri ve diplomasi) baglantili ara§tirma konulanna yer verilebilir. Yine bu paralelde, hukuk 9evirisi ve 9eviri ve diplomasi konulu ara§tirmalarda sosyal medya platformlarinda yer alan kiiltiirel, siyasi ve dini i^erikli iletilerin ve 9evirilerinin incelenmesi miimkiindiir. Ayrica, bahsi ge9en 9evirilerin incelenmesi yiirutiiliirken, web sitelerindeki otomatik 9eviri ozellikleri ve eksikliklerin giderilmesi hususunda raporlar olu§turmak ve ilgili birimlere bu raporlari sunarak iletilerin 9evirilerinin iyile§tirilmesi saglanabilir.
QEVlRI VE DiPLOMASilLi§KISi BAGLAMINDA TÜRKiYE'DE YAYMLANAN DlJTTAL DIPLOMASI KONULU DOKTORATEZLERiNIN DEDÜKTIF ANALlZl
Kaynak^a
Av§ar, B. (2021). Diyalojik Halkla ili$kiler Baglaminda Dijital Diplomasi: Zeytin Dali
Operasyonu, im) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYenij sp,
(15.02.2022).
Baranyai, T. (2015). The Role of Translation And Interpretation In The Diplomatic Communication. SKASE Journal of Translation and Interpretation, 5 (2), 2-13.
Bjola, C. & Holmes, M (2015). Digital Diplomacy Theory and Practice. C. Bjola and M. Holmes (Ed.). Routledge.
Chakraborty, K. Ed. (2013). Cultural Diplomacy Dictionary. Berlin: Academy for Cultural Diplomacy.
Dogan, S. (2013). Gezi, Isyan, Özgürlük Sokagin $enlikli Muhalefeti, Editor: Kemal inal, Istanbul: Aynnti Yayinevi.
Dogan, A. (2018). Sözlü Qeviride Diplomatik Söylem Parametreleri, Türkiye'de Sözlü Qeviri Egitim, Uygulama ve Ara§tirmalar, Ed. Diriker, E., Scala Yayincilik.
Eroglu G. (2012). Akil YürüMe Formlarinin Mantik ve Bilimlerde Yeri ve Degeri. Hikmet Yurdu Dü§ünce-Yorum Sosyal Bilimler Ara§tima Dergisi, 5(10), 183-196.
Eser, O. (2013). (Qeviri Egitiminde Eding Kavraminin Degerlendirilmesi, Doktora Tezi, Istanbul Üniversitesi Qeviribilim Anabilim Dali, Istanbul.
Göksu, O.; Özkan, A. (2021). Digital Diplomacy: An Evaluation of The Means And Opportunities That Digitalization Brings To Diplomacy, Digital Siege, Ed. Karadogan Do^, E.; Mengü, S.; Ulusoy, E., E-ISBN: 978-605-07-0764-9, DOI: 10.26650/B/SS07.2021.002, Istanbul Üniversitesi Yayinlan.
Gulati, P. M. (2009). Research Management: Fundamental and Applied Research, Global India Publications, India, s. 42.
Gü?: (Eri§im) https://www.merriam-webster.com/dictionary/power, (07.05.2022).
Gü?: (Eri§im) https://www.thefreedictionary.com/power, (07.05.2022).
Gü?: (Eri§im) https://www.dictionary.com/browse/power, Eri§im tarihi (07.05.2022).
Hanson, F. (2012). Revolution @State: The Spread of E-diplomacy. (Eri§im) https://cdn.mashreghnews.ir/old/files/fa/news/1391/1/14/150548_539.pdf, (10.05.2020).
Iskit, T. (2007). Diplomasi Tarihi [History of Diplomacy]. Istanbul, Turkey: Bilgi Üniversitesi Yayinlan.
Joseph S. N. (2004). Soft Power: The Means to Succeed in World Politics, New York, Public Affairs.
Kalin, 1. (2011). Soft Power and Public Diplomacy in Turkey, Perceptions, 16 (3), 5-23.
Karagiille, A. E. (2015). Kamu Diplomasisi Araci Olarak Dijital Medya, & Dijital Diplomasi, (Eri§im) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp, (15.02.2022).
Kartal, N. Z. (2021). Dijital Diplomasinin Bir ïdeolojikAygit Olarak Kùresel Halkla tliçkilerde Kullanimi: ABD, Rusya ve Çin'in Turkiye'deki Uygulamalarina Bir Baki§, (Eriçim)
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp , (15.02.2022).
Kurt, G. (2016). Tiirkiye'de Dijital Diplomasi Uygulamalarinin Kamusal tleti^im Baglaminda Analizi: Gezi Parla Ôrnegi, (Eriçim)
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp, (15.02.2022).
Kômiir, G. (2020). Yumuçak Guç Unsuru Olarak Kamu Diplomasisi. International Journal of Politics and Security (IJPS), 2 (3), 89-115.
Marshall, S. P. (1990). The Dynamics of Diplomacy. Londra: The Diplomatic Academy of London.
Neubert, A. (2000). Competence in Language, in Languages and in Translation, Developing Translation Competence, Ed. Shaffner, C. ve Adab, B., Amsterdam ve Philadelphia: John Benjamins, 3-18.
Nye, J. S. (2005). Diinya Siyasetinde Ba§arinin Yolu: Yumu§ak Guç. Çeviren: Rayhan Inan Aydin. Ankara: Elips Kitabevi.
Osborne, T. (2018). ''Translation, International Relations and Diplomacy', in the Routlegde Handbook of Translation and Culture. Abingdon, Oxon: Routledge, 517-532. Routledge Handbooks in Translation and Interpreting Studies.
Ozkan, A. (2014). 21. Yu^ilin Etkili Îletipm Yontemi Kamu Diplomasisinde Yumu§ak Guç Unsuru Olarak Medyanin Stratejik Kullanimi (The Strategic Use Of Media As A Soft Power Element în 21st Century's Effective Communication Method Public Diplomacy). Presented At The International Communication Science And Media Studies Congress (1215 May 2014). Kocaeli, Turkey: Kocaeli University Faculty of Communication.
Ozkan, A. (2016). Uluslararasi Halkla Èi§kiler ve Bir Halkla lliçkiler Etkinligi Olarak Kamu Diplomasisi (International Public Relations And Public Diplomacy As A Public Relations Activity). In B. Kilinç (Ed.), Kamu Diplomasisi ve Uluslararasi Halkla lli§kiler [Public diplomacy and international public relations] (s. 3-27). Eskiçehir, Turkey: Anadolu Ûniversitesi Yayinlan.
Ôzlu, O, (2019). Kamu Diplomasisi Oluçturulmasinda Dijital Diplomasinin Etkisi: Tiirkiye'de Bulunan Buyukelçiliklerin Twitter Kullanimi,
https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp, Eriçim tarihi: 15.02.2022
Rashica, V. (2018). The Benefits and Risks of Digital Diplomacy, SEEU Review, 13 (1), 75-89.
Schâffner, C. (2000). Running Before Walking? Designing a Translation Programme at Undergraduate Level, Developing Translation Competence, Ed. Shaffner, C. ve Adab, B. Amsterdam ve Philadelphia: John Benjamins, 143-156.
QEVlRI VE DiPLOMASliLi$KiSi BAGLAMINDA TURKiYE'DE YAYINLANAN DIJITAL DIPLOMASI KONULU DOKTORATEZLERiNIN DEDUKTIF ANALIZI
Tanyeri Mazici, E. (2020). Covid-19 Pandemi Surecinde Dijital Diplomasi: T.C. Di§i§leri Bakanligi Uzerine Bir Ara§tirma. Turkish Studies, 15 (4), 1087-1104. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44438.
Turkmen, B. (2019). Qeviri Egitiminde Teknoloji ve Dijital Medya Edinci, Gece Akademi.
Unsal, G. (2019). Diplomasi Dili ve Qevirisi. RumeliDEDil ve Edebiyat Ara§tirmalari Dergisi, (17), 22-39. DOI: 10.29000/rumelide.656595.
Vural Kara, S. (2007). Diplomasi Metinleri Qevirisi Orneginde Kaynak Metin — Erek Metin Bagintisi, Dil ve Edebiyat Dergisi / Journal of Linguistics And Literature 4 (1), 49-67.
Waller, J. M. (2007). The Public Diplomacy Reader. The Institute of World Politics Press, Washington DC, 23.
Wilson, J. (2010). Essentials of Business Research: A Guide To Doing Your Research Project SAGE Publications, 7.
Yang, M. (2012). The Principles and Tactics On Diplomatic Translation. A Chinese Perspective. Babel, 58 (1), 1-18.
Yazici, M. (2007). Yazili Qeviri Edinci, Multilingual.
Yetkin Karako9, N. (2015). Qeviri ve Diplomasi, Qeviribilim Yayinlari.
Catigma beyani: Makalenin yazari, bu 9ali§ma ile ilgili taraf olabilecek herhangi bir ki§i ya da
finansal ili§kileri bulunmadigim, dolayisiyla herhangi bir fikar 9ati§masinin olmadigim beyan
eder.
