Научная статья на тему 'ЭКСПЕРИМЕНТАЛ ТОКСИК ГЕПАТИТДА ЖИГАР ЯДРО АППАРАТИНИНГ МОРФОФУНКЦИОНАЛ ХУСУСИЯТЛАРИ'

ЭКСПЕРИМЕНТАЛ ТОКСИК ГЕПАТИТДА ЖИГАР ЯДРО АППАРАТИНИНГ МОРФОФУНКЦИОНАЛ ХУСУСИЯТЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Медицинские науки и общественное здравоохранение»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Жигар / гепатоцит / токсик гепатит / миграция / ядроча / регенерация. / Liver / hepatocytes / toxic hepatitis / migration / nucleolus / regeneration.

Аннотация научной статьи по медицинским наукам и общественному здравоохранению, автор научной работы — Исаева Нилуфар Зубидуллаевна

Мақолада эксперементал токсик гепатитда ядро аппарати реакциясининг хусусиятлари ўрганиб чиқилган. Жигарнинг ядро аппаратини ўрганиш билан боғлиқ бир нечта тажрибаларни ўтказганимиздан сўнг, биз олдимизга янги вазифа қўйдик -жигар патологиясида, яъни репаратив регенерациясида ядрочанинг ролини аниқлаш. Оқ каламушлар жигари нормал ва патологик шароитда ўрганиб чиқилган. Жигар токсик гепатити моделлаштирилган хайвонларнинг гепатоцитлари, ядролари ва цитоплазмасининг холатини тўлиқ тахлил қилиш шуни кўрсатдики, гепатоцит ядросидан ядроча донадор компоненти цитоплазмага чиқиши жигар патологиясида хам учрар экан.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

MORPHOFUNCTIONAL FEATURES OF THE LIVER NUCLEAR APPARATUS IN EXPERIMENTAL TOXIC HEPATITIS

The article examines the characteristics of the reaction of the nuclear apparatus in experimental toxic hepatitis. After conducting several experiments related to the study of the nuclear apparatus of the liver, we set ourselves a new task -to determine the role of the nucleus in liver pathology, that is, in reparative regeneration. The liver of Ok rats was studied under normal and pathological conditions. A complete analysis of the state of hepatocytes, nuclei and cytoplasm of animals modeled with liver toxic hepatitis showed that the release of the nucleus from the hepatocyte nucleus into the cytoplasm also occurs in liver pathology.

Текст научной работы на тему «ЭКСПЕРИМЕНТАЛ ТОКСИК ГЕПАТИТДА ЖИГАР ЯДРО АППАРАТИНИНГ МОРФОФУНКЦИОНАЛ ХУСУСИЯТЛАРИ»

EURASIAN JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.3 | SJIF = 7.921 www.in-academy.uz

MORPHOFUNCTIONAL FEATURES OF THE LIVER NUCLEAR APPARATUS IN EXPERIMENTAL TOXIC

HEPATITIS

Isaeva Nilufar Zubidullaevna

Senior teacher of the Department of Anatomy, Pathological Anatomy, Tashkent Pediatric Medical Institute, Ph.D https://doi.org/10.5281/zenodo.12620154

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Received: 25th June 2024 Accepted: 29th June 2024 Online: 30th June 2024

KEYWORDS Liver, hepatocytes, toxic hepatitis, migration, nucleolus, regeneration.

The article examines the characteristics of the reaction of the nuclear apparatus in experimental toxic hepatitis. After conducting several experiments related to the study of the nuclear apparatus of the liver, we set ourselves a new task - to determine the role of the nucleus in liver pathology, that is, in reparative regeneration. The liver of Ok rats was studied under normal and pathological conditions. A complete analysis of the state of hepatocytes, nuclei and cytoplasm of animals modeled with liver toxic hepatitis showed that the release of the nucleus from the hepatocyte nucleus into the cytoplasm also occurs in liver pathology.

МОРФОФУНКЦИОНАЛЬНЫЕ ОСОБЕННОСТИ ЯДЕРНОГО АППАРАТА ПЕЧЕНИ ПРИ ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОМ ТОКСИЧНОМ ГЕПАТИТЕ

Исаева Нилуфар Зубидуллаевна

PhD, старший преподаватель кафедры Анатомии, патологической анатомии Ташкентского педиатрического медицинского института https://doi.org/10.5281/zenodo.12620154

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Received: 25th June 2024 Accepted: 29th June 2024 Online: 30th June 2024 KEYWORDS

Печень, гепатоциты, токсический гепатит, миграция, ядрышко, регенерация.

В статье рассмотрены особенности реакции ядерного аппарата гепатоцитов печени при экспериментальном токсическом гепатите. Проведя несколько экспериментов, связанных с изучением ядерного аппарата печени, мы поставили перед собой новую задачу — определить роль ядрышка в патологии печени, то есть в репаративной регенерации. Изучали печень белых беспородных крыс в норме и при патологии. Тщательный анализ состояния ядер и цитоплазмы гепатоцитов крыс, подвергнутых моделированию токсического гепатита, показал, что, выход гранулярного компонента ядрышка из ядра в цитоплазму гепатоцита совершается и при патологии печени.

EURASIAN JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.3 | SJIF = 7.921 www.in-academy.uz

ЭКСПЕРИМЕНТАЛ ТОКСИК ГЕПАТИТДА ЖИГАР ЯДРО АППАРАТИНИНГ МОРФОФУНКЦИОНАЛ ХУСУСИЯТЛАРИ

Исаева Нилуфар Зубидуллаевна

Тошкент педиатрия тиббиёт института Анатомия, патологик анатомия кафедраси

катта уцитувчиси, PhD https://doi.org/10.5281/zenodo.12620154

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Received: 25th June 2024 Accepted: 29th June 2024 Online: 30th June 2024 KEYWORDS

Жигар, гепатоцит, токсик гепатит,

миграция, ядроча,

регенерация.

Мацолада эксперементал токсик гепатитда ядро аппарати реакциясининг хусусиятлари урганиб чицилган. Жигарнинг ядро аппаратини урганиш билан боглиц бир нечта тажрибаларни утказганимиздан сунг, биз олдимизга янги вазифа цуйдик - жигар патологиясида, яъни репаратив регенерациясида ядрочанинг ролини аницлаш. Оц каламушлар жигари нормал ва патологик шароитда урганиб чицилган. Жигар токсик гепатити моделлаштирилган хайвонларнинг гепатоцитлари, ядролари ва цитоплазмасининг холатини тулиц тахлил цилиш шуни курсатдики, гепатоцит ядросидан ядроча донадор компоненти цитоплазмага чициши жигар патологиясида хамучрар экан.

Кириш. Дунёда замонавий гепатология ютуцларига царамай, ноинфекцион ва юцумли жигар касалликлари ахоли уртасида ногиронлик ва улимнинг умумий сабаблари булиб цолмоцда. ЖССТ вирусли гепатит буйича глобал соглицни сацлаш сектори стратегиясини ишлаб чицди, унда «...2030 йилга келиб касалланишни 6-10 миллион холатдан 1 миллиондан камроц холатга камайтириш; 2030 йилга бориб улимни 1,4 миллиондан 500 мингга камайтириш...» белгиланган. Жигар бошца аъзолардан узининг катта массаси, йуцолган цисмини цайта тиклаш учун феноменал цобилияти билан фарц цилади. Гепатоцитларнинг ядро аппарати элементлари орасида жуда кичик сариц тана - ядроча мухим ахамиятга эга. Хозиргача ядрочанинг асосий вазифаси хужайрадаги рибосомаларнинг синтези хисобланади [1, 2, 16]. Патологик шароитларда ва касалликларда оцсиллар ва нуклеин кислоталарнинг биосинтезини фаол урганиш катта цизициш уйготади, чунки бу жараёнлар биринчи навбатда функционал бузилишларнинг даражаси ва чуцурлигини тавсифлайди, аъзолар ва туцималарда репаратив жараёнлар даражасини белгилайди[3, 4]. Гепатоцитлар ядросидан донадор компонентининг цитоплазмага чициши оцсил синтезининг жадаллашуви билан бирга кечиб, жигар туцималарининг янгиланишини фундаментал бахолаш мезонларидан бири хисобланади. Шу сабабли, жигар касалликларининг олдини олиш, самарали диагностика ва даволаш усулларини ишлаб чициш замонавий тиббиётнинг энг долзарб муаммоларидан биридир. Жахонда жигар патологияси тарцалганлиги, хавф омиллари ва унинг регенератор хусусиятларини бахолаш буйича цатор илмий-тадцицот ишлар олиб борилмоцда. Бу борада, жигар патологик жараёнларида унинг морфологияси билан бир цаторда оцсил биосинтезини, яъни жигар гепатоцитларининг ядро аппаратини хар хил репаратив регенерация

EURASIAN JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.3 | SJIF = 7.921 www.in-academy.uz

жараёнларини бах,олаш, ядро аппарати х,олатини х,исобга олган х,олда резекция пайтида жигар репаратив регенерациясини морфофункционал тах,лил ;илиш, хужайра-ядро аппаратининг морфологик ва морфометрик параметрларини токсик гепатитнинг экспериментал модели динамикасида бах,олаш ва бу жараённинг бузилишларини олдини олиш бyйича чора-тадбирлар комплексини ишлаб чи;ишга ;аратилган илмий тад;и;отлар алохдда ах,амият касб этмо;да [].

Тaдкикотнинг мaк;сaди. Экспериментал токсик гепатитда гепатоцитлар ядро аппаратининг морфологик ва морфометрик жих,атларини бах,олаш.

Тaдкикотнинг усуллaри. Тад;и;от огирлиги 180-200 г, 24 дона ми;дорида, х,ар икки жинсдаги о; наслсиз, етук каламушларнинг жигарида yтказилди. Хайвонларда Х.Я. Каримов (1989) схемаси бyйича гелиотринли токсик гепатит модели ча;ирилди, яъни 1% гелиотрин эритмаси 2 ой давомида, х,афтасига бир марта, 100 г каламуш вазнига 5 мг гелиотрин юборилди [6, У, 8]. Тажриба давомида 3 та х,айвон нобуд 6Улди. О; каламушларнинг жигари нормал шароитда, токсик гепатит ча;ирилган х,айвонларда ва Туглизид билан коррекция ;илинган х,айвонларда yрганилди. Илмий ишда "IPSUM PATOLOGY" ОАО да 2021-йил 3-майдаги 38-сонли шартнома асосида тажриба ва назорат гурух,и х,айвонларидан олинган гистологик текшириш учун материалларни олиш ва тайёрлаш амалга оширилди. Экспериментал вояга етган каламушлар аввало тажриба х,айвонлари билан ишлаш ;оидаларига мувофи; махсус идишга жойлаштирилди, хлороформ билан бехуш ;илинди ва гилётин ускунасига мах,камланди, зарур материални олиш учун уларни ор;аси билан ёт;изилди [15]. Тайёрланган кесмалар гематоксилин-эозин билан 6Уялди ва Браше бyйича РНКни ва Фёльген бyйича ДНКни ани;лаш учун гистокимёвий реакциялар yтказилди. Тайёр микрослайдлар SARL Zeiss Microcopy GmbH микроскопи остида курилди ва Axio Lab A1 (Германия) камераси билан суратга олинди. Морфометрик тад;и;отлар Автандилов усули (1990) ёрдамида амалга оширилди ва Axiovision дастурида (Россия, Узо; Шар;) ;айта ишланди.

Тaдкикотнинг нaтижaлaри. Жигарнинг ядро аппаратини урганиш билан богли; бир нечта тажрибаларни утказганимиздан сунг, биз олдимизга янги вазифа куйдик - жигар патологиясида, яъни репаратив регенератсиясида ядрочанинг ролини ани;лаш. Экспериментал каламушларга гелиотрин юборганда 60-кунида жигарда ёгли дегенератив узгаришлар билан сурункали гепатит ривожланди. Умуман олганда, жигар паренхимасининг структуравий элементлари, яъни жигар трабекулалари ва синсоид капиллярлари са;ланиб ;олди, аммо улар сезиларли даражада узгарди. Гепатоцитларнинг урта ва майда томчи инфилтрацияли диффуз ёгли инфилтрацияси мавжуд булиб, унда баъзи топографик узгаришлар мавжуд. Купгина гепатоцитларда 2 дан 5 гача кичик томчилар, камдан-кам х,олларда битта катта ëF томчилари мавжуд. Ёгли дистрафия туфайли купчилик гепатоцитлар юмало; шаклга эга, уларнинг цитоплазмаси оксифил булиб, марказда битта йирик ядро мавжуд. Биро;, паренхимада гепатоцитлар некроз х,олатида булган куплаб жойлар мавжуд.

EURASIAN JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.3 | SJIF = 7.921 www.in-academy.uz

№ ilBn

tfl

il p

V

ШЁ

. >

a

♦v #

'J

, 1

AS

ЯИЙ

А

«

ILM ft.

л- шьглиигт

t&jjL

ж jt

Ж. |г " ^ .'1

Ц0 . V ь ™ л V à •W

в ys?

* Ц

ЛрИ'

i» щ - ri JG

Б б г *** , ? TR JBI

1-расм. Гелиотрин юборилган каламуш жигари 60-куни. Морфологик жи;атдан

гепатоцитларнинг уртача ёFли дегенерацияси билан токсик гепатитнинг тасвири аникланди. Жигар паренхимасида турли даражадаги некрозлар (А, Б)

А. Булакчаларнинг центрилобуляр зонасида катта учокли некроз Буяш Г-Э Кат:10х10

В. Бир ядроли гепатоцитда иккита кичик ЯДК ажралиб чиккан. Г-Э Кат:10х10

Б. Купчилик гепатоцитлар ядролари йирик ядрочали битта ядродан иборат булиб, уларнинг баъзилари ядро мембранаси яцинида жойлашган. Г-Э Кат:10х10

Некроз учоцлари кичик учоцли жойлардан катта кенгликдаги худудларгача фарц цилади. Шубхасиз, некроз патоген омил томонидан хужайра шикастланиши билан бошланади ва патологик узгарган хужайра лимфоцитлар билан узаро таъсир цилиш учун нишонга айланади. Бу хужайраларни гематоксилин-эозин билан буяш орцали фарцлаш мумкин эмас.

Бироц, тупланган хужайралар ядроларининг шаклини хисобга олган холда, улар фибробластлар, макрофаглар, Купфер хужайралари ва умуман мононуклеар хужайралар булиши мумкин деб тахмин цилиш мумкин. Каттароц некрозга учраган сохалари марказий вена атрофида жойлашган (1А-расм). Шикастланиш чегаралари ноаниц, учоц маркази инфилтрат билан алмашинган, шу билан бирга учоц периферияси буйлаб улаётган хужайралар камроц узгарган хужайралар билан алмашинган. Шундай цилиб, жигарда, гелиотринли шикастланиш билан токсик гепатит ривожланади, унинг характерли белгилари, паренхиманинг ёгли дистрофияси ва некрози булиб, фокалдан тортиб то кенг тарцалиб, махаллий, асосан ацинуснинг иккинчи ёки учинчи зонасида турли даражада намоён булади.

Жигар паренхимасида бир ёки иккита гепатоцит цолдицларини уз ичига олган кичик гепатоцит некрози учоцлари топилди. Коида тарицасида, улик хужайралар жигар паренхимаси билан бирлаштирилган жингалак ёки диффуз тузилмалар шаклида

EURASIAN JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.3 | SJIF = 7.921 www.in-academy.uz

топилади. Бу учоцларда некрозга учраган гепатоцитлар цитоплазмаси жигар пластинкасининг таркибига кура деструкция ва дезорганизация холатида булади.

Бизни асосий цизицтирган савол: токсик модда киритилишига ядрочаларнинг реакцияси цандай ва бундай патологияда унинг миграцияси содир буладими. Гепатоцитлар ядролари ва цитоплазмаси холатини чуцур тахлил цилиш шуни курсатдики, бу холларда ДК ядродан гепатоцит цитоплазмасига чицарилади. Некроз билан бир цаторда яхши сацланган гепатоцитлар ядродан чициш босцичида булган куп сонли ЯДК аницладик (1-расм). Бундан ташцари, 6Б-расмда бир нечта ЯДК ядро мембранасидан утиш ёки цитоплазмага чицишининг турли босцичларида намоён булган.

Баъзида гепатоцит цитоплазмасида эркин жойлашган ядроча донадор компонентлари мавжуд (1Б-расм). Гепатоцитлар ядролари холатини цитологик тахлил цилиш шуни курсатдики, патологик шароитда ядродан хужайранинг цитоплазмасига кучиши хам содир булади. Микроскопни юцори катталаштиришда курганимизда гепатоцитларнинг некрози ва ЯДК цитоплазмага чициши аниц куринади. 6А-расмда куп сонли хужайралар орасида некротик гепатоцит жигар пластинкасидан синусоиднинг бушлигига чицарилган ва парчаланиш босцичида. Расмнинг марказида эркин ётган ЯДК аницланган. Шубхасиз, сурункали гепатитда, жигар кучли патоген ёки стресс омили таъсирида булса, чициш кескин ортади, аммо гепатоцитлар ядросининг кариоплазмаси сезиларли даражада аниц булади (1Б). Ядро структурасининг сезиларли узгариши (1В) расми билан хам исботланган, бу ерда чицарилган ЯДК лар ядро яцинида жойлашган. Шундай цилиб, бизнинг экспериментал тадцицотларимиз шуни курсатдики, гелиотринни узоц муддат цуллаш сурункали гепатитни келтириб чицаради, унинг асосий куринишлари ёгли дегенерация ва гепатоцитларнинг некрозидир. Патологик узгарган жигарда ядрочалар хам ядродан цитоплазмага кучиб утади.

Экспериментал токсик гепатитли каламушлар жигарининг морфометрик курсаткичлари ва уни коррекцияси цуйидаги узгаришларни курсатди: мононуклеар гепатоцитлар сони икки ядроли хужайралар купайиши туфайли назорат ва экспериментал гурухлардаги интакт хайвонларга нисбатан камайди. Икки ядроли хужайралар сони 3,0 бараварга купайди, бу жигарда регенерация жараёнларининг жадаллашганлигини курсатади, икки ядроли хужайраларнинг энг юцори чуцциси 3 ва 7-кунларида содир булди. 3 ва 7-кунларда ядрочалар сони камайди, бу айнан шу кунларда унинг элементларининг чициши ортиб боганлиги билан боглиц булиши мумкин. Гепатоцитлар майдони вацт утиши билан назорат ва экспериментал гурухлардаги интакт хайвонларга нисбатан ортди. Унинг энг юцори нуцтаси 5-кунга тугри келади. Икки ядроли хужайралар майдонининг ортиши назорат хайвонларида, интакт хайвонларга нисбатан ва бошца экспериментал гурухларда, айницса 5 ва 7-кунларда кескин ошди. Бир ядроли ва икки ядроли гепатоцитлар ядроларининг майдони интакт хайвонларга нисбатан 2 баравар ва назорат хайвонларига нисбатан 1,5 баравар ошди. Уларнинг ортиш чуцциси 5-кунга тугри келади, бу полиплоидизация туфайли булиши мумкин, бу хам регенерация белгисидир, айни вацтда репаратив регенерация. Ядрочалар майдони 3-куни ортди, эхтимол бу унинг узига хос

EURASIAN JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.3 | SJIF = 7.921 www.in-academy.uz

спецификаси, яъни фрагментларининг чи;ишидан олдин шишиши туфайли булиши мумкин; ;олган кунларда уларнинг майдони бироз ;амайди, аммо интакт ва назорат гурухларига нисбатан каттаро;. (2-расмга ;аранг)

Шундай ;илиб, назорат ва экспериментал гурухларда содир булган барча узгаришлар жигарда фаол регенератив жараённи курсатади ва фрагментларнинг чи;иши о;сил биосинтезини кучайтиради.

Площадь гепатоцитов (одноядерных) мкм2 Площадь гепатоцитов (двуядерных) мим2

|Интактные ^НОгытные ^ИХГ+туглизид 3 суток ^ИХГ+туглизид 5 суток ^Нхг+туглизид 7 суток ^Ихг+тумизид 15 суток

Площадь ядра (одноядерных) ллкм2 Площадь ядра (двуядерных) плкм2

2-расм. Экспериментал токсик гепатит моделида каламуш жигарининг морфометрик параметрлари.

Хулоса. 1. Экспериментал токсик гепатитда морфологик ва морфометрик тад;и;отлар натижалари 3-7 кунларда икки ядроли гепатоцитлар сонининг кескин купайишини курсатди (р<0,0000), шу даврда ядрочаларнинг донадор компоненти миграцияси кескин ошганини курдик. Тажриба давомида гепатоцит ядроларининг майдони (р=0,0008) назорат каламушларига ;араганда статистик жихатдан сезиларли даражада катта (р<0,0000) булди. Жигар хужайрасининг ядрочаси донадор

EURASIAN JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.3 | SJIF = 7.921 www.in-academy.uz

компонента миграцияси 7-кунлари купро; учради, яъни бу, тажрибанинг айнан шу кунлари жигарда фаол регенератив жараён кетаётганлигидан далолат беради.

2. Туглизид препарати токсик гепатит коррекцияси учун ;улланилганда жигар хужайраларининг митотик булиниши билан бирга, гепатоцитлар ядроларининг миграцияси хам жадаллашди, бундан таш;ари, бу жараён айни;са 3, 5 ва 7-кунларда купро; кузатилди, бу эса жигар гепатоцитининг ядрочаси донадор компоненти цитоплазмага миграцияси о;сил биосинтезини кучайтириб жигар регенератив жараёнларида иштирок этишини исботлайди.

References:

1. Азизова Ф. Х. и др. Раннее постнатальное формирование органов иммунной системы в условиях хронического токсического гепатита у матери //Морфология. -2006. - Т. 129. - №. 4. - С. 6.

2. Садриддинов А. Ф., Исаева Н. З., Бахромова Н. А. Реальна ли миграция ядрышка из ядра в цитоплазму гепатоцита? //Морфология. - 2020. - Т. 157. - №. 2-3. - С. 182-182.

3. Исаева Н. Особенности реакции ядерного аппарата печени при экспериментальном токсическом гепатите //Экспериментальная медицина: сегодня и в будущем. - 2023. - Т. 1. - №. 1. - С. 51-52.

4. Дзивинская Ю., Исаева Н. Роль миграции ядрышка в регенеративных процессах печени //Перспективы развития медицины. - 2021. - Т. 1. - №. 1. - С. 177-177.

5. Садриддинов А. Ф., Исаева Н. З., Шералиев К. С. Морфологические аспекты апоптоза гепатоцитов и их элиминации //Морфология. - 2014. - Т. 145. - №. 3. - С. 168169.

6. Абдуллаев Н.Х., Каримов Х.Я., Печень при интоксикации гепатотропными ядами -Т.: Медицина, 1989-96 с.ил. Библиогр; с.93-95.

7. Исаева, Н. "Гелиотриновая модель токсического гепатита." Экспериментальная медицина: сегодня и в будущем 1.1 (2023): 53-54.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

8. Nazarova M. B., Adilbekova D. B., Isaeva N.Z. Морфологическое состояние печени у потомства, в условиях хронического токсического гепатита у матери //journal of biomedicine and practice. - 2021. - Т. 6. - №. 1.

9. Турсунов С., Исаева Н. Восстановительный процесс после резекции печени //Перспективы развития медицины. - 2021. - Т. 1. - №. 1. - С. 666-667.

10. Солопаев Б.П. Регенерация нормальной и патологически измененной печени. Горький: Волго-Вятки.изд-во, 1980.239с.

11. Назарова М., Адилбекова Д., Исаева Н. Морфологическое состояние печени у потомства, в условиях хронического токсического гепатита у матери //Журнал биомедицины и практики. - 2021. - Т. 1. - №. 1. - С. 52-57.

12. Туманишвили Г.Д., Козлов Н.В., Саламатина Н.В. О теории внутритканевой регуляции скорости размножения клеток // Журн. общей биол. 1968. № 6. С. 711-718.

13. 12. Дзивинская Ю., Исаева Н. Роль миграции ядрышка в регенеративных процессах печени //Перспективы развития медицины. - 2021. - Т. 1. - №. 1. - С. 177-177.

EURASIAN JOURNAL OF MEDICAL AND NATURAL SCIENCES

Innovative Academy Research Support Center UIF = 8.3 | SJIF = 7.921 www.in-academy.uz

14. Patricolo M., Paolocci N., Zangari A. et al. Hepatic resection in the rat fetal rabbit. Histological comparision of tissue regeneration in the fetus versus the adult // Ninerva Chir. 1996. Vol. 51 (11). P. 971-977

15. Хельсинская декларация всемирной медицинской ассоциации: этические принципы медицинских исследований с участием человека в качестве объекта исследования (Сеул, 2008). Морфолопя. 2010;2(4):69-72

16. Багмут И.Ю. Подострое воздействие олигоэфиров на показатели нуклеинового и белкового обмена в печени экспериментальных животных//Ceim медицини та бюлоги. -2014.-Т.10.-№4(47).-С 83-86

17. Романова Л.П., Малышев И.И. Особенности заживления механической травмы печени у молодых крысят в условиях стимуляции биологически активными веществами // Аллергология и иммунология.2009. №1.С.114-11

18. Зуевский В.П., Солтыс Т.В. Двуядерные гепатоциты как форма внутриклеточной регенерации при экспериментальном описторхозе // Медико-биологические и экологические проблемы здоровья населения Севера: сб. материалов Всеросс. науч.-практ. конф. Секция I. Сургут, 2000. Ч. I. С.204-205.

19. Sadriddinov A. et al. The Wonderful Multifunctional Nucleolus of Hepatic Cell //Journal of Pharmacy and Pharmacology. - 2015. - Т. 3. - С. 268-277.

20. Fayazovich, S. A., Zibudullaevna, I. N., Saydalievich, S. K., Ummatovich, M. O., Muhamedjanovich, S. B., & Khurramovna, T. M. (2015). Morphological aspects of natural death for hepatic cells. European journal of biomedical and life sciences, (2), 69-75.

21. Sadriddinov A. F., Isaeva N. Z. Stages Of Migration Of Nucleolus Of Hepatocytes In Some Mammalian Species //Solid State Technology. - 2020. - Т. 63. - №. 6. - С. 15275-15283.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.