Научная статья на тему 'ECHINOPS L. ТУЫСЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ДӘРІЛІК ТҮРЛЕРІНІҢ ЗЕРТТЕЛУ ДЕҢГЕЙІ ЖӘНЕ БОЛАШАҒЫ'

ECHINOPS L. ТУЫСЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ДӘРІЛІК ТҮРЛЕРІНІҢ ЗЕРТТЕЛУ ДЕҢГЕЙІ ЖӘНЕ БОЛАШАҒЫ Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
43
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Echinops L. / эндемик / фитопрепараттар / Echinops L. / endemic plants / herbal remedies / Echinops L. / эндемик / фитопрепараты

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Б А. Досжанова, Н З. Ахтаева, Н Г. Гемеджиева, У М. Датхаев

Өсімдік ресурстарын ұтымды пайдалану мен сақтау мемлекетаралық деңгейдегі глобальді мәселеге жатады. Дәрілік препараттар алуда және пайдалы түрлерін интродукциялауда өсімдік шикізатын қолдану тұрақты шикізат базасын жасауда маңызды этап саналады. Қазақстанда отандық фармацевтикалық өнеркәсіп қауқарсыз, Республиканың қажеттілігін 5% ғана қанағаттандырады. Өзіміздің фармацевтикалық өнеркәсіпті дамыту туралы сұрақ тұр, шикізат пен субстанцияны өндіруден дайын дәрілік қалыптар алуға дейінгі толық циклды қамту керек.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE EXTENT OF KNOWLEDGE AND PROSPECTS OF THE KAZAKH PHARMACEUTICAL TYPES OF PLANTS OF THE GENUS ECHINOPS L.

Rational use and preservation of plant resources refers to the global problems of the interstate level. The use of plant materials in obtaining drugs and the introduction of useful species is an important step in creating a sustainable resource base. In Kazakhstan, the domestic pharmaceutical industry is poorly represented and is able to meet the needs of the Republic in the amount of not more than 5%. There is an acute question about the development of our own pharmaceutical industry, and with the creation of a full production cycle from raw materials and substances to finished dosage forms.

Текст научной работы на тему «ECHINOPS L. ТУЫСЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ДӘРІЛІК ТҮРЛЕРІНІҢ ЗЕРТТЕЛУ ДЕҢГЕЙІ ЖӘНЕ БОЛАШАҒЫ»

Vestnik KazNMU №2-2019

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Е.Т.Тегисбаев, Э.М. Темиргалиева, Е.Л. ЛИ, Г.М.Байназарова т.с.с. Фармакология саласында фитопрепараттардыц мацызы // Фармация Казахстана. - Алматы: 2012. - №2. - С. 46-47.

2 Флора Казахстана. - Алматы: 1966. - 98 б.

3 Батай Зейне;абылулы Синь Цзян дэрi шeптерi // Ш¥АР гылым-техника. - 2006. - С. 173-174.

М.П.Сотиболдиева, Ш.Нвкербек, Б.Ш.Орынбек

Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова

ТЕХНОЛОГИЯ ПОЛУЧЕНИЯ ЖИДКОГО ЭКСТРАКТА ИЗ СЫРЬЯ ARTEMISIA RUPESTRIS L.

Резюме: Лекарственные средства растительного происхождения стоит в первом месте при лечении и профилактике многих болезней. Полынь горькая является лекарственным сырьем с широким спектром действия. В данной работе предусмотрен технология получения жидкого экстракта из сырья Artemisia rupestris L. Для получения жидкого экстракта использовали измельченные растения, в качестве экстрагента использовался этиловый спирт и метод репорколяция. Ключевые слова:, Artemisia rupestris L., реперколяция, жидкий экстракт.

M.P. Sotybaldyeva, Sh. Nokerbek, B.Sh. Orynbek

Asfendiyarov Kazakh National medical university

TECHNOLOGY FOR PRODUCING LIQUID EXTRACT FROM THE ARTEMISIA RUPESTRIS L

Resume: Herbal medicines are in the first place in the treatment and prevention of many diseases. Wormwood is a medicinal raw material with a wide range of actions. In this work, the technology of obtaining a liquid extract from the raw material Artemisia rupestris L. to obtain a liquid extract, crushed plants were used, ethyl alcohol and the method of reporting were used as an extractant. Keywords: Artemisia rupestris L., repercolation, liquid extract

УДК 581.6:634:631.526.32(574.3)

Б.А. Досжанова1, Н.З. Ахтаева2, Н.Г. Гемеджиева3, У.М. Датхаев1

1 С.Ж. Асфендияров атындагы Цазащ ¥лттыщ Медициналыщ университетi 2Аль-Фараби атындагы Цазсщ ¥лттыщ Университет1 3Ботаника жэне фитоинтродукция институты

ECHINOPS L. ТУЫСЫНЬЩ ЦАЗАЦСТАНДЬЩ ДЭР1Л1К ТYРЛЕРШЩ ЗЕРТТЕЛУ

ДЕН.ГЕЙ1 ЖЭНЕ БОЛАШАГЫ

вс1мд1к ресурстарын утымды пайдалану мен сацтау мемлекетаралыц децгейдегi глобальдi мэселеге жатады. Дэр1л1к препараттар алуда жэне пайдалы турлерт интродукциялауда всiмдiк шиюзатын цолдану турацты ши^зат базасын жасауда мацызды этап саналады. %азацстанда отандыц фармацевтикалыц внеркэст цауцарсыз, Республиканыц цажеттiлiгiн 5% гана цанагаттандырады. взiмiздiц фармацевтикалыц внеркэсiптi дамыту туралы сурац тур, ши^зат пен субстанцияны вндiруден дайын дэршк цалыптар алуга дейiнгi толыц циклды цамту керек. Tyüíhóí свздер: Echinops L., эндемик, фитопрепараттар

Эамдж типт дэрыж заттар препараттар шшде мацызды орынды алады, эаресе синтетикалы; заттармен емделгеннен токсикоаллергиялы; аурулардыц есуше байланысты. Соцгы жылдардыц зерттеулерi керсеткендей, синтетикалы; заттарга ;араганда дэрыж еамджтер езшщ емдж ;асиеттер1мен ;урамындагы биологиялы; белсендi заттардыц оптималды ;атынасына байланысты адам агзасымен эволюционды жэне генетикалы; у;састы;;а ие. Емдж, реттепш эсерлi есiмдiк тектi дэрыж заттар агзада алмасу Yрдiстерiне ;атысып, ;органыс ;асиетш арттырады жэне лейкоциттердщ фагоцитарлы; ;ызметше ы;пал жасайды [1-4].

Дэрыж препарат алуда ;унды шиизаты - Цаза;станныц биологиялы; белсендi заттарга бай, элемдiк нары;та Yлкен сураныспен ;олданылатын алкалоид;урамды дэрiлiк есiмдiктер.

Алкалоид;урамды есiмдiктердiц тYрлiк ерекшелiктерi жэне фитохимиялы; зерттеулер болашагы зор есiмдiктердi тецгерiмдi ;олдануга жэне са;тауга, жаца фитопрепараттар алуга жолдама бередь

Дэрiлiк еамджтердщ iшiнде перспективасы жогары алуантYрлiлiкпен сипатталатын жэне биологиялы; белсендi заттардыц кластары бар Echinops L. туысыныц тYрлерi жатады. Echinops L. туысыныц Цаза;станды; тYрлерi ЖYЙелi зерттелмеген, сонды;тан химиялы; ;урамын зерттеу, потенциалды биологиялы; белсендi заттарды белiп алу эдiстерiн жасау, биологиялы; белсендiлiгiн зерттеу жэне жаца дэрыж заттар алу езектi саналады. Жабайы есетiн танымал жэне жаца еамдж тYрлерiн, биологиялы; белсендi ;осылыстар кездерiн жан-жа;ты зерттеу, фармацевтикалы; парфюмерлж, тагамдык; жэне енеркэсiптiц бас;а да салаларында жэне ауыл шаруашылыгында ;олданылатын есiмдiктер ассортиментiн толы;тыруда ете езекть

АлуантYрлi биологиялы; белсендiлiкке ие Астралылар ту;ымдасына жататын AsteraceaeЛа;саEchinops L.туысыныц алкалоид;урамды тYрлерi тэжiрибелiк ;ызыгушылык; тудырады [5].

Echinops L. туысыныц еамджтершщ биологиялы; ерекшелiктерi мен фитохимиялы; зерттеулерiн ары ;арай ЖYргiзу Yшiн, оныц непзшде фитопрепарат алу Yшiн

Вестник Ка^НМУ №2-2019

Echinops L. туысыныц ;аза;стандык; тYрлерiн зерттеу игеру децгеш бойынша эдебиеттiк шолу жасалды. Echinops L. туысыныц тYрлерi - кепжылды; биiктiгi 40-150 см болатын бiржылдык;тары да бар, кезектеске, теменп бвлiгi Yшкiр инелерi бар, мамы;тары бар, бездерi бар жапыра;ты, Еуразия мен СолтYCтiк Африканыц швлдерi мен далларында таралган. Себеттерi бiргYлдi, кепсанды, саба; аягында жина;талган, шар тэрiздес немесе жумырт;а тэрiздi. Жапыра;тары 3-5 ;атардан кезектескен, пленка тэрiздi немесе терыж. ГYлi дурыс пiшiндi, ею жагы да жалац, а;шыл немесе кекшы тYтiкшелi.

Echinops L. туысы 130 тYPдi ;амтиды, негiзiнен КСРО территориясында 58 Ла;са тYрi кездеседь Цаза;стан флорасында 18 [6, 7], С.А. Абдулина бойынша (1999) [8] 19 тYрi кездеседь E. fastigiatus R. Kam. et Tscherneva тYрiмен толы;тырылды. Орта Азия мен Цаза;стан таулы айма;тарында тYрлiк ерекшелiктер кептеп кездеседЩаза;стан флорасында 7 эндемикалы; тYрi келтiрiлген: А;саба; Ла;саE. albicaulis Kar.et Kir., Цазак; Ла;сасы E. kasakorum Pavl.,Жалац Ла;саE. subglaber Schrenk., Мамы;-к;отырлы Ла;са E. pubisquameus Hjin,Iле Ла^сась^. transiliensis Golosk., Талас Лап^асы^. talassicus Golosk.,Зайсан Лап^асы^. saissanicus (Keller) Bobr. [6]. Сирек кездесетiндерiEchinopskazakorum, E. fastigiatus, E. saissanicus [9].

Echinops L. тYрлерi шшде бал тасымалдаушы жэне адемi шырай берiп туратын декоративт тYрлерi де кездеседi, кейбiрi ;урамында алкалоидтары бар ал кейбiрi улы болады. Ла;саныц фармакопеялы; тYрi ;арапайым Ла;саEchinops ritro L. эхинопсин нитрат препаратын алуда шикiзат кезi болды, ол орталы; жэне шеткерi ЖYЙке ЖYЙесiнiц за;ымдалуларында ;олданылып,

кардиотоникалы; эсерге ие. Эхинопсиндi алуда шикiзат ретiнде шар тэрiздес Ла;саны декоративтыж Yшiнде ;олданган.

Соцгы 20 жылды; эдебиеттiк жэне интернет-кездерге шолу керсеткендей, Цаза;стан территориясында есетiн Echinops L. туысыныц тYрлерiнiц тек % белИнщ гана фитохимиялы; зерттеулерi ЖYргiзiлген [10].

Шетелдж гылыми орталы;тардаE. latifolius, E.echinatus, E. ellenbeckii, E. giganteus, E.gmelinii, E. grijisii, E. hussoniтYрге жататын бас;а екiлдерiнiц химиялы; ;урамын зерттеулерде тиофендер, флавоноидтар, лигнандар, гликоалкалоидтар, полисахаридтер,т.б. белiнiп алынды [11 - 19]. Пайдалы фармакологиялы; ;асиеттерi (гепатопротекторлы, ;абынуга ;арсы, сацырау;ула;;а ;арсы, уытты эсерлерi) у E.grij isii; E. latifolius, E.echinatus [20 - 25] тYрлерiнен аныщталган.

Биологиялы; белсендiлiгi (антифунгалды,

антифертильдi)E.ritro, Е. ellenbeckii, Е. longisetus, E.echinatus тYрлерiнде аньщталган [26 - 31]. Сондай-а; всiмдiктердiц фитогенетикалы; кариологиялы; экологиялы; жэне бас;а да ерекшелжтер^арастырылды [32 - 34]. Хемотаксономиялы; тектыж принципi бойынша у;сас ;осылыстар мен биологиялы; белсендiлiктердiц болуын осы туыстагы ;аза;станды; тYрлерiнде де бар деп болжауга болады.

Эдебиеттiк мэлiметтер негiзiнде [6 -10], ЖоцF'ар-СолтYCтж Тянь-Шань айма;тарында есетш EchinopsL. тYрлерiнiц тiзiмi жасалды [35 - 39] (1-кесте).

Echinops L. ;аза;станды; 19 тYрiнiц ;арастырылган айма;та тек 6 тYрi вседi екен (31%). Бул кепжылды; (5 тYрi) жэне бiр-екi жылды; (1 тYрi) шептер 20(40) - 100(150) см бижтжте болады. Негiзiнен маусым-шiлде айларында гYлдейдi, тамыз-;ыр^йекте жемiс бередi. ЖоцFар-солтYCтiк Тянь-Шань айма;тарында ;умды далаларда, ;урга; шелдi жерлерде, тасты-;умды, шлейфтерде, тау бектершде 2 тYрi, эртYрлi еамджтер аралыгында, тау бастамаларында жэне таудыц орта сызы;тарында - 4 тYрi кездеседi.

Кецiнен таракан тYрлерiне: Е.гкго и Е. chantavicus, эндемикалы; тYрлерiне - 2 тYрi: Echinops а1Ысаи^ жэнеЕ. transiliensis.

Химиялы; ;урамы бойынша маглумат тек 3 тYрi бойынша бар: Echinops albicaulis, Е. сhantavicus, Е. гкго; ;олданылуы мен пайдалы ;асиеттер1 туралы - 2 тYрiнде: Echinops albicaulis жэне Е. ritro.ЖерYCтi белiгiнде (жапырагында, сабагында, гYлiнде) алкалоидтар, Yштерпеноидтар, флавоноидтар, илiк заттар, кумариндер, стероидтар, витамин С, май; жемiсi мен ту;ымында - алкалоидтар мен май; жерасты белiгiнде - тек алкалоид. Алкалоидтардыц ец кебi Echinops chantavicus (1,9%) жэнеЕ. ritro (1,8-2,3%) ( 1-кесте).Эндемикалы; тYрлердiц кебшде осындай а;параттар жо;. Цаза;станды; 2 эндемикалы; тYрлердiц Echinops albicaulis жэне Echinops transiliensis, фармакопеялы; тYP Echinops ritro L.фитохимиясын зерттеу алгаш рет экстрактыларыныц антитермиялы; белсендiлiгiн аньщтауга мYмкiндiк бердi [40].

Осылайша, зерттелген ЖоцFар-солтYCтiк Тянь-Шань территориясында есетiн Echinops L. есiмдiгiнiц тYрлерi, олардыц ;урамындагы заттар жан-жа;ты жэне терец зерттеуге перспектива, фитопрепараттар алудыц негiзгi кезi ретшде гылыми жэне тэжiрибелiк ;ызыгушылы; танытады.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Блажей А., Шутый Л. Фенольные соединения растительного происхождения. - М.: Мир, 1977. - 236 с.

2 Глызин В.И., Тареева Н.В., Давыдова В.Н., Толстых Л.П.,Янулис В.П., Степанова Л.И., Ратникова Г.В., Нагаслаева Л.А. // Тезисы докладов I Российского национального конгресса «Человек и лекарство». - М.,1992. - С. 198-203.

3 Каухова И.Е. Новая методика получения растительных препаратов // Фармация. - 2006. - №1. - С. 37-41.

4 Мошкова Л.В., Садоян В.А. Ассортимент биологически активных добавок к пище // Новая Аптека. - 2005. - №5. - С. 33-38.

5 Гемеджиева Н.Г., Курбатова Н.В. Полезные свойства алкалоидосодержащих растений Казахстана // Актуальные проблемы ботанического ресурсоведения: мат. Международн. научн. конференции, посвященной памяти выдающегося казахстанского ботаника-ресурсоведа, член-корреспондента НАН РК, д.б.н. М.К. Кукенова в связи с 70-летием со дня рождения. - Алматы, 2010. - С. 71-75.

6 Флора Казахстана. - Алма-Ата: 1966. - Т.9. - С.179-184.

7 Байтенов М.С. Флора Казахстана. - Алматы, 2001. - Т.2.- 280 с.

8 Абдулина С.А. Список сосудистых растений Казахстана. - Алматы: 1999. - С. 38-39.

9 Красная книга Казахской ССР. - Алма-Ата: 1981. - Ч.2. - С. 193-195.

10 Гемеджиева Н.Г. Перспективы изучения и использования казахстанских алкалоидоносных видов рода Echinops L. // Биотехнология. Теория и практика. - Степногорск, 2008. - №3. - С. 28-36.

11 Horváth Z., Gyémánt G., Dános B., Nánási P. Investigation of polysaccharides of Echinops species. Medicinal plant polysaccharides I. // Acta Pharm. Hung. - 1998. - Vol. 68(4).- Р. 214-219.

12 El Sayed K.A. A pseudoguaianesesquiterpenexylopyranoside from Echinopshussoni // Pharmazie. - 2001. - Vol.56(5). - P. 415-417.

13 Liu Y., Ye M., Guo H.Z., Zhao Y.Y., Guo D.A. New thiophenes from Echinopsgrijisii // J.Asian. Nat. Prod.Res. - 2002. - Vol.4(3). - Р. 175-178.

Vestnik KazNMU №2-2019

14 Gyémant G., Nanasi P. Comparison of Echinops species on the basis of the monosaccharide composition of polysaccharides //Acta Pharm. Hung. - 2003. - Vol.73(2). - P. 77-79.

15 Su Y.F., Luo Y., Guo C.Y., Guo D.A. Two new quinolineglycoalkaloids from Echinopsgmelinii // J. Asian. Nat .Prod. Res. - 2004. - Vol.6(3). -P. 223-227.

16 Tene M., Tane P., Sondengam B.L., Connolly J.D. Lignans from the roots of Echinopsgiganteus // Phytochemistry. - 2004. - Vol. 65(14). - Р. 2101-2105.

17 Hymete A., Rohloff J., Kj0sen H., Iversen T.H. Acetylenicthiophenes from the roots of Escinopsellenbeckii from Ethiopia // Nat. Prod. Res. 2005. - Vol.19(8). - Р. 755-761.

18 Wang Y., Li X., Meng D.L., Li Z.L., Zhang P., Xu J. Thiophenes from Echinopslatifolius // J.Asian. Nat. Prod. Res. 2006. - Vol.8(7). - P. 585588.

19 Singh S., Upadhyay R.K., Pandey M.B., Singh J.P., Pandey V.B. Flavonoids from Echinopsechinatus // J. Asian. Nat. Prod. Res. - 2006. - Vol. 8(3). - Р. 197-200.

20 Lin C.C., Yen M.H., Chiu H.F., Chang C.H. The pharmacological and pathological studies on Taiwan folk medicine (IV): The effects of Echinopsgrijisii and E. latifolius // Am. J. Chin. Med. - 1990. - Vol.18(3-4). - Р. 113-120.

21 Lin C.C., Lin C.H., Chiu H.F., Hu M.F. The pharmacological and pathological studies on Taiwan folk medicine (VII): The anti-inflammatory effect of Echinopsgrjiisii // Am. J. Chin. Med. - 1992. - Vol. 20(2). - Р. 127-134.

22 Lin C.C., Lin C.H. Pharmacological and pathological studies on Taiwan folk medicine (IX): The hepatoprotective effect of the methanolic extract from Echinopsgrijisii // Am J Chin Med. - 1993. - Vol. 21(1). - Р. 33-44.

23 Carter A.M., Blankenship T.N., Kunzle H., Enders A.C. Development of the haemophagous region and labyrinth of the placenta of the tenrec, Echinopstelfairi // Placenta. - 2005. - Vol.26(2-3). - Р. 251-261.

24 Kunzle H., PoulsenNautrup C., Schwarzenberger F. High inter-individual variation in the gestation length of the hedgehog tenrec, Echinopstelfairi (Afrotheria) // Anim. Reprod. Sci. - 2007. - Vol.97(3-4). - Р. 364-374.

25 Van den Ende W., Clerens S., Vergauwen R., Boogaerts D., Le Roy K., Arckens L., Van Laere A. Cloning and functional analysis of a high DP fructan:fructan 1-fructosyl transferase from Echinopsritro (Asteraceae): comparison of the native and recombinant enzymes // J. Exp. Bot. - 2006. - Vol.57(4). - Р. 775-789.

26 Sharma K.S., Mishra S., Mehta B.K. Antifertility activity of Echinopsechinatus in albino rats // Indian J. Med. Sci. - 1988. - Vol.42(2). - Р. 2326.

27 Singh B., Gambhir S.S., Pandey V.B., Joshi V.K. Anti-inflammatory activity of Echinopsechinatus // J. Ethnopharmacol. - 1989. - Vol.25(2). -Р.189-199.

28 Rimbau V., Cerdan C., Vila R., Iglesias J. Anti-inflammatory activity of some extracts from plants used in the traditional medicine of north-African countries (II) // Phytother. Res. - 1999. - Vol.13(2). - Р. 128-132.

29 Hymete A., Iversen T.H., Rohloff J., Erko B. Screening of Echinopsellenbeckii and Echinopslongisetus for biological activities and chemical constituents // Phytomedicine. - 2005. - Vol.12(9). - P. 675-679.

30 Fokialakis N., Osbrink W.L., Mamonov L.K., Gemejieva N.G., Mims A.B., Skaltsounis A.L., Lax A.R., Cantrell C.L. Antifeedant and toxicity effects of thiophenes from four Echinops species against the Formosan subterranean termite, Coptotermesformosanus // Pest. Manag. Sci. - 2006. - Vol.62(9). - P. 832-838.

31 Fokialakis N., Cantrell C.L., Duke S.O., Skaltsounis A.L., Wedge D.E. Antifungal activity of thiophenes from Echinopsritro // J. Agric. Food Chem. - 2006. - Vol. 54(5). - P. 1651-1655.

32 Garnatje T., Vallès J., Garcia S., Hidalgo O., Sanz M., Canela M.A., Siljak-Yakovlev S. Genome size in Echinops L. and related genera (Asteraceae, Cardueae): karyological, ecological and phylogenetic implications // Biol .Cell. - 2004. - Vol.96(2). - P. 117-124.

33 Carter A.M., Blankenship T.N., Kunzle H., Enders A.C. Structure of the definitive placenta of the tenrec, Echinopstelfairi // Placenta. -2004. - Vol.25(2-3). - P. 218-232.

34 Stumpf P., Kunzle H., Welsch U. Cutaneous eccrine glands of the foot pads of the small Madagascan tenrec (Echinopstelfairi, Insectivora, Tenrecidae): skin glands in a primitive mammal // Cell Tissue Res. - 2004. - Vol.315 (1). - P. 59-70.

35 Атлас ареалов и ресурсов лекарственных растений СССР. - М.: 1983. - 268 с.

36 Беклемишева Н.Д. Список официально признанных лекарственных растений. Руководство по работе с лекарственными растениями. - Алматы: 1999. - С. 95-132.

37 М.К. Кукенов Лекарственные растения Казахстана и их использование. - Алматы: 1996. - С. 107-108.

38 Растительные ресурсы СССР: Цветковые растения, их химический состав, использование. Сем. Asteraceae. - СПб.: 1993. - С. 110112.

39 Дикорастущие полезные растения России. - СПб.: 2001. - С. 96-97.

40 Charles L. Cantrel, Weste L.A. Osbrink, Leonid Mamonov, Nadejda G. Gemejieva, Amelia B. Mims, Alexios L. Skaltsounis, and Nikolas Fokialakis, Antifeedant and toxicity effects of thiophenes from four Echinops species against the Formosan subterranean termite, Coptotermesformosanus // Pest Management Science. - 2006. - P. 832-838.

41 Рачковская Е.И., Сафронова И.Н., Волкова Е.А. Принципы и основные единицы районирования // Ботаническая география Казахстана и Средней Азии (в пределах пустынной области). - СПб.: 2003. - С. 192-195.

Вестник Ка^НМУ №2-2019

Б.А. Досжанова1, Н.З. Ахтаева2, Н.Г. Гемеджиева3, У.М. Датхаев1

1Казахский национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова, кафедра лекарственных технологий и инженерных дисциплин 2Казахский Национальный университет имени Аль-Фараби, 3Институт ботаники и фитоинтродукции

СТЕПЕНЬ ИЗУЧЕННОСТИ И ПЕРСПЕКТИВЫ КАЗАХСТАНСКИХ ЛЕКАРСТВЕННЫХ ВИДОВ РАСТЕНИИ РОДА ECHINOPS L.

Резюме: Рациональное использование и сохранение растительных ресурсов относится к глобальным проблемам межгосударственного уровня. Использование растительного сырья при получении лекарственных препаратов и интродукция полезных видов является важным этапом при создании устойчивой сырьевой базы. В Казахстане отечественная фармацевтическая промышленность представлена слабо и способна удовлетворять потребности Республики в объеме не более 5%. Остро стоит вопрос о развитии собственной фармацевтической промышленности, причем с созданием полного цикла производства от сырья и субстанции до готовых лекарственных форм. Ключевые слова: Echinops L., эндемик, фитопрепараты.

B.A. Doszhanovab1, N.Z. Akhtayeva2, N.G. Gemedjiyeva3, U.M. Datkhayev1

1Asfendiyarov Kazakh National medical university Department of medicinal technologies and engineering 2Kazakh National University of named Al-Farabi 3lnstitute of Botany and Phytointroduction

THE EXTENT OF KNOWLEDGE AND PROSPECTS OF THE KAZAKH PHARMACEUTICAL TYPES OF PLANTS OF THE GENUS ECHINOPS L.

Resume: Rational use and preservation of plant resources refers to the global problems of the interstate level. The use of plant materials in obtaining drugs and the introduction of useful species is an important step in creating a sustainable resource base. In Kazakhstan, the domestic pharmaceutical industry is poorly represented and is able to meet the needs of the Republic in the amount of not more than 5%. There is an acute question about the development of our own pharmaceutical industry, and with the creation of a full production cycle from raw materials and substances to finished dosage forms. Keywords: Echinops L., endemic plants, herbal remedies

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.