CC BY
0IX СЪЕЗД ФИЗИОЛОГОВ КАЗАХСТАНА
серозды жамылшсы кеп мeлшердегi суйы^ты^тарды сНру ^абтетЫе ие, ал шь^арылуы сiиумен бiр мезплде жYредi. Шыfару да, сiиiру де осмос, диффузия, фильтрация жэне т.б. ар^ылы жYзеге асады.
Эксперименттiк ш ^уысынын ^абынуы кезiнде лимфанын тамырлар мен тYЙiндер ар^ылы тасымалдануы, лимфа тYзiлу процестерi маиызды болып табылады. Лимфа тYЙiндерiн зерттеуге деген ^ызыfушыльщ жоfары, себебi клиникалыщ тэжiрибеде кептеген патологияларды емдеу Yшiн лимфотропты жэне эндолимфатикалыщ эдiстердi ^олдану жалfасуда. 48 саfаттан кейiн егеу^уйрыщтардаш модельдеу кезнде eлiм-жiтiм жануарлардын жалпы саныныи 20% ^урады. ^абынудын уытты фазасы дистрофиялыщ процестщ жоfарылауымен сипатталды.
ДОНОРЛЫК КАННЫН ЭРИТРОЦИТТЕР1НДЕГ1 ЭНЕРГИЯ АЛМАСУ
КYЙIНIИ 8РТYРЛI КОНСЕРВАЦИЯЛАУ КЕЗЕИДЕР1НДЕГ1
©ЗГЕР1СТЕР1
Жетписбаев Б.А., Алпысбай А.Е.
КеАЦ «Л.Н.Гумилев атындагы Еуразия улттыц университет¡», Астана, Казахстан Республикасы
аИо1куп.а1руБЬау@та11. ги
Бертген жумыстын негiзгi ма^саты эртYрлi консервациялау кезендерндеп донорлыщ ^ан эритроциттершщ метаболизмндеп eзгерiстердi зерттеу, эдебиеттерге шолу жасау, алы^ан нэтижелердi Фрытындылау.
^азiргi танда ^ан тасымалдау маиызды мэселелердiи бiрi болып отыр. Онын себебi донор саныныи аздышнда немесе ^анfа цажетттютщ кeптiгiнде емес, оны дурыс са^тауда. Донорлыщ данный эритроциттерiндегi негiзгi маиызды параметрлердщ eзгерiстерiн зерттеу Yшiн 80 доза зерттеуге алынды. Алынfан сынамалар 15 тэулiкке са^талfандарды-жана, ал 30 тэулкке консервiленген Yлгiнi-ескi деп ею топ^а бeлiндi.
Эритроциттердiн цитоплазмасында глюкоза молекулаларынын анаэробты ассимиляциясы процеснде негiзгi макроскопиялыщ жэне энергетикалыщ потенциал синтезделедк Бул фсылыс ар^ылы эритроциттердщ тiршiлiгiн ^амтамасыз ету жэне функционалдыщ белсендiлiгiмен байланысты негiзгi процестер Yшiн энергия ^амтамасыз етiледi. Бул параметр эритроциттердщ непзп энергетикалыщ параметрi болып табылады. Бул жаэдайда эритроциттер катиондардын белсендi тасымалдануын ^амтамасыз
IX СЪЕЗД ФИЗИОЛОГОВ КАЗАХСТАНА
ете алады. Гемоглобин метаболизмне ^атысады, метгемоглобинге дейiн тоты^уды болдырмайды, липидтер алмасуына ^атысады.
Эритроциттер липидтердщ ас^ын тотыfуына сезiмтал, себебi олар Yнемi оттепнщ жоfары концентрациясына ^арай тартылады. Ас^ын тотыfу процесстерi антиоксидантты жYЙемен ^орfалады. Ол супероксиддисмутаза, глутатионпероксидаза секiлдi жасушалыщ ферменттерден жэне Е дэруменiнен турады. Осы шолудын нэтижесiнде гемоглобиннщ, антиоксидантты жYЙенщ эритроциттер липидтернщ ас^ын тотыfуына эсерiн аныщтайтын боламыз (М.Р. Клеменс, Х.Д. Уоллер, Химия липидов. 1987 Ноябрь-декабрь).
Донорлыщ ^анды неfурлым уза^ уа^ыт^а са^таfан сайын, ^урлым оный ^урамындаш гемоглобиннщ мeлшерi азая бередi. Ал бос гемоглобин мeлшерi керiсiнше, узаэда созылfан сайын шамасы да есе берелк Бос гемоглобин мeлшерi эритроцитарлыщ массада тым жоfары болуы, тромбоциттердiи функционалдыщ жаfдайына эсер етедi, агрессивтi адгезиялыщ жаfдайын кYшейтiп жiберуi мYмкiн (Лебедев В.В., Мойсова Д.Л., Подсадняя А.А., Свистунов Н.В. Гемолитикоуремический синдром как вариант патологии системы гемостаза при лертоспирозе Г // Фундаментальные исследования. -2013).
Зерттеу жумыстарынын нэтижесне CYЙенсек, донорлыщ ^анды отыз ^н шамасында са^тау оный сапасына, ^асиеттерне eзгерiстер алып келдi. Мысалы, эритроциттер гемолизi жоfарылап, ал гемоглобин мeлшерi ^алыпты мелшерден тYCiп кетедi. Липидтердщ ас^ын тотыfуы уза^ са^тау барысында кYшейiп кетуi, антиоксидантты^ Фрfаныстьщ дурыс болмауынан, яfни осы факторлардын жетюпеуштИнен болуы мYмкiн.
ЛИМФА ТYЙIНIНIИ ГИПОТИРЕОЗ Ж8НЕ ОНЫ КАЛПЫНА КЕЛТ1РУ КЕЗЕИ1НЕН КЕЙ1НГ1 АДРЕНЕРГИЯЛЫК ЖYЙКЕЛЕНУI
Кожаниязова У.Н.1, Абдрешов С.Н.1, Бгатова Н.П.2,
Кожаниязова А.Н.3
1 Генетика жэне физиология институты нр ЖБГМ ГК,
Алматы, Цазацстан Республикасы; 2Клиникалык жэне эксперименттк лимфология гылыми-зерттеу институты, РГА СБ ЦжГИ, Новос1б1р, Ресей; 3С.Ж. Асфендияров атындагы
Назак улттыц медициналык университет, Алматы, Цазацстан Республикасы и1Ьозз1п 88@mail.ru
