Научная статья на тему '"BOSHLANG'ICH SINF INGLIZ TILI DARSLARIDA O'QUVCHILARNI LEKSIK KOMPETENSIYASINI KOMIKSLAR ORQALI RIVOJLANTIRISH"'

"BOSHLANG'ICH SINF INGLIZ TILI DARSLARIDA O'QUVCHILARNI LEKSIK KOMPETENSIYASINI KOMIKSLAR ORQALI RIVOJLANTIRISH" Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

5
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
komiks / boshlang’ich sinf / ingliz tili / leksik kompetensiya ‘motivatsiya / metod / hikoya / obraz / qahramon / matn / rasm.

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Xurriyat Tojiddinovna Nishonova

Bu maqola boshlang'ich sinf ingliz tili darslarida o'quvchilarning leksik kompetensiyasini rivojlantirish uchun komikslarning o'rnini o'rganish va qo'llanish jarayonini taqqoslashga bag'ishlangan. Komikslar, vizual ma'lumotlarni matn va tasvir bilan biriktirgan ijodiy uslublar bo'lib, o'quvchilarga til ko'nikmalarini mustahkamlash va so'zlar bilan bog'liq mavzularda odamlarning umr-oma maqolalarini tushuntirish imkonini beradi. Bu maqolada, boshlang'ich sinf o'quvchilarining leksik kompetensiyasini rivojlantirishda komikslarning o'ziga xos rivojlanishi, ularning matn va tasvirning moslashtirilgan kombinatsiyasi orqali so'zlar va ularning ma'nolari haqida tushuntirilishi, shuningdek, o'quvchilarning tarqalgan so'zlarini foydalanish orqali ularga qat'iyroq eslash va ularning til bilan bog'liq matnlar tushunishiga yordam berish borasida amaliy ishlar yaxshi ko'rsatilgan. Maqolada komikslar orqali til ko'nikmalarini mustahkamlashning o'qish va tillashni qo'llab-quvvatlash uchun ilmiy va ijtimoiy foydalari ko'rsatilgan. So'zlar va ularning ma'nolari ko'nikmalarini o'rganish uchun komikslarning qo'llanishining o'quvchilar uchun qanday foydalari mavjudligi ham keltirilgan. Maqola, boshlang'ich sinf ingliz tili o'qituvchilari va o'quvchilari uchun qulay bo'ladi, chunki komikslar til ko'nikmalarini mustahkamlashda qulaylik va ehtiyotkorlikni ta'minlaydi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «"BOSHLANG'ICH SINF INGLIZ TILI DARSLARIDA O'QUVCHILARNI LEKSIK KOMPETENSIYASINI KOMIKSLAR ORQALI RIVOJLANTIRISH"»

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

^hjrcMq^avlat^edagGgika^njVejiitSii^^^^^^^ZlällliS

"BOSHLANG'ICH SINF INGLIZ TILI DARSLARIDA O'QUVCHILARNI LEKSIK KOMPETENSIYASINI KOMIKSLAR ORQALI

RIVOJLANTIRISH"

Xurriyat Tojiddinovna Nishonova

Namangan davlat pedagogika instituti hurriyatxonnishonova@gmail .com

ANNOTATSIYA

Bu maqola boshlang'ich sinf ingliz tili darslarida o'quvchilarning leksik kompetensiyasini rivojlantirish uchun komikslarning o'rnini o'rganish va qo'llanish jarayonini taqqoslashga bag'ishlangan. Komikslar, vizual ma'lumotlarni matn va tasvir bilan biriktirgan ijodiy uslublar bo'lib, o'quvchilarga til ko'nikmalarini mustahkamlash va so'zlar bilan bog'liq mavzularda odamlarning umr-oma maqolalarini tushuntirish imkonini beradi. Bu maqolada, boshlang'ich sinf o'quvchilarining leksik kompetensiyasini rivojlantirishda komikslarning o'ziga xos rivojlanishi, ularning matn va tasvirning moslashtirilgan kombinatsiyasi orqali so'zlar va ularning ma'nolari haqida tushuntirilishi, shuningdek, o'quvchilarning tarqalgan so'zlarini foydalanish orqali ularga qat'iyroq eslash va ularning til bilan bog'liq matnlar tushunishiga yordam berish borasida amaliy ishlar yaxshi ko'rsatilgan. Maqolada komikslar orqali til ko'nikmalarini mustahkamlashning o'qish va tillashni qo'llab-quvvatlash uchun ilmiy va ijtimoiy foydalari ko'rsatilgan. So'zlar va ularning ma'nolari ko'nikmalarini o'rganish uchun komikslarning qo'llanishining o'quvchilar uchun qanday foydalari mavjudligi ham keltirilgan. Maqola, boshlang'ich sinf ingliz tili o'qituvchilari va o'quvchilari uchun qulay bo'ladi, chunki komikslar til ko'nikmalarini mustahkamlashda qulaylik va ehtiyotkorlikni ta'minlaydi.

Kalit so'zlar: komiks,boshlang'ich sinf,ingliz tili,leksik kompetensiya 'motivatsiya,metod,hikoya,obraz,qahramon,matn,rasm.

АННОТАЦИЯ

Данная статья посвящена изучению места комиксов в развитии лексической компетенции учащихся на начальных занятиях по английскому языку и сравнению процесса применения. Комиксы — это творческие методы, которые сочетают визуальную информацию с укрепить языковые навыки и объяснить истории жизни людей на темы, связанные со словами. . В этой статье рассматривается уникальное развитие комиксов в развитии лексической компетентности учащихся младших классов, объяснение ими слов и их

April 23-24, 2024

785

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

^hjrcMq^avlat^edagogika^niVejiitSB

значений посредством адаптированного сочетания текста и изображений, а также за счет использования обычных слов учащихся для обучения их практическому использованию. Хорошо продемонстрирована работа, помогающая им более точно запоминать и понимать тексты, связанные с языком. В статье показаны научные и социальные преимущества укрепления языковых навыков с помощью комиксов для поддержки чтения и говорения. Также представлены преимущества использования комиксов для изучения навыков использования слов и их значений для учащихся. Статья будет полезна учителям начального английского языка и ученикам, ведь комиксы обеспечивают комфорт и заботу в укреплении языковых навыков.

Ключевые слова: комикс, начальная школа, английский язык, лексическая компетентность, мотивация, метод, сюжет, образ, персонаж, текст, картинка.

ABSTRACT

This article is devoted to studying the place of comics for developing students' lexical competence in elementary English classes and comparing the process of using them. Comics are creative techniques that combine visual information with text and images to help students strengthen language skills and explain people's life stories on word-related topics. In this article, the unique development of comics in the development of lexical competence of elementary school students, their explanation of words and their meanings through an adapted combination of text and images, and also through the use of students' common words to teach them practical work is well demonstrated in helping them to recall more accurately and to help them understand language-related texts.

The article shows the scientific and social benefits of strengthening language skills through comics to support reading and speaking. The article will be useful for elementary English teachers and students, because comics provide comfort and care in strengthening language skills.

Keywords: comics, elementary school, English language, lexical competence, motivation, method, story, image, character, text, picture.

Boshlang'ich sinf ingliz tili darslarida o'quvchilarni leksik kompetensiyasini komikslar orqali rivojlantirish, o'quvchilarning so'zlar va ularning ma'nolari haqida tushuntirishni o'rganish va ularning til bilan bog'liq matnlar tushunishiga yordam berishga asoslangan jarayonni anglatadi. Bu metod o'quvchilarga qiziqarli va jiddiy mavzularni qiziqarli va jiddiy uslubda taqqoslash imkonini beradi. Shuningdek,

April 23-24, 2024

786

komikslar o'quvchilarga vizual o'rganish orqali ko'nikmalarni mustahkamlash imkonini beradi. Komikslar, obrazlar va matnning birma-birini birlashtiruvchi qahramoniyatlardan foydalanib, hikoyani aks ettiradigan, odatda tarqalgan dasturlardir. Ularning asosiy maqsadi o'qilganida odamlarga qiziqqan, hazillanishga olib keladigan, o'rganishga va manfaatlanishga imkoniyat berishdir. Komikslar odatda oddiy qahramoniyatlar, dunyolari va fantastik voqealar bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Ularning shakllari va usullari bir-biridan farqli bo'lishi mumkin, ammo odatda matnni rasmlar va so'zlar bilan birgalikda qo'ygandirlar. Komikslar turli shakllarda va turlarda mavjud bo'lishi mumkin. Quyidagi ko'rinishlardan ba'zilari:

Supergeroi komikslari: Marvel Comics va DC Comics kabi shirkatlar tomonidan chop etiladigan supergeroi komikslari mashhur. Bu komikslar Superman, Batman, Spider-Man, Iron Man, Captain America kabi qahramonlarning qahramoniyatlari bilan bog'liq bo'lishi mumkin.

Fantastika va fentezi komikslari: Bu turdagi komikslar fantastik dunyolar, xorijiy miyodagi vositalar va har doim ko'prikli qahramonlarni o'z ichiga oladi. Masalan, "The Lord of the Rings" jinsini yoki "Harry Potter" universitetini ko'rsatuvchi komikslar.

Aksiyon va maqbul komikslar: Bu komikslar odatda aksiyon va xavfsizlik buyicha qahramonlarni aks ettiradi. Ular o'zlarining ko'prikli qahramonlarini, faqatqaysi ularni har doim jinoyatchilikni va xavfsizlikni kafolatlovchi bo'lishadi. Drama va romantika komikslari: Bu turdagi komikslar odamlarning turmush joylarini, munojotlarni va mazkur sohasida oqibatlarini qamrab olib, jinsiy va jinsiy do'stlarni qo'llashga chidamdir. Bu turdagi misollar "Saga" va "Watchmen" kabi komikslarga kiradi.

O'zbekiston komikslari: O'zbekiston ham komikslar ustida ishlayapti. Ular tarixiy, fantastik yoki jangi dunyolarda bo'lishi mumkin. Ular tarqaluvchi va rasmlar ustida ishlovchi yangi avlodda eng yaxshi turdagi komikslar bilan muvaffaqiyatli o'tkazishadi.

Komikslar o'quvchilarni yangi so'zlar va ma'noni o'rganishga ilhomlantiradi, ularni qayta-qayta ko'rib chiqish va yodlashga imkon beradi. Bunday qismlar ko'nikmalarni o'rganish va ularni amalga oshirishda o'quvchilar uchun ehtiyotkorlik va foydali bo'lishi mumkin. Bular boshlang'ich sinf ingliz tili o'qituvchilari uchun qulay bo'lgan va o'quvchilarni leksik kompetensiyasini rivojlantirish uchun motivatsiya yaratishda samarali bo'lishi mumkin.

Boshlang'ich sinf ingliz tili darslarida o'quvchilarni leksik kompetensiyasini komikslar orqali rivojlantirish, ularning so'zlar va ularning ma'nolari haqida tushuntirishni o'rganishga yordam beradi. Bu metod o'quvchilarga ko'proq qiziqarli

April 23-24, 2024

787

va jiddiy mavzularni o'rganish imkonini beradi, chunki komikslar vizual ma'lumotlar bilan matn va tasvirni biriktirgan ijodiy uslublardir. Komikslar o'quvchilarga so'zlar va ularning ma'nolarini yangi va qiziq uslubda o'rganish imkonini beradi, ularni qayta-qayta ko'rib chiqish va yodlashga imkon beradi. Shuningdek, komikslar o'quvchilarga turli tilda ko'nikmalarini mustahkamlash va o'rganishga imkon beradi. Bu usul o'quvchilarning til va ko'nikmalarini o'rganishini va rivojlantirishini oshiradi. Bunday qismlar o'quvchilarning o'rganish va ularni amalga oshirish jarayonida ehtiyotkorlik va foydali bo'lishi mumkin. Bular boshlang'ich sinf ingliz tili o'qituvchilari uchun samarali bo'lgan va o'quvchilarni leksik kompetensiyasini rivojlantirishda motivatsiya yaratishda yordam beradi.

Komikslarning darsdagi roli boshlang'ich sinf ingliz tili o'qituvchilari uchun juda muhimdir. Ular o'quvchilarga ko'proq qiziqarli va jiddiy mavzularni o'rganish imkonini beradi, chunki komikslar vizual va matn elementlarini birlashtirgan ijodiy uslublar bo'lib, o'quvchilarga so'zlar va ularning ma'nolarini yangi va qiziq uslubda o'rganish imkonini beradi. Shuningdek, komikslar o'quvchilarga turli tilda ko'nikmalarini mustahkamlash va o'rganishga imkon beradi. Bu usul o'quvchilarning til va ko'nikmalarini o'rganishini va rivojlantirishini oshiradi. Komikslar o'quvchilarni tilga oid matnlar bilan bog'liq konseptlarni o'rganishga ilhomlantiradi va ularning leksik kompetensiyasini rivojlantirishga yordam beradi. Bular boshlang'ich sinf ingliz tili darslarida o'quvchilarni qiziqarli va ehtiyotkorlikda qolishga ilhomlantiradi. Komikslar o'quvchilarning o'zlarini ifodalash, o'rganish va yodlash usullarini oshirishga ham yordam beradi.

Komikslar, boshlang'ich sinf ingliz tili darslarida o'quvchilarga turli mavzularni o'rganishda, til va ko'nikmalarini rivojlantirishda va qiziqarli bo'lishda muhim bir vosita bo'lib, ular o'quvchilarga ko'proq qiziqarli va jiddiy mavzularni o'rganish imkonini beradi. Komikslar vizual va matn elementlarini birlashtirgan ijodiy uslublar bo'lib, o'quvchilarga so'zlar va ularning ma'nolarini yangi va qiziq uslubda o'rganish imkonini beradi. Shuningdek, komikslar o'quvchilarga turli tilda ko'nikmalarini mustahkamlash va o'rganishga imkon beradi. Bu usul o'quvchilarning til va ko'nikmalarini o'rganishini va rivojlantirishini oshiradi. Komikslar o'quvchilarni tilga oid matnlar bilan bog'liq konseptlarni o'rganishga ilhomlantiradi va ularning leksik kompetensiyasini rivojlantirishga yordam beradi. Bular boshlang'ich sinf ingliz tili darslarida o'quvchilarni qiziqarli va ehtiyotkorlikda qolishga ilhomlantiradi. Komikslar o'quvchilarning o'zlarini ifodalash, o'rganish va yodlash usullarini oshirishga ham yordam beradi.

Boshlang'ich sinf ingliz tili darslarida o'quvchilarni leksik kompetensiyasini rivojlantirish uchun bir nechta metodikalar mavjud, va komikslar ushbu maqsadni

April 23-24, 2024

788

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

^hjrchiq^avlat^edagogjka^niVBBiitiii^^^^^^^^lSlll^

amalga oshirishda muhim rol o'ynaydi. Quyidagi metodikalar o'quvchilarni leksik kompetensiyasini rivojlantirishda foydali bo'lishi mumkin:

Kontekstli o'qish va gaplashish: O'quvchilarga turli mavzular haqida komikslarni o'qish va ularning tarkibi bo'yicha gaplashish imkonini berish. Komikslar o'quvchilarga so'zlar va ularning ma'nolarini turli xil kontekstlar orqali tushuntiradi.

So'zlar va frazalar uchun kontekst yaratish: Komikslar orqali o'quvchilarga yangi so'zlar va frazalar o'rganishda ko'proq kontekst yaratish. Bu, o'quvchilarning so'zlar va frazalar bilan bog'liq ma'nolarni tushunishiga yordam beradi.

Savollar va mantiqiy o'qish: O'quvchilarga komikslarda kelgan matnlar bo'yicha savollar berish va ularning mantiqiy o'qishini rag'batlantirish. Bu, o'quvchilarning ko'nikmalarini mustahkamlash va qo'llashga yordam beradi. O'quvchilarning o'zini ifodalash: Komikslar o'quvchilarning o'zini ifodalash va ma'lumotlarni qayta qarorlash usullarini oshirishda yordam beradi. O'quvchilar komikslarda ko'rgan ma'lumotlarni o'zlarining so'zlari bilan ifodalash orqali til ko'nikmalarini mustahkamlashlari mumkin.

Komikslardan ma'lumotlarni qayta ishlash va yodlash: O'quvchilarga komikslarda ko'rgan ma'lumotlarni qayta ishlash va yodlash uchun vazifalar berish. Bu, ularning qayta qarorlash va ma'lumotlarni saqlash jarayonini qo'llay oladi. Bu metodikalar o'quvchilarni leksik kompetensiyasini rivojlantirishda foydali bo'lib, komikslar esa bu metodikalarning barchasini amalga oshirishda muhim rol o'ynaydi. Komikslar o'quvchilarning motivatsiyasini yuqori qilish, qiziqarli va o'rganishni jiddiy qilishga imkon beradi.

REFERENCES:

1. "Understanding Comics: The Invisible Art" - Scott McCloud. Komikslarning tuzilishi, aniq qahramoniyatlari, rasmlar va matn o'rtasidagi munosabatlarni tushuntiradi.

2. "Comics and Sequential Art" - Will Eisner .Komikslarning amaliy ishlovchi uslubini va tarqalishini tushuntiradi.

3. "The Comic Book Story of Comics: The Epic History of Comic Books" - Fred Van Lente va Ryan Dunlavey .Komikslarning tarixini va evolyutsiyasini to'liq yoritiladi.

4. "Marvel Comics: The Untold Story" - Sean Howe tomonidan yozilgan bu kitob Marvel Comics shirkati tarixini, uning asoschilari va ularning yaratilishi haqida asosiy ma'lumotlarni o'z ichiga oladi

5. Tojiddinovna N. H. LINGUOCOGNITIVE FEATURES OF THE PUZZLES IN ENGLISH AND UZBEK LANGUAGES //Scientific Impulse. - 2022. - T. 1. - №. 4. -C. 1099-1101.

6. Tojiddinovna N. X. LINGUO-COGNITIVE FEATURES OF PUZZLES IN ENGLISH AND UZBEK LANGUAGES //Ta'lim innovatsiyasi va integratsiyasi. - 2024. - T. 15. - №. 3. - C. 69-75Dehqanva Guljahon Ahmadjonovna. (2023). NATIONAL -

April 23-24, 2024

789

Chirchik State Pedagogical University Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Chirchiq davlat pedagogika universiteti

uedagogi

Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik Zamonaviy filologiya va lingvodidaktikaning dolzarb masalalari

Я

CULTURAL CHARACTERISTICS OF LEXICAL UNITS EXPRESSING THE ECONOMICAL CONDITION OF A PERSON'S LIFE IN ENGLISH AND UZBEK LANGUAGES. https://doi.org/10.5281/zenodo.7951344

7. Madaminova M. MAKTAB O'QUVCHILARIGA INGLIZ TILIDA MATN O'QISHNI O'RGATISHNING INTERFAOL TEXNOLOGIYALARI //Ilm-fan va ta'lim.

- 2023. - Т. 1. - №. 2.

8. Mamajonovna E. S. O 'ZBEK VA TURK ALLALARIDA OTA OBRAZINING QIYOSIY TALQINLARI //Konferensiyalar| Conferences. - 2024. - Т. 1. - №. 4. - С. 561-564.

9. Mamajonovna E. S. UMUMTURKIY TILLAR ALLALARIDA ALLITERATSIYA VA ASSONANS //TADQIQOTLAR. - 2024. - Т. 32. - №. 2. - С. 46-50. http://tadqiqotlar.uz/index.php/new/article/view/2184

10. Tojiddinovna N. H. LINGUOCOGNITIVE FEATURES OF THE PUZZLES IN ENGLISH AND UZBEK LANGUAGES //Scientific Impulse. - 2022. - Т. 1. - №. 4. -С. 1099-1101. https://nauchniyimpuls.ru/index.php/ni/article/view/1922/1484

11. Habibullayev, Nodirbek Nosirjon O'G'Li QOZOQ VA O'ZBEK TILIDAGI MODAL SO'ZLAR CHOG'ISHTIRMASI // ORIENSS. 2023. №5. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/qozoq-va-o-zbek-tilidagi-modal-so-zlar-chog-ishtirmasi (дата обращения: 01.02.2024).

12. Shohsanam O. O'ZGA TILLI GURUHLARDA RUS TILI DARSLARIDA O'QUVCHILAR NUTQINI O'STIRISHDA INTERFAOL USULLARNING O'RNI //Ta'lim innovatsiyasi va integratsiyasi. - 2024. - Т. 15. - №. 3. - С. 76-78.

13. Madaminova M. MAKTAB O'QUVCHILARIGA INGLIZ TILIDA MATN O'QISHNI O'RGATISHNING INTERFAOL TEXNOLOGIYALARI //Ilm-fan va ta'lim.

- 2023. - Т. 1. - №. 2.

14. АБДУЛВОХИДОВ Э. РОМАН ЧИНГИЗА АЙТМАТОВА «И ДОЛЬШЕ ВЕКА ДЛИТСЯ ДЕНЬ...» КАК НАЧАЛО НЕЙРОДИДАКТИКИ //TADQIQOTLAR. -2024. - Т. 32. - №. 2. - С. 29-38.

15. Pardaboeva D. CONTENT AND CHARACTERISTICS OF THE CONCEPT OF NATIONAL AND RELIGIOUS VALUES //INTERNATIONAL JOURNAL OF SOCIAL SCIENCE & INTERDISCIPLINARY RESEARCH ISSN: 2277-3630 Impact factor: 7.429. - 2022. - Т. 11. - №. 01. - С. 152-154.

16. Бобажонова М. Т. СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ ОРФОГРАФИЧЕСКИХ НАВЫКОВ НА ОСНОВЕ ОБОБЩЕНИЙ //TADQIQOTLAR. - 2024. - Т. 32. - №. 2.

- С. 39-45 http://tadqiqotlar.uz/index.php/new/article/view/2183

17. Ибрагимова Н. Т. АКТУАЛЬНЫЕ ПОДХОДЫ К ОБУЧЕНИЮ РУССКОМУ ЯЗЫКУ У УЧАЩИХСЯ УРОВНЯ В1 СРЕДНИХ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНЫХ ШКОЛ //Educational Research in Universal Sciences. - 2023. - Т. 2. - №. 10. - С. 166170. http://erus.uz/index.php/er/article/view/4168/5041

18. Komiljon o'g O. Y. et al. GENERAL CHARACTERISTICS OF AMERICAN ROMANTICISM //TADQIQOTLAR. UZ. - 2024. - Т. 32. - №. 2. - С. 85-91.

April 23-24, 2024

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.