64
Педагогическая наука и практика
УДК 373.1.02:372.8
ГРНТИ 14.25.09
БИОЛОГИЯ САБАҚТАРЫНДА
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ЗЕРТТЕУ ҚЫЗМЕТІН
ҰЙЫМДАСТЫРУДЫҢ ТИІМДІЛІГІ
ТЕОРИЯ И ТЕХНОЛОГИЯ ОБРАЗОВАНИЯ
Аңдатпа
Биологиялық білім-бұл адам мен табиғаттың
өзара әрекеттесуінің ғылыми принциптеріне,
экологиялық ойлау стиліне негізделген құзыреттер жиынтығы. Жер бетіндегі тіршілікті,
сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлар
популяциясын сақтау, су мен жер экологиясын
қорғау жер шары халқының биологиялық сауаттылығының арқасында ғана мүмкін болады.
Мектептегі биология пәні әр түрлі зерттеу
әдістерін қолдана отырып алған білімдерін кейіннен игеруді қамтиды. Оқушы бақылау, фактілерді салыстыру, эксперимент, зерттеу объектілерін анықтау және өз көзқарасын түсіндіру,
салыстыру және дәлелдеу қабілеттерін дамыту
сияқты дағдыларды қалыптастырады.
Аннотация
Биологические знания - это совокупность
компетенций, основанных на научных принципах взаимодействия человека и природы, стиле
экологического мышления. Сохранение земной
жизни, популяции редких растений и животных, охрана воды и экологии земель возможны
только благодаря биологической грамотности
населения земного шара.
Предмет биологии в школе включает в себя
последующее освоение полученных знаний с
использованием различных методов исследования. У ученика формируются такие навыки,
как контроль, сравнение фактов, эксперимент,
выявление объектов исследования и развитие
способностей объяснять, сравнивать и доказывать свою точку зрения.
Сулекина Н.М.,
Қостанай облысы әкімдігі
білім басқармасының
«Қостанай қаласы
білім бөлімінің
№15 жалпы білім беретін
мектебі» КММ
Биология пән мұғалімі
Негізгі сөздер: биология, құзыреттер жиынтығы, адам
мен табиғаттың өзара әрекеттесуі, өмірлік дағдылар.
Ключевые слова: биология,
совокупность компетенций, взаимодействие человека и природы, жизненно необходимые навыки.
Keywords: Biology, set of com
petencies, interaction of man and
nature, vital skills.
Annotation
Biological knowledge is a set of competencies
based on the scientific principles of interaction
3(41)/2023
Педагогическая наука и практика
65
Биологиялық білім деңгейіне қойылатын талаптар қазіргі таңда өте жоғары, сондықтан биология пәнінде зерттеу
жұмыстарын жүргізу – оқушылардың
білімді игеруге, олардың дүниетанымын және қоршаған әлеммен қарым-қатынасын қалыптастыруға негіз болады
деп айтуға болады.
Биологиялық білім – бұл адам мен
табиғаттың өзара әрекеттесуінің ғылыми принциптеріне, экологиялық ойлау
стиліне негізделген тұжырымдамалар
жиынтығы. Жер бетіндегі тіршілікті,
сирек кездесетін өсімдіктер мен жануарлар популяциясын сақтау, су мен жер
экологиясын қорғау жер шары халқының биологиялық сауаттылығының ар
қасында ғана мүмкін болады.
Мектептегі биология пәні зерттеудің
әртүрлі әдістерін пайдалана отырып,
кейіннен алған білімін игеруді қамтиды.
Оқушы бойында бақылау, фактілерді
салыстыру, эксперимент, зерттеу объектілерін анықтау және өз көзқарасын
дәлелдеу, түсіндіру, салыстыру және
дәлелдеу қабілетін дамыту сияқты дағдылар қалыптасады.
Оқушылар білім беру саласындағы
зертханалық жұмыстардың арқасында
ғылыми зертханаларда эксперименттер
жүргізу арқылы практикалық тәжірибе жинайды. Зертханалық жұмыс жасау - оқушыларға шаршататын жазбалар
мен оқу материалынан алшақтатудың
орнына қызықты эксперименттерді
3(41)/2023
байқауға және жүргізуге мүмкіндік
береді. Мұндай практикалық оқытудың арқасында күрделі теориялар мен
тұжырымдамаларды түсіну жеңілдейді.
Оқушылар зерттелетін материалға деген
қызығушылықтарын арттыра отырып,
практикалық оқу мүмкіндіктерінің нәтижесінде жаратылыстану ғылымдары туралы түсініктерін тереңдете алады.
Қаіргі білім беру жүйесінде заманауи инновациялық әдіс-тәсілдер кеңінен
тараған. Ғаламтор беттерінде түрлі онлайн платформалардың көмегімен виртуалдық зертханалық жұмыстарды оңай
жүргізуге болады. Алайда қанша цифрлық ресурстарды қолдансақ та, өз қолымен жасаған зерттеу жұмыстарының
орнын ештеңе баса алмайды деген ойдамын. Себебі, ғылым мен ғылыми әдісті
жай ғана білу білім беру идеологияларына сүйенсек жеткіліксіз. Оқушыларға
ғылымның эксперименттік сипатын толық бағалау үшін өз эксперименттерін
жүргізу, зерттеу жүргізуді үйрену және
сынақ пен қателік арқылы ғылыми оқытуды қолдану еркіндігі қажет. Оқушыларға тек академиялық мектеп зертханаларында пассивті білім алушылар
ретінде емес, белсенді оқушылар ретінде қарау керек. Зертханалық жұмыстар
оқушыларға оқу мен эксперимент үшін
әртүрлі мүмкіндіктер береді, бұл олардың барлық академиялық деңгейлерде
одан әрі интеллектуалды өсуіне толық
жағдай жасайды.
ТЕОРИЯ И ТЕХНОЛОГИЯ ОБРАЗОВАНИЯ
between man and nature, the style of ecological thinking. The preservation of earthly life,
rare plants and animals, the protection of water and the ecology of the land are possible
only due to the biological literacy of the world's population.
Biology at school includes the subsequent development of the knowledge gained using
various research methods. The student forms such skills as monitoring, comparison of
facts, experiment, identification of research objects and development of abilities to explain,
compare, and prove the point of view.