mgr inz. Artur CUDOWSKI
Zaklad Sygnalizacji Alarmu Pozaru i Automatyki Pozarniczej
WYBRANE ZAGADNIENIA DOTYCZ^CE KONSTRUKCJI I BADAN DZWI^KOWYCH SYSTEMOW OSTRZEGAWCZYCH
Streszczenie
W pierwszej cz^sci artykulu przedstawiono niektore zagadnienia zwi^zane z rozwi^zaniami DSO. Przedstawiono cechy systemu, rodzaje architektury oraz przyklad funkcji dodatkowej. W drugiej cz^sci opracowania przyblizono zakres badan kwalifikacyjnych oraz omowiono nowe procedury badawcze sluz^ce ocenie wlasciwosci elektroakustycznych systemu.
Summary
The first part of article is showing some problems of DSO solutions (Sonic Warning Systems). The author is introducing characteristics of the system, kind of their architecture and samples of their additional function. In the second stage of work the author approximates the new scope ofqualification researches and new proceeding in scope of electro-acoustic system evaluation.
Wst^p
Dzwi^kowe Systemy Ostrzegawcze (DSO) s^. dzisiaj nieodzownym elementem systemow obslugi nowoczesnych obiektow. Nie sposob wyobrazic sobie budynku inteligentnego, ktory posiada zdolnosci do automatycznej obrony przed zagrozeniami bez systemu jakim jest DSO, ktorego glown^. rol^ jest skuteczne poinformowanie przebywaj ^cych w nim ludzi o zaistnialym niebezpieczenstwie. Z tego wzgl^du systemy dzwi^kowe, stosowane od dawna w budynkach jako instalaj sluz^ce do przekazywania najrozniejszych uzytecznych informacji niezb^dnych do poprawnego funkcjonowania budynku, przeszly ostatnimi laty swoist^. ewaluaj do specjalizowanych systemow rozglaszania o pozarze. Zanim powstal system okreslony dzis jako DSO, wiele lat funkcjonowaly w budynkach uzytecznosci publicznej gotowe rozwi^zania audio wspomagaj^ce prac? duzych obiektow. Wielkie biurowce, hale sprzedazy, centra rozrywki, itp. potrzebowaly mechanizmu przesylania wielu komunikatow, informacji oraz muzyki, umozliwiaj^c chociazby dzialalnosc komercyjn^, handlow^. lub informacyjn^.. Systemy o tego typu wlasciwosciach, wykorzystywane byly rowniez do przekazu informacji o nietypowych stanach pracy obiektu lub informacji o zaistnialym zagrozeniu. Ta ostatnia domena jest typowym zadaniem wspolczesnych systemow posiadaj^cych miano dzwi^kowego systemu bezpieczenstwa. Wspolpracuj one z takimi urz^dzeniami systemow bezpieczenstwa, jak:
• céntrala sygnalizacji pozaru,
• urz^dzenia transmisji alarmu,
• urz^dzenia wyniesione itp.
Podstawowe cechy systemu DSO
Przynaleznosc DSO do grupy urz^dzeñ systemów bezpieczenstwa jest zwi^zana z koniecznosci^ spelnienia wielu wymagan. Tylko okreslony zbiór wlasciwosci i cech moze zapewnic poprawne funkcjonowanie systemu podczas stanu zagrozenia. DSO przed wprowadzeniem do obrotu i zastosowaniem w ochronie przeciwpozarowej podlega testom kwalifikacyjnym. Po uzyskaniu pozytywnych wyników otrzymuje certyfikat dopuszczenia a obecnie w mysl nowego rozporzqdzenia(1), obowi^zuj^cego od 23 sierpnia 2007r, reguluj^cego dany obszar: swiadectwa dopuszczenia wynikaj^cego z ustawy o ochronie przeciwpozarowej i certyfikatu zgodnosci wynikaj^cego z postanowien ustawy o wyrobach budowlanych. Podczas testów kwalifikacyjnych system jest oceniany pod k^tem:
- podstawowych funkcji i wlasciwosci funkcjonalnych wymaganych dla DSO, takich jak np. prawidlowy uklad priorytetów w systemie, czas pracy systemu zasilanego z baterii akumulatorów , itp.,
- funkcji rozbudowanych, takich jak np. wejscia tla muzycznego, wyniesione elementy obslugi systemu, itp.,
- scislego okreslenia rodzaju i wlasciwosci systemu zasilania awaryjnego,
- ograniczen dotycz^cych funkcji fakultatywnych, takich jak np. sterowanie urz^dzeniami dodatkowymi,
- warunków wspólpracy poszczególnych skladników systemu,
- wlasciwosci odpornosciowych i wytrzymalosciowych (badania srodowiskowe),
- zasad i mozliwosci wspólpracy DSO z urz^dzeniami zewn^trznymi,
- okreslenia i ograniczen mozliwej architektury DSO.
1 Rozporzqdzenie Ministra Spraw Wewnqtrznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007r, w sprawie wykazu wyrobów sluzqcych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobów do uzytkowania (Dz. U. Nr 143 poz. 1002).
Architektura systemow DSO
W zaleznosci od rodzaju obiektu oraz jego specyfiki wykonuje siç rozne konfiguracje systemu dzwiçkowego. Bardzo czçsto, o doborze danego systemu decyduj^. jego dodatkowe mozliwosci techniczne. Nalezy tutaj zwrocic uwagç, ze kazdy system posiadaj^cy certyfikat dopuszczenia, zapewnia sprawdzony podczas badan gwarantowany zakres funkcji obligatoryjnych. Niektore systemy wzbogacone s^. o rozne funkcje dodatkowe (podlegaj^ce ocenie), ktore predysponuj^. je do zastosowan w obiektach o roznej specyfice. Niekiedy topologia obiektu „wymusza" zastosowanie systemu z okreslonymi funkcjami dodatkowymi, czyni^c projekt instalacji bardziej elastyczny i dogodny do zastosowan w praktyce. Obecnie wyroznia siç 3 typy konfiguracji dzwiçkowych systemow ostrzegawczych:
- konfiguracja autonomiczna (centrala systemu w jednej szafie zainstalowana
w przewidzianym pokoju centrum alarmowego obiektu),
- konfiguracja skupiona (dwie lub wiçcej szaf zainstalowanych w pokoju centrum
alarmowego, zawieraj^ce kilka systemow zasilania awaryjnego, modulow we/wy itp.),
- konfiguracja rozproszona (zostala przedstawiona na Ryc. 1, rozne czçsci systemu
zlokalizowane s^. w roznych pokojach centrum alarmowego (CA), zlokalizowanych w roznych czçsciach obiektu).
DSO-szafa 4
DSO szafa 3
DSO szafa 2
ц
CDSO-Centrala
„master"
Pokoje noteiowe
A A щ шг
Pokoje noteiowe
Restauracje, skiepy
parkingi
Ryc. 1 . Przyklad realizacji konfiguracji rozproszonej DSO
polqczenia systemowe DSO
przewód lub swiatlowód
wyniesiony
mikrofon
strazaka
Wszystkie 3 typy konfiguracji zapewniaj^. peln^. funkcjonalnosc wymagan^. dla DSO, jednakze konfiguracja skupiona i rozproszona znacznie rozszerzaj^ zakres funkcjonalny systemu.
Konfiguracja skupiona i rozproszona wymaga spelnienia znacznie ostrzejszych rygorów srodowiskowych. Wszystkie pol^czenia pomiçdzy poszczególnymi blokami systemu w instalacji systemu rozproszonego musz^ funkcjonowac poprawnie w warunkach pozaru w czasie 30 lub 90 minut. Odpornosc w warunkach pozaru zapewnia nienagann^. pracç systemu w przypadku objçcia warunkami pozaru pewnych odcinków pol^czenia systemowego. Istniej^. dwa rodzaje pol^czen systemowych:
• pol^czenie przewodowe (najczçsciej realizowane za pomoc^. przewodow HTKsH oraz HLGs),
• pol^czenie swiatlowodowe (swiatlowody pracuj3.ce w warunkach pozaru w czasie 30 lub 90 minut).
W rozwi^zaniach rozproszonych i skupionych w przypadku obslugi obiektow rozleglych pojawila siç koniecznosc stosowania mikrofonu instalowanego poza pokojem centrum alarmowego tzw. wyniesionego mikrofonu strazaka. Mikrofon ten odznacza siç koniecznosci^. instalacji wlasnego systemu zasilania awaryjnego oraz pol^czeniem pomiçdzy nim a central^ DSO, odpornym w warunkach pozaru. Pol^czenie takie musi zapewniac (oprocz priorytetowego przekazywania sygnalu elektroakustycznego z mikrofonu) przekaz np. informacji o uszkodzeniu mikrofonu lub jego elementow skladowych do centrali DSO. Przyklad takiego rozwi^zania przedstawia Ryc.2.
Ryc.2 Przyklad realizacji wyniesionego mikrofonu strazaka
Mikrofon strazaka jest urz^dzeniem przeznaczonym dla osob prowadz^cych akcje ratowniczo-gasnicz^.. Posiada on zawsze najwyzszy priorytet w systemie. Strazak posiada mozliwosc nadania komunikatu do wszystkich lub selektywnie wybranych stref naglosnienia. Podczas pracy mikrofonu, deaktywowane s^. wszystkie wczesniej nadawane sygnaly w danej strefie (np. sygnal alarmu automatycznego wyzwolonego przez centrale sygnalizacji pozaru).
Wszystkie rodzaje systemow DSO podl^czone musza bye z central^, sygnalizacji pozaru za pomocq, monitorowanych linii sygnalowych ze wzgl?du na przerw? i zwarcie (schemat blokowy Rys.3). Rol? kontroli linii wywolan strefowych przejmuje tu centrala systemu DSO. Gdy centrala sygnalizacji pozaru zlokalizowana jest w innym pomieszczeniu niz CDSO, wtedy linie l^cz^ce (przewody wraz z osprz?tem mocuj^cym) pomi?dzy CSP a DSO muszq, posiadae odpornosc w warunkach pozaru 2.
Centrala D/wiekowego Systemu Ostrzegawczego
Ryc. 3 Ogolny sposob pol^czenia CDSO z CSP
W chwili zweryfikowania przez CSP alarmu pozarowego za pomoc^ linii wywolan strefowych zostaje przekazana informacja do CDSO o koniecznosci nadania komunikatu automatycznego.
Systemy DSO w odroznieniu do zwyklych systemow informacyjnych audio (systemy PA (Public Address)) posiadajq, mozliwose wyglaszania wielu komunikatow automatycznych zapisanych w pami?ci CDSO do roznych stref w sposob jednoczesny i niezalezny. CSP moze aktywowae wiele linii wywolan strefowych w roznych sekwencjach czasowych, w zaleznosci od rodzaju rozpoznanego zagrozenia. System moze wtedy nadawae automatyczne komunikaty ewakuacyjne w strefach bezposrednio zagrozonych oraz rozne komunikaty alarmowe i ostrzegawcze, informuj^ce o zaistnialym zagrozeniu w innych cz?sciach obiektu.
2 odpornose pol^czen w warunkach pozaru w czasie 30 lub 90 minut jest scisle okreslona w Rozporzgdzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia, 2002, § 187:
Stosowanie przewodow w systemach zasilania i sterowania urz^dzeniami sluz^cymi ochronie ppoz. Konieczne jest zapewnienie ci^glosci dostawy energii elektrycznej w warunkach pozaru p rzez wymagany czas urz^dzenia ppoz, nie mniejszy niz 90 min. Dopuszcza si? ograniczenie czasu zapewnienia ci^glosci dostawy energii elektrycznej do urz^dzen sluz^cych ochronie ppoz. do 30 min, dla przewodow i kabli znajduj^cych si? w obr?bie przestrzeni chronionych stalym urzqdzeniem gasniczym tryskaczowym oraz dla przewodow i kabli zasilajecych i steruj^cych urz^dzeniami kklaija dymowych.
Linie wywolan V strefowych
CSP
informacja o uszkodzeniu CDSO
Ostatnio systemy CDSO wyposazane sq, w cyfrowe matryce miksujqce pozwalajqce na zaprogramowanie komunikatow wieloetapowych. Program przebiegu sekwencji komunikatow jest scisle zalezny i kompatybilny ze scenariuszem ewakuacyjnym danego obiektu, w ktorym system b^dzie spelnial swq, rol^. Funkj fakultatywnq, dotyczqcq, sterowania systemu DSO przez CSP moze bye realizacja polqczenia cyfrowego (schemat blokowy Ryc.4, bardzo przydatne w przypadku koniecznosci obslugi wielu stref naglosnienia i zwiqzanej z tym duzej liczby linii CSP -CDSO). Polqczenie takie rowniez wymaga monitorowania jego poprawnej pracy. Obecnie nie ma takiego certyfikowanego rozwiqzania (zagadnienia zgodnosci protokolow komunikacyjnych , odpornosci KEM. itp.).
Ryc.4 Organizacja komunikatu „wieloetapowego" - schemat blokowy
Urz^dzenia we/wy systemu DSO
System DSO moze bye wyposazony w roznego rodzaju wejscia i wyjscia sterujqce urzqdzeniami dodatkowymi. Wyjsciami takimi jest najcz^sciej karta przekaznikow. Przekazniki funkcyjne mogq, bye oprogramowane w rozny sposob w zaleznosci od trybu pracy systemu. Jednq, z najbardziej popularnych funkcji dodatkowych systemu DSO jest tzw. odlgczanie lokalnych systemow dzwiekowych (przedstawione na Ryc. 5) podczas trybu pracy systemu DSO
w stanie alarmowania. Funkcja ta (przewazanie w duzych centrach handlowych) jest funkj niezb^dn^ w celu przekazania zrozumialego komunikatu . W centrum handlowym oprocz glownych hal sprzedazy, znajduje sie duza liczba sklepow, butikow, punktow malej gastronomii, wyposazonych w lokalne systemy naglosnienia sluz^ce do przekazu muzyki. Obok glosnikow lokalnych systemow naglosnieniowych zlokalizowane s^. glosniki dzwiekowego systemu ostrzegawczego. Poziom tla (muzyki lokalnych systemow) zwykle jest bardzo wysoki i moze uniemozliwic przekaz komunikatu alarmowego przez glosniki systemu DSO ze wzgledu na zbyt maly odstep sygnalu komunikatu alarmowego od poziomu tla wytwarzanego przez lokalny system. Wi^ze sie to z zagrozeniem braku zrozumialosci przekazywanego komunikatu (wspolczynnik zrozumialosci mowy RASTI Rapid Speech Transmission Index). Aby temu zapobiec, styki przekaznikow karty centrali DSO wyl^czaj^. linie lokalnych systemow naglosnienia w poszczegolnych lokalach. Glosniki lokalnych systemow podczas pracy CDSO w stanie alarmowania pozostaj^. odl^czone.
Linia sterujqca - stany pracy :
- brak napi^cia na linii - linie gtosnikowe systemow lokalnych najemcow zostaj^ odt^czone
- wyst^powanie napi^cia na linii - linie gtosnikowe systemow lokalnych najemcow s^ zat^czone
e
CDSO Styk sterujqcy m
Zasilacz
Obszar najemcy
Ryc. 5 Przyklad rozwi^zania odl^czania systemow lokalnych najemcow.
Badania kwalifikacyjne DSO zagadnienia
Kazdy system dzwiçkowy DSO zanim zostanie dopuszczony do stosowania w ochronie przeciwpozarowej podlega badaniom kwalifikacyjnym, na podstawie których uzyskuje stosowany certyfikat. W certyfikacie precyzyjnie okreslone s^. przebadane i dopuszczone do stosowania elementy centrali systemu oraz poszczególnych modulów zewnçtrznych (jesli takowe wystçpuj^). System przechodzi badania wraz z scisle okreslonymi rodzajami przewodów sygnalowych (linie glosnikowe, linie wywolan strefowych, przewody konsoli operatora, wyniesionego mikrofonu strazaka, itp.) Badaniom kwalifikacyjnym podlegaj^. :
1. Centrala dzwiçkowego systemu ostrzegawczego;
2. Moduly wyniesione (np. moduly kontroli linii glosnikowych);
3. Konsola operatora;
4. Wyniesiony mikrofon strazaka;
5. System zasilania awaryjnego;
6. Glosniki pozarowe przeznaczone do stosowania w instalacjach DSO. Wyróznia siç 3 grupy badan:
1. Odpornosci na zaklócenia kompatybilnosci elektromagnetycznej ;
2. Klimatyczne;
3. Srodowiskowe.
Przykladowy program badan dla CDSO przedstawia ponizsza tabela:
Tabela l
Przykladowy program badañ dla CDSO
1. Sprawdzenia wymagan dla dokumentacji
2. Sprawdzenie wymagan ogólnych
3. Odpornosc na zimno
4. Wytrzymatosc wilgotne gorqco state
б. Odpornosc na wytadowania elektrycznosci statycznej
б. Odpornosc na pola elektromagnetyczne
7. Odpornosc na seriç szybkich elektrycznych zaktócen impulsowych
В. Odpornosc na impulsy duzej energii, impulsy udarowe
9. Odpornosc na dynamiczne zmiany i zaniki napiçcia zasilania
1G. Odpornosc na wptyw zaktócen sinusoidalnych przewodzonych zaindukowanych przez pola elektromagnetyczne o cz^stotliwosciach radiowych
11. Odpornosc na wptyw pola magnetycznego 50Hz
12. Odpornosc na wysokq temperature -potqczenie swiattowodowe
Podczas narazen (podanych w przykladowej tabeli) dokonuje siç oceny wlasciwosci odpornosciowych i wytrzymalosciowych. Dla centrali CDSO dokonuje siç nastçpujacych kryteriow oceny podczas testow:
• utrzymania wlasciwosci funkcjonalnych,
• zachowania prawidlowych wlasciwosci elektroakustycznych.
W 2006 roku uaktualniono i stworzono nowe procedury badawcze okreslajace sposob badan i kryteriow oceny CDSO oraz glosnikow pozarowych:
a. PB/BA/38 Procedura badania funkcjonalnosci centrali dzwiçkowego systemu
b. PB/BA/34 Procedura pomiaru mocy wyjsciowej wzmacniacza dzwiçkowego systemu ostrzegawczego:2006
c. PB/BA/35 Procedura badania poziomu komunikatu dzwiçkowego systemu ostrzegawczego:2006
d. PB/BA/56 Procedura badan funkcjonalnosci glosnikôw:2006
e. PB/BA/31 Procedura badan charakterystyki kierunkowej glosnikôw stosowanych w DS0:2006
Jako nowopowstale elementy oceny dla CSDSO, nalezy uwazac stworzone w 2006 roku w ramach tematu badawczego procedury PB/BA/34 i PB/BA/35. Wprowadzaja one rozszerzone kryteria oceny wlasciwosci elektroakustycznych. Przedmiotem procedury badawczej PB/BA/34 jest badanie mocy wyjsciowej wzmacniacza (czy) w dzwiçkowym systemie ostrzegawczym Ryc.6. Badanie dotyczy kazdego typu wzmacniacza zainstalowanego w systemie centrali dzwiçkowego systemu ostrzegawczego. Odbywa siç ono przy pelnym znamionowym obciazeniu oraz optymalnym wysterowaniu obwodu wejsciowego. Wzmacniacz poddawany jest w takiej konfiguracji narazeniom przewidzianym w programie badan DSO. Badanie polega na ocenie parametrow (dopuszczalnych spadkow mocy i pradu) podczas narazen srodowiskowych oraz zmian napiçcia zasilania.
Przebieg badania na stanowisku i sposob oceny pomiaru mocy wyjsciowej wzmacniacza:
Wykonac pomiar dla podstawowego zrodla zasilania (system zasilany z sieci 230 V AC) Nalezy przylaczyc zrodla sygnalu:
a. Sygnal szumu rozowego odwzorowuj acy srednia wartosc poziomu komunikatu slownego na wyjsciu, w ciagu 1 godziny, a nastçpnie,
b. 1kHz sygnal sinusoidalny odwzorowuj acy pik poziomu (poziom maksymalny) komunikatu slownego na wyj sciu w ciagu 1 minuty, a nastçpnie,
c. 1kHz sygnal sinusoidalny odwzorowuj ^cy sygnal alarmowy na wyjsciu w ci^gu 30minut.
Ryc. б Schemat blokowy stanowiska do badan mocy wyjsciowej wzmacniacza dzwiçkowego systemu ostrzegawczego
Warunkiem pozytywnego wyniku z badania jest odnotowanie podczas testów spadku mocy wyjsciowej nie wiçkszej niz 1 dB i spadku pr^du w obwodzie wyjsciowym wzmacniacza nie wiçkszym niz 20 %.
Z kolei przedmiotem procedury badawczej PB/BA^ jest okreslenie poziomu komunikatu oraz odstçpu sygnalu od szumu w dzwiçkowym systemie ostrzegawczym Ryc.7. Badanie dotyczy calego toru akustycznego systemu. Odbywa siç ono przy znamionowym obci^zeniu oraz okreslonym wysterowaniu obwodu wejsciowego. Schemat postçpowania ma na celu wyznaczenie sredniego poziomu komunikatu slownego oraz rzeczywistego odstçpu sygnalu od szumu w warunkach znamionowych centrali systemu DSO.
Ryc. 7 Schemat blokowy stanowiska do pomiaru poziomu komunikatu oraz odst^pu sygnalu od szumu
Przebieg badania na stanowisku
Nalezy przylqczye zrodla sygnalu:
a. 1kHz sygnal sinusoidalny odwzorowuj qcy pik poziomu (poziom maksymalny) komunikatu slownego (mowy) na wyj sciu w ciqgu 1 minuty, a nast^pnie,
b. Sygnal szumu rozowego odwzorowujqcy sredniq wartose poziomu komunikatu slownego na wyj sciu w ciqgu 1 minuty, a nast^pnie,
c. Brak sygnalu
Warunkiem pozytywnego wyniku z badania jest:
a. Wartose srednia napi^cia wyjsciowego (poziom mowy) nie powinna bye mniejsza niz o 6dB od wartosci maksymalnego poziomu.
b. Wartose poziomu sygnalu szumow nie powinna bye mniejsza niz o 40dB od wartosci sredniej poziomu mowy.
c. Odst^p sygnalu od szumu dla DSO w czasie narazenia oraz podczas pracy systemu w stanie awaryjnym nie moze wynosie mniej niz 27 dB.
Nowe kryteria oceny wlasciwosci elektroakustycznych torow audio systemow dzwi^kowych, pozwalajq na ich dokladniejszq weryfikaj Oprocz sprawdzenia odst^pu sygnalu uzytecznego od poziomu szumow, ktore majq zmiennq wartose podczas poddawania systemu narazeniom, szczegolnie z zakresu kompatybilnosci elektromagnetycznej, wazna jest ocena rzeczywistej mocy wzmacniacza systemu oraz braku jej zmiennosci w czasie przy pelnym obciqzeniu. Takimi parametrami wyrozniajq si? wylqcznie konstrukcje majqce zastosowanie w systemach
bezpieczenstwa jakimi s^. DSO. Stalosc parametrôw elektroakustycznych ma ogromne znaczenie na niezawodne i zrozumiale przekazanie komunikatu ewakuacyjnego. Rôzne, niesprzyjaj^ce warunki jakie mog^. zaistniec na obiekcie (zaklôcenia elektromagnetyczne, zmiany klimatyczne, itp.) nie mog^. spowodowac destabilizacji dzwiçkowego systemu ostrzegawczego.
Karta parametrow - zalqcznik do certyfikatu
Kazdy system DSO, ktôry posiada certyfikat dopuszczenia do stosowania jest „gotowym narzçdziem" o potwierdzonych wlasciwosciach funkcjonalnych i odpornosciowych. Zapisy w zal^czniku do certyfikatu s^. niezbçdne dla inwestorôw, osôb dobieraj^cych typ systemu do obiektu docelowego oraz projektantôw i wykonawcôw instalacji DSO. Tresc zal^cznika jest niezwykle pomocna dla rzeczoznawcôw oraz osôb dokonuj^cych oceny i odbiorôw instalacji DSO. Na jego podstawie mozna latwo stwierdzic, czy instalacja systemu wykonana zostala w oparciu o elementy posiadaj^ce certyfikat, czy konfiguracja systemu jest zgodna z mozliwosciami technicznymi systemu oraz czy rodzaj i typ zastosowanych przewodôw jest taki jak byl zastosowany podczas badan i gwarantuje poprawn^. prace systemu. Zapisy uwzglçdniaj^. wiele innych, bardzo waznych danych charakterystycznych dla central dzwiçkowych systemôw ostrzegawczych oraz glosnikôw pozarowych.
Tabela 2.
Przyklad informacji zawartych w karcie parametrow systemu DSO.
Nazwa urz^dzenia: Typ urz^dzenia: Producent : Adres producenta: Nazwa Zleceniodawcy: Adres Zleceniodawcy:
Lp. INFORMACJE O SYSTEMIE DSO ORAZ OGRANICZENIA STOSOWANIA
1. Typy urz^dzen skladowych wystçpuj^cych w systemie DSO: (poszczegôlne bloki, moduly - oznaczenia , nazwy) a. centrala systemu DSO b. wzmacniacze mocy c. moduly - typy modulôw, przeznaczenie, wlasciwosci d. system zasilania awaryjnego, rodzaj pojemnosc baterii akumulatorôw e. mikrofon strazaka, typ wlasciwosci f. konsola operatora, wlasciwosci, liczba stref g. modul kontroli linii- wewn^trz szafy DSO, na zewn^trz szafy h .szafa montazowa - rodzaj , typ
2. Rodzaj systemu, architektura: a. system DSO autonomiczny (centrala DSO zainstalowana w jednej szafie w pokoju centrum alarmowego) b. system DSO skupiony (2 lub wi?cej szaf pracujqcych w pokoju centrum alarmowego) c. system DSO sieciowy (elementy centrali systemu DSO pracujqce poza pokojem centrum alarmowego). Wymagania odpornosci srodowiskowych dla centrali DSO zgodnych z klas;(: a. E-3 - (pokoj centrum alarmowego) b. E-5 - (obszar poza pokojem centrum alarmowego)
3 Miejsce pracy mikrofonow pozarowych i konsoli operatora: a. mikrofon pozarowy i konsola instalowana w pokoju centrum alarmowego, b. mikrofon pozarowy i konsola operatora instalowana na zewnqtrz pokoju centrum alarmowego.
Wymagania odpornosci srodowiskowych dla mikrofonow i konsoli operatora zgodnych z klas;p a. E-3 b. E-5
4. Konfiguracja systemu DSO: a. maksymalna liczba stref obslugiwanych przez DSO - ograniczenia. b. maksymalna ilosc komunikatow nadawanych jednoczesnie do wybranych stref. c. calkowita pojemnose - maksymalny czas lqczny zapisywalnych komunikatow alarmowych i ewakuacyjnych.
5. Rodzaj sposobu kontroli linii glosnikowych: a. metoda cz^stotliwosciowa - wartose cz^stotliwosci testowej - maksymalna liczba glosnikow wlqczonych w jednej linii glosnikowej. b. metoda impedancyjna (max liczba glosnikow na linii - rozdzielczoso identyfikacji pojedynczego glosnika - ograniczenia). c. metoda adresowania poszczegolnych glosnikow w systemie cyfrowym (max liczba glosnikow na jednej linii).
6. Ilosc terminali mikrofonowych. a. mikrofon pozarowy - liczba stref b. mikrofon informacyjny (funkcje) c. rodzaje mikrofonow wyniesionych poza pokoj centrum alarmowego. d. ilose, rodzaje interkomow strazaka (rozproszone gniazda obiektowe).
7. Rodzaj interfejsu wywotan strefowych CSP ^ DSO: a. przekaznikowy (podac liczbç wej sc steruj acych dla wej sc CSP) b. cyfrowy (warunki wspolpracy, rodzaj protokolu, sposob kontroli polaczenia cyfrowego).
8 Napiçcia linii glosnikowych systemu a. 50 V b. 70 V c. 100V d. inna wartosc , jesli wystçpuje
9. Zakres temperatur pracy systemu DSO a. centrali systemu DSO b. mikrofonu strazaka c. konsoli operatora d. modulow kontroli linii e. innych elementow skladowych wystçpujacych w systemie (jesli wystçpuja).
10 Zasilanie a. ilosc jednostek zasilania awaryjnego b. pojemnosc akumulatorôw pojedynczej jednostki (zasilacza awaryjnego) c. deklarowany- maksymalny czas pracy systemu w stanie dozoru ograniczenia dla pojedynczej jednostki zasilaj^cej system d. deklarowany - maksymalny czas pracy systemu w stanie alarmu - ograniczenia dla pojedynczej jednostki zasilaj^cej system e. ograniczenia dotycz^ce spadku mocy w stanie alarmu w czasie zaniku zasilania podstawowego. f. zakres napiçc zasilania systemu g. rodzaj szafy instalacyjnej DSO h. sposôb instalowania szafy DSO (stoj^ca, nascienna)
11. Rodzaje i typy przewodow: a. linii glosnikowych b. linii wywolan strefowych c. linii przekaznika alarmu uszkodzeniowego d. mikrofonu strazaka e. mikrofonu stacji wywolawczej
12. Rodzaje wzmacniaczy systemowych a. moc i klasa wzmacniaczy b. ograniczenie liczby wzmacniaczy usytuowanych w jednej szafie
13 Dodatkowe funkcje systemu: a. wej scie tla muzycznego : b. wewn^trz c. na zewn^trz szafy bazowej
14. Stopien ochrony IP: a. szaf centrali DSO b. mikrofonu strazaka c. konsoli operatora d. modulôw kontroli linii e. innych elementôw skladowych wystçpuj^cych w systemie.
15. Kategoria klimatyczna: a. centrali systemu DSO b. mikrofonu strazaka c. konsoli operatora d. modulôw kontroli linii e. innych elementôw skladowych wystçpuj^cych w systemie.
16. Material, z ktorego wykonane zostaly obudowy: a. szafy b. centrali DSO c. mikrofonu strazaka d. stacji wywolawcza - konsoli operatora e. innych elementôw skladowych systemu
17 Kolorystyka : a. stacja bazowa b. mikrofon strazaka c. stacja wywolawcza d. inne moduly
18. Modul koncowy linii glosnikowej - jesli wystçpuj^ w systemie a. modul kontroli w pokoju centrum alarmowego - linia pçtlowa: - z przewodem powrotnym, - bez przewodu powrotnego. b. na zewn^trz pokoju centrum alarmowego
W zal^czniku do certyfikatu mog^. wystçpowac zapisy odnosnie ograniczen zwi^zanych z konfiguraj systemu np. miejsce instalacji mikrofonu, czasu pracy swiatlowodu w warunkach pozaru lub minimalnej pojemnosci stosowanych akumulatorôw w systemie zasilania awaryjnego.
W niektorych dokumentach zawarte sa informacjç dotyczace wersji oprogramowania z zastrzezonymi funkcjami, ktore nie moga byc stosowane w systemach DSO. Do poprawnego funkcjonowania systemow, ktore przeznaczone sa do jak najszybszego, zrozumialego poinformowania uzytkownikow obiektu o zaistnialym zagrozeniu oraz przekazaniu im „recepty" na sprawna ewakuacjç niezbçdna jest wzorowa ich realizacja poczawszy od dobrego projektu przez poprawne wykonanie instalacji, skonfigurowanie oraz jej odbior i pozniej sza systematyczna konserwacj ç.
Literatura
1. PN-EN-50130-4:2002 Systemy alarmowe. Kompatybilnosc elektromagnetyczna- Norma dla grupy wyrobow. Wymagania dotyczace odpornosci urzadzen systemow alarmowych pozarowych, wlamaniowych i osobistych.
2. PN-EN 60849-1:2002 Dzwiçkowe systemy ostrzegawcze - Czçsc 1 : Centrale.
3. PN-EN 61305-1: 2001. Urzadzenia i systemy elektroakustyczne powszechnego uzytku o wysokiej wiernosci odtwarzania. Specyfikacja parametrow i metody ich pomiaru. Postanowienia ogolne.
4. PN-EN 61305-5: 2005. Urzadzenia i systemy elektroakustyczne powszechnego uzytku o wysokiej wiernosci odtwarzania. Specyfikacja parametrow i metody ich pomiaru.
5. PN-EN 60268-5: 2005. Urzadzenia systemow elektroakustycznych.