CC BY
1Book of Absracts. "WOMEN IN STEM" International Forum, Tashkent, February 13 - 15, 2024. https://doi.org/10.5281/zenodo.10643244
VODOROD ENERGETIKASI Arofat Xudayberdiyeva, Nilufar Axmedova, Gulhayo Abdurazzoqova
TKTI "Fizika va energetika" kafedra https://doi.org/10.5281/zenodo.10845360 Yer yuzida mavjud energiya manbalarining abadiy emasligi va ularning kamayib borayotganlik muammosi (hozirgi qazib olish sur'atlarida neft 53 yildan keyin, tabiiy gaz 54 yildan keyin, ko'mir esa 110 yildan so'ng tugaydi ) ularni o'rnini bosa oladigan muqobil energiya manbalarini izlab topish va ulardan foydalanishni yo'lga qo'yish orqali hal qilinishi mumkin[1].
Bugungi kunda yer yuzida aholi soninig ortib borayotganligi, boshqa resurslar qatori energiyaga bo'lgan talabning ortishiga olib kelmoqda. Hozirda hayotimizni energiyasiz tasavvur qila olmaymiz. Biz uchun muhim bo'lgan va muhim bo'lmagan barcha narsalar uchun qandaydir darajada energiya kerak. Masalan, bino-inshoatlar, transport vositalari, zavod va fabrikalar va hokazo. Ularni energiya bilan ta'minlash esa katta miqdorda energiya manbaini talab qiladi. Bu muammoning yechimi faqat bitta, tabiiy energiya manbalarini o'rnini bosa oladigan muqobil energiya manbalaridan foydalanishdir. Vodorod eng istiqbolli muqobil energiya manbalaridan biri va juda katta samaradorlikga ega.
Rasm 1. Vodorodning olinishi va ishlatilish sohalari Vodorod energiyasini muqobil dab atashimizga birinchi sabab vodorod bitmas tugamas zaxiraga ega, uni katta miqdorda neft va gazdan, shuningdek bioyoqilg'ilardan, kanalizatsiya cho'kindilari va suvdan ham olish mumkin. bu esa vodorod energiyasining zaxirasi hech qachon tugab qolmasligini bildiradi. Ikkinchida vodorod yonganda "issiqxona effekti" ga sabab bo'lmaydi ( hozirda insoniyat tomonidan foydalanilayotgan qazilma yoqilg'ilarining yonishi "issiqxona effekti"ga sabab bo'lmoqda, bu esa bugungi kunda havo haroratining keskin ortib ketayotganligining asosiy omilidir, yer yuzasidagi harorat hozir 1800 yillarga qaraganda taxminan 1.1o C ga ko'tarilgan) u issiqxona gazlari emissiyasini kamaytirishga yordam beradi. Vodoroddan elektr energiyasini hosil qilishda korbonat angidrid hosil bo'lmaydi. H2 ajtarish uchun qayta tiklanadigan energiyadan foydalanish tufayli butun jarayon davomida hech qanday ortiqcha tashlamalar ishlab chiqilmaydi[2]. Vodorodning bu xususiyati uni energiyaning ideal shakliga aylantiradi. Shuning uchun ham vodorod energiyasini "yashil" energiya deyiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yhati: 1. Bartels, Jeffrey R., Michael B. Pate, and Norman K. Olson. "An economic survey of hydrogen production from conventional and alternative energy sources." International journal of hydrogen energy 35, no. 16 (2010): 8371-8384. '
Abdulaziz Rakhmatillaev, Komil Ibboev, Mukhammadali Niyozaliev, Akbar Kodirov, Jamoliddin Razzokov "Suv aralashmali sirka kislotasi va aseton suyuqliklarining dielektrik xossalari" O'zMUx xabarlari 2022-y
