CC BY
0TURKIY DUNYONING TURIZM SALOHIYATI: DOLZARB MUAMMOLAR VA RIVOJLANISH ISTIQBOLLARI
Ismoilova Moxinur Ikromjon qizi
Namangan Davlat Universiteti https://doi.org/10.5281/zenodo.13896744
Annotatsiya. Turkiy dunyo, o'zining boy madaniyati, tarixiy merosi va tabiiy go'zalliklari bilan turizm sohasida katta salohiyatga ega. Turkiy xalqlar, asosan, O'rta Osiyo, Kavkaz va Turkiya hududlarida joylashgan bo'lib, ularning turizm sohasidagi imkoniyatlari va muammolari o'zaro bog'liqdir. Ushbu maqolada, Turkiy dunyoning turizm salohiyati, dolzarb muammolari va rivojlanish istiqbollari tahlil qilinadi.
Kalit so'zlar: turizm, madaniyat, turkiy dunyo, madaniy meros, tarixiy joylar, tabiiy manzaralar.
Аннотация. Тюркский мир с его богатой культурой, историческим наследием и природными красотами имеет большой потенциал в сфере туризма. Тюркские народы в основном проживают в регионах Центральной Азии, Кавказа и Турции, и их возможности и проблемы в сфере туризма взаимосвязаны. В данной статье анализируются туристический потенциал, текущие проблемы и перспективы развития тюркского мира.
Ключевые слова: туризм, культура, тюркский мир, культурное наследие, исторические места, природные ландшафты.
Abstract. The Turkic world, with its rich culture, historical heritage and natural beauty, has great potential in the field of tourism. Turkic peoples are mainly located in the regions of Central Asia, the Caucasus and Turkey, and their opportunities and problems in the field of tourism are interrelated. In this article, tourism potential, current problems and development prospects of the Turkish world are analyzed.
Keywords: tourism, culture, Turkish world, cultural heritage, historical places, natural landscapes.
Turkiy dunyo, o'zining tabiiy go'zalliklari, tarixiy joylari va madaniy merosi bilan turizm sohasida katta imkoniyatlarga ega. Turkiya, O'rta asrlar va qadimiy davrlarga oid ko'plab tarixiy obidalar bilan mashhur. Bular orasida Istanbuldagi Ayasofya, Efes, va Kapadokya kabi joylar mavjud. O'rta Osiyo va Kavkaz mintaqalarida joylashgan tabiiy manzaralar, tog'lar, ko'llar va milliy bog'lar turizmni rivojlantirish uchun katta imkoniyatlar yaratadi. Turkiy xalqlarning boy madaniyati, an'analari va urf-odatlari sayyohlarni jalb etadi. Madaniy tadbirlar, festivallar va san'at ko'rgazmalari turizmni rivojlantirishda muhim rol o'ynaydi.
Turkiy dunyoda turizm sohasida bir qator dolzarb muammolar mavjud. Ko'plab hududlarda transport, mehmonxona va boshqa infratuzilma ob'ektlari yetarli darajada rivojlanmagan. Bu sayyohlarning qulayligini kamaytiradi. Tabiiy resurslarning haddan tashqari foydalanilishi va ekologik muammolar, turizm sohasida barqaror rivojlanishga to'sqinlik qilmoqda. Ba'zi hududlarda siyosiy beqarorlik va xavfsizlik muammolari sayyohlarni jalb etishda to'siq bo'lmoqda. Global turizm bozorida raqobat kuchaymoqda. Turkiy dunyo mamlakatlari o'rtasida ham raqobat mavjud bo'lib, bu o'zaro hamkorlikni kamaytirishi mumkin.
Turkiy dunyoning turizm salohiyatini rivojlantirish uchun bir qator istiqbollar mavjud. Birgina Ozbekiston misolida oladigan bo'lsak 2020-2023-yilgi statistikaga kora turistik maqsadlarda kelgan xorijlik fuqarolar soni 2020-yilda 1504100 kishini tashil qilgan bo'lsa 2023-yilga kelib 6626300 kishini tashkil qilmoqda. Bundan korinib turibdiki turistlar soni keskin oshib
bormoqda natijada mamlakatga kirib kelayotgan turistlar va ko'rasitilayotgan xizmatlar oshishi shuningdek xizmatlar eksporti va importiga ham ta siri sezilarli ravishda oshmoqda. Ushbu soxani yanada takomillashtirish, xorijiy turistlarni koproq jalb qilish uchun davlatimizda turizm siyosatini amalga oshirish va xorijiy turistik tashkilotlar va firmalar bilan aloqalar o'rnatish zarur. Aholining turizm savodxonligini oshirish, zarur. Transport va mehmonxona infratuzilmasini yaxshilash, sayyohlar uchun qulay sharoitlar yaratadi. Tabiiy resurslarni saqlab qolish va ekologik muammolarni hal qilish uchun ekoturizmni rivojlantirish zarur. Madaniy tadbirlar va festivallarni tashkil etish orqali sayyohlarni jalb etish mumkin. Bu, shuningdek, mahalliy madaniyatni saqlab qolishga yordam beradi. Turkiy davlatlar o'rtasida turizm sohasida hamkorlikni kuchaytirish, birgalikda marketing va tadbirlar o'tkazish orqali sayyohlarni jalb etish mumkin.
Rivojlanish istiqbollari bir qator yo'nalishlarda amalga oshirilishi mumkin. Yo'llar, temir yo'llar va havo transportini yaxshilash orqali sayyohlar uchun qulay sharoitlar yaratish. Mehmonxona infratuzilmasini modernizatsiya qilish va yangi turistik ob'ektlar qurish. Ekologik toza turizm turlarini tashkil etish va tabiiy resurslarni barqaror boshqarish. Mahalliy aholi bilan birgalikda ekoturizm loyihalarini amalga oshirish. Mahalliy festivallar, san'at ko'rgazmalari va an'anaviy tadbirlarni tashkil etish. Tarixiy obidalarni saqlab qolish va ularni sayyohlar uchun ochiq qilish. Raqamli marketing strategiyalarini ishlab chiqish va sayyohlarni jalb etish uchun ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish. Sayyohlar uchun qulay mobil ilovalar yaratish, bu orqali turistik ma'lumotlar va xizmatlarni taqdim etish. Xalqaro turizm tashkilotlari bilan hamkorlikni kuchaytirish va birgalikda tadbirlar o'tkazish. Turkiy davlatlar o'rtasida mintaqaviy turizm loyihalarini amalga oshirish. Tabiiy resurslarni saqlab qolish va ekologik muammolarni hal qilish uchun barqaror turizm strategiyalarini ishlab chiqish. Mahalliy aholi va madaniyatni hurmat qilish, ularning turizmdan foyda olishlarini ta'minlash. Turizm sohasida malakali mutaxassislarni tayyorlash uchun ta'lim dasturlarini rivojlantirish. Turizm sohasidagi yangi tendensiyalar va innovatsiyalar bo'yicha seminarlar va treninglar o'tkazish. Ushbu yo'nalishlar orqali Turkiy dunyoning turizm salohiyatini to'liq amalga oshirish va barqaror rivojlanishni ta'minlash mumkin. Har bir yo'nalish o'zaro bog'liq bo'lib, birgalikda amalga oshirilishi zarur.
Xulosa: Turkiy dunyo, o'zining boy madaniyati va tabiiy go'zalliklari bilan turizm sohasida katta salohiyatga ega. Biroq, dolzarb muammolarni hal qilish va rivojlanish istiqbollarini amalga oshirish uchun birgalikda harakat qilish zarur. Turizm sohasida barqaror rivojlanish, nafaqat iqtisodiy o'sishga, balki madaniy merosni saqlab qolishga ham xizmat qiladi. Turkiy dunyoning turizm salohiyatini to'liq amalga oshirish uchun, davlatlararo hamkorlik va innovatsion yondashuvlar muhim ahamiyatga ega.
REFERENCES
1. M.Amonboyev, S.Xalilov. Barqaror turizm rivojlanishi. O'quv qo'llanma. - T.: «Innovatsion rivojlanish nashriyot-matbaa uyi», 2021 - 96 b.
2. Yokubjonova X., Soliyeva N. BARQARORLIK MAQSADLARIGA ERISHISH IMKONIYATLARI //Nashrlar. - 2023. - S. 80-83.
3. Yunusova S. A. TURIZM SOHASINI INNOVATSION RIVOJLANTIRISH IMKONIYATLARI //Results of National Scientific Research International Journal. - 2023. -T. 2. - №. 7. - C. 54-59.
4. Yunusova S. TURIZM SOHASINI RIVOJLANTIRISH ORQALI HUDUDIY DAROMADLARNI OSHIRISHNING O'ZIGA XOS JIHATLARI //Nashrlar. - 2023. - C. 351-353.
5. TURIZMNI RIVOJLANTIRISHNING XORIJIY TAJRIBASI
6. T.N Baxriddinovna Science and innovation 3 (Special Issue 28), 830-833
7. https://stat.uz/uz/rasmiy-statistika/social-protection-2
