Научная статья на тему 'ТОШКЕНТ БОТАНИКА БОҒИ ШАРОИТИДА ИНТРОДУКЦИЯ ҚИЛИНГАН LONICERA L. (CAPRIFOLIACEAE) ТУРКУМИ АЙРИМ ТУРЛАРИНИ ВЕГЕТАТИВ УСУЛДА КЎПАЙТИРИШ'

ТОШКЕНТ БОТАНИКА БОҒИ ШАРОИТИДА ИНТРОДУКЦИЯ ҚИЛИНГАН LONICERA L. (CAPRIFOLIACEAE) ТУРКУМИ АЙРИМ ТУРЛАРИНИ ВЕГЕТАТИВ УСУЛДА КЎПАЙТИРИШ Текст научной статьи по специальности «Биологические науки»

CC BY
27
6
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
Lonicera / вегетатив кўпайтириш / стимулятор / корневин / гетероауксин / назорат / новда / қаламча / илдиз / Lonicera / vegetative reproduction / stimulator / kornevin / heteroauxin / control / shoot / cuttings / root.

Аннотация научной статьи по биологическим наукам, автор научной работы — С.С. Носиров, Н.К. Рахимова

Мақолада Тошкент Ботаника боғи шароитида интродукция қилинган Caprifoliaceae оиласига мансуб Lonicera L. туркуми айрим (L. japonica, L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii) турларини вегетатив 3 хил усулда: корневин, гетероауксин стимуляторлари ва назорат (сув)да кўпайтириш бўйича маълумотлар келтирилган. Тадқиқот олиб борилган турлардан қаламчаларининг кўкариши бўйича L. japonica тури юқори (98%) кўрсаткичга эга бўлганлиги, паст кўрсаткич эса L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii турларида (56%) аниқланган. Энг юқори натижалар корневин стимуляторидан олинганлиги маълум бўлди

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

VEGETATIVE REPRODUCTION OF SOME SPECIES OF THE GENUS LONICERA L. (CAPRIFOLIACEAE) IN THE CONDITIONS OF INTRODUCTION OF THE TASHKENT BOTANICAL GARDEN

The article presents data on vegetative reproduction by 3 different methods: kornevin, heteroauxin stimulators and control (water) of some species of the genus Lonicera L. (L. japonica, L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii), belonging to the family Caprifoliaceae, introduced in the conditions of the Tashkent Botanical Garden. Of the studied species, L. japonica has the highest (98%) index, while the lowest index is in L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii (56%). It was determined that the highest results were obtained from the stimulator kornevin.

Текст научной работы на тему «ТОШКЕНТ БОТАНИКА БОҒИ ШАРОИТИДА ИНТРОДУКЦИЯ ҚИЛИНГАН LONICERA L. (CAPRIFOLIACEAE) ТУРКУМИ АЙРИМ ТУРЛАРИНИ ВЕГЕТАТИВ УСУЛДА КЎПАЙТИРИШ»

"SUSTAINABLE FORESTRY"

14-15 October 2022 | scientists.uz

ТОШКЕНТ БОТАНИКА БОГИ ШАРОИТИДА ИНТРОДУКЦИЯ ЦИЛИНГАН LONICERA L. (CAPRIFOLIACEAE) ТУРКУМИ АЙРИМ ТУРЛАРИНИ ВЕГЕТАТИВ

УСУЛДА КУПАЙТИРИШ С.С. Носиров, Н.К. Рахимова

sobitzhon.nosirov@mil.ru УзР ФА Ботаника институти хузуридаги академик Ф.Н. Русанов номидаги Тошкент

Ботаника боги https://doi.org/10.5281/zenodo.7192102 Аннотация. Мацолада Тошкент Ботаника боги шароитида интродукция цилинган Caprifoliaceae оиласига мансуб Lonicera L. туркуми айрим (L. japonica, L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii) турларини вегетатив 3 хил усулда: корневин, гетероауксин стимуляторлари ва назорат (сув)да купайтириш буйича маълумотлар келтирилган. Тадцицот олиб борилган турлардан цаламчаларининг кукариши буйича L. japonica тури юцори (98%) курсаткичга эга булганлиги, паст курсаткич эса L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii турларида (56%) аницланган. Энг юцори натижалар корневин стимуляторидан олинганлиги маълум булди.

Калит сузлар: Lonicera, вегетатив купайтириш, стимулятор, корневин, гетероауксин, назорат, новда, цаламча, илдиз.

ВЕГЕТАТИВНОЕ РАЗМНОЖЕНИЕ НЕКОТОРЫХ ВИДОВ РОДА LONICERA L.

(CAPRIFOLIACEAE) В УСЛОВИЯХ ИНТРОДУКЦИИ ТАШКЕНТСКОГО

БОТАНИЧЕСКОГО САДА Аннотация. В статье приведены данные по вегетативному размножению 3 различными способами: корневин, гетероауксиновым стимуляторами и контроль (вода) некоторых видов (L. japonica, L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii) рода Lonicera L., относящаяся к семейству Caprifoliaceae, интродуцированных в условиях Ташкентского ботанического сада. Из исследованных видов, у L. japonica отмечен самый высокий (98%) показатель, в то время как низкий показатель - у L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii (56%). Определено, что самые высокие результаты были получены от стимулятора корневин.

Ключевые слова: Lonicera, вегетативное размножение, стимулятор, корневин, гетероауксин, контроль, побег, черенки, корень.

VEGETATIVE REPRODUCTION OF SOME SPECIES OF THE GENUS LONICERA L.

(CAPRIFOLIACEAE) IN THE CONDITIONS OF INTRODUCTION OF THE

TASHKENT BOTANICAL GARDEN Abstract. The article presents data on vegetative reproduction by 3 different methods: kornevin, heteroauxin stimulators and control (water) of some species of the genus Lonicera L. (L. japonica, L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii), belonging to the family Caprifoliaceae, introduced in the conditions of the Tashkent Botanical Garden. Of the studied species, L. japonica has the highest (98%) index, while the lowest index is in L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii (56%). It was determined that the highest results were obtained from the stimulator kornevin.

Keywords: Lonicera, vegetative reproduction, stimulator, kornevin, heteroauxin, control, shoot, cuttings, root.

"SUSTAINABLE FORESTRY"

14-15 October 2022 | scientists.uz

Caprifoliaceae Vent. - Шилвидошлар оиласининг ер юзида 15 туркумга мансуб 500 га якин турлари мавжуд булиб, улар барг тукувчи, доимий яшил, баъзан урмаловчи, кам лолларда паст буйли дарахт ёки ут усимликлардир. Улар, асосан, шимолий яримшар, муътадил ва субтропик минтакаларда таркалган. Ушбу оиланинг аксарият турлари урмон усимликлари х,исобланади [1]. Caprifoliaceae оиласининг йирик туркумларидан бири -Lonicera L. дунё буйича 200 га якин турни уз ичига олади. Ушбу туркум турларининг таркалиш ареали анча кенгдир. Кавказдан тортиб, Сибиргача ёки Олтойдан то Япония, Корея, Хитойнинг гарбий вилоятлари-ю, Х,имолой тогларигачадир [2].

Узбекистон флорасида мазкур туркумнинг 10 та тури учрайди [3]. Туркумнинг Loniceraparadoxa Pojark. (галати учкат) тури Узбекистон ^изил китобига Помир-Олойдаги жуда камёб, ареали ажралган, макоми 1 га тенг булган реликт эндем усимлик сифатида киритилган [4].

Сунгги йилларда УзР ФА академик Ф.Н. Русанов номидаги Тошкент Ботаника богига Lonicera туркумининг Узбекистон ва чет эл флорасидаги 20 га якин турлари интродукция килиниб, ушбу турукумнинг коллекцияси яратилди. Маълумки, аксарият турлар узининг манзаралилиги билан юкори даражада кадрланади ва х,озирда кукаламзорлаштиришда х,ам кенг фойдаланилмокда.

Дарахт, бута ва чирмашиб усувчи турларини купайтиришда каламчалар танланган оналик дарахт ва буталарининг новдаларидан олинади.

Чет эл флорасидан Тошкент Ботаника богига интродукция килинган Lonicera туркумининг 4 та турлари вегетатив купайтириш максадида (каламча ёрдамида) (L. japonica Thunb., L. maackii (Rupr.) Maxim., L. muendeniensis Rehder, L.maximowiczii Rupr.) турлари ажратиб олинди.

Вегетатив купайтириш - усимликларни новда, илдиз, илдизпоя, пиёзи, туганаги оркали купайтириш ва уз илдизига эга ёш усимликни юзага келтиришдан иборат. Вегетатив, яъни каламчалар оркали купайтириш ёзги ёки яшил каламчалар ва ёгочлашган каламчаларга булинади. Ёзги ёки яшил каламчалар усимликнинг вегетация даври давомида олинади. Ёгочлашган каламчалар эса усимликнинг тиним (барг ташлагандан сунг куртаклар уйгонишигача булган вакт) давридаги йиллик сурх новдалардан олинади. Манбаларда келтирилишича, Англияда ёгочлашган каламчалар усимлик хдли барг тукмасидан тайёрлаб экилади ва кишда шу х,олатда колдирилади. Оз фурсатда каллус х,осил булади, лекин илдиз тизими бах,ор фаслида шаклланади. А^Ш да куз ва кишда новдалар олиниб, бах,ор фаслигача нам ва совук хдроратда саклаб турилади [5].

Вегетатив купайтирилганда, усимликлар узида оналик белгилари хдмда манзаралилигини тулик саклаб колади. Купгина интродуцентлар интродукция шароитида уруг х,осил килмаслиги ёки шаклланган уруглар тулик етилмаслиги мумкин, шу сабабли х,ам улар вегетатив усулда купайтирилади [6].

Вегетатив усулда купайтириш буйича тажрибалар очик дала шароитида З.Я. Иванова З.Я. [7] методи асосида бир йиллик сурх новдалардан каламчалар тайёрланди. Бу эса дарахтларнинг урта ва юкори кисмидаги новдаларда моддалар алмашинуви жараёни яхши амалга ошиш билан изох,ланади. Олинган новдаларнинг куртаклар оралигига караб, 12-14 см узунликда тайёрланди (10.03.2020). Шунингдек, вегетатив купайтиришнинг

"SUSTAINABLE FORESTRY"

14-15 October 2022 | scientists.uz

сифатли самарадорлик курсаткичларини аниклаш максадида уч хил усулда: корневин -индолилмой кислотаси (ИМК), гетероауксин - индолилсирка кислотаси (ИУК), назорат -оддий сув, стимуляторлар ёрдамида 10-12 соат давомида ишлов берилди. ^аламчаларнинг экиш чукурлиги 4-6 см, катор оралари 5х7 см ни ташкил этди. ^умдаги намликни бир меъёрда ушлаб туриш максадида лейка ёрдамида хдфтада 3-4 марта сугорилди.

Корневин стимуляторида ишлов берилган L. japónica, L. maackii ларнинг каламчаларида 15 кундан сунг (25.03.2020) каллус х,осил килганлиги кузатилди. L. maximowiczii, L. muendeniensis турларда эса 20 кундан сунг каллус туплами х,осил булганлиги аникланди. Уттиз кундан сунг (11.04.2020) корневин стимуляторидан фойдаланган каламчаларда бирламчи илдизлар шаклланганлиги кузатилди. Бу вакт давомида каламчаларнинг устки кисмида х,ам куртаклар уйгониб, янги новдалар х,осил килганлиги аникланди. Гетероауксин ва назорат вариантларда эса 35-37-кунларда илдиз шаклланганилиги кайд этилди (1 -расм).

1 - расм.

а) Lonicera maackii нинг каллус х,осил килиши; б) L. japónica да илдиз х,осил булиши;

с) L. maximowiczii новдаларининг усиши

б

Олиб борилган кузатувлардан маълум булдики, уч хил (корневин, гетероауксин, назорат) усулда илдиз олиш натижаларига кура, куйдагилар аникланди (2-расм).

2-расм.

L. japónica, L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii турларининг вегетатив усулда

купайтирилгандаги илдиз олиши

"SUSTAINABLE FORESTRY"

14-15 October 2022 | scientists.uz

L. maximowiczü

L. muendeniensis

L. maackii

L. japónica

M/1AM3 O/IMLUM %

60

' 69

78

65

—' 75

80

65

78

^^^^^ 85

^^^^^^^^^^^^^^^ 73

~~^~^^ 85 ^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^ 98

20 40 60 80 100 120

PacMgaH KypHHHG TypHGgHKH, Ma3Kyp Hrnpogy^HTnapHH BereTaTHB ycynga KynaHTHpHnraHga, reTepoayKCHH Ba Ha3opaTgarHra HHcGaTaH KopHeBHH CTHMynaTopHga KanaMHanap gacrnaGKH HngH3napHHHr эртa maKnnaHHmH Ba yHyBHaH.HK $OH3H roKopH экaн.пнгн Kañg этн.пgн.

L. maximowiczii - KopHeBHH CTHMynaTopHgarH KanaMHanap 1-2 Ta éH HoBganap X,OCH. KH.H6, ynapHHHr Typ.HHa y3yHnHKKa эгa экaн.пнгн aHHKnaHgH: GHPHHHH HOBgaHHHr y3yH.HrH 10,3 CM, HKKHHHH HOBgacHHH y3yH.HrH 4 CM HH TamKH. этgн. ACOCHH HngH3 y3yH.HrH 14-15 CM 6y.H6, HKKHHHH TapraG.HCH 10-12 CM, энг Kyn maKnnaHraH yHHHHH TapraG.H Hngronap экaн.пнгн Ky3aTH^gH. Ym6y TypHH my BaKTga reTepoayKCHH Ba Ha3opaT (oggHH cyB) CTHMy^aTop^apHgaH ^oñganaHHnraH KanaMHanapga эсa 1-2 Ta éH HoBganapH X,OCH. 6y.nraH.nHrH, ynapHHHr y3yH.HrH 2-4 CM, acocHH HngH3HHHHr y3yH.HrH эсa 6-8 CM rana экaн.пнгн Ky3aTH.H6, Gynapga x,aM yHHHHH TapraG.H Hngronap энг Kyn maKnnaHraHnHrH

aHHKnaHgH.

L. muendeniensis - KopHeBHH CTHMynaTopHgarH KanaMHanap HKKHTa HOBganap x,och. KH.raH.HrH Ba ynapHHHr y3yH.HrH 7-7,5 cm ra eTraH.HrH Ky3aTHngH. Acochh H.gH3 y3yH.HrH 12-13 cm ra eTH6, HKKHnaMHH Ba yHnaMHH Hngronap axmH maKnnaHraHnHrH aHHKnaHgH (y3yH.HrH 5-6 cm). Энг Kyn maKnnaHraH Hngronap yHHHHH TapraG.H Hngronap экaнnнгн Kañg этнngн. reTepoayKCHH CTHMynaTopHra KyHHnraH KanaMHanap KopHeBHH CTHMynaTopgarH KanaMHanapra HHcGaTaH ycHm Ba pHBo^naHHm KypcaTKHnapH nacT экaнnнгн aHHKnaHgH. MacanaH: HoBganapHHr y3yH.HrH 2-4 cm raHa TamKH. KHngH. acochh HngH3HHHr y3yH.HrH эсa 10 cm raHa eTraH.HrH Ba yHnaMHH Hngronap maKnnaHa 6omnaraH.HrH Kañg этнngн. Ha3opaT (oggHH cyB) CTHMynaTopra KyHHnraH KanaMHanapga HoBga x,och. KHnraHnHrH (y3yH.HrH 1-3 cm) Ky3aTH.H6, acocHH H.gH3HHHHr y3yH.HrH 6-7 cm raHa HyKypnamraH. hkkhhhh Ba yHHHHH TapTHG.H H.gH3.ap y3yH.rH эсa 1-2 cm hh TamKH. KHngH. Ym6y KanaMHanapga hkkhhhh TapTHG.H H.gH3.ap axmH pHBo^naHraHnHrH aHHKnaHgH.

L. maackii - KopHeBHH CTHMynaTopgarH KanaMHanapga HoBganap y3yH.HrH 5-10 cm raHa eTraH.HrH Ky3aTHngH. Acochh H.gH3 y3yH.HrH 17-18 cm ra HyKypnamraH, hkkhhhh TapraG.HCH 10-12 cm 6y.H6, yHHHHH Ba TypTHHHH TapTHG.HCH 3-4 cm экaнnнгн Kañg этнngн. reTepoayKCHH Ba Ha3opaT (oggHñ cyB) CTHMynaTopnapHga HKKHTaraHa HoBga x,och. kh.h6, y3yH.HrH 10-12 cm hh TamKH. KHngH. acochh H.gH3 y3yH.HrH 7-8 cm raHa eTraH.HrH Ky3aTHngH. ^xmH

"SUSTAINABLE FORESTRY"

14-15 October 2022 | scientists.uz

puBo:®:.aHraH H.gu3.ap yHHHHH TapTu6.H H.gu3.ap 6y.u6, y3yH.uru 2-3 cm rana eTraH.uru aHHK.aHgu.

L. japónica - éTu6 ycyBHH, 6omKa Typ.apra Huc6aTaH HOBga.apu Kyn 6y.u6, 2020 hh. Mañ OHHHHHr yHHHHH geKagacuga KopHeBHH CTHMy.ATopgarH Ka.aMHa.apHHHr yHu6 HHKKaH 6hphhhh HOBgacuHHHr y3yH.uru 23-24,4 cm, hkkhhhh HOBgacuHHHr y3yH.uru 11-12,2 cm, yHHHHH HOBgacH 6-8 cm, TypTHHHH HOBgacuHHHr y3yH.uru эсa 4-5 cm rana TamKH. KH.gu. Ym6y Typga HKKH.aMHH HOBga.ap x,och. KH.raH.uru Ba y3yH.uru 5-7 cm ra eTraH.uru Kañg этн.gн. H.gu3.apu aaxmu maK..aHraH 6y.u6, acocuñ H.gu3HHHr y3yH.uru 14-15,5 cm, hkkhhhh TapTu6.HCH эсa 8-10 cm rana eTraH.uru aHHK.aHgu. Энг Kyn maK..aHraH TypTHHHH TapTu6.u H.gu3.ap экaн.нгн Kañg этн.gн. TeTepoayKCHH Ba Ha3opaT BapuaHTuga HOBga.ap y3yH.uru ypTana 6 cm rana eTu6, acocuñ H.gu3 y3yH.uru 8-10 cm rana eTraH.uru Ky3aTH.gu. Энг Kyn maK..aHraH H.gu3.ap TypTHHHH TapTu6.H H.gu3.ap экaн.нгн aHHK.aHgu.

Ma3Kyp umpogy^HT.apHH BereTaTHB KynañTHpumra Kyñu.raH Ka.aMHa.ap 90 KyHgaH cyHr (20.06.2020) Ky3aTH.raHga, L. maximowiczii HHHr acocuñ H.gu3 y3yH.uru 19-21 cm raHa HyKyp.amraH.uru Ba TypT TapTu6.H H.gu3Ha.ap x,och. KH.raH.uru Ky3aTH.gu. Энг Kyn maK..aHraH TypTHHHH TapTu6.H H.gu3.ap экaн.нгн Kañg этн.gн. HoBga.ap y3yH.uru 23-25 cm hh TamKH. KH.gu. L. muendeniensis Typuga acocuñ H.gu3HHHHr y3yH.uru 15-17 cm ra eTu6, TypT TapTu6.u H.gu3.ap maK..aHraH.uru Ky3aTH.gu. Энг Kyn maK..aHraH TypTHHHH TapTu6.u H.gu3.ap экaн.нгн aHHK.aHgu. HOBgacuHHHr y3yH.uru 10-12 cm, hkkhhhh éH HOBgacuHHHr y3yH.uru эсa 7,3-8 cm raHa ycraH.uru Kañg этн.gн.

L. maackii HHHr acocuñ H.gu3 y3yH.uru 30 cm hh TamKH. kh.h6, энг Kyn maK..aHraH TypTHHHH TapTu6.H H.gu3.ap экaн.нгн aHHK.aHgu. HoBga.apHHHr y3yH.uru 12-14 cm hh TamKH. KH.gu.

L. japónica Typuga acocuñ H.gu3 y3yH.uru 28 cm hh TamKH. KH.u6,yHyHHH TapTu6.H H.gu3.ap энг Kyn maKH..aHraH.uru aHHK.aHgu. HoBgacuHHHr y3yH.uru 34,5 cm raHa eTraH.uru Ba HKKH.aMHH HOBga..apHHHr yзyн.нгнэсa 14-15 cm raHa ycraH.uru Kañg этн.gн (3-pacM).

3 - pacM.

Lonicera Typ.apn Ka.iaiviMa.iapiiHiiHr ii.iginii Ba HOBga.apHHHHr yMyMHH

KypHHHmn a) L. maackii; 6) L. japónica; c) L. maximowiczii; g) L. muendeniensis

J6

BereTaTHB yc.ga KynañTHpH.raH ycM.HK.ap OKra6p oñuHHHr yHHHHH geKagacuga вeгeтaцнaсннн TyraTraH.uru Ky3aTH.gu. EyHra Kypa, yH xh. BapuaHga (KopHeBHH, reTepoayKCHH, Ha3opaT) o.h6 6opu.raH Ta^pu6a.apga ycuM.HK.ap ycum gaBpuga Typ.HHa KypcaTKHH.ap Kañg этн.gн (4-pacM).

4-pacM.

g

"SUSTAINABLE FORESTRY"

14-15 October 2022 | scientists.uz

Lonicera Typ.apu Sup hh.i.ihk BereTaTHB opraH.iapiiHHHr ycum KypcaTKHH^apn (cm)

EyHga L. maximowiczii HHHr Ha3opaT CTHMynflTopH BapuaHTHga H.ngH3 y3yH.nHrH 30 cm ra eTraH^uru, HOBga.nap cohh HKKHTaraHa yHu6, y3yH.nHrH эса 17-18 cm raHa ycraH^Hru Ky3aTH.ngH. reTepoayKCHH BapuaHTHga H.ngH3 y3yH.nHrH 45-47 cm hh TamKHn kh.hh6, HOBga.nap cohh 2 TaraHa yHraH^uru K;aHg этн.пн6, y3yH^uru 31-33 cm ra eTraH^uru aHH^^aHgu. KopHeBHH acocHH H^gH3HHHHr ysyanurH 55-57 cm hh TamKHn kh.hh6, энг Kyn maK.n.naHraH TypTHHHH TapTu6^H Hngronap экaн.пнгн aHH^^aHgu. HoBga.nap y3yH^uru 8 cm gaH 49 cm raHa eTraH^uru Ky3aTH^gu. reTepoayKCHH Ba Ha3opaT BapuaHTHga Hngronap 38-40 cm ra eTraH^uru Ba HOBga^apHHHr ycumu 5 cm gaH 23 cm raHa yHu6 ycraH^uru ^ang этн.пgн.

L. maackii H^gu3H 45-46 cm, TaHa y3yH^uru 12-14 cm, 6hphhhh HOBgacHHHHr y3yH^uru 25-27 cm, hkkhhhh HOBgacHHHHr y3yH^uru 8-9,5 cm, yHHHHH HOBgacHHHr y3yH^uru эсa 1-1,2 cm ra eTgu; L. japonica H.ngH3HHHHr y3yH^uru 61-63 cm, TaHacu ysyanurH 10-12cm 6hphhhh HOBgacHHHHr y3yH^uru 110-112 cm, hkkhhhh HOBgacHHHHr ysyH^uru 95-97 cm, yHHHHHCH - 4142 cm, HKKH^aMHH HOBga^ap cohh эсa 4 Ta 6y^u6, 33-50 cm hh TamKH^ KHngu.

L. muendeniensis H^gu3H y3yH^uru 22-24 cm, TaHacuHHHr y3yH^uru 13-15 cm, 6hphhhh HOBgacHHHHr y3yH^uru 7-8 cm, hkkhhhh HOBgacHHHHr y3yH^uru эсa 6-8 cm hh TamKH^ этgн (24.10.2020).

L. maximowiczii H^gu3H 71-63 cm, TaHacuHHHr ysyanurH 12-14 cm, 6hphhhh HOBgacHHHHr ysyanHru 54 cm, hkkhhhh HOBgacHHHHr ysyanHru 9-11 cm, yHHHHH HOBgacHHHHr y3yH^uru 7-8 cm, TypTHHHH HOBgacHHHHr ysyH^uru 3-4,5 cm hh TamKH^ этgн. Ehphhhh HOBgaga HKKH^aMHH HOBga^ap cohh 2 Ta 6y^u6, 10-11 cm ysyanuKga.

"SUSTAINABLE FORESTRY"

14-15 October 2022 | scientists.uz

L. macckii илдизи 52-54 см, танасинг узунлиги 12-14см булиб, биринчи новдасининг узунлиги 28-30 см, иккинчи новдасининг узунлиги 13-14,5 см, учинчи новдасининг узунлиги 3-5 см га етди.

L. japonica илдизи узунлиги 117-118 см, танасининг узунлиги 10-12 см, биринчи новда узунлиги 129-131 см, иккинчи новдасининг узунлиги 1109-110 см, учинчисиники 5456 см, иккиламчи новдалар сони эса 4 та булиб, 37-59 см ташкил килди.

L. muendeniensis илдизи узунлиги 58-60 см, танасининг узунлиги 12-15 см, биринчи новда узунлиги 32-34 см булиб, иккинчи новдасининг узунлиги эса 5-7 см ни ташкил килди.

Хулоса килиб айтганда, 24.10.2020 йилдаги х,олати буйича тадкикот олиб борилган турлардан каламчаларининг кукариши буйича L. japonica тури юкори курсаткичга эга булганлиги аникланди (98%), паст курсаткич эса L. maackii, L. muendeniensis, L. maximowiczii турларида (56%) кайд этилди.

REFERENCES

1. https://dic.academic.ru/dic.nsf/enc_biol ogy/2183/С емействоЖимолостные

2. Пояркова А.И. Род Lonicera L. // Флора СССР, 1958. - Т. 23. - С. 467-573.

3. Флора Узбекистана. Т.3. - Ташкент, 2019. - С. 47-96.

4. Новосельцева А.И., Смирнов Н.А. Справочник по лесным питомникам. - Москва, 1983. - С.133-135.

5. Иванова З.Я. Биологические основы и приемы вегетативного размножения древесных растений стеблевыми черенками. - Киев: Наукова думка, 1982. - С. 224.

6. Гартман Х.Т., Кестер Д.Е. Размножение садовых растений. - С. 179-440.

7. Иванова З.Я. Биологические основы и приемы вегетативного размножения древесных растений стеблевыми черенками. - Киев: Наукова думка, 1982. - С. 224.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.