Научная статья на тему 'The right to health care: historical and theoretical aspects'

The right to health care: historical and theoretical aspects Текст научной статьи по специальности «Право»

CC BY
69
25
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Область наук
Ключевые слова
right to health care / right on health / right of health protection / “right on health care” / “health” / право на охрану здоровья / право на здоровье / право защиты здоровья / “право на здравоохранение / здоровье

Аннотация научной статьи по праву, автор научной работы — Arman Melqonyan

In article historical and theoretical questions of human rights on health care are considered. Within the framework of the article the concrete points of views on evidence-based determination of human rigth on health care are represented.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Право на охрану здоровья: исторические и теоретические аспекты

В статье рассматриваются исторические и теоретические вопросы прав защиты здоровья человека. В рамках статьи излагаются конкретные взгляды на научно обоснованное определение права на здравоохранение.

Текст научной работы на тему «The right to health care: historical and theoretical aspects»



up um» иъишъзцъ

АА щЬшш^шй ^mnm^mpúmQ m^mqbùÇmjÇ hmjgnpq

WUV№lh(d-3llb тщтиытъ

musimsbuuhub uumbhsbbpc

Anqimömü pQQnipjmQ bQ mnQ^niü ümpqni mnnqçnipjmQ ^mh^mQümQ ÇpminiQpÇ щшшйшшЬиш-ÏmQ hÇûQmËQqÇpQbpn: Anq^m&Ç ßp2mQmUQbpniü nipnijQ mbum^bmQbp bQ Qbp^mjmg^niü ümpqni mnnq-çnipjmQ щшЬщшййшй Çpm4nlQgÇ qÇmmщpmïmÇï umhümQümQ íbpmpbpJmL:

■¿.piíGuipuinbp- iimnqs>ntpjiuü iqiuhiqiuliü'iuli рршфийр, mimqpnipjuiü рршфпЩ), mimqpnipjuiû щш/шщшйтррий рршфпЩ), «ишпг^тр/шй Juli uní] )р рршфийр», «ишпг^тр/п / Ii» :

Unnqprn^rnhrn^rnQ hrnürn^rnpqniü ^bmni-PJшQ ÇprnirnïrnQ gшqшgшïшQnlpJшQ hшpgÇ nшnlúQшuÇpnlpJnlQp ^bmg t u^u»l шJQ hшpgÇ щшmшuËшQÇg, pb rnpqjn±g úшpqQ niQÇ шппц^ш-pjrnQ Çpш4nlQg b ÇQ^ni±ù t ^rnjrnQniü Qpш hÇúQш-^шй pníшQqшïnlpJnlQQ: Uju^Çuni úшpqnl шппд-^ш^шй щшhщшQúшQ ÇprniniQgÇ шй^^ш^шй op-jb^m t Írnnrnjniú «^пп^п^шй» фьйп^йр, npÇ uшhúшQnlúp dшúшQшïшïÇg qpшïшQnlpJшQ ùbç Ïpniù t mшppbpшïíш& pQnijp: Abmbшpшp, ^pb-LÇ t ËnubL n¿ úÇшJQ фÇqÇïшïшQ ^rnú фÇqÇïшïшQ b hnqb^Q шnnq2nlpJшQ ùrnuÇQ, шл, QnijQÇuï, un-gÇшLшïшQ prnpb^bgnipjrnQ touÇQ:

^шйшйш^ pQpшggnlú шnnд2nlpJшQ hrnjb-gшïшpqp шumÇ6шQшpшp pQqLШJQ4nlú tp: Annüb-шgÇQbpÇ hшúшp qш шpqbQ pQqqp^niü tp hnqb-

^шй шnnд2nlpJnlQQ ni pшpbïbgnlpJnlQp, «ut sit

i

mens sana in corpore sano» : lljtiiiuuü'btiiujti|ii|, iui|L-LÇ niß, hnnûbrngÇQbpp pQqniQbgÇQ «фÇqÇïшïшQ шnnд2nlpJnlQ» hшuïшgnlpJшQ ùrnuÇQ hnlQшïшQ hшJbgшïшpqp, шJuÇQgQ, íшpíbLшïbpщ rnnnqç ^pùQÇQ, ШJL n¿ pb nqniQ:

0pÇumnQbnlpJшQ qшLnшmnф шnnq2nlpJшQ hшJbgшïшpqÇ pnírnQqrn^nipjniQQ hbppшïшQ шй-•шй ïmpniï фпё^п^ t: Ujq ^шйшйш^ шппц^ш-pjniQp 6шQш¿íш& tp np^bu ш4»ф übí ¿шфп4 4шщ4ш& hnqbnp nnpmÇQ, prnQ* фÇqÇïшïшQ: UÏшQшínp qÇmQшïшQ AbQpÇ UÇqbpÇump Qßniü t, np Qnp qrnprnßpgrnQniü. «...qLËш4npp qшpábL t nqÇQ: UnrnQg 0pÇumnuÇ gшQïшgш&p hÇíшQq t»: 0pÇumnQbrnïrnQ шßËшphшJшggÇ uïqpnlQgшJÇQ mшppbpnlpJшQp hnlQшhnnúbшïшQ hrnjbgrn^rnp-qbpÇg Qщшumbg Qшb шnnд2nlpJшQ ôrnQrn^niÙQ np^bu шpdbg, npp щшmïшQnlú tp n¿ pb pQmpJШL-QbpÇQ, rnjL pnLnp ^pq^Qg, шJuÇQgQ^ «шппц^ш-pjniQ» hшuïшgnlpJnlQQ qшpáш4 ш4»ф dnqn4pqш-írnprn^rnQ: UjQ «фÇqÇïшïшQ b hnqb^Q rnnnqçni-PJшQ» hQшqnlJQ qшqшфшpQbpÇg 2шm rn^biÇ LШJ-Qшpáшï tp: Cum UÇqbpÇumÇ. «...шnnд2nlpJnlQQ n¿ úÇшJQ hÇíшQqnlpJnlQQbpÇ prngrn^rnjnipjniQQ t, ШJL

npn2шïÇ qpшïшQQ, ÏjrnQgÇ nlpшËnlpJnlQQ, ï^шQ-

gÇ QQpшggnlú úrnpqni ^^ш qpíш& шúpnд2 щш-

2

ui tu и 1 и tu ti tu ui i| ni iu ti ptii]in tiiiiü'p müá]n l^nqújng» :

Î. îшuuQ Qßniü t. «UnnqçnipjniQp ïbQuшïшQ ÛÇ íÇ6шï t, rnjQ ¿Ç Ïшpnд mшL, ËLbL Ïrnù íQшubL ù»ï ШJL úшpqQ,шJL qш Ïшpnд t ïшmшpíbL úÇшJQ rnQniqqrnïÇ 6шQшщшphní: ЪшЬ Çúшum ¿niQÇ rnnnqçnipjrnQ ÇpшínlQgÇ hn¿шïnlÚQ, ÇQ^^bu np rnQÇùrnum t hn¿шïbL úшpqnl ÇúшumnlpJшQ Ïrnù ËÇqшËnlpJшQ ÇpшínlQgQ: Uju hnqbnp b фÇqÇïш-ÏшQ npшïQbpQ JnlpшgшQ¿JnlpÇд, ní áqmniú t qpшQg, щшhшQ2nlú bQ ßQnph, úßmшïшQ nlßшqpnl-pjniQ b çrnQgbp, ÇQ^^bu Qшb ïшpqшщшhnlpJnlQ: UbфшïшQ шnnq2nlpJшQ hшQqbщ щшmшuËш-QшmínlpJnlQQ qQbL nlpÇßÇ ípш щшpqшщbu шQшqQÇí ïiÇQbp,qrn ïQßшQшïbp щшpmшqpbL QpшQ ШJQ щшpmшïшQnlpJnlQQbpQ, npnQg шQh-

3

ûmp t fipuil]iutiiuc]tib|» :

è. tppÇQqÇ ïшp&Çgní' «шnnд2nlpJшQ ËQшü-gÇ ÇpшínlQg» mbpùÇQp ÇpшmbuшïшQ t:

«Unnд2шщшhшïшQ hrnürn^rnpqp ^bmg t lÇQÇ шй-ôÇ mpшúшqpnlpJшQ mшï ШJQ úшïшpqшïÇQ, np-gшQní qш hQшpшínp t, b, rnjq píniü, hшúшïшpqÇ щшpmшínpnlpJnlQQbpp rnQàÇ Qïшmúшúp ^bmg t LÇQbQ QnpúrnL hQшpшínpnlpJnlQQbpÇ ßp2шQшïQb-pniü: ^ mrnppbpnipjniQ шnnд2nlpJшQ ÇpшínlQgÇ, шnnд2nlpJшQ ËQшügÇ ÇprniniQgp Ïшpnд t шpqш-pшдÇnpbQ ^rnhrnQçibL шQáÇ ïnqùÇg, gшQÇ np qn-jnipjniQ niQÇ щbmnlpJшQ ïnqùÇg ÛÇ ÇpшíшïшQ щшpmшïшQnlpJnlQ, pnldoqQnlpJшQ mpшúшqp-

4

úuiQ шЬи])пф> :

AbmшgpgpnlpJnlQ t Qbp^rnjrngQniú è. ^ni-qшhpbJQÇ qÇpgnp^niùp, ni Ïшp&nlú t, np «rnnnq-2nlpJшQ Çpш4nlQg» ïшmbqnpÇшJÇ hшJbдшïшpqp Ïrnnnig4rn& t UpbúmJшQ шßËшphÇ qшqшфшpQb-pÇ b ¿Ç ïÇpшn4nlú rnjQ^ÇuÇ bpïpÇ ÇQ^-

5

iq]nu]nû t, opfitiuil] Uuipiiljljnti : hp hiujLc]iul]iupqp hшumшmbLnl hшúшp ЙШ ùbçpbpniù t hbmbJШL фшumшpïQbpp: ЪШЁ, U"rnpnïïnjÇ qшpqшgúшQ úшïшpqшïp qbnbu pnijL ¿Ç mшLÇu шJu bpïpÇQ

иг'шгц'шзпьтюь ь

bpш2ËшínpbL ubфшïшü ршqшршgÇübpÇü шJq-^ÇuÇ Çpшínlüр U hшúшщшшшuËшü ùÇçngQbp ábnüшpïbL: bpïpnpq" «шnшq2nlpJшü Çpшínlüр» hшJbgшïшpqp ¿шфшqшüg LШJÜшшшpш& t, ^Q¿0 pnijL t шш^ übpшnbL шuщbïшübp, npnQg qnipu bü шnnд2nlpJшü щшЬщшййшй 2P2шüшïübpÇg U bü topq^üg ungÇшLшïшü pшpb-^gnip^ü ЬЬш: ^ш й2шйш^тй t ш2шïgnlpJnlü шJu ^ш^Шр^й ungÇшLшïшü шüíшшüqnlpJnlü U oqünipjniü шщшhnínq щbшшïшü ÇüuшÇшnlшüb-pÇ ÏnqÙÇg:

Snpbup ршpnqnlù t щш2ШщшünlpJnlü «^nnq-gnip^ü Çpшínlüр» шbpùÇüÇ qnp&ш&ùшü Çpшíш-unipjniüp, ní Çp «Unnqgnip^ü Çpшínlüр. шbunl-pjniü II UlJlUll]Ul|ll]Ul» ui^luuiuillipjlll tilll 11 Üb^bpillÜ' t hbuibjui| bpbp hfiü'íiuilpuíi фшиипирЦйЬрр'

1) «Unnq2nlpJшü Çpшínlüр» шbpúÇüp ьш-úшpínlú t LшíшqnlJÜq, ùÇ2шqqшJÇü фшц-шшpqpbpÇ U ^pqni ÇpшínlüрübpÇ hшùшáшJ-üшqpbpÇ hшúшщшшшuËшünlpJшü шbuшïbшÇg «шnnq2nlpJшü Çpшínlüр» шpшшhшJшnlpJnlüp ШJÜ «^nnqgnip^ü ùшïшpqшïÇ шnшíbLшqnlJÜ hшuшübLÇ ÇpшínlüрÇü», npÇ ^uÇû ü2^í шüшb-uшïшü, ungÇшLшïшü U Ù2шïnlpшJÇü Çpшínlüрüb-pÇ UÇ2шqqшJÇü hшúшáшJÜшqpÇ (ËшpшÇшJÇ) 12-pq hnq^&niú (шJunlhbш, SUU"^04) щшJÙшüшq-pbpjig uiúbQuihuijuiG]iG, nprnbq шифн ü' t uinnqgni-pjuiû [пршфи íipfi úuiuJiQ : «\Ъ)иффифий II hnqblpiiCi pшpbïbgnlpJшü шnшíbLшqnlJÜ hшuшübLÇ Ùшïшp-Пш^ Çpшínlüрp» Ь»2ш t Ïp6шшbL «^nnq-^щшй Çpшínlüр»-ní», ршй «шnnq2nlpJшü ËüшùрÇ Çpшínlüр»-ní»: îшpUnp t üшU, np SU-U"№4-Ç 12-pq hnq^&niÙ U ййшй фшuшшpqpb-pniú шbq •шш& úÇ2ngшnnlúübpp íbpшpbpínlù bü n¿ úÇшJÜ шnnq2nlpJшü щшЬщшййшй, ШJL üшU ÙÇ 2шpр ШJL ùÇ2ngшnnlùübpÇü, hшüpшJÇü шnnq2nlpJшü ЬЬш, npnüр щЬшр t ábnüшpïíbü щЬ-шnlpJnlüübpÇ ïnqùÇg: Ujq щшш6шпп4 ^nnqçni-PJшü ËüшùрÇ Çpшínlüрb шbpùÇüÇ übq ÏÇ-pшnnlùp Ç ¿t шpшшgnLbL щшhшü2íшq ÙÇ-2ngшnnlùübpÇ LШJÜ 2P2шüшÏp:

2) «Цnnq2nlpJшü Çpшínlüр» шbpùÇüp ЬшбшЁ qnp^&iniÙ t щшJÙшüшqpbpÇ шùpnq2ш-^ü U ùшüpшùшuü шbрuшbpnlù: üùшü hqniùûbpÇ oqшшqnp&nlùp pшíшïшüÇü шшpш&íшí шÇïш t Ùшpqnl ÇpшínlüрübpÇ íbpшpbpJШL рй-üшpïnlùübpnlù, Çuï шJÜщÇuÇ шbpùÇüübpp, Çü¿щÇ-uÇр bü' «ÏJшüрÇ Çpшínlüрp», «шüáüшïшü ÏJшüрÇ Çpшínlüрp», «шpqшpшqшшnlpJшü Çpшínlüрp», «l]iuc]iiipjiuti [пршфи íipp» ábnp pbpbgjiü uii|b|]i iquipq II qiipdtiuiljuiti fiûïuuui :

3) «Цnnq2nlpJшü Çpшínlüр» шbpùÇüp oqüniú

t qÇшшïgbL, np Ënuрp n¿ ùÇшJÜ шnnq2nlpJшü щшhщшüùшü, ШJL üшU ÙÇ 2шpр щшJÙшüübpÇ Ùш-uÇû t, шnшüg npnüg hüшpшínp ¿t шnnq2nlpJnlüp, opÇüшï' hшuшübLÇшlpJnlü Ùшрnlp ËùbLni çpÇû U шпЩ£ püшщшhщшüшïшü ùÇ2шíшJpÇü: 0шрnlp ËùbLni çnipp U pшíшpшp uшüÇшшpшïшü щшJ-Ùшüübpp шühpшdb2Ш bü Ùшpqnl шnnq2nlpJшü hшùшp: U^Uünijü dшùшüшï, шJu шuщbïшübpp ¿bü 2n2шфnlù «шnnq2nlpJшü щшhщшüùшü Çpш-ínlüр» шbpùÇüp: Unnq2nlpJшü Çpшínlüрp ¿Ç üb-pшnnlù щшpшшqÇp Jnlpшршü¿Jnlp Ùшpqшl шnnq-gnipjniüp: Unnq2nlpJшü Çpшínlüрp пш Çpшínlüр ¿t шnnq2 L^übLni. ШJÜ üшU Çpшínlüр ¿Ç íbpшqpnlù oqшшqnp&bL pd2ÏnlpJшü pnLnp ábnрpbpnlùübpp: Uju Çpшínlüрp bpш2Ëшínpnlù t hшuшübLÇшlpJnlü npn2шïÇ ршüшïÇ &шnшJnlpJnlüübpÇ, щшhшü2üb-pÇ U шqшшnlpJшü, Ïшщíш& pd2ÏnlpJшü U шnnq-2nlpJшü ььш: Ujü üшU hш2ÍÇ t шnünlù шJu ïшù ШJÜ щbшnlpJшü ïшpnqnlpJnlüübpp U Çp ршqшрш-gÇübpÇ ïшpÇрübpp:

Âiniù t, np íbpnÜ2JШLÇ hÇùшü ípш, «шnnq-2nlpJшü Çpшínlüр» U «шnnq2nlpJшü щшhщшüùшü Çpшínlüр» hшpшpbpnlpJnlüübpÇ hшpgp îç6»lç t, hbшUшpшp, RSnpbuÇ n¿ pnLnp фшuшшpïübpü bü ^Ùnqfc: UJÜnlшùbüшJÜÇí, qpшüр hшuшшшmù bü Çpbüg huшшï opbüuqpшïшü uшhùшüшqш-шnlùübpÇ U ÇùшuшшLÇg npn2Ùшü üщшшшïшhшp-ùшpnlpJnlüp: ^шп^рш^, hшpï t ü2»l, np, pшgш-nnlpJшùp npn2 шbuшpшüübpÇ, Ùüшgш&p ¿bü шüg-Ïшgünlù шbpùÇüшpшüшïшü qnlqшïgnlù,шJL qnp-&ш&nlù bü ïшù «шnnq2nlpJшü Çpшínlüр», ïшù «шnшq2nlpJшü щшhщшüùшü Çpшínlüр» U <^nnq-2nlpJшü щш2ШщшünlpJшü Çpшínlüр» hшuïшgnlpJnlüübpp:

0bp ïшp&Çрní, шühÇùü t hшùшpínlù ÙÇ ÇùшuшшJÇü Ü2шüшïnlpJnlü шшLp üùшü pшqùш-шbuшï ïшшbqnpÇшübpÇü, ршüÇ np шшppbpшïbL üpшüg hüшpшínp t: U^Uünijü dшùшüшï, np^bu шшppbpшïùшü hÇùр hшpï t püqniübL шJq Çpш-ínlüрübpÇ pünijpp U, hшùшщшшшuËшüшpшp, ùшpqïшJÇü ÏjшüрÇ nLnpшp, npnüg ььш üpшüр шnü¿ínlù bü: ^pш hÇùшü ípш npn2büр, pb Çpш-ínlüрübpÇ np ïшшbqnpÇшJÇü (ubpüqÇ) bü qpшüр sg qшuшïшpqínlù: Uju^Çuni, «шnnq2nlpJшü Çpш-ínlüр»-p n¿ ÜJnlpшbшü pшpÇр t, pünpn2 t Ùшpqnlü Ç &üb, npp Ïшpnq t qÇшíbL np^bu Ùшpqnl шühш- | шшïшü (ршqшршgÇшïшü) Çpшínlüр: Ujü büpшq-pniÙ t щbшnlpJшü ¿ùÇ2шùшnlùp шí^шL шüáüш- | Ïшü nLnpш, npÇ hÇùшü ípш шïühшJШ t, np Çp.§ pünijpní шnшq2nlpJшü Çpшínlüрp ïшpbLÇ t íb- | pшqpbL шnш2Çü ubpüqÇ ÇpшínlüрübpÇü: I

up'mrwmsntmmt ь

«Цппц2 drnpdQnid шппд^ nq^» http://medbasis.ru/mens-sana-in-corpore-sano Sigerist H.E. Medicine and Human Welfare, New Haven. London: Yale University Press / Oxford University Press, 1941.

Boyle J. M., Jr., The Concept of Health and the Right to Health, Social Thought, Summer, Vol. 3, 1977, p 5-6. Abbing. R. H.D.C., International Organizations in Europe and the Right to Health Care, Deventer: Kluwer, 1979, p 105.

Тобес Б. Право на здоровье. Теория и практика. М.: Устойчивый мир, 2001, с 40. Тобес Б. Право на здоровье. Теория и практика. М.: Устойчивый мир, 2001, с 47.

7

http://base.safework.ru/iloenc?doc&nd=%20857400104&nh=0&ssect=1

Mahoney K.E., Mahoney P. Human Rights in the Twenty-first Century. Deventer Kluwer., 1993, p 485.

Арман Мелконян

Соискатель академии государственного управления PA РЕЗЮМЕ

Право на охрану здоровья: исторические и теоретические аспекты В статье рассматриваются исторические и теоретические вопросы прав защиты здоровья человека. В рамках статьи излагаются конкретные взгляды на научно обоснованное определение права на здравоохранение.

Ключевые слова: право па охрану здоровья, право на здоровье, право защиты здоровья, "право на здравоохранение " "здоровье ".

Annan Melqonyan Applicant at the Public Administration Academy of the Republic of Armenia

SUMMARY

The right to health care: historical and theoretical aspects In article historical and theoretical questions of human rights on health care are considered. Within the framework of the article the concrete points of views on evidence-based determination of human rigth on health care are represented.

Key words: right to health care, right on health, right of health protection, "right on health care " "health ".

a .o

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.