Կենսաթոշակային ֆոնդերում մասնակցության վրա ֆինանսական ներգրավվածության ազդեցության գնահատումը Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

фпЬцЪрпЫ iUuuiiiul|giiLp|iuii 4РШ

i|>|iiiiuiiuiul|iuii fohpqpш44шбnLpjшfo шqцhgпLpjшЬ qЬшhшmпLtfp

•^mrfpmpUntrfjmh L. U.

щЪшшЦшй тЬтЬишд^тш^шЬ hшйшluшp,шй,

[email protected]

^6пппрп2 ршпЪр - фпЬцЬр, ^ш^ш^пр ^hbumpn2m^mj^b hm^m^mpq,

ф^ЬшЬиш^шЬ Ьhрqрш44ш6nLpJnLЬ, ф^ЬшЬиш^шЬ qршq^mпLpJпLЬ, ^Ьит^тттЬЬр^ Ь^шт^ш^р 4иmшhпLpJпLЬ

Оценка влияния финансовой вовлеченности на участие в пенсионных фондах

Амбарцумян Л. С.

Армянский государственный экономический университет, аспирант (Ереван, Армения)

[email protected]

Аннотация. Демографические изменения последних десятилетий создают новые вызовы в области социального обеспечения и вынуждают правительства пересматривать пенсионные системы. Во многих странах наблюдается общая тенденция повышения роли добровольных пенсионных схем. В этой связи важно понимать, что способствует спросу на добровольное участие в пенсионных фондах, что будет полезно как для правительств, так и для регулирующих органов. Большинство научных исследований на эту тему сосредоточено на влиянии финансовой грамотности и, в некоторых случаях, на доверие к институтам. Целью данного исследования является выявление основных факторов, влияющих на участие в пенсионных фондах, оценка взаимосвязи и предложение модели измерения влияния этих факторов. Мы обнаружили, что финансовая вовлеченность также положительно влияет на участие в добровольных пенсионных фондах и, по сравнению с другими факторами, оказывает на него более значительное влияние.

Ключевые слова. пенсионные фонды, добровольная пенсионная схема, финансовая вовлеченность, финансовая грамотность, доверие к институтам

The Assessment of the Impact of Financial Inclusion on the Participation in Pension Funds

Hambardzumyan L. S.

Armenian State University of Economics, PhD Student (Yerevan, Atmenia)

[email protected]

Abstract. The demographic changes over the past decades are creating new challenges in the field of social security and forcing governments to review pension systems. In many countries, there is a general trend of increasing the role of voluntary pension systems. In this regard, it is important to have a better understanding of what contributes to the demand in voluntarily participating in pension funds, which will be useful both for governments and for regulatory agencies. Most academic research on the topic is concentrated on the impact of financial literacy and, in some cases, trust in institutions. The purpose of this study is to identify the main factors that affect participation in pension funds, to assess the relationship and to propose a model to measure the impact of these factors. We find that financial inclusion also has a positive effect on participation in voluntary pension funds, and, compared with other factors, has more significant impact on it.

Keywords. pension funds, voluntary pension system, financial inclusion, financial literacy, trust in institutions

ЪЬРЦОПШ-ЗДЬЪ

ЧЬр^Ь тшиЬш^шЦЬЬр^Ь ЬЦшт^пр dnpn-^рp:шqршЦшЬ фпфп^пгрдпгЬЬЬрр Ьпр йшртш-hрш4ЬрЬЬр ЬЬ шпш^ рЬрпЫ ипдрш]шЦшЬ шщшhn4nLpJшЬ щпртпЫ к ит^щпЫ ЬЬ Ьр^рЬЬр^ Цшпш^шрпгрдпгЬЬЬр^Ь 4ЬршЬш]Ь]_ ЦЬЬишрп2шЦшфЬ hmtfm^mpqhpp: ^ршЬр ЬЬршррпЫ ЬЬ ЬрЦшршбшйЦЬт ршршршЦшЬ прп2пЫЬЬр^ ЦщшдпЫ, ишЦш|Ь hmfim^ mjq прп2пЫЬЬр^ шqqЬдnLpJnLЬp ЦЬЬишрп2шЦшппг-ЬЬр^ ршрЬЦЬдпгрдшЬ ^рш hиmшЦ ^t: ^ш-tfш2faшрhщфЬ ршЬЦк Ь^рпщшЦшЬ hшЬ&Ьшdn-

рпф к S^Q^-h Цпрйрд шпш^шрЩпр hptfЬш-ЦшЬ рг&пЫЬЬр^д ^ЬЦр, прр hшЬqЬgЬnLtf t шщшqщ|nLtf ЦЬЬишрп2шЦшфЬ ^^шрпг^ЬЬр^ hшtfшрdЪgnLpJшЬ ршр&ршдйшЬр, ЦпгтшЦшфЬ ЦЬЬишрп2шЦшфЬ и^ЫшЬЬр^ рЬр^ nLdb^-дпЫЬ t: ишЦш|Ь ршЬ^ пр шд пщрпгрдпгЬЬЬр^ hшtfЫшml ЦЬЬишрп2шЦшфЬ ршрЬфп^пЫЬЬрр hшйшр4nLй ЬЬ 2шш qqшJnLЬ рЫш, ЦЬЬиш-рп2шЦшфЬ тшр^р^ ршр&ршдпЫр,

щшртшр^р ЦпгтшЦшфЬ hшmЦшgnLtfЬЬрh ррпцрш^шфЬр^ ишМшЬпЫр к hЬmшqшJnLtf ш^ЬшдпЫр п йрш|Ь hшЬqЬgЬnLй ЬЬ рЬd

Регион и мир, 2Q2Ï, Ж» 3

qш^шфшpшЦшü ^hfihpp, шцк ump^nLú hü úшpц:Цшüg pnqnghi фnцngühpnLÚ, pü^p hhmкшügn4 Цшnш4шpnLpJnLÜühpp ^pn^ hü hhmшйqhl_ Цшй üшhшü?hl шühpшdh2m pшph-фn^nLÚühp ^шЦшйшдй^^д: Ршд^ цpшüpg, рйшЦ^П1р]шй npn2 faúphpp hшúшp qhn Цhüuш-рп2шЦш]^й h^únLmühpp hшpgp úbnLú t ^nLÖ^Ö, np ÜpшÜg qnLpU hÜ ÚÜnLÚ

щшpmшцpp Цhüuшpn2шЦшJpü hшúшЦшpqhppg (oppüшЦ" qJnщшmümhunLpJшúp, n umшЬцшpm ш2^штшй^ш]^й ^hpn^ qpш^4n^ühp к шдй):

4hpnÜ2^i faüqppühpp pLÖtoü йщштшЦп^ pшqúшpp4 hp^pühpnLÚ ü^m^nLú t Цшúш4np Цhüuшpn2шЦшJpü hшúшЦшpqhpp qhpp pшpйpшgúшüü пщ^4.ш0 püqhшЬnLp úpmnLú: Uju шппЫп^ ^p^p t ш^Ьф fanpp щшmЦhpшgnLÚ nLÜhüшL, ph pü^ü t йщшитт.й püш^nLpJшü ^n^úpg Цhüuшpn2шЦшJpü фnüqhpnLÚ ühpqpnLú-Ühp ЦшmшphLnL щшhшü?шpЦpü, pü^ü oqmшЦшp ^Ipüp ph' Цшnш4шpnLpJnLÜühp^, ph' njnpmp Цшpqш4npn^ ^nnijgühpp hшúшp:

О^тш^шй 2P2шüшЦühpnLÚ phúшJp ^^ш-php^l nLUnLÚÜШU^pnLpJnLÜÜhp^ Ühö úшup 4h-pшphpnLÚ hü Цшйш^^ Цhüuшpn2шЦшJpü фnüqhpnLÚ úшuüшЦgnLpJшü ^ш ф^йшйишЦшй qpшqpmnLpJшü шqц:hgnLpJnLÜp pшgшhшJmh-LnLÜ, к hшq4шqhщ hü ^hppLÖnLpjnLÜühpp újnLu ^pUnp qnpönüühpp йшии^:

-nq^öp йщштшЦй t úp ^n^úpg ршдш-hmjrnh]_ Цhüuшpn2шЦшJpü фnüqhpnLÚ úшuüшЦ-gnLpJшü ^ш шqqn^ hpúüшЦшü qnpönüühpp, qüшhшmhl_ ^^hpp, к újnLu ^n^úpg" шnш?шpЦhl únqh]_ Цhüuшpn2шЦшJpü фnЬцhpnLÚ úшuüшЦgnL-PJШÜ ^ш ЩЩ qnpönüühpp шqqhgnLpJnLÜp pшgшmphLnL hшúшp:

-nq^öp uЦqpüшúшunLÚ ühp^^g^nLú hü qpшЦшÜnLpJШÜ nLUnLÚÜШUppnLpJШÜ Шpq]nLÜg-Ühpp, к hhmшqш hш24шpkühpp к tú^ppp^ шpцJnLÜ£Ühpp ppшmhuшЦшünLpJшü hшúшp mhuшЦшü hpúfhp hü шщшhn44nLÚ: Ц|Ь^№тк ühp^m^g^nLú hü 45 hp^pühpp ^mp^ögn^ m4JШlühpp hш4ш2шqpúшü к tú^ppp^ 4hpi.nL-ömp^ü ppшЦшüшgúшü hшúшp hhmшqnmnL-p^ü úhpnqшpшЬnLpJnLÜp, pü^hu йшк фрйшй-ишЦшй ühpqpш44шönLpJшü pbqhgup ^nnLg-úшü u^qpnLÜgühpp: ^.hpinLÖnLp^ü шpq]nLÜgnLÚ pшgшhшJm4nLÚ hü qnpönüühppg JnLpш£шüynLpp шqqhgnLpJшü ^шфhpp к шnш?шpЩnLÚ t nhqphupnü únqhf шщ ^^hpp pшgшmphlnL к Цшü^шmhuhLnL hшúшp: -nq^öp шúфnф4nLÚ t hшúшqщmщu^шü hqpшЦшgnLpJnLÜühpn4: О-РЦВДьПЬЙ-ЗЦЪ ЦкШРк ^ртшЦшй qpшЦшЬnLpJшü úh? tú^ppp^ nLUnLÚÜШUppnLpJnLÜÜhpp !Ш|й 2P2ШÜшЦ Ü4pp-4ш0 t Цhüuшpn2шЦшJpü щшüш4npúшü фpüшüuшЦшü qpшqpmnLpJшü шqqhgnLpJшüp: UUb-nLú, ЪpqhnLшüqühpnLÚ, &pü^bqpmjnLú,

öшщnüpШJnLÚ, ^шüшqшJnLÚ, QpjpnLú, Л^-nLú к úp 2ШPE ШЛ hp^pühpnLú шйдЦшд^шй hhmшqnmnLpJnLÜühpp 4kшJnLÚ hü, np фpüшü-uшЦшü qprnhjpgühpp ш4hlp pшpйp úшЦшpqшЦ nLÜhgn^ шüйpüg ш4hlp hшfiш^ hü faümjn-^nLpjnLÜühpp щl_шüш4npnLÚ ppшЦшüшgЬnLÚ Цhüuшpn2шЦшJpü mшppgp hшúшp:

nLunLÚüшupphln4 ЬmшlpшJp pшüЦp ^n^úpg 2010 p. ppшЦшüшg4шö" mümjpü rnürnhunLpjnLÜ-Ühpp hЦшúnLmühpp к hшpumnLpJnLÜühpp 4hpшphpJШl hшpgnLÚühpp [i]" О. frp^pü к U. ^шpшmhL|pü шщшgnLgnLÚ hü, np фpüшüuшЦшü qprnhjpgühpp шqqnLÚ hü n^ úpm^ü Цhüuш-pn2шЦшJpü щшüш4npúшü 4pш5 ШЛ йшк úшuüш4np Цhüuшpn2шЦшJpü hшúшЦшpq úrnühinL npn2úшü 4pш [9]: О. LшЬqhphm^p к Uшpmpühup, hpúü^hin^ 2004 p. к 2006 p. QpjpnLú UngpшLшЦшü шщшhn4nLpJшü hhmш-qnrnnLpjnLÜühpp m4JШlühpp ^Пш, чшpqhl hü, np фpüшüuшщhu ш4hlp qpшqhm шй^^ ш4hlp hш4шüшЦшü t, np фn^hü pphüg Цhüuшpn-2шЦшJpü фnЬqp mhuшЦp, pü^^hu йшк Цшúш4np úшuüшЦghü Цhüuшpn2шЦшJpü hшúшЦшpqpü [б] 2019 p. úhp ^n^úpg ppшЦшüшg4шö ^hpinLÖnL-pjnLÜühpp ---nLú gnLjg hü rn^hi, np Цhüuш-pn2шЦшJpü фnüqhpp hшpgnLÚ фpüшüuшщhu qpшqhm шüйpüg ш4hlp hhmшgpgpg4шö hü. üpшüg qqшlp úшuü pügbnLpnLjü t pürnphi pp Цhüuшpn2шЦшJpü фnЬqp к ш^^ hшfiш^ш4p t urnnLqnLú Цhüuшpn2шЦшJpü hш24p úüшgnpqp [14, t? 298-303]:

^hüuшpn2шЦшJpü фnüqhpnLÚ úшuüшЦgnL-PJШÜ шqП:n^ шл qnpönüühpp 4hpшphpJШl nLunLÚüшuppnLpJnLÜühpü ш4hlp uшЦш4 hü: Hpn2 mümhuшqhmühpp к ungpnpqühpp щüqúшúp" püurnprnnLrnühpp üЦшmúшúp 4umшhnLpJnLÜp кu qpmшpЦ4nLÚ t np^hu шqqn^ qnpönü, uшЦшJÜ ш]й Цшpn^ t hpЦш4p шqqhgnLpJnLÜ: Up

^n^úpg, фpüшüuшЦшü щшJÚшüшqphpp Цügúшü dщúшüшЦ 4usшhnLpJшü úшЦшpqшЦü oqmш-qnpöhin^ np^hu фpüшüuшЦшü püurnprnnLrnühpp üЦшmúшúp 4uшшhnLpJшü gnLgшüp2" О. frp^pü к U. ^шpшmhLlpü gnLjg hü mш|pu, np 4uшш-hnLpjnLÜp qpшЦшü шqqhgnLpJnLÜ t nLÜhbnLú úшuüш4np Цhüuшpn2шЦшJpü hшúшЦшpqhppü шüqшúшЦghLnL npn2nLúühpp ЦшJшgúшü [iO]: UjnLu ^n^úpg ti, npn2 hhmшqnmn^ühp, oppüшЦ" ^hjinp-^nLqppü, pbqqftnLú hü, np úшpqЦшüg npn2шЦp faúphp, шJlpümpшügp pшgшЦшJnLpJшü щшшйшпп^, hш4шmnLÚ hü, np Цшnш4шpnLpJnLÜp pnLjL ^p шш üpшüg «un4шö» úüшL: иш щшup4 4шP2шqpö t, pшJg ш]й, ШJÜnLшúhüшJÜp4, pü^-np ^hp^ 4usшhnLpJnLÜ t hшúшp4nLÚ к hüpшqpnLÚ t pшgшuшЦшü Цшщ Цhüuшpn2шЦшJpü щlшüш4npúшü hhrn" ш]й púшumn4, np щhmшЦшü Цhüuшpn2шЦшJpü hшúшЦшpqpü 4uшшhn^ úшpqpЦ ш4hlp gp^ hü

hшЩшö úшuüшЦghlnL Цшúш4np Цhüuшpn-2шЦшJhü ufahtoühp^ü [12]:

Uhp ШJu hp^m. qnpönüühpp ^hü

^pnp шúpnp2nфü pшgшmphl_ püш^nLpJшü ^npú^g Цhüuшpn2шЦшJhü фnüqhpnLÚ йш^шЦ-gnLp^ü ^шфhpp: ^ш^ш^^ш^^, ф^шк uшщhu qpшqhm i^üh^nL hшüqшúшü£p ú^rnjü pш4шpшp ^t, шЬhpшdh2m t üшк, np шüйp ühpqpш44шö i^ü^ фhüшüuшЦшü qnpöpüpшg-ühpnLú: PшüЦhph úшuüшfiJnLphph hhnш4npnL-pjnLÜp, qnpöшp£щфü pшpйp öшfauhpp, hnqhpшüшЦшü fanpüpnmühpp ^pnp hü ^шüqшphl_ úшpqЦшüg щшт2шб ^hp^n^ oqm^hi ФhüшüuшЦшü öшnшJnLpJnLÜühphg" bnLjü^uh L^üh^n^ фhüшüuшщhu qpшqhm:

ФhüшüuшЦшü ühpqpш44шönLpJnLÜp hüpш-qpnLÚ t, np фpÜшÜUшЦшÜ ÖшnШJnLpJnLÜÜhpp, hü^^ufrg hü ш4шüqшJhü к faümjn^^ü hш2h4ühpп, 4fiшpщфü öшnшJnLpJnLÜühpp, ^p-^hpp к шщшhn4шqpnLpJnLÜp, hh2mnLpJшúp йшт^ф hü uщшnnpühphü, к ^hp?früühpu ш^т^^^ к шpqJnLÜш4hm ^hp^n^ oqmшqnp-önLÜ hü mjq öшnшJnLpJnLÜühpp hphüg ^p^p-ühpp pш4шpшphLnL üщшmшЦn4 [3, t? 1]: ФhüшüuшЦшü ühpqpш44шönLpJnLÜp fiшüш^nLÚ t np^hu «ú^ qnpöpüpшg, npp Ü2шüш4npnLÚ t ФhüшüuшЦшü ú^?bnpqühph öшnшJnLpJnLÜühph £шüш4h> ^шЦ^ к шpqJnLÜш4hmnLpJшü pшph-^^nLÚp, npü oqünLÚ t pшphLш4hl ЦJШÜ£p, pbqimjühi hüшpш4npnLpJnLÜühpp к шúpшщЬp:hl mümhunLpjnLÜp» [2, t? 1]:

Ъш^üшЦшü фт-LnLÚ фhüшüuшЦшü ühp-qpш44шÖnLpJnLÜp hÜpшqpnLÚ t pшÜЦnLÚ Цшй шд фhüшüuшЦшü hшumшmnLpJnLÜnLÚ ш^шк qmj^ü Цшй qnpöшnüшЦшü hш2ф шп^Ш^Р^^ npp ^pnp t oqmшqnpö4hl 4fiшpnLÚühph hpшЦшüшgúшü к umшgúшü, ^ü^hu üшк qnLÚшp щш№1т. Цшй ЦттшЦЦт- üщшmшЦnф ^hmшqш фт-ihpnLú фhüшüuшЦшü ühpqpшф ^önLpjnLÜp ühpшnnLÚ t üшк фhüшüuшЦшü hшumшmnLpJnLÜühph ^p^hp^ hшuшühфnL-pjnLÜp, npnüf pniji hü mшфu ühpppnLúühp Цшmшphl ^ppnLp^ü к qnpöшpшpnLpJшü úh?, ^ü^hu üшк шщшhn4шqpшЦшü öшnшJnLpJnLÜ-ühph oqmшqnpönLÚp, npnüf hüшpш4npnLpJnLÜ hü mшфu úшpp:Цшüg ш^ф Цшnш4шphl ФhüшüuшЦшü npu^hpp [4, t? 2]:

ФhüшüuшЦшü hüum^wnLrnühphü к 0ш-nmjnLpjnLÜühp^ü hшuшühфnLpJnLÜ nLÜhüшщ úшpp:Цшüg oqünLÚ t umшüшl ш^ф pшpйp 2шhnL)p Цшщ^тшфд: иш hшüqhgЬnLÚ t h^-únLrnühp^ шб^ к, hhmкшpшp, шqpnLÚ t mümhuшЦшü шб^ ^ш [3, t? 8]: ФhüшüuшЦшü ühpqpш44шönLpJnLÜp üшк pbqimjünLÚ t faüш-jnpnLpjnLÜühph шnш?шpЦp фhüшüuшЦшü ühpqpnLÚühp^ hшúшp, hh2mшgЬnLÚ t фn^шü-gnLÚühph qnpöpüpшgp, ü4шqhgЬnLÚ t

qnpöшpgШJhü öш^uhpp, pшpàpшgünLÚ t ФhüшüuшЦшü ^npnLpJшü úшЦшpqшЦp к mjiü:

Pшqúшph4 qnpönüühp hü шqqnLÚ hp^p^ ФhüшüuшЦшü ühpqpш44шönLpJшü úшЦшpp:шЦh ^ш, ühpшnJШl" úh^ 2Ü^^Ü pü^ünp h^únLmp, шpqJnLÜш4hm Цшnш4шpnLÚp, hüum^wnLrnühph npшЦp, mhph^m^nLp^ü úшm^hlhnLpJnLÜp, ünpúшmh4 úh?ш4шJpp, фhüшüuшЦшü qpш-qpmnLpJшü úшЦшpp:шЦp к mjiü [3, t? 1]:

шnühln4 4hpnÜ2jrnip" ЦшpönLÚ hüg, np фpüшüuшЦшü ühpqprn^rnönLpjnLÜp Цшpnp t hшЬqhuшüшl rn^ü qifarn^np qnpönüp, npü шqpnLÚ t Цhüuшpn2шЦшJhü фnüp:hpnLÚ úшuüшЦgnLpJшü ^шф^ ^^ш: Uhp ^npú^g hpшЦшüшg4шö 4hpnÜ2JШl hhmшqnmnLpJnLÜp -^-nLÚ кu фшumnLÚ t rnjp úrnu^ü. ш4шüp pшüЦnLÚ Цшú шл faürnjnqnLpjnLÜühp nLÜhgnp Фhüшüuшщhu qpшqhm шüйшüg únrnhgnLÚühpü tшщhu mшpphp4nLÚ hü фhüшüuшщhu qprnqhm rnjü шüйшüg únrnhgnLÚühp^g, n^fhp ^nLÜhü üúшüшmhч ^ürnjnpnLpjnLÜühp: 4hp?^üühp^u ú^rnjü 7%-ü t Цhüuшpn2шЦшJhü фnЬqü pürnphi ^üpünLpnLjü, ^u^ üúшüшmhч ^ürnjnpnLpjnLÜühp nLÜhgnpühp^" únrn 52%-p: SшpphpnLpJnLÜ rnhuünLÚ hüg üшк Цhüuшpn2шЦшJhü hш24h ú^?ngühpp щшpphpшpшp umnLqhpL hшpgnLÚ. ш4шÜp: pшÜЦnLÚ ЦшÚ ШД ^ÜrnjnpnLpjnLÜÜhp nLÜhgnp шüйшüg únrn 58%-p mшp4ш püpшggnLÚ шnü4шqü 1 rnüqrnú urnnLqnLÚ t, ^u^ ^nLÜhgnpühph" únrn 36%-p [14, t? 302]:

ЪщштшЦ nLÜhüшln4 шщшgnLghl ^hpn-Ü2JШ1П mümhuшúшphúшmhЦшЦшü únphiühp^ ú^?ngn^" 4hplnLÖnLpJшü hшúшp ^rn^hp^hi hüp hhmкJШl 4шpЦшöühpp.

1. ühpqpш44шönLpJnLÜp ppш-Цшünphü шqpnLÚ t hhüurnpn2rnhrnjhü фnЬqhpnLÚ úшuüшЦgnLpJшü ^^ш,

2. qpшqhшnLpJшü к hüum^wnLrnühph ührnmúrnúp 4uшшhnLpJшü hшúhúшm" фhüшüuшЦшü ühpqpш4-^önLpjnLÜp ш4hlh tшЦшü шqphgnLpJnLÜ nLÜh Цhüuшpn2шЦшJhü фnüp:hpnLÚ úшuüшЦgnLpJшü ^^ш:

<ъsuQnsn^^зuъ иьй-пч-ириъпьй-зпьъ

^hüuшpn2шЦшJhü фnüphpnLÚ úшuüшЦgnL-pjnLÜp ^rnpnp t шpmшhшJm4hl mшpphp ^hp^, op^ürn^ Цшúш4np Цhüuшpn2шЦшJhü фnЬqhpnLÚ úшuüшЦgnLpJnLÜ, hrnrnhrngnLúühph ^шфhph ш4hlшgnLÚ, úшuüшЦgh ^npú^g ^rnprnrnp-hp

Цhüuшpn2шЦшJhü фnЬqhph mhuшЦühph pürnpnL-pjnLÜ к rn^iü: Uhp ^hpinLÖnLpjnLÜühp^ hrnúrnp np^hu Цhüuшpn2шЦшJhü фnЬqhpnLÚ úшuüшЦ-gnLpjrnü gnLgшüh2 pürnphi hüp hp^pnLú ^rnúrn^np Цhüuшpn2шЦшJhü фnüphpnLÚ úшu-üшЦgnLpJшü rnum^firnüp (úшuüшЦhgühph рш-üшЦ/ш2^шmnLÜшЦ mшph2^ pürn^nLpjrnü p4ш2шüшЦ):

Регион u Mup, 2021, № 3

-^hmmqnmnLpjmü hmümp ppm^mümg^h t fam^m&h-mmpmömümü m^jmiühpn^ ^hppLönL-pjnLü (cross-sectional data analysis)" hpüü^hp^ qmpqmgmö h qmpqmgn^ 45 hpüpühpp (mjq p^nLü" ^-p) m^jmiühpp ^pm, npmh^ qnpönLü hü Ümüm^np hhüumpn2mhmjpü ufahümühp: mnüh]n4, np m^jmiühpp ühö ümup hmumühjp hü 2017p. qpmpjmüp, ^hpinLÖnLpjmü hmümp qphph pnpp qnpönüühpp m^jmiühpp ühp^mjmg^mö hü 2017p. hmümp:

Pmqümqnpönü hm^mumpümü üh? gnLgmüp2ühpp. 1. LnVOL-p Ümüm^np

qömjpü oqmmqnpö^hl

ühpümj mg ünLÚ Ühüumpn2mhmjpü

nhqphupnü hü hhmhjmi

t

hpüpnLÚ ^nüqhpnLü

ümuümügnLpjmü mumpfimüp pümümü hpüfn^ Lnqmpppüp: S^jmiühpp hmümp hpüf hüf püqnLühi S^Q^-p Pensions at a Glance [7, t? 151] k Pension Markets in Focus [9, t? 17] hm24hm4nLpjnLüühpp m^jmiühpp:

Ui]jiiLiiiiili 1 Qmpqmgmd k qmpqmgnq hpfypfahpnití fywtíwtfnp ^hüumpn2W^mj^ü finfaqhpnití tímuüm^gmpjmü ¿w^hpp (mqjnLumüp t hhqpümüp ^n^üpg" S^Q^-p Pensions at a Glance [7, t? 151] k Pension Markets in Focus [9, t? 17]

fcplpbbpb Qmbml ^bq^mb Ummbqmpm pbinLÜ ^^mqmqnLjb Unm^bimqnLjb

Swpqwgwö bplpbbp 32 30.6% 25.1% 20.9% 1.3% 74.8%

Smpqmgni bplpbbp 13 5.9% 4.4% 5.8% 0.03% 15.9%

Cbqmdbbp 45 23.5% 18.0% 21.1% 0.03% 74.8%

2. bpüpp ^pümüumhmü qpmqpmnLpjmü üm-Ümpqmhp (FL) m^jmiühpp hmümp oqmm-qnpöhi hüf Standard & Poor's Global Ratings-p ün^üpg 4hp?pü" 2014 p. ppmhmümg^mö ^pümüumhmü qpmqpmnLpjmü ^hpmphpjmi hmpgnLÜühpp mpqjnLüfühpp [5, t? 23-25]: -^hmmqnmnLpjmü pümpnLpjnLüp üm^^mö t mjü hmüqmümüfp hhs, np p mmpphpnL-pjnLü ^pümüum^mü qpmqpmnLpjmü ^hpm-phpjmi üjnLu hmpgnLüühpp" mjü püqqp^nLÜ t m^hip ühö piH hpüpühpp m^jmiühp:

3. Fl-ü ühpümjmgünLÜ t ^pümüum^mü ühp-qpm^mönLpjmü üm^mpqmüp: bpüpnLÜ ^pümüum^mü ühpqpm^mömpjmü üm^mp-qmüp ^m^hpL hmümp ümnnLgh hüf püqhfu" hmümfaüphp^ hpüüm^mü gnLgmüp2ühpp' hpüü^hin^ ^müm2^mphmjpü pmüüp The Global Findex database 2017-p qmum^mpqümü ^pm.

I. ^pümüum^mü hmummmnLpjnLüühpnLü hm2p4 nLühgn^ühp (%, mmppfp" 15+) (ACC),

II. "Umfanpq mmp^m püpmgfnLü $pümü-umümü hmummmnLpjnLüühpnLü faümjnqmpjnLüühp nLühgnqühp (%, mmppfp" 15+) (SAV),

III. "Umfanpq mmp^m püpmgfnLü $pümü-umümü hmummmnLpjnLüühppg ^mpü ^hpgün^ühp (%, mmppfp" 15+) (BOR),

IV. ^pümüum^mü hmummmnLpjnLüühpp üp?ngn^ mh^m^mü qpmüm^mü ^n^mügnLüühp nL^mphmö ümü ummgmö mü&püf (%, mmppfp" 15+) (PAY),

V. "Umfanpq mmp^m püpmgfnLü p^mjpü ^fimpnLüühp ümmmpmö ümü ummg^mö mü&püf (%, mmppfp" 15+) (DIG),

VI. Upmm^mpq ppm^pfim^ühpp p hmjm qminL qh^pnLü mühpmdh2m qnLümpp qmühinL hümpm^npnLpjnLü nLühgn^ mü&püf (%, mmppfp" 15+) (FRES):

früqhfup ümnnLgümü hmümp ^hpp ü2^mö gnLgmüp2ühpü pümp^h hü mjü uhqpnLüfn^ np müpnq?n^pü mpmmhmjmhü ^pümüum^mü ühp-qpm^mömpjmü qj^m^np pmq^mgnLgp^ühpp" hm2p4 nLühümip (ACC), hm2^p oqmmqnpönLüp (PAY), ^fimpmjpü ömnmjnLpjnLüühppg (DIG), faümjnqnLpjnLüühppg (SAV), ^mpühppg oqm^hip (BOR), pü^^hu ümk ^pümüum^mü ümjnL-ünLpjnLüp (FRES): ^üqhfup ümqü^mö t hhmhjmi pmüm&kn^.

F/¿ = wt *ACCt +w2 *SAVt +w3 * BORi +w4*PAYí +w5*DIGi +w6 *FRESi

npmhq^ w-ü ühpümjmgünLü t pm^mqpp^ühppg jnLpmfmü^jnLpp Ü2pnp püqhfunLü: £müp np Ü2pnühpü mpmmgnpLü hü gnLgmüp2p ÜmphnpnLpjnLüp h ühpqpnLüp püqhfunLü, h mnm?mph^n^ püqhfunLü qpmüf nLühü ünLjü Ü2pnp, mjupüfü' wx= 0,1667, w2= 0,1667,... w6= 0,1667, hhmhmpmp pmüm&hü mpmmhmjmnLü t gnLgmüp2ühpp ^mpq p^mpmüm^mü üp?püp:

Lqmmmü nLühümp^ hmu^mümi, ph mpqjnf mji qnpönüühp ümpn^ hü m^hip im^ pmgmmphi hpüpnLü ümüm^np ühüumpn2mümjpü ^nüqhpp ümuümügnLpjmü ^m^hpp (ümü mnmü&pü, ümü p ipnLüü qi^m^np mqqn^ qnpönüühpp), ^hppLÖnLpjmü üh? ühpümjmgphi hüf ümh

tfmbpnmtmbumhmt gmpmpm^mtnipumt

^mjnLtnLpjnLtp k ptumpmnLmtbpp t^mmrimrip ^ummhnLpjmt rim^mppmbp:

4.

5.

INFL-t tbpbmjmg&nLtf t 2000-2017 pp. hp^pnL^ qtmfip rim^mppm^p ummtpmpm 2bpnL^p, npp tbp^mjmgtnLtf t bp^pnL^ tfmk pnmtmbum^mt pmpmpmbmfrnLpjmt ^mjnL-tnLpjnLtp: Umm&qmpm 2bpnL^tbpp hm2-^mp^^bl bt ^mtfm2famphmjpt pmt^p Global Financial Development Database 2019 p. hn^-mbtfpbpp hm24bm4nLpjm& rib? tbp-bmjmg^mft m4jm]frbpp hptfmt ^pm [13]: TR-p tbp^mjmgtnLtf t hp^pnL^ ptumpmnLmtbpp t^mmrimrip ^usmhnLpjmt tfm-^mppm^p: S^jmjfrbpp hmtfmp hptfp btf ptpnLtbi The Global competitiveness report 2017-2018-p mnm?pt hbtmujmk ptumpmnLmtbpp ^bpmphpjmi hmpgnL^tbpp mtf^n^ qtmhmmm^mttbpp, npntf ^bpm-

phpnL^ bt hp^pnL^ ub^m^mtnLpjmt ppm^nLtpp qm2mqmtnLpjmtp, pmpmpm-^mt qnp&p^tbpp t^mmrimrip ^usmhnL-pjmtp, pmmm^mt hmtfm^mpqp mt^mfanL-pjmtp, qbmm^mt pmpmpmbmtnLpjmt pm^mtgp^nLpjmtp, tbpppnptbpp 2mhbpp qm2mqmtnLpjmtp k mjjfr [11, t? 328-329]: ^bPLnhORh^Snh^ UpjnLum^ 2-nL^ tbpbmjmg^mft bt mmppbp qnp&nttbppg pmp^mgmft tfnpb]tbpp qmpm-tfbmpbpp" hm2^mph4m& ^nppmqmjt pmnm^nL-uptbpp tfbpnpn^ (m^jmitbpp bt

Minitab ^pfim^mqpmbmt ftpmqpn^): Om^m-q&bpnLtf t2^m6 bt fop2bpp F-^m^mtp2tbpp, npntp gnLjg bt mmjpu qnp&nttbpp mpb^-^mmnLpjmt ^m^bpp, pu^ ***, ** k * mumpmtp2bpn^ t2^m& bt hm^rnqmrnmu^ffl-tmpmp ^pfim^mqpmbmt t2mtmbmipnLpjnLtp tbp^mjmgtnp P mpdbptbpp" <0.01, <0.05, <0.1:

Unjnuiuili 2: B-hqphufrnh ^hpimdmpjmh wpgjnihphhpp

FL FI INFL TR Po S R2 R2 adj R2 (pred) Mallows' Cp VIF 10-fold S 10-fold R2

1 0.0632*** (33.83) -0.409 (33.83) 1.1516 44 42.7 37.4 9.2 1 1.19929 36.48%

2 0.0620*** (26.61) -1.054 (26.61) 1.2099 38.2 36.8 30.9 14.4 1 1.23333 32.82%

3 0.0772*** (38.79) 0.0383** (4.43) -2.441 (20.48) 1.1083 49.4 47 35 6.4 1.41 1.20203 36.19%

4 0.0881*** (23.82) -0.0383** (2.92) 0.028 (19.13) 1.1268 47.7 45.2 38.4 7.9 2.89 1.17478 39.05%

5 0.0997*** (29.63) 0.0364** (4.16) -0.0356* (2.69) -1.37 (15.10) 1.08665 52.5 49 36 5.6 3.19, 1.41, 2.9 1.17966 38.54%

6 0.0350** (3.96) 0.0690*** (12.02) -0.0487** (4.76) 0.137 (14.97) 1.0891 52.3 48.8 40.4 5.8 2.65, 3.76, 3.05 1.1533 41.26%

7 0.0284 (2.59) 0.0821*** (15.27) 0.0300* (2.78) -0.0444** (4.09) -1.03 (12.41) 1.06619 55.4 50.9 37.2 5 2.79, 4.37, 1.48, 3.09 1.17323 39.21%

Регuон u Mup, 2021, № 3

"bhpümjmg^mö mpqjnLüfühpp hpümü ^pm Ümpn^ hüf üp 2mpf hqpmümgnLpjnLüühp ümmmphp "bmfa, F-^m^müp2pg hühin^" ümüm-4np ühüumpn2mümjpü ^nüqhpnLü ümuümü-gnLpjmü ^pm mühümühö mqqhgnLpjnLüü nLüp ^pümüum^mü ühpqpm^mönLpjnLüp (FI): Ujü 4pfimümqpnphü ü2mümümjp t pnpp ünqhiühpnLü, puü qnpömüpgühpp gnLjg hü mmjpu, np ümüm^np ühüumpn2mümjpü ^nüqhpp ^pm ^hp?püpu mqqhgnLpjmü timumpünLpjnLüp mmmmü^nLü t 0.0632-pg üpü^h 0.0821: ^m ü2müm^nLü t, np üpmqnpönü ünqhjp qh^fnLü ^pümüum^mü ühpqpm^^mönLpjmü 1 üpm^np ühmn^ pmp&pm-gnLüp hmüqhgünLü t ümüm^np ühüumpn-2m^mjpü ^nüqhpnLü ümuümügnLpjmü mfip" 6.32 mnünumjpü ühmn^:

föpümüumümü ühpqpm^mönLpjmü hmühümm" ^pümüum^mü qpmqpmnLpjmü (FL) F-^m^müp2ü m^hp gmöp t, mjünLmühümjüp^, np^hu qnpönü qpm mqhü^mmnLpjnLüp hu ühö t, um^mjü jnLpmfmü^jnLp ünp qnpönü m^hmgühipu qh^pnLü qpm ^pfim^mqpmümü ü2mümüm]p-nLpjnLüü p?ünLü t, puü 4hp?pü ünqh]p qh^pnLü tl mjü mj^hu ü2mümümjp ^t:

Umüpnmümhumümü ümjnLünLpjnLüp (INFL) h ^ummhnLpjnLüü püumpmnLsühpp üümmümüp (TR) nLühü m^hjp ü^mq mqqhgnLpjnLü, um^mjü qpmüf ümphnp hü pmqümqnpönü nhqphupnü ünqhjp" hümpm^np im^ mmpphpmüp ümnnLgümü qnpönLü:

UqjnLumüp 4hp?pü 5 ujnLüm^ühpp ühp-Ümjmg^mö hü ümqü^mö ünqh]_ühpp 4p^müm-qpmümü hmmünLpjnLüühpp umnLqhpL/hmumm-mhinL hmümp: Unm?pü hpünL üpmqnpönü ünqh]_ühpp qh^pnLü Mallows' Cp mpdhfü tmümünphü pmp&p t müümfa ^n^n^m^müühpp fmümü qnLümpmö 1 mpdhfpg, püp ü2müm^nLü t, np üjnLu ünqh]_ühpp hmühümm" mjü ün^üümümi t h im^mqnLjüu ^p pmgmmpnLü ümfajmi ^n^n^m^müp, püp mpmümpmümümü t, fmüp np üpmjü ^pümüum^mü qpmqpmnLpjmü ümü üpmjü ^pümüum^mü ühpqpm^mönLpjmü ümümpqmüp ^p ümpn^ pmgmmph hpüpnLü Ümüm^np ühüumpn2m^mjpü u^hümühpnLü ümuümügnLpjmü ^m^hpp:

bppnpq, ^nppnpq h hpüqhpnpq ünqhiühpp qh^pnLü, hpp m^himgünLü hüf ünp qnpönü" ümüpnmümhumümü ümjnL&nLpjnLüp Wümü püumpmnLsühpp üümmümüp ^ummhnLpjnLüp, mfinLü t qhmhpüpümgpmjp qnpömüpg ß2-p" üpü^h 52.5%, um^mjü qpmügpg jnLpmfmüynLpp qh^pnLü R2 (pred) gnLgmüp2p ümpnLÜ müünLü t" üpüh 36%, püp ü2mümünLü t, np ünqhip ^mpnLüm^nLü t m^hppq. mh^hümm^nLpjnLü pmgmmp^nqp ^hpmphpjmi (over-fit): Snphpnpq ünqhjp qh^pnLü, pmgp ^hpnü2jmi faüqpp mn^mjnLpjnLüpg, ^pümüum^mü qpmqpmnL-

pjnLüp np^hu qnpönü mj^hu ^pfimümqpnphü ü2mümüm]p ^t:

^.hghpnpq ünqh^p im^mqnijüu t mpmm-hmjmnLü mnm?mpü^n^ 4hpnü2jm]_ ^n^n^m-Ümüühpp üp?h qömjpü ümfa^mönLpjnLüp. qpm pnjnp qnpönüühpp (^pümüum^mü ühpqpm^-^mönLpjnLü, ^pümüum^mü qpmqpmnLpjmü h püumpmnLsühpp üümmümüp ^ummhnLpjnLü) ^mpmühmphpp qümhmmmümüühpp ü2mümüm]p hü, pum &p2hpp F-^m^müp2p" mjü müpnq?nL-pjmüp mqhü^mm t (14.97), ummüqmpm 2h^nLüp (S) mühümgmöphppg t, Mallows' Cp mpdhfü mühümünmü t mühpmdh2m p^pü: R2, R2adj. h R2(pred) -p mühümpmp&pü hü üjnLu pn^np ünqhiühpp hmühümm: UnqhinLü ühpmn^mö qnpönüühpp ^m^m^np ünnhimg^mö hü h ünLLmpünjpühmpnLpjmü ^üqpp ^m, fmüp np qnpönüühpp VIF mpdhfühpp 5-pg ^nfp hü: Unqhip fam^m&h ^m^hpmgümü hmümp (K-fold cross-validation) ümh hm2^mpühi hüf 10-fold S h 10-fold R2 gnLgmüp2ühpp, npnüf hu hmüm^m-mmu^mümpmp mühümgmöpü nL mühümpmp&pü hü: ^2^mö qnpönüühpp h üm^jmi ^n^n-^m^müühpp üm^p qpm^p^nphü ühp^mjmg^mö t qöm^mmühp 1-nLü:

Unm?mpü^n^ ünqhjp nhqphupnü hm^m-umpnLüp ünLühüm hhmhjmi mhufp.

InVOLi = 0.137 + 0.0350 * FLt + 0.0690 * Fli - 0.0487 * TRi + £t

npmb^ i-ü hpüppü t:

Uju^pun^, ümpn^ hüf hqpmümgühi, np hhmmqnmnLpjmü ^mpümöühpp hmummm^nLü hü. ^pümüumümü ühpqpm^^mönLpjnLüp qpmüm-ünphü t mqqnLü ümüm^np ühüumpn2mümjpü ^nüqhpnLü ümuümügnLpjmü ^pm, h p mmpph-pnLpjnLü üjnLu nLunLüümupp^mö qnpönüühpp" m^hip tmümü mqqhgnLpjnLü nLüp ^hp?püpu ^pm: bQPUkUSñh^Sñh^ ^hüumpn2mümjpü hpüüm^üqppühpp inLö-ümü nL^pühppg t n^ üpmjü hpüpnLü ^mpmmqpp ühüumpn2mümjpü hmümümpqhpp ühpqpnLüp, mji ümh ümüm^np ühüumpn2mümjpü ^nüqhpp qhpp pmp&pmgnLüp: ^mmmp^mö hhmmqnmnLpjmü mpqjnLüfnLü pmgmhmjm^hi hü" pü^ qnpönüühp hü mqqnLü ümüm^np ühüumpn2mümjpü u^hümühpnLü ümuümügnLpjmü ^pm, pü^^hu ümh hm24mpü4hl hü mjq qnpönüühpp mqqhgnLpjmü ^m^hpp:

Ummg^mö mpqjnLüfühpp hpümü ^pm ümph]p t hqpmümgüh], np pümü^nLpjmü ünqüpg ümuüm^np ühüumpn2mümjpü hmümümpqhpp üümmümüp phpmhm^mmnLpjnLüp ümü mümmpphpnLpjnLüp hümpm^np t hmqpmhmphi n^ üpmjü ^pümüumümü üppümü üp?ngn^ h hpüpnLü qnpön^ püumpmnLmühpp npmüp

pmp&pmgúmúp, qpmüg qnp&nLübnLpjmü ^pümüumümü üüpqpm^m&nLpjmü úmümpqmüfr

pm^mügpünLpjmü úü&mgúmúp k mjiü, mji ümk pmp&pmgnLÚp, gmüp np mjü tmümünpüü t

gm^mgmümünLpjnLÜ Ú2mün^ k mqqnLÚ ü^üumpn2mümjpü hmúmümpqnLÜ

ppmümümgün^üüpp ^ümg t fapmüüü üpüpnLÚ úmuümügnLpjmü ^pm:

IhhlLUÍirihLU

íp afciujijfihu

90

80

ijLU

TR

70

60

Cui|Luuiniutj MnuLnoi í>hL|wL|-imi|ui

„ , Sbhuhuj

:aibhuj • r»mpehw

fínLJllüha^^^u^iY^muiWaí^ltar1

HílLUUJUinUjb

P n LLriuJ^UjiWiflWld^llillu^ fi LU

l/u^^jjftjiphm .

( . Cniijq-Ujp(iLU

Lrbpu[il|uj

bnp

Cnhq Mníjq

CdbQhai

QujLLinijhLU Lrbi

^tpJiiíüpuj

tui^nÍjpWh^ tpujiiufr u

Líai[puj L,nflS'1^1bJit(umuj!jhLu

90

30

So

AO

FL

6 o

So

FI

10

lo

InVOL

-2

^ftrn^rnm^bp 1: kwtíwtfnp ^hüumpn^M^mjpü finüqhpnití tímuüm^gnipjmü tfpw mqqnq qnpdnüühpfr tífipk fyw^hpp

Oqmmqnp&^m& rnqpjnLpbbpfr guibli

1. Banca D'italia Eurosistema, "Italian household income and wealth in 2010", Supplements to the Statistical Bulletin. https://www.bancaditalia.it/ pubblicazioni/indagine-famiglie/bil-fam2010/ en_suppl_06_12n.pdf?language_id= 1

2. A. A. Babajide, F. B. Adegboye, A. E. Omankhanlen, "Financial Inclusion and Economic Growth in Nigeria", International Journal of Economics and Financial Issues, 2015, 5(3), 629-637. https://www. econj ournals.com/index.php/ijefi/article/ view/1154/pdf

3. CGAP, "Achieving the Sustainable Development Goals: The Role of Financial Inclusion", Washington, 2016. https://www.cgap.org/sites/default/files/ researches/documents/Working-Paper-Achieving-Sustainable-Development-Goals-Apr-2016_0.pdf

4. A. Demirguc-Kunt, L. Klapper, And D. Singer, "Financial Inclusion and Inclusive Growth: A Review of Recent Empirical Evidence", World Bank Group, Development Research Group Finance and Private Sector Development Team, April 2017. https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handl e/10986/26479/WPS8040.pdf?sequence=1&isAllowe d=y

5. L. Klapper, A. Lusardi, P. Oudheusden, "Financial Literacy around the world: Insights from the Standard & Poor's Ratings Services global financial literacy survey". https://gflec.org/wp-content/uploads/2015/11 /3313-Finlit_Report_FINAL-5.11.16.pdf?x28148

6. O. M. Landerretche, C. Martínez, "Voluntary savings, financial behavior, and pension finance literacy: evidence from Chile", Cambridge University Press, 2013. https://www.cambridge.org/core/ journals/journal-of-pension-economics-and-finance/article/abs/voluntary-savings-financial-behavior-andpension-finance-literacy-evidence-from-chile/2652EA3FE86F199DEA8948A1A32AFD02

7. OECD, Pensions at a Glance 2017. https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/pension_glance-2017-en.pdf? expires=1618619162&id=id&accname=guest&checks um=A6027D998BED143BB24CE5AEAF2E946D

8. OECD stat., Pension at a glance, 2018. https://stats.oecd.org/viewhtml.aspx?datasetcode=PA G&lang=en

9. OECD, Pension Markets in Focus 2019. https://www.oecd.org/daf/fin/private-pensionsZPension-Markets-in-Focus-2019.pdf

10. O. Ricci, M. Caratelli, "Financial literacy, trust and retirement planning", Cambridge University Press, August 2015. https://www.cambridge.org/core/ journals/journal-of-pension-economics-and-finance/ article/financial-literacy-trust-and-retirement-planning/ACB1BFD95A0672EB7896C874BFA0C89

11. K. Schwab, X. Sala-I-Martín, World Economic Forum, "The Global Competitiveness Report 20172018''. http://www3 .weforum.org/docs/GCR2017-2018/05FullReport/TheGlobalCompetitivenessReport 2017%E2%80%932018.pdf

12. P. Taylor Gooby, ''Uncertainty, Trust and Pensions: The Case of the Current UK Reforms'', 2015. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.146 7-9515.2005.00436.x

13. WORLD BANK, Global Financial Development Database, October 2019. https://www.worldbank.org/ en/publication/gfdr/data/global-financial-development-database

14. L suiilpuiiianLiljuiii, «ibphmtum^mt qpmqprnni-pjmt mqqhgnipjnihp ^hhumpn2m^mjph $ntqh-

Регион и мир, 2021, № 3

prntf ^шиЬш^рдЬЬрр hhрqрш44ш&nLpJшh фш «-mtf», «ЦщЬтршЬр» qpmш^шh шtfuшqpр, ЪркшЬ, 2019. http://alternative.am/wp-content/uploads/2019 /10/%D5%8D%D5%A5%D5%BA%D5%BF%D5%A 5%D5%B4%D5%A2%D5%A5%D6%80..pdf

Сдана/^шйЩЬ} 117.04.2021 Рецензирована/0-рш^пиф1 f 28.04.2021 Принята/^йцтй^Щ f 02.05.2021