CC BY
0SOTALI ALOQADA ENERGIYA TA'MINOTI SAMARADORLIGINI OSHIRISH
Aliyev U.T
TATU, katta o'qituvchi https://doi.org/10.5281/zenodo.10721325
Annotatsiya. Maqolada sotali aloqa bazaviy stansiyalar tizimlarining energiya samaradorligini oshirishga turli yondashishlarning tahlili o'tkazilgan. Xususan, eskirgan qurulmalarni almashtirish, energiyani dinamik tejash tizimlari, chiqariladigan radio bloklar va taqsimlangan antennalar tizimlari ва yordamchi tizimlarni takomillashtirish, шунингдек, sotali aloqa tizimlarida bazaviy stansiyalar energiya ta'minotida qayta tiklanadigan energiya manbalaridaH foydalanish masalasi ko'rib chiqilgan.
Kalit so'zlar: sotali aloqa, bazaviy stansiya, energiya ta'minoti, qayta tiklanadigan energiya, quyosh energiyasi, shamol energiyasi, akkumulyator
Abstract. The article analyzes various approaches to improving the energy efficiency of cellular base station systems. In particular, the issues of replacing outdated designs, dynamic energy saving systems, removable radio units and distributed antenna systems, improving auxiliary systems, as well as the use of renewable energy sources to power base stations in cellular communication systems were considered. .
Keywords: cellular communications, base station, energy supply, renewable energy sources, solar energy, wind energy, battery.
Аннотация. В статье анализируются различные подходы к повышению энергоэффективности систем базовых станций сотовой связи. В частности, рассматривались вопросы замены устаревших конструкций, систем динамического энергосбережения, съемных радиоблоков и распределенных антенных систем, совершенствования вспомогательных систем, а также использования возобновляемых источников энергии при электропитании базовых станций в системах сотовой связи. .
Ключевые слова: сотовая связь, базовая станция, энергоснабжение, возобновляемые источники энергии, солнечная энергетика, ветроэнергетика, аккумулятор.
Hozirgi vaqtda sotali aloqani O'zbekistonning katta yoshdagi aholisiga kirib borishi amaldagi darajasi 100% ga etgan, ya'ni ekstensiv rivojlanish (ya'ni abonentlar sonini tezkor oshirish hisobiga rivojlanish) bosqichi tugagan. Sotali aloqa bozorining keyingi rivojalanishi xizmatlar paketlarini kengaytirish (birinchi navbatda, ma'lumotlarni uzatish xizmatlari hisobiga) va ularning narxini pasaytirish hisobiga bo'lib o'tadi. Alohida yo'nalishga past aholi zichligili hududlarda, avtotrassalar va temir yo'llar bo'ylab sotali aloqani ta'minlashga ajratiladi.
Bunday sharoitlarda eng sezlarli qismi elektr ta'minotiga to'g'ri keladigan (bazaviy stansiyalarni ishlatishga umumiy sarflardan 40-50% [1]) tarmoqni ishlatishga operatsion sarflarni kamaytirish muhim masala bo'lib qoladi, borish qiyin bo'lgan va olisdagi joylarda joylashtirilgan bazaviy stansiyalar uchun bunday sarflar yanada yuqori bo'ladi, chunki uzun elektr uzatish liniyalarini tortish kerak bo'ladi yoki avtonom energiya manbalaridan (odatda dizel generatorlari) foydalanish kerak bo'ladi.
Bitta bazaviy stansiyani ishlatilishiga operatsion sarflarning namunaviy tuzilmasi 1-jadvalda keltirilgan (aloqa liniyalari va antenna-machta inshoatlariga xizmat ko'rsatish hisobga olinmagan). Sarflarning yarmidan ko'pi energiya ta'minotiga to'g'ri keladi (2-jadval), energiyaning uchdan bir qismi yordamchi tizimlarga sarflanadi (sovutish va ta'minot).
Bazaviy stansiyalar shaharlarda yoki aholi yashash punktlariga yaqin joylashganida energiya ta'minotini tashkil etish bilan muammolar yuzaga kelmaydi, chunki mahalliy elektr tarmog'iga ulanish imkoniyati mavjud. Agar qandaydir sababga ko'ra, elektr tarmog'iga ulanishning imkoniyati bo'lmasa yok o'ta qimmat bo'lsa (masalan, uzun elektr uzatish liniyasini tortish talab qilinsa), avtonom ta'minot manbalari ishlatiladi. Odatda bunday manba dizel-generatorli qurulma (DGQ) hisoblanadi. Bunda reglametdagi ishlarning bo'lishi va hajmi sezilarli ortadi. Yonilg'ini doimo yetkazib berish va generatorning holatini tekshirish talab qilinadi.
1-jadval
Bitta bazaviy stansiyani ishlatilishiga operatsion sarflarning namunaviy tuzilmasi
Sarflar qismi Sarflar, sh.b/yil Ulushi, %
Dasturiy ta'minotga 626 18
Konditsionerlarga 192 6
Ta'minot tizimiga 385 11
Elektr ta'minotiga 1944 56
Boshqa sarflarga 315 10
2-jadval Bitta bazaviy stansiyani energiya ta'minoti tuzilmasi
Qurulma Ulushi, %
Qabullagichlar-uzatkichlar va raqamli qurulmalariga 62
Sovutish tizimlariga 25
Ta'minot tizimlariga 11
Boshqalarga 2
azaviy stansiyalarning yig'indi energiya iste'moliga ko'pla 3 omillar ta'sir qiladi
Tadqiqotlar natijalarining ko'rsatishicha [2], bitta bazaviy stansiyaning yillik o'rtacha energiya iste'moli 35300 kVsoatni tashkil etadi, bu 4 kVtdagi o'rtacha quvvatga mos keladi. Bunda LTE standart bazaviy stansiyalarining o'rtacha energiya iste'moli (0,4 kVt), UMTS standart bazaviy stansiyalarining o'rtacha energiya iste'moli (taxminan 3 kVt) GSM standartidagiga qaraganda (4,5 kVt) bir qancha kam, bu uzatkichlarning turli chiqish quvvatlari orqali asoslanadi.
Aniq bir bazaviy stansiyaning energiya ta'minoti qurulmalar tarkibiga kuchli bog'liq bo'ladi. Qo'polroq aytganda bazaviy stansiyani quyidagicha tasavvur qilish mumkin. Binodagi (konteynerdagi) ustunlarda stansiyaning asosiy qurulmalari (radio modullar, raqamli modullar va h.k.) joylashadi, ularning normal ishlashi yordamchi qurulmalar - ta'minot tizimi (ju jumladan akkumulyatorlarli uzluksiz ta'minot bloki) va iqlimni nazorat qilish tizimi orqali ta'minlanadi.
Bazaviy stansiyalarning energiya samaradorligini oshirishning ikkita asosiy o'zaro uzviy bog'langan yo'nalishlar mavjud:
-bazaviy stansiyaning energiya iste'molini kamaytirish; -muqobil elektr energiyasi manbalaridan foydalanish.
Bazaviy stansiyaning energiya iste'molini kamaytirish bilan, muqobil energiya manbalarining qo'llanilishi o'zini oqlaydigan bo'lib qoladi, lekin ularning qo'llanilishi kuchli cheklangan. Energiya iste'molini kamaytirishning bir necha yo'llari mavjud [3].
Eskirgan qurulmalarni almashtirish. Elektron qurulmalar doimo takomillashmoqda, zamonaviy bazaviy stansiyalar uzatkichlarning ishlashini optimallashtirish, raqamli modullarni takomillashtirish va boshqalar hisobiga kam energiya iste'moliga ega. Bunda takomillashtirish ham elementar baza darajasida (masalan, maxsus ishlab chiqilgan kam energiya yo'qotiladigan
kuchaytirgichlardan foydalanish, signallarga raqamli ishlov berishga o'tish va h.k.), ham qurulmalarning ishlash algoritmlarini takomillashtirish (halaqitlarni so'ndirish sxemalarini, mumkin chastotalarning taqsimlanishini takomillashtirish va h.k.) hisobiga bo'lib o'tmoqda [4].
To'rtinchi avlod standartlarida aniq bir yuklama va shovqin darajasiga ishlatiladigan spektr kengligini o'zgartirish imkoniyati ko'zda tutilgan. Yordamchi qurulmalar ham takomillashtirilmoqda. Masalan, zamonaviy ta'minot bloklarining FIKi eski modifikatsiyalardagi 80% o'rniga 95% gacha etadi, bazaviy stansiyalarning minoralarini belgilash uchun energiyaga tejamkor lampalardan foydalanish qiziqish uyg'otadi.
Energiyani dinamik tejash tizimlari (Dynamic Energy Saving, Power Saving Mode). Bu texnologiya bazaviy stansiyalarning ishlatilmayotgan modullarini o'chirish yoki energiyani tejash rejimiga o'tkazishga imkon beradi. Dinamik energiyani tejash rejimi turli rejimlarda ishlashi mumkin:
-BS radio bloklari yoki alohida modullarini o'chirish;
-chastotalarni, alohida xizmatlarni o'chirish [5].
Sotali aloqa tizimlari abonentlarning maksimal zichligidan kelib chiqish bilan loyihalashtiriladi, uning asosida bazaviy statsiyalarning zarur sig'imi (radio bloklar soni) aniqlanadi. Shuning uchun, agar kunning vaqtiga bog'liq ravishda aktiv abonentlarning soni kuchli o'zgaradi, qandaydir vaqt davrlarida bazaviy stansiyalarning sig'imi to'liq ishlatilmaydi. Energiyani dinamik tejash tizimlari ishlatilmayotgan radio bloklarni o'chirishga imkon beradi, bu stansiyaning ishlash sharoitlariga bog'liq ravishda sutkalik energiya iste'molini kamaytiradi [2]. Bunday energiyani tejash rejimlari eng katta samarani tunda beradi, shu bilan bir vaqtda kunduzi abonentlarning doimiy aktivligi mos funksiyalarni aktivlashtirisha imkon bermaydi.
Kam abonentlar zichligili hududlarda energiyani dinamik tejash tizimlari sezilarli samara bermaydi, chunki qamrab olish zonasini saqlash zarurati tufayli uzatkichlar o'chirilishi mumkin emas.
Bazaviy stansiyalar ishlab chiqaruvchilari energiyani dinamik tejash funksiyalarini dasturiy ta'minot yordamida aktivlashtiriladigan qo'shimcha funksional sifatida taklif etishmoqda.
Energiyani dinamik tejashga yondashishni keyingi rivojlantirish bazaviy stansiyalar qismini o'chirish (ortiqcha qamrab olish bo'lganida) hisoblanadi [6]. Bu holda energiyani tejash tizimi endi sotali aloqa tarmog'i oralig'i darajasida ishlaydi. Bu yondashishning qo'llanilishi faqat ortiqcha qamrab olishli hududlarda bo'lishi mumkin, chunki aks holda joyning qismi tarmoqning qarab olish zonasidan tushib qoladi. Bunday ortiqcha qamrab olish abonentlarning to'planishi joylarida qo'shimcha bazaviy stansiyalarni joylashtirish hisobiga sig'im oshirilganida tabiiy tarzda vujudga keladi.
Ortiqcha qamrab olishni geterogen tarmoqni (turli radiusli sotalardan tashkil topgan, masalan, makrosotalar va mikrosotalardan ikki darajali qamrab olishni hosil qiladigan tarmoq) loyihalashtirish bilan oldindan rejalashtirish mumkin. Mikrosotalar potensial kam energiya ist'moliga ega, chunki ular uchun signalning so'nishi sezilarli yuqori bo'ladi. Lekin [7] ishdagi baholash ko'rsatadiki bunday yondashish sezilarli afzaliklarni bermaydi. Sun'iy ortiqcha qamrab olishni yaratishga ikkinchi yondashish retranslyatorlardan foydalanishdan iborat [8]. U quyida ko'rib chiqiladi.
Chiqariladigan radio bloklar va taqsimlangan antennalar tizimlari. Chiqariladigan radio bloklar va taqsimlangan antennalar tizimlaridan (Distributed Antenna Systems, DAS) foydalanish hisobiga bazaviy stansiyaning iste'molini ko'rib chiqish mumkin [3]. Chiqariladigan
radio bloklar minorada antennalarning to'g'ridan-to'g'ri yonida o'rnatiladi, qolgan qurulmalar esa minoraning asosiga joylashtiriladi. Bunday joylashtirishda radiouzatish liniyalarining (fiderlarning) uzunligi sezilarli qisqaradi, bu ularning narxini pasaytiradi va radiosignalni antennaga uzatilishidagi yo'qotishlarni kamaytiradi. Radio bloklar bazaviy stansiyalar konteyneridan tashqariga chiarilganligi sababli sovutish tizimiga yuklama kamayadi. Ko'plab bazaviy stansiyalar ishlab chiqaruvchilari hozirgi vaqtda chiqariladigan modullar asosidagi yechimlarni taklif etmoqda.
Taqsimlangan antennalar tizimidan foydalanilganda an'anaviy sektoral antennalar o'rniga kerakli qamrab olish ta'minlanadigan tarzda joylashtiriladigan chiqariladigan DAS tugunlar ishlatiladi. Taqsimlangan antennalar tizimi fiderlar va signalni passiv bo'lgichlar asosida yoki signalni aktiv tarqatgichlar (repiterlar) asosida qurulishi mumkin. Bunday tizimlar ko'pincha metropolitenda, yirik savdo markazlarida aloqani ta'minlash uchun qo'llaniladi. Bu tizimning keyingi rivojlantirilishi DAS tugunlarini antennali chiqariladigan radio bloklar bilan almashtirilishidan iborat.
Bu yondashishning qo'llanilishi natijasida abonentgacha masofa qisqaradi, bu uzatkichning chiqish quvvatini qisqartirishga imkon beradi. Bunda sezilarli kaskadli samara yuzaga keladi. Uzatkichning quvvatini 1 Vtga kamaytirilishi 28 Vtgacha yig'indi energiya tejalishini beradi [7]. Taqsimlangan tizim qo'llanilganda bitta bazaviy stansiya resurslari hisobiga katta hudud qamrab olinishi mumkin. Lekin tejashning real qiymatlarini baholash qiyin.
Bu yondashishning keyingi g'oyaviy rivojlantirilishi retranslyatorlardan (relay) foydalanishga bog'liq. Retranslyator radiosignalni qabul qiladi, uni kuchaytiradi va yana uzatadi. An'anaviy retranslyatorlar (repiterlar) ishlatilganida signal o'sha tashuvchi chastotada qayta nurlantiriladi, bu o'z-o'zidan qo'zg'alish xavfiga olib keladi va o'rnatish protsedurasini murakkablashtiradi.
Yordamchi tizimlarni takomillashtirish. Bazaviy stansiyaning yordamchi qurulmalari sovutish tizimi va ta'minot tizimini o'z ichiga oladi. Bazaviy stansiyaning sovutish tizimi konditsioner - oddiy maishiy split-tizim asosida qurilgan. Konteyner ichida joylashgan haroratga eng sezgir qurulmalar uzluksiz ta'minot manbaining akkumulyatorlari hisoblanadi. Ular germetik qo'rg'oshin batareyalar bo'lib, ularning xizmat qilish muddati va sig'imi haroratga kuchli bog'liq bo'ladi. shuning uchun sovutish tizimidan haroratni +18-23°C tartibda saqlash talab qilinadi.
Energiya ta'minotini kamaytirishning bir nechta yo'llari mavjud. Konteyner ichidagi maksimal ruxsat etiladigan haroratni oshirish mumkin (batareyalarning xizmat ko'rsatish muddati zarari hisobiga). Vodafone Portugal kompaniyasining hisobotiga ko'ra, bunday yechim har bir bazaviy stansiyada yiliga taxminan 2750 kVtsoatga (ya'ni umumiy energiya iste'molining taxminan 7-8 %ga) tejashga imkon beradi.
Yana bir taqalgan yechim kabi sovutishdan foydalanishdan iborat [9]. Bu yondashish yilning katta qismida konteyner tashqarisidagi havo konteyner ichidagi maksimal ruxsatetiladigan haroratga qaraganda past bo'ladigan "yetarlicha sovuq" iqlimda ayniqsa samarali bo'ladi. Bunday tizimning energiya iste'moli tashqi havoning 5°C haroratida namunaviy ekvivalent sovuqlik ishlab chiqaruvchi split-tizimdagidan 6 marttaga kichik bo'ladi. Odatda kompleks tizim tashqi havodan sovutish ventilyatori va split-tizimdan tashkil topgan o'rnatiladi, binobarin, konditsioner faqat, agar tabiiy sovutish yetarli bo'lmaganida yoqiladi. Masalan, buday kompleks tizim Dantherm kompaniyasining FlexiBox tizimi hisoblanadi.
Bunday sovutish tizimlarining keyingi rivojlantirilishi akkumulyatorlar batareyalari uchun individual sovutish tizimidan foydalanish hisoblanadi. Bunday tizim konteynerni sovutish tizimi
bilan integratsiyalanishni talab qiladi, lekin BS konteyneridagi haroratlar diapazoniga talablar akkumulyatorning xizmat qilish muddati va sig'imiga zarar etkazilmasdan kamaytiriladi. [9] ishdagi grafikdan ko'rinadiki, konteynerdan tashqarida harorat ortganida tabiy sovutili tizimning energiya iste'moli sakrash bilan o'zgaradi, konteynerdan tashqarida harorat 18°Cdan otganida energiya iste'moli 200 Vtdan 800-900 Vtgacha ortadi (konditsionerni yoqilishi hisobiga), shu bilan bir vaqtda akkumulyatorlar batareyalarini individual sovutishli tizimning energiya iste'moli faqat 28°C haroratdan boshlab ortishni boshlaydi.
Ko'rsatilgan usullar havoning yuqori haroratlarida (O'zbekiston uchun xos bo'lgan) energiya iste'molini sezilarli kamaytirisha imkon bermaydi, chunki bunday hollarda kerakli haroratni saqlash uchun konditsionerni yoqilishini talab qilinadi.
Keskin yechim akkumulyatorlar batareyalaridan yonilg'i elementlarga o'tish hisoblanadi [9]. Yonilg'i elementlari kimyoviy energiyani elektr energiyasiga to'g'ridan-to'g'ri o'zgartiradigan qurulmalar hisoblanadi. Zamonaviy yonilg'i elementlaridagi reagent sifatida odatda vodorod va atmosfera kislorodi ishlatiladi. 2 kVt quvvatdagi BSning bir sutka davomida uzuluksiz ishlashini ta'minlash uchun 7 ta standart 40 litrli vodorod ballonlari talab qilinadi [9]. Bunda akkumulyatorlar sig'imlarini yo'qotilishiga qaraganda vodorodning chiqib ketishi ehtimoli juda kam, yonilg'i qo'yish faqat tashqi energiya manbaisiz uzoq vaqt ishlashdan keyin zarur bo'ladi. Yonilg'i elementlari -30 dan 60 °C haroratlar dipazonida barqaror ishlaydi, bu aktiv sovutishni to'liq rad etishga imkon beradi. Bunday tizimlarni vodorod bilan ta'minlash ma'lum qiyinchiliklarni tug'dirish mumkin. Yonilg'i elementlarining xizmat qilish muddatini uzaytirish uchun asosan faqat yirik markazlarda mumkin bo'ladigan toza vodorod talab qilinadi.
Muqobil energiya manbalaridan foydalanish. Muqobil energiya manbai bu qayta tiklanadigan energiyadan yoki deyarli tugamaydigan tabiiy resurslar va hodisalardan elektr energiyasini (yoki talab qilinadigan boshqa energiya turini) olishga imkon beradigan va ana'anaviy energiya manbaini almashtiradigan usul, qurulma yoki inshoatga aytiladi. Mos ravishda, muqobil energetika turli texnologiyalar guruhlarini o' ichiga oladi: -quyosh energetikasi (quyosh kollektorlari, fotoelektrik elementlar); -shamol energetikasi;
-noan'anaviy gidroenergetika (mikro GES, oqimlar GES va h.k.);
-bioyonilg'i;
-geotermal energetika.
So'nggi o'n yillikda muqobil energetikaga ko'p e'tibor berilmoqda, ko'plab davlatlar muqobil energetikani rivojlantirish loyihalariga ega. Bunda olinadigan energiyaning tannarxi ko'pincha an'anaviy energetika bilan bevosita raqobatlashishga imkon bermayapdi. Buning sabablari quyidagilar hisoblanadi:
-energiyaning kichik fazoviy zichligi;
-energiyaning vaqt bo'yicha chiqishining doimiy emasligi;
-geografik bog'liqlik.
Vaziyat olisdagi kichik quvvatli iste'molchilarni elektr ta'minotini tashkil etish zaruratida o'zgaradi. Bunda bunday iste'molchilrni tarmoqqa ulanishi uchun uzun past kuchlanishli elektr uzatish liniyalarini qurish talab qilinadi, bu energiyani uzatishdagi yo'qotishlarni oshiradi va qo'shimcha sarflarga olib keladi. Masalan, AQShda ko'plab fermerlik ho'jaliklari aynan shu sababga ko'ra umumiy energetik tamoqlarga ulanmagan [10]. Past kuchlanishli elektr uzatish liniyasining "chegaraviy" uzunligi taxminan 10 kmga teng.
Bazaviy stansiyaning elektr ta'minotida muqobil energiya manbalarining qo'llanilishi ma'lum o'ziga xosliklarga ega. Birinchidan, chiqariladigan quvvat stansiyaning qurulmalari tarkibiga bog'liq ravishda 2-5 kVt diapazonda bo'lishi kerak. Ikkinchidan, elektr ta'minoti tizimi uzoq vaqt davomida inson ishtirokisiz ishlay olishi va minimal xizmat ko'rsatilishini talab qilishi kerak va nihoyat, stansiyaning joylashtirilishi o'rni energiya manbaiga bog'lab qo'yilishi mumkin emas. Bu talablarni muqobil energetikaning faqat uchta texnologiyalari guruhlari bajaradi (1-rasm):
-fotoelektrik elementlar (quyosh batareyalari);
-shamol generatorlari;
-mikroGES (cheklangan qo'llanish [10].
1-rasm. Qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanish bo'yicha
O'zbekistonda bajarilayotgan loyihalar
Sotali aloqa tizimlarida qayta tiklanuvchan energiya manbalaridan foydalanishning dolzarbligi shundan iboratki, quyosh elementlari va shamol generatorlari asosidagi elektr stansiyalar yordamida elektr energiyasini ishlab chiqarish bugungi kunda deyarli butun dunyoda qo'llanilmoqda. Quyosh batareyalaridan foydalanish hajmlari doimo ortib bormoqda. Bunga ko'plab omillar imkon yaratadi, ulardan asosiylari muqobil energiya manbalaridan foydalanish hisoblanadi, u so'nggi vaqtlarda katta dolzarblikka ega bo'lib bormoqda.
Bu ishdagi asosiy g'oya olisdagi sotali aloqa bazaviy stansiyalarining elektr ta'minotida quyosh elemetlari va shamol generatorlaridan foydalanishdan iborat.
Elektr energiyasi manbalari sifatida quyosh modullari, shamol generatori, to'plagich, invertor, quyosh modullari va shamol generatorining ish rejimlarini optimallashtirish integratsiyalangan qurulmasi ishlatiladi. Bu qurulma quyosh nurlanishi va shamolning past intensivliklarida akkumulyatorlarning stabil zaryadlanishini va generatsiyalanadigan kuchlanishning stabillanishini ta'minlaydi. Bu yakuniy hisobda akkumulyatorlar batareyalarini o'rnatish texnik darajasini oshirish va ishlatish muddatlarini uzaytirishga imkon beradi. Sotali aloqa olisdagi bazaviy stansiyalarini elektr nimstansiyalarga bog'lamasdan uzluksiz elektr ta'minoti imkoniyatini ta'minlaydi.
Muqobil elektr ta'minoti tizimining tuzilish sxemasi 2-rasmda keltirilgan. Elektr ta'minoti tizimida elektr energiyasining asosiy manbalari quyosh panellari va shamol generatori hisoblanadi. Quyosh panellari va shamol generatori quyosh yoki shamol energiyasini mos ravishdagi o'zarmas va o'zgaruvchan tok energiyasiga o'zgartiradi. Shamol generatori liniyasidagi to'g'rilagich o'zgaruvchan tokni o'zgarmas tok energiyasiga o'zgartiradi. Bu tok yoki quyosh panellari o'zgarmas toki akkumulyatorlar batareyalarini zaryadlaydi.
Akkumulyatorlar batareyalari (AB) to'g'rilagichdan o'zgarmas tok kuchlanishini stabillash bilan qurulmalarni 48 V kuchlanishli o'zgarmas tok energiyasi bilan ta'minlashni va
elektr energiyasini to'plashni amalga oshiradi. Akkumulyatorlar batareyalariga 48 V kuchlanishli o'zgarmas tok energiyasini 220 V sinusoidal kuchlanishli va 50 Gs chastotali standart o'zgaruvchan tokka o'zgartiradigan va bazaviy tansiya qurulmalarini o'zgaruvchan tok bilan ta'minlaydigan invertor ulanadi.
2-rasm. Muqobil elektr ta'minoti tizimining tuzilish sxemasi
Havo ochiq, shamolsiz bo'lganida o'zgaruvchan tokni iste'mol qiladigan qurulmalar akkumulyatorlar batareyalarining o'zgarmos tok kuchlanishini o'zgartiradigan invertor orqali ta'minlanadi. Invertor shuningdek akkumulyatorlar batareyalarining razryadlanishini kuchlanishning qiymati bo'yicha nazorat qiladi. Akkumulyatorlar batareyalarining kuchlanishi ruxsat etiladigan qiymatdan kamayganida invertor elektr ta'mnotni avtomatik ravishda quyosh panellariga o'tkazadi. Quyosh panellari ish rejimiga o'tganidan keyin o'zgaruvchan tokni iste'mol qiladigan qurulmalar invertor orqali ta'minlanadi va akkumulyatorlar batareyalari zaryadalanadi.
Shunday qilib, elektr energiyasi manbalari sifatida quyosh modullari, shamol generatori, to'plagich, invertor, quyosh modullari va shamol generatorining ish rejimlarini optimallashtirish integratsiyalangan qurulmasi ishlatiladi. Bu qurulma quyosh nurlanishi va shamolning past intensivliklarida akkumulyatorlarning stabil zaryadlanishini va generatsiyalanadigan kuchlanishning stabillanishini ta'minlaydi. Bu yakuniy hisobda akkumulyatorlar batareyalarini o'rnatish texnik darajasini oshirish va ishlatish muddatlarini uzaytirishga imkon beradi. Sotali aloqa olisdagi bazaviy stansiyalarini elektr nimstansiyalarga bog'lamasdan uzluksiz elektr ta'minoti imkoniyatini ta'minlaydi.
REFERENCES
1. Мисар П. Как LTE повлияeт на инфраструктуру сети и энергопотреблен^ базових станций // IKS. — 2021. — № 09. — S. 79. — URL: www.iksmedia.ru/issue/2011/9/3928664.html
2. Lubritto C. Telecommunication power system: energy saving, renewable sources and environmental monitoring // Trends in Telecommunications Technologies. — InTech, 2010. — P.145-164.
3. Уруваeв Д. Энергосберегающ^ технологии на практике. — 2022. — URL: http://habrahabr.ru/company/beeline/blog/154423.
4. Lorincz J., Garma T., Petrovic G. Measurements and modelling of base station power consumption under real traffic loads // Sensors. — 2022. — no. 12.
5. Dimming cellular networks / D. Tripper, A. Rezgui, P. Krishnamurthy, P. Pacharintankul // Proceedings of IEEE Global Telecommunications Conference (GLOBECOM), Pittsburgh, PA, USA, 6-10 December 2020. — 2020. — P. 1-6.
6. Toward dynamic energy-efficient operation of cellular network infrastructure / Eunsung Oh, Bhaskar Krishnamachari, Xin Liu, Zhisheng Niu // IEEE Communications Magazine. — 2021. — Vol. 49, no. 6. — P. 56-61.
7. Power consumption modeling of different base station types in heterogeneous cellular networks / Oliver Arnold, Fred Richter1, Gerhard Fettweis1, Oliver Blume // Future Network and MobileSummit 2020 Conference Proceedings. — 2021.
8. Alam A. S., Dooley L. S., Poulton A. S. Energy efficient relay-assisted cellular network model using base station switching // IEEE Global Telecommunications (GLOBECOM 2022): 2nd International Workshop on Multicell Cooperation, 3-7 December 2022, Anaheim (California), USA. — 2022.
9. Бураков Э., Вишневский Э. П. Поддержание микроклимата на базових станциях сотовой связи. какая система эффективнеэ? // IKS. — 2021. — № 09. — S. 70. — URL: http://www.iksmedia.ru/search/3928655.html.
10. О комплектовании базових стансий сотовой связи системами автономного электрообеспечения : Отчет о НИР / OOO NPO "PlanEKO" ; Executor: V. N. Mixanyuk, B. P. Korobko, I. E. Maronchuk et al. : 2017.
