CC BY
0"SMART - TEXNOLOGIYALAR"NING ILG'OR PEDAGOGIK BOSHQARUVCHILIK JARAYONIDAGI O'RNI VA ILMIY -
NAZARIY ASOSLARI
Raxmonova Manzura Shokirovna
Qoqon DPI Ta'lim menejmenti kafedrasi oqituvchisi https://doi.org/10.5281/zenodo.1119213 7
Annotatsiya. Ushbu maqola bugungi kunda ahamiyatga ega bolgan aqlli texnologiyalarni ilg'or pedagogik boshqaruv amaliyotiga kiritish orqali ta'lim rahbarlari ma'lumotlarga asoslangan tushunchalardan foydalanishlari, muloqot va hamkorlikni kuchaytirishlari, resurslar taqsimotini optimallashtirishlari, kasbiy rivojlanishni qo'llab-quvvatlashlari hamda ta'lim muassasalarida xavfsizlik va xavfsizlik choralarini yaxshilashlari mumkin. Oxir oqibat, aqlli texnologiyalar pedagogik menejerlarga ongli qarorlar qabul qilish, doimiy takomillashtirish va ta'limda innovatsiyalar va mukammallik madaniyatini rivojlantirishga imkon beradi.
Kalit so^zlar: aqlli texnologiyalar, shaxsiylashtirilgan ta'lim, interfaol va immersiv ta'lim, interaktiv o'quv vositalari, sun 'iy intellect.
Abstract. This article explores how educational leaders can use data-driven insights, enhance communication and collaboration, optimize resource allocation, support professional development, and support professional development by incorporating today's relevant smart technologies into advanced pedagogical management practices. They can improve safety and security measures in educational institutions. Ultimately, smart technologies enable educational managers to make informed decisions, continuously improve, and foster a culture of innovation and excellence in education.
Keywords: smart technologies, personalized education, interactive and immersive education, interactive educational tools, artificial intelligence.
Aqlli texnologiyalar ilg'or pedagogik boshqaruv jarayonida ilg'or texnologik vositalar va yechimlarni ta'lim yetakchiligi amaliyotiga integratsiyalash orqali hal qiluvchi rol o'ynaydi. Ushbu texnologiyalar ilmiy va nazariy asoslarga asoslangan bo'lib, ular samaraliroq ta'lim va o'quv muhitini yaratishda ularni ishlab chiqish va joriy etishni boshqaradi. Aqlli texnologiyalarning ilmiy-nazariy asoslarga asoslangan ilg'or pedagogik boshqaruvga hissa qo'shishining bir necha asosiy usullarida bor. Aqlli texnologiyalar ta'lim tajribasini o'quvchilarning individual ehtiyojlari, afzalliklari va o'rganish uslublariga moslashtirish uchun shaxsiylashtirilgan ta'lim va kognitiv psixologiya nazariyalaridan foydalanadi. Ishlash ko'rsatkichlari va o'rganish xatti-harakatlari kabi talabalar ma'lumotlarini tahlil qilish orqali aqlli texnologiyalar o'quvchilarning o'sishi va yutuqlarini qo'llab-quvvatlash uchun moslashtirilgan o'quv yo'llari, moslashtirilgan o'quv materiallari va maqsadli tadbirlarni yaratishi mumkin. Kognitiv yuk nazariyasi: aqlli texnologiyalar kognitiv yuklama nazariyasi tamoyillarini foydalanuvchi interfeyslarini, o'quv materiallarini va kognitiv ishlov berish va axborotni saqlashni optimallashtiradigan o'quv faoliyatini loyihalash uchun o'z ichiga oladi. Chetdan kognitiv yuklamani minimallashtirish va ichki kognitiv yukni maksimal darajada oshirish orqali aqlli texnologiyalar o'qitish va o'qitish jarayonlarining samaradorligi va samaradorligini oshiradi, bu esa ta'lim natijalarini yaxshilash va saqlab qolishga olib keladi. Konstruktiv ta'lim nazariyasi: Aqlli texnologiyalar konstruktiv ta'lim nazariyasi bilan uyg'unlashadi, faol, so'rovga asoslangan va hamkorlikda o'rganish tajribasini targ'ib qiladi, bu esa talabalarni bilim qurish va ma'no yaratishga jalb qiladi. Interaktiv simulyatsiyalar, virtual haqiqat muhitlari va hamkorlik vositalari orqali aqlli texnologiyalar
tanqidiy fikrlash, muammolarni hal qilish qobiliyatlari va chuqurroq kontseptual tushunishni rivojlantirishni qo'llab-quvvatlovchi tajribaviy o'rganish imkoniyatlarini osonlashtiradi. Ijtimoiy ta'lim nazariyasi: Aqlli texnologiyalar ijtimoiy ta'lim nazariyasini raqamli ta'lim muhitida ijtimoiy o'zaro ta'sirlarni, tengdoshlar bilan hamkorlikni va hamjamiyatni qurishni rivojlantirish orqali birlashtiradi. Ijtimoiy tarmoq xususiyatlarini, munozara forumlarini va hamkorlikdagi loyihalarni o'z ichiga olgan aqlli texnologiyalar o'quvchilarga ijtimoiy ta'lim tajribasida qatnashish, bilim almashish va hamkorlikda va interaktiv tarzda tushunish imkoniyatlarini yaratadi.
Ma'lumotlarga asoslangan qarorlar qabul qilish: Aqlli texnologiyalar strategik rejalashtirish, siyosatni ishlab chiqish va resurslarni taqsimlashda ma'lumot berish uchun ma'lumotlar tahlili, bashoratli modellashtirish va mashinani o'rganish algoritmlaridan foydalanish orqali pedagogik boshqaruvda dalillarga asoslangan qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Ma'lumotlarga asoslangan qarorlar qabul qilish va ta'lim tadqiqotlari tamoyillariga tayangan holda, aqlli texnologiyalar ta'lim rahbarlariga ma'lumotlardan foydalanish, naqsh va tendentsiyalarni aniqlash va ta'lim amaliyotida doimiy takomillashtirish va innovatsiyalarni keltirib chiqaradigan asosli qarorlar qabul qilish imkoniyatini beradi.
Ilg'or pedagogik menejmentda aqlli texnologiyalarni loyihalash va joriy etishga ilmiy-nazariy asoslarni kiritish orqali ta'lim yetakchilari o'qitish va o'qitish jarayonlarini kuchaytirishi, o'quvchilarning yutuqlarini qo'llab-quvvatlashi, ta'limda innovatsiya va mukammallik madaniyatini oshirishi mumkin. Aqlli texnologiyalar nazariya va amaliyot o'rtasidagi tafovutni bartaraf etuvchi kuchli vosita bo'lib xizmat qiladi va pedagogik menejerlarga barcha talabalar uchun yanada qiziqarli, shaxsiylashtirilgan va samarali o'quv muhitini yaratish uchun dalillarga asoslangan strategiyalar va texnologik innovatsiyalardan foydalanish imkonini beradi.Aqlli texnologiyalar"ning ilg'or pedagogik usullarga integratsiyalashuvi o'qitish amaliyotini takomillashtirish, ta'lim natijalarini yaxshilash va sinf tajribasini o'zgartirish orqali ta'limda inqilob qilmoqda. Sun'iy intellekt, mashinani o'rganish, ta'lim dasturlari, virtual reallik, to'ldirilgan reallik kabi bu texnologiyalar ilmiy-nazariy asoslarga asoslangan zamonaviy pedagogik yondashuvlarni shakllantirishda hal qiluvchi o'rin tutadi. "Aqlli texnologiyalar" ilg'or pedagogik usullarga qanday ta'sir ko'rsatayotganining asosiy jihatlari: Shaxsiylashtirilgan ta'lim: "Aqlli texnologiyalar" individual o'quvchilarning ehtiyojlari, afzalliklari va o'rganish uslublariga moslashtirilgan shaxsiylashtirilgan ta'lim tajribasini ta'minlaydi. Moslashuvchan ta'lim platformalari o'quvchilarning ishlash ma'lumotlarini tahlil qilish va moslashtirilgan ta'lim yo'llari, resurslari va fikr-mulohazalarini taqdim etish uchun algoritmlardan foydalanadi, bu esa o'rganish samaradorligi va faolligini oshiradi. Ma'lumotlarga asoslangan qarorlar qabul qilish: Ilg'or pedagogik texnologiyalar o'quvchilar taraqqiyotini kuzatish, o'rganish tendentsiyalarini aniqlash va ta'lim strategiyalarini xabardor qilish uchun ma'lumotlar tahlilidan foydalanadi. Talabalar faoliyati to'g'risida real vaqt rejimida ma'lumotlarni to'plash va tahlil qilish orqali o'qituvchilar ongli qarorlar qabul qilishlari, o'qitishni farqlashlari va individual ta'lim kamchiliklarini samarali hal qilishlari mumkin. Interfaol va immersiv ta'lim: Virtual haqiqat (VR) va kengaytirilgan haqiqat (AR) texnologiyalari o'quvchilarni amaliy tajribalar, simulyatsiyalar va virtual sayohatlarga jalb qiluvchi immersiv va interaktiv o'quv muhitlarini taklif qiladi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. Shokirovna, R. M. (2024). SMART TEXNOLOGIYALAR" NING ILG 'OR PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARDAGI O 'RNI VA ILMIY NAZARIY ASOSLARI "TA'LIM MENEJMENTI" FANI TAHLILIDA. Science and innovation, ^(Special Issue 18), 694-697.
2. Rahmonova, Manzura. "THE UNDERSTANDING OF HUMAN CAPITAL INDEX AND ANALYSIS OF ITS SITUATION IN UZBEKISTAN." Interpretation and researches 1 (2023).
3. Ergashev, Eminjon Aliyevich, and Rashidovna Madaminova Xusnida. "PEDAGOGICAL AND PSYCHOLOGICAL ASPECTS OF THE USE OF MODERN INFORMATION TECHNOLOGIES IN THE EDUCATIONAL PROCESS." Актуальные научные исследования в современном мире 4-3 (2021): 148-151.
4. Xusnida, Madaminova. "SPECIFIC ASPECTS OF THE DEVELOPMENT OF TEACHERS'PROFESSIONAL DEVELOPMENT IN EDUCATIONAL INSTITUTIONS." Open Access Repository 9.12 (2023).
